1. A ACHEGA DE GALICIA AO QUENTAMENTO GLOBAL As emisins de gases de efecto invernadoiro en Galicia (1990-2012) Unha sucesin de fortes temporais asolou a costa galega durante o inverno de 2013. Un anuncio do futuro que nos agarda?.

2. Segundo a comunidade cientfica, anda parece posbel evitarmos unha catstrofe climtica planetaria, mais s se nos prximos anos as emisins mundiais de gases de invernadoiro comezaren a diminur. A nosa terra debera contribur loita contra a crise climtica asumindo dunha vez a sa responsabilidade. Considerando a nosa poboacin, consumimos demasiados recursos naturais e xeramos unha contaminacin excesiva. A nosa economa inxusta e insustentbel tamn a escala global. precisa unha profunda mudanza para podermos vivir ben sen continuarmos a espoliar a natureza e outros pobos. Entre 1990 e 2012, as emisins de gases causantes do cambio climtico aumentaron o 6,3% en Galicia. A pesar do "boom elico" da dcada pasada, sen o que teran medrado anda mis. O freo expansin das renovbeis imposto pola regresiva reforma elctrica do Goberno Rajoy, sumado ausencia a todos os niveis institucionais de medidas ambiciosas de reducin das emisins, auguran para os prximos anos diminucins insuficientes ou novos aumentos.

3. Galicia non combate o cambio climtico As emisins territoriais de Galicia repuntan desde 2010, a pesar da crise econmica. A causa a recuperacin do uso do carbn para xerar electricidade nas centrais das Pontes e de Meirama. Nota: Os datos presntanse en unidades de CO2 equivalente (CO2 eq). O CO2 eq expresa a eficacia no aumento do efecto invernadoiro dos diversos gases considerados no Protocolo de Quioto, usando como referencia o dixido de carbono (CO2). Fonte: Ministerio de Medio Ambiente. 30,048 27,379 25,903 28,260

4. Galicia e Espaa aumentaron as sas emisins territoriais, ao tempo que a UE as diminua. Espaa foi un dos tres estados da UE onde mis medraron as emisins desde 1990. Variacin das emisins de gases de invernadoiro no perodo 1990-2012 (en porcentaxe) Fonte: Ministerio de Medio Ambiente e Axencia Europea de Medio Ambiente. Unin Europea Espaa Galicia -19,2 19 6,3

5. As emisins por habitante do noso pas son moi superiores ao promedio mundial. E mesmo superan as de Espaa e a UE. A nosa achega relativa mudanza climtica alta. Nota: Considranse as emisins procedentes da queima de combustbeis fsiles. Fontes: Ministerio de Medio Ambiente e Axencia Internacional da Enerxa.

6. A producin de electricidade con carbn e o transporte son os sectores con maiores emisins de gases de invernadoiro. Durante 2012 achegaron o 56,4% das emisins totais. Emisins de gases de invernadoiro por sectores en 2012 Que sectores xeran mis emisins? Trmicas de carbn 11.526.612 ton. (38,4%) Outras industrias enerxticas 1.400.259 ton. (4,7%) Transporte 5.415.150 ton. (18%) Industria 4.211.760 ton. (14%) Agricultura e gandera 3.343.000 ton. (11,1%) Sector comercial, residencial e institucional 3.364.000 ton. (11,2%) Outros 787.620 ton. (2,6%) Nota: A categora "Outros" abrangue o tratamento de residuos, o uso de disolventes e outros produtos e as emisins fuxitivas dos combustbeis. As emisins do "Sector comercial...." consideran tamn as provenientes da queima de combustbeis nos sectores agrogandeiro e pesqueiro. Fonte: Ministerio de Medio Ambiente.

7. A actividade das centrais termicas de carbn das Pontes e de Meirama o que mis determina as variacins nas emisins de gases de invernadoiro en Galicia. A evolucin das emisins totais segue a mesma tendencia que a das emisins das trmicas de carbn. Resto das emisins Emisins das trmicas de carbn 20.823.627 12.969.793 5.226.397 7.638.580 11.526.612 20.676.753 19.740.760 18.521.858 Nota: Datos en toneladas de CO2 (trmicas) e CO2 eq (resto das emisins). Fontes: Consellara de Medio Ambiente e Ministerio de Medio Ambiente.

8. En 2012, a central trmica de carbn das Pontes, propiedade de ENDESA, foi o maior foco emisor de dixido de carbono do Estado espaol e o nmero 27 de Europa. A producin elctrica con carbn a mis intensiva en gases causantes do cambio climtico. A central das Pontes queima carbn de importacin procedente de Indonesia.

9. As maiores industrias emisoras foron responsbeis do 46% dos gases de invernadoiro emitidos desde Galicia en 2012. Fonte: Consellara de Medio Ambiente.

10. Os gobernos estn a frear a expansin das enerxas renovbeis no noso pas, prexudicando o combate mudanza climtica. 2008 Novas centrais de ciclo combinado das Pontes e Sabn 2011/12 O prezo do dixido de carbono atinxe nveis mnimos 2009 Feijo anula o concurso elico do bipartito 2012 Rajoy suprime as primas para novas centrais renovbeis 2008 Zapatero frea a expansin da solar fotovoltaica 2010 Xunta, partidos e sindicatos defenden as centrais de carbn das Pontes e Meirama Nota: Para obter a potencia de orixe renovbel considerronse as enerxas elica, solar, minihidrulica e da biomasa. Fontes: Instituto Enerxtico de Galicia (INEGA) e Ministerio de Medio Ambiente. Potencia instalada renovbel Emisins das centrais trmicas

11. Anda que as emisins do transporte estanse a reducir por causa da crise econmica desde 2007, aumentaron o 48% en termos absolutos desde 1990. En termos per cpita son similares s da UE-15. Emisins por habitante do transporte (ton/hab) Galicia UE-15 1,34 1,93 2,25 2,48 2,09 2 1,91 1,95 Nota: Os estados da UE-15 son Austria, Alemaa, Blxica, Dinamarca, Espaa, Finlandia, Francia, Irlanda, Italia, Grecia, Luxemburgo, Pases Baixos, Portugal, Reino Unido e Suecia. Fontes: Ministerio de Medio Ambiente e Axencia Europea de Medio Ambiente.

12. Propostas para combater o cambio climtico A descarbonizacin da economa baixo criterios de sustentabilidade ecolxica e xustiza social exixira unha profunda transformacin do noso modelo econmico, produtivista e consumista. Decrecer o uso de recursos naturais e substitur os fseis por renovbeis chave. Eis tres accins fundamentais para a transicin cara a unha verdadeira economa verde. Sen carbn e con mis renovbeis En 2012, o 81% da enerxa primaria consumida en Galicia procedeu de carbn, petrleo e gas importados. Para reducirmos as nosas emisins o mis prioritario pechar xa as trmicas de carbn. Hoxe non son precisas para nos autoabastecermos. urxente acabarmos cun "parn renovbel" que s interesa s grandes elctricas. A promocin da xeracin distribuda de enerxa renovbel debe estar no centro da estratexia enerxtica, xunto co decrecemento do consumo. Mobilidade reducida e verde O crecemento desmesurado da mobilidade motorizada est no ncleo duro da insustentabilidade da nosa economa. Unha estratexia de mobilidade verde que non combine as accins de desincentivo dos modos de transporte contaminantes coas de promocin dos verdes fracasar. Medidas chave son: Xerar proximidade, gravar mis os combustbeis, non ampliar a rede viaria de alta capacidade, potenciar o transporte colectivo ou promover a marcha a p e o uso da bici. Agroecoloxa e soberana alimentar Non s as nosas emisins territoriais son excesivas. Tamn o a pegada de carbono, isto , as emisins asociadas ao noso consumo. A maior causa, xunto coa dependencia do coche, unha dieta media excesivamente rica en protenas animais e bastante dependente de importacins. Relocalizar a producin e o consumo de alimentos, promover a agricultura ecolxica ou incentivar dietas con menos carne e mis vexetarianas bsico para diminurmos a pegada de carbono.

13. Autor: Xos Veiras Garca Ecoloxista e bilogo Blog:http://unclaronobosque.prazapublica.com xveiras@yahoo.es @xoseveiras Esta publicacin licenciouse coa Licenza Creative Commons Recoecemento-Non comercial 4.0 Internacional. Para ver unha copia desta licenza, visite http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/. Agosto de 2014 Referencias dos datos sobre emisins: -Axencia Europea do Ambiente: http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/data/data-viewers/greenhouse-gases- viewer -Axencia Internacional da Enerxa: http://www.iea.org/statistics/topics/CO2emissions/ -Consellara de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas: http://cambioclimatico.cmati.xunta.es/ -Ministerio de Medio Ambiente, Agricultura e Alimentacin: http://www.magrama.gob.es/gl/calidad-y-evaluacion-ambiental/temas/sistema- espanol-de-inventario-sei-/default.aspx