LAZKAO TXIKI

ZER DA BERTSOLARITZA?

Zer da bertsoa?Era askotan laburbildu dezakegu bertsolaritza, baila Xabier Amurizak honela laburtzen du:

"Neurriz eta errimazkantatzea hitza

horra hor zer kirol motaden bertsolaritza."

Beste aldetik, Joxerra Garzia, Andoni Egaña eta Jon Sarasuaren "Bat bateko bertsolaritza" liburuan, neurtuz, errimatuz eta kantatuz egiten den berbaldi bat bezalaxe definitzen da. Bertsoaren parte teknikoak, doinua, errima eta neurria dira. Eta orain, ikus dezagun alde teknikoa.

Neurria

Bertsolariak bertsoa neurri jakin bati atxikia osatzen du. Edo neurri jakin batzuei, zehazkiago esanda. Bertso bakoitzak oin kopuru jakina du, eta oin hauek berriz, silaba kopuru jakina.

Zortziko Handia

Ezaugarriak: -Zortziko handia lau puntutako ahapaldia da. -Bertso bakoitietan 10 silaba ditu eta bikoitietan, berriz, 8. -Errima bertso bikoitietan du.

Egitura:

---------------------10----------------- 8 A

---------------------10----------------- 8 A

---------------------10----------------- 8 A

---------------------10----------------- 8 A

Zortziko Txikia

Ezaugarriak: -Zortziko handia bezala, lau puntutako ahapaldia da. -Bertso bakunetan 7 silaba eta bikoitietan 6 silaba ditu, eta errima bikoitietan doa. -Tema umoretsuetarako gehiago erabiltzen da.

Egitura:

---------------- 7----------- 6 A

---------------- 7----------- 6 A

---------------- 7----------- 6 A

---------------- 7----------- 6 A

Hamarreko HandiaHamarreko handiak, zortziko handiaren egitura bera du, puntu batean izan ezik. Ahapaldi hau, normalean, ondo doa berbaldi luzeak egiteko, bertan gauza gehiago idatz daitezke eta.

- - - - - - - 10- - - - - - - 8A- - - - - - - 10- - - - - - - 8A- - - - - - - 10- - - - - - - 8A- - - - - - - 10- - - - - - - 8A- - - - - - - 10- - - - - - - 8A

Hamarreko Txikia

• Hamarrekoak bost lerro ditu eta Zortzikoak lau.

• Zortziko txikiaren egitura bera ditu.

• Bertsolariek asko erabiltzen dute.

- - - - - - - - - - 5- - - - - - - - - 4- - - - - - - - - - 5- - - - - - - - - 4- - - - - - - - - - 5- - - - - - - - - 4- - - - - - - - - - 5- - - - - - - - - 4- - - - - - - - - - 5- - - - - - - - - 4

Bestelako zenbait egitura

Kopla Handia -Zortziko handiaren egitura berbera du. Baita errima bertso bikoitietan ere.

-------------------10------------- 8 A

-------------------10------------- 8 A

Kopla Txikia -Zortziko txikiaren antzeko egitura du, baina gutxiago erabiltzen da.

----------------7---------- 6 A

----------------7---------- 6 A