Post on 23-Jan-2018
Ibaien Modelatze Lana
Alazne Soto4. DBH
Higaduragatik ibaiek sortzen dituzten erliebe formak● V itxurako haranak: Ibai batek higatzeko ahalmen
handia duenean eta lurrean guztiz ahokatzen denean
sortzen dira. Lurra ebaki egiten du ibaiak, eta paretak
leundu egiten dira ur basen eta erreken bitartez.
● Haitzarte edo arroilak: Bi harrien artean doazen
ibaiak dira.
● Hondo lauko haranak: Ibai batek lurra ebakitzen duenean, ahokatzeko ahalmena galtzen du;
izan ere, gero eta gehiago murrizten da ubidearen eta itsasoaren mailaren arteko aldea. Gehiago
hondoratu ezin denean, abiadura txikiagoa izaten du, eta meandro deritzen kurbak egiten hasten
da.
● Meandroak eta meandro abandonatuak: Ibaiek egiten dituzten
kurbak dira, hondo lauko haranetan sortzen dira.
● Peniordokiak: Ibaietako higadura-prozesuaren amaierako
emaitza da peniordokia. Ibaiek haranak handitzearen ondorioz zenbait haranek bat egiten
dutenean sortzen dira.
Zer gerta daiteke higadurarengatik?● Muino lekukoak: Hondar-erliebe bakartuak dira, garai bateko ordokien
zati bat; hau da, garai batean, muinoaren gailur lauaren garaierako
ordoki bat zegoen.
● Terrazak: Erliebe mailakatuak dira. Harana ahokatu eta zabaldu egiten
da, hurrenez hurren, eta eremu hori altxatu egiten da, ibai-sareek
higatzen duten heinean.
● Ur jauziak: Ur lasterrek malda handiko edo bertikal batekin topo egitean,
ura oso azkar jausten da.
Ibaien garraio eta sedimentazioaren eraginak eta sedimentazio egiturak
Ibaien sedimentazio eta garraioak, heldu bihurtzen dituzte klastoak.
Goi ibilgua: Maldatsua. Ura abiadura handiz jaisten denez higadura da nagusitzen den prozesu
geologikoa. Material handiak garraiatzen dira.
Erdiko ibilgua: Ez hain maldatsua. Ura abiadura txikiago eta indar gutxiagoz jaisten denez, materialen
garraioa da nagusitzen den prozesu geologikoa.
Behe ibilgua: Ia maldarik ez. Uraren abiadura nabarmen moteltzen denez,sedimentazioa da prozesu
geologikorik garrantzitsuena.
sedimentazio egiturakLautada alubialak: Haranen hondoak betetzen dituzten material ugariren
metaketa zabalak dira. Zenbait aldiz uholdeak gertatzearen ondorioz eratzen
dira. Gainazala laua da,
emankorrak eta ura lortzea erraza
denez, ibarrak sortzen dira.
Deltak: Zenbait bokaletan sortzen diren sedimentu metaketak dira. Bokale
horietako urak lasaiak eta sakonera gutxikoak
dira.
Estuarioak: Ibai bateko zatirik hondoena eta zabalena. Normalean bere bi
alboetan hondartza bat izaten du eta bertan Padura sistema osa daiteke.
Estuarioak