2018ko 1. hiruhilekoa · Japonian, lehen hiruhilekoko datuek islatzen dute 2017ko azken zatian bizi...

EAEko ekonomiaren hiruhilabetekaria

Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza 1

2018ko 1. hiruhilekoa


Ogasun eta Ekonomia Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza 1

LABURPENA

2018ko hasieraren ezaugarria EAEko ekonomiaren hazkunde erritmoaren bizkortze arina izan

zen, 2017ko bigarren erdian jasotako %3,0tik 2018ko lehen hiruhilekoko %3,1era igarota.

Beraz, oraindik ez da moteltzeko inolako zantzurik hautematen ekonomian, dagoeneko hiru

urtebete osorik kateatu baititu BPGan %3,0aren inguruko gehikuntza tasak bilduz.

Hazkundearen egonkortasun hori, goranzko joera txiki batekin, aldendu egin da epealdi berean

Europar Batasunean (%2,4) bizi zen moteltzetik, lurralde horretan hiru hamarrenetan gutxitu

baita 2017ko amaieran eskuratu zen balioa.

Duela hainbat hiruhilekotatik gertatu den bezala, kanpo saldoaren papera ez zen esanguratsua

izan EAEko BPGaren gehikuntzan. Hain zuzen ere, lehen hiruhilekoan hamarren positibo bakar

bat ekarri zion, esportazioen gorakadak hainbat hamarrenetan gainditu zuelako inportazioen

bultzada. Bi kasuetan, salerosketak nabarmen bizkortu zirela nabaritzen da, ekonomiak, oro

har, jaso zituen balioak bikoiztu zituztelako. Herrialde garatuak erakusten ari diren bizitasunak

azaltzen du kanpoko salmenten gehikuntza hori, herrialde horiek EAEko enpresen bezero

nagusiak direlako.

Hala eta guztiz ere, barne eskariak eman zion ekonomiaren gehikuntzari bultzada nagusia,

berriro ere, epealdi horretan %3,0 hazi baitzen, 2016an eta 2017an, oro har, lortu zuen

zenbakia berdinduz. Beraz, agregatu makroekonomiko horrek egonkortasun handia erakusten

du, nahiz eta une jakin batzuetan gorabehera txikiak izan dituen. Agregatuaren bi osagaietatik,

kapital eraketa gordinak motor nagusiaren papera bereganatu zuen berriro, %3,7ko gehikuntza

tasa eskuratuta, aurreko bi hiruhilekoetan jasotakoa baino zertxobait bakarrik txikiagoa.

Ekipamenduan eginiko inbertsioa (%4,8) nagusitu zaio gainontzeko inbertsioari (%3,0), baina

biek erakutsi dute bilakaera sendoa.

Azken kontsumoan eginiko gastuak aurreko hiruhilekoko emaitza (%2,8) berdindu zuen,

agregatuaren bi osagaien artean alde gutxi zegoela. Izan ere, kontsumo pribatua %2,9 hazi

zen, hots, 2017an baino hamarren bat gutxiago. Bizitasun handia erakutsi arren, kontsumo

pribatuaren igoerak ez du berdindu BPGarena azken epealdietan. Horren ondorioz, familien

zorpetzea igoko delako mehatxua urrundu da. Kontsumo publikoa, berriz, %2,6 hazi zen.

Eskaintzaren ikuspegiak balio erantsiaren sendotzea iragarri du lehen hiruhilekoan, urte arteko

tasan %3,1 handitu baitzen, hots, aurreko bi hiruhilekoetan baino hamarren bat gehiago.

Bizkortze arin hori zerbitzuetan (%3,1) gauzatu zen, laugarren hiruhilekoko itxurazko

ahultasunetik aldendu baitzen. Sektorea osatzen duten hiru taldeetatik, bai merkataritza,


2 Ogasun eta Ekonomia Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza

ostalaritza eta garraioa (%3,1) biltzen dituenak bai administrazio publikoa, osasuna, hezkuntza

eta gizarte zerbitzuak (%2,9) barnean hartzen dituenak aurreko balioa berdindu zuten. Beraz,

hobekuntza gainontzeko zerbitzuen eskutik (%3,1) iritsi zen. Multzo horretan kokatzen dira,

besteak beste, finantza jarduerak, higiezinenak, lanbide jarduerak, zientzia alorrekoak eta

zerbitzu laguntzaileak. Beste aldetik, industriak (%3,7) aurreko tasa berdindu zuen eta gaur

eguneko irudi sendoena eskaintzen du. Azkenik, eraikuntzak pausu bat atzera eman zuen

suspertzeko norabidean eta laugarren hiruhilekoan baino lau hamarren gutxiago hazi zen, nahiz

eta oraindik oso aldakuntza tasa esanguratsua (%2,7) eskuratu zuen.

Aipatu den BPGaren gehikuntzak enplegu sorrera ekarri zuen berarekin. Izan ere, lanaldi osoko

lanpostu baliokideen kopurua %2,2 handitu zen, 2016an eta 2017an lortu ziren tasak zertxobait

gaindituz. Are gehiago, tasa horrek esan nahi du azken hamabi hilekoetan EAEko ekonomiak

dituen lanpostu guztien kopurua 20.000 lanpostutan baino gehiagotan handitu dela. Sortu diren

guztietatik, 15.000 baino zertxobait gehiago zerbitzuetan (%2,3) lortu ziren, 3.000 luze

industrian (%1,6) eta gainontzeko ia 2.000 eraikuntzan. Azken sektore horrek eskuratu zuen

urte arteko tasarik gorena (%2,9). BPGaren eta enpleguaren bilakaeren ondorioz, lan

faktorearen itxurazko produktibitate irabazia %0,9an kokatu zen, azken hiruhilekoetako

emaitzetatik desbideratu gabe.

Udaberrian bizi den petrolioaren garestitzeak oraindik ez zuen eraginik izan BPGaren deflatorean

lehen hiruhilekoan, %0,9 apala hazi baitzen, ezta kontsumo pribatuaren deflatorean (%0,9) ere.

Hala eta guztiz ere, lehengai horren garestitzeak prezioen adierazle guztiak goraraziko dituela

espero da eta EBZk ezarri zuen %2ko helburura hurbilaraziko ditu. Hurbilketa hori agian ez da

iraunkorra izango, baina une jakin batzuetan gertatuko da, dagoeneko maiatzeko KPIan gertatu

den bezala. Soldatek goranzko presiorik ez egiteak pentsarazten du inflazioan ez dela tentsio

iraunkorrik egongo.

EAEko ekonomia baldintzatzen duten faktoreen bilakaera onak BPGaren hazkunde

aurreikuspena gorantz zuzentzera behartu du. Une honetan, 2018rako aurreikuspena %2,8an

kokatu da, martxoan iragarri zena baino bi hamarren gorago, eta 2019rakoa %2,3. Aurreikusi

den apaltzea barne eskarian bakarrik gauzatuko da, kanpo saldoaren ekarpenak bere horretan

jarraituko duen bitartean. 2018an, kapital eraketa gordinak erritmoari eutsiko diola espero da

eta azken kontsumoak motelduko duela bere bilakaera. Ekoizpen sektoreen ikuspegitik, balio

erantsiaren apaltzea zerbitzuetan eta eraikuntzan gauzatuko da, bi kasuetan lortuko diren

gehikuntza tasak 2017koak baino bi hamarren txikiagoak izango baitira. Aitzitik, industriak sei

hamarrenetan hobetuko du aurreko urteko emaitza, urte hasiera bereziki dinamikoa izango

delarik. BPGaren bultzadak 17.800 lanpostu inguru ekarriko ditu 2018an eta beste 13.200

gehiago etorriko dira 2019an. Horri esker, langabezia tasa %10,0tik behera kokatuko da

2019ko bigarren erdian.



EKONOMIAREN INGURUNEA

2018ko lehen hiruhilekoan, munduko ekonomiaren jarduerak hedatzeko joera sendoa eta

orokorra erakutsi zuen, sinkronizazio gradu handi batekin, zeren eta bai ekonomia aurreratuek

bai garapen bidean daudenek hazkunde tasa sendoak lortu baitzituzten. Izan ere, lehen

zenbatespenen arabera, munduko BPGa %3,9 inguru handitu zen, 2017ko azken sei hilekoetan

eskuratu zuen tasa berdinduz. Orobat, tasa hori bat dator erakunde nagusiek egin zituzten

aurreikuspenekin.

Munduko ekonomia. BPGa

Urte arteko hazkunde tasak

AEB Europar Batasuna

1,5

2,3

1,5

1,8

2,02,2

2,3

2,62,8

2016 2017 III2016

IV I II III2017

IV I2018

1,9

2,4

1,9

2,12,2

2,5

2,7 2,7

2,4

2016 2017 III2016

IV I II III2017

IV I2018

Txina Brasil

6,7 6,8 6,7 6,8 6,9 6,9 6,8 6,8 6,8

2016 2017 III2016

IV I II III2017

IV I2018

-3,6 -3,5

-2,7 -2,4

-0,5

0,8

1,5

2,2

1,6

2015 2016 III2016

IV I II2017

III IV I2018

Iturria: Eurostat eta ELGE.



Azaleratzen ari diren ekonomiak, batez ere Asiako herrialde handiak, oraindik baliatu ziren

finantzazio global merkeaz eta ugariaz, munduko hazkundearen bizkortze sinkronizatuaz eta

lehengaien goranzko zikloaz. Zehazkiago adierazita, Txinan BPGa %6,8 hazi zen eta dagoeneko

hamaika hiruhileko jarraian eskuratu ditu %6,7aren eta %6,9aren artean dauden hazkunde

tasak, Pekineko gobernuak ezarri zuen helburua etengabe gaindituz. Hazkundea kontsumoak

bultzatu zuen, ekonomia jardueraren gehikuntzaren %77,8 agregatu horrek ekarri zuelako,

herrialde hartako motor tradizionalek (inbertsioak eta esportazioek) ekarpen txikiagoa egin

zuten bitartean. Neurri txikiagoan, inbertsioak ere hazkundeari lagundu zion, kanpo eskariaren

ekarpena negatiboa izatera igaro zen bitartean. Indian, BPGa %7,4 hazi zen, aurreko

hiruhilekoan baino puntu erdi bat gehiago eta 2016ko hirugarren hiruhilekotik inoiz lortu duen

tasarik gorena jasoz. Gehikuntza hori inbertsioaren (%14,0) eta gastu publikoaren (%16,9)

gorakada sendoan oinarritu zen, baina baita kontsumo pribatuak erakutsi zuen

egonkortasunean ere.

Amerika Latinoan, Mexikok eta Kolonbiak baieztatu zuten 2017ko azken hiruhilekoko tonu

galera iragankorra zela, zeren eta 2018ko lehen hilekoetan bi ekonomia horiek berriro bizkortu

baitzuten erritmoa. Mexiko %2,3 hazi zen, hots 2017ko azken hiruhilekoan baino zazpi

hamarren gehiago. Aldi berean, Kolonbia %2,8 handitu zen, hiru hileko lehenago jasotako

emaitza bikoiztuz. Brasil, ordea, joera horretatik aldendu zen eta 2016ko hastapenetan hasi

zuen suspertze eta hazkunde ibilbidea bertan behera geratu zen. Kontsumo pribatua sendo hazi

bazen ere –aldagai hori %2,9 hazi zen, 2014ko lehen hiruhilekotik izan duen tasarik gorena-

esportazioen bultzada txikiagoak eta kontsumo publikoaren etengabeko jaitsierak Brasileko

BPGari kalte egin zioten, 2017ko azken hiruhilekoan jasotako maila baino sei hamarren gutxiago

hazi baitzen. Ekialdeko Europan, eskualdeak bizi duen une gozoa lehen hiruhilekoko datuek

baieztatu zuten. Polonia %5,0 hazi zen, Txekiar Errepublika, berriz, %4,4, Errumania %4,2 eta

Bulgaria zein Eslovakia %3,6. Errusiarako hazkunde aurreikuspenek ere goranzko norabidea

erakusten dute. Emaitza horiek guztiek bide eman zieten azaleratzen ari diren herrialdeei, oro

har, %4,9 hazteko, 2017an jasotako datuekin bat eginez.

Beste aldetik, herrialde aurreratuetako hazkunde datuak ere sendoak izan ziren, baina beren

jarduera erritmoa apalagoa izan zen. Izan ere, ELGEko herrialdeak %2,6 hazi ziren, 2017ko

laugarren hiruhilekoko erritmoa ia berdinduz. AEBak nabarmendu ziren, herrialde hartako BPGa

%2,8 handitu baitzen, 2015eko bigarren hiruhilekotik inoiz izan duen erritmorik biziena baita.

Orobat, bertako langabezia tasa %3,9an kokatu zen apirilean, enplegu osotzat jo daitekeen eta

2000tik ikusten ez zen maila baita. Gorakada hori kontsumo pribatuan eta inbertsioan oinarritu

zen, batez ere ekipamenduan eginikoan, sendo handitu baitzen. Ekonomia egoera inbidiagarria

den arren, ziurgabetasun handia dago merkataritzaren alorrean, Trumpek altzairuaren eta

aluminioaren inportazioei arantzelak igotzeko eta Txinako inportazio askori zergak goratzeko

asmoa iragarri zuenetik. Une hauetan, esportazioek (%4,2) eta inportazioek (%4,3) ez dute



kalterik izan eta kanpo eskariak hamarren bakar bat kendu dio jarduerari, aurreko hilekoetan

hauteman zen joerari jarraituz.

Japonian, lehen hiruhilekoko datuek islatzen dute 2017ko azken zatian bizi zen tonu galera ez

zela puntuala izan. Aldi baterako faktoreek eragin negatiboa izan zezaketen kontsumo

pribatuan, baina barne eskariaren osagai guztiek ahultasun handia erakutsi zuten epealdi

horretan. Kontsumo pribatua eta publikoa %0,3 handitu ziren eta inbertsioa %1,2 bakarrik hazi

zen, azken bost hiruhilekoetan izan duen tasarik txikiena baita. Yenaren ahultasunak ez zien

mesederik egin esportazioei, aurreko hiruhilekoan baino gutxiago hazi baitziren. Beste

hiruhileko batez, datu positiboak lan merkatuaren eskutik iritsi ziren, non langabezia tasa

%2,5ean kokatu baitzen, 25 urteko tasarik txikiena delarik. Inflazioak ere emaitza ona erakutsi

zuen, eremu positiboan jarraitu zuelako, otsaileko KPI indizea %1,5ean kokatu zelako, nahiz eta

apirilean %0,6ra apaldu zen.

2017ko amaieran bizi zuen moteltze arinaren ondoren, Europar Batasunak berriro gutxitu zuen

bere hazkunde erritmoa aurtengo lehen hiruhilekoan. Gehikuntza txikiago hori kanpo eskariaren

errua izan zen, BPGari eginiko ekarpena erdira murriztu zuelako. Hain zuzen ere, 2017ko

laugarren hiruhilekoan zortzi hamarreneko ekarpena egin zion ekonomia jarduerari, baina

2018ko lehen hiru hilekoetan lau hamarren bakarrik ekarri zizkion. Izan ere, barne eskariaren

gainontzeko osagaiek tamaina bereko ekarpenak egin zituzten bi hiruhilekoetan. Bizitasunaren

galga hori eremua osatzen duten herrialde gehienetara hedatu zen. Zehatz-mehatz adierazita,

datuak argitaratu dituzten 24 herrialdeetatik, seik bakarrik hobetu zituzten aurreko hiruhilekoko

emaitzak, batek erritmoari eutsi zion (Txiprek) eta gainontzeko hamazazpik emaitza apalagoak

jaso zituzten. Hala eta guztiz ere, bai Europar Batasuneko hazkundea (%2,4) bai

Eurogunearena (%2,5) sendoa izan zen berriro.

Analisia herrialdeka egiten denean, Alemaniaren (%2,3) eta Frantziaren (%2,2) moteltzea

nabarmentzen da, oraingo tasak 2017ko laugarren hiruhilekokoak baino sei hamarren beherago

kokatu zirelako. Alemaniaren kasuan, moteltze hori BPGaren osagai guztietara hedatu zen,

nahiz eta neurri batean alderdi iragankorrek eragin zuten. Eguraldi bereziki txar batek kontsumo

pribatua baldintzatu zuen eta arlo elektrikoan eta siderurgian bizi ziren grebek industriaren

ekoizpena bat-batean jaitsarazi zuten. Aurreko guztiari erantsi behar zaio urteko lehen

hilekoetan herrialdeak pairatu zuen gelditasun politikoa, gastu publikoaren bilakaera beherantz

baldintzatu zuelako. Frantziari dagokionez, kontsumo pribatua zein publikoa egonkor mantendu

ziren eta inbertsioaren gorakada txikiagoak, bi puntu gutxiago hazi baitzen, hazkundea galgatu

zuen. Erresuma Batuak, berriz, eremuko emaitzarik okerrenetako bat aurkeztu zuen eta 2017ko

hastapenetan hasi zuen moteltzeko joera leunari segida eman zion. Kasu horretan, kontsumo

pribatuaren ahultasuna eta esportazioen gehikuntza txikiagoak azaltzen dute herrialde hartako

BPGa %1,2 bakarrik hazi izana, 2012ko bigarren hiruhilekotik inoiz jaso duen txikiena baita.



Espainiak ere bat egin zuen Europako ekonomia nagusiek izan zuten moteltzearekin, baina

hamarren bakar bat galdu zuen eta kontinente zaharreko buruan jarraitzeko moduan egon zen.

Nagusiki kontsumo pribatuak bultzatu zuen jarduera, inbertsioa eta esportazioak zertxobait

hoztu ziren bitartean. Hala ere, azken bi aldagai horiek oraindik erritmo nabarmenean areagotu

ziren. Lan merkatuak bilakaera onari eutsi zion, baina indarra ahuldu zuen neurri batean. Hain

zuzen ere, lanaldi osoko 466.000 lanpostu baliokide sortu ziren, %2,6ko urte arteko tasa bat

osatuz, hots, aurreko hiruhilekokoa baino hiru hamarren txikiagoa. Aipamen berezia merezi du

Greziaren bilakaera, aurreko hiru hilekoetakoa baino hazkunde tasa altuagoa eskuratu zuten

herrialde apurretako bat izan zelako. Kasu horretan, BPGaren hazkundea esportazioen bultzada

sendoak ekarri zuen, zeren eta bai kontsumo pribatuak bai inbertsioak behera egin baitzuten.

Dena dela, %2,3 hazi zen, hamarkada batean lortu duen tasarik gorena baita.

ESPAINIAKO EKONOMIA. TAULA MAKROEKONOMIKOA

Urte arteko aldakuntza tasa

2017 2017 2018

I II III IV I

Azken kontsumoko gastua 2,2 1,9 2,2 2,1 2,5 2,6

- Familien gastua 2,4 2,2 2,4 2,4 2,5 2,8

- Administrazioaren gastua 1,6 1,0 1,5 1,4 2,4 1,9

Kapital finkoaren eraketa gordina 5,0 4,9 3,9 5,6 5,6 3,5

Nazio eskaria (*) 2,8 2,5 2,5 3,0 3,2 2,8

Esportazioak 5,0 5,6 4,5 5,6 4,4 3,2

Inportazioak 4,7 4,5 3,1 5,9 5,2 2,8

BPG (m.p.) 3,1 3,0 3,1 3,1 3,1 3,0

Nekazaritza eta arrantza 3,7 5,0 3,7 4,2 2,0 3,3

Industria 3,7 3,0 3,4 3,9 4,6 2,8

Eraikuntza 4,9 4,5 4,9 4,9 5,4 6,0

Zerbitzuak 2,6 2,7 2,6 2,5 2,5 2,5

Produktuen gaineko zerga garbiak 4,2 4,1 4,6 4,2 3,7 4,5

Oinarri urtea: 2010. (*) BPGaren hazkundeari eginiko ekarpena. Iturria: Espainiako Estatistika Erakundea (INE).

Europar Batasuneko multzoan, langabezia tasa %7,1ean kokatu zen apirilean (%8,5ean

Eurogunean), aurreko bi hilekoetako datuarekin bat eginez. Beraz, 2008ko irailetik inoiz jaso

den langabezia tasarik txikiena lortu da. 2017ko apirilarekin alderatuta, datu homogeneoak

dituzten EBko herrialde guztietan langabezia jaitsi da, Italian izan ezik. Herrialde horretan tasa

ez zen aldatu. Langabezia tasa horrek esan nahi du Europar Batasunean 17.462.000 lagun

zeudela apirilean enplegurik gabe, haietatik 13.880.000 Eurogunekoak ziren.



EAE-KO EKONOMIA

Ekoizpena eta enplegua

2018ko lehen hiruhilekoan, EAEko ekonomiak %3,1 areagotu zuen bere BPGa, 2017ko lau

hiruhilekoetako emaitzak zertxobait gaindituz. Horrek baieztatzen ditu hazkunde erritmoaren

egonkortasuna eta urte honetarako iragarria zen moteltzearen atzerapena. Emaitza horri esker,

hamabi hiruhileko kateatu ditu %3,0aren inguruko aldakuntza tasak jasotzen. Zikloaren fase

honetan, herrialde garatuen susperraldiak, nazioarteko merkataritzaren gorakadak eta oraindik

oso egokitzailea den moneta politikak paper erabakigarria jokatu dute. EAEko ekonomiaren

gehikuntzak esanahi berezia hartzen du inguruneko ekonomien datuekin alderatzen denean.

Izan ere, espainiar ekonomiak %3,0ko gehikuntza tasa jaso zuen, Europar Batasunak, berriz,

%2,4koa eta Euroguneak %2,5. Hiru kasu horietan, 2018ko lehen hiruhilekoko tasa aurrekoa

baino txikiagoa izan zen.

ESKAINTZAREN ALDAGAIAK

Urte arteko aldakuntza tasak

2016 2017 2017 2018

I II III IV I

BPG erreala 3,1 2,9 2,8 2,9 3,0 3,0 3,1

Nekazaritza eta arrantza 2,0 -3,0 4,2 -1,9 -1,9 -11,9 -5,6

Industria eta energia 2,9 2,7 2,0 2,3 2,7 3,7 3,7

- Manufakturen industria 3,7 2,8 2,2 2,7 2,5 3,7 3,9

Eraikuntza 1,8 2,5 2,1 1,9 3,0 3,1 2,7

Zerbitzuak 2,8 3,1 3,0 3,2 3,1 2,9 3,1

- Merkataritza, ostalaritza eta garraioa 3,3 3,7 3,9 3,7 3,8 3,1 3,1

- AA. PP., hezkuntza eta osasuna 2,1 2,7 2,3 3,1 2,6 2,9 2,9

- Gainontzeko zerbitzuak 2,8 2,8 2,7 3,0 3,0 2,7 3,1

Balio erantsi gordina 2,7 2,9 2,7 2,9 3,0 3,0 3,1

Ekoizkinen gaineko zerga garbiak 6,8 3,0 3,3 2,4 3,0 3,2 3,1

Iturria: Eustat.

Sektoreen ikuspegiak panorama sendoa irudikatzen du, non hiru arlo nagusiek urte arteko

aldakuntza tasa esanguratsuak eskuratu baitzituzten. Haien artean, industriak erakusten duen

bizitasuna nabarmentzekoa da, %3,7ko balioa berriro lortu baitu. Analisia industria



manufakturagilean fokatzen bada, emaitza are hobeagoa da, zeren eta adar horrek %3,9

handitu baitzuen bere balio erantsia, aurreko epealdian baino gehiago.

Industriaren koiuntura informazioak sektorearen bilakaera bikaina egiaztatzen du. Esate

baterako, Eustatek argitaratzen duen industria produkzioaren indizeak zenbatetsi du aurtengo

lehen hiruhilekoan industriaren ekoizpena %3,6 hazi zela, aurreko epealdiaren bizitasuna ia-ia

berdinduz. Bizitasun handiena erakusten ari den jarduera adarra energiaren produkzioa da,

%8,1 areagotu baitzen urte arteko tasan. Halere, alderaketa 2017ko lehen hiruhilekoarekin

egiten da eta garai hartan Petronor enpresak bere jardueraren zati handi bat gelditu zuen

lantegian hainbat lan egiteko. Ekipamendurako eta bitarteko ondasunen ekoizpena

egonkorragoa da eta bi kasuetan gehikuntza tasa %3,7an kokatu zen, aurreko epealdietan

jasotakoetatik nahiko hurbil daudelarik. Azkenik, kontsumorako ondasunen ekoizpenak, oro har,

emaitza apalagoak izan zituen. Alde batetik, kontsumo iraunkorreko ondasunek nabarmen

moteldu zituzten 2017ko hastapenean lortu zituzten emaitza bikainak. Beste aldetik, ondasun

iragankorrek %1,5 gutxitu zuten ekoizpena eta hainbat hiruhileko kateatu dituzte emaitza

hutsalak jasotzen.

JARDUERA ADIERAZLEAK


2016 2017 2017 2018

I II III IV I

Industria

Industria produkzioaren indizea 2,3 2,9 2,6 2,7 2,8 3,7 3,6

Negozio zifren indizea 0,4 9,4 13,5 4,5 10,2 9,5 7,0

Eskarien sarrera 2,5 6,5 -1,0 7,2 11,2 11,6 7,8

Gizarte Segurantzako afiliazioa 1,7 1,8 2,0 1,8 1,6 1,7 1,9

Eraikuntza

Eraikuntzaren koiuntura indizea 2,1 5,9 9,2 6,2 2,0 6,3 6,7

Etxebizitza berrietarako bisatuak -13,4 26,7 -5,7 4,6 103,1 25,9 ---

Etxebizitzen salerosketak 12,2 6,1 9,6 1,9 8,4 4,6 9,4


Zerbitzuak

Hegazkinen bidezko bidaiariak 7,6 9,2 5,2 12,2 5,4 14,2 11,7

Hoteletan igarotako gaualdiak 8,9 2,6 1,9 8,1 -0,9 2,7 9,3

Negozio zifren indizea 3,7 4,4 5,5 4,0 2,9 5,2 7,6

Zerbitzuen koiuntura indizea 2,9 1,8 2,1 1,3 1,8 2,0 2,6


Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak egina, Eustat, INE, Sustapen Ministerio, Gizarte Segurantza eta AENAren datuetan oinarrituta.



Industriaren hazkundeak jarraituko duela bermatuta dago datozen hiruhilekoetan, Industria

Koiunturaren Behatokian klusterrek eskaini zuten informazioaren eta INEk eskari zorroaz

argitaratu duenaren arabera. Estatistika horren arabera, 2017an industriaren eskaerak %6,5 igo

ondoren, 2018ko lehen hiruhilekoan eskari zorroa %7,8 handitu da. Informazio horri lotuta,

estatistika horretan zenbatetsi den negozio zifra %7,0 hazi zen, kasu horretan 2017ko batez

bestekoa baino zertxobait gutxiago, baina erritmo hori esanguratsua da oraindik.

Eraikuntzak %2,7 hobetu zuen bere balio erantsia 2018ko lehen hiruhilekoan. Tasa hori aurreko

bi epealdietako emaitza bikainak baino txikiagoa da, baina sektoreak oraindik bizitasun

garrantzitsuari eusten diola adierazten du. Are gehiago, Eustatek sektore horretaz eskaini duen

koiunturako informazioak seinalatzen du osaera orekatuagoa lortzen ari dela barruko bi atalen

artean. Hain zuzen ere, estatistika horren arabera, eraikinek %6,1eko gehikuntza tasa jaso

zuten lehen hiruhilekoan eta obra zibila, berriz, %11,7 hazi zen, ia hiru urtez jarraian

etengabeko jaitsierak pilatu eta gero.

Laugarren hiruhilekoko moteltze arinaren ondoren, zerbitzuek 2017ko zati handi batean lortu

zuten %3,0aren zertxobait gaineko erritmoa berreskuratu zuten. Zehatz-mehatz adierazita,

2018ko hasieran, bere balio erantsia %3,1 gehitu zen, iazko batez besteko emaitza berdinduz.

Jarduera taldeen hazkundea homogeneoa dela begi bistakoa da sektorea osatzen duten hiru

blokeen erritmoen arteko aldeak ikusita, zeren eta bi hamarrenetara mugatzen baitira. Hain

zuzen ere, administrazio publikoa, hezkuntza, osasuna eta gizarte zerbitzuak biltzen dituen

taldeak %2,9 handitu zuen balio erantsia, aurreko emaitza berdinduz. Orobat, merkataritza,

ostalaritza eta garraioa barnean hartzen dituen multzoak aurreko hiruhilekoko %3,1 berdindu

zuen. Gainontzeko zerbitzuek (%3,1) aurreko emaitza hobetu zuten eta zerbitzu guztien tasa

gorarazi zuten.

Sektorearen beste datu batzuek zerbitzuen bilakaera orokor ona egiaztatzen dute, hala nola

Eustatek osatzen duen zerbitzuen koiuntura indizeak. Estatistika horrek %2,6ko gehikuntza,

termino errealetan, jaso zuen 2018ko lehen hiruhilekoan, aurreko urteetako datuak nabarmen

gaindituz. Ez dago alde handirik merkataritzaren (%2,6) eta gainontzeko jardueren (%2,8)

hazkundeen artean. Merkataritzaren barnean, bizitasun handia hautematen da ibilgailuen

salmenta eta konponketan (%6,7) eta handizkako merkataritzan (%3,5). Aitzitik, txikizkako

merkataritzak (%0,8) zailtasun handiagoak dauzka aurrera egiteko. Zerbitzuetako gainontzeko

jardueretatik, egoera dinamikoena jarduera administratiboak eta zerbitzu laguntzaileak (%6,2)

eta ostalaritza (%4,2) taldeetan hautematen da. Beste muturrean, informazioa eta

komunikazioak biltzen dituen atalak bultzada motelagoa (%1,2) izan zuen. Tarteko gune batean

geratu ziren lanbide jarduerak (%2,5) eta garraioa (%2,2).



Zerbitzuen negozio zifrak, termino nominaletan neurtzen den estatistika baita, nabarmen

bizkortu zuen bere hazkunde erritmoa, urte arteko tasa %7,6an kokatu arte, 2007tik inoiz jaso

den baliorik gorena baita. Azkenik, turismorako eskuragarri dauden erreferentziek ere arlo

horrek une gozoa bizi duela seinalatzen dute, ekoizpen egituran pisua irabazten ari den

bitartean. Izan ere, hoteletan igarotako gaualdien kopurua %6,2 handitu zen aurtengo lehen lau

hilekoetan. Aldi berean, hegazkinez bidaiatu zuten lagunen kopurua %11,0 areagotu zen epealdi

berean.

Ekoizpenaren bilakaera onak eragina izan zuen lan merkatuan, ia aldakuntzarik gabe enplegu

garbia sortzeko erritmoari eta lanik gabeko lagunen kopurua gutxitzeari eutsi zielako.

Zehazkiago adierazita, 2018ko lehen hiruhilekoan, enpleguaren gehikuntza tasa, lanaldi osoko

lanpostu baliokidetan neurtuta, %2,2an kokatu zen, aurreko epealdian lortutako %2,0 baino

zertxobait gorago eta azken bi urteetako baliorik gorena delarik. Gehikuntza tasa horrek esan

nahi du azken hamabi hilekoetan EAEko ekonomiak 20.000 enplegu garbi baino gehiago sortu

zituela eta 950.000 lanpostuetara hurbiltzen ari dela.

Enpleguaren bilakaera


Kontu ekonomikoak Afiliazioa

1,92,1 2,0

2,1 2,12,0

2,2

2016 2017 I II

2017

III IV I

2018

2,02,1 2,0

2,22,1

2,0

2,22,1

2016 2017 I II

2017

III IV I Api.-mai.

2018

Iturria: Eustat eta Gizarte Segurantza

Eraikuntza oso bizkor berreskuratzen ari da azken bi atzeraldietan galdutako enpleguaren zati

bat, langile guztien ia erdia galdu baitzuen epealdi horretan. 2018ko hasieran, sektorearen

enplegua %2,9 areagotu zen, gainontzeko sektoreen hazkundea gaindituz. Zerbitzuek, berriz,



ekarpen handiena egin zioten berriro enplegu sorrerari, sortutako 20.000 lanpostuetatik 15.000

inguru zerbitzuetan sortu zirelako. Sektore horren urte arteko tasa %2,3an kokatu zen, aurreko

epealdietako emaitzetatik hurbil. Azkenik, industriak aurreko datuari eutsi zion (%1,6) eta

3.000 lanpostu garbi baino zertxobait gehiago ekarri zizkion EAEko ekonomiari.

2018ko bigarren hiruhilekoaz dagoeneko ezagutzen den informazioak pentsarazten du enplegua

sortzeko erritmoak bere horretan jarraitzen duela epealdi horretan ere. Hain zuzen ere, Gizarte

Segurantzako apirileko eta maiatzeko afiliazioaren datuek adierazten dute batez besteko

gehikuntza %2,1 izan zela, 2016an (%2,0) eta 2017an (%2,1) lortu ziren batez besteko

balioetatik oso hurbil dagoela. Informazio horrek agerian uzten du eraikuntzaren enplegua oso

azkar bizkortzen ari dela eta bihileko horretan beraren hazkunde tasak %3,0 nabarmen gainditu

duela. Aitzitik, zerbitzuetako jardueretan moteltzeko joera arina, hamarren pare batekoa,

hauteman da, neurri handiagoan ostalaritzan, hezkuntzan eta jarduera artistikoetan gauzatu

dena. Moteltze hori konpentsatuta geratu da, neurri batean, garraioak, lanbide jarduerek eta

administrazio publikoak izan duten gehikuntza biziarekin. Bide beretik, finantza jardueren

jaitsiera bizia leundu da bi hileko horietan.

Enpleguaren hazkundearekin batera, EAEko ekonomian langabeziaren zuzenketa handia bizi da

eta bertako langabezia tasa %11,3an kokatu zen aurtengo hasieran. Enplegu bulegoen

informazioak adierazten du izena emanda zeuden lagunen kopurua %8,0 baino gehiago gutxitu

dela aurtengo lehen bost hilekoetan. Beraz, 2016an (%-8,8) eta 2017an (%-8,6) lortu ziren

beherakadei jarraipena eman zaie aurten ere.

Barne eta kanpo eskaria

Hazkundeari eginiko ekarrien arabera, ekarpen handiena barne eskariak egin zuen berriro,

lehen hiruhilekoan 3,0 puntu eman zituelako, 2017an, batez beste, eman zuen kopurua

berdinduz. Beste aldetik, kanpo saldoak posizio neutroari eutsi zion eta epealdi horretan

hamarren bakar bateko ekarpen positiboa egin zuen, 2017an hamarren negatibo bat eman zuen

bitartean. Hala eta guztiz ere, adierazi behar da atzerriarekiko merkataritza oso modu

esanguratsuan suspertzen ari dela eta saldo hori esportazioen 4,2 puntuko ekarpen positiboari

inportazioen 4,1 puntuko ekarpen negatiboa kenduta sortzen dela. Bi kasuetan, azken hiru

urteko emaitzarik gorenak dira.

Analisia barne eskarian fokatuta, agregatu makroekonomiko horren eta beraren bi osagai

nagusien hazkunde erritmoan egonkortasuna hautematen da. Hain zuzen ere, barne eskariaren



gehikuntza tasa (%3,0) bat etorri zen 2016an zein 2017an lortutako batez besteko

hazkundearekin. Beste aldetik, azken kontsumoan eginiko gastuak (%2,8) eta kapital eraketa

gordinak (%3,7) lehen hiruhilekoan eskuratu zituzten urte arteko tasak aurreko epealdietakoen

oso antzekoak izan ziren.

Urte hasieran, kontsumo pribatua %2,9 hazi zen, aurreko hiruhilekoko emaitza zertxobait

gaindituz. Dena dela, horrek ezin du ezkutatu moteltzeko joera arina nabaritzen dela

kontsumoan, epealdi luzeagoa kontuan hartzen denean, zeren eta 2016ko tasa %3,1 izan

baitzen eta 2017koa, berriz, %3,0. Kontsumoaren zuzenketa txiki horren irakurketa positiboa

da bai 2018ko lehen hiruhilekoan bai 2017ko laugarrenean aldakuntza tasa ekonomia osoarena

baino beherago kokatu zela. Beraz, sortutako errenta guztia ez da kontsumora bideratzen eta

aurrezkia zertxobait suspertzeko aukera ahalbidetzen da. Kontsumo pribatuari laguntzen dioten

faktoreek familien gastua oraindik nabarmen igotzea ahalbidetzen dute. Esate baterako,

enplegua sendo hazten ari da, etorkizunari buruzko igurikimenak baikorrak dira, inflazioa ez da

suspertzen, interes tasak txikiak dira eta finantza zein higiezinen aberastasuna igo da.

ESKARIAREN ALDAGAIAK


2016 2017 2017 2018

I II III IV I

BPG erreala 3,1 2,9 2,8 2,9 3,0 3,0 3,1

Gastua azken kontsumoan 2,9 2,8 2,9 2,6 2,9 2,8 2,8

- Familien gastua kontsumoan 3,1 3,0 3,0 3,0 3,0 2,8 2,9

- Adminis. gastua kontsumoan 2,3 2,4 2,6 1,2 2,7 2,9 2,6

Kapital eraketa gordina 3,1 3,5 3,0 3,2 3,9 3,8 3,7

- Ekipamendu ondasunak 5,3 4,7 4,2 5,4 4,5 4,6 4,8

- Gainontzeko inbertsioa 1,8 2,7 2,2 1,9 3,5 3,4 3,0

Barne eskaria 3,0 3,0 2,9 2,7 3,1 3,1 3,0

Esportazioak 1,7 3,0 1,5 1,9 3,7 4,8 6,5

Inportazioak 1,5 3,1 1,9 1,8 3,9 4,8 6,2

Iturria: Eustat.

Kapital eraketa gordinak aurreko epealdietako tonu hedakorrari atxiki zion eta %3,7ko

gehikuntza tasa eskuratu zuen, hots, aurreko bi hiruhilekoetakoak baino zertxobait gutxiago,

baina oraindik 2016ko eta 2017ko batez bestekoaren gainetik. Aurreko hiruhilekoetan

inbertsioaren bi blokeen artean iradokitzen zen birmoldatzea bertan behera geratu zen 2017ko



azken zatian eta 2018ko hasieran. Horren ondorioz, bi osagaien arteko diferentziala zabaldu da.

Zehazkiago adierazita, ekipamendurako ondasunetan eginiko inbertsioa %4,8 hazi zen lehen

hiruhilekoan, aurreko bi hiruhilekoetan baino gehiago. Aitzitik, gainontzeko inbertsioak,

eraikuntzan eginikoa barnean hartzen baitu, ia puntu erdi bat galgatu zuen erritmoa, %3,0ra

arte. Tasa hori esanguratsua da oraindik aurreko urteetako emaitzekin alderatzen bada.

Ekipamendurako ondasunetan eginiko inbertsioaren sendotasuna baieztatuta geratzen da

produktu horiekin lotura duten koiunturako datuak aztertzen direnean. Bereziki,

ekipamendurako ondasunen inportazioak, neurri handi batean EAEko enpresetara bideratzen

baita, %6,3ko hazkundea izan zuen lehen hiruhilekoan, aurreko datua bikoiztuz. Beste aldetik,

ekipamendurako ondasunetan eginiko EAEko ekoizpena %3,7 hazi zen, aurreko emaitzak

gaindituz, nahiz eta produktu horietako asko esportaziora zuzentzen diren eta ez hemengo

inbertsiora. Zama ibilgailuen matrikulazioak ere gehikuntza esanguratsua (%7,8) lortu zuen,

2017ko batez besteko balioa berdindu duena. Gainontzeko inbertsioari dagokionez, eta

zehazkiago eraikuntzan eginikoaz, eskura dagoen informazioak baikortasuna islatzen du,

lizitazio ofiziala %76,1 handitu zelako, 2017ko emaitzarekin bat eginez.

KONTSUMO ETA INBERTSIOAREN ADIERAZLEAK


2016 2017 2017 2018

I II III IV I

Kontsumoa

Azalera eta kate handietako salmentak 1,9 2,1 2,1 1,5 3,3 1,4 2,7

Txikizkako merkataritza indizea 1,7 0,8 -0,1 0,7 2,6 0,1 0,8

Kontsumo ondasunen ekoizpena 0,2 2,6 2,9 4,2 1,0 2,2 -0,5

Kontsumo ondasunen inportazioa -0,5 4,2 6,3 -5,2 8,8 7,1 -1,7

Turismoen matrikulazioa 5,3 7,3 8,3 2,0 5,2 13,7 12,8

Inbertsioa

Ekipo ondasunen ekoizpena 8,7 -0,2 0,6 -0,8 -3,6 2,6 3,7

Ekipo ondasunen inportazioa 13,4 5,5 10,1 0,6 9,2 3,1 6,3

Zamaketarako ibilgailuen matrikulazioa 3,6 7,8 7,9 -3,5 11,9 15,9 7,8

Etxebizitza berrientzako bisatuak -13,4 26,7 -5,7 4,6 103,1 25,9 ---

Lizitazio ofiziala -18,0 75,1 -35,2 129,0 35,1 252,4 76,1

Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak egina, Eustat, Aduana, Sustapen Ministerio, Seopan eta Trafiko Zuzendaritza Nagusiaren datuetan oinarrituta.



Lehenago adierazi denez, kanpo saldoak hamarren positibo bat ekarri zion hazkundeari 2018ko

lehen hiruhilekoan. Hazkundearen terminoetan, kanpora (Estatuko gainontzeko erkidegoetara

gehi atzerrira) bidaltzen diren ondasunen eta zerbitzuen esportazioak %6,5 handitu ziren, hala

termino nominaletan nola errealetan, beren prezioak ez zirela aldatu iazkoen aldean agerian

utziz. Termino errealetan eginiko analisiak seinalatzen du aldakuntza tasa azken hiru urteetako

altuena izan zela eta dagoeneko 2017an hauteman zen salerosketen susperraldia baieztatzen

du, inguruneko herrialdeen eta nazioarteko merkataritzaren beraren bizitasun handiari esker.

Analisia atzerrian saldutako ondasunen salmentara mugatzen bada, Eustatek aduanen datuak

erabilita eskaintzen duen informazioa baita, esportazioen bilakaera oso positiboa izan zen

berriro. Hain zuzen ere, atzerrian saldutakoa %10,9 hazi zen lehen hiruhilekoan, 2017an, oro

har, lortutakoaren antzeko balioa baita. Are gehiago, kontuan hartu behar da datu horiek

gordinak direla eta, horren ondorioz, Aste Santuak beraietan izan duen eragina ez dagoela

zuzenduta, aurtengo lehen hiruhilekoak lanegun gutxiago izan dituen arren. Hala eta guztiz ere,

lehen hiruhilekoko esportazioen balioak 6.400 milioi euroko langa gainditu zuen eta serie

historiko osoko altuena da.

Lehen hiruhilekoaren bultzadaren zati handi bat energiako ondasunen esportazioari dagokio,

urte arteko tasan %49,2 areagotu zelako. Halere, alderaketa 2017ko lehen hiruhilekoarekin

egiten da eta garai hartan Petronorrek hilabete luze bateko geldialdia egin zuen lantegian

inbertsio garrantzitsuak egiteko. Guztira, esportatutako erregai mineralen balioa 600 milioi

euroetara hurbildu zen, oso emaitza esanguratsua delarik. Neurri batean, diru kopuru hori

lehengaiak nazioarteko merkatuetan izan duen garestitzearen ondorioa da.

Energiaren atala alde batera utzita, gainontzeko ondasunek ere bilakaera ona erakutsi zuten

lehen hiruhilekoan. Izan ere, oro har beren esportazioen balioa %8,1 hazi zen, 2017ko bigarren

erdian jasotako emaitzekin diferentzia handirik ez dagoela. Orobat, 5.842 milioi euroko balioa

eskuratu zuten hiruhilekoan, serie historiko osoan inoiz jaso den altuena baita. EAEko enpresen

egitura esportatzailearen barruan pisu gehien duten atalek aldakuntza tasa esanguratsuak jaso

zituzten epealdi horretan. Esate baterako, garraio materialaren salmenta %13,7 areagotu zen,

aurreko emaitza onei jarraipena ematen. Beste aldetik, metalak eta beren manufakturek

%11,6ko urte arteko gehikuntza tasa eskuratu zuten, makinak eta tresnen esportazioa %4,6

hazi zen bitartean. Oso bestelakoa izan zen pisu gutxiago duten atal batzuen bilakaera aurreko

urteko hiruhileko beraren aldean jaitsierak izan zituztelako. Beraien artean, papera (%-1,0) eta

produktu kimikoak (%-6,5) nabarmendu ziren.

Esportazioen banaketa geografikoak oraindik protagonismo gehiago ematen die herrialde

garatuei, atzerrira bidalitako ondasun guztien ia %83,0 hara zuzentzen direlako. Portzentaje



hori atzeraldiak baino lehen zegoen zifrara hurbiltzen ari da. Beraz, joan-etorriko mugimendu

bat bizi da, non ekonomia garatuak zailtasunetan zeudenean merkatu berriak bilatu baitziren,

baina gaur egun merkatu horiek interes apur bat galdu dute. Hirugarren hiruhilekoz jarraian,

ELGEko herrialdeetara bidalitako salmentak (%12,0) garapen bidean dauden ekonomietara

zuzendutakoak (%5,6) baino gehiago hazi dira.

AEBetara esportatutakoak protagonismo garrantzitsua hartu du, altzairuaren eta aluminioaren

gaineko arantzelak indarrean sartutakoan EAEko enpresen salmentak herrialde horretan

zailduko direlako. Guztira, helburu horretara esportatutakoa %47,1 aipagarri bat hazi zen lehen

hiruhilekoan eta 536 milioi eurora iritsi zen. Salmenta horietatik ia erdia erregai mineralak izan

ziren, 2016an eta 2017 galdutakoa berreskuratu baitute. Pisu gehien daukan bigarren atala

makina eta tresna mekanikoena da eta ia ez zuten ezer hobetu beren posizioa urte arteko

tasan. Garrantzia duen hurrengo taldea burdina eta altzairu galdaketaren manufakturak dira,

herrialde horretara bidalitako salmenta guztietatik %10,4 bereganatzen baitu eta %46,1

areagotu baitzen. Hiruhilekoko bilakaera bikaina izan zen arren, berriki onartu diren neurri

protekzionistek kalte egin diezaiekete etorkizunean. Izan ere, EAEk atzerrira esportatzen dituen

galdaketa manufaktura guztietatik %11,3 AEBetara bideratu zituen.

ESPORTAZIOEN HELBURUA

Urte arteko aldakuntza tasak eta mila euro

2016 2017 2017 2018

II III IV I I

GUZTIRA -1,6 10,5 5,5 12,7 11,1 10,9 6.421.170

ELGE 1,0 10,6 5,3 13,4 12,3 12,0 5.324.332

Europar Batasuna 0,7 9,4 2,2 11,8 11,9 8,5 4.202.118

Frantzia 4,4 12,4 7,6 14,0 16,9 12,4 1.030.567

Alemania -1,4 3,1 -5,8 4,8 7,7 5,2 966.993

Erresuma Batua -9,4 16,6 12,3 24,1 9,9 16,0 440.363

Italia -9,0 2,1 -6,3 8,3 7,3 12,3 328.907

AEB -10,5 18,5 17,4 49,3 16,9 47,1 536.102

ELGEtik kanpokoak -11,8 9,9 6,2 9,7 6,2 5,6 1.096.838

Iturria: Eustat.

EAEko produktuentzat lehentasunezko ekonomia eremua Europar Batasuna da oraindik,

atzerrira esportatutako ondasun guztien bi herenak hara joaten direlako. Guztira, merkatu

horretan lortutako gehikuntza tasa %8,5era iritsi zen, 2017an, batez beste, eskuratu zena baino



zertxobait gutxiago. Ibilgailu automobilek Europar Batasunean saldutako guztiaren herena

bereganatzen dute eta %7,5 hazi ziren. Makina eta tresna mekanikoek %4,7ko gehikuntza izan

zuten, aurreko hiruhilekoetako emaitza pobreen ondoren. Merkatu horretara doazen

esportazioen egituran garrantzia duten beste produktu batzuek, hala nola galdaketarenak eta

kautxuak, batez bestekoaren antzeko aldakuntza positiboa jaso zuten.

EAEko produktuen helburuen sailkapeneko buruan Alemania kokatu zen eta lehenengo aldiz

1.000 milioi euro baino gehiago balio zuten produktuak erosi zituen, 2017ko epealdi berean

baino %12,4 gehiago. Erosketa guztien ia erdia ibilgailu automobilak dira, baina atal horren urte

arteko tasa %0,8 baino ez zen izan. Beraz, emaitza globalaren hobekuntza pisu gutxiago duten

jarduera adar batzuen eskutik etorri zen. Beraien artean, erreminta eta lanabesen salmenta

nabarmendu zen, aurreko urteko emaitza laukoiztu zuelako. Aluminioak (%34,5) eta burdinaren

eta altzairuaren galdaketak (%28,4) ere emaitzak hobetu zituzten.

Frantzia da EAEko produktuen beste helburu behinena eta gehikuntza nabarmena (%5,2) jaso

zuen arren, Europa osoan lortutako batez bestekoa baino txikiagoa izan zen berriro. Ibilgailu

automobilen salmentak herrialde horretara esportatutako guztiaren bostena biltzen du eta

epealdi horretan %0,6 bakarrik hazi zen. Gelditasun hori pisu txikiagoa duten beste atal

batzuen dinamismoak konpentsatu zuen. Beraien artean, makina eta tresna mekanikoak

(%19,5) eta burdinaren eta altzairuaren galdaketa (%13,5) nabarmendu behar dira.

Europako herrialde nagusien artean, Erresuma Batuak areagotu zituen gehien EAEko

produktuen erosketa (%16,0). Ekonomia horrekin egiten den merkataritza oso fokatuta dago

ibilgailu automobiletara, produktu horiek esportazio guztien ia %40 bereganatzen dutelako. Hori

horrela izanda, atal hori %28,9 hazi zen 2018ko lehen hiruhilekoan. Orobat, hala burdinaren eta

altzairuaren galdaketak nola makineria mekanikoak, garrantzia gehien duten hurrengo bi atalak

baitira, oso gehikuntza tasa esanguratsuak eskuratu zituzten (%36,5 eta %28,2, hurrenez

hurren). Italian saldutakoaren balioa ere hobetu zen (%12,3). Herrialde horren salmenta

egituran, britainiar ekonomiarentzat aipatu berri diren hiru atal berberak dira nagusiak.

Makineria mekanikoaren kasuan izan ezik, gainontzeko bietan lortu ziren gehikuntza tasak

%20tik gorakoak izan ziren.

Garapen bidean dauden herrialdeetan saldutakoa %5,6 hazi zen 2018ko lehen hiruhilekoan.

Erritmo hori aurreko epealdietan lortutakoaren antzekoa da eta ekonomia aurreratuetan

jasotakoa baino txikiagoa. Merkatu horietara proportzio handiagoan bideratzen da makineria,

hala mekanikoa nola elektrikoa. Bi talde horiek esportazio guztien ia %30 biltzen dute eta bi

kasuetan esportazioen balioa murriztu zen urte arteko tasan. Jaitsiera hori ibilgailu automobilen

(%41,9) eta galdaketa manufakturen (%27,0) salmentaren bilakaera positiboak konpentsatu



zuen. Ekonomia eremu horretako herrialdeen artean, Txinara zuzendutako esportazioak %5,5

handitu ziren, bi hiruhilekoz jarraian jaitsierak jaso eta gero. Herrialde horretara esportatzen

den produktu nagusia makineria da, salmenta guztien erdia baino gehiago biltzen baitu, eta

gehikuntza garrantzitsua lortu zuen. Galdaketa manufakturek ere bilakaera ona izan zuten

(%5,8), baina pisua daukaten gainontzeko atalek beren emaitzak okertu zituzten. Brasilera

esportatutakoa %25,8 gehitu ziren, erregai mineralen salmentak baldintzatuta, aurreko urteko

emaitzaren aldean bikoiztu zirelako eta ekonomia horretara esportatutako guztiaren ia %40

bildu zutelako. Azkenik, Errusiara esportatutakoa %19,4 handitu zen, bere atal nagusiaren,

hots, ibilgailu automobilen, bultzadari esker (%38,3 hazi zen).

Esportazioen bultzada sendotik aldenduta, inportazioen balioa %2,9 bakarrik hazi zen aurtengo

lehen hiruhilekoan, hots, aurreko epealdietan baino nabarmen gutxiago. Emaitzaren apaltzea,

neurri batean, erregai mineralen erosketaren jaitsierak (%-4,6) azaltzen du, atzerritik ekartzen

diren inportazio guztien laurdena baino gehiago atal horretako produktuak direlako. Baina

energiaz bestelako inportazioek ere erritmoa galgatu zuten, 2017ko laugarren hiruhilekoan

eskuratu zuten %11,8 hartatik aurtengo lehen laurdenean jasotako %6,1era. Hala makinak eta

tresnen atalak (%7,2) nola ibilgailu automobilenak (%10,3) urte arteko aldakuntza tasa

esanguratsuak lortu zituzten. Hala eta guztiz ere, nekazaritzako produktuak (%-5,8) eta

gainontzeko manufakturak (%-1,2) ez ziren gai izan 2017ko epealdi berean eskuratu zuten

balioari eusteko.

INPORTAZIOEN JATORRIA

Urte arteko aldakuntza tasak eta mila euro

2016 2017 2017 2018

II III IV I I

GUZTIRA -8,0 20,5 12,9 22,5 13,9 2,9 4.908.399

ELGE -7,7 17,8 2,6 23,0 8,9 1,5 3.454.755

Europar Batasuna -8,1 13,4 1,1 14,2 5,6 -6,0 2.725.148

Frantzia 9,5 6,8 -2,3 11,7 5,4 4,8 751.012

Alemania -8,9 12,0 1,0 14,2 18,9 11,9 501.473

Erresuma Batua -51,7 62,8 -1,3 76,5 -26,5 -57,0 264.452

Italia 3,5 7,7 -1,7 7,1 9,9 11,9 248.337

AEB -3,9 18,8 -13,0 39,2 34,3 0,8 97.649

ELGEtik kanpokoak -8,5 26,9 42,4 21,6 26,5 6,4 1.453.644

Iturria: Eustat.



Inportazioen apaltzea berdin gauzatu zen herrialde garatuetatik ekarritako produktuetan nola

garapen bidean dauden ekonomietatik iritsitakoetan. Erregai mineralen jatorriak eragina izaten

du hemen aztertzen diren bi eremu handien bilakaeran. Hala eta guztiz ere, une hauetan,

hornitzailearen aldakuntza eremuaren barnean gertatu da. Hain zuzen ere, herrialde garatuen

artean, Norvegiak eta Kanadak pisua irabazi dute Erresuma Batuaren kaltetan. Azaleratzen ari

diren herrialdeen artean, berriz, Libiaren papera indartuta atera da, hornitzaile nagusia izatera

iritsi baita, Errusiaren eta Nigeriaren kaltetan. Beste herrialde batzuk, hala nola Ghana eta

Egipto, ia lehenengo aldiz agertzen dira orain erregai mineralen hornitzaileen sailkapenean.

Beste hiruhileko batez, EAEko ekonomiaren hornitzaile nagusia Alemania izan zen, merkatuaren

%15,3ko kuotarekin. Herrialde horretatik iritsitako inportazioak %4,8 handitu ziren, hots,

aurreko datua baino zertxobait gutxiago, eta neurri handi batean makinak (guztizkoaren %40)

eta ibilgailu automobilak (guztizkoaren %20) izaten dira. Bi atal horiek portaera apala izan

zuten urte hasieran, beren hazkunde tasa ez baitzen %5,0ra heldu. Herrialde horretatik urrun

Frantzia dago, merkatuaren %10,2ko kuotarekin. Kasu horretan, inportazioen atal

esanguratsuena burdinaren eta altzairuaren galdaketa da, jaitsiera txikia izan baitzuen. Makina

eta tresna mekanikoen erosketan hauteman zen dinamismoak (%42,4) konpentsatu zuen

jaitsiera hori. Erresuma Batutik batez ere erregai mineralak inportatzen dira, beherakada bizia

pairatu baitzuten, beste herrialde batzuetatik ekarri zirelako. Inportazioen sailkapenean

agertzen den laugarren herrialdea Italia da, EAEn eginiko salmentak %11,9 hazita. Bai

burdinaren eta altzairuaren galdaketak bai makina eta tresna mekanikoak, bi atal nagusiak

baitira, emaitza onak jaso zituzten.

Aipatua izan denez, garapen bidean dauden herrialdeek, neurri handi batean, erregai mineralak

saltzen dituzte EAEn, eremu horretatik iristen diren inportazio guztien ia erdia baitira eta %7,2

areagotu ziren. Txina salbuespenetako bat da eremu horretan eta, orobat, EAEko ekonomiaren

hirugarren hornitzaile nagusia da, Alemaniaren eta Frantziaren ondoren. Herrialde horretatik

inportatutakoaren balioa %10,5 hazi zen lehen hiruhilekoan, makineriak oso pisu garrantzitsua

daukala, guztizkoaren %40 inguru biltzen duelako.

Esportazioek eta inportazioek 1.513 milioi euroko merkataritza saldoa utzi zuten, EAEren

aldekoa, aurreko bi hiruhilekoetan lortutako zenbakia gaindituz, baina bi horiek baino lehenago

jaso zirenetatik asko desbideratu gabe. Energiaren saldoa negatiboa izan zen eta 772 milioi

eurora iritsi zen. Energiaz bestelako saldo positiboak konpentsatu zuen defizit hori, 2.285 milioi

eurora heldu zelako. Kasu horretan, inoiz jaso den kopururik handienetako bat eskuratu zen.

Merkataritzako salerosketen jatorri geografikoaren arabera, aldeko saldoa herrialde garatuekin

lortzen da (1.870 milioi euro) eta defizita, ordea, azaleratzen ari diren ekonomiekin (-357 milioi

euro). Superabit handienak Frantziarekin (466 milioi euro) eta AEBekin (438 milioi euro) lortu

dira.



Prezioak, soldatak eta kostuak

Prezioak aztertzen dituzten adierazleek emaitza txikiagoak jaso zituzten aurtengo lehen

hiruhilekoan aurreko epealdian baino. Hala ere, KPI eta IPRI indizeen kasuetan, ondorengo

hilekoetan hazteko bideari ekin zioten berriro. BPGaren deflatorea, berriz, moteldu egin zen urte

hasieran eta %0,9an kokatu zen, bi hiruhilekoz jarraian gorantz egin ondoren. Apaltze horren

atzean, kontsumo pribatuaren deflatorearen geldotasuna dago. Aitzitik, kontsumo publikoaren

deflatorea areagotu zen, %0,1etik %0,3ra. Baita kapital eraketa gordinarena ere, kasu horretan

%0,7tik %1,0ra.

KPIaren esparruan, adierazi behar da inflazioak beheranzko joera erakutsi zuela 2017ko azken

hilekoetan eta aurtengo lehen hilekoan, urte arteko tasa %0,5ean utzita. Hala ere, ondorengo

hilekoetan susperraldi txikia gertatu zen eta hazkundea %1aren inguruan geratu zen, baina

maiatzean tasa hori %2,0ra igo zen. Goranzko dinamika hori, berriro ere, energiaren

salneurriaren bilakaerak baldintzatu zuen, petrolio gordinak ezagutu zuen gorakada biziak

eraginda.

KONTSUMOKO PREZIOEN INDIZEAREN BANAKETA

Urte arteko aldakuntza tasak eta ekarpenak

2016 2017 2017 2018

Ekarpena IV I Maiatza

Inflazio osoa (%100) 0,0 2,0 1,4 0,9 2,0 2,0

Azpiko inflazioa (%81,8) 0,9 1,1 0,8 0,9 1,2 1,0

- Elikagai landuak (%14,3) 0,9 0,0 0,8 1,0 1,5 0,2

- Industria ondasunak (%24,5) 0,8 0,3 -0,4 -0,3 0,0 0,0

- Zerbitzuak (%43,1) 1,1 1,7 1,5 1,5 1,8 0,8

Hondar inflazioa (%18,2) -4,2 6,5 4,2 0,8 5,7 1,0

- Landu gabeko elikagaiak (%7,8) 2,6 3,7 4,2 1,7 3,4 0,3

- Energia (%10,4) -8,2 8,2 4,1 0,2 7,5 0,8

Iturria: INE.

Hain zuzen ere, petrolio upelaren prezioa maiatzaren erdialdean 80 dolarretara hurbildu zen,

2014ko azarotik inoiz jaso den maila baita. Eskaintzaren ikuspegitik, garestitzea AEBen eta

Iranen arteko harreman gatazkatsutik eratortzen diren arrisku geopolitikoek okerrera egitean

datza. Orobat, LPEE barrukoak zein kanpokoak diren herrialdeek ekoizpena murrizten jarraituko



dutelako igurikimenek ere eragina izan dute, nahiz eta azken herrialde horiek bigarren

seihilekotik aurrera petrolio ekoizpena gutxitzeko politika baztertuko dutela espero den.

Eskariaren aldetik, berau sendoa da oraindik, munduko ekonomiaren zikloak bizi duen hedaldiari

esker. Horrek ere petrolioaren garestitzea ahalbidetu zuen.

Petrolioaz aparte, gainontzeko lehengaiek ere salneurria goratu zuten modu orokorrean, nahiz

eta Txinatik inportatutako metalena moteldu zen. Garestitze honen atzean, ekonomia

jardueraren une gozoa dago. Lehengai guztien artean, aluminioaren garestitze bizia

nabarmendu behar da. Are gehiago, AEBek ezarriko dituen neurri protekzionistek kaltetuko

dituzten produktuetako bat da aluminioa.

Petrolioak udaberriko hilekoetan bizi duen garestitzeak eta ekonomia jardueraren bizitasunak

pentsarazten dute epe laburrean inflazioak gora egingo duela eta oso litekeena dela urte arteko

tasa EBZren helburutik oso hurbil kokatzea, dagoeneko maiatzeko KPIan gertatu den bezala

(%2,0). Hala eta guztiz ere, goranzko joera hori koiunturakoa izan daiteke eta petrolioaren

prezioa jaisten denean inflazioa moteldu daiteke, zeren eta inflazioan eragina duten beste

faktore batzuek, hala nola soldaten bilakaerak, oraindik ez baitute presio handirik eragin indize

orokorrean.

Azpiko inflazioak, berriz, oraindik ez du goranzko joera iraunkorrik erakutsi eta maiatzeko datua

(%1,2) urte osoko altuena izan zen arren, 2017ko batez besteko emaitzaren (%1,1) oso

antzekoa da. Adierazle horren barnean, bilakaera kontrajarriak hautematen dira bi osagaietan.

Alde batetik, zerbitzuek %1,8 garestitu zituzten beren prezioak hileko horretan, EBZk ezarri

duen erreferentziatik nahiko hurbil dagoen tasa baita, neurri handi batean ostalaritzari lotuta

dauden jarduerek izan zuten bultzadaren ondorioz. Landutako elikagaiek ere (%1,5) aurreko

hilekoetan baino gehiago garestitu ziren. Aitzitik, industria alorreko ondasunak (%0,0) igoera

horiek saihestu zituzten.

Beraz, maiatzean inflazioak izan duen igoera, neurri handi batean, indizearen osagai

gorabeheratsuenen garestitzearen ondorioa izan da. Izan ere, hondar inflazioa %5,7ra arte igo

zen, azken hamabi hilekoetako daturik gorena baita. Alde batetik, landu gabeko elikagaiek %3,4

goratu zituzten beren prezioak eta energiako produktuek, berriz, %7,5. Azken kasu horretan,

petrolioaren eta argindarraren salneurriak izan ziren erantzuleak, aurreko urtean baino gehiago

igo zirelako.

Petrolioaren garestitzeak bereziki garraioari eragiten dio, urte arteko aldakuntza tasa %4,8ra

arte handitu baitzuen, tasa hori aurreko balioen oso gainetik dagoela. Orobat, etxebizitzaren



taldeak %2,5eko garestitzea ezagutu zuen, hala berogailuetarako gasolioarengatik nola

argindarrarengatik. Bi talde horiekin batera, komunikazioek (%2,5), edari alkoholdunak eta

tabakoak (%2,4) eta elikagaiak eta alkoholik gabeko edariak (%2,1) taldeek ere %2,0tik gorako

gehikuntzak jaso zituzten. Beraz, KPIa osatzen duten hamabi taldeetatik maiatzean bostek

%2,0ko erreferentzia gainditu zuten.

EAE-KO KONTSUMOKO PREZIOEN INDIZEA


2016 2017 2017 2018

II III IV I Maiatza

Indize orokorra 0,0 2,0 2,0 1,8 1,4 0,9 2,0

Janariak eta alkohol gabeko edariak 1,6 1,2 1,0 0,7 2,0 1,2 2,1

Edari alkoholdunak eta tabakoa 0,4 1,7 1,7 1,6 1,7 1,5 2,4

Jantziak eta oinetakoak 0,8 0,7 0,8 0,8 0,4 0,6 1,4

Etxebizitza, ura, elektrizitatea, gasa -4,1 3,7 4,5 2,7 1,9 0,0 2,5

Etxeko hornidura 0,5 -0,3 -0,3 -0,6 -0,8 -0,3 0,6

Medikuntza 1,0 1,1 1,5 1,1 0,4 0,2 0,1

Garraioa -1,8 4,3 3,7 3,2 2,7 1,5 4,8

Komunikazioak 2,6 1,3 1,9 1,0 0,5 1,8 2,5

Aisia eta kultura -1,0 1,9 2,9 2,0 1,3 0,2 0,8

Irakaskuntza 0,6 1,6 1,6 1,6 1,5 1,1 1,0

Hotelak, kafetegiak eta jatetxeak 1,0 1,8 1,9 2,4 1,9 1,8 1,8

Besteak 1,7 0,7 1,0 0,4 0,1 0,2 0,5

Iturria: INE.

Kontsumoko prezioen kasuan bezala, presio inflaziogileak industria ondasunen salneurrian ere

nabaritu ziren, apirilean %2,2ko urte arteko tasa izan zuelako. Eskura dagoen azken

informazioa aztertuta, prezioen gehikuntza tasa altuena izan duen taldea ez da energiarena izan

(%1,8), pentsa zitekeenez, bitarteko ondasunena baizik (%3,5), lehengaien garestitzeak

baldintzatuta. Petrolioaren garestitzea datozen hilekoetako datuetan gehiago nabarituko dela

pentsatzekoa da, antzeko gorakadak ezagutu ziren uneetan gertatu zen bezala. Beste aldetik,

kontsumorako ondasunek %1,9ko igoera izan zuten, talde hori osatzen duten bi atalek urte

arteko tasa bizkortu zutela. Azkenik, ekipamendurako ondasunek %1,5era moteldu zuten beren

igoera.

Soldatei dagokienez, Lan Harremanen Kontseiluaren azken datuek seinalatzen dute soldaten

gehikuntza, hala indarrean dauden hitzarmenena nola aurten sinatu direnena, 2017an



adostutakoa baino zertxobait altuagoa dela. Hain zuzen ere, indarrean dauden lan hitzarmenen

batez besteko igoera %1,9 da, aurtengo hilekoetan zehar izenpetu direnena %2,3ra iritsi den

bitartean. Beste aldetik, enpresetan sinatutako igoera (%1,6) txikiagoa dela hautematen da,

aurreko urteetan ez bezala.

HITZARMENETAN ADOSTUTAKO SOLDATA IGOERAK


2014 2015 2016 2017 2018

Indarrean dauden hitzarmenak: 0,7 0,6 1,0 1,6 1,9

- Urtean zehar sinatutakoak 0,5 0,8 1,2 1,6 2,3

Negoziazio esparruaren arabera:

- Sektoreko hitzarmenak 0,8 0,6 1,0 1,5 2,0

- Enpresako hitzarmenak 0,6 0,6 1,2 1,6 1,6

(*) 2018ko apirila arte erregistratutako hitzarmenak. Iturria: Lan Harremanen Kontseilua.

Hitzarmen kolektiboetako datuak bateragarriak dira INEren lan kostuen inkestaren

informazioarekin. Azken horrek langile bakoitzeko lan kostuak 2018ko hasieran %1,6 hazi zirela

seinalatzen du, aurreko hiruhilekoetan baino gehiago. Igoera horren oinarrian bi mugimendu

kontrajarri daude: lan egindako ordu bakoitzeko kostuaren %5,0ko igoera eta lan egindako

orduen kopuruaren %3,2ko jaitsiera.

LAN KOSTUAK


2016 2017 2017 2018

I II III IV I

Lan kostu guztiak langileko -0,9 0,5 0,8 -1,3 1,1 1,2 1,6

- Soldata kostua guztira -1,1 0,1 0,0 -1,7 1,1 0,8 1,6

- Bestelako kostuak -0,3 1,6 2,9 -0,1 1,1 2,4 1,7

Lan kostu guztiak orduko 0,4 0,2 -4,2 6,6 -1,8 0,7 5,0

- Soldata kostua guztira 0,2 -0,2 -4,9 6,1 -1,7 0,3 4,9

- Bestelako kostuak 1,0 1,2 -2,2 8,0 -2,0 2,0 5,1

Adostutako lan orduak -0,6 -0,1 -0,3 -0,4 0,1 0,1 0,5

Benetan egindako lan orduak -1,0 0,0 5,2 -7,4 3,0 0,4 -3,2

Iturria: INE.



Arlo publikoa

2018ko laugarren hilekoa amaituta, Eusko Jaurlaritzak 184,6 milioi euroko finantzazio ahalmena

aurkeztu zuen, aurreko urteko epealdi berean lortutakoa baino %31,4 gutxiago. Superabit

txikiago hori gastu arrunten hazkunde erritmoaren (%9,8) ondorioa da, diru sarrera arruntena

(%4,5) baino bizkorrago hazi zelako. Gastu atal guztiek aldakuntza tasa positiboak jaso

zituzten, baita finantza gastuena ere.

Beste aldetik, finantza pasiboek, zorpetzearekin lotuta dagoen kapitulua baita, beheranzko

joerari jarraipena eman zioten eta %45,6 murriztu. Hori horrela izanda, BPGarekiko zorraren

ratioak murrizten segi dezake, interesen ordainketa txikiagoan eta ekonomiaren hobekuntzan

oinarrituta, sarrera arrunten gehikuntza ahalbidetuko duelako.

EUSKO JAURLARITZAREN AURREKONTUKO ERAGIKETAK (urtarrila-apirila)

Mila euro

2017 2018 % aldakun.

1. SARRERA ARRUNTAK 3.092.027 3.232.273 4,5

2. GASTU ARRUNTAK 2.685.945 2.948.824 9,8

Langileen gastuak 588.576 596.310 1,3

Funtzionamenduko gastuak 1.106.938 1.130.472 2,1

Finantza gastuak 57.168 60.922 6,6

Transferentzia arruntak 933.262 1.161.120 24,4

3. AURREZKI GORDINA (1-2) 406.082 283.448 -30,2

4. KAPITALEKO SARRERAK 19.928 9.035 -54,7

5. KAPITALEKO GASTUAK 156.924 107.870 -31,3

Inbertsio errealak 35.138 16.601 -52,8

Kapitaleko transferentziak 121.786 91.269 -25,1

6. FINANT. AHAL (+) EDO BEHAR (-) (3+4-5) 269.086 184.613 -31,4

7. FINANTZA AKTIBOEN ALDAKUNTZA GARBIA 4.455 3.832 -14,0

8. FINANTZA PASIBOEN ALDAKUNTZA GARBIA 661.498 360.041 -45,6

9. AURREKONTU SUPERABITA/DEFIZITA (6+7+8) 935.039 548.486 -41,3

10. AURREKONTU SUPERABITA/DEFIZITA KUTXA TERMINOTAN -253.240 -516.378 103,9

Iturria: Ogasun eta Ekonomia Saila.



Apirila arte zergen bidez bildutako diru sarrerak 4.442,3 milioi eurora iritsi ziren. Kopuru horrek

%8,0ko gehikuntza seinalatzen du aurreko urteko epealdi beraren aldean. Bilakaera hori batez

ere zuzeneko zergen portaera onean (%13,2) oinarritu zen, baina zeharkako zergen bilakaera

ere aipagarria izan zen, nahiz eta azken multzo horrek hazkunde motelagoak (%5,7) eskuratu

zituen.

Horiek horrela, eta analisia zuzeneko zergekin hasita, PFEZren bultzada sendoa (%8,5)

nabarmendu behar da. Berriro ere, lanaren etekinen gaineko atxikipenak (%4,0), zerga horren

osagai nagusia baita, gehikuntzaren erantzule behinenak izan ziren. Hazkundearen arrazoien

artean, EAEko ekonomiak bizi duen enplegu sorrera nabarmena dago. Horri gehitu behar zaio

nabaritzen hasi berri den batez besteko soldaten igoera, batez besteko tipo efektiboaren igoera

berarekin ekarri duena. Zergaren gainontzeko osagaien artean, higiezinen kapitalaren errentek

izan duten hobekuntza (%33,2) aipatu behar da, dibidenduen eta kapitaleko gainontzeko

errenten hazkundeari esker.

Zuzeneko beste zerga nagusiarekin jarraituz, sozietateen gaineko zergaren pisua diru bilketa

guztian oraindik ez da oso esanguratsua, nahiz eta apirilean konturako lehen ordainketa bildu

zen. Hala eta guztiz ere, zerga horrek oso balio positibo aipagarriak (%56,8) eskuratu zituen,

aurtengo lehen hilekoetan lortu zituen bezala. Gehikuntza hori kuota diferentzial garbiaren

igoerak eragin zuen, baina baita ere oraingoz itzulketetan ez delako inolako hazkunderik

gertatu, iazko epealdi berean jazo zen bezala.

Zeharkako zergek ere gora egin zuten aurtengo lehen lau hilekoetan, baina zuzeneko zergen

gehikuntza tasara iritsi gabe. Izan ere, berton kudeatutako BEZaren kapitulua %6,8 areagotu

zen, azken kontsumoan eginiko gastuaren hazkundeak bultzatuta. Hala ere, tasa hori 2017ko

epealdi berean jaso zen %8,0aren azpian dago. Iazko hilekoetan prezioen igoerak mesedea egin

zion diru bilketari.

Beste aldetik, zerga berezien diru bilketak tasa positiboak (%1,4) izan zituen, baina gainontzeko

zergenak baino apalagoak izan ziren. Hazkundea tabako lanen gaineko zergaren portaera onak

eragin zuen. Zerga horren gehikuntza tasa esanguratsua lotuta dago 2017an lortu ziren diru

sarrera txikiekin. Orobat, hidrokarburoen gaineko zergak tasa positiboak eskuratu zituen,

berogailuetarako gasolioaren eta gainontzeko erregaien gehikuntza sendoari esker.

Txanponaren ifrentzuan, alkoholaren eta hortik eratorritako edarien zergak jaso zituen

beherakada nabarmenak (%-38,4) kokatu dira.



ZERGA ITUNDUEN BILAKAERA (urtarriletik apirilera)

Mila euro

ZERGAK

Diru bilketa

2017 2018 %

Aldakuntza

PFEZ 1.681.348 1.823.831 8,5

- Lanaren eta lanbide jardu. etekinen atxikipenak 1.664.711 1.730.487 4,0

- Kapital higigarriaren etekinen atxikipenak 57.692 76.833 33,2

- Kapital higiezinaren etekinen atxikipenak 28.884 28.907 0,1

- Ondare irabazien atxikipenak 14.381 25.128 74,7

- Loteria eta apustu jakin batzuen g/zerga bereziak 11.691 30.420 160,2

- Prof. eta enpresarien ordainketa zatikatuak 55.413 58.496 5,6

- Kuota diferentzial garbia -151.424 -126.441 16,5

Sozietateen gaineko zerga 117.017 183.471 56,8

- Kapital higigarriaren etekinen atxikipenak 57.692 76.833 33,2

- Kapital higiezinaren etekinen atxikipenak 28.884 28.907 0,1

- Ondare irabazien atxikipenak 14.381 25.128 74,7

- Kuota diferentzial garbia 16.060 52.603 227,5

Ez-egoiliarren errentaren gaineko zerga -36.809 -4.419 88,0

Oinordetza eta dohaintzen gaineko zerga 42.890 39.383 -8,2

Ondarearen gaineko zerga 3.410 3.839 12,6

Kreditu entitateen gordailuen gaineko zergak. 7 - -

Energia elektrikoaren ekoizpenaren gaineko zerga 9.214 10.744 16,6

ZUZENEKO ZERGAK GUZTIRA 1.817.079 2.056.849 13,2

BEZaren bertoko kudeaketa 1.383.192 1.476.746 6,8

Ondare eskualdatzeen gaineko zerga 42.117 50.346 19,5

Egintza juridiko dokumentatuen gaineko zerga 12.669 14.686 15,9

Garraiobide jakin batzuen gaineko zerga bereziak 6.358 7.393 16,3

Fabrikazioaren zerga berezia. Bertoko kudeaketa 515.200 522.597 1,4

Aseguru sarien gaineko zerga 23.379 24.646 5,4

Joko jardueren gaineko zergak 2.066 2.632 27,4

Berotegi efektuko gasen gaineko zergak 1.970 1.112 -43,6

Iraungitako zergak -2.138 -3.036 -42,0

ZEHARKAKO ZERGAK GUZTIRA 1.984.813 2.097.121 5,7

TASAK ETA BESTE. SARRERAK GUZTIRA 33.598 35.718 6,3

BERTON KUDEATUTAKO ZERGA ITUNDUAK 3.835.490 4.189.688 9,2

BEZaren doikuntza 423.758 428.393 1,1

Zerga berezian doikuntza -144.744 -175.814 -21,5

ITUNDUTAKO ZERGAK GUZTIRA 4.114.504 4.442.267 8,0

Iturria: Foru aldundiak.



Arlo finantzarioa

Ekonomiaren datu onak ez ziren nahiko izan finantza merkatuetan egonkortasunari eusteko.

Banku zentral nagusien moneta politika (gehiago AEBetan Europan baino) urratsez urrats

hartzen ari den tonu aldaketari eta arrisku politiko eta geopolitikoen areagotzeari (Italian bizi

den krisi instituzional garrantzitsua eta Espainian bizi den zentsura mozioa) protekzionismoaren

aldeko mugimenduaren mehatxua gehitu behar zaie mundu mailan. Aurreko arrazoi guztiek

hegakortasun maila 2017ko batez bestekoan baino nabarmen gorago kokatu dute.

ADIERAZLE MONETARIO ETA FINANTZARIOAK

2016 2017 2017 2018

Aben. Urtar. Otsai. Martxoa Apir. Maiatza

Banku Zentralen interes tasak (%)

Europako Banku Zentrala 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

Erreserba Federala 0,75 1,50 1,50 1,50 1,50 1,75 1,75 1,75

Japoniako Bankua -0,10 -0,10 -0,10 -0,10 -0,10 -0,10 -0,10 -0,10

Ingalaterrako Bankua 0,25 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50

Txinako Bankua 4,35 4,35 4,35 4,35 4,35 4,35 4,35 4,35

Brasilgo Banku Zentrala 13,75 7,00 7,00 7,00 6,75 6,50 6,50 6,50

Alemaniako 10 urteko zor publikoarekiko aldea (oinarri puntuak)

Espainia 119 114 114 75 88 66 72 115

AEB 224 198 198 203 221 224 238 248

Portugal 357 151 151 125 133 111 110 161

Erresuma Batua 103 76 76 81 84 84 85 88

Italia 161 157 157 132 141 129 123 237

Iturria: Europako Banku Zentrala eta Espainiako Bankua.

Europako Banku Zentralak (EBZ) interes tasa ofizialak bere horretan, aldaketarik gabe, uztea

erabaki zuen eta gaur eguneko mailan denbora luzez utziko dituela iragarri du, gutxienez

2019ko erdialdea arte. Beste aldetik, Erreserba Federalak esku hartzeko tasa berriro igo zuen.

Izan ere, martxoan eta ekainean Fedek bi igoera gehiago onartu zituen, biak 25 oinarri

puntutakoak, esku hartzeko tasa %2,0an kokatu zutena. Azken igoera horiekin, dagoeneko

zortzi aldiz igo ditu interes tasak 2015eko abenduko bileran moneta politikan murrizketa ziklo

bati ekin zionetik. Gainontzeko banku zentralek bere horretan utzi zuten moneta politika, baina

Ingalaterrako Bankuak ez zuen baztertu esku hartzeko tasa laster igotzea, britainiar ekonomia,



Brexitaren ondorioz ahulduta baitago, gehiegi berotu dadila saihesteko, libra baliogabetu eta

inflazio altuagoko testuinguru batean.

Zor subiranoari dagokionez, Europak arriskutik aldentzeko joera hartu zuen, Italian gobernua

osatzeko ezintasunak eragin zuen ziurgabetasunaren ondorioz. Alemaniako zor publikoak babes

aktibo gisa jokatu zuen eta bertako 10 urterako interes tasa 20 puntu baino gehiago jaitsi zen.

Aitzitik, periferiako herrialdeen arrisku sariek nabarmen egin zuten gora. Hain zuzen ere,

Italiako arrisku saria maiatzaren amaieran 290 puntuen gainetik kokatzera iritsi zen, hots,

2013ko erdialdetik inoiz egon den mailarik gorenean. Testuinguru horretan, Europako

hegoaldeko gainontzeko herrialdeen arrisku sariak ere goratu ziren, baina modu apalagoan, eta

analisigile nagusiek uste zuten oraingo ezegonkortasuneko eszenatokia eta 2014ko krisian bizi

zena antzekoak izan zitezkeela. Espainiako zor subiranoaren kasuan, gobernuko presidentearen

kontra aurkeztu zen zentsura mozioak eragin zuen ziurgabetasuna erantsi behar da, arrisku

saria ia bikoiztera eraman zuena: 71 puntuetatik 135 puntuetara bi asteko epe laburrean. Harez

geroztik, Pedro Sanchez presidente berri izendatu ondoren, arrisku saria apaldu zen eta 90

puntuetara murriztu zen. Italiako bilakaera antzekoa izan zen. Gobernu berria izendatu

ondoren, saria 212 puntuetara murriztu zen.

Hala ere, ezegonkortasuna ez zen zor subiranora mugatu. Hainbat urtez interes tasa apaleko

testuinguruak burtsak gorarazi eta babestu ondoren, hegakortasunaren igoerak kalte egin zien.

Martxoan jaitsierak pairatu zituzten, AEBen eta Txinaren arteko merkataritza tentsioen igoerari

lotuta. Apirilera ere hedatu ziren beherakadak, Trumpen administrazioak arantzelak igoko

zituela iragarri eta gero. Maiatzean, Espainian eta Italian sortu zen ziurgabetasunak burtsak

hondoratu zituen, bereziki europarrak. IBEX-35ek 9.500 puntuko maila galdu zuen eta %5,16

jaitsi zen maiatzean bakarrik. Aurtengo urtea hasi zenetik, pilatutako galerak %5,8ra iritsi dira.

Beste aldetik, azaleratzen ari diren burtsek ere bilakaera txarra izan zuten eta indize gehienek

galera esanguratsuak izan zituzten maiatzaren amaieran (azaleratzen ari diren herrialdeen

multzoa ordezkatzen duen MSCI indizeak %3 baino gehiago egin zuen behera). Eskualdeka,

kaltetuena Amerika Latinoa izan zen, bertako MSCI indizeak %14,3 galdu zuelako.

Dibisa merkatuetan, euroak ere pairatu zuen arriskutik aldentzeko joera. Aurtengo lehen hiru

hilekoetan gorantz egin ondoren, apirilean euroa balioa galtzen hasi zen dibisa nagusien aldean.

Joera hori maiatzean areagotu zen. Hain zuzen ere, hilekoaren hasieran euroa 1,20 dolarretan

trukatzen zen bitartean, maiatzaren amaieran truke tasa 1,16 dolarretara jaitsia zen. Bilakaera

horren arrazoia ez da euroaren ahultasuna dibisa estatubatuarraren sendotasuna baizik, bertako

interes tasak igo zirelako eta hango ekonomia osasuntsu dagoelako. Gainontzeko dibisei

dagokienez, euroak bilakaera mistoa izan zuen: liberaren aldean balioa irabazi zuen, baina

yenaren aldean galdu.



ADIERAZLE MONETARIO ETA FINANTZARIOAK

2016 2017 2017 2018

Aben. Urtar. Otsai. Martxoa Apir. Maiatza

Truke tasak

Dolarra/euro 1,107 1,129 1,183 1,220 1,235 1,234 1,228 1,181

Yena/euro 120,3 126,7 133,6 135,3 133,3 130,86 132,16 129,57

Libera esterlina/euro 0,819 0,876 0,883 0,883 0,884 0,883 0,872 0,877

Yena/dolarra 108,8 112,2 112,9 110,9 107,9 106,1 107,7 109,7

€ efektibo nominala (%) 94,4 96,6 98,8 99,4 99,6 99,7 99,5 98,1

Burtsa indizeak (*)

IBEX35 -2,0 7,4 7,4 4,1 -2,0 -4,4 -0,6 -5,8

Eurostoxx-50 0,7 6,5 6,5 3,0 -1,9 -4,1 0,9 -2,8

Dow Jones 13,4 25,1 25,1 5,8 1,3 -2,5 -2,2 -1,2

Nikkei 225 0,4 19,1 19,1 1,5 -3,1 -5,8 -1,3 -2,5

(*) Hazkunde metatua urte hasieratik hilearen azken egunera arte. Iturria: Europako Banku Zentrala eta Espainiako Bankua.

Ezegonkortasuna euriborraren bilakaeran ere hauteman zen, maiatzeko amaieran %-0,188an

kokatu baitzen, aurreko hilekoko %-0,190aren aldean. Gehikuntza hori, termino errealetan

guztiz hutsala den arren, 2008. urtetik bizi duen etengabeko jaitsieran gorakada txiki bat baino

ez da.

Gaur egun oraindik interes tasak txikiak diren arren eta EAEko familien egoera ona den arren,

etxebizitzen salmenten kopurua murriztu zen 2018ko lehen hiruhilekoan. Zehazkiago adierazita,

Sustapen Ministerioak egiten duen estatistikaren arabera, aurtengo lehen hilekoetan 5.035

transakzio formalizatu ziren, aurreko urteko epe berean baino %4,1 gutxiago. Izan ere, Estatu

osoan salmenten kopurua %8,0 handitu zen eta Euskadin ez ezik, Balearretan (%-10,0),

Nafarroan (%-9,6) eta Extremaduran (%-0,8) ere jaso ziren beherakadak. Hala ere,

etxebizitzen prezioen indizeak guztiz kontrako bilakaera erakutsi zuen, epealdi berean %6,1 igo

baitzen, ia Estatuan (%6,2) jaso zen maila bera. Gorakada horrekin dagoeneko hamabi

hiruhilekoz jarraian izan dituzte etxebizitzen prezioek urte arteko tasa positiboak. Gehikuntza

hori etxebizitza berrien prezioetara (%8,7) eta erabilitako etxebizitzetara (%5,5) hedatu zen

berdin.

Salerosketa horietatik, 4.445 hipoteken bidez formalizatu ziren. Datu horrek esan nahi du

2017ko lehen hiruhilekoan adostu zirenak baino %5,6 gutxiago izan zirela. Hain zuzen ere, 264



hipoteka gutxiago sinatu ziren eta 2017ko amaieran hasi zen beheranzko joera areagotu zen.

Etxebizitzen prezioen indizeak izan zuen gehikuntzarekin bat, hipoteka gutxiago sinatu ziren

arren, batez besteko diru kopurua %3,8 gehitu zen eta 203.404 eurotan kokatu zen, azken sei

urteko baliorik gorena baita. Azkenik, hipoteken %62,5 interes tasa aldakor batekin sinatu ziren

eta gainontzeko %37,5 tipo finko batekin.

Etxebizitzen hipoteken bilakaera

Batez besteko zenbatekoa (ezkerrean) hipoteka kopurua (eskuinean). Mila

Euriborra. 12 hilera

0

2

4

6

8

10

12

14

0

100

200

300

400

500

600

700

2007-I

2007-III

2008-I

2008-III

2009-I

2009-III

2010-I

2010-III

2011-I

2011-III

2012-I

2012-III

2013-I

2013-III

2014-I

2014-III

2015-I

2015-III

2016-I

2016-III

2017-I

2017-III

2018-I

Batez besteko zenbatekoa

Formalizatutako hipotekak

-1

0

1

2

3

4

5

6

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

Ekai

Abuz

Urri

Aben

Ots

aApi

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

-0,19

Iturria: INE eta Espainiako Bankua.

Aurreikuspenak

Munduko ekonomiaren 2018rako eta 2019rako hazkunde aurreikuspenak bat etortzen dira

2017an jaso zen erritmo onarekin, nahiz eta beheranzko joera txiki bat hautematen den.

Consensus Forecasts-ek maiatzean argitaratu zituen aurreikuspenek munduko ekonomiaren

hazkunde tasa %3,3an kokatzen dute 2018rako eta %3,2an, berriz, 2019rako. Aurreikuspenak

egiten dituzten erakundeek zikloaren susperraldia 2018an bai ekonomia aurreratuetan bai

azaleratzen ari direnetan iragartzen dute. 2019rako, ekonomia garatuek nolabaiteko apaltzea

hautemango dute hazkundean, baina garapen bidean daudenek, oro har, hedatzeko joera

luzatuko dute. Modu globalean, egonkortasuneko eszenategia marrazten da, ziurgabetasuna eta

arriskuak ere dituena. Mehatxu nagusiak finantza merkatuen hegakortasunean eta

merkataritzako protekzionismoaren igoeran kokatzen dira.



EKONOMIA AURREIKUSPENAK


BPG Kontsumo prezioak

2017 2018 2019 2017 2018 2019

Munduko ekonomia 3,2 3,3 3,2 2,5 2,7 2,6

AEB 2,3 2,8 2,6 2,1 2,5 2,2

Kanada 3,0 2,1 1,9 1,6 2,3 2,0

Japonia 1,7 1,3 1,1 0,5 1,0 1,1

Eurogunea 2,5 2,3 1,9 1,5 1,5 1,5

Europar Batasuna 2,4 2,2 1,9 1,7 1,7 1,7

Alemania 2,2 2,3 1,9 1,8 1,7 1,7

Espainia 3,1 2,7 2,3 2,0 1,5 1,5

Frantzia 2,0 1,9 1,8 1,0 1,5 1,5

Herbehereak 3,2 2,9 2,3 1,4 1,5 2,1

Italia 1,5 1,4 1,2 1,2 1,1 1,3

Erresuma Batua 1,8 1,4 1,5 2,7 2,5 2,2

Asia eta Ozeano Barea 5,0 4,9 4,7 1,7 2,2 2,3

Ekialdeko Europa 3,9 3,2 2,9 4,9 5,0 4,8

Amerika Latinoa 1,9 2,7 3,0 6,8 5,9 5,2

Iturria: Consensus Forecasts (2018ko maiatza).

Munduko eremu behinenei dagokienez, AEBetako ekonomiak zikloa bizkortzeko joera erakutsiko

du epe laburrean. Consensus Forecasts-en arabera, herrialde hori %2,8 haziko da 2018an eta

zertxobait motelduko du erritmoa %2,6ra arte 2019an. Ekonomia estatubatuarrari mesedea

egingo dio bultzada fiskal garrantzitsuak. Enplegu sorrerak bere horretan jarraituko du eta

aktiboen prezioen igoerarekin eta kontsumitzaileen konfiantzarekin batera azken kontsumoaren

gastua goraraziko du. Inbertsioa, berriz, sendotu egingo da, zerga erreformari eta finantza

baldintza onei esker. Nazioarteko testuinguru ekonomiko onak esportazioak bultzatuko ditu,

nahiz eta ziurgabetasun handia dagoen merkataritza alorrean hartzen ari diren politika

protekzionisten eraginagatik.

Beste aldetik, Txinako ekonomiak bilakaera egonkorra baina beheranzko ukituarekin erakutsiko

du eta NDFk hazkunde tasak %6,6an eta %6,4an utzi ditu 2018rako eta 2019rako, hurrenez

hurren. Kontuan hartu den epealdian, hazkundea leunduko da, esportazioak apalduko direlako

eta kapital eraketa gordina motelduko delako. Azpiegituretan eginiko inbertsioa, aurreko

urteetan hazkundearen bultzagile nagusia izan baitzen, ahulduko da, moneta baldintzak

gogorragoak izango direlako. Moneta politikak neutroa izaten jarraituko du, nahiz eta



gogortzeko ukitu txiki bat hartuko duen, finantza arriskuak saihesteko. Zerga politikak laguntza

emango dio hazkundeari oraindik. Hala ere, ekonomia txinatarraren arrisku nagusia beste

herrialde batzuetan protekzionismoa handitzeak izango lukeen eragin negatiboa da oraindik.

Eurogunearentzat azken hilekoetan aurreikuspenetan egin diren goranzko zuzenketak oso

handiak izan dira. Esate baterako, Consensus Forecasts-ek zenbatetsi duen hazkunde

ekonomikoa %2,3an kokatzen da 2018an eta %1,9an, berriz, 2019an. Oro har, barne

eskariaren hazkundea, batez ere kontsumo pribatuarena, bultzatuko duten elementuak moneta

politika egokitzailea, zerga politikaren laguntza eta lan merkatuaren hobekuntza izango dira.

Inbertsioaren gorakada finantza baldintza lagungarrietan, eskari global indartsuan eta ekoizteko

ahalmena handitzeko beharrean oinarrituko da. Inflazioak gora egingo duela espero da,

petrolioaren salneurria garestituko delako eta soldatak gehiago haziko direlako.

Eszenategi horretan, moneta politikak urratsak emango ditu normalizaziorako bidean. Esate

baterako, aktiboen erosketa gutxituko du eta interes tasen lehen igoera 2019ko bigarren erdian

erabaki dezake. Joera fiskala zertxobait hedakorra izango dela aurreikusten da, zor publikoaren

ratioak gutxitzeko aukera dagoela. Euroguneko ekonomiaren arrisku behinenak herrialde kide

batzuetan, bereziki Italian, bizi den ziurgabetasun politikoa eta merkataritzako tentsioen igoera

dira.

Espainiako ekonomiarentzat espero den hazkunde tasa, Consensus Forecasts-en arabera,

%2,7an kokatzen da 2018an eta %2,3an, berriz, 2019an. CEPREDE bat dator 2018rako %2,7

harekin, baina 2019ko aurreikuspena %2,4an utzi du. Ekonomiaren bizitasuna nazioarteko

ingurune lagungarri batean eta desoreka neurritsuak izango dituen barne hazkunde batean

oinarrituko da. 2018an, barne eskaria zertxobait motelduko dela aurreikusten da, kanpo

eskariaren ekarpen handiago batek konpentsatuko duena, munduko hazkunde biziaren

ondorioz. 2019an, BPGaren hazkunde tasak galgatuko direla espero da. Ibilbide horretan

desorekek epe laburrean bilakaera egonkorra izango dutela aurreikusten da. Izan ere, kanpo

saldoan, defizit eta zor publikoan, zein moneta baldintzan eta inflazioan eszenategi egonkorra

aurreikusten da.

Lan merkatuari dagokionez, CEPREDEk moteltze arina espero du eta enpleguaren aldakuntza

tasa %2,4an eta %2,0an kokatu du, hurrenez hurren, 2018an eta 2019an. Aurreikuspenek

enplegua sortzeko erritmoa gutxika-gutxika motelduko dela seinalatzen dute. Aldi berean, lan

eskaintza zertxobait piztuko da. Hala ere, langabezia tasa 2018ko amaieran %15,0aren

inguruan eta 2019ko amaieran %14,0aren azpian murrizteko aukera egongo da.



ESPAINIARAKO AURREIKUSPENAK HIRUHILEKOKA (2018ko maiatza)


2018

2018 2019 II III IV

BPG 2,7 2,7 2,6 2,7 2,4

Kontsumo pribatua 2,4 2,2 2,2 2,4 2,1

Kontsumo publikoa 2,1 1,8 1,6 2,0 1,6

Kap. finkoaren eraketa gordina 4,8 4,8 4,5 4,7 3,8

- Inbertsioa ekipamenduan 6,6 5,7 4,9 6,0 4,1

- Inbertsioa landutako aktibotan 0,5 0,9 1,1 0,7 2,0

- Inbertsioa eraikuntzan 4,6 5,1 4,7 4,7 4,0

Barne eskaria 2,8 2,6 2,4 2,7 2,3

Esportazioak 4,5 4,7 5,0 4,7 4,8

Inportazioak 5,1 4,7 4,7 5,0 4,7

Iturria: CEPREDE.

Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak EAErako ekonomia aurreikuspenak eguneratu ditu,

ingurune makroekonomikoaz eskura dagoen informazioa eta EAEko ekonomiaren beraren

koiunturako adierazleak erabilita. Zehatz-mehatz adierazita, etorkizuneko aurreikuspenen

berrikusketak goranzko zuzenketa bat ekarri du kontuan hartu den epealdi osorako. Hain zuzen

ere, 2018rako batez besteko hazkunde tasa orain %2,8an kokatu da eta datorren urtean

gehikuntza zertxobait motelduko dela espero da, %2,3ra iritsi arte. Eusko Jaurlaritzaren

2018rako aurreikuspen gaurkotua EAEko ekonomiarentzat beste erakunde batzuek prestatu

duten aurreikuspen urkilaren erdialdean agertzen da. Beheko muturrean, Hispalinkek aurkeztu

duen balio erantsiaren kalkulua (%2,4) dago eta goiko muturrean bai Funcasek bai BBVAk

zenbatetsi duten %3,1 agertzen da.

Ekonomia aurreikuspenetan egin diren zuzenketa horiek ez dute inolako aldakuntzarik ekarri

agregatu makroekonomiko nagusietarako markatu ziren ibilbideetan. Izan ere, oraindik espero

da barne eskaria EAEko ekonomiaren hazkundearen motorra izatea. Agregatu horrek 2,9 puntu

ekarriko dizkio BPGaren hazkundeari 2018an eta 2,4 puntu, berriz, 2019an. Familiek

kontsumoan eginiko gastuaren bizitasuna errenta eskuragarriaren gehikuntzan, lan

merkatuaren hobekuntzan eta kontsumitzaileen konfiantzan oinarrituko da. Beste aldetik,

kapital eraketa gordinak susperraldi handiagoa aurkeztuko du eta agregatu horri mesedea

egingo diote interes tasa apaleko egoerak eta enpresarien igurikimen baikorragoek,

ekonomiaren testuingurua dinamikoagoa izango delako. Eszenategi makroekonomiko berrian



kontuan hartu den epealdian, barne eskariaren ekarpenak joera egonkorra deskribatuko du.

Beste aldetik, kanpo eskariaren ekarpena, hau ere egonkorra izango baita, zertxobait negatiboa

izango da 2018an eta 2019an.

EAE-KO EKONOMIARAKO AURREIKUSPENAK HIRUHILEKOKA (2018ko maiatza)


2018

2018 2019 II III IV

BPG 2,9 2,7 2,6 2,8 2,3

Azken kontsumoa 2,7 2,4 2,3 2,6 2,1

Kontsumo pribatua 2,8 2,5 2,4 2,7 2,1

Kontsumo publikoa 2,2 2,0 2,0 2,2 1,8

Kapital eraketa gordina 3,5 3,5 3,3 3,5 2,9

Barne eskariaren ekarpena 3,0 2,8 2,7 2,9 2,4

Kanpo saldoaren ekarpena -0,1 -0,1 -0,1 -0,1 -0,1

Lehen arloa -4,4 -8,7 -8,0 -6,7 -4,6

Industria eta energia 3,3 3,1 2,8 3,3 2,3

Eraikuntza 2,4 2,2 2,0 2,3 1,8

Zerbitzuak 2,9 2,8 2,8 2,9 2,4

Balio erantsi gordina 2,9 2,7 2,7 2,8 2,3

Ekoizkinen gaineko zergak 2,6 2,4 2,3 2,6 2,0

BPGaren deflatorea 1,3 1,2 1,2 1,2 1,5

Enplegua 2,0 1,8 1,6 1,9 1,4

Langabezia tasa 10,9 10,7 10,3 10,8 10,0

Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza.

Eskaintzari dagokionez, hazkunde orokorrak aurreikusten dira jarduera adar guztietan,

salbuespen bakarra lehen arloa delarik. Nekazaritza eta arrantza biltzen dituen jarduera adarrak

narriadura garbia izango du bi urte horietan. Beste aldetik, industriaren aldakuntza tasa %3,3an

kokatuko da 2018an eta %2,3an, berriz, hurrengo urtean. Eraikuntzak hazkunde positiboen

norabidea berreskuratu du eta aurreikuspen berriek adierazten dute bide horretatik jarraituko

duela datozen hiruhilekoetan ere. Zerbitzuek sendotasuneko zantzuak erakutsiko ditu eta,

industriarekin batera, EAEko balio erantsi gordinaren hazkundeari ekarpen handienak egingo

dizkiote.



2018ko aurreikuspenak


Eusko Jaurlaritzaren berrikusketak Aurreikuspen panela

2,22,3

2,42,5

2,62,8

2017-I 2017-II 2017-III 2017-IV 2018-I 2018-II

2,42,6

2,72,8

2,93,1 3,1

HISPALINK CEPREDE LABORAL KUTXA EUSKOJAURLARITZA

CONFEBASK FUNCAS BBVA

Iturria: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza, CEPREDE (2018ko maiatza), BBVA (2018ko apirila), Confebask (2017ko abendua), Laboral kutxa (2017ko abendua), Funcas (2018ko maitza) eta Hispalink (2018ko maiatza BEGren aldakuntza).

Lan merkatuari dagokionez, eszenategi gaurkotuaren aurreikuspen berriek %1,9an utzi dute

2018ko enplegu sorrera eta %1,4an kokatu dute 2019rako aurreikusten den aldakuntza tasa.

Tasa horiek esan nahi dute 17.800 lanpostu inguru sortuko direla 2018an eta 13.200 inguru,

berriz, 2019an. Langabezia tasari dagokionez, 2018an %10,8ra murriztuko dela eta 2019an,

urteko batez bestekoan, %10,0ra iritsiko dela aurreikusten da. Hori horrela izanda, oraindik

pentsatzen da 2019ko bigarren seihilekoan langabezia tasa %10,0aren azpian kokatuko dela.

2018ko 1. hiruhilekoa · Japonian, lehen hiruhilekoko datuek islatzen dute 2017ko azken zatian bizi...

Documents

Transcript of 2018ko 1. hiruhilekoa · Japonian, lehen hiruhilekoko datuek islatzen dute 2017ko azken zatian bizi...