157 (2007ko uztaila)

TURISMOAZUMAIAN

Azken urteotan asko hazi da bisitari kopurua

BALEIKE157. ZENBAKIA. DOHAINIK2007ko UZTAILA-ABUZTUA

www.baleike.com

ZU

MA

IAK

O H

ILA

BE

TEK

AR

IA

X A B I E R O S A P I R A G U I S T A R E N E R R E T R A T U A

ZUMAIA – Basadi 3 logelako etxebizitza, egongela, sukaldea eta

komuna. Trastelekuarekin. Dena kanpoaldera. Bista onak

336.566 e - 56.000.000 pta.

ZUMAIA – San Jose Erabat eraberritutako etxe-bizitza, 2 logela, egongela, sukaldea eta komuna. Dena

kanpoaldera. 270.455 e - 45.000.000 pta.

ZUMAIA – Basadi Erdi eraberritutako pisua. 3

logela, egongela, sukaldea eta komuna. Dena kanpoaldera.

Trastelekuarekin. 333.661 e - 55.500.000 pta.

ZUMAIA – Jadarre Erdi berritutako pisua, 2

logela, egongela, sukaldea eta komuna.

192.323 e - 32.000.000 pta.

ZUMAIA – Narrondo Eraberritua eta altzariekin. 3

logela, egongela, sukaldea eta komuna. Terrazarekin.

234.394 e - 39.000.000 pta.

AZPEITIA Erdi eraberritutako etxebizitza. 3 logela, egongela, sukaldea eta komuna. Bista ederrekin.

Trastelekuarekin.

192.323 e - 32.000.000 pta.

AZPEITIAEraberritutako pisua. Estrein-atzeko. 3 logela, egongela,

sukaldea eta komuna.

210.354 e - 35.000.000 pta.

IRURA.

PROMOZIO BERRIA.

60 ETXEBIZITZA

Kanpoaldera ematen duten etxebizitzak. Terraza

eguzkitsu eta handia. Egongela, 3 logela, sukal-

dea eta bi komun. Trasteleku eta garajearekin.

Tel. 666 111 999

AZPEITIA Erdi eraberritutako pisua. 6

logela, 2 komun, egongela eta sukaldea.

198.333 e - 33.000.000 pta.

LEGAZPI FamiliBakarrEko

ETxEBiziTzak.

Tel. 666 111 999

TOLOSA – BEDAYO

Baserri atxikia, 200.000 m2-ko

lursailarekin.

Tel. 630 335 561

AIA Txaleta. Eraiki berria. 3 logela, egongela tximiniarekin, 2 ko-

mun eta sukaldea. Terraza eta lorategiarekin. Garajea. Bista

onak.

AÑORGA- ERREKALDE 3 logeletako pisu zabala, su-

kaldea, egongela eta komuna. Dena kanpoaldera. altzariz horni-

tua. aukera ezin hobea. 273.460 e - 45.500.000 pta.

ANDOAIN

PiSU Eraiki BErriak.

lUxUzkoak

Tel. 666 111 999

AZKOITIA lokala, zentral hidroelektriko

zaharrean. 100 m2-ko bi solairu. 150m2-ko lursaila.

96.161 e - 16.000.000 pta.

ETXALAR

Bi BiziTzako TxalETak

Tel. 666 111 999

ZESTOA Funtzionamenduan

dagoen zentral hidroelektrikoa. Produkzio bermatua. informazio gehiago,

Tel. 627 904 406

AIZARNAZABAL Txaleta paregabea,

eraiki berria. Erdigunean.

462.779 e - 77.000.000 pta.

AIZARNA 3 logela, 2 komun, egongela eta

sukaldea.

240.404 e - 40.000.000 pta

AZPEITIA

apartamentuak. Eraiki berriak.

logela batekoak eta bikoak. 222.374 e - 37.000.000 pta.

TXALET ELKARRI ATXIKIAK. Eraiki berriak. zarauztik 10

minutura eta Donostiatik 15 minutura. 4 logela, 3 komun, egongela,

sukaldea, txokoa eta garajea. Terraza eta lorategiarekin.

492.830 e - 82.000.000 pta.

AZKOITIA aparamentu eraberritua.

Erdialdean. logela 1, egon-gela, sukaldea eta komuna.

Trastelekuarekin. 93.156 e - 15.500.000 pta.

AIZARNAZABAL 600 eta 1200 m2-ko pabilioiak.

zubi-garabia eta bulegoak. oso egoera onean. Prezio ona.

Tel. 666 111 999

ORIO

2 nekazalturismo. leku onean.

informazio pertsonala.

Erosi, berritu, biziberritu, eta eraiki egiten ditugu etxebizitzak, eraikinak, baserriak, txaletak, lursailak, merkataritzako lokalak... Prezio onak, eta aurrekontuak konpromisorik gabe.

tel.: 685 781 613 - 666 111 999 [email protected] www.inmozumaia.com

PATXITA ETXEZARRETA, 4 BEHEA - ZUMAIA

ZUMAIA - Amaiako plaza 96 etxebizitza, 2, 3, 4 eta 5

logelakoak. kalitate handiko ma-terialekin eginak. Ezin hobeak.

Informazio gehiago: 666 111 999

AIZARNA Txaleta eraiki berria, lursail-

arekin. Bista onak. informazio gehiago 630 335 561 tele-

fonoan. 450.759 e - 75.000.000 pta.

AIZARNAZABAL Etxebizitza, eraiki berria. 3

logela, egongela, sukaldea eta bi komun. Dena kanpoaldera.

234.394 e - 39.000.000 pta.

LA MANGA DEL MAR MENOR

EraikUNTza BErria. Bidaia eta estantzia doan erosleentzat.

119.000 e - 19.799.964 pta.

B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A - A B U Z T U A �

BALEIKE157A

ZA

LA g

. zab

alet

a

hErri alDizkariaJuan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45e-maila: [email protected]

ArgitaratzaileaBaleike kultur Elkarteae-maila: [email protected]

Administrazio batzordea: xabier azkue, Gurenda Serrano

Koordinatzailea: Juan luis romatet, Gorka zabaleta; Kazetariak: itsaso ibarra, maitane Urbieta, itziar Garate, izaskun Urbieta, maitane agirre, iure alzibar, abelin linazisoro, haize Galarraga, mikel olasagasti, Joseba alkorta

Kolaboratzaileak: xebas leiza, miriam romatet, Dani Carballo, Unai Gijarro, Joanito Dorronsoro, Eneko Dorronsoro, xabier aranguren, xabier aizpurua, ibon aizpurua, Jon maia, Natur Taldea, ander hormazuri, aitor manterola

Diseinua eta maketazioa: roberto Gutierrez

Hizkuntz zuzenketa: imanol azkue

Publizitateatel. 943 86 15 [email protected]

Inprimategiaantza inprimategia(lasarte-oria)Tirada1.000 alelege gordailua: SS-405/94iSSN: 1136-8594

Baleikek ez du bere gain hartzen aldizkarian adierazitako esanen eta iritzien erantzukizunik.

4baleike+

13txokorik txokoALGORRITIK PAROLERA

16izpiak eta hizkiakJAVIER CARBALLO ENEKO DORRONSORO

19erretratuaXABIER OSA

25gure zumai zarraBERNA AGINAGALDE(eta 2)

“Badaude, bai, lo egiteko lekuak”

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

“BADAUDE, BAI, LO EGITEKO LEKUAK”

BALE

IKE+

AITOR MANTEROLA

Zumaia asko aldatu da azken urteotan, eta aldaketa horrek, besteak beste, turis-moan izan du eragina. Egun, herri turistikotzat har daiteke gure herria, eta horren adierazle da turisten joan-etorri handia. Datuak adierazgarriak dira: 2001ean, tu-rismo bulegotik 3.081 bisitari igaro ziren; 2006an, 20.807. Turismoaren sektoreak jende asko biltzen du: turistak beraiek, ostalariak, turismoaren inguruan lan egiten dutenak... Horiekin guztiekin egon da Baleike, Zumaia eta turismoa nola uztartzen diren jakin nahian.

Turismoak sekulako indarra hartu du azkenaldian leku as-kotan, eta erakundeek sektore horri garrantzi handia ematen diote. Gero eta handiagoa. Edozein herritan eta hiritan na-barmena da aldaketa izan dela, eta Zumaia ez da salbuespena. Herria asko aldatu da azken urteotan, eta aldaketa asko turis-moa erakartzeko izan dira. Eta ezin esan asmatu ez dutenik, gero eta turista gehiago etortzen baita herrira. Datuak argiga-rriak dira. Turismo bulegoak emandako zenbakien arabera, 2001ean 3.081 lagun igaro ziren bulegotik bertatik, eta iaz, 20.807. Kopurua, berez, handiagoa dela esan digu Jone Es-nalek, turismo teknikariak: “Bulegotik pasatzen ez den jendea kontuan hartuta, bisitari kopurua handiagoa da”.

Ezinbesteko oinarriakTamaina horretako aldaketak oinarri sendoak behar ditu.

Herria turistak hartzeko prestatu beharra zegoen, eta alor ho-rretan, ezinbestekoa zen lotarako lekuak izatea. Lehen, duela

urte asko ez dela, turista kopurua txikiagoa izan arren, ara-zo handia izaten zuten bisitariek: Zumaian ez zegoen hote-lik. Ondorioz, herritik kanpo joaten ziren logela bila. Arazo hori gaindituz joan da, eta egun, turistek badute herrian gaua igarotzeko aukera. Bat eta bi baino gehiago, gainera. Hote-lak, ostatuak, nekazaritza etxeak... eskaintza nahikoa oparoa da. Udan, ordea, gutxitxo den ustea dauka turismo bulegoko Jone Esnalek: “Uztailean eta abuztuan bete egiten dira, eta agian, garai horretarako, eskaintza urri samarra da”. Hala ere, ez du uste errentagarria litzatekeenik ostatu gehiago zabal-tzea. Izan ere, arazo bat dutela dio turismo teknikariak: “Uz-tailean eta abuztuan beteta egon arren, urtean zehar izaten den eskaintzarentzat nahikoa ostatu badago. Nik uste dut ez duela merezi bi hilabeterako soilik berri bat irekitzea”.

Ostatuekin soilik ez dira, ordea, turistak erakartzen. He-rria bera da erakargarritasuna izan behar duena kanpotarrak erakartzeko. Nola erakartzen dira baina turistak? Zumaiak G

ORK

A Z

ABA

LETA

� B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A - A B U Z T U A

Turista talde bat Parrokiatik dauden bistak gozatzen.

berak dituen berezko baliabideek eragina dute, eta asko dira, esaterako, hondartzak erakarrita datozenak. Baina berezko ba-liabideei probetxua atera behar zaie, eta alor horretan sartzen dira bisita gidatuak. Kulturala eta geologikoa eskaintzen ditu Zumaiak, eta Jone Esnalen hitzetan, “arrakasta gehien duen ekimena da bisitena”. Batez ere, geologikoa nabarmendu du: “Gai berria denez, interesa errazago pizten du, eta ahoz ahoko informazioak ondo funtzionatzen du. Alde horretatik, ez daukagu propaganda gehiegi egin beharrik”. Izan ere, pil-pilean dago flysch-en gaia, eta hedabideetan askotan azaltzea nahikoa izan da, nonbait, jendea erakartzeko.

TuristakHerria turismorako prestatu izanak harrera ona izan du tu-

ristengan. Urtetik urtera, gero eta bisitari gehiago datoz, eta Esnalek esan digunez, “bazter guztietatik etortzen dira”. Eus-

kal herritarrak eta atzerritarrak. Bizkaitarrak, gipuzkoarrak, nafarrak, arabarrak, frantziarrak, espainiarrak, kataluniarrak, alemaniarrak, estatu batuarrak... Ia mundu osoko jendea etor-tzen da.

Zenbat egunerako datoz, baina? Esnalen hitzetan, “dene-tarik dago, baina egun askorako ez dira etortzen”. Oro har, eguna edo asteburua pasatzeko asmoz etortzen direla gainera-tu du. “Gehien-gehienez, lau bat egun igarotzera” etortzen di-rela esan du: “Ez dituzte, ordea, lau egunak hemen pasatzen. Ostatu herrian hartu, eta hor zehar ibiltzen dira”.

Kanpotarrek zer-nolako balorazioaz alde egiten duten gal-detuta, hauxe esan du teknikariak: “Gustura joaten direla uste dut. Kexak ere izaten dira, baina laudorioak

gehiago”. Esnalen ustez, Zumaiak badu abantaila txiki bat turistak gustura uzteko, eta hauxe da: “Gutxi ezagutzen de-nez, uste dut ez dutela gauza handirik espero Zumaian, eta


BALE

IKE+

10. orrialdean jarraitzen du

ARGAZKIAK: AITOR MANTEROLA


Aurten, bat gehiago dago, baina lanera etorri da, Urola ibaian gora eta behera dabilen txaluparen patroia baita Jon Alberdi.

zer egiten du eibartar batek zumaiako txalupan lanean?Beti gauza bera esaten didate, baina zaletasuna badut,

belaontzietan eta ibiltzen naizelako. zer zerbitzu ematen duzue?Bat, hondartzakoa; bigarrena, itsasora ateratzen da, 25 bat

minutu irauten du; eta hirugarrena, Beduara joaten dena. Noiz arte ariko zarete?Irailaren 15a arte, egunero. luze egiten al da uda?Niri motza egiten zait, baina kontratuak horrelakoxeak dira.

Guk uda baliatu behar dugu eta horretan ari gara. Bi patroi zaudete, ezta?Bai, Migel Angel eta biok. Txandaka aritzen gara, egun ba-

tean bera eta hurrengoan ni. Eramangarriago al da horrela?Egia esan, nahiago nuke hiru bat egunez jarraian aritzea,

baina berak txandaka nahi zuenez...lehendabiziko urtea al duzu zumaian?Bai.

Ez dizut galdetuko, orduan, zerbitzuak arrakasta duen ala ez.

Beno, lankideak esan didanez, arrakastatsua da; batez ere, abuztuan, orduan lanez gainezka ibiliko gara-eta. Hasie-ra honetan, jendea iazko bonoekin eta etorri da.

zure ustez, zergatik da baliagarria zerbitzu hau?Jendearentzat ondo dago. Prezioa ere kontuan izan behar

da, eta nik uste dut egokia dela. Donostian, esaterako, askoz ere garestiagoa da. Hemen, paseoak 3 eurotan daude, eta han 7 eurotan. Baina hori ordaintzen duenak esango du.

Esperientzia, hortaz, baduzu. Belaontzian bidaiak egin ditut, Atlantikoa gurutzatu dut,

Brasilen eta Kariben ere egon naiz. Baina motordun ontzie-tan, lehenengo esperientzia da.

Ez al da aspergarria hain ibilbide motza askotan egitea?Izango da, baina gaur hirugarren eguna bakarrik du-

danez... Monotonia hori puskatzeko oso ondo etortzen da itsasora egiten dugun irteera. Hala ere, hau gustatzen zait, eta ezin kexatu.

Eguraldi txarra egiten duenean bai aspertuko zarela, ezta?Bai, baina liburu potolo bat ekarriko dut irakurtzeko, eta

gustura.

Jon Alberdi Ibaian ibiltzen den txaluparen patroia

“Abuztuan lanez gainezka ibiliko gara”

Eibarrek eta Zumaiak lotura berezia izaten dute udan, eibartar askok igarotzen duelako uda gure artean.

“Belaontzian bidaiak egin ditut, Atlantikoa guru-tzatu dut, Brasi-len eta Karibean ere egon naiz”

BALE

IKE+ Zumaiako turismoa XIX. mendearen hasieran sortu zen, Zes-

toako Bainuetxera eta Loiolara iristen zen turismoaren hedapen

gisa. Horretarako, funtsezkoa izan zen eskualde osoan bidaia-

rien garraioa erraztu zuen trenaren nahiz bide-azpiegituren

hobekuntza.

Hiribilduko 3. sektoreko jarduera horri buruzko berriak oso

urriak eta puntualak dira. Udal aktak nahiz Udal artxiboetan

gordetako agiriak irakurriz, Hiribilduko turismoa udakoa izaten

zela pentsa daiteke. Itzurun eta Santio hondartzen inguruan

sortu zen turismoari tratamendu desberdina eman zion Udalak.

Itzurun hondartzari dagokionez, Udalak azpiegitura eta zerbitzu

osagarri oso modernoak eman zizkion hasiera-hasieratik.

Horietako bat, 1925. urtean eraiki ziren bainu beroak izan ziren.

Beste zerbitzuetako bat kabinak eta olanak izan ziren, eta haien

ustiapena esleitzeko, urtero enkante publikoa egiten zen.

Santiagoko hondartzaren azpiegiturei dagokienez, aurrekoak

baino urriagoak zirela esan behar da. Alde batetik, bainula-

riei laguntza emateko zerbitzuak eta kaxetak Itzurunen baino

beranduago ezarri zirelako, eta bestetik, kantina izan ezik, ez

zelako beste zerbitzu osagarririk eskaintzen.

Hala ere, Hiribildura turismoa erakartzeko, beharrezkoa zen jar-

dueren, baliabideen eta eskaintzen plangintza egitea. Jarduerei

zegokienez, Udalak diru kopuru jakin batzuk eman zituen,

Empresa Fomento de Turismo zelakoak 1931. urtean argitaratu

zuen Guía Ilustrada del Forastero gidan udalerria ager zedin.

Baliabide turistikoei zegokienez, Udala Hiribilduaren baliabide

naturalak zaintzen saiatu zen. Saio horren barruan sartu zen

1950eko hamarkadan proiektaturiko Lorategi-hiria.

Azkenik, eta eskaintzari zegokionez, Udalaren ahaleginak bi

norabide desberdinetan zuzenduta egon ziren: batetik, “udan

etortzen zirenen entretenimendu eta gozagarrirako” jolas eta

jai jardueren programa lantzera, haien artean, estropadak eta

usoaren jolasa izenekoa. Bestetik, Zumaiara etortzen ziren

industri gizon eta udatiar guztiei ostatua emango zien hotel

azpiegitura sortzea. Honi dagokionez, proiektu handizaleena

Gran Hotel Amaya izeneko hotela izan zen.

Luxuzko hotel horren eraikuntza proiektua sustatu zuena Luis

Martinez Kleiser jauna izan zen. Eraikuntza obrak 1922.urtean

hasi ziren, eta urte berean, proiektuan aldaketa batzuk egin

behar izan ziren. Alde batetik, inguruaren urbanizazioa aldatu

behar izan zen lorategi-zonak handitzeko. Bestetik, 600-800

pertsonarentzako antzokia jasoko zuen eranskina eraikitzea

erabaki zen.

Hala ere, hotelaren eraikuntza obrak eten egin behar izan ziren

amaitzear zeudenean, eta 1936. urtera arte etenda egon ziren,

seguruenik arrazoi ekonomikoengatik. Eraikina amaitu zenean

ere, hotela ezin izan zen 1943. urtera arte ustiatu, gerra zibilak

iraun zuen bitartean ospitale gisa erabili behar izan zelako.

Azkenean, 1943ko udan, bere emakidadun berriak –Cosme

Iraundegui jaunak-, hotela inauguratu eta hura handitzeko

obrak amaitu zituen, hau da, antzokiari zegokion eranskinaren

gainean bi solairu gehiago egin zituen. Obra haiek Udalak

1923. urtean onetsitako planoak eta proiektuak jarraituz egin

zirela azpimarratu behar da.

Hotelak bere instalazioak egokitzen eta hobetzen jarraitu zuen,

lehen mailako kategoria lortzera iritsi arte: 1946. urtean, ibilgai-

luentzako aparkaleku bat, 1950. urtean, lur azpiko garajea, eta

1952. urtean, igerilekua eraiki ziren, besteak beste.

Gran Hotel Amaya hori duela urte gutxi eraitsi zen eta zumaia-

rren oroitzapenen artean bizirik jarraitzen du, zabalik egon

zen urteetan Zumaiari eman zion glamour-aren sinbolo gisa.

Gainera, hiribildura udatiar ugari erakarri zituen, haien artean

batzuk oso ospetsuak; esate baterako, Ortega y Gasset

idazlea.

Antzinako turismoaZUMAIA HISTORIA (Lourdes Odriozola Oyarbide) liburutik hartutako pasartea (414, 415, 416, 417. orrialdeak).


Garai bateko udatiarrak Itzurunen pa-seatzen. ‘Zumaia Oroituz’ liburutik hartutako argazkia.


Turisten begietanParolaldean harrapatu ditugu anai-arrebak, lasai-lasai dabiltzala. Sekulako eguraldia dago, eta Zu-maian “gozatzen ari” direla diote. Asko gustatu zaie herria.

Lehen aldiz al zatozte Zumaiara?Bai. Biontzat lehen aldia da Zumaiara gatozela. Zergatik hautatu duzue Zumaia?Donostiara etorri gara, Rolling Stones-en kontzer-

tura, eta kostaldeko herriak ikusten ari gara. Horrelaxe heldu gara hona, herriz herri eta batetik bestera.

Aurretik erabakita al zenuten etortzea?Ez, inprobisatzen ari gara, gutxi asko. Autoa apar-

katu eta ibiltzeko leku hau (Parolbidea) ikusi eta hona etorri gara.

zer iruditu zaizue herria?Oso polita da eta oso ondo dago. Erdigunea ikus-

tea bakarrik falta zaigu. Oso atsegina da, eta gustura igaroko nituzke egun batzuk hemen. Uste dugu be-rriz ere bueltatuko garela, baina egun gehiago igaro-tzeko asmoz.

Bizikletaz etorri dira Zumarragatik barrena, eta in-darrak berreskuratzen harrapatu ditugu. Gernikako parkean ari dira, ondo hornitutako bazkariari kolpe egiten.

askotan etorri al zarete zumaiara?Bai, jakina. Festetan etorri izan gara, baita igan-

detan ere. Oso herri polita da. Ibiltzeko leku ederrak ditu, eta oso ondo zaindutako herria da. Gauzak ondo eginda daude hemen, eta nabaritzen da.

asko aldatu al da azken urteetan?Bai, eta aldaketak onerako izan dira. Alde Zaharra

izan ezik, gainerako guztia aldatuta dago, eta onerako izan dela uste dugu.

Bizikletaz etorri al zarete?

Zumarragaraino joan gara trenez, eta handik Uro-lako bide gorrian barrena, Zumaiara iritsi gara. Egu-na pasatzera gatoz. Bidean gelditzekotan egon gara, baina azkenean, zuzenean heldu gara.

zuen ustez, moda-modan al dago zumaia orain?Bai, batez ere flysch-engatik. Egin genuen bisita

geologikoa eta oso polita da. Paregabea da eta me-rezi du egitea.

Donostian nahikoa propaganda egiten al da in-guruko herri txikiena?

Ez. Bertako eskaintza bakarrik egiten dute. Pixka bat, bai, baina gutxi egiten dutela uste dugu. Orain zabaldu nahi dute zerbait, baina gehiago egin beharko lukete, Donostiatik kanpo eta ingu-ruan leku eder askoak ere badaudelako.

Alberto Eguskitza, Ana Gon-zalez, Ana Zozalla, Maribel Telleria, Lurdes Gorospe eta Manu Aizpurua (Donostia)

Gertukoak dira, Gasteizkoak, eta ez da Zumaiara datozen lehen aldia. Etxean bezala dabiltza ia-ia, baina bada haientzat ezezaguna den leku, eta hu-raxe ikustera etorri dira.

zumaia ezagutzen al zenuten?Bai, askotan etorri izan gara, batzuetan hondar-

tzara bakarrik, eta beste batzuetan, zenbait egun igarotzera ere bai.

Berriz hemen bazaudete, gustatzen zaizuen sei-nale.

Bai, bai. Ezaguna dugu, eta oso gustura etortzen gara.zer gustatu zitzaizuen gehien lehen bisita hartan?Ez dakit. Ez da gauza zehatz bat. Ez da herri handia, lasaia da, eta

horixe gustatzen zitzaigun. Orain ere lasaia da. Alde Zaharra oso po-

lita da, eta mesede egiten dio hondartza eta mendia hain gertu egoteak.

zuen ustez, herria asko aldatu al da?Ez, ez dugu uste. Antzeko dago. Duela sei bat

urte etorri ginen lehen aldiz, eta ez da asko aldatu. hainbeste aldiz etorrita, dena izango duzue ikusi-

ta, ezta?Ia dena, bai. Turismo bulegoan izan berri gara,

hain ospetsu egiten ari diren flysch-ak non dauden jakin nahi dugulako. Egunkari batean, gaiari buruzko erreportajea egin zuten, eta hona gentozenez, ez dugu ikusteko aukera alferrik galdu nahi.

zenbat egunerako etorri zarete?Asteburua pasatzera gatoz. Santa Klaran hartu dugu ostatu.

Joseba Etxebarria eta Gema Fer-nandez (Gasteiz)

Zaragozan bizi den venezuelar hau sanferminetatik bueltan heldu da Zumaiara. Argazki kamera lepotik zintzilik duela, bisita kulturalari ekiteko prest dago, “herria hobeto ezagutzeko”.

Nolatan etorri zara zumaiara?Zaragozan bizi naizenez, hondartza duen leku ba-

ten bila hasi nintzen, eta jakin nuen leku hau oso po-lita dela. Hala dela konturatu naiz hona etortzean.

Nola izan zenuen zumaiaren berri?Donostian eta Bilbon egona naiz, eta erdibideko

zerbait nahi nuen. Getaria oso ospetsua da, eta inguru hau ikusi nahi nuen.

zenbat denbora daramazu gure herrian?Egun pasa etorri naiz. Zaragozatik egindako ihesaldi txiki bat bes-

terik ez da.zaragozatik propio zumaiara bakarrik etorri al zara?

Ez. Iruñetik ere pasatu naiz, eta han egonda, hon-dartza ikusteko aukera ez nuen alferrik galdu nahi.

zer ikusi duzu orain arte zumaian?Eguerdian iritsi naiz eta, ezer baino lehen, turis-

mo bulegoan sartu naiz, zer ikus daitekeen jakiteko. Orain, bisita kulturala egingo dut, eta goizean portu aldean ibili naiz. Orain ezagutuko dut herria.

Goizean ikusi duzuna zer iruditu zaizu?Oso polita da. Gainera, paisaia oso berdea da, zo-

ragarria. Naturaren edertasunak txundituta laga nau. Etxeen egiturak ere asko gustatu zaizkit.

hortaz, zure lagunei esango diezu merezi duela zumaiara etortzea.Bai, bai, dudarik gabe.Eta zu ere itzuliko zara?Bai, bai. Denbora gehiagoz eta gauzak hobeto antolatzen baditut,

etortzea mereziko duela uste dut.

Humberto Sanchez Gomez (Venezuela)

Borja eta Laura Lopez (Asturias)

BALE

IKE+ Duela hiru urte zabaldu zuten ostatua, eta gustura ari dira

lanean. Askotan, gainezka ibiltzen dira, eta halako egun ba-tean harrapatu dugu. Bilera batetik irten eta galderei eran-tzun die.

Udan gaudela-eta, gustura, ezta?Dudarik gabe. Negua oso luzea egiten da hemen.Neguan bezero gutxiago izaten al duzue?Aste bukaeretan ondo ibiltzen gara. Koadrila asko etortzen

zaizkigu, batez ere nafarrak, baita hemen bertakoak ere. Bai-na ezberdina da. Beste plan batzuekin etortzen dira: biko-teak, despedidak... Uda izaten da turisten garaia. Hilabete txarrenak urtarrila eta azaroa izaten dira.

Gustura zaudete, hortaz?Bai, oso gustura.zer aurreikuspen dituzue udako?Oso onak. Uztaila eta abuztua hartuta dauzkagu, ia

%95ean. Nongo jendea etortzen zaizue?Gehienak, kataluniarrak. Neguan Euskal Herriko jendea

etortzen da. Atzerritarrak ere bai: holandarrak, belgikarrak.

Getariako jatetxeen fama onak ere mesede egiten digu, eta hara jatera doazen batzuk gurean gelditzen dira lotan.

zenbat denborako etortzen zaizue jendea?Oro har, denetarik izaten dugu: egun baterako bakarrik da-

tozenak eta egun gehiago igarotzen dituztenak. Nekazaritza etxeak arrakasta handia izaten ari dira azken

urteetan. zergatik?Kostaldekoak barrualdekoak baino hobeto ibiltzen gara,

baina, ora har, ondo egiten dugu lan. Nik uste dut kalitatea-prezioa dela gakoa. Isiltasuna eta lasaitasunak garrantzia dute. Hiri handietatik datozenek, batez ere, asko estimatzen dute hori.

Ana Mari Eizagirre Santa Klara nekazaritza etxearen arduraduna

“Urtarrila eta azaroa dira txarrenak”

Astearte batean egin dugu hitzordua, arratsaldez. Horixe baita eguneko unerik lasaiena berarentzat. Hortik aurre-rakoak lanean igaroko ditu, eta uda izanik, lan faltarik ez du izango: “Urteko garairik onena da guretzat”, azaldu du.

alde handia igartzen al duzue urte sasoi batetik bestera?Bai. Bi aldiz lan gehiago egiten dugu udan. Gainerako urte

sasoietan, asteburuan bakarrik izaten da lana. Udan, berriz, egunero, bai terrazan, bai tabernan pintxoekin, bai jangelan. Ordutegia ere luzatu egiten da.

Nondik etortzen zaizue jendea?Frantses dezente ibiltzen da. Madrildarrak eta katalunia-

rrak ere asko etortzen dira. Done Jakue bidea egiten ari di-renak ere etortzen dira. Nafarrak ere asko etortzen zaizkigu, batez ere, hondartzako giroa dagoenean. Ia astebururo da-torren jendea badaukagu.

zer eskatzen dute atzerritarrek?Denetarik, baina pintxoak asko gustatzen zaizkie. Goiz

etortzen dira, eta hemengo berri ederki dakite: txakolina, ar-doa, txuleta, bakailaoa...Ondo ikasita etortzen dira.

atzerritarren ohituren eraginez ordutegia aldatu beharko

duzue, ezta?Bai. Udan, askotan, jangela goizago irekitzen dugu, bai

eguerdian, bai gauean. Guretzat hobe da horrela, tarte han-diagoa izanik, jende gehiagori ematen diegulako jaten.

zer pentsatzen duzu zumaiara etorri eta autokarabana ba-tean jatordua egiten dutenez?

Ondo iruditzen zait. Bakoitzak nahi duen bezala antolatzen ditu oporrak. Batzuk, agian, Arzakengana joango dira egu-nero jatera, beste batzuk ez... Bakoitzak bere estiloa dauka. Hala ere, nik ez nuke turismo mota hori egingo, baina erres-petatzen dut. Gainera, herrian erosten badute jatekoa, ona da hemengo dendarientzat.

Aitor Aldalur Kalari jatetxearen arduraduna

“Frantses dezente ibiltzen da”

10 B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A - A B U Z T U A

gero, erabat harrituta eta gustura joaten dira”. Horren adie-razle da, bisitari bati baino gehiagori entzun izan dion esaldi hau: “Nola aldatu den Zumaia!”.

Eskaria eta eskaintza aldatu egin diraTurismoak izan duen gorakadarekin batera, turismoa egi-

teko ohiturak aldatu egin dira. Hala dio, behintzat, Esnalek: “Asko aldatu da. Izan ere, lehen, garai jakin batzuetan soilik egiten zen turismoa. Garai hori uda zen, uztaila eta abuztua, hain zuzen. Orain, ordea, urte sasoi guztietan egiten da tu-rismoa”. Dudarik gabe, aldaketa hori sekulako onura izan da turismoaren sektorean lan egiten duen jende guztiarentzat.

Eskaria aldatzearekin batera, eskaintza ere aldatu egin da. Orain, beste era bateko eskaintzak egiten zaizkie turistei. “Osatuagoa da egungo eskaintza, bateratua”, eman dio hasie-ra azalpenari Esnalek. Izan ere, turismoa herri txikietara ere sartu da, eta ia herri guztiek dute zer eskaini. “Zumaiak badu zer eskaini baina beste herri txiki batzuek, ordea, inguruko he-rriekin bat egin beharra daukate, herriaren beraren eskaintza zabaltzeko eta handitzeko. Izan ere, guk bakarrik ezin dugu geure burua saldu”, azaldu du Turismo teknikariak. Ondorioz, Zumaiak eskualderantz jo du, eta Urola bailararen eta Urola Kostaren erdi-erdian dagoenez, bi aldeetako herriekin batera osatzen du turistei egin beharreko eskaintza.

Etorkizunean zer?Zumaiak finkatuta ditu, hortaz, herri turistikoa izaten jarrai-

tzeko oinarriak. Hemendik aurrera bide horretan jarraituko den ala ez argitzeko eskatuta, “Udalak erabaki behar” duela erantzun du Esnalek. Turismoak izan duen hazkundea iku-sita eta Zumaia bera lehen baino hobeto prestatuta dagoela kontuan izanda, ematen du turismoa sustatzen jarraituko due-la Udalak. Esnalek argi duena da, “orain arteko bide berari jarraitu behar” zaiola: “Zumaiak turismoaren alorrean izan duen hazkundea neurrian egin da, gauza asko aldatu gabe. Kontuan izan behar da aurrekontua ez dela izugarri handia, eta bideragarritasunari ere erreparatu behar zaio”.

Herriak eta hiriak turismorako prestatu behar horretan, bi bide bereizten ditu: “Batzuek sekulako dirutza gastatu dute. Bilbo da eredu horren adierazleetako bat, eta denbora gu-txian, asko aldatu da. Zumaiak, aldiz, berez-berez egin du al-daketa, batere behartu gabe”.

Jone Esnal: “Ohiturak asko aldatu dira; lehen garai jakin batzuetan bakarrik egiten zen turismoa”

ARGAZKIAK: AITOR MANTEROLATurista talde bat kanoiei buruzko informazioa irakurtzen.

Turismo Bule-goak eta Algorri Interpretazio Zentroak bisita gidatuak eskaintzen dituzte.


BALE

IKE+

BALE

IKE+

PUBLIZITATEA

TXO

KORI

K TX

OKO

6. ibilbidea

Algorritik Parolera

Algorrira etorriko gara, eta Algo-rriko muturrera igoko gara, haitz eta lur gorrien arteko bidexkatik. Hortik, ikuspegia ede-rra da, ma-gikoa ere bai, batez ere ilunaba-rrean, mendebaldera begiratuta. San Telmo ermitaren aldera begi-ratuta, Algorrigaña daukagu au-rrez aurre, Algorriko muturretik ermita bitarteko ertz guztia (ma-pan begiratuta, adierazita dagoen lekuan baino gorago joan beharko luke berez). Haitzaren bizkar gai-netik joan beharko dugu, bidexka-tik, albo batera itsasorako amildegi zorabiagarria eta bestera Ardan-tza aldea. Bidean, lehenengo Ba-rezuloko gaina aurkituko dugu (ordekatxoa), eta ondoan Ba-rezuloko jaiskunea eta Barezulo bera, ezkutuan (hondartza aldetik ikusten da). Izen nahikoa berezia da, eta jatorriaren gai-nean uste bat baino gehiago dago: batzuek diote behealdean dagoen zulora sartzeko ezinbestekoa dela itsasoa bare egotea eta hortik datorkiola izena; beste batzuek diote olatuak gogor jotzen duenean kanpora irteten de ur-zorrotadarengatik dela, balearena ematen duelako, eta horregatik “Balezulo” deitzen diote...

Aurrerago jarraituta, ezkerraldean Xabier Kalparsoro Anuk-en oroigarria aurkituko dugu bide ondoan, hainbeste

maite zuen txoko honetan. Hor, pixka bat gorago, lehen karabi-neroen kaseta bat zegoen, kos-taldea zaintzeko, 2005ean bota zutena. Eskuinaldean, berriz, Algorriko palda dago, Ardantza alderako magala, terraza antze-koetan antolatuta. Bide estutik aurrera jarraituta, “Itxas-ondo” etxera iritsiko gara (eskuinal-dean), eta San Telmo ermitara ere bai.

San Telmo ermitaren le-hen aipamena oso aspaldikoa

da, 1540koa, eta ordutik askotan azaltzen da agirietan. Halaber, dokumentuetan askotan azaltzen

da San Telmo mendia, batez ere Ardantza aldera zegoen artadiarekin erlazionatuta; adibidez, 1767an Udalak agintzen du “Que se trasmoche el encinal del Monte concejil de San-telmo”. Baina San Telmo ermitaz eta kaleaz hitz egingo dugu hurrengo zenbakiko ibilbidean, baita Ardantzaz ere.

Ermitatik, gaur egun talasoa dagoen horretara egingo dugu, Itzurunzelai eraikin aldera. Etxe hori Arbillagak (Amaiako plazako zaku-fabrikaren jabeak) eraikiarazi zuen, 1906an, eta plaka ere hor dago, barrenaldean. Plakari begiratuta, bitxikeria bat, garai bateko euskara eta hizkerarekin zerikusia daukana: “iraterkari” hitza jartzen du, gaur egun “arkitekto” esaten du-

XABIER ETA IMANOL AZKUE

1. Algorrigaña. Bidea bizkarraren gain--gainetik doa. Ezkerraldera, amildegia eta itsasoa; eskuinaldera, Ardantza ingurua.

1

Lehengoan Sakonetatik Algorrira etorri ginen, harralde-tik, eta gaurkoan ere itsasoaren eta lehorraren arteko mugan ibiliko gara. Izan ere, Algorritik Parolera etorriko gara, biotopo izendatu nahi duten eremuaren barruan. Uda oso garai egokia da ibilaldi hau egiteko, bero egi-

nez gero, freskatzeko aukera asko izango ditugu eta bidean. Baina aitortu beharra dago ez dela ibilbide erraza, haitzetan batzuetan eskuak ere erabili behar-ko ditugu-eta orekari eusteko, batez ere Mariantonetik aurrera.

B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A - A B U Z T U A 1�

6. Inpernupe. Itsasoari begiratzeko leku bikaina da Inpernupe, Parolbi-detik ezkutuan. 7. Parolpea. Parolaren azpialdean, haitzetan, Parolpea dago, eta eskuinalderago Aitzabal.3

2. Barezuloko jaiskunea. Haitzetara jaisteko bidea badago Barezulo parean. 3. Brankada erorita. Kostaldeko higadura etengabekoa da. Lehen zutik eta tente zegoena egun batetik bestera erori eta etzan egiten da. 4. Malparaje eta Marianton. Itsasotik ikusita, Malparaje eta Marianton, eta Itzurun hurrena. 5. Katuplaza. Katu asko egoten zirelako izena omen du horrela.

guna. Hortik, Itzurungo hondartzagañara jaitsiko gara. Ezkerral-dera, hondartzan, San Telmoko aldera pasata, Santelmopea dauka-gu, gaur egun geologia aldetik garrantzi berezia hartzen ari dena. Hondartza beste aldera zeharkatuta, berriz, gaur egun “piszina” ize-narekin ezagunagoa zaigunera iritsiko gara, lehen Itzuruntxiki (edo Itzurunzulo) deitzen ziotenera; garai batean, itsasontziek motorrik ez eta belaz-arraunez mugiarazten zituztenean, arrantza hemen deskargatu eta lanean jarraitzen zuten, portura sartu beharrik gabe. Hondartzatik Parolaldera hartu behar dugu, Talaimendiren (edo Puntaren) bizkarraldetik, haitzetatik, eta batzuetan uraren arrasean ere bai. Hondartzaren bazter-bazterrean, eskuinaldean, eskailereta-tik haitzetara jaitsiko gara, eta Marianton aldera egingo dugu. Pun-tara iritsita, ederki ikusten da eskalada-eskola, batzuek “Yosemite” izenez ere ezagutzen dutena, eta Malparajeren hasiera ere ikusiko dugu. Izenak ederki adierazten du ez dela erraza zeharkatzea, eta ba-tzuetan eskuak ere erabili beharko ditugu orekari eusteko. Malparaje pasata, haitzetik haitzera, Katuplazara iritsiko gara. Agian “plaza” izendatzea gehiegitxo da, baina hainbeste haitz eta saltorekin, esker-tzen da zabalgune lau bat, tarteka. Aurrerago jarraituta, Inpernupe (edo Puntatzea) parajea ageriko zaigu. Gaur egun arrasto gutxi dau-de, baina beste garai batzuetan aktibitate handia izan zen hemen: harrobia egon zen eta harria ateratzen zuten errail batzuen bidez, Arrangoleta inguruko betelanetarako; geroago, zabortegia ere izan zen (gaur egun baino askoz ere zabor gutxiago sortzen genuenean); batek baino gehiagok ikasi zuen ondo aparkatzen goialdeko zabalgu-nean, autoeskolako praktiketan...

Haitzetatik jarraituta, Parolpea azalduko zaigu, Parolaren azpial-dean. Eta aurrerago jarraituz gero, kai muturrera bitartean, Aitza-bal eta Aitzabalgo kanala dauzkagu. Konturatzerako, iritsi gara gure ibilaldiaren amaierara.

4

1� B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A - A B U Z T U A

2

GalderaGaur egun “piszina” deitzen diogu Itzurungo es-kuinaldekoari, baina nola da berezko izena?

Txapartegik emandako tarta eder bat zozketatuko dugu.Erantzunak [email protected] helbidera bidali. Erantzunekin batera, izen abizenak eta telefono zenbakia adierazi.

Aurreko zenbakiko erantzuna: PalankamugarriIrabazlea: Arantza Ostolaza

Zorionak!

5 6

7


1

2

3

4

75

6

Ni hankamotxa? Lurreraino iristen zaizkit behintzat eta, zertarako behar ditut luzeagoak? Hara Lazkao Txikiren irteera. Ez zekien, ordea, modan luzeak daudela. Luze eta argalak. Gonapean gordeko badira ere.Koloreena jakiten ez da hain zaila. Aurtengo tendentzia... Zumaian gorria, noski. Galdetzea ere! Baina nola konbinatu gona berriarekin? Agian man-tala jarriz gero, eta buruan kolore bereko zapi bat... Primeran! Haizeak uxatu ditu kezkak. Baina baita gonak harrotu ere. Eta neskatila pololorik gabe. Bero egiten du eta...

argazkia

Gonak luzeak modan daudeJavier Carballo

testua

Eneko DorronsoroIZPI

AK

ETA

HIZ

KIA

K Modaren haizetan dantzan

Altxatu gona, amona!Haizeak hori du ona:mugimenduan jartzen duela,lehen geldirik zegona.Agirrek Lazkanori bertsoz balkoitik balkoira. Erantzunaren zain egon gabe, azkar gorritu zaizkio masailak bati baino gehiagori. Gonari arreta kendu gabe, hala ere, eskuak adi badaezpada, haize bolada berriren bat baletor ere.

Arratsalderako lotsak sagardotan galduko dira. Txotx! Baina orain masailak gorriago, moda eta tendentziak jarraitzeko baitaude.Eta lotsagabe, errazago zaio haizeari ere gonak altxatzen. Mahoizko galtzekin, ez da saiatu ere egiten, ordea. Eta ni, sagardoz bero, udako eguzkitan lotsagabe, Ondarroako arrantzale zahar haren ateraldiaz oroitu naiz: “¡Pantalones anchos, pelotas frescas!”.Eta... guk ere gona luzeak modan jarriko bagenitu? Lotsatu? Hankak lurreraino iristen zaizkigun bitartean, aire, aire!


PUBLIZITATEA


ERRE

TRAT

UA

Komunikabideetan agertzea ez du gus-tuko. Hala ere, lanegunaren amaieran egin dugu zita hitz egiteko. Hitzordua Beduako industrialdean duen lokalean jarri dugu eta porlan zakuak, palak eta bere lanbidean erabiltzen dituen mila eta bat tresnak izan ditugu lekuko.

Ibilbide luzea du bere gainean, orain 25 urte inguru hasi baitzen piraguismoan: “Lagun artean hasi zen dena. Laxa-ro Egaña, Fernando eta Joxe Manuel Balenziaga, Julian Yeregi, Jabi Elosua, Aperri… Maristetako koadrila osatzen genuen”. Kirola “tonto-tontoan” egiten hasi zirenean, piraguismoaren jarduera utzita zuen Itxas-Gain elkarteak, pertso-na bat itota hil ondoren. Erribera kalean zegoen ikatz gordailu abandonatu bat izan zen belaunaldi berri honen basea. “Zaborra atera eta obretatik hartutako egur zaharrekin aldagelak egin genituen. Ez genuen ez dutxarik ez ezer ere.”

Ilusioa da lehen urte haiek definitzen duten hitza. “Entrenatzailerik ez, bai-na ilusioa kristorena genuen. Ez gene-kien zer zen ‘farley’ bat edo ‘intervalo’ bat; gure entrenatzeko sistema ‘azkena, kabroia’ zen. Ibaian Oikiaraino joaten ginen eta norbait atzean uztea zen hel-burua. Oikiako bi kurbetan, aizkorada!; bueltakoan, tren zubian, aizkorakada!

Saltaka ere egiten genuen, Larraraino edo Xey-raino, eta etxerakoan, Beduako aldapan esprinta jotzen genuen. Batzuek erdi gonbitoka amaitzen zuten. Agoan-tatzen zuenak, ondo; besteek izorratzea zeukaten!”.

Kadete eta jubenil mailatan hainbat txapel irabazi zituela gogoratzen du, Euskadiko txapelketak barne. Aro berri hartan, Espainiako txapelketara joan zen Zumaiako lehen piraguista ere izan zen: “Madrilen izan zen, San Juan urtegian. Irungo taldearekin joan nintzen, baina ez zidaten utzi irteten, inskripzioa gaiz-ki egin zelako”. Hurrengo urtean hartu zuen parte, baina orduan Itxas-Gaineko beste kideekin.

20 urte zituela piraguismoa uztea era-baki zuen: “Nire arazotxoak izan nituen. Bestalde, nekatuta nengoen eta etxerako babarrunak ere eraman behar ziren”. Ez zen betiko izan, ordea, 2000. urtean hasi baitzen berriro kirola egiten, “itsasoan ibiltzeko eta paseoak egiteko. Hasiera hartan ez nuen lehiarako grinarik”.

Kirola egiteari berriz ekin zionean, ez zuen Itxas-Gain taldean sartzeko asmo-rik, “ez nengoen eta ados elkartearen po-litika batzuekin”. 2001. urte hartan pira-guista zaharrak eta ordukoak elkartzeko festa antolatzen lagundu zuen. “Afalos-

LAN ESKERGABEAREN EMAITZALanbidez igeltseroa, irailaren hasieran Hungarian jokatu den Piraguismoko Munduko Txa-pelketan parte hartuko du.

JUAN LUIS ROMATET

Xabier Osa Piraguista

Jaio: Zumaian, orain 38 urte.Piraguista: 13 urte zituela hasi zen. Zenbait txapelketa irabazi ondoren, 20 urterekin utzi zuen. 31 urte zituela itzuli zen eta beteranoen mailan Munduko kopako proba bat eta Europako txapelketa irabazi ditu eta bigarren izan da Munduko txapelketan.

BI HITZETAN


tean taldearen ardura hartu behar genue-la esaten hasi ziren. Hainbeste tematu ziren, azkenean baietz esan nuen, baina baldintza batzuekin. Lanerako komisio batzuk eratu ziren eta bospasei urte goaz horrela. Nik uste bere neurrian ondo dagoela Kluba. Aurten, adibidez, zazpi pertsona daude Munduko txapelketara joateko aukerarekin”.

Bere ustetan, piraguismoak bi fazeta erabat desberdin ditu: “Alde batetik oso kirol polita da paseoan ibiltzeko eta na-turak duen indarra erabat igartzen duzu. Baina kirol honek beste fazeta bat badu, lehiaketa, eta hori oso gogorra da, ia urte osoko lana eskatzen duelako”. Jendeak kirol honen irudi erabat okerra duela uste du: “Jendeak uste du astakirtenen kirola dela eta piraguismoa ez da hori, jende oso sentiberentzakoa baizik. Ki-rol oso teknikoa da. Duzun indar guztia transmititzea, piragua urarekiko parale-loan eramatea eta aldi berean, direkzioan zuzen joatea oso zaila da. Oso jende gu-txik dauka gaitasun hori.”

Joxe Luis Aizpurua eta anaia Santos agertu dira lokalera, Oier Aizpurua-ren aita eta osaba, biak ere igeltseroak. Lanbidea gustukoa duela onartzen du. Lanbideak, ordea, zenbait zailtasun sor-tzen dizkio kirola egiterako orduan, en-trenamenduak gauez egitera behartzen baitio. “Ez nago disgustura, azkenean janaria etxera eramatea da eta garran-tzitsuena”.

Lana egitearen beharra aldarrikatzen du behin eta berriro (“Piraguismoa bi-zitza bezala da. Lana egiten baduzu, zer-bait lortzen da; bestela, ezer ere ez”) eta pentsatzeko era hori praktikan jartzen du egunero, entrenamenduetan: “Urtean bi igande libratuko ditut gehienera jota”. Meritu handiena bere familiak duela dio, ordea: “Ines emazteari eta Irati haurrari niri baino gogorragoa egiten zaiela uste dut, nirekin egoteko denbora lapurtzen baitie kirolak. Hala ere, uste dut ondo hartzen dutela, ilusioa egiten baitie ni au-rrean ibiltzen ikusteak”.

Mundiala jokatuko du datorren irai-lean, Hungariako Gyor herrian. Nazio-

arte mailako txapelketatan badu jada es-perientzia: beteranoen mailan, Munduko Kopako proba irabazi zuen 2004an eta Europako txapelketa 2005ean; iaz, be-rriz, zilarrezko domina lortu zuen Fran-tzian egin zen Munduko txapelketan. Emaitza hauei garrantzia gehiegi ematen zaiela uste du, ordea: “Mundialean zi-larra lortzeak ilusioa egin zidan, ez dut ukatuko, baina gehiago poztu nintzen urte berean, Colindresen, Espainiako kopako proba bosgarren sailkatu nintze-nean seniorretan. Dominak noren aurka irabazten diren du niretzat garrantzia, ez dominak irabazteak berak”.

Bi probatan hartuko du parte, bakarka eta binaka (Vicente Royo Gatxi-rekin ba-tera). Azken horrengatik hitz onak beste-rik ez ditu: “Ilusioa egiten dit Gatxi-rekin joateak, lan ikaragarria egin duelako, txa-pela kentzekoa. Zumaian meritu gehien duenetakoa dela esango nuke, gehiena duena ez esateagatik”. Entrenamenduak ez dira izan haurren kontua. Lanorduak amaituta, 17 kilometro egin dituzte ure-tan zenbait egunetan eta jarraian ordu erdi gimnasioan edo lasterka. “Gu ez goaz paseoa egitera. Lan pila bat egin dugu eta guri irabazi nahi digunak izerdi pila bat bota beharko du”.

Etorkizunera begira, piraguismoan ja-rraitzeko asmoa du, nahiz eta lehen ne-keak sentitzen hasi den: “Aurten nahiko nekatuta nabil, bai fisiko aldetik, baita buru aldetik ere. Ziur piraguan jarraituko dudala. Beste gauza bat da maila honetan jarraitzea”.

Amaitzeko ordua da. Lokaleko ateak itxi ditu eta badoa, uretara, gogoko duen zaletasunari pare bat ordu eskaintzera.

“Uste da astakirtenen kirola dela eta ez da hori, jende oso senti-berentzakoa baizik”

GO

RKA

ZA

BALE

TA

20 B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A

ERRE

TRAT

UA

B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A - A B U Z T U A 21


UDAKOARGAZKI LEHIAKETA

PUBLIZITATEA


hirugarren urtez, arGazki lEhiakETa antolatu dugu udarako

UDAKOARGAZKI LEHIAKETA

Gehienak oporretan pentsatzen egongo zarete dagoe-neko. motxila edo maleta prestatzean, ez ahaztu argazki kamara, aurten ere Baleikek argazki lehiaketa antolatu du eta. zuen uda nolakoa izan den ikusi nahi dugu. Badakizue, munduaren beste puntan ateratako argazkiak izan daitezke, edo etxean bertan egindakoak; paisaiak, jaiak edo lagunarteko uneak... Nahi duzuena, baina uda girokoak izan daitezela.argazkiak jpg formatoan behar ditugu, erresoluzio altuan (onenak aldizkarian argitaratu nahi ditugulako: gutxienez, 1.800x1.200 pixel, 250eko erresoluzioan). Bidali [email protected] helbidera, irailaren 2a baino lehen.irabazlearentzako saria: bi lagunentzako afari eder bat. Epai-mahai batek aukeratuko du argazki onena, baina webgunean ere bozkatzeko aukera izango da. Erabiltzai-leen boto gehien jasotzen duenak ere izango du sari bat.

ANIMO!

Kao:Sumendikosekretua

ZOZKETA!

bideojokoaren hiru ale zozketatuko ditugu, Elhuyar Fundazioaren eskutik. Bidali mezu bat [email protected] helbidera zure datuekin. lehen hirurek jasoko dute bideojokoa.

3Dko teknologia erabiltzen duen ordenagailurako bideojokoa da Elhuyar Fundazioak hemen eskaintzen duena. hamar urtetik aurrerako gaztetxoentzat dago pentsatuta. www.elhuyar.org/kao web gunean, horri buruzko informazio gehiago egoteaz gain, jokoa probatu ere egin dezakezu.


PUBLIZITATEA


Tabernan zuk Zumaiako mutil denak ezagutuko zenituen. Nola hasi zinen Bitorianorekin harremanetan?Nik Bitoriano eta koadrila, Ajuria eta hauek, tabernatik ondo ezagutzen nittun, egunero itxian bueltaka ibiltzen zian-da. Txikiteoan eta baita mahaian exeri eta aguanta eiten ere. Jaten. Ondo molda-tzen zian, bai, tripa hutsa ez eukitzeko. Oso rekuerdo polittak dauzkat. Arranke famosoa-eta nola eoten zian txapitula azpiko marmolezko mahaian berrike-tan, alkarri adarra jotzen eta parrez. Ha-rrezkeo, Iñaxio Peaso, Karmelo Galufo eta hauek ere… Jesus! Hoiek ere ez zian makalak. Nahiz eta lanian jardun nahiko parre eiten nuan. Txistiak, kontakizu-nak, ateraldiak… Orduan gainera umore haundia zeon, eta jendia ona zan. Oso sanoa. Oain gaiztakeri haundiegia dao. Leheno alkarrei laguntzea normala zan, oain ziharo kanbiatu da.

Peaso, Galufo, Arranke eta hauen arteko anekdotekin gogoratzen al zera?Ene! Hainbeste anekdota zuten!, hainbeste!, ba… momentu honetan ez nuke esango. Nik kontu bakarra dakit: haiek astelehenero gurian azaltzen zia-nian, haiek ikusi eta parreguria etortzen zitzaten. Peaso, Galufo, Matarran… Arranke ez, Arranke Ajurian koadrilakoa zan. Oso juergistak zian, juergista onak, sanoak. Eta nik lana ein det, bueno, oso gustora. Barrez. Haiek noiz azalduko amorratzen. Oain mostradoria ez da le-henokoa. Orduan alkarrei lagundu eta alkarrei errespetua gehio zeon. Gero de-taile bat daukat gure aitta zanena. Hark lagun bat zeukan Otto Holke-nean ge-

rente-edo horrelako zeozer eta moilan soziedade txiki bat zuten Txoko izene-koa, ba, haiek ere egun bat jarrita zuten gure taberna etortzeko, bestela beti so-ziedadian ibiltzen zian. Sei edo zazpi zian eta afari merienda-edo horrelako zeozer egiten zuten gurian. Haiek ere beti pa-rrez. Oso sanoak zian, beti laguntzeko.

Nahiz eta zuk Bitoriano ezagutu, nola hasi zinen berekin?Ba, tabernan jai baten fuolea jun behar nun, Donostira, ni oso deporte zalea izan naiz, fuola, pelota… eta Bitorianok gal-detu zidan ea ez zikan inporta laguntzen baldin bazian, eta nik ezetz, nahi baldin bazun gurekin etortzeko, esan niyon. Ordurako telefonikan lanian nabilen eta han Reala ikusteko entradak rifatzen zian, nik Donostirako entradak nizkan eta Bitorianok, nonbait, mostradorian naola hara nihoala aitu ein zian eta ho-rrela hasi ginan.

Zu telefonikan lanean hasi ondoren etxera noiz etortzen zinen? Egunero? Astean behin?Han Donostian alaba bat zuan emakume alargun baten etxean pentsioan bezela egon nitzan, baina etxera jai neukan guz-tian etortzen nintzan amai laguntzera. Lana goizez edo arratsaldez eiten nuan eta libre nekanian etxera lanera. Mostra-dorian, harraskan, behar zan tokian.

Lanetik lanera orduan, Bitorianore-kin ibiltzeko astirik gabe.Fuoleko partido hartatik aurrera hasi gi-nan ibiltzen. Aurreneko egun hartan ni la-gunakin jun nitzan eta Bitoriano danokin ibili zan. Nere aldamenean, baina sei edo zazpi neskakin batera. Gero, akordatzen naiz, jai baneukan, partidua ikustera inbi-tatzen zian eta nik ez niyon ezetz esaten. Bitoriano nire bila etorri eta nik etxean ea permisua ematen zidaten galdetu, amak baietz erantzun eta horrela hasi ginan. Partiduak biok bakarrik ikustera, baina ez gendun denbora asko ein horrela. Hura segituan jun zan Venezuelara.

BERNA AGINAGALDE OLAIZOLA(2)

ABELIN LINAZISORO

Oain mostradorea ez da lehenokoa. Orduan alka-rrei lagundu eta alkarrei errespetu gehio zeon.

…haiek ere beti parrez. Oso sanoak zian, beti

laguntzeko.

GU

RE Z

UM

AI Z

ARR

A


Bera bakarrik joan al zen, ba?Bai, bakarrik. Hark Zumaiara etorri gabe ia bost urte ein zitun. Nobioak kartaz izan ginan. Bost urtian kartak eskribitzen.

Nondik nora joan zen Venezuelara?Burgaña izena zun kapitaina batekin. Mutrikukoa. Hau Orinokon zebilen la-nian, barkuan, eta Bitorianok nonbait fa-mili horrekin amistadia zaukan eta hark eaman zuan. Caracasetik 900 kilometro-ra, Caribe aldera, Puerto Ordaz izena duen herri batera. Han burnia ateratzen zuten minak zeuden eta bai barkuan eta bai gure inguruan euskaldun asko zeu-den. Mutrikuarrak, ondarrutarrak, lekei-tiarrak… Burgañak ofizina batian kolo-katu zuan Bitoriano. Oso ondo, gainea. Bitartian bost urtian mostradorian eoten nitzanian, adarra jotzen-eta ibiltzen zian, parrez, eta nik ere parre eiten nuan, haiei korrientia eaman eta pentsatzen nuan: zuei esango dizuet, ba, hor konpon. Donostian lagunak esaten zien ea nola aguantatzen nuan nobioa hain urruti eu-kita, haiek koadrilan mutilekin ibiltzen zian eta ni ere bai beaiekin. Batian Igel-dora, bestean zinera… Nik Bitorianori permisua eskatuta neukan, ba, eta hark nerekin konfiantza haundia zeukan eta zer esango zian, ba? Baietz. Biok herri berekoak, familiak ezagutzen ginan, ta-bernatik ere ezagutzen ginan, eta nei ez zitzaten sekula burutik pasatu ere ein-go ezer txarrik eta banekin Bitoriano ere jator eta fin ibiliko zala. Lehen esan detan gauza bea, sano-sano, konfiantza osoakin.

Bost urte luze mutila ikusi gabe.Akaso bost urtera ez zan ailegatuko. Hura agosto batian etorri zan ezkontzea. Dana kartaz ein ginun, ba. Umia enkar-gatu ez eta beste dana. Eta hemen Zu-maian parrokira jun nintzanian papelak eitea, orduan deiak eiten zian, ba, hiru igandetan hiru dei pulpitotik, baten bat ezkontzaren kontra ote zeon jakiteko, apaizak esan zian aurrena deiak ein be-

har ziala, baina Bitorianok hilabete es-kaseko permisoa besterik ez zaukan eta hiru aste behar zian deientzat bakarrik, orduan kartaz Bitorianok esan zian dei-rik pe ezkonduko ginala, ni Bitorianokin fede haundia euki det beti, eta halaxe,

hura 1954ko agostuen azkeneko egune-tan etorri zan, guk hura etortzerako boda dana preparatu ginun eta ni nola Do-nostian lanian ibili nitzalako han enpa-

dronatu ein behar izan nuan, ba, Parte Zaharreko Santa Maria parrokira jun, eta han parrokuakin eon nitzan eta egia esan niyon, ze gertatzen zitzaten, nongoa ni-tzan eta dana, eta hark esan zian ezkon-duko giñula, baina nik Zumaian nahi nuan ezkontzia eta horrela San Mielen ezkondu ginan. Bitoriano etorri eta 11-12 egunera-edo. Setienbrian 9an, Aran-tzazuko Ama Birjinaren egunian. Hura juerga bota zutena bezperan Bitorianon koadrilak! Arritokietako eguna zan, ba, eta ia ahaztu ein zian hurrengo egunian boda zutela! Etxabe IV-neko tabernan ibili ziala uste det.

Hurrengo egunean ezkontza euki eta zergatik bezperan halako juerga?Denbora gutxi izan gendun-da. Egun batian despedida de soltero eta hu-rrengoan boda. Dana segido. Biaje de nobios ere zer? Ia ez gendun ezertako astirik izan-eta. 7-8 egun Mallorcara. Aurrena Bartzelona trenez eta geo Ma-llorcara abioian. Mallorcan egun gutxi batzuk ein eta Bitoriano berriro Vene-zuelara jun zan. Bakarrik.

Zergatik bakarrik?Begira, esango izut. Hura ezkontze-ra etortzeako beak bere pixua eskatu-ta zeukan. Bueno, pixua ez. Han txalet estiloko etxe txiki batzuetan bizi zian, konpañia amerikano batentzat lana eiten zuten, ba, eta haiek pertsonal danentzat itxiak zituen. Mendi txiki bat hartu zu-ten eta hura dana etxe txikiz betia zeon. Eta Bitorianok esan ziyuenian andriakin jun behar zuala, baietz esan ziyuen, baina oaindikan preparatu gabe zeukaten eta horreatik jun zan bakarrik, itxia prepa-ratzeko. Ni hara juteako dana listo-listo eukitzeko.

Zenbat denbora egon behar izan ze-nuen Zumaian?Bi hilabete baino gehio, ia hiru hilabete, baina Gabonak baino leheno han nitzan. Hemen, Gabonak pasatu arte eoteko

Egun batian despedida de soltero eta hurren-

goan boda. Dana segido. Hura juerga bota zute-na bezperan bitorianon koadrilak! Ia ahaztu ein zian hurrengo egunian

boda zutela!

GU

RE Z

UM

AI Z

ARR

A


itxian, esaten zien, baina ez, nik gizonena jun nahi nun. Eta Gabonak han pasatu nitun, eta izugarrizko beruakin. Hemen izotza eta han izerditan blai. Hura tro-pikoan dago-eta. Baina gustora.

Han Venezuelan zenbat urte pasatu zenuten?Nik aurrena lau urte egin nituan han eta hiru umekin etorri nitzan. Hemen udaa umiakin pasatu nuan, hiru hilabete edo horrelakon bat, eta gero umiak hartu eta andar jun nitzan berriro hara. Gizona han neukan-da.

Herri minez edo al zeuden?Ez. Etxekoak ikusi nahi. Bitorianok han zeukan lana eta oso gustora zeon, baina honea etortzeko diru pixkat ein behar zan. Ezin zea etorri ezer gabe eta horre-la ia beste hiru urte gehio ein nitun han eta beste ume bat gehiokin etorri nitzan etxea. Lau umekin. Zuk aguanta beste pixkat hor eta bitartian nik itxia prepa-ratuko det, esan niyon Bitorianori. Baina

kia, ni etorri eta handik hilabete gutxira presentatu zikan gizona. Nik ez banun hara buelta ein behar, beak ez zula han bakarrik geatu nahi, esan zian. Oso go-gorra da han bakarrik geatzea. Familia Zumaian eta hark zer eingo zuan, ba, bakarrik?

Zumaiara buelta egin eta zuzenean Uxarruenean hasi al zineten lanean?Guk hasieran pentsatzen gendun Do-nostian geatzia, orduan gure Bitorianok aukera bat euki zuan-da, baina gure ama oso nekatuta zeon eta gehinbat amagatik

geatu ginan Uxarruenian. Ahizpa banuan, baina hura gu etortzerako ezkondu ein zan eta aspertuta zeon tabernako lanakin eta ni ailegatu orduko aldein zuan hark. Nik ama ezin nuan laga bakarrik, ni beste era batekoa izan banintz igual bakarrik utziko nuan, nik ere ez nuan neretzako taberna nahi, eta gutxio danentzako, baina… Geo, Bitoriano etorri zanian, ta-berna eta goiko pixua erosi nahian hasi ginan, baina ez gendun kontsegitu eta al-kilerrian ere gaizki, tabernakin segitzeko obra ein behar zan eta nausiak ez zikuen autorizazioa ematen… Venezuelatik eto-rri ginanian, konpondu eta txukundu ein gendun, hori bai, baina gero erosi nahi izan gendunian ezetza jaso gendun eta obra egitea gutxiyo. Hainbeste urte hor geundela eta… Izan ere, lehen, gure ai-tona hor lanian hasi zanian hori gatza gordetzeko almazena omen zan eta gero gure aitonak leku hori hartu zuan taberna eiteko, eta sekula ezin izan gendun salitria kendu paetetatik. Pintatu eta beti salitria azaltzen zan. Garai hartan gure aitonak

GU

RE Z

UM

AI Z

ARR

A

Gabonak han pasatu nitun eta izugarrizko

beruakin. Hemen izotza eta han izerditan blai. Hura tropikoan dago-

eta, baina gustora.


PUBLIZITATEA


hartu zuanian, Bergonces-eneko señorak, obra eiteko, eta nahi zuana eiteko, autorizazioa ema-ten zion, baina gerokoak batez.

Goazen pixka bat atzerako. Venezuelan, Puerto Ordaz horretan zer moduzko bizi-modua egin zenuten?Ona. Bitoriano zazpiretako edo leheno joaten zan lanera, ze, han behin eguardia ezkeo bero haun-digiya eiten zun eta danok apla-tanaos eoten giñan, ez zun inor lanik eiten, etxera buelta ein eta geo, gure Bitoriano arratsaldian beste pixkatian ju-ten zan ofizinara, etxetik bertatik berta zeukan, sartu eta irten nahi zunian eiten zuan eta oso ondo zeon, oso ondo ikusia. Ni berriz, goizian goiz jaiki, etxeko lanak ein, gero bazeon Iraetako gure lagun bat, barkoko kapitaina, askotan eoten zana gurekin, oso jatorra, haren barkua haundi hauetakua baino txikiyo zan, ze, han, minerala Estados Unidosera eama-ten zituen barkuak oso haundiyak zian, ze, Orinoko ikaragarri haundia eta zabala da eta gure etxe aurretik izugarrizko bar-ko haundiak pasatzen zian. Ba, Iraetako kapitain honen, Txikito de Iraeta deitzen ziyuen, andriakin oso lagun ein nitzan eta Algortako beste kapitain baten andriakin ere bai, kapitain hauek Puerto Ordazetik Baltimorea-eta eamaten zuten minerala, eta andriak lagunak ein nitun, ze, han nabegatzen zebiltzan ia danak euskaldu-nak zian ondarrutarrak, mutrikuarrak… Gehienak bizkaitarrak. Eta portura etor-tzen zianian esaten zuten, bueno, goazen Arroiabenea eta hantxe pare bat ordu edo eoten zian gurekin, edatekua eta pin-txoak-edo atea eta hantxe gurekin hixke-tan eta parrez eoten zian. Eoten giñan. Ze, jende oso ona zan. Ze, toki hoietan halako jende ona eta sanoa bilatzen dezu! Danok alkarri laguntzeko beti listo.

Beharbada itsasoan ibiltzen dena ire-kiago eta eskuzabalago izango da.

Bai, haiek behitzat halakotxeak zian. Eta danak gurera etortzen zian. Nik han eza-gutu det jendea… Puf! Tabernan baino gehio igual. Jende oso ona. Eta hantxe holakotxe bizimodua gendun guk. Egu-nero, barko bat ez bazan bestia, beti eus-kaldunak zitun onduan gure Bitorianok.

Jaiegun eta astegun arteko desber-dintasunik ba al zegon?Ez. Bueno, bai. Jaiegunian Bitoriano egun osuan itxian eoten zan. Eta zapa-tuetan ere ia egun osuan itxian. Zapatue-tan ez zun lanik eiten, ba. Gero, bazeon herri txiki bat, San Felix, bueno, herria esan baleike, dana rantxito txikiak zian-eta, hiru mila laguneko herria zan eta dana beltza edo mulatoa zan, eta han zeon apaiza Leitzakua zan, oso jatorra hura ere. Ba, harena juten giñan jaiero, berekin berriketa pixkat ein eta buelta etxera.

Puerto Ordaz horrek ba al zeukan plaiarik?Bai, plaia txikiak, baina oso peligrosoa zan han bainatzia. Pirañak ibiltzen zian

eta plaien inguruko erreke-tan kaimanak ere bai. Peligro-soa zan, baina jun eiten giñan. Errioan ibili nahi bagendun motorrak genduzkan-da, eta noizean behin buelta txiki bat ematen gendun. Orinokok ez zuen errioa ematen, gure etxe-tik Orinoko ikusten gendun eta hura edertasuna! Itsasoa ema-ten zuan. Toki oso ederra zan. Ondo bizitzeko modukoa, eta gehiago oraindik familian, ze, gure etxera etortzen zian asko,

enbarkazio txikitan ibiltzen zianak errio-an gora eta behera, ez zuten familiaren goxotasuna, baina gu han bizi giñanak oso ondo geunden. Eta hala jun zitzaz-kun guri urtiak. Gero, honea etorri eta berriro tabernan lana egitea! Baina ez det penarik, e?

Bitorianok musika-makina hura ja-rri zuenean ez zuen Patxanga kanta bakarrik jarri, e?Ez, Benito Lertxundirenak ere bai, gero bazan, kanta bat: “La libertad derecho de la humanidad, es más fácil encontrar rosas en el mar”, zeukan letra, eta, bai, oso kanta politak zeuzkan makina hark. Hura herrian bonba bat izan zan, inork ez zeukan-eta halakorik. Kanta oso poli-tak eta euskaldunak asko. Izan ere, gure Bitoriano zan honeako… Hari gaizki ez hitz egin Euskal Herriaren gainean, bestela haserratu eiten zan. Politika zala eta ez zala Estanis anaiakin ere haserra-tu eiten zan. Nik lagaiozue horrei, hortik ez dezue jango-eta, esaten niyuen. Baina bai, Bitoriano beti emateko listo zeon, nik uste det onegia zala. Oain berriz, itxia bilobekin betetzen zat, baina gustoa eoten naiz, badakit seme alabei fabore ei-ten diotela, eta badakizu… lagundu ein behar da.

Bueno, Berna, nahikoa izango degu.Bai, uste nuan baino gehio hitz egiten det.

GU

RE Z

UM

AI Z

ARR

A

Plaia txikiak, baina oso peligrosoa zan han bai-natzia, pirañak ibiltzen

zian eta plaien inguruko erreketan kaimanak.

�0 B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A - A B U Z T U A

uztailetik irailera

AG

END

A

UztailaIgandea 22: Haur Folklore jaialdiaLarunbata 28: • 18:30ean HORTZMUGA

taldearen Zirko Iluna 29• 20:00etan PERKUSIO

IKUSKIZUNA: 'KADUN KARAMA'

Asteartea 31:• 19:00etan Mari kalean,

MALARRATXA FAKIRRA: Txotxongilo ikuskizuna

Abuztua1etik 9raZUMAIAKO MUSIKA

JAIALDIAren XXIII. Edizioa. Egitaraua:

- Asteazkena 1: Organo eta Sopreno kontzertua: ARANTZA EZENARRO ESTEBAN ELIZONDO 22:00etan Parrokian- Osteguna 2:

Zinea eta musika El maquinista de la general

Pianoa zuzenean: JAVIER PEREZ

DE AZPEITIA 22:30ean Mari kalean- Ostirala 3: “Gure bihotzeko kantak” AINHOA GARMENDIA,

Sopranoa ITZIAR BARREDO, Pianoa PELLO RAMIREZ, Txeloa 22:00etan Maria eta Jose aretoan- Igandea 5: UDAL MUSIKA BANDAren

UDAKO KONTZERTUA 22:00etan Arrangoletako parkean- Asteartea 7: ORQUESTA CAMARA DEL

EMPORDA Serenatas y Suites para cuerda 22:00etan Maria eta Jose aretoan- Osteguna 9: GRUP DE VEUS MUSICA VIVA. El Mesías 22:00etan Parrokian

Larunbata 4:BERBENA GAUA

- TRIO JALISCO- DISKOTEKA- BERBENA BEREZIA

Igandea 5:TRAINERU ESTROPADAOsteguna 9: Euskal Jaietarako

prestatzen:• 10:00etan Jaiei hasiera• 19:00etan: Dantza tailerra:

Odieta pelotalekuan /Eusebio Gurrutxaga plazan ?

Ostirala 10: EUSKAL JAIAK• 19:00etan EUSKAL DANTZA

IKUSKIZUNA “Maisuak”Asteazkena 15:KALEKO PINTURA LEHIAKETALarunbata 18: KUADRILA EGUNA20tik 24ra:• 22:30ean Aita Mari zineman,

Udako zinema zikloaAstelehena 20: El libro negro.Asteartea 21: The host.Asteazkena 22: El buen pastor.Osteguna 23: El jefe de todo esto.Ostirala 24: La vida en rosa.24tik 28ra: OIKIAKO JAIAKOstirala 31ean: • 23:00etan Itzurun hondartzan,

Karidadeko benta

IrailaLarunbata 15: OLARRO EGUNA28tik 30era: Artadi auzoan, SAN

MIGELAK

Erakusketakuztailaren 20tik abuztuaren 12ra:

KEIXETA

abuztuaren 17tik irailaren 2ra: ZUMAIAKO KALEKO PINTURA TOPAKETA

Irailaren 13tik 23ra: OLARRO EGUNA.

Irteerak TURISMO BULEGOAK

ANTOLATUTA (943-143396)- Bisita geologikoa + txalupa:

uztailak 24, abuztuak 7, 14, 21, irailak 8.

- Itsaslabarrak eta txalupa: uztailak 26, abuztuak 2, 9, 16, 23, 30.

- Kulturala eta txalupa: uztailak 21, abuztuak 4, 18.

- Zumaia eta Deba arteko txangoa: abuztuak 12 eta irailak 1.

B A L E I K E 2 0 0 7 U Z TA I L A - A B U Z T U A �1

157 (2007ko uztaila)

Documents

Transcript of 157 (2007ko uztaila)