GIDA DIDAKTIKOA

2.0 HASIERAKO JARDUERA

a) IZENBURUA IDATZIb) INTERNETETIK GAIARI DAGOKION ARGAZKIA ITSATSI.c) GAIAN IKASIKO DUGUNAREN LABURPENAd) GAIAREN GIDOIA EMANe) HASIERAKO FROGA EGIN ETA ZUZENDUa) 2 GAIA: LURRA IRUDIKATZEA : MAPAKb) GAIAREKIN ERLAZIOANTURIKO ARGAZKIA

c) IIKASGAI – UNIATE HONETAN GAI HAUEK LANDUKO DITUGU.Lurreko edozein puntu kokatzen, lurra nola irudikatzen den paperean eta azkenik mapak sailkatzen eta irakurtzen arituko gara.

d) GIDOIA: ( liburuko puntuak jarraituz)1- Koordenatu geografikoak: paraleloak eta meridianoak / latitudea eta longitudea.2- Lurra Irudikatzea: mapak, proiekzioak eta eskalak.3- Mapa motak eta mapen irakurketa.GOOGLE EARTH ERABILI

e) HASIREAKO FROGA

1. Aukeratu hitz egokia definizio bakoitza osatzeko:

Greenwich-eko behatokia 2. Zertarako balio dute mapetako eskalek?

3. Sailkatu taulan mapa mota hauek:

mapa topograñkoa - Iandaredia mapa - biztanlerìa mapa - probintzia mapa Europako Batasuneko mapa - errepide mapa

Mapa fisîkoa Mapa polìtikoa i Mapa tematikoa

I

4. Adierazi elementu hauek mapan, bakoitzari dagokion zenbakia efabilita,

1

2

Meridiano nagusiari Greenwich esaten zaio.

O paraleloa eta zirkunferentzia handienekoa Ekuatorea da.

Paraleloak irudizko zirkuluak dira eta Lurraren ardatzarekiko elkarzutak dira.

Eskalek aukera ematen digute mapako neurriak mapan írudikatua dagoen lurraldearen neurri errealekin erlazionatzeko.

Sailkatu taulan. Mapa ffsikoak: topograñkoa eta landaredia mapa.

Mapa polftikoak: probintzia mapa eta Europako Batasunekoa.

Mapa tematikoak: biztanlerîakoa eta errepide mapa.

. Adferazi elementu hauek,..

lrudfän mapako elementuak eta elementuei dagokíen

zenbakia adierazten dira:

Bcmostia

f e 300000 biztanle bains

EBALUAZIOA EGITEKO TRESNAK | 2-5

2.1- KOORDENATU GEOGRAFIKOAK:1 ARIKETA:

Lurreko edozein puntutan oinarrizko lau noranzkoak ditugu: puntu kardinalak. Horretaz gain horien arteko puntuak ere ezar daitezke. Erreferentzia puntu eta noranzko horien multzoari haize-arrosa esaten zaio.

a) Zein dira puntu kardinalak? Ea taldearen barruan 8 aipatzen dituzuen.- - - -- - - -b) Hona hemen haize arrosaren irudia. Orain, kokatu puntu kardinalak.

2 ARIKETA:Liburuko 16 orria irakurri ondoren erantzun:a) Zer dira KOORDENATU GEOGRAFIKOAK?b) Zertarako balio dute? Zein irudizko lerrok osatzen dute koordenatu geografikoak?c) Zein dira paralelo garrantzitsuenak?d) Eta meridianoa?e) Begiratu 1 gaia, nola kokatu genituen paraleloak eta meridianoak? Errepasatu, jakin behar da.- MERIDIANOAK ANAKEL http://www.anakel.com/liburua/ampliar.php?path=gizartezientziak/1eso/1/&unidad=11&num=14&tipo=subapartado&rec=0&idioma=_i2- PARALELOAK ANAKEL http://www.anakel.com/liburua/ampliar.php?path=gizartezientziak/1eso/1/&unidad=11&num=16&tipo=subapartado&rec=0&idioma=_i2- LATITUDEA ANAKEL http://www.anakel.com/liburua/ampliar.php?path=gizartezientziak/1eso/1/&unidad=11&num=15&tipo=subapartado&rec=0&idioma=_i2- LONGITUDEA ANAKEL http://www.anakel.com/liburua/ampliar.php?path=gizartezientziak/1eso/1/&unidad=11&num=25&tipo=subapartado&rec=0&idioma=_i23 ARIKETA:

c) Orain, kokatu puntu kardinalak munduko mapan.

Liburuko 16 orria irakurri ondoren erantzun.a) Zer da latitudea? Nola izendatzen dira modu zuzenean latitudeak? Ipini 3 adibide.b) Zer da longitudea?Nola izendatzen dira modu egokian longitudeak) Ipini 3 adibide.

c) BINAKA EGITEKO. Begiratu Atlasean, zuetako batek 3 paralelo izendatu behar ditu eta ikaskideak mapan kokatu behar ditu. Egin berdina meridianoekin. Ondoren txandatu.

d) Honako ezaugarriak dituzten bi hiri eta bi ibairen izenak idatzi: Hegoaldeko latitudea eta mendebaldeko longitudea: Iparraldeko latitudea eta ekialdeko longitudea: Iparraldeko latitudea eta ekialdeko longitudea: Iparraldeko latitudea eta mendebaldeko longitudea:4 ARIKETA:Lurraren paralelo eta meridiano guztiek LAUKI- SARE bat osatzen dute. Horrenbestez, lurreko edozein puntu zehatz- mehatz kokatuko dugu.

GOGORATU: LURREKO EDOZEIN PUNTU ZUZEN KOKATZEKO PUNTU HORI DAGOEN LATITUDEA ETA LONGITUDEA IZENDATU BEHAR DITUGU. EZ BADITUGU BIAK ONGI IZENDATZEN EZINGO DUGU PUNTU

KOKATU !!!!!

Goiko munduko mapan Koordenatu Geografikoak irudikatu dira. Lauki Sarea.a) Mapan edozein puntu aurkitzeko 0 graduko meridianotik ( ) eta 0 graduko paralelotik abiatuko gara( ). Margotu GORRIZ bi ardatz horiek.b) 5 zirkulu txuri ikusiko dituzu. Bakoitzari zenbaki bat ipini eta hemen behean, dagokion zenbakian, adierazi puntu bakoitzaren kokapena ( zein paralelo eta zein meridianotan dagoen).

1:2:3:4:5:c) Ondoren, kokatu mapan ondorengo puntuak .A: 70 I, 40 E B: 30 H, 30 M C: 30 I, 20 E D: 40 H, 170 E E: 0, 0

E 512 dE

al

2.2 LURRA IRUDIKATZEA.- MAPAK.- PROIEKZIOAK

-ESKALAKa) MAPAKb) PROEIKZIOAK5 ARIKETA: Erantzun galderak. Informazioa liburuko 18 orritik.- Ze itxura du lurrak? Egin marrazkia.- Zein da Lurra irudikatzeko modurik onena?- Zer da KARTOGRAFIA? Nola deritzogu zientzia honetan aritzen denari?- Zer dira mapak?- Posible al da esfera bat ( Lurra) irudi plano batean ( Mapa) irudikatzea?.- Zer dira Kartografiko Proiekzioak?

- 6 ARIKETA: Osatu taula hau:PROIEKZIO MOTA Lurraren zein zatitik abiatzen den. Irudia itsatsi Mapan duen itxura edo proeikzioa. Irudia itsatsi.

Lurreko zein zati irudikatzeko dira egokien Lurreko zein zati desitxuratzen du.

6 ARIKETA EGITEKO BEHAR DUZU: Goiko taulan dagokion irudiak itsatsi:

El

7ARIKETA : BI PROIEKZIO ALDERATU : Taula osatuz lortuko duzu!

C- EskalakGOGORATU !!!!

ESKALA MAPA GUZTIETAKO ELEMENTU BAT DA; MAPA GUZTIAK ESKALA BATEN ARABERA EGINIK DAUDE. ESKALAK MAPAN AGERTU BEHAR DU (naiz eta zenbait mapetan ez adierazi).

8 ARIKETA: ERANTZUN GALDERAK.- Zer da ESKALA?- Nola adierazi dezakegu mapa bat egiteko erabili dugun eskala?- Ipini adibidea ( liburukoa):o 1 adibidea:

o 2 adibidea:

- Zenbakizko eskalan zer adierazten du IZENDATZAILEAK eta zer ADIERAZLEAK?