Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ1869 Maadin Nizamnamesi Genellikle iĢ güvenliğini ilgilendiren...
Transcript of Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ1869 Maadin Nizamnamesi Genellikle iĢ güvenliğini ilgilendiren...
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ
ĠĢ sağlığı ve güvenliği ,
çalıĢanların sağlık ve güvenliğini sağlamak
için yapılan sistemli ve bilimsel çalıĢmalardır.
ĠSG
Tehlike ve riskleri önleme
Üretimin sürekliliği Verim ArtıĢı
3
AMAÇ
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği
ÖNCELĠKLĠ HEDEF;
ĠĢ Kazalarını
ve
Meslek Hastalıklarını
Önlemek
4
5
ĠĢ Kazalarının ve Meslek Hastalıklarının Önlenmesi
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ
TEMEL HAK KAÇINILMAZ
GEREKLĠLĠK
SOSYAL YÖNDEN Hukuki ve Ahlaki
Boyutuyla
EKONOMĠK YÖNDEN ĠĢ Kazalarının Maliyeti
Üretimin devamlılığı-Verim
Tehlikeler Riskler
Ġnsan Faktörü
ĠĢ Kazaları
ve
Meslek
Hastalıkları
6
Tehlike:
ĠĢyerinde var olan ya da dıĢarıdan gelebilecek, çalıĢanı
veya iĢyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme
Risk:
Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da baĢka
zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini,
Önleme:
ĠĢyerinde yürütülen iĢlerin bütün safhalarında iĢ sağlığı ve
güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak
için planlanan ve alınan tedbirlerin tümünü,
7 7
8
Önleme
Politikasının
Geliştirilmesi
İş Sağlığı ve
Güvenliği
Kültürünün
Oluşturulması
Risk
Yönetimi
İŞ SAĞLIĞI
VE
GÜVENLİĞİ
8
ĠSG KÜLTÜRÜ
(Prof. Dr. Serpil AYTAÇ’ın Ġġ KAZALARINI ÖNLEMEDE GÜVENLĠK
KÜLTÜRÜNÜN ÖNEMĠ isimli makalesinden alıntı yapılmıĢtır.)
Kültür içe sindirilmiĢ ve yaĢam biçimi haline getirilmiĢ bilgidir.
Güvenlik kültürü terimi ilk olarak 1986 Çernobil’de yaĢanan nükleer
kazadan sonra 1987 yılında OECD Nükleer Ajansı tarafından
hazırlanan bir raporda kullanılmıĢtır
IAEA 1991 yılında bu kavramı “ kurumun sağlık ve güvenlik
programlarının yeterliliğine, tarzına ve uygulamadaki ısrarına karar
veren birey ve grupların değer, tutum, yetkinlik ve davranıĢ
örüntülerinin bir ürünüdür” diye tanımlamıĢtır
9
10
HSE (1993) güvenlik kültürünü, bir organizasyonun sağlık ve güvenlik
yeterliliği ve tarzı ile birey ve grup değerlerinin, tutumların, algıların,
yetkinliklerin ve bağlılığı belirleyen davranıĢ örüntülerinin bir ürünü
olarak tanımlamaktadır.
Güvenlik kültürü örgütlerde güvenliğin sağlanmasında önemli bir
araçtır.
Güvenlik kültürünün amacı, çalıĢanların iĢyerlerindeki risklerin
farkında olduğu, sürekli olarak bu tehlikelere karĢı dikkatli olduğu ve
güvenli olmayan davranıĢlardan sakındığı bir çalıĢma ortamı
yaratmaktır.
Ġngiliz Endüstri Konfederasyonu güvenlik kültürünü, risk, kaza ve
hastalıklar hakkında bir organizasyonun bütün üyeleri tarafından
paylaĢılan inançlar ve fikirler olarak tanımlamaktadır.
11
Güvenlik kültürünün sektörel bazdaki farklılıkları göz ardı edilirse ortak
özellikleri
Güvenlik kültürü,
1. Grup veya daha üst seviyelerde, örgütün bütün üyeleri ve gruplarının
hepsi tarafından paylaĢılan değerleri ifade eden bir kavramdır.
2-Bir örgütteki formel güvenlik sorunlarıyla da ilgilidir.
3-Bir organizasyondaki her seviyedeki herkesin katılımı üzerinde
durmaktadır.
4-Örgüt üyelerinin iĢteki davranıĢını etkiler.
5-Ödül sistemleri ve güvenlik performansı arasındaki iliĢkiyi de yansıtır
6-Bir organizasyonda kazalardan ve hatalardan öğrenme ve geliĢmeyle
ilgili gönüllülüğü yansıtır.
7-Güvenlik kültürü, değiĢime karĢı oldukça dayanıklı, sabit ve dirençlidir
12
Güvenlik kültürünün unsurları
• Tutum ve davranıĢlardaki değiĢim: ĠĢyerinde güvenli davranıĢlar
geliĢtirmek için,sözlü talimatlar, eğitim ve uyarı iĢaretleri gibi araç ve
aktiviteler kullanılabilir.
• Yönetimin Taahhüdü: Yönetim pozitif güvenlik kültürünün
sağlanmasında anahtar bir rol oynamaktadır. Burada yönetime düĢen;
güvenlik için kaynak ve zaman tahsisi, risk sorumluluğuna katılım,
güvenlikle ilgili danıĢma kurulu toplantılarına katılım ve çeĢitli
tamamlayıcı tedbirler gibi sorumluluklardır.
• ÇalıĢanın ilgisi: Güvenlikle ilgili uygulamalara çalıĢanların
sahiplenmesi, ilgi göstermesi ve bu konuda sorumluluk almasıdır.
Bunun sağlanması için , çalıĢanların eğitimi, makine izolasyonu, iĢ
rotasyonları, iĢyerinde aĢırı gürültü durumunda bunu bildirme, ses
bariyerleri ve kulaklık takma gibi koruyucu aletleri kullanmasının
sağlanmasına yönelik uygulamalar yapılabilir.inceleme, güvenlik ve
çevre yönetim sistemleri gibi uygulamaları içerir.
13
• Promosyon stratejileri: ÇalıĢanlar arasında güvenlik farkındalığı
yaratmak için bazı promosyon stratejileri uygulanabilir.
-Güvenlik misyonu, sloganlar, logolar
-ÇeĢitli materyal yayını (kütüphane, istatistikler, bültenler)
-Medya araçları (posterler, e-mail, internet, sergiler)
• Eğitim ve seminerler: Güvenlikle ilgili kısa bilgilendirici konuĢmalar,
grup toplantıları,personel sağlığı, hijyen, iĢ stresi, güvenliğe karĢı
sorumluluklar (kural ve talimatlara uyma,tehlike tespiti, risk
değerlendirmesi, kaza incelemeleri ve iĢ güvenliği analizi)
konularında çalıĢanların eğitilmesi bu kapsamda değerlendirilebilir.
• Özel kampanyalar: Sağlık ve güvenlik haftası, acil sorumluluk, kaza
raporlama ve inceleme, güvenlik ve çevre yönetim sistemleri gibi
uygulamaları içerir.
14
Tehlikeleri
Belirlemek
Riskleri
Belirlemek
Riskleri
Derecelendirmek
Önlemleri
Belirlemek ve
Uygulamak
İzlemek
Risk Yönetimi
14
Tarihsel GeliĢim
Heredot (çalıĢanların verimli olabilmesi için yüksek enerjili
besinler)
Hipokrat (kurĢunun zararlı etkileri)
Platon (Eflatun) (sanatkarların çalıĢma koĢulları)
Dioscorides (zehirlerin kökenine göre gruplandırılması)
Nicander (kurĢun koliği ve kurĢun anemisi)
Plini (tehlikeli tozlara karĢı torba kullanımı)
Juvenal ( demircilerin göz yakınmaları ve göz hastalıkları-
sürekli olarak ayakta çalıĢanlarda varislerin oluĢabileceği) 15
Urlich Ellenbrong (1473 yılında kuyumcularla ilgili bazı
hastalıklar)
Paracelsus (1493–1541) "De Morbis Metallicis"i
yazmıĢtır. Madencilerde pnömokonyoz vb. hastalık
belirtilerini tanımlamıĢ, zehirlerin kimyasal yapıları, doz
ve organizma arasındaki iliĢkiyi saptamak için
araĢtırmalar yapmıĢtır.
Georgius Agricola (1494 - 1555) “De Re Metallica” isimli
kitabında mineraloji ve maden izabesinde çalıĢanların
sorunlarını incelemiĢ, tozu önlemek için maden
ocaklarının havalandırılması gereğini belirtmiĢtir. 16
Tarihsel GeliĢim
Berdardino Ramazzini (1633-1714)
ĠĢ hekimliğinin kurucusu sayılmaktadır.
ĠĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili sayısız çalıĢmalar yapmıĢ,
çok önemli bilimsel görüĢ ve öneriler getirmiĢtir,
"De Morbis Artificum Diatriba" isimli kitabında iĢ
kazalarını önlemek için iĢyerlerinde koruyucu güvenlik
önlemlerinin alınmasını önermiĢtir.
17
Tarihsel GeliĢim
18
Tarihsel GeliĢim
1802 - Ġlk yasa - Ġngiltere
"Çırakların Sağlığı ve Morali“ adlı yasa
(ÇalıĢma süresi 12 saat – iĢyerlerinin havalandırılması)
1833 - "Fabrikalar Yasası"
(fabrikaların denetimi için müfettiĢ atanması zorunluluğu –
9 yaĢın altındaki çocukların iĢe alınması ve 18 yaĢından
küçüklerin ise 12 saatten fazla çalıĢtırılmaları
yasaklanmıĢtır.)
19
Tarihsel GeliĢim
1842 yılında yapılan baĢka bir yasal düzenleme ile de
kadınların ve 10 yaĢından küçük çocukların maden
ocaklarında çalıĢtırılmaları yasaklanmıĢtır.
1844 yılında ise iĢ yerlerindeki hekimlerin sorumlulukları
geniĢletilerek sağlık açısından tehlikeli yerlerde çalıĢanların
sağlık kontrolleri da bu hekimlerin görevleri arasına
alınmıĢtır.
1847 yılında çıkarılan "On Saat Yasası" ile çalıĢma saatleri
sınırlandırılmıĢtır.
20
Tarihsel Gelişim
“Lonca“ kuralları ve gelenekler
“Mecelle”
1865 Dilaver PaĢa Nizamnamesi
Madeni Hümayun Nazırı Dilaver PaĢa
tarafından hazırlanmıĢ, PadiĢah tarafından
onaylanmamıĢtır.
ĠĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili ilk
düzenleme olması açısından önemlidir.
21
Tarihsel GeliĢim
(Osmanlı Ġmparatorluğu)
1869 Maadin Nizamnamesi
Genellikle iĢ güvenliğini ilgilendiren önemli hükümler getirmiĢtir.
ĠĢverenler tarafından uygulanmamıĢtır.
Nizamnamede iĢverenin iĢ güvenliği önlemlerini alması, kaza
sonrası tazminat ödemesi , havzada hekim görevlendirmesi ve
eczane açması gerektiğine dair hükümler bulunmaktadır.
22
Tarihsel GeliĢim
(Osmanlı Ġmparatorluğu)
1921 yılında Zonguldak ve Ereğli Havzası Fahmiyesinde
Mevcut Kömür Tozlarının Amale Menafii Umumiyesine
Füruhtuna dair 114 sayılı Yasa çıkarılmıĢtır.
1921 yılında 151 sayılı Ereğli Havzai Fahmiyesi Maden
Amelesinin Hukukuna Müteallik Yasa çıkarılmıĢtır.
23
Tarihsel GeliĢim (7)
(TBMM Hükümeti)
1924 Hafta Tatili Kanunu
1926 Borçlar Kanunu
1930 Umumi Hıfzısıhha Kanunu ve Belediyeler Kanunu
1934 Ġktisat Vekaleti bünyesinde ĠĢ ve ĠĢçiler Bürosu
1936ĠĢ Kanunu /3008 sayılı (ilk kez iĢçi sağlığı ve iĢ güvenliği
konusunda ayrıntılı ve sistemli bir düzenleme)
1937yılında ĠĢ Ġdaresi ve ĠĢ MüfettiĢliği
1945 ÇalıĢma Bakanlığı
1950 Uluslararası ÇalıĢma SözleĢmesi (81 sayılı )
1963 ĠĢ Güvenliği MüfettiĢliği (174 sayılı Kanun)
24
Tarihsel GeliĢim
(Cumhuriyet Dönemi)
25
1967 ĠĢ Kanunu (931 sayılı)
1969 ĠSGÜM
1971 ĠĢ Kanunu (1475 sayılı)
1979 ĠĢ TeftiĢ Kurulu
2003 ĠĢ Kanunu (4857)
2012 ĠĢ sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Tarihsel GeliĢim
Devlet
Mevzuat, teĢkilat,
denetim yaptırım
ÇalıĢan
Alınan Önlemlere Uyma
ĠĢveren
Önlem Alma
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠNDE
TARAFLAR-GÖREVLER-YÜKÜMLÜLÜKLER
26
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ MEVZUATI
ANAYASA,
ULUSLARARASI SÖZLEġMELER
YASALAR,
TÜZÜKLER,
YÖNETMELĠKLER,
TEBLĠĞLER
STANDARTLAR
27
DEVLETĠN Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠNE ĠLĠġKĠN
YÜKÜMLÜLÜĞÜ ANAYASADAN KAYNAKLANMAKTADIR
ANAYASADA Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠNE ĠLĠġKĠN
KONULAR AġAĞIDAKĠ MADDELERDE HÜKME BAĞLANMIġTIR;
MADDE 2: SOSYAL HUKUK DEVLETĠ,
MADDE 5: KĠġĠNĠN TEMEL HAK VE HÜRRĠYETLERĠ,
MADDE 17: YAġAMA, MADDĠ VE MANEVĠ VARLIĞI KORUMA VE
GELĠġTĠRME HAKKI,
MADDE 50: YAġ, CĠNSĠYET VE GÜCE GÖRE ÖZEL KORUNMA
MADDE 56: SAĞLIKLI VE DENGELĠ BĠR ÇEVREDE YAġAMA HAKKI,
MADDE 60: SOSYAL GÜVENLĠK
28
TEġKĠLATLANMA,
TEFTĠġ-DENETĠM VE
YAPTIRIMLARA ĠLĠġKĠN
DÜZENLEMELER
29
ĠġVERENĠN/Ġġ SAHĠBĠNĠN GÖZETME
BORCUNA ĠLĠġKĠN DÜZENLEMELER
ĠSG ÖNLEMLERĠ
ĠSG ORGANĠZASYONLARI
Kadın ve Çocukların Korunması
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ MEVZUATI
ĠġĠN DÜZENLENMESĠ
ĠĢ Süreleri
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ ĠLE ĠLGĠLĠ MEVZUAT
ĠĢ sağlığı ve güvenliği konusunda Bakanlıklar ile Kurum ve KuruluĢların
görevleri ve yetkileri, teftiĢ - denetim esas ve usulleri ile yaptırım
uygulama esas ve usulleri Kanun, Tüzük ve Yönetmeliklerle
düzenlenmiĢtir.
ĠĢverenler ve iĢ sahipleri ile iĢçi ve çalıĢanların iĢ sağlığı ve güvenliği ile
görev ve yükümlülükleri ;ayrıntılı olarak çok sayıda kanun, tüzük ,
yönetmelik , tebliğ ve standartlarla düzenlenmiĢtir.
ĠĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuat içinde Borçlar Kanunu , ĠĢ ve ĠĢ
Sağlığı ve güvenliği Kanunu ile Türk Ceza Kanunu alınacak önlemler ve
yaptırımlar bakımından önemli düzenlemelerdir.
30 30
1) Ġlgili Bakanlıklar ile Kurum ve KuruluĢların TeĢkilat ve Görevleri
Hakkında Kanunlar
2) 3146 sayılı ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının TeĢkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun
3) 6331 sayılı ĠĢ sağlığı ve Güvenliği Kanunu
4) 4857 sayılı ĠĢ Kanunu
5) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
6) 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu
7) 3572 sayılı ĠĢyeri Açma ve ÇalıĢma Ruhsatlarına Dair Kanun
Hükmünde Kararnamenin DeğiĢtirilerek Kabulüne Dair Kanun
8) 2872 sayılı Çevre Kanunu
9) 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu
10) 6098 sayılı Borçlar Kanunu 31
TEŞKİLAT, DENETİM VE YAPTIRIMLA
İLGİLİ DÜZENLEMELER
11) 81 Sayılı Uluslararası ILO SözleĢmesi
12) 5216 sayılı BüyükĢehir Belediyesi Kanunu
13) 5393 sayılı Belediye Kanunu
14) 3213 Sayılı Maden Kanunu
15) 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu
16) 854 Sayılı Deniz ĠĢ Kanunu
17) 2690 Sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu
18) 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu
19) 3071 Sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun
20) 5521 Sayılı ĠĢ Mahkemeleri Kanunu
32
TEŞKİLAT, DENETİM VE YAPTIRIMLA
İLGİLİ DÜZENLEMELER
21) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu
22) 6269 sayılı Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanun
23) 7201 sayılı Tebligat Kanunu
24) 4703 sayılı Ürünlere ĠliĢkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve
Uygulanmasına Dair Kanun
25) 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu
26) 3153 sayılı Radiyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer
Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun
27) ĠĢ TeftiĢ Tüzüğü ve Yönetmeliği
28) ĠĢyerlerinde ĠĢin Durdurulmasına Dair Yönetmelik
33
TEġKĠLAT, DENETĠM VE YAPTIRIMLA
ĠLGĠLĠ DÜZENLEMELER
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ ĠLE ĠLGĠLĠ TEġKĠLATLANMA
ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Sosyal Güvenlik Kurumu
Sağlık Bakanlığı,
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Çevre ve ġehircilik Bakanlığı
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı-TSE
ĠçiĢleri Bakanlığı - Belediyeler
Milli Savunma Bakanlığı
Milli Eğitim Bakanlığı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
UlaĢtırma, Denizcilik ve HaberleĢme Bakanlığı
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu
34
Bölge Laboratuar
ġeflikleri
Ġstanbul, Ġzmir, Adana,
Kayseri, Kocaeli, Bursa
Ġġ TEFTĠġ GRUP
BAġKANLIKLARI
Ankara,Ġstanbul,
Ġzmir, Adana,
Bursa,
Denetim
Ġġ TEFTĠġ
KURULU
BAġKANLIĞI
ÇALIġMA VE SOSYAL GÜVENLĠK
BAKANLIĞI
35
Ana Hizmet Birimi
Ġġ SAĞLIĞI VE
GÜVENLĠĞĠ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ
Ölçüm, analiz, inceleme,
araĢtırma
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ
MERKEZĠ (ĠSGÜM)
Eğitim
ÇALIġMA VE
SOSYAL GÜVENLĠK
EĞĠTĠM VE
ARAġTIRMA
MERKEZĠ
YAPTIRIMLAR
ĠDARĠ - CEZAĠ - HUKUKĠ
ĠDARĠ YAPTIRIMLAR
6331 sayılı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (ĠĢin Durdurulması)
CEZAĠ YAPTIRIMLAR
6331 sayılı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (Ġdari Para Cezaları)
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (Hapis)
HUKUKĠ YAPTIRIMLAR
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (Tazminatlar )
36
YAPTIRIMLAR
ĠDARĠ - CEZAĠ - HUKUKĠ
37
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ KANUNU
ĠĢin Durdurulması
Ġdari Para Cezaları
TÜRK CEZA KANUNU
(Hapis)
TÜRK BORÇLAR KANUNU (Tazminatlar )
SOSYAL SĠGORTALAR VE GENEL SAĞLIK
SĠGORTASI KANUNU
ĠĢ Kazası ve
Meslek Hastalığı
TEġKĠLATLANMA,
TEFTĠġ-DENETĠM VE
YAPTIRIMLARA ĠLĠġKĠN
DÜZENLEMELER
38
ĠġVERENĠN/Ġġ SAHĠBĠNĠN GÖZETME
BORCUNA ĠLĠġKĠN DÜZENLEMELER
ĠSG ÖNLEMLERĠ
ĠSG ORGANĠZASYONLARI
Kadın ve Çocukların Korunması
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ MEVZUATI
ĠġĠN DÜZENLENMESĠ
ĠĢ Süreleri
ĠġVERENĠN/Ġġ SAHĠBĠNĠN GÖZETME BORCUNA ĠLĠġKĠN
DÜZENLEMELER
ĠĢ sağlığı ve güvenliği önlemlerini alma yükümlülüğü, gözetme borcundan kaynaklanmaktadır.
39
KAMU HUKUKU
KURALI
NĠTELĠĞĠ
TAġIYAN
HÜKÜMLERDEN
Ġġ KANUNU
Ġġ SAĞLIĞI VE
GÜVENLĠĞĠ
KANUNU
Ġġ AKDĠNĠN
ĠÇERĠĞĠNDEN
BORÇLAR
KANUNU
GÖZETME BORCU
BORÇLAR KANUNU (Madde 417)
ĠĢçinin kiĢiliğinin korunması
1. Genel olarak
ĠĢveren, hizmet iliĢkisinde iĢçinin kiĢiliğini korumak ve saygı göstermek
ve iĢyerinde dürüstlük ilkelerine uygun bir düzeni sağlamakla, özellikle
iĢçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere
uğramıĢ olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri
almakla yükümlüdür.
ĠĢveren, iĢyerinde iĢ sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her
türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak; iĢçiler de
iĢ sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla
yükümlüdür.
ĠĢverenin yukarıdaki hükümler dâhil, kanuna ve sözleĢmeye aykırı
davranıĢı nedeniyle iĢçinin ölümü, vücut bütünlüğünün zedelenmesi
veya kiĢilik haklarının ihlaline bağlı zararların tazmini, sözleĢmeye
aykırılıktan doğan sorumluluk hükümlerine tabidir.
40
6331 Sayılı Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ KANUNU
ĠĢverenin genel yükümlülüğü ( MADDE 4 )
(1)ĠĢveren, çalıĢanların iĢle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla
yükümlü olup bu çerçevede;
a)Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü
tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve
gereçlerin
sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değiĢen Ģartlara uygun
hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileĢtirilmesi için çalıĢmalar
yapar.
b) ĠĢyerinde alınan iĢ sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup
uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.
.
41
ç) ÇalıĢana görev verirken, çalıĢanın sağlık ve güvenlik yönünden iĢe
uygunluğunu göz önüne alır.
d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dıĢındaki çalıĢanların hayati ve özel
tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.
(2) ĠĢyeri dıĢındaki uzman kiĢi ve kuruluĢlardan hizmet alınması,
iĢverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
(3) ÇalıĢanların iĢ sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri,
iĢverenin sorumluluklarını etkilemez.
(4) ĠĢveren, iĢ sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalıĢanlara
yansıtamaz.
42
Risklerden korunma ilkeleri MADDE 5
(1) ĠĢverenin yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde aĢağıdaki ilkeler
göz önünde bulundurulur:
a) Risklerden kaçınmak.
b) Kaçınılması mümkün olmayan riskleri analiz etmek.
c) Risklerle kaynağında mücadele etmek.
ç) ĠĢin kiĢilere uygun hale getirilmesi için iĢyerlerinin tasarımı ile iĢ
ekipmanı, çalıĢma Ģekli ve üretim metotlarının seçiminde özen
göstermek, özellikle tekdüze çalıĢma ve üretim temposunun sağlık ve
güvenliğe olumsuz etkilerini önlemek, önlenemiyor ise en aza indirmek.
43
d) Teknik geliĢmelere uyum sağlamak.
e) Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiĢtirmek.
f) Teknoloji, iĢ organizasyonu, çalıĢma Ģartları, sosyal iliĢkiler ve çalıĢma
ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme
politikası geliĢtirmek.
g) Toplu korunma tedbirlerine, kiĢisel korunma tedbirlerine göre öncelik
vermek.
ğ) ÇalıĢanlara uygun talimatlar vermek.
44