12 gauzak nolakoak diren eta nola aldatzen diren. haritza anaya
8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)
Transcript of 8 BIZITZEN, LAN EGITEN, DIBERTITZEN (Haritza- Anaya)
Laguntza gela
1
8 Bizitzen,
lan egiten,
dibertitzen
Laguntza gela
2
BIZTANLERIA Biztanleria
Lurralde bateko biztanleria bertan bizi diren pertsonen multzoa da.
Biztanlerian hiru talde bereizten dira:
Biztanleria aldatzen da
Leku bateko biztanleria etengabe aldatzen da.
NOLA ALDATZEN DA BIZTANLERIA?
ondorioz aldatzen da
aren
UMEAK 16 urtetik beherakoak
HELDUAK 17-64 urte bitartekoak
ZAHARRAK 65 urtetik gorakoak
JAIOTZE HERIOTZE
INMIGRAZIOA EMIGRAZIOA
Laguntza gela
3
Nola aztertzen da biztanleria?
Biztanleria aztertzeko eta sailkatzeko, biztanleen udal-errolda erabiltzen
da.
- Ariketak
1- Hutsuneak bete eta lotu:
UDAL – ERROLDA Herri bateko biztanleria osoaren zerrenda da.
Datuak etengabe eguneratzen dira.
………………………
........... urtetik beherakoak.
………………………
……. - …….. bitartekoak.
………………………
……… urtetik gorakoak.
Laguntza gela
4
2- Sailkatu zure familiako kideak adinaren arabera:
AMA AITA ZU ANAI- ARREBA
ANAI- ARREBA
ANAI-ARREBA
UMEAK
HELDUAK
ZAHARRAK
3- Jarri edo
Biztanleriak egiten du jaiotzak heriotzak baino gehiago badira.
Biztanleriak egiten du heriotzak jaoitzak baino gehiago badira.
Biztanleriak egiten du inmigranteak emigranteak baino
gehiago badira. Biztanleriak egiten du emigranteak inmigranteak baino
gutxiago badira.
gora
behera
>
>
>
<
Laguntza gela
5
Biztanleriari buruzko grafikoak
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
Zaharrak
Helduak
Umeak
A HERRIA - 30.000 biztanle
0
5000
10000
15000
20000
Zaharrak
Helduak
Umeak
B HERRIA – 40.000 biztanle
Laguntza gela
6
- Ariketak
4- Grafiko hauetan, bi herritako biztanteriaren datuak adierazten dira.
Erantzun grafikoei buruzko galdera hauei:
- Zein herrik du ume kopuru handiagoa?
…………………………………………………………………………
- Zeinetan daude zahar gehiago?
…………………………………………………………………………
- Herri horietako alkatea bazina, zein herritan proposatuko zenuke
zahar-etxe gehiago egitea?
………………………………………………………………………….
Eta ikastetxe eta haurtzaindegi gehiago egitea?
…………………………………………………………………………..
- Zer gehiago proposatuko zenuke?
A HERRIA B HERRIA
Laguntza gela
7
Euskal Herriko biztanleria
Euskal Autonomia Erkidegoak 2.141.860 biztanle ditu.
Biztanle hoiek 250 udalerrietan banatzen dira.
Bilbo da biztanle gehien duen hiriburua.
2.141.860 biztanle
250 udalerri
BILBO
GASTEIZ
DONOSTIA
BILBO- biztanle gehien
Laguntza gela
8
- Ariketak
5- Irakurri eta grafikoa egin:
Aperribai Aperribai edo Agirre-Aperribai Galdakaoko mendebaldean dagoen auzoa da, Basauriko mugan.
2007ko erroldaren arabera, auzoak 2.311 biztanle ditu.
Aperribaiko biztanleria
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
2.121 2.159 2.150 2.215 2.200 2.268 2.283 2.311
Orain ikaskideekin komentatu.
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2000
2100
2200
2300
2400
URTEAK
BIZTANLEAK
Laguntza gela
9
BIZTANLERIA ETA LANA
Lana eta pertsonak
LANA ORDAINDUA da LANA EZ ORDAINDUA da
trukean dirua ematen bada. trukean dirurik ematen ez bada.
Lanari dagokionez 2 motatako persona taldeak daude: biztanleria aktiboa eta biztanleria ez- aktiboa.
BIZTANLERIA AKTIBOA
Lan egin dezaketen pertsonek
osatzen dute:
BIZTANLERIA EZ-AKTIBOA
Hainbat arrazoiengatik lan egiten
ez duten pertsonek osatzen dute:
LANGILE OKUPATUAK
LANGILE EZ OKUPATUAK
UMEAK IKASLEAK
ERRETIRATUAK GAIXOAK
ETXEKO LANAK BOLUNTARIOAK
Laguntza gela
10
- Ariketak
6-Sailkatu persona hauek AKTIBOA edo EZ AKTIBOA direnen arabera.
Laguntza gela
11
Lan motak
Pertsonek mota askotako lanak egiten dituzte.
Horrela …
nekazariak, txoferrak, irakasleak, mekanikariak,
dendariak, suhiltzaileak, arrantzaleak … daude.
Lanak hiru sektoretan sailkatzen dira :
LEHEN SEKTOREA Produktu naturalak lortzen dituzte.
BIGARREN SEKTOREA Produktu naturalak eraldatzen dituzte.
HIRUGARREN SEKTOREA Zerbitzuak dira.
nekazaritza
Laguntza gela
12
abeltzantza
arrantza
nekazaritza
LEHEN SEKTOREA
BIGARREN SEKTOREA
HIRUGARREN SEKTOREA
basogintza
eskulangintza
industria
osasuna
hezkuntza
garraioa
dendak
komunikabideak
Laguntza gela
13
- Ariketak
7- Idatzi lanbide bakoitzaren izena eta gero sailkatu:
LEHEN
SEKTOREA
BIGARREN
SEKTOREA
HIRUGARREN
SEKTOREA
8- Azaldu ogiarekin hiru sektoreetan egiten den lana:
....................................................................................................................
....................................................................................................................
....................................................................................................................
....................................................................................................................
.................................................................................................................
Laguntza gela
14
Lana Euskal Autonomia Erkidegoan
- Ariketak
8- Erreparatu grafikoari eta erantzun:
a- Zein sektore da nagusi Euskal Herrian?
...................................................................................................................
b- Zeintzuk dira zerbitzurik garrantzitsuenak Euskal Herrian?
………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………….
16 urtetik gorako
2.100.000 pertsona
BIZTANLERIA
AKTIBOA
1.440.000 pertsona
2%
33%
65%
1sektorea
2sektorea
3sektorea
Laguntza gela
15
EUSKAL HERRIKO JAIAK eta
TRADIZIOAK
Euskal Herrian belaunaldiz belaunaldi pasatu diren ohitura eta tradizio
batzuk mantentzen dira.
Adibidez:
GASTRONOMIA
bakailoa marmitakoa idi-txuletak
porrusalda Idiazabal gazta gatzatua
arroz-esnea sagardoa txakolina
Laguntza gela
16
MUSIKA eta JANTZI TIPIKOAK
txistua eta danbolina trikitixa eta panderoa alboka
aurreskua ikurrin dantza zinta dantza
Kaikua baserritar jantzia arrantzale jantzia
abarkak txapela
Laguntza gela
17
Gasteizko
Andre Maria Zuria Abuztuaren 4an hasten dira
Bilboko
Aste Nagusia
Abuztuaren 15a
inguruan hasten
dira
HERRIETAKO JAIAK
Euskal herri guztietan jaiak izaten dira.
Donostiako danborrada
Urtarrilaren 20an
Laguntza gela
18