Post on 26-Jan-2021
IES SAN TOMÉ DE FREIXEIRO
PROGRAMACIÓN
DEPARTAMENTO DE
MÚSICA
SEGUNDO DE BACHARELATO
Curso 2019/2020
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
2
INDICE
I. INTRODUCIÓN .......................................................................................................... 3
II. CONTRIBUCIÓN Á CONSECUCIÓN DAS COMPETENCIAS CLAVE ....................... 5
III. OBXECTIVOS ............................................................................................................. 6
IV. CONTIDOS E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE TEMPORALIZACIÓN E
GRAOS MÍNIMOS DE CONSECUCIÓN ..................................................................... 7
A. HISTORIA DA MÚSICA E DA DANZA .......................................................... 7
V. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN ....................................... 23
VI. CRITERIOS DE AVALIACIÓN E CUALIFICACIÓN ..................................................... 24
VII. METODOLOXÍA, MATERIAIS CURRICULARES. RECURSOS DIDÁCTICOS ........... 25
VIII. PROGRAMA DE REFORZO PARA A RECUPERACIÓN DE PENDENTES ............... 26
IX. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE .............................................................. 26
X. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINANZA E A
PRÁCTICA DOCENTE ................................................................................................ 27
XI. DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS A ADOPTAR .................................. 28
XII. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROGRAMACIÓN ........................................ 29
XIII. CONCRECIÓN DE ELEMENTOS TRANSVERSAIS ................................................. 30
XIV. INCORPORACIÓN DA EDUCACIÓN EN VALORES .................................................. 31
XV. TRATAMENTO DO FOMENTO DA LECTURA ........................................................... 32
XVI. TRATAMENTO DO FOMENTO DAS TIC .................................................................... 33
XVII. ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES ......................................................................... 34
XVIII. ANEXOS ..................................................................................................................... 34
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
3
I. INTRODUCIÓN
No curso escolar 2018/2019 o departamento de música estará formado por Diego Bouzón
Caamaño, profesor con destino definitivo no centro e, María del Carmen Vélez Pérez (xefa
do departamento).
No tocante aos grupos teremos un grupo de HMD, 4 alumnos e dous coa validación da
materia. A programación está estruturada presentando:
a)Contribución da materia ao desenvolvemento das competencias clave
b) Concreción dos obxetivos de cada curso da ESO e bacharelato.
c) Concreción de contidos e estándares de aprendizaxe ( incluídos xa nos cadros):
1. Temporalización
2. Grao mínimo de consecución para superar a materia
d) Procedementos e instrumentos de avaliación.
Nos afondamentos reforzarase a materia de referencia polo que os contidos e obxetivos xa
se atopan nos parágrafos incluídos.
. Os apartados comúns a tódolos grupos e niveis aparecen ao final da programación.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
4
PROGRAMACIÓN LOMCE
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
5
II. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA Á ADQUISICIÓN DAS
COMPETENCIAS CLAVE
A materia de música inclúe contidos e procedementos relacionados con
Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía, como a
reflexión sobre o noso entorno sonoro e a contaminación acústica, os fenómenos
acústicos e o estudo do funcionamento e construción de instrumentos musicais.
A Competencia lingüística traballarase a través do comentario de audicións,
mediante a expresión axeitada das propias ideas, a adquisición dun vocabulario
técnico relacionado coa música ou a comprensión de textos.
Contribúe á adquisición da Competencia dixital mediante a busca de información
e traballos de investigación, ademais do emprego de programas relacionados coa
edición de partituras e de son.
Relacionado coa Competencia de conciencia e expresións culturais, o alumnado
coñecerá o patrimonio musical e os diferentes xéneros e estilos, ademais da súa
relación coa cambios sociais e outras manifestacións artísticas, mostrando una
actitude analítica e respectuosa cara todo tipo de manifestación musical.
A contribución ás Competencias sociais e cívica céntrase na interacción dentro
do grupo, o cumprimento das normas básicas da comunicación e o respecto cara
as opinión alleas, os gustos persoais e as creacións dos compañeiros, ademais
da responsabilidade do traballo individual para o correcto funcionamento do
grupo nas actividades de práctica instrumental.
Mediante actividades que fomenten o espírito crítico, a capacidade de pensar de
forma creativa, a autoestima e a autonomía, contribuirase á adquisición de
Sentido de iniciativa e espírito emprendedor.
A área de música contribúe á competencia de Aprender a aprender fomentando a
motivación e confianza para desenvolver aprendizaxes máis eficaces.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
6
III. OBXECTIVOS
SEGUNDO DE BACHARELATO
HISTORIA DA MÚSICA E DA DANZA
Os obxectivos para esta materia serán os marcados pola LOMCE:
Captar a través da audición e/ou visión de obras representativas, con ou
sen apoio de partituras, as súas principais características formais, estéticas
e estilísticas, co fin de situalas nos diferentes períodos da historia da músi-
ca e da danza.
Coñecer as características dos diferentes períodos estilísticos da música e
da danza, mediante o estudo das súas obras e persoas creadoras máis re-
presentativas, para comprender a evolución e importancia destas discipli-
nas artísticas no transcurso da historia.
Coñecer e valorar a importancia da música e a danza como manifestacións
artísticas dunha sociedade, así como as súas relacións coa literatura e as
demais artes, considerando a influencia de factores de tipo cultural, socio-
lóxico e estético no proceso creativo.
Desenvolver e ampliar a formación estética e o espírito crítico, adquirindo
o hábito de escoitar ou presenciar espectáculos de música e de danza, en
gravacións ou ben en directo, procedentes tanto da tradición clásica coma
doutras culturas ou de tendencias populares urbanas actuais, con vistas a
construír un pensamento estético autónomo, aberto e flexible.
Empregar un léxico e terminoloxía apropiada, sexa oralmente ou por es-
crito, para expresar procesos musicais ou corográficos, así como para for-
mular e defender as súas valoracións críticas e persoais.
Utilizar con autonomía e creatividade as fontes bibliográficas e as tecnolo-
xías da información e da comunicación, valorando a súa utilidade como re-
cursos tanto para o coñecemento e a investigación coma para o lecer.
Valorar e coñecer as achegas realizadas polo Estado español, e en particu-
lar por Galicia, á música e á danza, con vistas a apreciar a súa relación co
patrimonio artístico e cultural e mais apreciar a riqueza dos seus propios
sinais de identidade.
Comprender e respectar as diversas manifestacións artísticas contemporá-
neas, impulsando a súa curiosidade e interese cara a elas, con vistas a
fomentar a ampliación, de xeito autónomo, das súas preferencias e gustos
persoais.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
7
Comprender o proceso de creación musical e corográfica distinguindo os
axentes que inflúen directamente na súa difusión: intérpretes, instrumen-
tos, gravacións, partituras, medios de comunicación etc.
IV. CONTIDOS E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE.
TEMPORALIZACIÓN E GRAOS MÍNIMOS DE
CONSECUCIÓN
SEGUNDO DE BACHARELATO
HISTORIA DA MÚSICA E DA DANZA
Indícase o procedementos de avaliación a relación con cada un dos nove
bloques: "Percepción, análise e documentación", "A música e a danza da
Antigüidade á Idade Media", "O Renacemento", "O Barroco", "O Clasicismo", "O
Romanticismo, o Nacionalismo e o Posromanticismo", "Primeiras tendencias
modernas", "Música e danza na segunda metade do século XX" e "A música
tradicional no mundo".
A organización dos contidos en unidades e a temporalización realizarase do
seguinte modo:
PRIMEIRO TRIMESTRE
UNIDADE 0. A LINGUAXE MUSICAL
UNIDADE I:
MONODIA RELIXIOSA
Música sacra. Contexto histórico, cultural e social na etapa. Can-to gregoriano: características, orixe e evolución
Audición 1: Puer natus est
MONODIA PROFANA
Música profana: xograres e goliardos. Fontes iconográficas. Códi-ces afonsinos. Lírica galaico-portuguesa. Afonso X o Sabio.
Instrumentos medievais.
Audición 2: Santa María Strela do día. Alfonso X “ O sabio”
Audición 3: Ondas do mar de Vigo. Martín Códax
POLIFONÍA MEDIEVAL
Nacemento e evolución da polifonía: Ars Antiqua e Ars Nova. O Códice Calixtino. Iconografía pétrea en Galicia
Audición 4: Gratulantes celebremus festum. Códice Calixtino
DANZA
A danza na Antigüidade clásica. Danzas teatrais en Roma e Grecia. Traxedia grega.
A danza na Idade Media. Danza e Igrexa. Carola, danza mesura-da, momería e danza macabra.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
8
UNIDADE II
POLIFONÍA VOCAL RELIXIOSA
Polifonía renacentista: características e procedementos compositi-vos. Polifonía relixiosa. Música da Reforma e da Contrarreforma. Principais polifonistas.
POLIFONÍA PROFANA:
Madrigal e estilo madrigalesco.
O RENACEMENTO EN ESPAÑA:
Música vocal profana (vilancico e romance). Polifonistas do século de ouro: Tomás Luis de Victoria.
Música instrumental, en concreto en España. Organoloxía. Fontes de estudo.
DANZAS DE CORTE:
Tipos e características. Nacemento e evolución do Ballet de Corte
Audicións do Renacemento:
UNIDADE III
MÚSICA NO BARROCO:
Características, periodización e escolas.
Principais compositores e compositoras. Función social da persoa compositora.
MÚSICA VOCAL:
Nacemento da ópera. Ópera seria e ópera bufa.
Danzas cortesás e espectáculos de corte no Barroco Ballet de Luís XIV. Música escénica.
Ópera Ballet, Comedia Ballet e outros xéneros no Barroco.
Real Academia de Danza en París. Chegada do profesionalismo á danza.
Música e relixión: cantata, oratorio e paixón.
MÚSICA INSTRUMENTAL:
Formas instrumentais: orixe, características e evolución.
Organoloxía.
Tipoloxía da orquestra barroca
MÚSICA BARROCA EN ESPAÑA:.
Música vocal sacra e profana.
Teatro musical: a zarzuela.
Audicións recomendadas.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
9
SEGUNDO TRIMESTRE
UNIDADE IV:
MÚSICA NO CLASICISMO:
Características e periodización. Estilo Galante e Escola de Mannheim.
MÚSICA VOCAL:
Reforma de Gluck. Ópera bufa e ópera seria.
MÚSICA INSTRUMENTAL:
-. Orixe, características e evolución.
-. Música sinfónica e de cámara.
-. Principais compositores clásicos: Haydn, Mozart e Beethoven.
-. Organoloxía: o piano e o cuarteto de corda; evolución da orquestra.
BALLET
-. Ballet de acción. Noverre e outros reformadores. Novos aspectos do es-pectáculo. Estética. Innovacións da posta en escena.
CLASICISMO EN ESPAÑA.
AUDICIÓNS RECOMENDADAS
UNIDADE V:
A MÚSICA NO SÉCULO XIX
O Romanticismo, o Nacionalismo e o Posromanticismo
Influencia da literatura na música
MÚSICA INSTRUMENTAL:
– Formas instrumentais no romanticismo:
-. Orquestra romántica. Formas sinfónicas. Sinfonía, concerto e música pro-gramática.
-. Piano romántico. Música de cámara.
MÚSICA VOCAL:
Formas vocais no romanticismo e posromanticismo:
Ópera. Tendencias. Evolución da ópera como espectáculo. Verismo.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
10
Lied. Composición no Romanticismo e no Posromanticismo.
O BALLET:
Ballet romántico: xénese e desenvolvemento; principais obras e figuras.
Período posromántico no ballet. Principais obras e figuras do ballet imperial ru-so.
Danza española. Orixes e consolidación das distintas vertentes: folclore, esco-
la bolera, flamenco e danza estilizada.
A MÚSICA NO SÉCULO XIX: O NACIONALISMO
Orixe e significado dos nacionalismos musicais: escolas e estilos. Figuras repre-sentativas da composición.
-. Música na España do século XIX. Zarzuela. Música galega: principais compo-
sitores.
-. Rexurdimento musical en Galicia: música instrumental e vocal.
AUDICIÓNS RECOMENDADAS
TERCEIRO TRIMESTRE
UNIDADE VI :
PRINCIPAIS CORRENTES DENDE PRINCIPIOS DO SÉCULO XX ATA 1945
Novas linguaxes no século XX. O século dos ismos: Surrealismo, Expresio-nismo, etc. Concepcións da orquestra no século XX.
Impresionismo:
Características musicais e figuras representativas
. Segunda Escola de Viena:
Do Posromanticismo ao Dodecafonismo: composición e técnicas.
. Neoclasicismo:
Representantes principais da composición. Stravisnki.
O musical e o Jazz
Teatro musical europeo e americano a comezos do século XX.
Orixe e desenvolvemento da música de jazz.
BALLET
Ballet e danza moderna na primeira metade so século XX:
Ballets rusos. Diaghiliev (coreógrafos, compositores e escenógrafos).
Desenvolvemento da danza moderna nas primeiras décadas do século XX.
MÚSICA EN ESPAÑA
Música en España na primeira metade do século. Falla e a Xeración do 98.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
11
Xeración da República.
A Música galega. Figuras representativas galegas na diáspora.
AUDICIÓNS RECOMENDADAS
UNIDADE VII
CORRENTES PRINCIPAIS NA SEGUNDA METADE DO SECULO XX
Música e Danza na segunda metade do século XX.
Novos instrumentos. Novas tecnoloxías aplicadas á música.
Correntes :
Serialismo Integral.
Vangardas:
Indeterminación e aleatoriedade. Novas grafías. Música electroa-cústica e música concreta.
Postserialismo.
Música de vangarda española:
Xeración do 51. Música galega. Autores/as contemporáneos/as.
AUDICIÓNS RECOMENDADAS
Música e danza popular moderna: jazz, pop e rock.
A música de Jazz dende o bebop ata os nosos días.
O pop-rock. Nacemento e principias estilos de cada década ata a ac-
tualidade.
Danza contemporánea. Evolución e expansión na segunda metade do século XX
Cante e baile flamenco.
Música e danza popular galega
Importancia da música cinematográfica, publicitaria e de ambienta-
ción. A danza no cine.
UNIDADE VIII
FUNCIÓN SOCIAL DA MÚSICA E A DANZA:
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
12
Ritos, tradicións e festas.
CARACTERÍSTICAS DA MÚSICA E DA DANZA:
O ritmo, melodía, morfoloxía, estilos de canto, texturas, pasos, dis-
posicións e movementos.
ORGANOLOXÍA.
Introdución aos instrumentos tradicionais.
O instrumento musical como obxecto etnográfico.
DANZA E MÚSICA EXÓTICA, ÉTNICA, FOLCLÓRICA E POPULAR.
MÚSICA E DANZA POPULAR GALEGA.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
13
O grao mínimo de consecución para este nivel adecúanse aos temas e
audicións propostas
O alumnado debe ter a competencia de desenvolver dunha maneira axeitada
(empregando o vocabulario técnico da materia, textos ben estruturados, capacidade de
relación e análise e os coñecementos requeridos) os seguintes temas:
O canto gregoriano. Características, orixe e evolución.
Nacemento e evolución da polifonía: Ars Antiqua e Ars Nova. O Códice Calixtino.
A música profana. Xograres e goliardos. O fenómeno trobadoresco en Europa. A
lírica galaico-portuguesa. Afonso X o Sabio.
A polifonía relixiosa. A música da Reforma e da Contrarreforma. A música vocal
profana: o madrigal e o estilo madrigalesco.
Principais polifonistas (Palestrina, Lasso e Victoria).
O Renacemento en España. A música vocal profana: vilancico e romance.
A danza renacentista. Función social. Nacemento do ballet.
A música no Barroco: características, periodización e escolas. Evolución da
linguaxe expresiva. O nacemento da ópera.
Ballet de cour. Comedia ballet.
A música e a relixión: cantata, oratorio e paixón.
As formas instrumentais barrocas: orixe, características e evolución.
As formas instrumentais clásicas: orixe, características e evolución. Música
sinfónica e de cámara.
Música vocal: a reforma de Gluck. Ópera bufa e ópera seria.
O ballet no clasicismo: o ballet de acción. Novos aspectos do espectáculo.
Estética. Innovacións da posta en escena.
O Romanticismo, o Nacionalismo e o Posromanticismo.
A orquestra romántica. As formas sinfónicas. Sinfonía, concerto e música programática.
O piano romántico.
A ópera romántica. Tendencias. Evolución da ópera como espectáculo.
O lied.
O rexurdimento musical en Galicia; música instrumental e vocal.
A música na España do século XIX. A zarzuela.
O ballet romántico. Transición ao ballet académico.
O impresionismo. Características musicais e figuras representativas.
Novas linguaxes no século XX: o século dos ismos: surrealismo, expresionismo
etc. A evolución dos elementos da música.
A Segunda Escola de Viena: o dodecafonismo. O neoclasicismo. Representantes
principais da composición.
Os ballets rusos. S. Diaghiliev. A danza moderna.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
14
O alumnado debe ter a competencia para comentar as seguintes obras,
comentando as súas características musicais fundamentais (timbre, estrutura,
textura, melodía, ritmo) e relacionando a peza co seu contexto:
Audición 1. PUER NATUS EST (Introito gregoriano)
Audición 2. GRATULANTES CELEBREMUS (Códice Calixtino)
Audición 3. SANTA MARIA ESTRELA DO DÍA, Cantigas de Sta. María (Afonso X)
Audición 4. ONDAS DO MAR DE VIGO(M. Códax)
Audición 5. MATONA MIA CARA(Orlando di Lasso)
Audición 6. KYRIE, Misa do Papa Marcello (G. P. da Palestrina)
Audición 7. TODOS LOS BIENES DEL MUNDO(J. del Encina)
Audición 8. VI RICORDA O BOSCHI OMBROSI, “Orfeo, Favola in música” (C. Monteverdi)
Audición 9. KOMMT, IHR TÖCHTER, Coro inicial,“Paixón segundo San Mateo” (J. S. Bach)
Audición 10 .ALLELUIA, “O Mesías” (G. F. Haendel)
Audición 11. O INVERNO, “As catro estacións” (A. Vivaldi)
Audición 12.SINF.NÚM. 83, EN SOL M, HOB. I/83 A GALIÑA; 1º Mov. (J. Haydn)
Audición 13. PEQUENA MÚSICA NOCTURNA, 4º Mov. Rondó-Allegretto. (W. A. Mozart)
Audición 14. CHE FARÓ SENZA EURIDICE. “ Orfeo y Euridice” (Cristobald Gluck)
Audición 15. DER HÖLLE RACHE. “A frauta encantada”, Kv. 620. (W.A. Mozart)
Audición 16. SINFONIA NÚM 5 EN DO M, OP. 67, 1º mov. (L. van Beethoven)
Audición 17. NOCTURNO, Op. 9, nº 2 (F. Chopin)
Audición 18. LIBIAMO. “A Traviata” (G.Verdi)
Audición 19. PRELUDIO. “Os Mestres cantores de Nüremberg” (R. Wagner)
Audición 20. A MORTE E A DONCELA. D.531 Lied (F. Schubert)
Audición 21. NEGRA SOMBRA. “Seis baladas galegas” (X. Montes)
Audición 22. A REVOLTOSA, Dúo de Felipe e Mari Pepa (R. Chapí)
Audición 23. DANZA DA FADA LARPEIRADA, “O Crebanoces”, (P. I. Tchaikovsky)
Audición 24. LA MER(C. Debussy)
Audición 25. O PAXARO DE FOGO. ( Stravinsky)
Audición 26. IONISATION (P. Varese)
Audición 27. TIENTO E BATALLA (C. Halffter)
Audición 28. DIE NACHT. “Pierrot Lunaire”. (A. Schönberg)
Audición 28. DANZA DO MUIÑEIRO,. “O chapeu de tres picos”(M. de Falla)
Audición 30. VATICINIOSDE PRIMAVEIRA. “A Consagración da Primaveira”(I. Strawinski).
Historia da Música e da Danza. 2º de bacharelato
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
Bloque 1. Percepción, análise e documentación
i
d
n
m
B1.1. Escoita, visión e análise de obras de música e danza representativas de cada período, pro-cedentes doutras culturas o de manifestacións urbanas actuais, apreciando as súas caracte-rísticas formais, estéticas e estilísticas.
B1.1. Expresar xuízos persoais mediante unha análise estética ou un comentario crítico a par-tir da audición ou a visión e a análise dunha obra determinada, considerando aspectos téc-nicos, expresivos e interpretativos, utilizando os coñecementos adquiridos e a terminoloxía apropiada.
HMDB1.1.1. Realiza desde unha perspectiva persoal unha valoración estética e crítica dunha obra concreta ou dunha interpretación dela.
CCEC
CAA
HDMB1.1.2. Domina o vocabulario e a terminolo-xía científica aplicados á música e á danza.
CMCCT
HDMB1.1.3. Consulta e contrasta as fontes de información adecuadas para a elaboración dos comentarios.
CAA
CCL
d
i
n
e
p
B1.2. A obra artística no seu contexto histórico.
B1.3. Seguimento de fragmentos musicais escritos en diferentes notacións para unha mellor com-prensión das características da obra.
B1.2. Situar cronoloxicamente unha obra, tras a súa escoita ou a súa visión e análise, ou com-parar obras de similares características, repre-sentativas dos estilos ou as escolas principais, e sinalar semellanzas e diferenzas entre elas.
HDMB1.2.1.Identifica e sitúa cronoloxicamente os diferentes períodos da historia da música e da danza.
CCEC
HDMB1.2.2. Coñece e explica as principais carac-terísticas dos estilos, os xéneros ou as escolas, e detecta as diferenzas entre varias obras.
CAA
CCL
HDMB1.2.3. Contextualiza a obra no seu momen-to histórico e/ou estilístico.
CCEC
CCL
d
n
B1.4. Elaboración de conclusións e valoracións estéticas propias, relacionando a música e a danza con outros aspectos do contexto en que se crearon, e seleccionando información pro-cedente de diversas fontes sobre autorías e obras.
B1.3. Identificar as circunstancias culturais ou sociolóxicas que poidan incidir no desenvolve-mento evolutivo das épocas, os estilos ou os/as autores/as máis representativos/as da historia da música e da danza.
HDMB1.3.1. Comprende e explica a complexidade do fenómeno artístico, e extrae conclusións propias con base nos coñecementos adquiridos na materia.
CCEC
CAA
HDMB1.3.2. Entende e explica a función das obras e a influencia na sociedade e noutras disciplinas artísticas no momento da súa crea-ción.
CCEC
CAA
CSC
HDMB1.3.3. Comprende e describe o proceso creativo de músicos/as e coreógrafos/as.
CAA
CSC
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
16
Historia da Música e da Danza. 2º de bacharelato
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
d
e
h
B1.5. Lectura e comentario crítico de textos litera-rios-musicais e relativos á danza.
B1.4. Analizar textos relativos á música ou á danza.
HMDB1.4.1. Describe as formulacións plasmadas polo/pola autor/a do texto, en relación coas co-rrentes estéticas e estilísticas dunha época concreta.
CCL
CAA
CCEC
HMDB1.4.2. Elabora una análise de texto de xeito ordenado e metódico, sintetizando as ideas, distinguindo a información principal da secun-daria e usando un vocabulario técnico acorde.
CAA
CCL
b
d
e
B1.6. Estudo da música e da danza como soporte literario e como medio de intensificación dra-mática.
B1.5. Explicar, a partir dun exemplo proposto, a través dunha análise ou dun comentario, a utili-zación da música e da danza como soporte dun texto literario ou como medio de intensifi-cación dramática en óperas, ballet, cine ou tea-tro.
HMDB1.5.1. Comprende e explica o papel da música e da danza, e o xeito en que se relacio-na con outras artes, para configurar xunto a elas unha obra artística total.
CAA
CCEC
CCL
HMDB1.5.2. Explica a utilización que se fixo da música nunha situación concreta.
CAA
CCL
HMDB1.5.3. Selecciona pezas musicais para sonorizar ou ambientar situacións artísticas concretas.
CD
CSIEE
a
b
d
e
h
l
p
B1.7. Documentación: recursos bibliográficos e ferramentas de consulta; fontes musicais, au-diovisuais, iconográficas e sonoras.
B1.8. Elaboración de argumentacións e xuízos persoais, utilizando o léxico e a terminoloxía específica e xeral, sobre obras e textos relacio-nados coa música ou a danza, coas correntes estéticas ou cos autores e as autoras.
B1.6. Elaborar traballos de investigación, indivi-duais ou en grupo, sobre algún aspecto deter-minado e relativo á música, a danza, a literatu-ra ou a estética da arte de calquera época.
HMDB1.6.1. Transmite certeza e seguridade na comunicación das ideas, e dominio do tema de investigación.
CAA
CSIEE
CCEC
CCL
HMDB1.6.2. Selecciona correctamente temas obxecto de investigación, establecendo priori-dades e superando con creatividade os obstá-culos que vaian xurdindo.
CCL
CCEC
CAA
HMDB1.6.3. Asume con responsabilidade o seu papel no traballo en grupo, tomando as deci-sións pertinentes.
CSC
CSIEE
HMDB1.6.4. Expón as súas reflexións sobre o proceso de investigación e elabora conclusións sobre o procedemento establecido, a reparti-
CSC
CSIEE
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
17
Historia da Música e da Danza. 2º de bacharelato
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
ción do traballo, as conclusións obtidas e unha posible continuación da investigación, facendo explícitas as súas impresións persoais sobre a experiencia.
CCEC
HMDB1.6.5. Expón de xeito preciso e ordenado os resultados do seu traballo de investigación, e cita as fontes consultadas.
CCL
CAA
CSIEE
CCEC
HMDB1.6.6. Utiliza as novas tecnoloxías da información e da comunicación, así como dis-tintos medios e soportes técnicos.
CD
CAA
Bloque 2. A música e a danza da Antigüidade á Idade Media
b
d
g
m
n
p
B2.1. Música sacra. Canto gregoriano: caracterís-ticas, orixe e evolución. Nacemento e evolución da polifonía: Ars Antiqua e Ars Nova. O Código Calixtino.
B2.2. Música profana: xograres e goliardos.
B2.3. Instrumentos medievais.
B2.4. A danza na Antigüidade: Exipto, Mesopota-mia e Persia, pobo hebreo e Creta.
B2.5. A danza na Antigüidade clásica. Danzas teatrais en Roma e Grecia. Traxedia grega.
B2.6. A danza na Idade Media. Danza e Igrexa. Carola, danza mesurada, momería e danza macabra.
B2.1. Identificar, a través da audición ou da visión, obras da Idade Antiga e medievais, e describir os seus trazos máis característicos, xustifican-do a súa pertenza a este período histórico.
HMDB2.1.1. Capta e describe o carácter, o xéne-ro, as características estéticas e os trazos esti-lísticos máis importantes das obras propostas.
CAA
CCEC
CCL
HMDB2.1.2. Coñece e describe as obras e os/as autores/as máis representativos/as deste perí-odos
CCEC
CCL
CD
h
n
p
B2.7. Fontes iconográficas. Iconografía pétrea en Galicia e códices afonsinos.
B2.8. Lírica galaico-portuguesa. Afonso X o Sabio.
B2.9. Contexto histórico, social e cultural no que se desenvolveron a música e a danza na Anti-güidade e na Idade Media.
B2.2. Relacionar a historia da música e da danza na Idade Antiga e na Idade Media, así como as súas obras máis significativas, con outros as-pectos da cultura, o contexto histórico e a so-ciedade do mesmo período.
HMDB2.2.1. Analiza a complexidade de circuns-tancias que, pola súa importancia, determinen o desenvolvemento dunha época, un estilo ou un/unha autora determinada, establecendo xuí-zos críticos.
CAA
CCEC
CSC
CCL
Bloque 3. O Renacemento
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
18
Historia da Música e da Danza. 2º de bacharelato
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
b
d
g
m
n
B3.1. Polifonía renacentista: características e procedementos compositivos. Polifonía relixio-sa.
B3.2. Música da Reforma e da Contrarreforma. Música vocal profana: madrigal e estilo madri-galesco. Principais polifonistas.
B3.3. O Renacemento en España: música vocal profana (vilancico e romance). Polifonistas do século de ouro: Tomás Luis de Victoria.
B3.4. Música instrumental en España. Organolo-xía. Fontes de estudo.
B3.5. Danzas de corte: tipos e características.
B3.6. Nacemento e evolución do Ballet de Corte.
B3.1. Identificar obras do renacemento, a través da audición ou da visión, e describir os seus trazos máis característicos, xustificando a súa pertenza a este período histórico.
HMDB3.1.1. Capta e describe o carácter, o xéne-ro, as características estéticas e os trazos esti-lísticos máis importantes das obras propostas.
CAA
CCEC
CCL
HMDB3.1.2. Coñece e describe as obras e os/as autores/as máis representativos/as deste perí-odo.
CCEC
CCL
CD
d
h
n
p
B3.2. Música da Reforma e da Contrarreforma. Música vocal profana: madrigal e estilo madri-galesco. Principais polifonistas.
B3.3. O Renacemento en España: música vocal profana (vilancico e romance). Polifonistas do século de ouro: Tomás Luis de Victoria
B3.4. Música instrumental en España. Organolo-xía. Fontes de estudo.
B3.2. Relacionar a historia da música e da danza do Renacemento, así como as súas obras máis significativas, con outros aspectos da cultura, o contexto histórico e a sociedade do mesmo pe-ríodo.
HMDB3.2.1. Analiza a complexidade de circuns-tancias que, pola súa importancia, determinen o desenvolvemento dunha época, un estilo ou un/unha autor/a determinado/a, e establece xu-ízos críticos.
CAA
CCEC
CSC
CCL
Bloque 4. O Barroco
b
d
g
m
n
B4.1. Música no Barroco: características, periodi-zación e escolas.
B4.2. Nacemento da ópera. Ópera seria e ópera bufa.
B4.3. Música e relixión: cantata, oratorio e paixón.
B4.4. Formas instrumentais: orixe, características e evolución.
B4.5. Organoloxía. Tipoloxía da orquestra barroca.
B4.6. Ópera Ballet, Comedia Ballet e outros xéneros no Barroco.
B4.7. Real Academia de Danza en París. Chega-da do profesionalismo á danza.
B4.1. Identificar obras do barroco, a través da audición ou da visión, e describir os seus tra-zos máis característicos, xustificando a súa pertenza a este período histórico.
HMDB4.1.1. Capta e describe o carácter, o xéne-ro, as características estéticas e os trazos esti-lísticos máis importantes das obras propostas.
CAA
CCEC
CCL
HMDB4.1.2. Coñece e describe as obras e os/as autores/as máis representativos/as deste perí-odo.
CCEC
CCL
CD
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
19
Historia da Música e da Danza. 2º de bacharelato
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
d
h
n
p
B4.8. Música barroca en España. Música vocal sacra e profana. Teatro musical: ópera e zar-zuela. Música instrumental. Música nas cate-drais galegas.
B4.9. Principais compositores e compositoras. Función social da persoa compositora.
B4.10. Danzas cortesás do Barroco. Ballet de Luís XIV. Música escénica.
B4.2. Relacionar a historia da música e da danza do barroco, así como as súas obras máis signi-ficativas, con outros aspectos da cultura, o con-texto histórico e a sociedade do mesmo perío-do.
HMDB4.2.1. Analiza a complexidade de circuns-tancias que, pola súa importancia, determinen o desenvolvemento dunha época, un estilo ou un/unha autor/a determinado/a, e estable xuí-zos críticos.
CAA
CCEC
CSC
CCL
Bloque 5. O Clasicismo
b
d
g
m
n
B5.1. Estilo Galante e Escola de Mannheim.
B5.2. Formas instrumentais: orixe, características e evolución.
B5.3. Música sinfónica e de cámara. Música vocal: reforma de Gluck. Ópera bufa e ópera seria.
B5.4. Principais compositores clásicos: Haydn, Mozart e Beethoven.
B5.5. Organoloxía: o piano e o cuarteto de corda; evolución da orquestra.
B5.6. Ballet de acción. Noverre e outros reforma-dores. Novos aspectos do espectáculo. Estéti-ca. Innovacións da posta en escena.
B5.1. Identificar obras do clasicismo, a través da audición ou da visión, e describir os seus tra-zos máis característicos, xustificando a súa pertenza a este período histórico.
HMDB5.1.1. Capta e describe o carácter, o xéne-ro, as características estéticas e os trazos esti-lísticos máis importantes das obras propostas.
CAA
CCEC
CCL
HMDB5.1.2. Coñece e describe as obras e os/as autores/as máis representativos/as deste perí-odo.
CCEC
CCL
CD
d
h
n
p
B5.7. Clasicismo en España.
B5.2. Relacionar a historia da música e da danza do Clasicismo, así como as súas obras máis significativas, con outros aspectos da cultura, o contexto histórico e a sociedade do mesmo pe-ríodo.
HMDB5.2.1. Analiza a complexidade de circuns-tancias que, pola súa importancia, determinen o desenvolvemento dunha época, un estilo ou un/unha autor/a determinado/a, e establece xu-ízos críticos.
CAA
CCEC
CSC
CCL
Bloque 6. O Romanticismo, o Nacionalismo e o Posromanticismo
b
d
g
m
B6.1. Romanticismo.
– Orquestra romántica. Formas sinfónicas. Sinfo-nía, concerto e música programática.
– Piano romántico. Música de cámara.
– Ópera. Tendencias. Evolución da ópera como
B6.1. Identificar obras do Romanticismo, o Nacio-nalismo e o Posromanticismo, a través da au-dición ou da visión, e describir os seus trazos máis característicos, xustificando a súa perten-za a este período histórico.
HMDB6.1.1. Capta e describe o carácter, o xéne-ro, as características estéticas e os trazos esti-lísticos máis importantes das obras propostas.
CAA
CCEC
CCL
HMDB6.1.2. Coñece e describe as obras e os/as CCEC
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
20
Historia da Música e da Danza. 2º de bacharelato
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
n
p
espectáculo. Verismo.
– Lied. Composición no Romanticismo e no Pos-romanticismo.
B6.2. Orixe e significado dos nacionalismos musi-cais: escolas e estilos. Figuras representativas da composición.
B6.3. Rexurdimento musical en Galicia: música instrumental e vocal.
B6.4. Ballet romántico: xénese e desenvolvemen-to; principais obras e figuras.
B6.5. Período posromántico no ballet. Principais obras e figuras do ballet imperial ruso.
B6.6. Danza española. Orixes e consolidación das distintas vertentes: folclore, escola bolera, fla-menco e danza estilizada.
autores/as máis representativos/as deste perí-odo.
CCL
CD
d
h
n
p
B6.7. Música na España do século XIX. Zarzuela. Música galega: principais compositores.
B6.8. Influencia da literatura na música.
B6.2.. Relacionar a historia da música e da danza no Romanticismo, o Nacionalismo e o Posro-manticismo, así como as súas obras máis sig-nificativas, con outros aspectos da cultura, o contexto histórico e a sociedade do mesmo pe-ríodo.
HMDB6.2.1. Analiza a complexidade de circuns-tancias que, pola súa importancia, determinen o desenvolvemento dunha época, un estilo ou un/unha autor/a determinado/a, e establece xu-ízos críticos.
CAA
CCEC
CSC
CCL
Bloque 7. Primeiras tendencias modernas
b
d
g
m
n
h
p
B7.1. Impresionismo: características musicais e figuras representativas.
B7.2. Segunda Escola de Viena: Do Posromanti-cismo ao Dodecafonismo: composición e técni-cas.
B7.3. Neoclasicismo. Representantes principais da composición. Stravisnki.
B7.4. Teatro musical europeo e americano a comezos do século XX.
B7.5. Orixe e desenvolvemento da música de jazz.
B7.6. Concepcións da orquestra no século XX.
B7.1. Identificar obras do Impresionismo, o Ex-presionismo e outros movementos da primeira metade do século XX, a través da audición ou da visión, e describir os seus trazos máis ca-racterísticos, xustificando a súa pertenza a este período histórico.
HMDB7.1.1. Capta e describe o carácter, o xéne-ro, as características estéticas e os trazos esti-lísticos máis importantes das obras propostas.
CAA
CCEC
CCL
HMDB7.1.2. Coñece e describe as obras e os/as autores/as máis representativos/as deste perí-odo.
CCEC
CCL
CD
d B7.7. Ballets rusos. Diaghiliev (coreógrafos, B7.2. Relacionar a historia da música e da danza HMDB7.2.1. Analiza a complexidade de circuns- CAA
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
21
Historia da Música e da Danza. 2º de bacharelato
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
h
n
p
compositores e escenógrafos). Danza moderna
B7.8. Novas linguaxes no século XX. O século dos ismos: Surrealismo, Expresionismo, etc.
B7.9. Desenvolvemento da danza moderna nas primeiras décadas do século XX.
B7.10. Música en España na primeira metade do século. Falla e a Xeración do 98. Xeración da República.
B7.11. Música galega. Figuras representativas galegas na diáspora.
da primeira metade do século XX, así como os seus movementos artísticos e as obras máis significativas, con outros aspectos da cultura, o contexto histórico e a sociedade do mesmo pe-ríodo.
tancias que, pola súa importancia, determinen o desenvolvemento dunha época, un estilo ou un/unha autor/a determinado/a, e establece xu-ízos críticos.
CCEC
CSC
CCL
Bloque 8. Música e Danza na segunda metade do século XX.
h
m
n
l
p
B8.1. Serialismo Integral.
B8.2. Vangardas. Indeterminación e aleatorieda-de. Novas grafías. Música electroacústica e música concreta.
B8.3. Postserialismo.
B8.4. Música de vangarda española: Xeración do 51. Música galega. Autores/as contemporáne-os/as.
B8.5. Música e danza popular moderna: jazz, pop e rock.
B8.6. Danza contemporánea. Evolución e expan-sión na segunda metade do século XX.
B8.1. Identificar obras pertencentes aos move-mentos estilísticos da segunda metade do sé-culo XX, a través da audición ou da visión, e describir os seus trazos máis característicos, xustificando o seu pertenza a este período his-tórico.
HMDB8.1.1. Capta e describe o carácter, o xéne-ro, as características estéticas e os trazos esti-lísticos máis importantes das obras propostas.
CAA
CCEC
CCL
HMDB8.1.2. Coñece e describe as obras e os/as autores/as máis representativos/as deste perí-odo.
CCEC
CCL
CD
d
h
n
p
B8.7. Cante e baile flamenco.
B8.8. Música e danza popular galega
B8.9. Importancia da música cinematográfica, publicitaria e de ambientación. A danza no ci-ne.
B8.10. Novos instrumentos. Novas tecnoloxías aplicadas á música.
B8.2. Relacionar a historia da música e da danza da segunda metade do século XX, así como os seus movementos artísticos e as obras máis significativas, con outros aspectos da cultura, o contexto histórico e a sociedade do mesmo pe-ríodo.
HMDB8.2.1. Analiza a complexidade de circuns-tancias que, pola súa importancia, determinen o desenvolvemento dunha época, un estilo ou un/unha autor/a determinado/a, e establece xu-ízos críticos.
CAA
CCEC
CSC
CCL
Bloque 9. A música tradicional no mundo.
h B9.1. Danza e música exótica, étnica, folclórica e popular. Música e danza popular galega.
B9.1. Identificar obras da música tradicional, a través da audición ou da visión, e describir os
HMDB.9.1.1. Coñece e describe as principais características da música e da danza tradicio-
CCEC
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
22
Historia da Música e da Danza. 2º de bacharelato
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
n
l
g
p
B9.2. Función social da música e a danza: ritos, tradicións e festas.
B9.3. Características da música e da danza: ritmo, melodía, morfoloxía, estilos de canto, texturas, pasos, disposicións e movementos.
B9.4. Organoloxía. Introdución aos instrumentos tradicionais. O instrumento musical como ob-xecto etnográfico.
seus trazos máis característicos, distinguindo estilos, estéticas e usos.
nal, distinguindo estilos de canto, melodías, es-calas, texturas e ritmos.
CCL
CD
V. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
Historia da música e a danza
Os procedementos de avaliación para esta materia están centrados no
comentario de audicións, análise de partituras, audición activa. Valorarase a
capacidade de análise e de relación do alumnado.
Os instrumentos de avaliación empregados serán principalmente probas escritas
que inclúan actividades de resposta extensiva (desenvolvemento de temas,
comentario de audicións) centradas na análise dos diferentes aspectos musicais,
o coñecemento do contexto de composición e interpretación, a relación da peza
co seu contexto.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
24
VI. CRITERIOS DE AVALIACIÓN E CUALIFICACIÓN
Historia da música e a danza
Os criterios de avaliación para esta materia serán:
Valorarase a capacidade do alumnado para encadrar adecuadamente a forma musical,
ben en pregunta teórica ben en audición, no contexto histórico que lle deu orixe, ache-
gando canto máis datos poida sobre a devandita forma musical, as súas características
propias, o estilo do compositor, o seu lugar na sociedade do momento etc.
Nas probas de audición, valorarase que o alumnado poida encadrala axeitadamente no
seu período histórico concreto, recoñecendo, a ser posible, a obra de que se trata. Así
mesmo, debe determinar a súa forma musical, os instrumentos que nela concorren, os
trazos estilísticos que a caracterizan e o lugar que ocupa na produción musical do com-
positor, naqueles casos nos que esta información poida obterse/ deducirse da audición.
Todos estes aspectos deberán ser desenvolvidos cunha lóxica interna na que prime,
ademais dos criterios antes sinalados, o principio da non existencia de ideas contradito-
rias o incompatibles dentro do mesmo comentario en particular e en xeral de todo o
exame.
Os exames do trimestre manterán a estrutura seguinte:
Dividiranse en dous bloques: práctico (audición), e teórico, pregunta longa de tipo ex-
tensivo ( desenvolvemento dun tema), definicións de termos e un bloque de preguntas
breves.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
25
VII. METODOLOXÍA, MATERIAIS CURRICULARES E
RECURSOS DIDÁCTICOS.
Os alumnos/as do Bacharelato non contan con ningún libro de texto. Isto
provoca que todo o material co que traballa o alumnado é aportado polo
departamento de música.
Os alumnos de bacharelato teñen todos os temas da súa programación en
fotocopias. Todas estas fotocopias, coas partituras traballadas, xunto coas follas
de exercicios, comentarios e esquemas, inclúense nun dossier que o alumnado
debe ter debidamente ordenado, limpo e completo. As fotocopias poderán
adquirilas no centro ou en Edmodo, plataforma de traballo na que o alumnado
está dado de alta dende o inicio de curso.
O departamento tamén conta cunha reducida bibliografía especializada que o
alumnado pode consultar (atlas musicais, dicionario de termos musicais, historia
da música clásica occidental, historia do jazz, historia do rock...), ademais de
outro tipo de material, con exercicios de audición, de práctica instrumental e
vocal, destinados ao uso por parte do profesorado.
Ademais destes textos, o material básico empregado polo departamento son
as audicións (na maior parte dos casos aportadas polo propio profesorado debido
á escaseza deste tipo de material no departamento) e o instrumental Orff que se
foi adquirindo co presuposto do departamento.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
26
VIII. PROGRAMA DE REFORZO PARA A RECUPERACIÓN DE
MATERIAS PENDENTES
Non existe alumnado con materias pendentes neste curso.
IX. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Para o alumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria,
por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades específicas de
aprendizaxe, trastorno por déficit de atención e hiperactividade (TDAH), por se
incorporar tarde ao sistema educativo ou por condicións persoais ou de historia
escolar, estableceranse as medidas curriculares e organizativas necesarias co fin
de que poida alcanzar o máximo desenvolvemento das súas capacidades persoais
e os obxectivos e competencias establecidas en cada etapa para todo o
alumnado.
Entre outras medidas, estableceranse adaptacións curriculares significativas,
que garantan que as condicións para a realización das avaliacións para o
alumnado con necesidades específicas de apoio educativo. As adaptacións
realizaranse procurando o máximo desenvolvemento posible das competencias e
a avaliación continua e sempre en coordinación co departamento de orientación.
Na promoción tomarán como referente os elementos fixados nas devanditas
adaptacións.
Pero, en liñas xerais, para contemplar a diversidade que se observará, que é
inherente ao estado evolutivo do alumnado, en cada sesión o profesor ofrecerá
actividades diferenciadas que permitan adecuar o traballo do alumnado. Habería
que distinguir entre as clases prácticas, dedicadas á interpretación vocal e
instrumental
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
27
X. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE
ENSINANZA E A PRÁCTICA DOCENTE Para analizar a idoneidade da programación didáctica analizaremos aspectos relacionados cos
materiais didácticos empregados (adecuación ao nivel do alumnado, presentación atractiva para
o alumnado …), a planificación (número e duración das actividades, dificultade dos contidos …),
a motivación do alumnado (participación activa, capacidade para espertar a súa curiosidade,
progreso no seu desenvolvemento cognitivo), a adaptación á diversidade, o tratamento de
temas transversais, a inclusión de contidos de carácter de tipo interdisciplinar, o emprego das
TIC entre outras.
A avaliación do proceso de ensinanza realizarase a través de cuestionarios de autoavaliación
nas que se inclúan estes indicadores, ademais de recollendo a opinión do alumnado mediante
entrevistas e enquisas. Recollerase esta información ao finalizar cada unha das avaliacións.
O cuestionario para avaliar proceso de ensino con diferentes items podería ser o seguinte,
valorando do 1 ao 4 os items empregados.
1. Ao comezar a unidade os alumnos coñecen: os obxetivos,
as competencias, as actividades a realizar e como será a
avaliación
2. Deseño actividades para o logro dos distintos obxetivos
3. Emprego metodoloxía que favorece unha actitude positiva
no alumnado
4. Propoño metodoloxía diversa en función das acividades
5. Teño en conta as características do alumn@ para planificar
as tarefas e cuantificar os seus logros
6. Programo actividades que conectan coa realidade do
alumnado.
7. Propoño actividades que favorecen o aprendizaxe autóno-
mo.
8.Organizo o grupo clase de maneira diferente en función das
actividades ( parellas, traballo individual)
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
28
XI. DESEÑO DA AVALIACIÓN INCIAL E MEDIDAS A ADOPTAR
O profesorado titor dos diferentes grupos informan ao profesorado das dificultades xerais do
alumnado. Ademais, o departamento de música recollerá as posibles dificultades que presente o
alumnado na materia.
A partir da información obtida na avaliación inicial, adoptaranse medidas de tipo individual,
reforzando estes aspectos ao alumnado que o necesite a través de plans de recuperación
individual, ou medidas de grupo.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
29
XII. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN
A programación didáctica do departamento é un documento aberto a
posibles modificacións. Son merecedores de modificación aqueles apartados, que coa práctica
docente diaria, mostren que non se axeitan á realidade do proceso de ensinanza-
aprendizaxe.Para avaliar a propia programación teremos en conta unha serie de parámetros:
1. Preparación da clase e dos materiais didácticos de acordo coa
programación do departamento didáctico.
2. Utilización dunha metodoloxía de ensinanza axeitada.
3. Avaliación da aprendizaxe.
4. Atención á diversidade.
5. Organización na aula.
Á autoavaliación contribuirá o diálogo directo e constante co alumnado e a reflexión dos
profesores do departamento sobre a súa labor docente. Toda a información servirá para realizar
ao final propostas de mellora.
Se algún dos ítems non se acadaron nun grao satisfactorio cumprimentarse unha táboa onde
se recollerán os seguintes aspectos:
ÍTEM NON ACADADO CURSO PROPOSTAS DE
MELLORA
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
30
XIII. CONCRECIÓN ELEMENTOS TRANSVERSAIS
En cada unha das unidades nas que se organizan os bloques tanto da materia de música
como de linguaxe e práctica musical, trátanse elementos transversais relacionados coa
comprensión lectora e a expresión individual e escrita, a través da produción de textos propios,
o comentario de textos, os comentarios de audición ou a produción de textos nos que se reflicta
unha opinión persoal sobre diferentes temas relacionados coa materia.
Tamén se inclúen elementos transversais relacionados coa comunicación audiovisual, como
publicidade e música empregada, escenas de películas, obtención de información a partir de
diferentes medios audiovisuais …
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
31
XIV. INCORPORACIÓN DA EDUCACIÓN EN VALORES
A materia de música inclúe na súa programación un importante número de horas lectivas
adicadas á práctica instrumental, un tipo de actividade colectiva na que o respecto de unhas
normas básicas, ao traballo dos seus compañeiros/as así como ás indicacións do director/a son
cuestións indispensables. Estas actividades axudan á adquisición dunha disciplina de grupo, a
comprender a importancia do traballo individual para o correcto funcionamento do colectivo, a
escoitar e a valorar o silencio.
Dende o departamento de música intentamos fomentar o coñecemento e respecto tanto do
patrimonio propio como do pertencente a outras culturas, incluíndo na nosa programación
audicións ou interpretacións de músicas de todo tipo. Ademais o comentario de textos de
cancións permítenos fomentar o debate sobre temas como a discriminación racial ou sexual.
A materia contribúe á educación ambiental e da saúde traballando aspectos como a
contaminación acústica, reflexionado sobre as causas e consecuencias deste fenómeno, ou o
correcto uso da voz.
A inclusión de unidades e actividades centradas na publicidade ou do consumo da música,
permítenos traballar aspectos relacionados coa educación ao consumo.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
32
XV. TRATAMENTO DO FOMENTO DA LECTURA
En todos os niveis nos que se imparte a materia de música contribuirase a desenvolver os
aspectos recollidos no plan lector do centro. A través de textos relacionados coa materia e
adaptados aos diferentes niveis, traballarase co alumnado distintas técnicas de comprensión
lectora, como o subliñado, resumos, realización de mapas conceptuais e esquemas.
Nos obxectivos das programación do departamento xa recollemos a intención de que o
alumnado traballe con moi diversas fontes de información, incluíndo textos de todo tipo
(literarios, históricos...).
Para rematar, nas unidades centradas no estudo das músicas populares, o comentario e a
interpretación da temática das cancións é un punto importantísimo.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
33
XVI. TRATAMENTO DO FOMENTO DAS TIC
Debemos iniciar este apartado expoñendo as especiais dificultades que amosa o
departamento de música á hora de empregar as novas tecnoloxías na aula, xa que se precisaría
dun equipamento especial do que non dispoñemos no centro.
Ademais, na aula de música 41, contamos cunha dotación de 10 ordenadores onde os
alumnos poden traballar dun xeito case individual cando se trata de grupos reducidos. Nestes
últimos anos, debido a masificación das aulas, grupos non inferiores a 30-32 alumnos na ESO, é
imposibel traballar deste xeito, en 2º, terceiro e 4º da ESO. Existen problemas operativos e
derivados da falta de mantemento da aula que fan inviable diseñar actividades de grupo con
ordenadores. A experiencia do curso pasado indica que os alumnos deben estar máis tutelados e
existe para o profesorado falta de tempo nas sesións de 50 minutos para atender e resolver os
problemas que xurden do emprego das aplicacións. Aínda que hai grupos que traballan moi ben,
na maioría dos casos non teñen autonomía e isto tradúcese nunha perda de tempo, que supón
un grave perxuízo para o avance da programación.
Temos instalados programas de edición musical e gravación , Audacity e Cooledit, que
permiten rexistrar varias pezas interpretadas polo alumnado e tamén un programa de edición
de partituras sinxelo e libre Muscore. Esta actividade está destinada ao alumnado de 4º da ESO
e 1º de bacharelato. En 2º e 3º da ESO, dependendo da ocupación da aula de informática este
curso poderiamos deseñar actividades moi concretas e focalizadas nunha determinada semana
de avaliación ( fundamentalmente de repaso e autoavaliación de contidos xa explicados).
No curso pasado en 4º de ESO traballouse coas seguintes aplicacións: Thinglink,
Mindmeinster, Pick Collage. Tamén en 2º de bacharelato se empregan estas ferramentas así
como pathbrite para incorporar infromación sobre os temas tratados e como modo, en
Mindmeister de facer esquemas que faciliten o estudo da materia.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
34
XVII. ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES
Debido ás características especiais da materia, é complicado programar con antelación as
actividades extraescolares, xa que dependemos da organización de concertos ou actividades
semellantes destinadas a escolares. As actividades para 2º de bacharelato, debido a escaseza do
tempo do alumnado son libres. Ofértanse entradas gratuítas que chegan ao centro para a
asistencia a concertos ou a participación no acto de graduación do alumnado ao final de curso.
Este curso os alumnso, xunto cos de Patrimonio e Historia da Arte, visitarán a exposición,
“Sonoro Empeño” , que vincula artes plásticas e música, á Sede Abanca de Vigo.
XVIII. ANEXO
ANEXO AVALIACIÓN CURSO 2019/2020
Avaliación inicial
Data prevista de realización
Primeira semana de curso e se traslada a observación ata os seguintes 15 días.
Descrición do tipo de proba:
Non existe unha única proba. Probas de recoñecemento auditivo, de lecto- escritura musical, de rítmica,
de coñecementos previos: armónicos, melódicos e rítmicos así como de comprensión auditiva e formal.
Mecanismo para informar ás familias
Os que se recollen no N.O.F do centro.
Consecuencias dos resultados da proba
Ningunha consecuencia, excepto articular medidas de reforzo na para facilitar a asimilación dos contidos
da linguaxe musical, vinculantes para a asimilación e comprensión das obras a través da súa audición. O
emprego de partituras e outros elementos ( musicogramas, elementos visuais, adaptacións..) son
fundamentais para entender a peza descrita.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
35
Acreditación de coñecementos previos [Só 2º bacharelato, se procede]
Os coñecementos previos que se necesitan derivan dos obxetivos acadados na ESO, no ámbito de
segundo e terceiro curso, onde a asignatura é obrigatoria. Trátase de reforzar os coñecementos
adquiridos pola experiencia previa nos cursos anteriores, como medios para acadar a
abstracción conceptual e realizar unha identificación auditiva dos diversos elementos e aspectos
técnicos nas obras programadas.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
36
Avaliación continua
Procedementos que se van a empregar:
Os procedementos desta materia para a avaliación están centrados en:
Comentario de audicións
Análise de partituras
Audición activa
No estudo e a avaliación da materia trabállanse procedementos para : a distinción da características
técnicas obxectivas na composición e o análise das súas intencións e resultados estéticos e
expresivos no seu marco sociocultural.
Instrumentos que se van a empregar
COMENTARIOS DE AUDICIÓNS
PROBAS ESCRITAS
EXPOSICIÓNS ORAIS
Primeiro trimestre:
PRIMEIRA PROBA:
PONDERACIÓN 15%
Contidos de lecto-escritura e linguaxe musical
45%
PRIMEIRA UNIDADE . A MÚSICANA IDADE MEDIA: RELIXIOSA E PROFANA
TERCEIRA PROBA
30% SEGUNDA UNIDADE: O RENACEMENTO MUSICAL
10 % Comentarios de audicións dadas no trimestre. Teñen que entregar 2 diferentes a nivel
estilístico.
Como se cualifican as probas
PRIMEIRA PROBA: 10 puntos preguntas prácticas relacionadas coa linguaxe musical.
SEGUNDA PROBA E TERCEIRA PROBA:
3.5 puntos á audición e comentario, baseado na análise dos diferentes aspectos musicais, o coñecemento do contexto
de composición, interpretación e a relación da peza co contexto.
1.5 ás definicións de termos
2 puntos a preguntas curtas
3 puntos preguntas de tipo extensivo.
Os traballos individuais ou colectivos, o traballo no caderno de clase, a observación do traballo
na aula (ponderación, redondeo…)
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
37
Redondeo a partir das 5 décimas sempre que o alumnado respondese a entrega de traballos e
actividades formuladas no trimestre, e tamén derivado da observación na aula. O redondeo non é
real ata o final de curso. Trátase dunha aproximación, necesaria nas actas. Ao final de curso, no nota
final, é cando farase efectivo o redondeo.
É importante asistir a clase con regularidade. As faltas sen xustificar do alumnado poder´na
repercutir na nota da materia. Dendo 3 faltas sen xustificar podese baixar 0.5 por cada unha
delas
Segundo trimestre e terceiro trimestre:
Para o segundo e terceiro trimestre a ponderación dos exames e a valoración das probas escritas será como segue:
70 % da nota do trimestre corresponderá a notas das probas escritas. Realizaránse como mínimo dúas probas ao
trimestre. A ponderación podería ser distinta en funciónda cantidade dos contidos abordados, pero sempre informan-
do aos alumnos.
20% ao traballo na clase e exposición dun tema asignado ao alumnado en cada trimestre
10% aos traballos realizados ( glosarios de termos, comentarios de audicións abordadas, asistencia á clase…), a nota
de aula, e a test ou cuestionarios tipo kahoot realizados na aula, con preguntas tipo test.
As probas escritas seguirán a secuencia de unidades indicadas na programación:
SEGUNDO TRIMESTRE
PRIMEIRA PROBA
A música no Barroco e no Clasicismo.
SEGUNDA PROBA
Romanticismo musical. Nacionalismo e Posromanticismo.
Traballos relacionados coas diversas tendencias observadas no século XX ata a primeira metade.
Valoración das probas e tipo de preguntas ( sobre 10)
3.5 puntos á audición e comentario, baseado na análise dos diferentes aspectos musicais, o coñecemento do contexto
de composición, interpretación e a relación da peza co contexto.
1.5 ás definicións de termos
2 puntos a preguntas curtas
3 puntos preguntas de tipo extensivo.
É importante asistir a clase con regularidade. As faltas sen xustificar do alumnado poder´na
repercutir na nota da materia. Dendo 3 faltas sen xustificar podese baixar 0.5 por cada unha
delas
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
38
Terceiro trimestre:
PRIMEIRA PROBA
PRINCIPAIS CORRENTES DENDE PRINCIPIOS DO SÉCULO XX ATA 1945
Novas linguaxes no século XX. O século dos ismos: Surrealismo, Expresionismo…..
SEGUNDA PROBA
Música e danza na segunda metade do século XX.
Valoración das probas e tipo de preguntas ( sobre 10)
3.5 puntos á audición e comentario, baseado na análise dos diferentes aspectos musicais, o coñecemento do contexto
de composición, interpretación e a relación da peza co contexto.
1.5 ás definicións de termos
2 puntos a preguntas curtas
3 puntos preguntas de tipo extensivo.
Como se calcula a cualificación de cada unha das avaliacións (ponderación, redondeo...)
A nota final é o resultado da suma das notas medias acadadas nos tres trimestres, contando coa
mesma ponderación para cada un deles.
É importante asistir a clase con regularidade. As faltas sen xustificar do alumnado poder´na
repercutir na nota da materia. Dendo 3 faltas sen xustificar podese baixar 0.5 por cada unha
delas
Mecanismo para recuperar unha proba non superada e mecanismo para recuperar unha
avaliación non superada
A recuperación da materia prográmase antes da avaliación do trimestre, sempre que sexa posibel. Os
alumnos que non acaden o 5 deberán facer a recuperación da materia na súa totalidade ou dunha
parte. A profesora determinará e comunicará ao alumnado se deben facer a recuperación. Os
alumnos que quixeran subir a media, poderían presentarse ao exame, se prexuízo da nota que xa
acadasen con anterioridade.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
39
Avaliación final[bacharelato]
Alumnado que deberá realizar a avaliación final
Ademais das recuperacións programadas por trimestre, e só para aqueles alumnos que non teñan
superados 2 ou 3, de tres trimestres do curso.
Para aqueles alumnos que teñen un trimestre suspenso, con menos de 3, deberán facer una
recuperación do trimestre non superado no curso.
Descrición do tipo de proba
Proba de contidos globais
Estándares que se van avaliar
-. Coñece e explica as principais características dos estilos, os xéneros ou as escolas, e detecta as diferenzas entre varias obras. -. Contextualiza a obra no seu momento histórico e/ou estilístico -.Domina o vocabulario e a terminoloxía científica aplicados á música e á danza -. Analiza a complexidade de circunstancias que, pola súa importancia, determinen o desenvolvemento du-nha época, un estilo ou un/unha autor/a determinado/a, e establece xuízos críticos. -. Comprende e describe o proceso creativo de músicos y coreógrafos. -. Elabora una análise de texto de xeito ordenado e metódico, sintetizando as ideas, distinguindo a información principal da secundaria e usando un vocabulario rico.
Como se calcula a cualificación final (ponderación, redondeo, etc.)
O exame suporá un 85 % da nota pero un alumno, de maneira que os alumnos non só dependerán do
exame para aprobar o curso. Importante que exista un traballo na aula, e unha presentación de
actividades, xa que se trata dunha ensinanza presencial.
IES SAN TOMÉ DE FREIXIERO. Departamento de música. Curso 2019/2020. Programación de 2º de Bacharelato
40
Avaliación extraordinaria[Só para bacharelato]
Descrición do tipo de proba: número de preguntas, valoración de cada unha delas, etc.
Valoración das probas e tipo de preguntas ( sobre 10)
3.5 puntos á audición e comentario, baseado na análise dos diferentes aspectos musicais, o coñecemento do contexto
de composición, interpretación e a relación da peza co contexto.
1.5 ás definicións de termos
2 puntos: sobre preguntas curtas
3 puntos: pregunta de tipo extensivo.
Como se calcula a cualificación
90 % da nota obtida no exame. Se redondeará a 5 dende o 4.5 en setembro.
Recuperación e avaliación de pendentes[Só para Bacharelato]
Dado que esta materia se imparte por primeira vez neste curso académico, non existen alumnos coa
materia pendente.
Asdo:
A XEFA DO DEPARTAMENTO .......Mª Carmen Vélez Pérez
En Vigo, a 12 de outubro de 2019.