2. ZIKLOKO PROGRAMAZIOA 2. MAILA · 4. Orain pozik dirudi (***) 5. Hobeto ezagutzea gustatuko...

111

22.. ZZIIKKLLOOKKOOPPRROOGGRRAAMMAAZZIIOOAA

22.. MMAAIILLAA

9 URTEKO HAURRAREN EZAUGARRIAK (4. MAILA)1

9 urteko haurrak Lehen Hezkuntzako 4. mailan egon behar du.

Haurraren adimen-garapenari dagokionez, adin hau Piagetek definitutako “eragiketa zehatzen” aldiko etapan barne hartuta dago oraindik, baina oso une aurreratuan. Haurrak gauzei buruz duen iritzia ez da berari komeni zaionaren araberakoa. Eskuratzen dituen ezagutzak beste ezagutza batzuk lortzeko bidea dira, eta haurra ezagutza horien baliagarritasunaz konturatzen da. Gainera, behaketa, gogoeta, azterketa eta sintesia egiteko gaitasunak erabil ditzake erraz.

Haurraren ezagutza-bide nagusia hitza da, ahozkoa zein idatzizkoa, ulermen mailan zein adierazpen mailan. Hori dela eta, berriz ere adierazi behar dugu hizkuntza oso garrantzitsua dela haurrarentzat. Psikolinguistek eta psikologoek, oro har, behin eta berriz azpimarratzen dute adimenak hizkuntzaren garapen zuzenean eragin handia duela eta hizkuntza zuzena erabiltzeak adimen-heldutasuna errazten duela.

7 urteko adinetik aurrera, itzulgarritasun-gaitasunak dakarren eta 11-12 urteko adinera arte garatzen den pentsaera logikoa hasten denean, adimen-bilakaera hori pentsatzeko edo arrazoitzeko moduan islatzen da, baina, horrez gain, badu eraginik haurraren gizarte-bizitzan eta harreman pertsonaletan.

Piagetek gai honi buruz egindako azterlanei jarraiki, itzulgarritasun-gaitasunaren erakusgarri izan daiteke, sozializazioari dagokionez, haurra besteen ikuspuntuan jar daitekeela eta haren asmoak igar ditzakeela.

Haurrak, 7 urterekin, elkar bilatzen hasten dira jolasteko, baina 9-10 urteko adinean hartzen dute esanahi osoa jokoak, taldeak eta lankidetzak.

9 urteko haur batek, noizean behin besterik ez bada ere, talde batekoa izan behar du, edota, gutxienez, lagun bat izan behar du. Horrela ez bada, baliteke izaera- eta nortasun-arazoak izatea. Berdinen arteko adiskidetasunak, taldeak, eta jokoak eta haren arauek garatuko dute, pixkanaka, haurraren morala. Haurra helduekin baino egoten ez bada, gizaki heteronomo eta menpeko bihurtuko da, eta ez da gai izango bere kabuz jarduteko eta bere iritzia osatzeko. Haurrak bere parekideen eta berdinen artean —eta batez ere jokoaren bitartez— eskuratzen ditu bere autonomia, independentzia eta etorkizuneko askatasun indibidualaren eta irizpide-segurtasunaren zentzua.

Jolasten ari diren haur talde batzuk arretaz behatzen baditugu, ia beti “gidari” edo “lider” bat dagoela ikusiko dugu, mutilen artean batez ere (dakigunez, adin honetan erabat bereiz egon ohi dira neskak eta mutilak, bai eta hezkuntza mistoko ikastetxeetan ere).

Haurrek heteronimia edo mendekotasuna utzi eta autonomia lortzeko egin behar duten urratsa aztertzeko, joko-arauak nola onartzen dituzten ikus dezakegu. Aurreko etapan, 7 urterekin, arauak kanpotik ezarrita zeuden eta ukiezinak ziren (jokatzen hasi ondoren arauak ahaztu eta kontuan hartzen ez bazituzten ere). Aztergai dugun adin honetan, aldiz, arauak ez daude kanpotik baldintzatuta; alda daitezke, taldekide guztiak ados badaude.

1 EOS4 Psikodiagnostikoaren frogen materialetatik hartua.

222

22.. ZZIIKKLLOOKKOO PPRROOGGRRAAMMAAZZIIOOAA

22.. MMAAIILLAA

Tranpak, gezurrak eta salaketak zorrotz gaitzesten dituzte haurrek, taldearekiko desleialtasuntzat hartzen baitituzte. Batez ere, jokoan egindako tranpen aurrean dira zorrotzak, eta zelatan egoten dira berriz egin ez daitezen. Haurrak, barru-barruan, irabazteko bidezkoa zein bidegabea dena egin nahi du, baina indarra taldean dago, eta talde-kontzientziak laguntzen dio kontzientzia indibiduala lortzen.

Haur txikiek heldu baten laguntza behar dute desleialak ez izateko; 9 urteko haurrek, berriz, jolaskideengan aurkitzen dute laguntza hori. Etapa honetan, hala ere, talde-kontzientzia hausten bada aurreko jarraibideetara itzultzen dira haurrak, eta helduaren laguntzaren zain geratzen dira.

Horrela, haurrek elkarren artean jolastu nahi eta behar dute, baina horrek ez du esan nahi helduekin jolastu behar eta nahi ez dutenik. Nolanahi ere, helduek (eta gurasoen kasuan, bereziki) ez dute saiatu behar haurraren “rola” hartzen, eurena baizik, taldekidetzat hartzeko ahaleginik egin gabe.

Etapa hau bereizteko, “introiekzio-etapa” dela esan dezakegu. 9 urteko haurra kanpoko munduak eskaintzen dion guztia bereganatzen saiatzen da, eta bere baitara egokitzen du guztia. Ondorioz, oso komunikagarritasun eta soziabilitate zabalak ditu. Konturatzen da gauzen balioa eta zentzua ez direla, besterik gabe, berari iruditzen zaizkionak; besteek ere beren ikuspuntua dute.

9 urteko adineko etapa (eta, oro har, 7 urtetik 11ra bitarteko etapa osoa) adin zoriontsutzat edo, psikoanalisiaren arabera, “latentzia-adintzat” hartu ohi bada ere, hori esatea ez da oso zehatza. Haurraren sistema neurohumoralean gertatzen ari diren aldaketen ondorioz, hunkiberatasuna ezegonkortu egiten da. Haurrak sentimendu, tentsio eta pultsio indartsuak ditu barruan eta, zenbaitetan, hain indartsuak direnez gero, haurrak bere buruari botatzen dio errua neurri handi batean. Hori guztia haurraren beldurretan geratzen da agerian eta, bereziki, ametsetan. Amets beldurgarriak izaten dira, mehatxuz beteak. Izan ere, Freuden teoriari jarraiki, amets orok ezkutuko eduki bat du ageriko edukiaren azpian, eta ametsetan agertzen da haurra egunez asaldatuta utzi duen baina esna dagoenean —hain aktiboa denez gero— sentitu ez duen guztia. Beraz, kontrakoa pentsatzen bada ere, adin honetako haurrak gorabehera animiko handiak izaten ditu, eta haren bizitza emozionala konplexua da, aldaketa bortitzekin. Logikoa den bezala, horrek guztiak depresio iragankorrak eragingo ditu haurrarengan. Nolanahi ere, depresioa iragankorra ez bada eta maiz agertzen bada, profesionalen laguntza eskatu beharko da, ezohiko asalduren sintoma baita.

Familiaren barruan kide garrantzitsua dela sentitzen du, eta besteek kasu egin diezaioten nahi izaten du. Hala ere, gurasoen arreta behar du oraindik, bai eta laztanak ere. Haurra sexu bereko gurasoarekin identifikatzeko unerik aproposena da, eta biekin hitz egiteko behar handia du. Gurasoak trebeak badira, haurrak arazorik gabe kontatuko ditu bere bizipenak, esperientziak, nahiak…, eta gurasoek esan nahi diotena entzuteko ere irrikaz eta adi egoten da.

Eskola mundu atsegina da oraindik, eta erabat murgilduta dago mundu horretan (eremu horri beste edozein inguruneri baino garrantzi handiagoa ematen dio). Gozatu egiten du eskuratzen dituen ezagutzekin, dena jakiteko interesa du, eta ez ditu sentitzen hurrengo ikasturteek ekarriko dizkioten erantzukizunak. Hala ere, hunkiberatasun handia eta segurtasun txikia dela eta, eskolako arazo txikiek, ikaskideen arteko ika-mikek edota irakaslearen beraren jarrerak krisialdi laburrak baina sakonak eragin ditzakete. Haurrak horrelako gertaeren aurrean agertzen duen jarrerak gorabehera handiak izan ditzake. Gorabehera horiek arrazionalizazioekin justifikatu nahi izaten ditu beti haurrak, baina gurasoak kezkatu eta nahastu egiten dira.

Irakaslea oso garrantzitsua da oraindik haurrarentzat, baina bere “rolerako” ez da unerik onena. Etapa hau oso lehiakorra da; irakasleak badaki hori eta, kontzienteki edo inkontzienteki, lehiakortasun hori errendimendu hobea lortzeko sustatzen saiatzen da, baina haur bakoitzak lehiakortasunaren sustapen hori oso era ezberdinean uler dezake: batzuentzat ekiteko eta hobetzeko akuilu izan daiteke, baina, beste batzuentzat, aldiz, kaltegarria da, eta frustrazio-iturri. Izan ere, eskatzen zaiena lortuko ez dutelakoan, eta ikastaldeko onenen artean egongo ez direla jakinik, jarrera pasiboa eta ezkorra hartzen dute.

11.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:

Ikasleen harrera eta integrazioa

1.1 JARDUERA: Ezagutu ditzagun gure ikaskideak1

Helburua:

Ikaskideen ezaugarri berriak ezagutzea.

Denbora:

Ordu-laurden inguru.

Beharrezko baliabideak:

Fitxa.

Garapena:

Hasi baino lehen, komenigarria da ikasgelako erdialdea libre uztea. Ikasle bakoitzari fitxa bat banatuko diogu. Ikasle guztiak zutik hasiko dira ikasgelan galdezka. 4., 5., 6. eta 7. galderak bakarka egin behar dituzte. Erantzunetan ezin dira errepikatu ikasleen izenak, 5., 6., eta 7. galderetan agertzen direnak izan ezik (salbuespena: ikasle kopurua oso txikia denean).

Ikasleek galdera sorta beteta dutenean, erantzunetan zein ipini duten, jolasa zer iruditu zaien eta abar adieraziko dute.

JARDUERA-GUNEA:


1.1 JARDUERA: Ikaskide berria daukagu 2

Helburua:

Ikastetxera etorri berri den ikaskidea aurkeztea.

Denbora:



Garapena:

Tutoreak taldean ikaskide berria aurkeztuko du. Nondik datorren, zergatik egin duen aldaketa eta abar azalduko du. Ondoren, ikastaldeko ume bakoitzak agurtu eta bere burua aurkeztuko du. Horretarako, “Kaixo _______________, nire izena _________________ da eta zure laguna izan nahi dut” esango dio.

Ikasle berriak zailtasun bat baldin badu (paralisia, itsutasuna, gorreria...), ikastaldeko umeei hari zer gertatzen zaion, zein behar dituen edo nolako trataera behar duen azaltzeko aprobetxa daiteke.

1 Jarduera hori Albert Serraten materialetik aterata dago. 2 Jarduera hori oso garrantzitsua da edozein mailatan; ikastaldean ume berri bat agertzen denean egin behar da, harremanak errazteko.

22.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


2.1 JARDUERA: Aurkezpenak1

Helburua:

Ikasleek norbait ezagutzean aurkezpen-jokabideak erabiltzen ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Jokoa.

Garapena:

Ikasle guztiak bi biribil zentrokidetan jarriko dira, erdiak beste erdiei begira. Tutoreak esaten duenean, honako elkarrizketa hau egingo dute:

• Kaixo, zer moduz zaude? Ni ___ naiz, eta zu? • Kaixo, oso ondo nago. Nire izena ___ da. • Pozten naiz zu ezagutzeaz. • Eskerrik asko, ni ere bai.

Elkarrizketa batekin amaitzean, ezkerrerantz pausu bat emango dute barruan daudenak, eta berriz hasiko dira. Guztiok galdetu eta erantzungo dute. Beste aurkezpen mota batzuk ere egin ditzakete.

1 Honako honetatik hartua: MARTÍNEZ LÓPEZ, Mª M.: Las habilidades sociales en la escuela. 2, Colec. Atención a la Diversidad, Edit. Promolibro.

33.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


3.1 JARDUERA: Gustatzen zait – ez zait gustatzen Helburua:

Guztien alderdi berriak ezagutzea eta, kasu batzuetan, autoestimua altxatzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Orri urdinak eta gorriak.

Garapena:

Ume bakoitzari orri gorri bat eta urdin bat emango diogu. Orri urdinean bere 3 gauzarik gustukoenak idatziko ditu eta, orri gorrian, gutxien gustatzen zaizkion 3 gauzak. Minutu batzuk izango ditu orri bakoitza betetzeko. Amaitu ondoren, ikasleak gehien gustatu zaiena hasiko dira esaten. Batzuk bat badatoz, horri buruz hitz egingo da. Ondoren, gutxien gustatzen zaien gauzekin jarraituko dute. Gauza positiboekin amaitzen saiatuko dira.

44.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:

Gela/taldearen antolamendua eta funtzionamendua

4.1 JARDUERA: Lanen arduradunak aukeratzen ditugu Helburua:

Lanen arduradunak aukeratzen ditugu.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxak.

Garapena:

Taldearen funtzionamendu onerako lanen arduradunek duten garrantzia adieraziko zaie ikasleei. Guztien artean, ikasleen erantzukizunak zein izango diren erabaki dezakete. Hona hemen adibide batzuk:

• Materialak edo jostailuak gordetzea • Materiala banatzea • Arbela ezabatzea • Animaliak eta landareak zaintzea • Materialaz arduratzea • Gelako liburutegiaz arduratzea

Ondoren, erantzukizunen ebaluazio-orria eta txandak erakutsiko zaizkie. Azkenik, “Arduradun izateak ongi sentiarazten nau” orria margotu eta etxera eramango dute.

55.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


5.1 JARDUERA: Arauak egiten ditugu Helburua:

Taldearen funtzionamendu onerako arauak egin edo aukeratzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Gelako arau-zerrenda eta etxeko lanen kontrol-orria.

Garapena:

Taldeari arauen garrantzia azalduko diogu. Arau-zerrenda denon artean gelako arauak egiteko eta adosteko eredu gisa erabil daiteke.

66.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:

Lan-ohiturak eta norberaren zaintzari lotutakoak eskuratzea eta hobetzea

6.1 JARDUERA: Agenda eta etxerako lanak Helburua:

Eskola-agendak etxeko lanak apuntatzeko eta familiarekin komunikatzeko duen garrantzia balioestea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Agenda baten eredua (koaderno txiki bat izan daiteke).

Garapena:

Eskola-agenda nola erabili behar den, zertarako balio duen eta erabilera nola kontrolatu behar den azalduko zaie ikasleei.

Ondoren, etxeko lanen kontrol-orria nola erabili behar duten azalduko die tutoreak.

77.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


7.1 JARDUERA: Gure astialdia antolatzen dugu Helburua:

Eskolaz kanpoko ordutegia ezagutzea eta horren antolamenduaren garrantzia ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Eskolaz kanpoko ordutegia.

Garapena:

Eskolaz kanpoko ordutegiari buruz hitz egingo dute ikasleek. Ordutegia ongi antolatuta badago, etxeko lanak, kirolak, eskolaz kanpoko jarduerak eta abar egiteko, telebista ikusteko edo jolasteko astia izango dute.

Aurreko egun batean orriak banatuko dizkiegu, bete dezaten. Ondoren, tutoretza-orduan aztertuko dugu eta denon artean ordutegien balioespena egingo dugu (ea orekatua edo errealista den...)

88.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


8.1 JARDUERA: Taldeko lema daukagu Helburua:

Taldeko kohesioa bultzatzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Arbela.

Garapena:

Taldeko lema egiteak guztien artean taldearen definizioa ematea eskatzen du, ezaugarri positiboak adierazita. Joan den ikasturtean lema edo maskota aukeratu bazuten, berarekin jarraitu nahi duten ala ez balioetsi dezakete.

JARDUERA-GUNEA:

Pertsona, eskola eta gizarte mailako garapena eta egokitzapena

8.2 JARDUERA: Lagunak Helburua:

Laguntasuna balioesten ikastea.

Denbora:



Arbela.

Garapena:

Ikasle bakoitzak bere lagunen gustukoa izango diren 3 esaldi aukeratu behar ditu. Halaber, 3 lagun aukeratu behar ditu. Ondoren, bakoitza aukeratutako ikasleen aurretik pasatuko da, eta esaldia botako die. Esaldia jasotzen duenak nola sentitu den esan behar du (pozik, lotsatuta, harro, zoriontsu...). Hona hemen esaldi mota batzuk:

• Eskerrik asko margoak emateagatik • Oso jatorra zara • Oso ondo portatu zara nirekin • Eskerrik asko nire ikastaldeko lanekin laguntzeagatik • Oso bihotz handikoa zara • Asko gustatzen zait nola portatzen zaren guztiekin

99.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


9.1 JARDUERA: Taldean hitz egiteko arauak Helburua:

Elkarrizketan jarduten ikastea, besteak eta bakoitzaren txanda errespetatuta.(*)

Denbora:



Galdera sorta eta elkarrizketa onaren arauak.

Garapena:

(*) Kontuan hartu behar dugu jarduera hori ziur asko 3. mailan egin dutela; horregatik, gogoratzea komeni da.

JARDUERA-GUNEA:


9.2 JARDUERA: Elkarrizketan dihardugu Helburua:

Elkarrizketan jarduten ikastea, besteak eta bakoitzaren txanda errespetatuta.

Denbora:



Garapena:

Ikasleen erdiak gai bati buruz hitz egiten hasiko dira (futbola, modan dauden jokoak...); bitartean, beste erdiek honako alderdi hauek behatuko dituzte:

• Keinuak • Jarrera orokorra • Txandak • Ahotsaren bolumena • Parte-hartzaileen koherentzia

Bigarren zatian, aurreko behatzaileak hasiko dira eztabaidatzen, eta prozesua alderantziz egingo da.

1100.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


10.1 JARDUERA: Hitz egiten ikasten dugu (1. zatia)1

Helburua:

Elkarrizketa errespetuz eta adi hasten, jarraitzen eta amaitzen ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Galdera sorta.

Garapena:

Galdera sorta banatuko dugu, eta ikasleek bakarka edo taldeka erantzungo diete galderei. Amaitzean, gaiari buruz hitz egingo dute.


1111.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


11.1 JARDUERA: Hitz egiten ikasten dugu (2. zatia)1

Helburua:

Elkarrizketa hasten eta amaitzen ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Garapena:

Ikasleek norbaitekin gai bati buruzko elkarrizketa bat hasiko dutela pentsatu behar dute (telebistari, jokoei, kromo-bildumei, kirolen bati eta abarri buruzkoa).

Halaber, hasita dagoen elkarrizketa batean sartzeko zein esaldi erabiliko duten pentsatu behar dute.

Elkarrizketa batean sartzeko adibideak: • Barkatu, nik ere uste dut................. • Zuk diozuna egia da, baina ............ • Entzuten ari natzaizue, eta hauxe da horretaz dudan iritzia.................. • Hara zer uste dudan nik horretaz ................. • Ez nago ados iritzi honekin ................-(e)lako

Ondoren, elkarrizketa amaitzeko esaldiak pentsatuko dituzte.

Elkarrizketa amaitzeko adibideak: • Beno, gai horretaz nahiko hitz egin dugu .... • Barkatu, baina etxera joan behar dut… • Axola ez bazaizu, datorren igandean egingo dugunaz hitz egiten has gaitezke. • ...

Ikasleen intereseko gai bat atera daiteke (festa baten prestaketa, oporretan zer egingo duten, horma-irudi baterako ideiak...)


1122.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


12.1 JARDUERA: Soziograma Helburua:

Ikasleen arteko harremanak, ikastaldeko azpitaldeak, taldearen kohesio-maila eta isolatuta dauden umeak ezagutzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Soziogramaren orria.

Garapena:

Orria betetzerakoan zintzoak izatea oso garrantzitsua dela eta hortik aterako den informazioa taldeari laguntzeko erabiliko dela adieraziko zaie ikasleei.

Egiteko baldintza: giroa positiboa eta abegikorra izatea.

Prozedura: ikaskideen izenen zerrenda bat emango zaio ikasle bakoitzari. Bakoitzak balioespen bat ipini behar du ikaskide bakoitzaren aurretik, “________________ zure gogokoa da?” galderaren aurrean (5=oso gogokoa, 4=gogoko samarra, 3=hala-holakoa, 2=ez oso gogokoa, 1=batere gogokoa ez).

1133.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


13.1 JARDUERA: Nire gogoko indargarriak Helburua:

Ikasleentzako indargarririk onenak ezagutzea.1

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:

Zerrenda banatuko zaie bete dezaten.

1 Ekintza hau 3. mailan egin bada eta tutorea bera bada ez da beharrezkoa berriro egitea.

1144.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


14.1 JARDUERA: Pentsamendu negatiboak kanpora! Helburua:

Pentsamendu negatiboak landu, pentsamendu negatiborik ohikoenak zein diren ezagutzea eta horien ordez pentsamendu positiboak izaten ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:

Honako hau sarrera gisa erabil dezakegu:

“Askotan, gauez ditugun pentsamenduek goibeldu egiten gaituzte, gogoa kentzen digute. Adibidez, egunen batean gauza bat gaizki ateratzen bazaigu, “dena gaizki ateratzen zait” esaten dugu, eta hori ez da egia. Bizitzan gauza batzuk gaizki ateratzen dira, beste batzuk erdipurdi, eta beste batzuk ongi edo oso ongi.

Zerbait gaizki egiten dugunean, “ez dut ezertarako balio!” esaten diogu gure buruari. Horrek gure umorerik txarrena ateratzen digu, eta gure autoestimua jaitsi egiten da. Edonola ere, hobe da “Lan honetan ez naiz oso trebea” pentsatzea eta hori onartzea, haserretu eta goibeldu gabe.

Gure gauza txarrenetan baino pentsatzen ez badugu, gure konfiantza gero eta txikiagoa izango da. Egunean zehar hamaika gauza ongi egiten dugu, eta HORIETAN PENTSATZEKO ESKUBIDEA DUGU”. Ikasleak besteen pentsamenduak lantzen eta aldatzen hasiko dira eta, horretarako, honako fitxa hau baliagarria izan daiteke.

1155.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


15.1 JARDUERA: Tutoretza balioesten dugu Helburua:

Tutoretza-saioak balioestea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:

Tutoretza-saioei buruz hitz egingo da, honako alderdi hauek kontuan hartuta:

• Tutoretza-saioetan, zer da gehien gustatu zaiena? • Zer ikasi dute? • Zer da gutxien gustatu zaiena? • Zein gaitan sentitu dira gustura? • Zein gai edo jarduera landuko lukete gustura?

1166.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


16.1 JARDUERA: Maitegrama Helburua:

Ikasle bakoitza beste ikaskide bati gauzak positiboak esateko gauza izatea.

Denbora:

Egunero tartetxo bat, aste batean.


Ikasleek apaindutako gutunazalak horma-irudian ipintzeko. Lagun sekretuaren mezuak jasotzeko erabiliko dira.

Garapena:

Asteko lehenengo egunean (taldea finkatu samar dagoenean egitea komeni da, lehen hiruhilekoaren erdialdera edo bigarren hiruhilekoan), jardueraren helburua azalduko zaie, eta gutunazal bana emango zaie izena ipintzeko eta apaintzeko.

Gutunazal guztiak kortxoan ipiniko dira, eta zozketa sekretu batean aterako da lagun sekretua. Oso garrantzitsua da sekretu hau errespetatzea (idazkera alda dezakete inork ez ezagutzeko).

Zozketan tokatu zaionari mezu positiboak idatziko dizkio bakoitzak. Mezuak aste osoan eta gutxienez bat egunero utziko dira. Mezuak hartzailearen izena eramango du, baina sinatu gabe.

1177.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


17.1 JARDUERA: Kritiken aurrean erantzun Helburua:

Besteen kritiken aurrean erantzunik egokiena ematen ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Garapena:

Bikote bat irtengo da, eta erantzunik egokiena aukeratuko dute. Geroxeago, erantzun batzuk zergatik diren egokiak eta beste batzuk ez adieraziko die tutoreak.

1. Antzezpena

Ikasle batek beste bati: ”Bai itsusia dela zure marrazkia!” Erantzun posibleak: a) Bai, egia da, trakeskeria hutsa da, ezabatu egingo dut (GAIZKI) b) Nire marrazkia da, eta niri gustatu egiten zait (ONGI) c) Zuri ez zaizu axola! Utzi bakean! (GAIZKI) d) Begiratu nire marrazkiari, baina zure iritzia eman gabe (ONGI) e) Bai, badakit ez naizela Picasso (ONGI)

2. Antzezpena Ikasle batek beste bati: “Nire konfiantza kenduko dizut, beti dena ahazten duzu eta”.

Erantzun posibleak: a) Ez da egia, gaur baino ez zait ahaztu (ONGI) b) Inork ez du nirekin fidatu nahi (GAIZKI) c) Nik zure laguna izan nahi dut, eta beste egun batean saiatuko naiz ez ahazten (ONGI) d) Utzi bakean, ez dizut entzun ere egin nahi (GAIZKI)

3. Antzezpena Ikasle batek beste bati: “Oso berekoia zara, jostailu guztiak zuretzat nahi dituzu eta ez didazu ezer uzten”

Erantzun posibleak: a) Zuretzat kalte, hartu zure jostailuak (GAIZKI) b) Niri zurekin jolastea gustatuko litzaidake, baina, mesedez, zaindu jostailuak (ONGI) c) Ni ez naiz neba txarra; gertatzen dena zera da, noizbait jostailu bat apurtu didazula, eta hori ez zait gustatzen (ONGI) d) Zu bai zu, berekoia!, beti nire jostailuak eskatzen! (GAIZKI)

Galderei buruz hitz egingo dute. OHARRA: Erantzun motak:

• Erantzun negatiboak honako hauek dira: bere buruari edo beste bati min egiten diotenak (autoebaluazio negatiboak, mehatxuak, gaitzespenak,...), eta egoerari ihes egiten diotenak.

• Erantzun positiboak honako hauek dira: arrazoiak azaltzen dituztenak edo ezberdina izateko eskubidea defendatzen dutenak.

Kritika motak: • Kritika eraikitzailea: maite gaituztenek gu hobetzeko edo gure akatsak ikusteko egiten diguten kritika. Kritika horiek onartu behar

ditugu hobetzeko. • Kritika suntsitzailea: kritika hau makurki egiten da, gure morala edo animua jaisten digu eta ez digu inolako ekarpenik egiten. Kritika

horien aurrean, hobe da kasurik ez egitea edo txantxetan hartzea, AITORPENAREN TEKNIKAREKIN, adibidez (umore onez aurkariarekin ados agertzea, bai eta neurriz kanpo erantzutea ere).

1188.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


18.1 JARDUERA: Gure jarrerak kontrolatzen ikasten dugu 1

Helburua:

Norberaren jarrerak kontrolatzen ikastea eta besteenak balioestea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Egoera gatazkatsuren bat irudikatuko duen eszena bat.

Garapena:

Egoera erreal edo hipotetiko baten aurrean honako eskema hau erabiltzen irakatsiko diegu ikasleei:

1. ARAZOAREN IDENTIFIKAZIOA: zer gertatu da? 2. KAUSAK: zergatik gertatu da? 3. ONDORIOAK: zer gertatuko ote da? 4. IRTENBIDEAK: zer egi daiteke? zertan lagun dezakegu? Alternatibak proposatu. 5. NORBERAREN JARRERA BEHATZEA: zer egiten dugu guk? 6. GURE JARRERA KONTROLATZEN: egiten edo pentsatzen.

1 OHARRA: jarduera egoera erreal edo hipotetiko batekin erabil daiteke. Prozedura bera izango da. Aurretik egoera hipotetiko batekin lan egitea lagungarria izango da benetako arazo bati aurre egiteko. Honako liburu honetatik hartua: VALLÉS ARÁNDIGA, A (1995): Autocontrol. Entrenamiento en actitudes, valores y normas. Educación para la convivencia escolar (3º), Alcoy, Marfil.

1199.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


19.1 JARDUERA: Gure pentsamenduak1

Helburua:

Galdera sortaren bidez ikasleen irudia ezagutzea eta ikasleen autokontzeptu negatiboa atzematea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Galdera sorta..

Garapena:

Galdera sorta bat beteko dutela eta zintzo erantzutea oso garrantzitsua dela adieraziko diegu ikasleei.

Halaber, galdera sorta hori sekretua izango dela eta bakarrik tutoreak ezagutuko duela jakinaraziko zaie. Autokontzeptuaren maila ikusteko balorapen orria tutoreak bakarrik erabiliko du.

1 Honako honetatik hartua: Sexu informaziorako nire lan koadernoa 1, ELKAR-GIE, Donostia, 1994.

2200.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


20.1 JARDUERA: Nolakoa da nire autokontzeptua? Helburua:

Ikasleek beren burua nola ikusten duten eta nola onartzen duten aztertzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


“El jajilé azul” ipuina.

Garapena:

Lehenik eta behin, ipuina irakurriko dute eta, denen artean, basurdeari zer gertatzen zaion eta zergatik aldatzen den hainbeste adieraziko dute.

Ondoren, gure ingurukoei, ume zein helduei, gauza bera gertatzen zaien pentsatuko dute.

Amaitzeko, gogoeta egingo dute gure buruarekin eta gure gorputzarekin pozik egoteko moduei buruz, eta ideiak azalduko dituzte.

2211.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


21.1 JARDUERA: Lankidetzan aritzen gara1

Helburua:

Hainbat egoeratan lankidetzaren aldeko jarrera garatzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxak.

Garapena:

Guztien artean, lan bat ateratzeko lankidetzak duen garrantziari buruz hitz egingo dute.

Ondoren, lankidetzan aritu izaneko adibideak aipatuko dituzte.

Ikastaldea lau ikasleko taldetan banatuko da eta, talde bakoitzean, ikasle bakoitzak bere zenbakiaren zatitxoak hartuko ditu puzzlea guztien artean egiteko.2

1 Honako honetatik hartua: MARTÍNEZ LÓPEZ, Mª M.: Las habilidades sociales en la escuela. 2, Colec. Atención a la Diversidad, Edit. Promolibro. 2 Marrazkien atzean zenbakiak inprimatu edo itsatsiko dira, ondoren, zatikatu eta gutunazal batean sar daitezke.

2222.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


22.1 JARDUERA: Kexatzen ikasten1

Helburua:

Ikasleek beren kexak egokiro adierazten ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:

1. zatia Ikasle bakoitzak “Patinak” fitxa egingo du eta aukerarik egokiena hartuko du. 2. zatia Honako antzezpen hauek aurkeztuko dizkiegu, eta boluntarioekin egingo ditugu. Ondoren, guztien artean, ideiak azalduko ditugu:

1. Antzezpena:

Emakume batek zaldiko-maldiko bat erosi du ume txiki bati oparitzeko. Oparitzerakoan, zaldi bat apurtuta datorrela konturatu da. Hurrengo egunean dendara itzuliko da.

Emakumea: barkatu, andrea, atzo zaldiko-maldiko hau erosi nuen, baina etxera heltzean ikusi dut zaldi bat apurtuta, askatuta dagoela. Ongi dagoen beste batekin aldatu nahi nuke. Saltzailea: sentitzen dut, benetan. Jakina, oraintxe aldatuko dizut, eta barkatu.

2. Antzezpena: Zine baten leihatilaren ilaran gaude, mutil bat etorri da eta gure aurrean jarri da, txanda gorde gabe.

Zu: barkatu, baina ni baino beranduago etorri zara eta ilararen azkenean jarri behar duzu. Mutila: sentitzen dut, baina hau da nire lekua. Zu: ez, ez duzu arrazoirik, ilaran sartu berria zara eta, hortaz, zure lekura joatea eskatzen dizut faborez Mutila: ongi da, barkatu.

3. Antzezpena Neska bat dendara joan da erosketak egitera, eta atzerakoak hartzean, gaizki daudela konturatu da.

Neska: Aizu! Barkatu, baina eman dizkidazun atzerakoetan dirua falta da. Dendaria: Sentitzen dut, nahastu egin naiz; hor duzu dirua.


2233.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


23.1 JARDUERA: Zergatik galdetzen ikasi1

Helburua:

Gauzen edo egoeren zergatia egokiro galdetzeko gai izatea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Garapena:

Ikasleek, lauko taldetan, interesatzen zaizkien galdera batzuk prestatuko dituzte. Ondoren, galderak bateratu eta, baten batek erantzunak badakizki, erantzungo du; bestela, galderak etxera eramango ditu erantzunak bilatzeko.

Galderak ez dira zientifikoak izango, eguneroko bizitzari lotutakoak baizik.

Ikasle bakoitzak honako egoera hauetan zein galdera mota egingo lukeen idatziko du: 1. Zure lagun minak egun batzuk daramatza zurekin hitz egin gabe, eta zuk zergatik

jakin nahi duzu. 2. Lagun batek berekin erosketak egitea eskatu dizu, baina ezin duzu, etxeko lanak

dituzu eta. Zer eta nola galdetuko lizuke? 3. Irakasleak zerbait azaldu du eta zuk ez duzu ulertu. 4. Zure anaia/neba nagusia larunbat gauean telebistan film bat ikusten geratuko da,

eta zuk oheratu egin behar duzu. Zer eta nola galdetuko zenieke zure gurasoei?


2244.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


24.1 JARDUERA: Gure emozioak eta sentimenduak adierazten1

Helburua:

Emozioak eta sentimenduak leku eta modu egokienean adierazten ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:

Ikasle bakoitzak fitxa beteko du eta, ondoren, gela osoak horri buruz hitz egingo du.

Gehien gustatu zaien emozio edo sentimendu baten irudi bat egin dezakete.


2255.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


25.1 JARDUERA: Zoriontsu izaten ikasi Helburua:

Ikasleei beren buruarekin zoriontsuago sentitzen laguntzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:

Fitxa egin baino lehen, komeni da oso zoriontsuak sentitu direneko egoeretaz oroitzea. Halaber, goibel daudenean horretaz gogoratzea oso lagungarria izango zaiela azpimarratuko diegu.

2266.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


26.1 JARDUERA: Oker joka dezaket Helburua:

Akatsak egiten ditugula eta horietatik zerbait ikasi behar dugula (gogoa galdu gabe) jakitea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxak.

Garapena:

Hasi baino lehen, tutoreak edonork sarritan oker jokatzen duela eta damutu egiten zaiola adieraziko die ikasleei. Zergatik gertatu den jakitea eta hobetzeko modua aurkitzea da garrantzitsuena, berriro gerta ez dadin.

Ondoren, fitxa egingo dute eta, amaitzeko, honako esaldi hau margotuko dute etxera eramateko: “Asko maite dut nire burua, nahiz eta akatsak egin. Hobetu dezaket”.

2277.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:




Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:



2288.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


28.1 JARDUERA: Martxoaren 8a Helburua:

Martxoaren 8a, Emakumearen Nazioarteko Egunaren arrazoia ezagutzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Historia.

Garapena:

Historia aztertu eta iruzkinak egingo dituzte.

JARDUERA-GUNEA:


28.2 JARDUERA: Enigmak1

Helburua:

Hizkuntzaren sexismoari buruzko gogoeta egitea.

Denbora:



Fitxa: Enigmak.

Garapena:

Tutoreak enigmak kontatuko ditu ikasleek asma ditzaten.

Hizkuntzaren sexismoari buruz hitz egingo dute. 1. enigma: Garaia neska da.

2. enigma: Doktorea mutikoaren ama da.

1 Enigmak proposatzerakoan sexismoari buruz hitz egingo dela ez jakitea komeni da. Helburua hizkuntzan emakumearen ezkutaketa markatzea da. Ondorioz, maskulinoz pentsatzen dugu.

2299.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


29.1 JARDUERA: Emakumezkoen ala gizonezkoen lanak Helburua:

Ikasleek lanei buruz duten ikuspegi sexistari buruzko gogoeta egitea.

Denbora:

Ordu bat inguru.


“Emakumezkoen ala gizonezkoen lanak” fitxa.

Garapena:

Aurreko egunean fitxa banatuko zaie ikasleei. Ikasle bakoitzak 4 elkarrizketa egin behar ditu (2 gizonezkoei, eta beste 2 emakumezkoei).

Hurrengo egunean, iritzi guztiak bateratuko dituzte, eta emaitzen inguruan hausnartu eta eztabaidatuko dute.

3300.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


30.1 JARDUERA: Nire jolasak Helburua:

Nesken eta mutilen jolasei eta jolasteko erabiltzen dituzten lekuei buruzko gogoeta egitea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


“Nire jolasak” fitxa.

Garapena:

Ikasleek bakarka erantzungo diete galderei.

Neskek eta mutilek jolas-garaian egiten dituzten jokoen zerrenda bat egingo dute. Ondoren, joko horiek sexuaren eta erabilitako espazioaren arabera sailkatuko dituzte.

Horma-irudi bat egin daiteke.

3311.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


31.1 JARDUERA: Ipuinak alderantziz Helburua:

Ipuin klasikoetan erabiltzen diren estereotipoez konturatzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Ipuin klasiko bat (“Edurnezuri”, adibidez).

Garapena:

Ipuin klasiko eta ezagun bat hartuta, pertsonaiak aldatuko dituzte; emakumezkoak gizonezko izango dira, eta alderantziz, argumentua aldatu gabe. Antzeztu egin daiteke.

3322.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


32.1 JARDUERA: Zaindu zeure burua1

Helburua:

Gorputz-higienearen eta norberaren zaintzaren garrantzia ulertzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Inkesta.

Garapena:

Ikastaldea bikoteka antolatuko dugu, eta bakoitzak bikotekideari inkesta egingo dio, eta puntuazioa emango.

Ikasle guztien puntuazioa ezagutu ondoren, gorputzaren garbitasunari buruz hitz egingo dute.

INKESTAREN ZUZENKETA: Batez besteko puntuak: atera den guztizkoa zati hamar. 9-10 : Bikain: Oso ongi, zure gorputzak eskertuko dizu. 7 - 8 : Oso ongi: Aupa, bide onean zoaz eta! 5 - 6 : Nahikoa: Zure garbitasunak besteei ere on egiten die. Izan ezazu hori gogoan. - 5 : Eskas: Ur gehiegi ez gastatzea ondo dago baina, horrenbesterako ere!

1 Honako honetatik hartua: Sexu-informaziorako nire lan koadernoa 2, ELKAR-GIE, Donostia, 1997.

3333.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


33.1 JARDUERA: Nire zuhaitz genealogikoa Helburua:

Zuhaitz genealogikoa zer den eta nola egiten den ikastea. Bakoitzaren jatorria balioestea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Zuhaitz genealogikoa.

Garapena:

Guztien artean zuhaitz genealogiko bat egiten ikasiko dute. Bakoitzari zuhaitz genealogiko bat emango diogu (bete gabe) etxera eramateko eta familiarekin egiteko. Beste egun batean, bateratze-lana egingo dute.

3344.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


34.1 JARDUERA: Laguntzen dut etxean Helburua:

Ikasleek etxeko zereginetan ematen duten laguntza aztertzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:

Aurretik, etxeko zereginetan egiten duten ekarpenari edo laguntzari buruz hitz egingo dute.

Ondoren, etxeko erantzukizunen fitxa banatuko zaie.

3355.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


35.1 JARDUERA: Masajea Helburua:

Lagun bati masajea ematen ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Psikomotrizitate-gela, koltxonetak eta paper-zapi bustiak.

Garapena:

Masajea Lehenik eta behin, buruan, oinetan eta eskuetan masaje bat ematen ikasiko dutela azalduko diegu ikasleei. Inoiz masajerik eman ez badute, ez dio axolarik, garrantzitsuena ongi eta arretaz egitea da.

Binaka jarriko dira, ausaz.

Oinetakoak eta galtzerdiak kenduko dituzte, eta paper-zapi bustiekin oinak eta eskuak garbituko dituzte.

Bat masajea egiten hasiko da, eta bestea lasai eta erlaxatua egoten saiatuko da.

• Oinetako masajea barruko aldetik baino ez da egingo, behetik gora eta alderantziz, oso leunki. Oin bakoitzarekin 3-5 minutu inguru emango dituzte.

• Eskuetako masajea hatz luzetik behera doan lerroan baino ez dute egingo (3-5 minutu inguru, esku bakoitzean).

• Buruko masajea, batez ere, bekokian eta buruko ile-larruan egingo dute, hatz-mamiekin leunki presio eginez (3-5 minutu).

3366.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


36.1 JARDUERA: Gure gorputza (bideoa) Helburua:

Aurreko ikasturteetan ikusitako sexu-hezkuntzako gaiak berriz lantzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Jose Luis Garciaren Gure gorputza bideoa.

Garapena:

Ikasleek bideoa ikusi eta galderak egingo dituzte.

3377.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


37.1 JARDUERA: Gorputzaren izenak birpasatzen Helburua:

Sexu-hezkuntzaren gaiarekin hastea eta ikasitako izenak berrikustea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:

Ikasleei fitxa banatuko zaie izenak ipintzeko. Gogoratzen ez badituzte, hutsik utziko dituzte guztien artean betetzeko.

3388.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


38.1 JARDUERA: Ernalketa naturalaren prozesua Helburua:

Haurraren ernalketa naturalaren prozesua azaltzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Hobe gardenkiak, diapositibak edo bideo bat edukitzea.

Garapena:

Gizonezkoak orgasmo bat duenean espermatozoideak irteten direla eta emakumezkoarekin elkartzean espermatozoide horiek emakumezkoaren obulurekin topo egin eta ernalketa orduantxe gertatzen dela azalduko diegu ikasleei.

Bikiak bi eratakoak izan daiztezke: bi espermatozoide bi obulurekin elkartuta (biki bibitelinoak) edo espermatozoide bat obulu batekin elkartuta eta arrautza bitan banatuta (biki unibitelinoak).

Halaber, Y kromosoma duen espermatozoide bat X kromosoma duen obulu batekin elkartzen denean sortzen den enbrioia mutilarena izango dela eta X kromosoma duen espermatozoide bat X kromosoma duen obulu batekin elkartzen denean sortzen dena neskarena izango dela azalduko zaie.

3399.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


39.1 JARDUERA: Ernalketa artifiziala eta adopzioa Helburua:

Gaur egun erabiltzen diren beste ernalketa-modu batzuk eta adopzioa (seme-alabak izateko modu gisa) ezagutzea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Garapena:

Bikote batek aita izateko ernalketa naturalaren bidez haurrik eduki ezin badu gaur egun ama edo beste sistema mota batzuk badaudela azalduko diegu ikasleei: ernalketa artifiziala (edo “in vitro”) eta adopzioa.

Halaber, ume adoptaturen bat ezagutzen ote duten galde diezaiekegu. Nolanahi ere, argi geratu behar du ume adoptatuak ume naturalak edo biologikoak bezalakoak direla (lege mailan zein afektibitate mailan).

4400.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


40.1 JARDUERA: Kanpotarren aurrean , zer egin?1

Helburua:

Egoera arriskutsuen aurrean erantzun egokiak ematen ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Ipuina.

Garapena:

Ipuina irakurri eta kanpotarren eskaeren aurrean egin beharrekoari buruz hitz egingo dugu.

1 Honako honetatik hartua: HARIMAGUADA: Educación Afectivo Sexual, Kanarietako Gobernua.

4411.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


41.1 JARDUERA: Ezetz esaten ikasten 1

Helburua:

Sexu-gehiegikerietarako ahaleginen aurrean “ezetz esateko” trebetasuna ikastea.

Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Garapena:

Ikastaldea 4 taldetan banatuko dugu. Egoera bat bi talderi eta bigarren egoera bat beste bi talderi banatuko dizkiegu. Ondoren, egoerak irakurriko dituzte eta zintzo erantzungo dute, egoera horietan egingo luketen bezala. Taldeko lana egiteko, 10 minutu beharko dituzte. Geroago, talde handian bateratze-lana egingo dute. Taldea motibatuta ikusten badugu, antzezpen txiki bat egin dezakegu. 1. egoera

Gizon ezezagun batek paseatzera gonbidatu zaitu, arbola-sail baten atzera. Gozokiak eman dizkizu trukean, eta ez diola inori esango agindu dizu. Zer erantzungo zenioke?. Erantzun bat baino gehiago aukera ditzakezu:

• Ez, eskertzen dizut, baina ez dut zurekin joan nahi. • Alde oraintxe bertan, edo garrasika hasiko naiz. • Beno, goazen. • Ez, beste zeregin batzuk dauzkat. Agur. • Ez. Ez naiz inoiz ezezagunekin joaten.

2. egoera

9 urteko neskato hau oso triste dago. Sexu-gehiegikeriak jasan ditu auzoko gizon heldu batengandik. Amarru eta gezurrekin, sexu-organoak ukitu dizkio.

Zer egingo zenuke zuk haren lekuan bazeunde? Esaiozu zure ustez zer egin beharko lukeen berak. Idatz iezaiozu eskutitz bat. Eman dezagun Joana duela izena.

1 Honako honetatik hartua: Sexu-informaziorako nire lan-koadernoa 2, Elkar-Gie.

4422.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:




Denbora:

Ordu-erdi inguru.


Fitxa.

Garapena:



4433.. ssaaiiooaa

111

JARDUERA-GUNEA:


43.1 JARDUERA: Izarra Helburua:

Besteei zerbait positiboa komunikatzea.

Denbora:



Fitxa.

Garapena:

Ikastaldea seinaka banatuko da (oso txikia bada, launaka edo bosnaka egingo dira taldeak, eta orduan izarrak lau edo bost punta izango ditu). Ume bakoitzari DIN-A 4ko tamainako orri bat emango zaio izarrarekin. Bakoitzak bere izena idatziko du paperean, eta bere eskuineko ikaskideari pasatuko dio. Horrek, izena irakurri ondoren, izarraren beso batean bere ikaskidearen ezaugarri positibo bat edo batzuk idatziko ditu (itxura fisikoa, izaera...) eta, horretarako, minutu bat izango dute. Minutua pasatu ondoren, eskuinera pasatuko dira orriak, eta, berriro, bakoitzak daukan orrian, tokatu zaion ikaskidearen ezaugarri positibo bat idatziko du, eta horrela, izarra amaitu arte.

Amaieran, bakoitzak bere izarra hartu eta irakurriko du. Talde handian, gehien gustatu zaizkion ezaugarriak irakurriko ditu.

2. ZIKLOKO PROGRAMAZIOA 2. MAILA · 4. Orain pozik dirudi (***) 5. Hobeto ezagutzea gustatuko...

Documents

Transcript of 2. ZIKLOKO PROGRAMAZIOA 2. MAILA · 4. Orain pozik dirudi (***) 5. Hobeto ezagutzea gustatuko...