09 a prehistoria
Transcript of 09 a prehistoria
A PREHISTORIA
Roberto López
1. A QUE CHAMAMOS PREHISTORIA?
Primeira etapa do pasado da humanidade.(5 millóns de anos – 5.000 anos)
Caracterízase pola ausencia de textos escritos. É a etapa máis longa
da historia humanaSe a historia fora un
día, a prehistoria ocuparía 23 h. 59´
O estudo da prehistoria baséase en restos fósiles.Os xacementos son os lugares onde aparecen os fósiles.Os arqueólogos son os especialistas que os estudan.
Divídese en tres etapas: Paleolítico: (hai uns 5 millóns de anos) os homes vivían da caza e recolección. Neolítico: (hai uns 11.000 anos en Oriente Medio) aparición da agricultura e a gandería. Idade dos Metais: (hai uns 7.000 anos en Oriente Medio) empézanse a fabricar obxectos de metal.
As etapas da prehistoria
A evolución do ser humanoOs primeiros seres humanos apareceron en África hai uns 5 millóns de anos. Desde entón sufriron importantes cambios. A esta evolución coñecémola como proceso de hominización.
Algúns dos cambios máis importantes son:
A marcha bípede e que as mans quedasen libres.
O dedo polgar opoñible.Cerebro máis grande e máis
complexo.Cambios na estrutura da
cara.
Australo-pitecos
Homo habilis
Homo erectus
Homo antecessor
H. de Neandertal
Homo sapiens
4 millóns de anosComezaron a andar sobre dúas pernasUtilizan as mans para transportar e fabricar
2 millóns de anos en ÁfricaMáis esvelto Cranio maior (máis intelixente)Elabora ferramentas (pedras)
Menos de 2 millóns de anos en África1ª especie humana que vive fora de África (Europa, Asia)Comunícase cunha linguaxe moi sinxeloDescubre o lume
800.000 anos-AtapuercaRestos máis antigos de Europa
150.000 añosParecido a nos, máis robusto e máis pequeno1º en enterrar aos mortos
175.000 anos en ÁfricaMáis esvelto e menos forte que o NeandertalTiña maior capacidade intelectualInventou moitas ferramentas e a linguaxe modernoÚnica especie que realiza manifestacións artísticas
O proceso de hominización
Estendéronse por África
Algúns grupos pasaron a Asia e Europa
Desde Asia partiron cara a Oceanía
Chegaron a América polo estreito de Bering.
A expansión do ser humano
No paleolítico vivían da recolección, a caza e a pesca.
A maior parte dos alimentos procedían da recolección de froitos e raícesCazaban animais utilizando lanzas de madeira coa punta de pedra.Moitas veces aproveitaban a carne de animais mortos.Empezaron a pescar máis tarde, hai 70.000 anos:
utilizaban as súas mans, trampas e pequenos arpóns de oso. comían marisco (xacementos con montóns de cunchas valeiras).
O Paleolítico vai desde a aparición do primeiro ser humano (hai uns 5 millóns de anos) ata a invención da agricultura e
gandería (hai uns 10.000 anos)
2. A VIDA NÓMADE NO PALEOLÍTICO
Cando os primeiros humanos pasaron a Europa, Asia e América necesitaron protexerse do frío.
O vestido
Vestían peles de animais que cosían con agullas de oso, usando tendóns de animais como fío. Adornábanse con colares e ás veces pintábanse con terra vermella.
No Paleolítico os homes eran nómades: desprazábanse dun sitio a outro en busca de
alimento
Unha vida nómade
Establecíanse en torno a lagos e nas beiras dos ríos.
Teñen auga abundante para beber. Medraba máis vexetación para comer. Era máis fácil cazar os animais que se achegaban a beber.
Vivían: ao aire libre en zonas cálidas. en chozas de ramas e follas, ou de peles. en covas.
O lumeA invención do lume, hai medio millón de anos, foi un acontecemento moi importante. Con el quentaban e iluminaban as covas, traballaban as ferramentas , cociñaban e espantaban os animais salvaxes
T E C N I C A S PA R A A O B T E N C I Ó N D O L U M E
Fregando enerxicamente un pao de madeira
Por rotaciónPor percusión de dúas pedras moi
duras (pedernal ou pirita)
Ferra-mentas de
pedra
Puntas de frecha Bifaz Raspador
Ferra-mentas de oso e
madeira
Agullas Arpóns Perforador
Paleolítico = pedra antiga
As primeiras ferramentas
Tallando pedras
A tribo
As persoas do Paleolítico vivían en tribos. (20 a 40 persoas)
Axudábanse uns a outros e amosaban sentimentos de cariño e solidariedade.
Traballaban desde moi pequenos e os anciáns eran considerados os máis sabios.As tribos mantiñan relacións de cooperación unhas coas outras, aínda que ás veces tamén se produciron enfrontamentos
Enterraban aos mortos e os rodeaban con obxectos de valor.
Sinal de amor e lembranza aos seres queridos? Crenza en outra vida despois da morte?
Crían nos espíritos: que os axudaban na caza. favorecían os nacementos. provocaban a enfermidade e a morte.
Realizaban ritos para conseguir o seu favor.
3. AS CRENZAS E A ARTE NO PALEOLÍTICO
As primeiras obras de arte son de hai 35.000 anos.
As primeiras pinturas
Moitos científicos creen que tiñan un significado relixioso. Representan animais para facilitar a súa caza.
Decoraban paredes e teitos de covas. Arte rupestre = arte nas rochas Os mellores exemplos en España (Altamira) e Francia (Lascaux).Características:
Representan figuras de animais (cervos, bisontes, cabalos…).Moi realistas (utilizan a rugosidade das rochas para dar volume). Polícromas (utilizan diferentes cores na mesma figura).Conseguen a pintura machucando minerais que converten en
po.Mesturan o po con clara de ovo para darlle consistencia.Os pinceis fabricábanos con pelo de animais.
Altamira
Lascaux
Gravados
Sobre rochas e osos de animais.• Facíanos coa punta dunha pedra moi afiada.
EsculturaTanto de animais como de mulleres.
• As venus represéntanse cos órganos sexuais moi desenrolados, para que os espíritos asegurasen a fertilidade das mulleres da tribo.
Música e danzaEncontráronse obxectos que parecen tambores e frautas.
• Festas para celebrar algún acontecemento importante na tribo, honrar aos espíritos, ou o éxito da caza.
Conxunto de cambios producidos hai 11.000 años na vida dos nosos antepasados. Descubrimento da agricultura e a gandería, e os homes
fanse sedentarios.
4. A REVOLUCIÓN DO NEOLÍTICO
Reteñen animais en cercados e interésanse polo cultivo para garantirse o alimento.
Primeiras especies cultivadas:Trigo (Oriente Medio e Europa)Arroz (Asia)Millo (América)
Primeiras especies domesticadas:Cabra, ovella, boi, cabalo e can.
Hai uns 13.000 años.
Aumento temperaturas
Desaparición xeos
fauna emigrou ou extinguiuse
SEDENTARIZACIÓN
O descubrimento da agricultura e da gandería fixo necesario que as persoas vivisen xunto ás terras que cultivaban. Por iso construíron aldeas e se fixeron sedentarios
Os cambios na forma de vida
ESPECIALIZACIÓN DO TRABALLO E PROPIEDADE PRIVADA
Agricultores
Artesáns
Cada persoa especialízase nun traballo.Aparece a propiedade privada e as desigualdades sociais
Gandeiros
Macheta puída
Tecido
Muíño de man
Producíronse tres grandes cambios técnicos:-Utilización da pedra puída: machetas, fouciños, muíños.-Fabricación de tecidos-Invención da cerámica
Os avances técnicos
TECIDO e CERÁMICA
FINAL DE A ÚLTIMA GLACIACIÓN
NEOLÍTICO
APARICIÓNDA AGRICULTURA
APARICIÓNDA GANDARÍA
INNOVACIÓNSTÉCNICAS
ESPECIALIZACIÓN DO TRABALLO
SEDENTARIZACIÓN
Aparición de DIFERENTES OFICIOS:
AgricultoresGandeirosArtesáns
Aparece a propiedade privada
Aparición de ALDEAS equipadas con variados
elementos:
CercasVivendas
CortesAlmacéns
Final da última glaciación
Utilización da PEDRA PULIDA para fabricar:
AixadasFoucesMuíños
As crenzas e a arte
Deusa nai• Protexía as colleitas e o gando.• Garantía a fertilidade.• Representábase en figuriñas femininas de arxila.
Crenzas no máis alá e o Culto aos mortos• Os defuntos introdúcense en furnas de cerámica.• Rodéanse dun enxoval (xoias, vasillas)• Entérranse en Necrópoles.• Na Idade dos Metais practícase a incineración (queimar o cadáver do defunto)
No Neolítico rendíase culto:
No Neolítico desenvolvéronse:
Escultura da deusa nai
• Protagonismo da figura humana.• Comezan a representarse escenas (caza, recolleita, danza).• Represéntanse as figuras de forma esquemática.• Píntanse dunha soa cor.• Mostras máis importantes na zona levantina: desde Huesca e Lleida ata Xaén e Almería.
Pinturas neolíticas
Recollida do mel
Danza
Gandería
Representación de escenas con persoas e animais.
Esquematismo. Pintura monocroma.
Figuras de animais illadas. Naturalismo. Policromía.
NEOLÍTICOPALEOLÍTICO
5. A IDADE DOS METAISOs primeiros instrumentos de metal son de hai uns 7.000 anos (Oriente Medio e Anatolia).
IDADE DOS METAIS
Idade do Cobre
Idade do Bronce
Idade do Ferro
Vela
Arado
Regadío
Canles
Roda
NOVAS ACTIVIDADES
NOVOS HÁBITATS
NOVAS OCUPACIÓNS
APARECEU UNHAXERARQUÍA SOCIAL DE PRIVILEXIADOS
Desenvolvemento do comercio
Aparición da cidade
Comerciantes Guerreiros Sacerdotes
GuerreirosSacerdotes
Ricos
Descubrimento da metalurxia
Divídense en Inventos e avances
Golpear o metal cun martelo de pedra. Primeiro metal o cobre Forxa: quentar o metal mentres era martelado. Fundición: metal líquido introducido en moldes. Aliaxe: mestura de distintos metais (bronce).
Espada
Fíbula
Os primeiros utensilios de metal
Nas cidades xorden novas ocupacións:ComerciantesSacerdotesGuerreiros
Coa aparición dos metais deuse un forte impulso ao comercio e algunhas aldeas convertéronse en pequenas cidades
Aparecen importantes divisións sociais
Os cambios na forma de vida
Arado
Vela
Roda
Regadío e canles
Un tempo de inventos
Construccións máis complicadas.Grandes pedras verticais que forman un muro.Sepulturas para un grupo de persoas.
Desenvolvese no período final do Neolítico e durante a Idade dos Metais.Monumentos ou construccións con grandes bloques de pedra.
Grandes pedras alongadas.Cravadas verticalmente no solo.Lugares onde se rendía culto ao sol.
Grandes recintos circulares.Formados por moitos menhires.Posiblemente eran santuarios.
Menhir
Dolmen
Crónlech
O megalitismo
Menhir
Crónlech
Dolmen