DESENVOLVEMENTO URBANÍSTICO DE CANGAS

PLANO DE CANGAS

LOCALIZACIÓNCangas do Morrazo é un municipio galego situado na parte suroccidental da comarca do Morrazo (provincia de Pontevedra), no noroeste de España. Ten 26.121 habitantes (INE 2011), unha superficie de 38'1 km² y unha densidade de poboación de 685,59 hab./km².

SITUACIÓNEstá situado á beira da Ría de Vigo e do Atlántico. Limita co OCEANO ATLántico por o sur e oeste, co municipio de Moaña por o leste e con Bueu por o norte.

AS PARROQUIASConsta de cinco parroquias: Aldán, Cangas, Coiro, Darbo e O Hío.

PLANO URBANO DE CANGASUn plano é un conxunto formado polas superficies construídas e libres da cidade, edificios, rúas , prazas e parques. No caso de Cangas o plano considerado será o da zona urbana, diferenciando o casco antigo (final de Idade Media e Idade Moderna) zona nova e periferia ( S.XIX, XX e XXI) O seu plano vai combinar o modelo irregular, o de dameiro e o lineal.

ORIXEAs primeiras referencias escritas de Cangas datan de 1160. Xa con regularidade empeza a ser citada como vila a partir do s.XVI cando a súa igrexa parroquial se termina e se lle dá a categoría de colexiata (1545) No s. XV hai noticias de asentamentos na costa de veciños procedentes do interior.

a poboación de Cangas verase atraída definitivamente pola pesca e comezará a instalar as primeiras construcións. Isto determinou que de lugar

ou vila (o que reflectía o seu carácter agrario) pasara a ser porto.

No 1184 constrúese a torre de Darbo que pertencía ó arcebispado de Santiago . Esta representaba o oprobio señorial na vila, estaba no monte Castelo tiña dúas casas protexidas por unha muralla con catro bastións. Foi destruída totalmente en 1467 coa 2ª guerra irmandiña

o asentamento na parte baixa tórnase nun incipiente núcleo urbano con dous barrios diferenciados, O Costal e o sinal, que serían o embrión da posterior vila.

O Barrio do CostalBarrio do Costal é o máis antigo da vila. Ao seu pé chegaba o mar antes dos aterrados e conta con numerosos manaciais.

Barrio do Sinal Barrio do Sinal está separado do anterior pola Rúa Real e é máis novo

O PLANOPLANO é diferente segundo o barrio.O Costal, situado na altura, presenta un trazado trazado

radial das rúas radial das rúas nalgúns puntos, resultado da adaptación á orografía do emprazamento, sendo o plano irregular plano irregular o dominante. Ademais, as rúas rúas

estreitas e trama pechada e compacta estreitas e trama pechada e compacta protexían ás casas das inclemencias do tempo.

A Ribeira desenvolveuse adaptándose á liña costeira, con tendencia á organización organización

lonxitudinallonxitudinal ao longo do areal. Presentaba un aspecto dispersoaspecto disperso, con casas illadas que tan só nun par de puntos se agrupaban, unha (relativa)

dispoñibilidade de espazo que permitiría o deseño dun plano con tendencia regularplano con tendencia regular.

a formación da vila iríase establecendo de distintos xeitos.Primeiramente a poboación formaría o que hoxe coñecemos como o casco vello, con rúas empedradas, e vivendas do mesmo material.

Aínda que se pode descartar a existencia dunha muralla, Cangas tal vez contara con portas de acceso portas de acceso situadas no remate das

rúas (topónimos sinal, singulis) en tanto que as propias casas cercaban a vila

Das posibles vivendas existentes na idade mediaExisten hoxe en dia dous modelosCASA DE PINCHO

Consta dunha única altura, ras de chan, con tellado a dúas augas, rematado en forma apuntada.

CASA CON PATÍN

Exclusiva das Rías Baixas,eleva moderadamente a vivenda, á que se accede por unha escaleira exterior na fachada, e deixa debaixo dela a entrada a un baixo utilizado como almacén para gardar os aparellos de pesca.

A parte superior para secalos

As dimensións As dimensións dos solares eran dos solares eran moi reducidas, moi reducidas, tanto máis se tanto máis se temos en conta temos en conta que por regra que por regra xeral non toda a xeral non toda a superficie se superficie se construía, pois construía, pois unha parte dela unha parte dela estaba ocupada estaba ocupada por a existencia por a existencia dunha pequena dunha pequena horta. horta.

A construcción máis representativa do casco vello de Cangas é a súa igrexa, situada na rúa Real, a columna vertebral da zona antiga. A ex-colexiata empezouse a construir no século XV e no século XVI continuouse rematando a fachada renacenísta

Actualmente o Actualmente o casco antigo de casco antigo de Cangas está Cangas está afectado polo afectado polo deterioro físico de deterioro físico de rúas e casasrúas e casas, algo , algo que prexudica á que prexudica á imaxe da vila. imaxe da vila. Todo isto Todo isto

provocou a posta provocou a posta en marcha de en marcha de políticas de políticas de rehabilitación rehabilitación física que aínda física que aínda non finalizou.non finalizou.

Problemática do casco antigo

No ano 2000 foi aprobado o Plan Especial de Protección e Reforma Interior (pepri)do casco vello de Cangas. No seu articulado establece normas que teñen por obxetoa garantía e defensa estructural, ambiental e integral do citado casco.O Plan establece unha especial protección das construcións “Catalogadas” por interese histórico e artistico.NestOs anos reHabilitáronse viviendas e entornos situados na rúa Real, rúa Cega, rúa de Fomento, Plaza del arco, rúa do Hío,….

O citado Plan, FOI publicado no Boletín Oficial de Pontevedra de 28 de xuño de 2000. -EstablEce a exención de taxas municipais en tOdoS os traballos de rehabilitación e recuperación de casco histórico. ProhIbe a demolición dos edificios alí SITUAdos, E manteMeNTO Das FACHADAS

O fondo máximo edificable para uso de vivenda é de 16 m. Nas construcións de nova planta, a altura total do edificio non sobrepasará unha altura media por planta de 3,75 m

A carpintería exterior será de cor branco, ocre, verde, vermello ou azul

O PEPRI cataloga as edificacións desta zona e controla as reformas acometidas nelas. Así, na maioría das vivendas non se pode aumentar a altura e débese conservar a fachada orixinal, índa que sí se pode modificar o interior.

Vivendas rehabilitadas e restauradas

a parte antiga de Cangas consta de rúas estreitas e tortuosas características dos cascos antigos, tamén con bastante pendente por a orografía a que se tiveron que adaptar

zonas de dificil acceso

A comezos do século XX, co fin de conseguir máis espazo, foi construido en Cangas o primeiro primeiro aterradoaterrado, o do Costal, onde se atopa actualmente a Alameda Vella. Xa nos anos 80 faríase un segundo aterradosegundo aterrado, o do Sinal, sobre o que se sitúa a Alameda Nova.

Na primeira metade do século xx construíronseEdificacións que constitúen un importante Patrimonio arquitectónico.

“modernismo”

Fábrica de Massó do arquitecto JACOBO ESTÉNSE ENXEÑEIRO tomás bolivar

a medida que a poboación foi aumentando, a vila foi crecendo e as rúas organizáronse seguindo un plano en dameiro, formado por rúas que se cortan en ángulo recto

As vivendas predominantes son os edificios de vivendas plurifamiliares de varias plantas

o crecemento da poboación de cangas unido ás migracións desde o campo á cidade provocaron que medrase a área urbana constituíndose a periferia, que conta cuns límites difusos onde se mesturan as formas de vida do campo e da cidade.

Nas últimas décadas o núcleo urbano de Cangas esténdese por a parroquia de Coiro e Darbo. Parroquia de cangas zona vermella o crecemento da cidade en Darbo (azul) e Coiro (negra.)

construccións feitas de maneira descontrolada a finais dos anos 80 debido a ausencia dun plan urbanístico. hoxe en día presentan problemas (iluminación natural, beirarrúas, acceso, espazo…)

problemática

vivendas DE promoción e PROTECCIÓN OFICIALestas vivendas comezaron coa edificación das chamadas casas baratas , na avda. de orense, fronte á praia de rodeira. construidas na década de 1950

A promoción de viviendas se materializou recentemente no barrio da Choupana. Construíronse 12 viviendas, que supuxeron unha Inversión de 1,7 millóns de euros

NOVA ARQUITECTURA CASA DO Concello, moderno edificio proxectado polo arquitecto Alberto Noguerol, situado ao final da praia de Rodeira, onde comezan os Xardíns do Señal.

Desde aquí xestiónanse as parroquias das que se compón este municipio: Aldán, Cangas, Coiro, Darbo e Hío.

As dependencias municipais comparten o vanguardista edificio coa sede da policía local

O AUDITORIO

elemento dinamizador e escenario da actividade cultural do municipio; tendo grande repercusión sobre os concellos limítrofes: Moaña e Bueu

foi diseñado polo arquitecto Alfredo Freixedo NO 2001.O seu volume organízase en dous contedores de escala ben diferenciadaDispón dunha gran sala de representación con cabida para 690 espectadores

OS XULGADOS

nun entorno urbano cerrado, sin viario de acceso, con edificaciÓns circundantes de maIor altura. Foi construído en 2005 polo equipo de arquitectos de Santos y Mera.

Problemática actual:Necesidade de ordenamento urbanístico: Cangas non conta índa co PXOU; foron elaborados varios pero ningún chegou a ser aprobado, e o urbanismo da vila segue a rexerse por unhas Normas Subsidiarias do 1994, moi incompletas para a actual situación urbanística

Beirarrúas e rúas en mal estado

deficiencias na recollida de lixo e limpeza da cidadeE praias

Problemas nas vías e infraestruturas de transporte

A actuación humana sobre a superficie terrestre do noso concello vai moldeando e creando NOVAS PAISAXES pero tamén pode ter un poder destrutor do patrimonio que conforma a nosa IDENTIDADE TERRITORIAL e debería ser legado ás xeracións futuras.A PAISAXE humanizada agocha máis do que parece a simple vista. Se observamos ben, descubriremos nela o xeito de gañar a vida da comunidade que o forma. As embarcacións, as redes, as conserveiras... fálannos dunha historia ligada á pesca. O coidado e a protección do patrimonio e a modernización planificada de xeito respectuoso coa PAISAXE e a súa promoción convértense tamén nunha fonte de riqueza como atractivo turístico.

Recoñecer a paisaxe que nos identifica e saber protexela pero tamén xestionala e renovala pode ter unha gran importancia no noso futuro.A paisaxe urbana é un elemento fundamental de benestar individual e colectivo, e unha paisaxe ben coidada é unha mostra de civilización.