ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE … Adaptarse a novas situacións laborais e a diversos postos...

ANEXO XIIIMODELO DE PROGRAMACIÓN DE MÓDULOS

PROFESIONAIS

Código ConcelloCentro Anoacadémico

Centro educativo

Carlos Oroza 2017/201836020064 Pontevedra

1. Identificación da programación

Códigoda familia

profesionalFamilia profesional Código do

ciclo formativo Ciclo formativo Grao Réxime

Ciclo formativo

INA Panadaría, repostaría e confeitaría Ciclosformativos degrao medio

CMINA01Industrias alimentarias Réxime xeral-ordinario

CódigoMP/UF Nome Curso Sesións

anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais

Módulo profesional e unidades formativas de menor duración (*)

MP0024 Materias primas e procesos en panadaría, pastelaría e repostaría 42017/2018 133133

(*) No caso de que o módulo profesional estea organizado en unidades formativas de menor duración

Profesorado asignado ao módulo MÓNICA FRAGA CASTRO

Profesorado responsable

Outro profesorado

Estado: Pendente de supervisión inspector

- 1 -


PROFESIONAIS

2. Concreción do currículo en relación coa súa adecuación ás características do ámbito produtivo

Esta programación realízase para o módulo profesional: Materias primas e procesos en panadaría, pastelaría e repostaría, pertencente ao Ciclo de

grao Medio de Panadaría, Repostaría e Confeitaría , tomado como referencia o Decreto 224/2008 polo que se establece o título de Técnico en

Panadaría, repostaría e confeitaría, e introducindo as adapatacións necesarias para adecuar a docencia ás características do alumnado e as

características do contorno sociocultural do centro.

Baseándonos para esta adecuación, ademais no perfil profesional do título, Competencia xeral e Competencias profesionais, persoais e sociais e

que se concretan no Decreto do Currículo como segue:

- Perfil profesional do titulo: O perfil profesional do título de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría determínase pola súa competencia

xeral, polas súas competencias profesionais, persoais e sociais, así como pola relación de cualificacións e, de ser o caso, unidades de

competencia do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais incluídas no título.

- Competencia xeral: A competencia xeral deste título consiste en elaborar e presentar produtos de panadaría, repostaría e confeitaría,

conducindo as operacións de produción, composición e decoración, en obradoiros e establecementos de restauración, con aplicación da lexislación

de hixiene e seguridade alimentaria, de protección ambiental e de prevención de riscos laborais.

- Competencias profesionais, persoais e sociais: Se relacionan deseguido.

a) Aprovisionar e almacenar materias primas e auxiliares, atendendo ás características do produto.

b) Deseñar e modificar as fichas técnicas de fabricación consonte a demanda do mercado.

c) Regular os equipamentos e os sistemas de produción en función dos requisitos do proceso produtivo.

d) Elaborar produtos de panadaría, pastelaría, repostaría e confeitaría, controlando as operacións segundo o manual de procedementos.

e) Elaborar sobremesas de restauración empratadas e listas para o seu consumo, facendo uso das técnicas culinarias.

f) Compor, acabar e presentar os produtos elaborados, aplicando técnicas decorativas e innovadoras.

g) Envasar, etiquetar e embalar os produtos elaborados, asegurando a súa integridade durante a distribución e a comercialización.

h) Almacenar produtos acabados, realizar o control de existencias e verificar a súa expedición.

i) Verificar a calidade dos produtos elaborados realizando controis básicos, e rexistrar os resultados.

j) Preparar e manter os equipamentos e as instalacións garantindo o funcionamento e a hixiene en condicións de calidade, seguridade e

eficiencia.

k) Cubrir os rexistros e os partes de incidencia utilizando os procedementos de calidade.

l) Facer publicidade e promoción dos produtos elaborados utilizando as técnicas de comercialización e de márketing.

m) Garantir a trazabilidade e a salubridade dos produtos elaborados, con aplicación da normativa de seguridade alimentaria.

n) Garantir a protección ambiental utilizando eficientemente os recursos e recollendo os residuos de xeito selectivo.

o) Cumprir as normas establecidas nos plans de prevención de riscos laborais, consonte o establecido no proceso de elaboración do produto.

p) Actuar con responsabilidade e autonomía no ámbito da súa competencia mantendo relacións fluídas cos membros do seu equipo de traballo,

tendo en conta a súa posición dentro da organización da empresa.

q) Manter unha actitude profesional de innovación na creación de novos produtos e de mellora dos procesos e das técnicas de comercialización.

r) Cumprir os obxectivos de produción, colaborando co equipo de traballo e actuando consonte os principios de responsabilidade e tolerancia.

s) Adaptarse a novas situacións laborais e a diversos postos de traballo orixinados por cambios tecnolóxicos e organizativos nos procesos

produtivos.

t) Resolver problemas e tomar decisións individuais seguindo as normas e os procedementos establecidos, definidos dentro do ámbito da súa

competencia.

u) Exercer os seus dereitos e cumprir as obrigas derivadas das relacións laborais, consonte o establecido na lexislación vixente.

v) Xestionar a súa carreira profesional analizando as oportunidades de emprego, de autoemprego e de aprendizaxe.

- 2 -


PROFESIONAIS

w) Crear e xestionar unha pequena empresa, realizando un estudo de viabilidade de produtos, de planificación da produción e de

comercialización.

x) Participar na vida económica, social e cultural, cunha actitude participativa, crítica e responsable.

Este módulo profesional contén a formación necesaria para desempeñar a función de elaboración de produtos de panadaría, repostaría e

confeitaría.

Esta función abrangue aspectos como:

Especificacións de medios de produción.

¿Control das materias primas e auxiliares.

¿Caracterización dos produtos de panadaría, repostaría e confeitaría.

¿Control da trazabilidade.

As actividades profesionais asociadas a esta función aplícanse en:

¿Produtos de panadaría e bolaría.

¿Produtos de pastelaría.

¿Produtos de confeitaría, turróns e outras especialidades.

¿Sobremesas en restauración.

A formación do módulo contribúe a alcanzar os obxectivos xerais a), b), c), l) e m) do ciclo formativo, e as competencias a), b), m) e q) do título.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo han versar sobre:

¿Identificación das materias primas e auxiliares, e dos produtos elaborados.

¿Toma de mostras e controis básicos de materias primas e auxiliares.

¿Caracterización dos equipamentos e das instalacións de elaboración.

¿Conservación de produtos e materias primas

- Asociado á unidade de competencia:

Relación de cualificacións e unidades de competencia do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais incluídas no título.Cualificacións

profesionais completas incluídas no título:

a) Panadaría e bolaría, INA015_2 (Real decreto 295/2004, do 20 de febreiro), que abrangue as seguintes unidades de competencia:

- UC0034_2: Realizar e/ou dirixir as operacións de elaboración de masas de panadaría e bolaría.

- UC0035_2: Confeccionar e/ou conducir as elaboracións complementarias, a composición, a decoración e o envasado dos produtos de panadaría

e bolaría.

- UC0036_2: Aplicar a normativa de seguridade, hixiene e protección do medio na industria panadeira.

b) Pastelaría e confeitaría, INA107_2 (Real decreto 1087/2005, do 16 de setembro), que abrangue as seguintes unidades de competencia:

- UC0305_2: Controlar o aprovisionamento, a almacenaxe e a expedición das materias primas e auxiliares e dos produtos terminados, e preparar

os equipamentos e os útiles para utilizar nos procesos de elaboración.

- UC0306_2: Realizar e/ou controlar as operacións de elaboración de masas, pastas e produtos básicos de múltiples aplicacións para pastelaría e

repostaría.

- UC0307_2: Realizar e/ou controlar as operacións de elaboración de produtos de confeitaría, chocolataría, galletaría e outras elaboracións.

- UC0308_2: Realizar o acabamento e a decoración dos produtos de pastelaría e confeitaría.

- UC0309_2: Realizar o envasado e a presentación dos produtos de pastelaría e confeitaría.

- 3 -


PROFESIONAIS

- UC0310_2: Aplicar a normativa de seguridade, hixiene e protección do medio na industria alimentaria.

c) Repostaría, HOT223_2 (Real decreto 1228/2006, do 27 de outubro), que abrangue as seguintes unidades de competencia:

- UC0709_2: Definir ofertas sinxelas de repostaría, realizar o aprovisionamento interno e controlar consumos.


repostaría.

- UC0710_2: Elaborar e presentar produtos feitos á base de masas e pastas, sobremesas de cociña e xeados.

- UC0711_2: Actuar baixo normas de seguridade, hixiene e protección do medio en hostalaría.

Isto nos permitirá traballar de cara a conseguir o rol do posto de traballo propio de este ciclo formativo que se traducirá en actividades específicas

con resultados concretos, na adaptación en función das variacións que se dan na práctica do traballo e nos procesos productivos, actuar

correctamente ante anomalías, dirixir o conxunto do traballo e acadar os obxectivos da organización, así como establecer prioridades e actuar en

coordinación con outros departamentos.

Omercado do pan tradicional vénse reducindo de xeito progresivo nas últimas décadas, a pesar de que aumentan con forza os pans de maior valor

engadido, como os artesanais. De aí que a formación profesional dos panadeiros e panadeiras debe incidir no desenvolvemento das competencias

que permitan manter a fidelidade da poboación consumidora ao produto e atraer, co desenvolvemento de especialidades funcionais e innovadoras,

o sector da poboación que ve no consumo do pan unha ameaza, polos problemas de sobrepeso e da obesidade.

En Galicia existe unha alta porcentaxe de obradoiros e empresas pequenas de carácter familiar, o que incrementa a necesidade da intervención de

profesionais no sector.

Ademais, este sector produtivo está a experimentar unha evolución ascendente na automatización dos procesos de fabricación; esta innovación

tecnolóxica e produtiva debe verse como un dos principais factores estratéxicos de competitividade. Os técnicos de panadaría, repostaría e

confeitaría serán unha peza clave nesta evolución, xa que poderán asumir funcións de calidade, mantemento de primeiro nivel, prevención de

riscos laborais e protección ambiental.

Unha fonte de emprego crecente para esta ocupación é a hostalaría, cunha demanda notable en hoteis de calidade e restaurantes tradicionais, e

tendo en conta que Galicia ven de converterse nun importante destino turístico é evidente a necesidade da formación de profesionais de calidade

que ocupen os postos que demanda o mercado.

As ensinanzas deste módulo céntranse no estudo e coñecemento das características e propiedades das materias primas e auxiliares e os

procesos necesarios para elaborar os produtos do sector, imprescindibles para a elaboración dos produtos máis demandados, sofisticados e de

maior calidade.

Por último, a profesión de pasteleiro ou pasteleira vese cada vez máis ligada á preocupación por unha dieta sa, incluíndo as necesidades

alimentarias de colectivos con características especiais (doenza celíaca, alerxias alimentarias, etc.), polo que neste módulo tamén se achega os

alumnos a esta nova realidade no ámbito alimentario e trata de sensibilizalos ao respecto para que actúen de maneira responsable seguindo unhas

normas específicas en cada caso.

- 4 -


PROFESIONAIS

3. Relación de unidades didácticas que a integran, que contribuirán ao desenvolvemento do módulo profesional,xunto coa secuencia e o tempo asignado para o desenvolvemento de cada unha

U.D. Título Descrición Duración (sesións) Peso (%)

1 Caracterizar materias primas e auxiliares, e xustificar o seu emprego en función do produto que se queira obter.Sal, Auga, Lévedos, Fariña, Aditivos Alimentarios, Ovos e Ovoprodutos, Leite e derivados, azucre, graxas,coberturas e chocolate, froitas e especias, café e infusiones, xelificantes,...

MATERIAS PRIMASPRINCIPAIS EAUXILIARES.

83 75

2 Características principais dos Equipos de traballo e instalacións utilizadas para a elaboración dos produtos dePRC. Principios básicos de funcionamiento, medidas de seguridade,..

EQUIPOS,MAQUINARIA EUTENSILIOS

8 5

3 Clasificación e características dos principais produtos elborados nos obradores. Principais características físicoquímicas.Recetario tradicional Galego.Secuencia das elaboracións.Procesos artesanais frente industriais.Lexislación de aplicación.

PRINCIPAISPRODUTOS DEPANADARÍA,BOLARÍA,PASTELARÍA,CONFEITARÍA, EREPOSTARÍA,GALLETARÍA EOUTRASESPECIALIDADES.

26 10

4 Recoñecer e manipular os elementos de control dos equipamentos en relación coas variables do proceso paraos regular ou para os programar.Identificar as necesidades de mantemento dos equipamentos, das máquinas edas instalacións, e xustificar as súas exixencias para a súa preparación e o seu mantemento.

PROCESO DEELABORACIÓN DEPANADARÍA,PASTELARÍA EREPOSTARÍA

8 5

5 Parámetros que influen na conservación dos alimentos. Métodos de conservación. Consecuencias dunha malaconservación. Caducidade dos produtos

CONSERVACIÓN DEMATERIAS PRIMAS EPRODUTOSACABADOS.

8 5

- 5 -


PROFESIONAIS

4. Por cada unidade didáctica

4.1.a) Identificación da unidade didáctica

N.º Título da UD Duración

1 MATERIAS PRIMAS PRINCIPAIS E AUXILIARES. 83

4.1.b) Resultados de aprendizaxe do currículo que se tratan

Resultado de aprendizaxe do currículo Completo

RA1 - Caracteriza materias primas e auxiliares, e xustifica o seu emprego en función do produto que se queira obter. SI

4.1.d) Criterios de avaliación que se aplicarán para a verificación da consecución dos obxectivos por parte doalumnado

Criterios de avaliación

CA1.1 Clasificáronse e caracterizáronse os tipos e as presentacións comerciais.

CA1.2 Describíronse as características organolépticas e as propiedades físicas e químicas básicas.

CA1.3 Identificáronse e diferenciáronse as funcións que estas exercen nos produtos.

CA1.4 Enumeráronse os parámetros de calidade e relacionáronse coa súa aptitude de uso.

CA1.5 Describíronse as condicións de almacenaxe e conservación.

CA1.6 Enumeráronse as deterioracións e as alteracións, e valorouse a súa repercusión.

CA1.7 Caracterizáronse as funcións, a dosificación e os efectos dos aditivos.

CA1.8 Avaliouse a idoneidade das materias primas e auxiliares mediante a toma de mostras e controis básicos.

CA1.9 Definíronse os controis básicos de materias primas e auxiliares, e de produtos.

CA1.10 Aplicáronse tests sensoriais ou catas para valorar as características organolépticas.

4.1.e) Contidos

Contidos

Descrición das principais materias primas e auxiliares: función tecnolóxica, tipos, presentación comercial, propiedades físicas, químicas e organolépticas, conservación e deterioracións.

Interpretación da normativa da calidade das materias primas e auxiliares.

Selección de materias primas e auxiliares en función do produto que se queira obter.

Procedementos de toma e identificación das mostras.

Determinacións organolépticas, físicas e químicas básicas de materias primas e auxiliares, e de produtos.

Probas e tests sensoriais.

- 6 -


PROFESIONAIS



2 EQUIPOS, MAQUINARIA E UTENSILIOS 8



RA4 - Caracteriza os equipamentos e as instalacións de elaboración de produtos de panadaría, pastelaría, repostaría e confeitaría en relación coas súas aplicacións. SI



CA4.1 Clasificáronse os tipos de equipamentos e de maquinaria.

CA4.2 Determináronse as características técnicas dos equipamentos.

CA4.3 Describíronse os principios de funcionamento dos equipamentos.

CA4.4 Recoñecéronse as aplicacións dos equipamentos e da maquinaria.

CA4.5 Identificáronse as medidas de seguridade dos equipamentos.

CA4.6 Xustificouse a disposición dos equipamentos no obradoiro.

CA4.7 Recoñecéronse os accesorios asociados a cada equipamento en función das elaboracións.

CA4.8 Recoñecéronse as características propias dun obradoiro.

CA4.9 Valoráronse as novas tecnoloxías nos procesos de elaboración.

4.2.e) Contidos

Contidos

O obradoiro: características e localización dos equipamentos.

Tipos e funcionamento de máquinas e instalacións.

Dispositivos de seguridade de equipamentos e instalacións.

Novas tecnoloxías nos procesos de elaboración.

- 7 -


PROFESIONAIS



3 PRINCIPAIS PRODUTOS DE PANADARÍA, BOLARÍA, PASTELARÍA, CONFEITARÍA, E REPOSTARÍA, GALLETARÍA E OUTRASESPECIALIDADES.

26



RA2 - Recoñece os produtos de panadaría, bolaría, pastelaría, confeitaría e repostaría, e xustifica as súas características específicas. SI



CA2.1 Identificáronse os principais produtos de panadaría e pastelaría.

CA2.2 Describíronse as súas principais características físicas e químicas.

CA2.3 Recoñecéronse as súas características organolépticas.

CA2.4 Relacionouse a súa composición con determinadas alerxias ou trastornos alimentarios.

CA2.5 Recoñeceuse a regulamentación técnico-sanitaria para a fabricación e a elaboración dos produtos.

CA2.6 Recoñecéronse as principais innovacións na elaboración de produtos de panadaría e pastelaría.

4.3.e) Contidos

Contidos

Produtos de panadaría e bolaría: características, tipos, e propiedades físicas, químicas e organolépticas. Normativa e conservación.

Produtos de pastelaría e repostaría: características, tipos, e propiedades físicas, químicas e organolépticas. Normativa e conservación.

Produtos de galletaría: características, tipos, e propiedades físicas, químicas e organolépticas. Normativa e conservación.

Produtos de confeitaría e outras especialidades: características, tipos, e propiedades físicas, químicas e organolépticas. Normativa e conservación.

- 8 -


PROFESIONAIS



4 PROCESO DE ELABORACIÓN DE PANADARÍA, PASTELARÍA E REPOSTARÍA 8



RA3 - Analiza os procesos de elaboración en relación cos produtos que se vaian obter. SI



CA3.1 Describíronse os principais procesos de elaboración en panadaría, bolaría, pastelaría, confeitaría e repostaría.

CA3.2 Determinouse unha secuencia das operacións e xustificouse a orde establecida.

CA3.3 Identificáronse as variables de control dos procesos de elaboración.

CA3.4 Describíronse as modificacións físicas, químicas e biolóxicas das masas e dos produtos.

CA3.5 Enumeráronse as anomalías máis frecuentes e as súas medidas correctoras.

CA3.6 Avaliouse a relevancia dos lévedos no procesado das masas.

CA3.7 Valorouse a orde e a limpeza como elementos imprescindibles no proceso de elaboración.

CA3.8 Valoráronse os procesos artesanais fronte aos industriais.

4.4.e) Contidos

Contidos

Procesos de elaboración de produtos de panadaría e bolaría: tipos, características, e procesos artesanais e industriais.

Procesos de elaboración de produtos de pastelaría e repostaría: tipos, características, e procesos artesanais e industriais.

Procesos de elaboración de produtos de galletaría: tipos, características, e procesos artesanais e industriais.

Procesos de elaboración de produtos de confeitaría e outras especialidades: tipos, características, e procesos artesanais e industriais.

Manexo das TIC na formalización de rexistros, partes e incidencias.

- 9 -


PROFESIONAIS



5 CONSERVACIÓN DE MATERIAS PRIMAS E PRODUTOS ACABADOS. 8



RA5 - Caracteriza os procesos de conservación e xustifica a súa necesidade ou exixencia. SI



CA5.1 Enumeráronse os parámetros que inflúen na conservación dos alimentos.

CA5.2 Describíronse os métodos de conservación.

CA5.3 Identificáronse as consecuencias dunha mala conservación.

CA5.4 Relacionouse cada produto coas súas necesidades específicas de conservación.

CA5.5 Identificáronse os parámetros que inflúen na conservación (actividade de auga, temperatura, humidade, etc.).

CA5.6 Xustificouse a caducidade dos produtos.

CA5.7 Valorouse o gasto enerxético asociado á conservación de produtos.

4.5.e) Contidos

Contidos

Conservación dos alimentos. Parámetros de control (temperatura, actividade de auga, pH, etc.).

Métodos de conservación dos alimentos.

Caducidade dos produtos.

- 10 -


PROFESIONAIS

Os mínimos para acadar a avaliación positiva no presente módulo -Materias Primas e Procesos en Panadaría, pastelaría e repostaría evidenciarán

a consecución de todos os resultados de aprendizaxe dun xeito equilibrado e cun grao de participación activa nos traballos e actividades a

desenvolver.

Asemade dado que se trata de ensinanzas presenciais o alumno/a deberá asistir regularmente as actividades programadas, consirandose perda

de avaliación continua cando o número de faltas supere o 10% da duración do módulo, tal e como establece a Orde do 12 de xullo de 2011(DOG

nº136/2011 do 15 de xullo).

Para a superación final do módulo a cada alumno/a pediráselle a consecución dos mínimos esixibles en cada unha das Unidades didácticas do

módulo formativo.

Os mínimos esixibles para cada unha das unidades didácticas xa quedaron detallados no apartado 4c) desta programación.

CONTIDOS CONCEPTUAIS/PROCEDIMENTAIS: 100% da calificación

- Elementos avaliables: Exames e probas escritas (70% da calificación)

- Baremación dos contidos e observacións: Estas probas escritas incluiran cuestións curtas, cuestións tipo test e de respostas alternativas

(verdadeiro/falso) ou casos prácticos relativos ó temario impartido en cada avaliación. Farase unha media entre o número de exames que se

propoñan para cada avaliación. É obrigatorio presentarse a tódalas probas escritas e nas datas marcadas a tal efecto. Para acadar o aprobado na

avaliación a nota mínima de cada unha das probas escritas será de 4.5 puntos (valorada sobre un total de 10).

- Elementos avaliables: Traballos, prácticas, exercicios e participarción na aula (30% da calificacion)

- Baremación dos contidos e observacións: Os traballos, exercicios e prácticas estarán relacionados coa materia impartida durante a avaliación. A

entrega dos mesmos é obrigatoria na data marcada a tal efecto. Cando en algunha avaliación non se realicen exercicios ou prácticas nin traballos,

acumularase á puntuación da proba escrita. Neste apartado tamén se valorará a participación activa da alumna nas actividades realizadas na aula

tanto de forma individual como en grupo.

Cálculo da nota final da avaliación:

- A nota final da avaliación será a suma dos apartados anteriores, realizando un redondeo matemático.

- Para considerar aprobada unha avaliación, a nota mínima da mesma deberá ser un 5.

- Aquelas alumnas que non superen os mínimos esixidos nalgunha das avaliacións, terán que recuperar a parte correspondente durante o periodo

de recuperación establecido no mes de xuño.

- Para acadar unha avaliación positiva no módulo, o alumno terá que superar tódalas avaliacións. A nota final do módulo será o resultado da media

das tres avaliacións

PERDA DE DEREITO A AVALIACIÓN CONTINUA

O límite de faltas total é dun 10% sen xustificar.

- O alumno que supere o 10% de faltas sen xustificar, perderá o dereito a avaliación continua

tendo que realiza-la proba extraordinaria sinalada no Apartado 6b) desta programación.

- A incorporación do alumno/a á aula máis tarde da hora regulamentaria (10 minutos despois da hora de entrada) suporá unha falta de

puntualidade. E tres faltas de puntualidade suporán unha falta inxustificada.

5. Mínimos exixibles para alcanzar a avaliación positiva e os criterios de cualificación

- 11 -


PROFESIONAIS

ALUMNOS QUE NON SUPEREN O MÓDULO

- Aqueles alumnos que non superen o módulo realizarán as actividades de recuperación que se indican no Apartado 6a) desta programación.

As actividades, traballos puntuales, casos prácticos e exercicios individuais e/ou en grupo serviránnos para avaliar procedementos; Traballos

individuais e grupais nos que se valora a estrutura e dominio de contidos, dinámica de traballo, exposición (se é o caso) e utilización de recursos,

habilidades e destrezas, e todos aqueles aspectos procedementais recollidos nos criterios de avaliación do módulo.

6. Procedemento para a recuperación das partes non superadas6.a) Procedemento para definir as actividades de recuperación

Durante o período ordinario, para a recuperación de cada avaliación non superada, programaranse traballos e/ou exames dirixidos que permitan

ao alumno/a adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos. No seu caso o alumno deberá pre-sentar os traballos

correspondentes non presentados no momento.

Estas actividades, traballos e exames organizaránse de forma personalizada.

Os alumnos que non superaron o módulo no presente curso e promocionaron ao segundo curso coa materia pendente realizarán as seguintes

tarefas durante os dous primeiros trimestres do curso seguinte curso excolar:

- Para a recuperación de cada avaliación non superada programaranse actividades e traballos que poidan ser realizados polo alumno de forma

autónoma durante o periodo ordinario de recuperación, que será de outubro a marzo do 2º ano do ciclo. Estas actividades serán de carácter

individual e permitiranlle ao alumno/a adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos nas unidades didácticas a recuperar.

No seu caso o/a alumno/a deberá presentar os traballos correspondentes non presentados no momento.

Estas actividades e traballos organizaranse de forma personalizada, a súa descrición, obxectivos e instrucións para o seu desenvolvemento

facilitaránselle ao alumno/a xunto co informe individualizado de avaliación correspondente.

Tamén se poderán realizar probas escritas baseadas nos contidos da/s unidade/s didáctica/s a recuperar, como por exemplo, respondendo a

preguntas curtas ou a resolución de casos prácticos baseados nos mínimos esixidos en cada unidade didáctica, de maneira que o/ alumno/a

demostre ter acadado os coñecementos mínimos esixidos ao remate do curso.

- No caso de que o/a alumno/a non logre recuperar as partes non superadas no periodo descrito anteriormente, levaranse a cabo actividades de

reforzo durante o periodo de recuperación establecido durante os meses de abril a xuño do 2º ano do ciclo. Durante este periodo as actividades de

reforzo serán obrigatoriamente presenciais, e a ausencia do/a alumno/a dará lugar a unha cualificación negativa do módulo.

Ao remate deste periodo o/a alumno/a deberá demostrar ter acadados os coñecementos mínimos esixidos nas unidades didácticas a recuperar

mediante a presentación de traballos específicos ou a realización dunha proba escrita baseada nos contidos non superados.

- Se ao remate deste último periodo de recuperación o/a alumno/a non acadase os obxectivos establecidos, deberá repetir o módulo completo,

debendo realizar unha nova matrícula do mesmo.

6.b) Procedemento para definir a proba de avaliación extraordinaria para o alumnado con perda de dereito aavaliación continua

O alumnado con perda do dereito á avaliación continua deberá realizar unha proba de avaliación unha vez rematado o módulo, pero en todo caso

sempre antes da última avaliación do curso. Esta proba terá como referente a totalidade dos criterios de avaliación, e poderá estar formada por

preguntas tipo test ou de desenvolvemento, así como pola resolución de supostos prácticos.

- 12 -


PROFESIONAIS

Tamén se lle poderá propor ao alumno/a a realización de diferentes traballos escritos de carácter individual ou en grupo.

O alumnado con perda do dereito á avaliación continua deberá acadar como mínimo un 5 para a superación do módulo.

Cunha proba teórica- práctica conceptual de todo o módulo, na que terá que aprobar cunha nota mínima de 5.

Asemade dado que se trata de ensinanzas presenciais o alumno/a deberá asistir regularmente as actividades programadas, consirandose perda

de avaliación continua cando o número de faltas supere o 10% da duración total do módulo, tal e como establece a Orde do 12 de xullo de 2011

(DOG nº136/2011 do 15 de xullo).

Apercíbese ao chegar ó 6% das faltas de asistencia tal como contempla a normativa vixente. Para os efectos de determinación da perda do dereito

á avaliación continua, o profesorado valorará as circunstancias persoais e laborais do alumno ou alumna na xustificación desas faltas, cuxa

aceptación será acorde co establecido no correspondente regulamento de réxime interior do centro e que poderá seguir asistindo a clase con

carácter presencial salvo en actividades que impliquen ricos tal e como establece a normativa vixente .

O profesorado poderá non permitir a realización de determinadas actividades aos alumnos e ás alumnas que teñan perdido o dereito á avaliación

continua, sempre que poidan implicar algún tipo de risco para si mesmos, o resto do grupo ou as instalación.

A este respecto e para informar ao alumnado o centro enviará un apercibimento ao alumno ou á alumna cando as faltas de asistencia nun

determinado módulo superen o 6% respecto da súa duración total. Nel indicarase que perderá o dereito á avaliación continua no módulo se

acumulase un 10% de non asistencias con respecto á súa duración total.

Cando as faltas de asistencia alcancen a citada porcentaxe, comunicarase a perda do dereito á avaliación continua. Na secretaría do centro

deberá quedar constancia do apercibimento e da comunicación da perda do dereito á avaliación continua.

Apercibimento superada a perda do 6% da duración do módulo.O alumno/a será apercibido/a cando supere o número de faltas equivalente a: 8

faltas de asistencia

Perda do dereito a asistencia a clases, superado o 10% da duración do módulo.O alumno/a perderá o dereito a avaliación continua, cando supere

o número de faltas equivalente a:13 faltas de asistencia.

Na secretaría do centro deberá quedar constancia do apercibimento e da comunicación da perda do dereito á avaliación continua.


O límite de faltas total é dun 10% sen xustificar.

- O alumno que supere o 10% de faltas sen xustificar, perderá o dereito a avaliación continua

tendo que realiza-la proba extraordinaria sinalada no Apartado 6b) desta programación.

- A incorporación do alumno/a á aula máis tarde da hora regulamentaria (10 minutos despois da hora de entrada) suporá unha falta de

puntualidade. E tres faltas de puntualidade suporán unha falta inxustificada.



As actividades, traballos puntuales, casos prácticos e exercicios individuais e/ou en grupo serviránnos para avaliar procedementos; Traballos

individuais e grupais nos que se valora a estrutura e dominio de contidos, dinámica de traballo, exposición (se é o caso) e utilización de recursos,

habilidades e destrezas, e todos aqueles aspectos procedementais recollidos nos criterios de avaliación do módulo.

- 13 -


PROFESIONAIS

7. Procedemento sobre o seguimento da programación e a avaliación da propiapráctica docente

A orde de avaliación no seu artigo 23.5 sinala que cada departamento de familia profesional realizará cunha frecuencia mínima mensual o

seguimento das programacións de cada módulo, indicando grado de cumprimento e xustificación razoada no caso de desviacións, ademais a

programación será revisada ao inicio de curso e se entregará unha memoria final de curso seguindo o modelo proporcionado pola xefatura de

estudos ao final de curso.

O seguimento da programación realizarase por plataforma. De xeito que o seguimento mensual non precisa ser impreso e facilitar copia na

xefatura de departamento para arquivalo, xa que o consultaría na plataforma.

No seguimento da programación teranse en conta as conclusións obtidas na avaliación inicial. Os principais indicadores do grao do cumprimento

da programación serán:

- O grao de cumprimento da temporalización

- O logro dos obxectivos programados

- Os resultados académicos acadados

Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios periódicos pasados ao alumnado nos que se solicitará

valoración sobre a metodoloxía e aspectos relativos á docencia, a forma de traballo na aula, técnicas de avaliación.

8. Medidas de atención á diversidade

8.a) Procedemento para a realización da avaliación inicial

Tal e como se establece na lexislación vixente, Orde do 12 de xullo de 2011, no seu artigo 28: Ao comezo das actividades do curso académico, o

equipo docente realizará unha sesión de avaliación inicial do alumnado, que terá por obxecto coñecer as características e a formación previa de

cada alumno/a, así como as súas capacidades. Así mesmo, deberá servir para orientar e situar o alumnado en relación co perfil profesional

correspondente.

Para este módulo pasarase durante a primeira quincena do curso, un cuestionario de avaliación inicial (sobre coñecementos previos, intereses e

motivacións do noso alumnado) que se complementará cos datos proporcionados polo titor/a e datos de información de matrícula.

O docente considera útil realizar nestas datas un cuestionario de coñecementos previos do módulo que non ten valor académico. Identificación dos

coñecementos previos dos alumnos en relación co módulo profesional a cursar. Desenrólase a través dun cuestionario ou mediante diálogo,

formulando preguntas e valorando as respostas dos alumnos. O cuestionario terá formato de preguntas abertas.

8.b) Medidas de reforzo educativo para o alumnado que non responda globalmente aos obxectivos programados

Dado que se pode pode presentar o caso de que a este tipo de estudos se acheguen alumnos con necesidades educativas especiais, resulta

conveniente establecer as medidas necesarias para permitir que estes estudantes poidan adaptarse con normalidade ao entorno habitual da aula.

- 14 -


PROFESIONAIS

Estas necesidades educativas especiais poden ser debidas a presentaren carencias importantes na súa formación básica ou ben por tratárense de

alumnos con características específicas (por exemplo, inmigrantes con pouco dominio do noso idioma, persoas con trastornos auditivos,

deficiencias visuais, etc.), aos que se lles facilitará o apoio e o soporte necesario para que poidan acadar os obxectivos de aprendizaxe de xeito

adecuado.

De forma xeral, tódolos alumnos que non consegan un aproveitamento aceptable nas sesións de ensino e aprendizaxe, e polo tanto non

respondan globalmente aos obxectivos programados, deberán ser tratados de xeito individualizado aplicando algunha/s das seguintes actuacións,

sempre no marco das reunións e acordos do equipo docente do ciclo e en colaboración co titor e co orientador:

- Axustes na metodoloxía, adaptando as axudas e recursos pedagóxicos ás necesidades do/s alumno/s.

- Actividades diferenciadas, propoñendo aos/as alumnos/as que presentan algunha dificultade para traballar certos contidos, actividades que lles

permitan aproximarse a estes.

- Reforzar con explicacións máis sinxelas, ampliando o nivel de axuda documental e de asesoramento ao alumnado.

- Materiais didácticos variados, que ofrezan un conxunto de actividades que aborden os contidos de distintas maneiras.

- Darase a oportunidade de realizar actividades extra ou de reforzo para compensar as carencias detectadas.

- Adaptaranse as actividades de ensino e aprendizaxe esixindo un nivel de concreción inferior e con menos variables.

- Realización de traballos que comprendan o máis esencial dos criterios de avaliación de cada unidade a modo de contidos mínimos.

- Utilizaranse técnicas de traballo cooperativo.

- Reforzo positivo, valorando as capacidades do alumno e o esforzo realizado, e mellorando a súa autoestima.

- Se o alumno non supera a avaliación, volveranse realizar actividades de recuperación, incidindo naqueles puntos nos que o alumno presente

maiores dificultades.

- No caso de que non responda ou non progrese coas actuacións anteriores, solicitar asesoramento e colaboración do Departamento de

Orientación do centro, para levar a cabo algunha medida adicional, como podería ser a solicitude de apoio educativo ou chegado o caso a

flexibilización modular.

- En todo caso, a cualificación do alumno farase tomando como referencia os aspectos máis esenciais que permitan a consecución da competencia

xeral característica do título.

Tamén pode darse o caso de atoparnos con alumnos que requiran de materiais e información máis ampliada dado que a súa capacidade e

motivación son polo xeral maiores que as da media do grupo. En tal suposto, a profesora faralle entrega de material e exercicios complementarios

e con maior grao de dificultade, de maneira que se facilite o desenvolvemento do alumno.

9. Aspectos transversais

9.a) Programación da educación en valores

No desenvolvemento do proceso de ensinanza-aprendizaxe están implícitos o traballo en grupo, a educación cívica, a igualdade de mulleres e

homes e a educación para a convivencia. Estes conceptos, así como o respecto aos compañeiros, profesores, talleres, e material de traballo,

traballaranse a través de diferentes actividades.

Nos contidos do módulo de Materias primas e procesos en panadaría, pastelaría e repostaría atopámonos valores e actitudes relacionados con

estes aspectos transversais e estarán presentes na aula de forma permanente:

- Educación para a igualdade: Estará sempre presente, xa que logo, en ningún momento se fará diferenza entre o noso alumnado por causa do

seu sexo, raza, crenzas ou calquera outra característica de diferenciación entre as persoas.

- Educación ambiental: É fundamental fomentar o respecto ao medio ambiente e mesmo fomentar o correcto emprego dos medios de que se

dispón sen desperdiciar papel, consumo de auga, electricidade, etc., insistir na reciclaxe e na conservación.

- Educación para a saúde: É importante adquirir bos hábitos posturais no traballo, así como uns adecuados hábitos de saúde e limpeza ou unha

adecuada hixiene ocular ou visual nun sistema educativo e laboral onde os ordenadores toman cada día un papel máis importante, sen esquecer

- 15 -


PROFESIONAIS

que a nivel profesional (tendo en conta nas situacións en que exercerán o seu traballo) deben ter en conta a súa saúde persoal e a do usuario

como elementos cotiás do seu emprego.

- Educación para a convivencia: Procurarase a resolución de conflitos fomentando o diálogo baseado no respecto, e, procurando atopar solucións

de consenso de xeito democrático. Por exemplo: achegas de propostas ou ideas á hora de fixar condicións de entrega de traballos, datas de

probas, etc.

- Educación moral e cívica: para promover o traballo cooperativo e a valoración dos distintos puntos de vista e a aceptación de decisións

colectivas.

- Educación do consumidor: Fomentando entre os alumnos un consumo responsable, tanto dos seus propios materiais como os do centro e o ciclo

(aula, material informático,talleres,...)

- Interculturalidade: Traballando dende o principio de respecto as distintas culturas e xeitos de entender o mundo; entendendo isto como un

enriquecemento; sinalar a este respecto, a cada vez máis frecuente presenza nas nosas aulas de alumnos de outras culturas que nos axudan a

interpretar que non todas as realidades son iguais.

- Educación para a paz: educarase nos valores da democracia, fomentando a interculturalidade e unha educación para os dereitos humanos,

potenciando un clima de aceptación e respecto tanto nos grupos de traballo como na aula. Recoñecerase que o alumno é competente para

participar na resolución dos seus propios conflictos, o que promove a súa maduración e os dota de aptitudes, como escoitar e pensar criticamente,

que son básicas para a súa formación

- Consideraremos tamén de xeito transversal e como valor importante na Formación Profesional a orientación profesional polo carácter teórico -

práctico que posúe o módulo e o ciclo, impregnando de funcionalidade cada unha das actividades que realicemos e contextualizándoas, sempre

que sexa posible, no noso contorno socioeconómico.

- Novas tecnoloxías, TIC, están incluídas nos recursos utilizados e serán de uso común.

9.b) Actividades complementarias e extraescolares

- Prográmanse en conxunto cos docentes doutros módulos aos que lles interese a impartición de xornadas formativas por persoal externo sobre

necesidades alimenticias especiais (enfermidade celíaca, diabetes,...)

- Co fin de motivar, e ademáis presentarlle ós alumnos algún exemplo real de funcionamento dalgunha empresa do sector, prevese realizar visitas

a establecementos dacordo ás seguintes características:

- Tipo de establecemento/ industria

- Importancia do mesmo dentro do sector, e tipo de servizos que realiza

- Dependencias ou distribución funcional

- Ofertas gartronómicas que ofrecen

Pénsase en facer unha visita a unha empresa do sector (ex. fábrica de fariñas, obradoiro de panadaría ou pastelaría, fábrica de masas

conxeladas...).

- Visita a unha feira do sector.

- Participación e colaboración coas actividades que formen parte da homenaxe ao compañeiro Jesús Domínguez Castro.

Estas visitas están planificadas pero non teñen data fixa, levaranse a cabo no periodo de tempo que o equipo docente estime oportuno con fin de

organizar as actividades previstas polos diferentes Módulos que compoñen este ciclo formativo con fin de acadar o maior proveito posible

- 16 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0025 Elaboracións de panadaría e bolaría 102017/2018 347347

MP0025_13 Posta a punto de equipamentos e instalacións 102017/2018 3030

MP0025_23 Procedementos de elaboración de masas fermentables e obtenciónde pezas

102017/2018 190190

MP0025_33 Procedementos de elaboración de recheos, e a súa aplicación eprodutos finais

102017/2018 127127


Profesorado asignado ao módulo MANUEL CORDIDO RÍO


Outro profesorado


- 1 -


PROFESIONAIS


CONCRECIÓN DO CURRÍCULO

Esta programación realízase para o módulo de Elaboracións de Panadería e Bolaría, en adiante MP0025, pertencente ao C.F.G.M de técnico en

panadaría, repostaría e confeitaría, tomando como referencia o Decreto 224/2088 do 25 de Setembro polo que se establece o título de TÉCNICO

EN PANADERÍA, REPOSTERÍA E CONFITERÍA, e introducindo as adaptacións necesarias para adecuar a docencia ás características do

alumnado e as características do contorno sociocultural do centro.

ENTORNO SOCIO-PRODUCTIVO:

O Centro está situado na localidade de Pontevedra, capital da provincia co mesmo nome, mais concretamente na Avenida de Montecelo, dentro da

Cidade Infantil Príncipe Felipe e a carón do Complexo Hospitalario de Montecelo. Pontevedra, rátase dunha cidade administrativa, turística e de

servizos que no que respecta á súa demografía experimentou unha destacable tendencia á alza nas últimas décadas, pasando de 50.562

habitantes en 1960 a 82560 a comezos do ano 2015. A maior parte destes cidadáns traballan no sector servizos, algo evidente se se ten en conta

que a cidade é cabeceira dun área de influencia duns 120.000 habitantes, o que supón a existencia dun importante e diversificado sector

comercial. Finalmente non debemos obviar o mais importante para o sector da industria alimentaria que é a súa situación privilexiada nas Rías

Baixas, o que a converte en cidade turística, dotando á oferta hostaleira (hoteis, restaurantes, cafererías e bares) dun importante peso específico

na economía local.

A pesares deste notable incremento de poboación e visitantes de Pontevedra, de igual xeito que no resto de capitais do país, o mercado do pan

tradicional reduciuse de xeito significativo nas últimas décadas, nas que os consumidores se inclinaron fortemente cara os produtos de corte

industrial. Sen embargo actualmente aumenta con forza a demanda de pans e bolaría de maior valor engadido, nomeadamente os artesanais, nos

que se está a recuperar o emprego de masas nais e prefermentos naturais combinado con procesos de formado manual e o emprego de materias

primas de corte biolóxico, variedades de trigos antigos e cereais xa practicamente esquecidos como o centeo, a cebada ou o millo. De aí que a

formación profesional dos panadeiros e das panadeiras deba incidir no desenvolvemento das competencias que permitan manter a fidelidade da

poboación consumidora ao produto e atraer, co desenvolvemento de especialidades funcionais e innovadoras, o sector da poboación que ve no

consumo do pan unha ameaza, polos problemas do sobrepeso, da obesidade e das intolerancias e alerxias alimentarias.

Por outra parte, segundo datos sectoriais, existe unha gran dificultade para atopar persoal cualificado no sector, especialmente panadeiros/as

cualificados, polo que en algúns casos, as empresas recorren a aprendices ou familiares sen experiencia.

OS ALUMNOS DO CICLO FORMATIVO DE GRAO MEDIO DE TÉCNICO EN PANADARÍA, REPOSTARÍA E CONFEITARÍA.

O alumnado que chega ó CIFP Carlos Oroza procede basicamente da cidade de Pontevedra e arredores, así como das comarcas do Salnés,

Morrazo, e Caldas de Reis, e en menor grao de Vigo, Porriño, e Tui.

Como características máis destacadas debemos dicir que se trata fundamentalmente de persoas con motivación para o traballo, que posúen como

norma xeral ganas de acceder rapidamente ó mundo laboral, de feito moitos deles xa teñen experiencia laboral dalgún tipo, ben porque a súa

familia se dedica á hostalería ou ben porque fixeron traballos esporádicos no sector.

A idade é moi diversa, dende os 16 anos, nos ciclos de F.P Básica, en adiante, sendo habitual que nun mesmo aula convivan alumnos

adolescentes con adultos, incluso maiores de 30 anos. Esta característica acentúase nos ciclos superiores, neles o centro acolle alumnado de

tódalas as idades, incluso algúns que xa remataron ou están a piques de rematar unha carreira universitaria.

PERFIL PROFESIONAL E COMPETENCIA XERAL DO TÍTULO:

O perfil profesional do título de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría determínase pola súa competencia xeral, polas súas competencias

- 2 -


PROFESIONAIS

profesionais, persoais e sociais, así como pola relación de cualificacións e, de ser o caso, unidades de competencia do Catálogo Nacional de

Cualificacións Profesionais incluídas no título.

A competencia xeral deste título consiste en elaborar e presentar produtos de panadaría, repostaría e confeitaría, conducindo as operacións de

produción, composición e decoración, en obradoiros e establecementos de restauración, con aplicación da lexislación de hixiene e seguridade

alimentaria, de protección ambiental e de prevención de riscos laborais.

OBXETIVOS XERAIS:

Os obxectivos xerais ós que contribúe alcanzar o Módulo MP0025 son os seguintes; c), d), f), h), i), j),m), o), p) e q).

COMPETENCIAS PROFESIONAIS PERSOAIS E SOCIAIS:

As competencias profesionais persoais e sociais que contribue a alcanzar o Módulo MP0025 son as seguintes: c), d), f), h), i), j), m), n), o), p), q) s)

e t).

CONTORNO PROFESIONAL E POSTOS DE TRABALLO MAIS REPRESENTATIVOS

Profesionais que exercen a súa actividade nomeadamente en obradoiros artesanais ou semiindustriais que elaboren produtos de panadaría,

pastelaría e confeitaría, así como no sector de hostalaría, no subsector de restauración, e como elaboradoras por conta propia ou por conta allea.

Tamén exercen a súa actividade no sector do comercio da alimentación en establecementos que elaboran e venden produtos de panadaría,

pastelaría e repostaría.

* Panadeiro/a.

* Elaborador/a de bolaría.

* Elaborador/a de masas e bases de pizza.

* Pasteleiro/a.

* Elaborador/a e decorador/a de pasteis.

* Confeiteiro/a.

* Reposteiro/a

* Turroneiro/a.

* Elaborador/a de caramelos e doces.

* Elaborador/a de produtos de cacao e chocolate.

* Churreiro/a.

* Galleteiro/a.

* Elaborador/a de sobremesas en restauración.

CONCLUSIÓN:

Partindo do entorno do centro, das características socio-culturais e económicas do alumnado e sempre respectando os tres niveis de concreción

curricular a presente programación do Módulo MP0025 está orientada a traballar de cara a conseguir que o alumno alcance os obxectivos e

competencias do rol do posto de traballo propio do sector. Para o cal a presente programación traducirase en Unidades de Traballo coherentes,

debidamente secuenciadas e concretadas en actividades específicas, que respondendo ós resultados de aprendizaxe establecidos se concretan

na aula en múltiples tarefas adaptadas ó proceso de aprendizaxe do alumno.

- 3 -


PROFESIONAIS

- 4 -


PROFESIONAIS



1 Introdución ao módulo: Avaliación inicial. Uso, mantemento e normas dos equipos e utensilios. Prevención deriscos laborais

Introdución ó Módulode Elaboracións dePanadería e Bolaría

30 9

2 Elaboracións previas. Materias Primas. Prefermentos. A Autólisis. O amasado.Fases na elaboraciónde productos depanadería e bolaría I.As preelaboracións eo amasado

50 14

3 Repouso da masa en bloque. A división. O formado. O entablado. Repouso da masa en pezas.Fases na elaboraciónde productos depanadería e bolaría II.O formado.

40 13

4 Tipos de fermentación. O proceso de fermentación. A Fermentación controlada.Fases na elaboraciónde productos depanadería e bolaría III.A fermentación.

50 14

5 O corte. A cocción. O enfriado e a conservación.Fases na elaboracionde productos depanadería e bolaría IV.A cocción e aconservación.

50 14

6 Elaboración e conservación de cremas, recheos e cubertas.As cremas, os recheose as cubertas.

60 17

7 Procedementos e técnicas de decoración e presentación.A composición deprodutos finais. Adecoración.

67 19

- 5 -


PROFESIONAIS




1 Introdución ó Módulo de Elaboracións de Panadería e Bolaría 30



RA1 - Pon a punto os equipamentos e as instalacións, e recoñece os dispositivos e o seu funcionamento. SI



CA1.1 Identificouse o funcionamento, a constitución e os dispositivos de seguridade da maquinaria e dos equipamentos.

CA1.2 Realizáronse as operacións de limpeza, empregando os produtos necesarios.

CA1.3 Executáronse as operacións de mantemento de primeiro nivel.

CA1.4 Identificouse a secuencia de operacións de arranque e parada das máquinas e dos equipamentos.

CA1.5 Adecuáronse os servizos auxiliares aos requisitos do proceso.

CA1.6 Reguláronse e/ou programáronse os equipamentos de elaboración en función dos requisitos do proceso.

CA1.7 Describíronse as principais anomalías dos equipamentos e as medidas correctoras.

CA1.8 Describiuse o procedemento de eliminación de residuos empregados no mantemento e na limpeza dos equipamentos e das instalacións.

4.1.e) Contidos

Contidos

Procedementos de posta en marcha, regulación e parada dos equipamentos: fundamentos e características.

Mantemento de primeiro nivel de equipamentos e instalacións.

Incidencias tipo na manipulación dos equipamentos.

- 6 -


PROFESIONAIS



2 Fases na elaboración de productos de panadería e bolaría I. As preelaboracións e o amasado 50



RA1 - Obtén masas fermentables de produtos de panadaría e bolaría, e xustifica a súa composición. SI



CA1.1 Recoñeceuse a documentación asociada ao proceso.

CA1.2 Describíronse e caracterizáronse fórmulas de masas de panadaría e bolaría.

CA1.3 Relacionáronse os tipos de masas cos produtos que se desexe obter.

CA1.4 Calculouse a cantidade necesaria de cada ingrediente da masa.

CA1.5 Pesáronse e dosificáronse os ingredientes.

CA1.6 Controlouse o proceso de amasado para obter a masa.

CA1.7 Relacionáronse os parámetros do amasado coa calidade e as características físicas das masas.

CA1.8 Aplicáronse medidas de hixiene e seguridade alimentaria para asegurar a salubridade dos produtos obtidos.

CA1.9 Contrastáronse as características da masa coas especificacións requiridas.

CA1.10 Aplicáronse as medidas correctoras axeitadas ante desviacións.

4.2.e) Contidos

Contidos

Cálculo de ingredientes segundo a proporción establecida na receita base.

Acondicionamento do lévedo do pan, en función do sistema de panificación que se empregue.

Acondicionamento do lévedo nas masas de bolaría en función do sistema empregado: sistema directo, esponxa ou mixto.

Preparación da masa nai.

Operacións de elaboración de masas fermentables de pan: masas brandas, intermedias e duras refinadas.

Operacións de elaboración de masas fermentables de bolaría simple e composta.

Descrición das características organolépticas, físicas e químicas das masas fermentables, así como o seu control.

Análise das anomalías e os defectos das masas fermentables, e descrición das medidas correctoras.

Aplicación de normas de seguridade e hixiene.

- 7 -


PROFESIONAIS



3 Fases na elaboración de productos de panadería e bolaría II. O formado. 40



RA2 - Forma pezas e relaciona as operacións co produto que se queira obter. SI



CA2.1 Aplicóuselles repouso ás masas nas condicións de temperatura e humidade requiridas.

CA2.2 Dividíronse manualmente ou mecanicamente as masas de xeito que se asegure o tamaño das pezas.

CA2.3 Amasáronse ou boleáronse as porcións de masa obtidas e aplicouse o repouso.

CA2.4 Déuselles forma ás pezas en función do produto para elaborar.

CA2.5 Detectáronse e corrixíronse desviacións nas pezas.

CA2.6 Colocáronse as unidades segundo o seu tamaño e a súa forma para a súa fermentación.

CA2.7 Adoptáronse medidas de hixiene, de seguridade alimentaria e de prevención de riscos laborais durante a manipulación da masa.

4.3.e) Contidos

Contidos

Operacións de formado de pezas de pans: división, boleado, repouso e formado.

Operacións de formado de pezas de bolaría, atendendo á tipoloxía da masa.

Operacións de elaboración de pezas de panadaría e pastelaría salgada empregando masas de panadaría e bolaría, e recheos axeitados, en función do produto que se elabore.

Descrición das anomalías e os defectos do formado de pezas, e aplicación de medidas correctoras.

Localización e control das pezas formadas.

- 8 -


PROFESIONAIS



4 Fases na elaboración de productos de panadería e bolaría III. A fermentación. 50



RA3 - Controla o proceso de fermentación e describe os seus fundamentos e as técnicas asociadas. SI



CA3.1 Describiuse o fundamento microbiolóxico do proceso de fermentación.

CA3.2 Describiuse a influencia da temperatura e da humidade no proceso de fermentación.

CA3.3 Seleccionáronse as cámaras de fermentación e os parámetros de control (temperaturas, humidade e tempos).

CA3.4 Analizouse a adaptación da formulación da masa en caso de aplicación de frío industrial.

CA3.5 Contrastáronse as características das pezas obtidas coas súas especificacións.

CA3.6 Aplicáronse medidas correctoras ante desviacións e adoptáronse medidas para evitar novos sucesos.

CA3.7 Adoptáronse medidas de hixiene, seguridade alimentaria e prevención de riscos laborais.

4.4.e) Contidos

Contidos

Proceso de fermentación na elaboración de masas frescas, masas retardadas en frío e masas precocidas.

Marcaxe dos sucos, en función dos tipos de pans ou das pezas de bolaría que se elaboren.

Adaptación das fórmulas de masas fermentables con aplicación de frío industrial.

Aplicación de normas de seguridade e hixiene.

- 9 -


PROFESIONAIS



5 Fases na elaboracion de productos de panadería e bolaría IV. A cocción e a conservación. 50



RA4 - Coce ou frite as pezas, e selecciona o tratamento térmico en función das características do produto final. SI



CA4.1 Identificáronse os equipamentos de tratamento térmico (fornos e frixideiras).

CA4.2 Analizáronse os parámetros de control do proceso de forneado ou fritura, e a súa influencia sobre o produto final.

CA4.3 Seleccionouse o forno ou a frixideira, e os seus parámetros de control, en función do tipo de produto.

CA4.4 Cargouse ou alimentouse o forno ou a frixideira, e controlouse a cocción ou a fritura.

CA4.4.1 Cargouse o forno ou a frixideira segundo a técnica correspondente.

CA4.4.2 Controlouse a cocción ou a fritura tendo en conta o tipo de producto final.

CA4.5 Contrastáronse coas súas especificacións as características do produto cocido ou fritido.

CA4.6 Asegurouse o arrefriamento do produto obtido no menor tempo posible.

CA4.7 Identificáronse e aplicáronse as medidas correctoras ante desviacións.

CA4.7.1 Identificáronse as medidas correctoras ante desviacións.

CA4.7.2 Aplicáronse as medidas correctoras ante desviacións.

CA4.8 Aplicáronse as medidas específicas de hixiene e seguridade durante os tratamentos.

4.5.e) Contidos

Contidos

Tratamentos térmicos de aplicación e a súa influencia sobre o produto final.

Análise das anomalías e os defectos máis frecuentes, e descrición das medidas correctoras.

Descrición das características organolépticas, físicas e químicas dos produtos cocidos e fritidos, así como os controis básicos.

Normas de seguridade.

- 10 -


PROFESIONAIS



6 As cremas, os recheos e as cubertas. 60



RA1 - Elabora recheos e cubertas, con caracterización e aplicación das técnicas de elaboración. SI



CA1.1 Describíronse os tipos de cremas, recheos e cubertas.

CA1.2 Enumeráronse os ingredientes necesarios para cada tipo de crema, baño ou recheo.

CA1.3 Explicouse o proceso de elaboración de cremas, recheos e cubertas.

CA1.4 Seleccionáronse e pesáronse os ingredientes en función do produto que se procure.

CA1.4.1 Seleccionáronse os ingredientes en función do produto que se procure.

CA1.4.2 Pesáronse os ingredientes en función do produto que se procure.

CA1.5 Aplicouse a secuencia de operacións de elaboración.

CA1.6 Identificouse o punto óptimo de montaxe ou consistencia de cada elaboración.

CA1.7 Contrastáronse coas súas especificacións as características da crema, o recheo e a cuberta.

CA1.8 Aplicáronselles os tratamentos de conservación ás cremas, aos recheos e ás cubertas.

CA1.9 Aplicáronse as normas de seguridade e hixiene alimentaria.

4.6.e) Contidos

Contidos

Selección de cremas, recheos e cubertas con base no tipo de produto que se procure.

Elaboración e conservación de cremas con ovo, batidas e lixeiras.

Elaboración e conservación de recheos salgados (cremas base, bechamel, rustridos para empanada, farsas diversas para recheos de elaboracións salgadas con masas de panadaría ebolaría, etc.). Elaboración e conservación de cubertas (glaseados, pasta de améndoa, chocolate e brillos).


- 11 -


PROFESIONAIS



7 A composición de produtos finais. A decoración. 67



RA2 - Compón produtos finais e xustifica a súa presentación. SI



CA2.1 Describíronse os procedementos, as técnicas e os equipamentos para a composición de produtos.

CA2.2 Preparáronse as cremas, os recheos e as cubertas.

CA2.3 Aplicouse a crema, o recheo e a cuberta na proporción acaída.

CA2.4 Asegurouse que a composición final de produto cumpra as especificacións.

CA2.5 Fixáronse as condicións de conservación do produto para garantir a seguridade alimentaria.

CA2.6 Identificáronse e aplicáronse as medidas correctoras ante desviacións.

CA2.7 Aplicáronse medidas de seguridade e hixiene na manipulación dos produtos.

4.7.e) Contidos

Contidos

Procedementos e técnicas de recheo.

Selección dos equipamentos e dos útiles.

Decoración e presentación de pans especiais, pezas de bolaría e produtos de panadaría e pastelaría salgada, aplicando as técnicas axeitadas.


Aplicación de medidas de hixiene e seguridade acaídas durante o proceso.

- 12 -


PROFESIONAIS

Para a superación final do módulo pediráselle a cada alumno/a a consecución dos mínimos exixibles en cada unha das Unidades de Traballo nas

que se estrutura a presente programación, estes mínimos relaciónanse a continuación cuns procesos que se consideran elementais para a

superación do módulo.

UT1. Introdución ó módulo de Elaboracións de Panadería e Bolaría.

1.Proceso:

Recoñece o obxecto, funcionamento, partes e dispositivos de seguridade da maquinaria do taller asegurando en todo momento que se atopa nas

condicións hixiénicas óptimas.

1.Criterios mínimos exixibles asociados:


CA1.2 Realizáronse as operacións de limpeza, empregando os produtos necesarios.

CA1.4 Identificouse a secuencia de operacións de arranque e parada das máquinas e dos equipamentos.


UT2. Fases na elaboración de produtos de panadaría e bolaría I. As preelaboracións e o amasado.

1. Proceso:

Identificando as súas características realiza unha ficha técnica de produción, escandallo e vale de pedido para a elaboración dunha masa acorde ó

produto que se desexe obter.


CA1.1 Recoñeceuse a documentación asociada ao proceso.

CA1.3 Relacionáronse os tipos de masas cos produtos que se desexe obter.

CA1.4 Calculouse a cantidade necesaria de cada ingrediente da masa.

2.Proceso:

Realiza a preparación dos ingredientes e o amasado de elaboracións básica de panadaría ou pastelaría.


CA1.5 Pesáronse e dosificáronse os ingredientes.

CA1.6 Controlouse o proceso de amasado para obter a masa.

CA1.7 Relacionáronse os parámetros do amasado coa calidade e as características físicas das masas.

CA1.8 Aplicáronse medidas de hixiene e seguridade alimentaria para asegurar a salubridade dos produtos obtidos.

UT3. Fases na elaboración de produtos de panadaría e bolaría II. O Formado.


- 13 -


PROFESIONAIS

1.Proceso:

Respectando os procesos de repouso de cada masa e atendendo ás características da mesma realiza a división, boleado e formado de pezas

elementais de bolaría e panadaría.


CA2.1 Aplicóuselles repouso ás masas nas condicións de temperatura e humidade requiridas.

CA2.2 Dividíronse manualmente ou mecanicamente as masas de xeito que se asegure o tamaño das pezas.

CA2.3 Amasáronse ou boleáronse as porcións de masa obtidas e aplicouse o repouso.

CA2.4 Déuselles forma ás pezas en función do produto para elaborar.

CA2.7 Adoptáronse medidas de hixiene, de seguridade alimentaria e de prevención de riscos laborais durante a manipulación da masa.

UT4. Fases na elaboración de produtos de panadaría e bolaría III. A fermentación.

1.Proceso:

Recoñecendo os factores básicos que rexen o proceso de fermentación selecciona e programa os equipos necesarios para a fermentación de

pezas básicas de bolaría e panadaría.


CA3.2 Describiuse a influencia da temperatura e da humidade no proceso de fermentación.

CA3.3 Seleccionáronse as cámaras de fermentación e os parámetros de control (temperaturas, humidade e tempos).

CA3.5 Contrastáronse as características das pezas obtidas coas súas especificacións.

CA3.7 Adoptáronse medidas de hixiene, seguridade alimentaria e prevención de riscos laborais.

UT5. Fases na elaboración de produtos de panadaría e bolaría IV. A cocción e a conservación.

1.Proceso:

Recoñecendo o obxecto e función dos equipos necesarios programa os mesmos para a cocción/fritura de pezas básicas de panadaría e bolaría.


CA4.1 Identificáronse os equipamentos de tratamento térmico (fornos e frixideiras).

CA4.3 Seleccionouse o forno ou a frixideira, e os seus parámetros de control, en función do tipo de produto.

2. Proceso:

Realiza a cocción ou fritura das pezas elementais de panadaría e bolaría atendendo ás súas especificidades.


CA4.4.1 Cargouse o forno ou a frixideira segundo a técnica correspondente.

CA4.4.2 Controlouse a cocción ou a fritura tendo en conta o tipo de produto final.

CA4.6 Asegurouse o arrefriamento do produto obtido no menor tempo posible.

CA4.8 Aplicáronse as medidas específicas de hixiene e seguridade durante os tratamentos.

UT6. As cremas, os recheos e as cubertas.

- 14 -


PROFESIONAIS

1.Proceso:

Recoñece os principais tipos de cremas, recheos e cubertas así como o seu proceso de elaboración.


CA1.1 Describíronse os tipos de cremas, recheos e cubertas.

CA1.3 Explicouse o proceso de elaboración de cremas, recheos e cubertas.

2.Proceso:

Elabora, monta e conserva, respectando os pasos necesarios, cremas recheos e cubertas básicas.


CA1.4.1 Seleccionáronse os ingredientes en función do produto que se procure.

CA1.4.2 Pesáronse os ingredientes en función do produto que se procure.

CA1.5 Aplicouse a secuencia de operacións de elaboración.

CA1.6 Identificouse o punto óptimo de montaxe ou consistencia de cada elaboración.

CA1.8 Aplicáronselles os tratamentos de conservación ás cremas, aos recheos e ás cubertas.

CA1.9 Aplicáronse as normas de seguridade e hixiene alimentaria.

UT7. A composición de produtos finais. A decoración.

1. Proceso:

Realiza a composición de produtos básicos de bolaría e panadaría salgada e doce.

1. Criterios mínimos exixibles asociados:

CA2.2 Preparáronse as cremas, os recheos e as cubertas.

CA2.3 Aplicouse a crema, o recheo e a cuberta na proporción acaída.

CA2.5 Fixáronse as condicións de conservación do produto para garantir a seguridade alimentaria.

CA2.7 Aplicáronse medidas de seguridade e hixiene na manipulación dos produtos.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN. CONCRECIÓN.

1. Para a obtención da cualificación trimestral:

Tomando como puntos de partida o garantir a formación integral do alumno e a natureza eminentemente prácticas das ensinanzas de Formación

Profesional, mais concretamente as relacionadas co sector alimentario e de servizos é necesario ponderar a cualificación do alumnado do seguinte

xeito:

A)Para cualificar o saber do profesional nun entorno de traballo. 30%; (3 puntos):

* Poderán incluír, de maneira individual ou grupal; exercicios, preguntas de desenvolvemento, completar cadros ou tipo test (respostas alternativas)

relativas ao temario impartido.

O total da puntuación asignada a este apartado dividirase entre o número de exames ou probas propostas en cada avaliación trimestral.

- 15 -


PROFESIONAIS

B) Para cualificar o saber facer do profesional nun entorno de traballo. (50%; 5 puntos):

* Todas as actividades propostas ó longo do trimestre e o seu resultado final.

* Exercicios e supostos prácticos.

* Traballos individuais e de grupo de corte práctico.

O total da puntuación asignada a este apartado dividirase entre o número de actividades, exercicios e traballos propostos en cada avaliación

trimestral.

C) Para cualificar o saber ser e o saber estar profesional nun entorno de traballo. (20%; 2 puntos):

* A correcta uniformidade.

* O mantemento impecable dos seus utensilios e ferramentas.

* A entrega puntual dos exercicios e demais tarefas.

* O interese polo módulo.

* A implicación nas tarefas de equipo.

O total da puntuación asignada a este apartado dividirase entre o número de evidencias rexistradas no carderno do profesor ou táboas de

observación.

2. Cálculo da nota final da avaliación :

Partindo unha vez mais da premisa da formación integral á que estamos comprometidos nas ensinanzas de Formación Profesional, para asegurar

a superación positiva do módulo o alumno deberá acadar unha cualificación mínima en cada un dos apartados anteriores:

A) No saber profesional: mínimo 3,5 puntos sobre 10.

B) No saber facer profesional: mínimo 3,5 puntos sobre 10.

C) No saber ser/estar profesional: mínimo 3,5 puntos sobre 10.

Non se farán recuperacións, por tanto unha avaliación suspensa recuperarase no exame final.

3. Para a obtención da cualificación final de curso:

A cualificación final obterase mediante unha media aritmética da cualificación obtida en cada trimestre.


Durante o período ordinario, para a recuperación de cada avaliación non superada, programaranse actividades dirixidos que permitan ao alumno/a

adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos. No seu caso o alumno/a deberá presentar os traballos correspondentes

non presentados no momento.

Estas actividades organizaranse de forma personalizada, a súa descrición, obxectivos e instrucións para o seu desenvolvemento facilitaránselle ao

alumno/a xunto co informe individualizado de avaliación correspondente.

- 16 -


PROFESIONAIS

Debido a que o Módulo supera as 300 horas establecidas como máximo para poder promocionar ó curso seguinte, de suspendelo na avaliación

final de xuño, o alumno deberá cursalo de novo como repetidor no curso seguinte. Polo tanto non é necesario especificar na presente

programación como se recuperaría no caso de que o alumno promocionase a 2º Curso.


Recordar neste apartado que o alumnado que perda o dereito a avaliación continua, dende ese momento, NON poderá entregar as tarefas

realizadas na clase NIN realizar probas obxectivas que sirvan para a súa cualificación nas diferentes avaliacións parciais. Tan só pode ser avaliado

nunha proba final extraordinaria previa á avaliación final de módulos correspondente.

A proba consistirá nunha parte práctica, de execución de determinadas elaboracións correspondentes ca materia impartida no módulo, e nunha

parte teórica conceptual de xeito que se traballen todos os contidos do módulo:

EXEMPLO

* Recoñecer o obxecto, funcionamento, partes e dispositivos de seguridade da maquinaria do taller asegurando en todo momento que se atopa nas


* Identificando as súas características realizar unha ficha técnica de produción, escandallo e vale de pedido para a elaboración dunha masa acorde

ó produto que se desexe obter.

* Realizar a preparación dos ingredientes e o amasado de elaboracións básicas de panadaría ou pastelaría.

* Respectando os procesos de repouso de cada masa e atendendo ás características da mesma realizar a división, boleado e formado de pezas

elementais de bolaría e panadaría.

* Recoñecendo os factores básicos que rexen o proceso de fermentación seleccionar e programar os equipos necesarios para a fermentación de

pezas básicas de bolaría e panadaría.

* Recoñecendo o obxecto e función dos equipos necesarios programar os mesmos para a cocción/fritura de pezas básicas de panadaría e bolaría.

* Realizar a cocción ou fritura das pezas elementais de panadaría e bolaría atendendo ás súas especificidades.

* Recoñecer os principais tipos de cremas, recheos e cubertas así como o seu proceso de elaboración.

* Elaborar, montar e conservar, respectando os pasos necesarios, cremas recheos e cubertas básicas.

* Realizar a composición de produtos básicos de bolaría e panadaría salgada e doce.

En cada unha das partes terá que superar a nota mínima de 5, non existindo a posibilidade de facer media entre as probas, nin de gardar as partes

aprobadas se fose o caso.

Sinalar que para o alumnado con perda do dereito á avaliación continua, terase en conta tal e como establece o artigo 25.3 da Orde do 12 de xullo

de 2011:

* O número de faltas que implica a perda do dereito á avaliación continua nun determinado módulo será do 10 % respecto da súa duración total.

* Para os efectos de determinación da perda do dereito á avaliación continua, o profesorado valorará as circunstancias persoais e laborais do

alumno ou alumna na xustificación desas faltas, cuxa aceptación será acorde co establecido no NOF do centro.

* O alumno poderá seguir asistindo a clase con carácter presencial salvo en actividades que impliquen riscos. Tal e como establece a normativa

vixente no seu artigo 25.4; O profesorado poderá non permitir a realización de determinadas actividades aos alumnos e ás alumnas que teñan

perdido o dereito á avaliación continua, sempre que poidan implicar algún tipo de risco para si mesmos, o resto do grupo ou as instalación.

- 17 -


PROFESIONAIS


PROCEDEMENTO SOBRE O SEGUIMENTO DA PROGRAMACIÓN.

Os principais indicadores do grao do cumprimento da programación serán:

*O grao de cumprimento da temporalización.

*O logro dos obxectivos programados.

*Os resultados académicos acadados.

Cada departamento de familia profesional e cada equipo de ciclo realizará cunha frecuencia mínima mensual o seguimento das programacións de

cada módulo, indicando grado de cumprimento e xustificación razoada no caso de desviacións, ademais a programación será revisada ao inicio de

curso e se entregará unha memoria final de curso.

* Para o seguimiento mensual da programación farase a través da plataforma.

* Para a memoria final utilizaremos o modelo proporcionado pola xefatura de estudos.

PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN DA PROPIA PRÁCTICA DOCENTE.

Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios / entrevistas periódicas pasados aos alumnos nos que se

solicitará valoración sobre a metodoloxía e aspectos relativos á docencia, a forma de traballo na aula e no taller, técnicas de avaliación, así como

cuestións que indiquen se se acadaron os obxectivos das distintas unidades didácticas.



Ao comezo das actividades do curso académico o equipo docente realizará unha sesión de avaliación inicial do alumnado, que terá por obxecto

coñecer as características e a formación previa de cada alumno e de cada alumna, así como as súas capacidades. Así mesmo, deberá servir para

orientar e situar o alumnado en relación co perfil profesional correspondente.

Para este módulo pasarase durante os primeiros días do curso, un cuestionario de avaliación inicial (sobre coñecementos previos, intereses e



O carácter continuo da avaliación debe permitir, a detección precoz das posibles dificultades para alcanzar os Resultados de Aprendizaxe por parte

do alumnado e en consecuencia promover a identificación dos aspectos do proceso que provocan estas dificultades e a adopción das medidas

oportunas.

Cando a análise da marcha dun estudante determine dificultades para o seguimento, darase un apoio educativo personalizado determinando o

traballo daqueles contidos nos que ten mais dificultades propoñendo actividades de reforzo que lle permitan acadar os mínimos propostos nesta

programación didáctica.

Algúns exemplos poden ser:

- 18 -


PROFESIONAIS

* Actividades de repaso e supostos prácticos co profesor, incidindo nas necesidades propias de cada un deles.

* Elaboración de pequenos cuestionarios, exercicios prácticos, pequenos traballos de indagación de información, de forma individualizada.

* Repetición de prácticas.

* Axustes na metodoloxía, adaptando as axudas e recursos pedagóxicos ás súas necesidades.

* Actividades diferenciadas, propoñendo, ao alumnado que presentan algunha dificultade para traballar certos contidos, actividades que lles

permitan aproximarse a estes, ou ben actividades de ampliación na materia, para aqueles alumnos con maiores capacidades.

* Materiais didácticos variados, que ofrezan un conxunto de actividades que aborden os contidos de distintas maneiras.

* Valorarase a adaptación e colaboración entre compañeiros.

* O correo electrónico da profesora tamén é facilitado de cara a que calquera que teña dúbidas as poda plantexar on line.

En todo caso, haberá unha coordinación co departamento de orientación, que tamén terá dado a súa visión de cal é o xeito de proceder e de

facilitar ao alumnado a súa aprendizaxe. Por ilo no caso en que non sexa posible que garantir a consecución efectiva os resultados da

aprendizaxe, o equipo docente poderá propoñer a solicitude de flexibilidade horaria.



A educación en valores será traballada a través das actividades e tarefas de aula-taller-obradoiro e de todos os demais aspectos metodolóxicos da

presente programación.

Para este módulo podemos destacar:

*Educación para a igualdade: Estará sempre presente, xa que logo, en ningún momento se fará diferenza entre o noso alumnado por causa do seu

sexo, raza, crenzas ou calquera outra característica de diferenciación entre as persoas.

*Educación ambiental: É fundamental fomentar o respecto ao medio ambiente e mesmo fomentar o correcto emprego dos medios de que se dispón

sen desperdiciar papel, consumo de auga, electricidade, etc., insistir na reciclaxe e na conservación.

*Educación para a saúde: É importante adquirir bos hábitos posturas no traballo, así como uns adecuados hábitos de saúde e limpeza.

*Educación para a convivencia: Procurarase a resolución de conflitos fomentando o diálogo baseado no respecto, procurando atopar solucións de

consenso de xeito democrático. Por exemplo: achegas de propostas ou ideas á hora de fixar condicións de entrega de traballos, datas de probas,

etc.

*Educación do consumidor: Fomentando entre os alumnos un consumo responsable, tanto dos seus propios materiais como os do centro e o ciclo


*Interculturalidade: Traballando dende o principio de respecto as distintas culturas e xeitos de entender o mundo; entendendo isto como un

enriquecemento. Cada vez é máis frecuente presenza nas nosas aulas de alumnos de outras culturas que nos axudan a interpretar que non todas

as realidades son iguais.

- 19 -


PROFESIONAIS


Estas actividades permiten unha maior participación do alumnado, favorecendo deste modo a responsabilidade e a cooperación.

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS PROPOSTAS POLO DEPARTAMENTO PARA O MÓDULO.

* Visitas a feiras ou xornadas gastronómicas que se consideren relevantes para o módulo. Para coñecer a riqueza gastronómica da rexión e

aplicala nos seus proxectos.

* Asistencia a foros e congresos da industria alimentaria, restauración, hostalería e turismo, de selo caso. Para coñecer avances en tecnoloxía da

alimentación, novas tendencias e profesionais relevantes.

* Visitas a empresas do entorno. Para reforzar os contidos traballados (sistemas de produción, equipamentos, etc) asociándoos con verdadeiras

situacións de traballo.

ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES PROPOSTAS POLO DEPARTAMENTO PARA O CICLO.

*Asistencia a explotacións de produtos alimentarios. Coñecer a riqueza produtiva da rexión e seu o valor económico ¿ social.

*Asistencia a empresas do mercado maiorista e minorista de produtos alimentarios. Coñecer como se organiza a distribución dos produtos que

utilizamos habitualmente e as súas características

10.Outros apartados

10.1) Entrega de programacións.

10.1 Explicación da programación ó alumnado.

Nos primeiros días do curso o profesor explicará a programación do módulo ó alumnado, facendo especial fincapé:

* Nos aspectos de deseño: Unidades de Traballo, Actividades (ordinarias e extraordinarias), Tarefas e Metodoloxía.

* Resumo dos contidos básicos a traballar en cada Unidade de Traballo e tamén nos contidos transversais.

* Mínimos exixibles para a superación positiva do módulo.

* Procedementos e instrumentos de avaliación.

* Procedementos de cualificación.

* Procedemento para a recuperación de partes non superadas.

* Medidas de atención á diversidade.

Para deixar constancia de dita transmisión de información o profesor do módulo entregará unha copia da programación a cada alumno e rexistrará

a entrega mediante unha folla de control que todo alumno deberá firmar, declarando estar ó corrente de todos os pormenores didácticos.

Ademais, segundo instrucións da dirección do centro, unha copia da programación permanecerá a disposición do alumnado no portal web http:

//www.edu.xunta.gal/centros/cifpcarlosoroza/ . Apartado de alumnado.

Unha nova copia da programación será entregada ó alumno cando a solicite ó docente.

- 20 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0026 Procesos básicos de pastelaría e repostaría 82017/2018 240240


Profesorado asignado ao módulo MANUEL CORDIDO RÍO


Outro profesorado

Estado: En revisión

- 1 -


PROFESIONAIS


CONCRECIÓN DO CURRÍCULO

Esta programación realízase para o módulo de Procesos Básicos de Pastelaría e Repostaría, en adiante MP0026, pertencente ao C.F.G.M de

técnico en panadaría, repostaría e confeitaría, tomando como referencia o Decreto 224/2088 do 25 de Setembro polo que se establece o título de

TÉCNICO EN PANADERÍA, REPOSTERÍA E CONFITERÍA, e introducindo as adaptacións necesarias para adecuar a docencia ás características

do alumnado e as características do contorno sociocultural do centro.

ENTORNO SOCIO-PRODUCTIVO:

O Centro está situado na localidade de Pontevedra, capital da provincia co mesmo nome, mais concretamente na Avenida de Montecelo, dentro da

Cidade Infantil Príncipe Felipe e a carón do Complexo Hospitalario de Montecelo. Pontevedra, trátase dunha cidade administrativa, turística e de

servizos que no que respecta á súa demografía experimentou unha destacable tendencia á alza nas últimas décadas, pasando de 50.562

habitantes en 1960 a 82560 a comezos do ano 2015. A maior parte destes cidadáns traballan no sector servizos, algo evidente se se ten en conta

que a cidade é cabeceira dun área de influencia duns 120.000 habitantes, o que supón a existencia dun importante e diversificado sector

comercial. Finalmente non debemos obviar o mais importante para o sector da industria alimentaria que é a súa situación privilexiada nas Rías

Baixas, o que a converte en cidade turística, dotando á oferta hostaleira (hoteis, restaurantes, cafererías e bares) dun importante peso específico

na economía local.

A pesares deste notable incremento de poboación e visitantes de Pontevedra, de igual xeito que no resto de capitais do país, o mercado da

pastelaría tradicional reduciuse de xeito significativo nas últimas décadas, nas que os consumidores se inclinaron fortemente cara os produtos de

corte industrial. Sen embargo actualmente aumenta con forza a demanda de produtos pasteleiros de maior valor engadido, nomeadamente os

artesanais. De aí que a formación profesional dos pasteleiros e das pasteleiras deba incidir no desenvolvemento das competencias que permitan

manter a fidelidade da poboación consumidora ao produto e atraer, co desenvolvemento de especialidades funcionais e innovadoras, o sector da

poboación que ve no consumo do pan unha ameaza, polos problemas do sobrepeso, da obesidade e das intolerancias e alerxias alimentarias.

Por outra parte, segundo datos sectoriais, existe unha gran dificultade para atopar persoal cualificado no sector, especialmente pasteleiros/as

cualificados, polo que en algúns casos, as empresas recorren a aprendices ou familiares sen experiencia.

OS ALUMNOS DO CICLO FORMATIVO DE GRAO MEDIO DE TÉCNICO EN PANADARÍA, REPOSTARÍA E CONFEITARÍA.

O alumnado que chega ó CIFP Carlos Oroza procede basicamente da cidade de Pontevedra e arredores, así como das comarcas do Salnés,

Morrazo, e Caldas de Reis, e en menor grao de Vigo, Porriño, e Tui.

Como características máis destacadas debemos dicir que se trata fundamentalmente de persoas con motivación para o traballo, que posúen como

norma xeral ganas de acceder rapidamente ó mundo laboral, de feito moitos deles xa teñen experiencia laboral dalgún tipo, ben porque a súa

familia se dedica á hostalería ou ben porque fixeron traballos esporádicos no sector.

A idade é moi diversa, dende os 16 anos en adiante, sendo habitual que nun mesmo aula convivan alumnos adolescentes con adultos, incluso

maiores de 30 anos. Esta característica acentúase nos ciclos superiores, neles o centro acolle alumnado de tódalas as idades, incluso algúns que

xa remataron ou están a piques de rematar unha carreira universitaria.

PERFIL PROFESIONAL E COMPETENCIA XERAL DO TÍTULO:

O perfil profesional do título de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría determínase pola súa competencia xeral, polas súas competencias

profesionais, persoais e sociais, así como pola relación de cualificacións e, de ser o caso, unidades de competencia do Catálogo Nacional de

Cualificacións Profesionais incluídas no título.

- 2 -


PROFESIONAIS

A competencia xeral deste título consiste en elaborar e presentar produtos de panadaría, repostaría e confeitaría, conducindo as operacións de

produción, composición e decoración, en obradoiros e establecementos de restauración, con aplicación da lexislación de hixiene e seguridade

alimentaria, de protección ambiental e de prevención de riscos laborais.

OBXECTIVOS XERAIS:

Os obxectivos xerais ós que contribúe alcanzar o Módulo MP0026 son os seguintes;c), d), e), g), i), j), k), l), o), p) e q)

COMPETENCIAS PROFESIONAIS PERSOAIS E SOCIAIS:

As competencias profesionais persoais e sociais que contribúe a alcanzar o Módulo MP0026 son as seguintes: c), d), f), h), i), j), m), n), o), p), q) s)

e t)

CONTORNO PROFESIONAL E POSTOS DE TRABALLO MAIS REPRESENTATIVOS

Profesionais que exercen a súa actividade nomeadamente en obradoiros artesanais ou semiindustriais que elaboren produtos de panadaría,

pastelaría e confeitaría, así como no sector de hostalaría, no subsector de restauración, e como elaboradoras por conta propia ou por conta allea.

Tamén exercen a súa actividade no sector do comercio da alimentación en establecementos que elaboran e venden produtos de panadaría,

pastelaría e repostaría.

Panadeiro/a.

* Elaborador/a de bolaría.

* Elaborador/a de masas e bases de pizza.

* Pasteleiro/a.

* Elaborador/a e decorador/a de pasteis.

* Confeiteiro/a.

* Reposteiro/a

¿ Turroneiro/a.

¿ Elaborador/a de caramelos e doces.

¿ Elaborador/a de produtos de cacao e chocolate.

¿ Churreiro/a.

¿ Galleteiro/a.

¿ Elaborador/a de sobremesas en restauración.

CONCLUSIÓN:

Partindo do entorno do centro, das características socio-culturais e económicas do alumnado e sempre respectando os tres niveis de concreción

curricular a presente programación do Módulo MP0026 está orientada a traballar de cara a conseguir que o alumno alcance os obxectivos e

competencias do rol do posto de traballo propio do sector. Para o cal a presente programación traducirase en Unidades de Traballo coherentes,

debidamente secuenciadas e concretadas en actividades específicas, que respondendo ós resultados de aprendizaxe establecidos se concretan

na aula en múltiples tarefas adaptadas ó proceso de aprendizaxe do alumno.

- 3 -


PROFESIONAIS



1 A pastelaría e repostaríaPor a punto osequipamentos deelaboración depastelaría erepostaríae recoñeceos dispositivos e o seufuncionamento

8 3

2 Materias primas básicas.Masas batidas ou esponxadas: Os biscoitos.Masas escaldadas.Pastas quebradas.Masas folladas:O follado.Pastas secas .Masas fermentadas .

Obter masas e pastasde múltiplesaplicacións e xustificaa súa composición

144 60

3 Os xaropes Preparación e conservación das froitas na pastelaría Preparación e conservación das coberturas.Cremas e recheos doces.Cremas e recheos salgados

Obter xaropes,coberturas, recheos eoutras elaboracións edescribe as técnicasde elaboraciónaplicadas

72 30

4 A decoraciónDecorar o productotendo en conta arelación entre aselaboracións e ascaracterísticas doproduto final e valoraos criterios estéticos

16 7

- 4 -


PROFESIONAIS




1 Por a punto os equipamentos de elaboración de pastelaría e repostaríae recoñece os dispositivos e o seu funcionamento 8



RA1 - Pon a punto os equipamentos de elaboración de pastelaría e confeitaría, e recoñece os dispositivos e o seu funcionamento. SI



CA1.1 Interpretouse a información contida nos documentos asociados á produción en relación cos equipamentos para empregar.


CA1.3 Realizáronse as operacións de limpeza, de xeito que se asegure a total eliminación dos refugallos dos produtos de elaboración e de limpeza.

CA1.4 Realizáronse as operacións de posta en marcha de maquinaria seguindo os procedementos establecidos.

CA1.5 Executáronse as operacións de mantemento de primeiro nivel.


CA1.7 Describíronse as principais anomalías dos equipamentos e as medidas correctoras.

CA1.8 Verificouse a dispoñibilidade dos elementos necesarios previamente ao desenvolvemento das tarefas.

CA1.9 Seleccionáronse útiles, ferramentas e equipos de traballo necesarios para facer fronte á realización das tarefas.

CA1.10 Preparáronse os fornos, os cocedoiros, as frixideiras, os baños maría e calquera outro equipamento necesario para a elaboración, e seleccionáronse as condicións de tempo etemperatura axeitadas.

CA1.11 Planificouse a carga do forno, do cocedoiro, da frixideira, do baño maría e doutros equipamentos, coas cantidades e coa frecuencia axeitadas para mellorar o proceso.

CA1.12 Realizáronse as operacións tendo en conta a normativa hixiénico-sanitaria, de seguridade laboral e de protección ambiental.

CA1.13 Participouse na mellora da calidade durante todo o proceso.

4.1.e) Contidos

Contidos

Maquinaria básica e auxiliar. Descrición, características, clasificación e localización. Procedementos para o seu uso e aplicacións. Principais anomalías e medidas correctoras. Mantementode primeiro nivel. Batería, moldes e ferramentas: Descrición e características Aplicacións e procedementos de uso e mantemento.

- 5 -


PROFESIONAIS



2 Obter masas e pastas de múltiples aplicacións e xustifica a súa composición 144



RA2 - Obtén masas e pastas de múltiples aplicacións, e xustifica a súa composición. SI



CA2.1 Recoñecéronse as características xerais das masas e das pastas básicas (quebradas, batidas, escaldadas, folladas, etc.).

CA2.2 Identificáronse os produtos máis significativos obtidos a partir de masas e de pastas básicas.

CA2.3 Describiuse a secuencia de operacións integradas en cada proceso de elaboración de masas e pastas básicas de pastelaría e repostaría, con indicación das condicións en que debanrealizarse, os parámetros para controlar e os equipamentos requiridos.

CA2.4 Realizouse o aprovisionamento de materias primas e a preparación de útiles e equipamentos a partir da ficha técnica de fabricación, ou procedementos que a substitúan, e verificouseo axuste das características dos ingredientes ao requirido no proceso.

CA2.5 Interpretouse a fórmula e a función de cada ingrediente.

CA2.6 Axustáronse para cada produto os ingredientes e a cantidade para elaborar.

CA2.7 Aplicáronse en cada caso técnicas de peneirado, dosificación, mesturado, amasado, refinado, batido, montado ou emulsionado, laminado, follaxe e outras necesarias.

CA2.8 Controlouse a temperatura, o tempo e a velocidade de amasado ou batido, o espesor e outros parámetros de elaboración de masas e pastas, e aplicáronse, en caso de desviacións,as medidas correctoras necesarias.

CA2.9 Comprobáronse as características físicas e organolépticas das masas e das pastas obtidas (cor, extensibilidade, tenacidade, textura e fluidez).

CA2.10 Aplicáronse os métodos de división, formado, volteado, repouso, moldeamento, escudelamento e outros necesarios, na orde e na forma establecidas na ficha técnica de elaboración.

CA2.11 Obtivéronse pezas coa forma, o peso e o volume axeitados.

CA2.12 Executáronse as manipulacións previas á cocción no momento e na forma oportunos (cortado, pintado, volteado, incorporación de cremas e recheos, etc.).

CA2.13 Controlouse a temperatura e o tempo durante a cocción, e, en caso de desviacións, tomáronse as medidas correctoras necesarias.

CA2.14 Arrefriáronse os produtos na maneira establecida, de xeito que consigan a temperatura axeitada para un posterior procesamento.

CA2.15 Identificáronse as masas susceptibles de conservación por tratamento de frío (refrixeración e/ou conxelación).

CA2.16 Aplicáronse os métodos e asignáronse os lugares de conservación das masas e das pastas, tendo en conta as súas características e o seu destino.

CA2.17 Describiuse o procedemento de rexeneración de elaboracións conxeladas.



4.2.e) Contidos

- 6 -


PROFESIONAIS

Contidos

Organización e secuenciación de fases para a obtención de masas e pastas.

0Conservación por frío e rexeneración de produtos de pastelaría.

Función das materias primas.

Operacións básicas: Bater, mesturar, amasar, incorporar, peneirar, etc. Preparación de latas e moldes. Manexo do rolete, a espátula e a manga pasteleira. Aplicación doutras técnicasbásicas. Masas folladas. Características. Fundamentos do proceso de follaxe. Tipos e fórmulas básicas de follaxe: básica, de manteiga, invertida e rápida. Principais elaboracións de masas folladas:milfollas, palmeiras, vol au vents, canas, cornetes, ferraduras, Masas batidas ou esponxadas. Características e procesos de elaboración. Principais elaboracións con masas batidas: biscoitos de molde, de prancha e compactos (plum cake, catrocuartos, mármore e bica galega), madalenas, sobados, manteigadas, soletas, mer Masas escaldadas. Características e proceso de elaboración. Principais elaboracións: masa de petisú, chulas e churros.

Masas quebradas. Características, técnicas e procesos de elaboración. Tipos de masas quebradas: de fondos, azucrada, sablé e lintzer. Principais elaboracións con masas quebradas: tortasdoces (de Santiago, de mazá, etc.) e salgadas (quiche Lorraine, etc.) Pastas secas: tipos e características. Pastas de corte: florentinas, nevados, polvoróns, amendoados, etc. Pastas de crema: linguas de gato, tulipas, tellas, cigarros, cucuruchos, etc. Pastasde manga rizadas e lisas. Outras masas: de pizza, de pans especiais, de empanada galega, etc.

- 7 -


PROFESIONAIS



3 Obter xaropes, coberturas, recheos e outras elaboracións e describe as técnicas de elaboración aplicadas 72



RA3 - Obtén xaropes, coberturas, recheos e outras elaboracións, e describe as técnicas de elaboración aplicadas. SI



CA3.1 Clasificáronse e caracterizáronse os tipos de recheos, cremas, baños, coberturas, etc., en función das súas especificidades e das súas aplicacións.

CA3.2 Caracterizáronse os métodos, as técnicas e os procesos de obtención de cremas, recheos, baños, coberturas, etc.

CA3.3 Interpretouse a formulación de cada produto.

CA3.4 Identificouse a función de cada ingrediente.

CA3.5 Axustouse a formulación para os produtos e as cantidades que cumpra elaborar.

CA3.6 Realizouse o aprovisionamento de materias primas e a preparación de útiles e de equipamentos a partir da ficha técnica de fabricación, ou procedementos que a substitúan, everificouse o axuste das características dos ingredientes ao requirido no proceso.

CA3.7 Utilizáronse en cada caso as técnicas de elaboración apropiadas a cada produto: tostado, pelado, triturado, moído e refinado de froitos secos; mesturado, batido ou emulsionado,fundido, temperado, moldeamento, cocción, etc.

CA3.8 Seguiuse a secuencia de incorporación dos ingredientes.

CA3.9 Controlouse a temperatura, a fluidez, a cocción, e a montaxe ou consistencia de cada elaboración.

CA3.10 Contrastáronse as características dos produtos obtidos coas especificacións de elaboración.

CA3.11 Deducíronse as necesidades de conservación ata o momento da súa utilización ou rexeneración.



4.3.e) Contidos

Contidos

Elaboración e conservación de cremas con ovo, cremas batidas e cremas lixeiras. Ingredientes e formulación. Cremas de manteiga, inglesa e pasteleira; xema pasteleira. Cremas deaméndoas, de requeixo e similares. Cremas muselina, de trufa (ganaché), Chan Elaboración de cremas, mollos e farsas para recheos salgados. Ingredientes e formulación. Mollo bechamel e outros Cremas de manteiga con elementos salgados. Crema soufflé pararecheo de quiches. Farsas de recheo, como a da empanada. Panada e outras. Sec Elaboración de cubertas e de preparados á base de froitas. Ingredientes e formulación. Glaseado, fondant, brillo de froitas, pasta de améndoas, baño, etc. Marmeladas, confeituras, xeleas ecoulis. Secuencia de operacións. Consistencia e características. Preparación e conservación de coberturas de chocolate. Chocolate e coberturas: definición e tipos. Utilización de coberturas: fundido, temperado ou atemperado. Aplicación.

Elaboración e conservación de xaropes. Aplicacións.

- 8 -


PROFESIONAIS



4 Decorar o producto tendo en conta a relación entre as elaboracións e as características do produto final e valora os criteriosestéticos

16



RA4 - Decora o produto tendo en conta a relación entre as elaboracións e as características do produto final, e valora os criterios estéticos. SI



CA4.1 Describíronse os principais elementos de decoración en pastelaría e repostaría, e as súas alternativas de uso.

CA4.2 Interpretouse a ficha técnica de fabricación para o acabamento do produto.

CA4.3 Verificouse a dispoñibilidade dos elementos necesarios para a terminación do produto de pastelaría ou repostaría.

CA4.4 Elixiuse o deseño básico ou persoal.

CA4.5 Realizáronse as técnicas de terminación ou acabamento en función das características do produto final, seguindo os procedementos establecidos.

CA4.6 Dispuxéronse os elementos da decoración seguindo criterios estéticos preestablecidos.

CA4.7 Aplicouse o método de conservación necesario ata o momento da súa utilización ou rexeneración.

CA4.8 Valoráronse os resultados finais e identificáronse as medidas de corrección.



4.4.e) Contidos

Contidos

Decoración de produtos en pastelaría e repostaría. Normas e combinacións básicas. Control e valoración de resultados.

Manexo do enxoval de acabamento: cartucho, aerógrafo, etc.

Aplicación das técnicas básicas de acabamento: pintado con ovo, flambaxe e outras técnicas decorativas.

Experimentación e avaliación de combinacións.

- 9 -


PROFESIONAIS

A. MÍNIMOS EXIXIBLES PARA ALCANZAR A AVALIACIÓN POSITIVA.

Para a superación final do módulo pediráselle a cada alumno/a a consecución dos mínimos exixibles en cada unha das Unidades de Traballo nas

que se estructura a presente programación, estes mínimos relacionanse a continuación cuns procesos que se consideran elementais para a

superación do módulo.

U.T.1.Por a punto os equipamentos e recoñecer os dispositivos e o seu funcionamento:

1.Proceso:

Recoñece o obxecto, funcionamento, partes e dispositivos de seguridade da maquinaria do taller asegurando en todo momento que se atopa nas




CA1.3 Realizáronse as operacións de limpeza, de xeito que se asegure a total eliminación dos refugallos dos produtos de elaboración e de

limpeza.

CA1.4 Realizáronse as operacións de posta en marcha de maquinaria seguindo os procedementos establecidos.

2.Proceso:

Organiza de maneira eficiente o traballo durante a elaboración de produtos básicos de pastalaría e repostaría partindo dos ingredientes e útiles

necesarios, programando e empregando os utensilios e equipos requeridos e respectando en todo momento as boas prácticas hixiénicas.


CA1.8 Verificouse a dispoñibilidade dos elementos necesarios previamente ao desenvolvemento das tarefas.

CA1.9 Seleccionáronse útiles, ferramentas e equipos de traballo necesarios para facer fronte á realización das tarefas.

CA1.10 Preparáronse os fornos, os cocedoiros, as frixideiras, os baños maría e calquera outro equipamento necesario para a elaboración, e

seleccionáronse as condicións de tempo e temperatura axeitadas.



UT2. Obter masas e pastas de múltiples aplicacións xustificando a súa composición:

1. Proceso:

Coñece as masas e pastas básicas mais significativas, os seus ingredientes e os produtos que podemos elaborar con elas en pastalaría e

repostaría.


CA2.1 Recoñecéronse as características xerais das masas e das pastas básicas (quebradas, batidas, escaldadas, folladas, etc.).

CA2.2 Identificáronse os produtos máis significativos obtidos a partir de masas e de pastas básicas.


- 10 -


PROFESIONAIS

2. Proceso.

Elabora masas e pastas básicas partindo dunha formulación correcta, dos ingredientes necesarios e aplicando as técnicas correspondentes para a

obtención dun produto de calidade, sempre aplicando unhas prácticas correctas de hixiene.

2. Criterios mínimos exixibles asociados:

CA2.4 Realizouse o aprovisionamento de materias primas e a preparación de útiles e equipamentos a partir da ficha técnica de fabricación, ou

procedementos que a substitúan, e verificouse o axuste das características dos ingredientes ao requirido no proceso.


CA2.6 Axustáronse para cada produto os ingredientes e a cantidade para elaborar.

CA2.7 Aplicáronse en cada caso técnicas de peneirado, dosificación, mesturado, amasado, refinado, batido, montado ou emulsionado, laminado,

follaxe e outras necesarias.

CA2.8 Controlouse a temperatura, o tempo e a velocidade de amasado ou batido, o espesor e outros parámetros de elaboración de masas e

pastas, e aplicáronse, en caso de desviacións, as medidas correctoras necesarias.

CA2.9 Comprobáronse as características físicas e organolépticas das masas e das pastas obtidas (cor, extensibilidade, tenacidade, textura e

fluidez).

CA2.10 Aplicáronse os métodos de división, formado, volteado, repouso, moldeamento, escudelamento e outros necesarios, na orde e na forma

establecidas na ficha técnica de elaboración.

CA2.12 Executáronse as manipulacións previas á cocción no momento e na forma oportunos (cortado, pintado, volteado, incorporación de cremas

e recheos, etc.).

CA2.13 Controlouse a temperatura e o tempo durante a cocción, e, en caso de desviacións, tomáronse as medidas correctoras necesarias.

CA2.14 Arrefriáronse os produtos na maneira establecida, de xeito que consigan a temperatura axeitada para un posterior procesamento.

CA2.16 Aplicáronse os métodos e asignáronse os lugares de conservación das masas e das pastas, tendo en conta as súas características e o

seu destino.



UT.3 Obter xaropes,coberturas, recheos e outras elaboracións describindo as técnicas de elaboración aplicadas

1.Proceso:

Recoñece os principais xaropes, coberturas e recheos, describindo a súa composición e método de elaboración.


CA3.2 Caracterizáronse os métodos, as técnicas e os procesos de obtención de cremas, recheos, baños, coberturas, etc.

CA3.3 Interpretouse a formulación de cada produto.

CA3.4 Identificouse a función de cada ingrediente.

2.Proceso:

Elabora xaropes, coberturas, recheos e outros partindo dunha formulación correcta, dos ingredientes necesarios e aplicando as técnicas

correspondentes para a obtención dun produto de calidade, sempre aplicando unhas prácticas correctas de hixiene.

- 11 -


PROFESIONAIS

2. Criterios mínimos exixibles asociados.

CA3.6 Realizouse o aprovisionamento de materias primas e a preparación de útiles e de equipamentos a partir da ficha técnica de fabricación, ou

procedementos que a substitúan, e verificouse o axuste das características dos ingredientes ao requirido no proceso.

CA3.7 Utilizáronse en cada caso as técnicas de elaboración apropiadas a cada produto: tostado, pelado, triturado, moido e refinado de froitos

secos; mesturado, batido ou emulsionado, fundido, temperado, moldeamento, cocción, etc.

CA3.8 Seguiuse a secuencia de incorporación dos ingredientes.

CA3.9 Controlouse a temperatura, a fluidez, a cocción, e a montaxe ou consistencia de cada elaboración.




U.D.4. Decorar o produto tendo en conta a relación entre as elaboracións e as características do produto final e valora os criterios estéticos.

1.Proceso:

Decorar elaboracións básicas de pastalaría e repostaría tendo en conta o deseño elixido, as técnicas apropiadas e o método de conservación para

obter un produto de calidade elaborado seguindo unhas boas prácticas hixiénicas.


CA4.2 Interpretouse a ficha técnica de fabricación para o acabamento do produto.

CA4.3 Verificouse a dispoñibilidade dos elementos necesarios para a terminación do produto de pastelaría ou repostaría.

CA4.4 Elixiuse o deseño básico ou persoal.

CA4.5 Realizáronse as técnicas de terminación ou acabamento en función das características do produto final, seguindo os procedementos

establecidos.

CA4.7 Aplicouse o método de conservación necesario ata o momento da súa utilización ou rexeneración.



B.CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN. CONCRECIÓN.

1. Para a obtención da cualificación trimestral:

Tomando como puntos de partida o garantir a formación integral do alumno e a natureza eminentemente prácticas das ensinanzas de Formación

Profesional, mais concretamente as relacionadas co sector alimentario e de servizos é necesario ponderar a cualificación do alumnado do seguinte

xeito:

A)Para cualificar o saber do profesional nun entorno de traballo. 30%; (3 puntos):

* Poderán incluír, de maneira individual ou grupal; exercicios, preguntas de desenvolvemento, completar cadros ou tipo test (respostas alternativas)

relativas ao temario impartido.

O total da puntuación asignada a este apartado dividirase entre o número de exames ou probas propostas en cada avaliación trimestral.

B) Para avaliar o saber facer do profesional nun entorno de traballo. (50%; 5 puntos):

- 12 -


PROFESIONAIS

* Todas as actividades propostas ó longo do trimestre e o seu resultado final.

* Exercicios e supostos prácticos.

* Traballos individuais e de grupo de corte práctico.

O total da puntuación asignada a este apartado dividirase entre o número de actividades, exercicios e traballos propostos en cada avaliación

trimestral.

C) Para avaliar o saber ser e o saber estar profesional nun entorno de traballo. (20%; 2 puntos):

* A correcta uniformidade.

* O mantemento impecable dos seus utensilios e ferramentas.

* A entrega puntual dos exercicios e demais tarefas.

* O interese polo módulo.

* A implicación nas tarefas de equipo.

O total da puntuación asignada a este apartado dividirase entre o número de evidencias rexistradas no carderno do profesor ou táboas de

observación.

2. Cálculo da nota final da avaliación :

Partindo unha vez mais da premisa da formación integral á que estamos comprometidos nas ensinanzas de Formación Profesional, para asegurar

a superación positiva do módulo o alumno deberá acadar unha calificación mínima en cada un dos apartados anteriores:

A) No saber profesional: mínimo 3,5 puntos sobre 10.

B) No saber facer profesional: mínimo 3,5 puntos sobre 10.

C) No saber ser/estar profesional: mínimo 3,5 puntos sobre 10.

Non se farán recuperacións, por tanto unha avaliación suspensa recuperarase no exame final.

3. Para a obtención da cualificación final de curso:

A cualificación final obterase mediante unha media aritmética da cualificación obtida en cada trimestre.


1)Actividades de recuperación

Durante o período ordinario, para a recuperación de cada avaliación non superada, programaranse actividades dirixidos que permitan ao alumno/a

adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos. No seu caso o alumno/a deberá presentar os traballos correspondentes

non presentados no momento.

Estas actividades organizaranse de forma personalizada, a súa descrición, obxectivos e instrucións para o seu desenvolvemento facilitaránselle ao

alumno/a xunto co informe individualizado de avaliación correspondente.

- 13 -


PROFESIONAIS

Os alumnos/as que non superaron o módulo no curso 2016-17 e promocionaron ao segundo curso coa materia pendente realizarán as seguintes

tarefas durante os dous primeiros trimestres do curso escolar 2017-18:

* Setembro a Decembro: Realizar unha ou varias probas teóricas e probas prácticas propostas polo profesor/a da materia impartida no trimestre.

As probas realizaranse antes do 4 de Decembro.

* Xaneiro- Marzo: Realizar as fichas técnicas de todas as elaboracións levadas a cabo no taller. As fichas deberán entregarse antes do 4 de Marzo

de 2018.

* Do 7 ao 10 de Marzo de 2018 realización de unha proba práctica no taller onde o alumno desenvolverá unha serie de tarefas propostas polo

profesor/a.


Recordar neste apartado que o alumnado que perda o dereito a avaliación continua, dende ese momento, NON poderá entregar as tarefas

realizadas na clase NIN realizar probas obxectivas que sirvan para a súa cualificación nas diferentes avaliacións parciais. Tan só pode ser avaliado

nunha proba final extraordinaria previa á avaliación final de módulos correspondente.

A proba consistirá nunha parte práctica, de execución de determinadas elaboracións correspondentes ca materia impartida no módulo, e nunha

parte teórica conceptual de xeito que se traballen todos os contidos do módulo:

PROBA PRÁCTICA.- na que o alumno demostre ter acadado as capacidades terminais mínimas esixidas de acordo cos contidos mínimos. Esta

proba poderá durar ata, como máximo, o mesmo número de horas necesarias para o alumno cause baixa por PD (20 horas). Exemplo:

* Facer unha folla de pedido correspondente a unha ficha técnica establecida.

* Poñer en funcionamento diversa maquinaria do taller de pastelería, sabendo realizar a limpeza, conservación e funcionamento das mesmas.

* A partir da proposta do profesor de varios ingredientes de uso habitual, deberá realizar unha ou varias elaboracións de pastelaría, incluíndo a

decoración do mesmo.

* Saber utilizar correctamente as técnicas explicadas e desenroladas polo profesor no taller de pastelería para la obtención dun resultado

satisfactorio.

* Executar correctamente tódalas tortas ou preparados de pastelaría salgada realizados durante o curso escolar, preestablecidos na programación

EXEMPLO

* Facer pedido

* Poñer en funcionamento a maquinaria do obrador que precises

* Explica nun papel a elaboración segundo o amosado nas fichas técnicas

* Executa correctamente a elaboración segundo o amosado perante as clases

* Seguimento da normativa hixiénico sanitaria perante todo o proceso

* Presentación do(s) produto(s):

2 Rac. de Torta Selva Negra, 2 Rac de milfollas, 2 Rac de choux á crema, 2 Rac de quichen Lorraine

2 Rac. de Torta de Santiago, 2 Rac de semifríos de ....., 4 Rac de empanada de..., 2 Rac de volován de .....

* Recollida e limpeza do obrador

- 14 -


PROFESIONAIS

PROBA TEÓRICA.- respondendo a un cuestionario que reflicta os coñecementos teóricos que debe acadar o alumno ó rematalo curso; poderá

haber máis dunha proba teórica. Entrega do caderno de prácticas e/ou caderno de apuntes de módulo.- con tódalas fichas de traballo e

procedementos realizados e explicado durante todo o curso.

EXEMPLO:

NOME:¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿¿.DATA:¿¿¿¿¿

1. A normativa hixiénico - sanitaria ¿..

a. Esixe lavar as mans ao saír do traballo

b. Permite probar os produtos cos dedos

c. Impide levar aneis, reloxos,pulseiras, etc

d. Esixe ser puntual no traballo

2. A hixiene dos alimentos nos informa de que....

a. Non debemos meter as latas ou botes abertos ou non, na cámara.

b. Podemos mesturar cremas feitas á mañá coas feitas pola tarde

c. Podemos elaborar as cremas e natas con antelación suficiente si se manteñan nas cámaras.

d. Non debemos mesturar os produtos lácteos (queixos, iogures, nata, manteiga, etc.)

3. ¿Para qué serve a fariña frouxa?

a. Para elaborar pan

b. Para rebozados

c. Para masas de bolos

d. Para biscoitos

4.Os ovos clasificados M pesan¿.

a. Mais de 60gr

b. Entre 55-60gr

c. Menos de 55gr

d. Entre 60-65gr

5. Se denomina biscoito pesado¿..

a. O que ten moita fariña

b. O que ten moito azucre

c. O que non contén levedo

d. O que contén manteiga

6.A masa sablé é unha masa....

a. Batida

b. Quebrada

c. Con levedo

d. Escaldada

7.Un xarope elaborado con 1Kg de azucre e 300gr de auga a 110ºC denomínase...

- 15 -


PROFESIONAIS

a. Febra forte

b. Xarope

c. Azucre cocido

d. Bola dura

8.Un fiador de ovo serve para.....

a. Separar os ovos

b. Xuntar os ovos

c. Elaborar ovo fiado

d. Separar as xemas das claras

9.Para cocer biscoitos molde a temperatura axeitada será de....

a. Entre 180-200ºC

b. Entre 230-250ºC

c. Entre 160ºC-180ºC

d. Entre 200-220ºC

10.O brandy, o ron, o calvados e o kirsch son......

a. Augardentes

b. Viños

c. Licores

d. Refrescos

En cada unha das partes terá que superar a nota mínima de 5, non existindo a posibilidade de facer media entre as probas, nin de gardar as partes

aprobada se fose o caso.


de 2011:

* O número de faltas que implica a perda do dereito á avaliación continua nun determinado módulo será do 10 % respecto da súa duración total.

* Para os efectos de determinación da perda do dereito á avaliación continua, o profesorado valorará as circunstancias persoais e laborais do

alumno ou alumna na xustificación desas faltas, cuxa aceptación será acorde co establecido no NOF do centro.

*O alumno poderá seguir asistindo a clase con carácter presencial salvo en actividades que impliquen riscos. Tal e como establece a normativa

vixente no seu artigo 25.4; O profesorado poderá non permitir a realización de determinadas actividades aos alumnos e ás alumnas que teñan

perdido o dereito á avaliación continua, sempre que poidan implicar algún tipo de risco para si mesmos, o resto do grupo ou as instalación.


PROCEDEMENTO SOBRE O SEGUIMENTO DA PROGRAMACIÓN.


- 16 -


PROFESIONAIS

*O grao de cumprimento da temporalización.

*O logro dos obxectivos programados.

*Os resultados académicos acadados.

Cada departamento de familia profesional e cada equipo de ciclo realizará cunha frecuencia mínima mensual o seguimento das programacións de

cada módulo, indicando grado de cumprimento e xustificación razoada no caso de desviacións, ademais a programación será revisada ao inicio de

curso e se entregará unha memoria final de curso.

Para o seguimento mensual da programación farase a través da plataforma.

Para a memoria final utilizaremos o modelo proporcionado pola xefatura de estudos.

PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN DA PROPIA PRÁCTICA DOCENTE.

Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios / entrevistas periódicas pasados aos alumnos nos que se


cuestións que indiquen se se acadaron os obxectivos das distintas unidades didácticas.



Ao comezo das actividades do curso académico o equipo docente realizará unha sesión de avaliación inicial do alumnado, que terá por obxecto

coñecer as características e a formación previa de cada alumno e de cada alumna, así como as súas capacidades. Así mesmo, deberá servir para

orientar e situar o alumnado en relación co perfil profesional correspondente.

Para este módulo pasarase durante os primeiros días do curso, un cuestionario de avaliación inicial (sobre coñecementos previos, intereses e



O carácter continuo da avaliación debe permitir, a detección precoz das posibles dificultades para alcanzar os Resultados de Aprendizaxe por parte

do alumnado e, en consecuencia, promover a identificación dos aspectos do proceso que provocan estas dificultades e a adopción das medidas

oportunas.

Cando a análise da marcha dun estudante determine dificultades para o seguimento, darase un apoio educativo personalizado determinando o

traballo daqueles contidos nos que ten mais dificultades propoñendo actividades de reforzo que lle permitan acadar os mínimos propostos nesta

programación didáctica.

Algúns exemplos poden ser:

* Actividades de repaso e supostos prácticos co profesor, incidindo nas necesidades propias de cada un deles.

* Elaboración de pequenos cuestionarios, exercicios prácticos, pequenos traballos de indagación de información, de forma individualizada.

* Repetición de prácticas.

* Axustes na metodoloxía, adaptando as axudas e recursos pedagóxicos ás súas necesidades.

* Actividades diferenciadas, propoñendo, ao alumnado que presentan algunha dificultade para traballar certos contidos, actividades que lles

- 17 -


PROFESIONAIS

permitan aproximarse a estes, ou ben actividades de ampliación na materia, para aqueles alumnos con maiores capacidades.

* Materiais didácticos variados, que ofrezan un conxunto de actividades que aborden os contidos de distintas maneiras.

* Valorarase a adaptación e colaboración entre compañeiros.

* O correo electrónico da profesora tamén é facilitado de cara a que calquera que teña dúbidas as poda prantexar on line.

En todo caso, haberá unha coordinación co departamento de orientación, que tamén terá dado a súa visión de cal é o xeito de proceder e de

facilitar ao alumnado a súa aprendizaxe. Por ilo no caso en que non sexa posible que garantir a consecución efectiva os resultados da

aprendizaxe, o equipo docente poderá propoñer a través do departamento de Orientación, a solicitude de flexibilidade horaria.



A educación en valores será traballada a través das actividades e tarefas de aula-taller-obradoiro e de todos os demais aspectos metodolóxicos da

presente programación.

Para este módulo podemos destacar:

*Educación para a igualdade: Estará sempre presente, xa que logo, en ningún momento se fará diferenza entre o noso alumnado por causa do seu


*Educación ambiental: É fundamental fomentar o respecto ao medio ambiente e mesmo fomentar o correcto emprego dos medios de que se dispón

sen desperdiciar papel, consumo de auga, electricidade, etc., insistir na reciclaxe e na conservación.

*Educación para a saúde: É importante adquirir bos hábitos posturais no traballo, así como uns adecuados hábitos de saúde e limpeza.

*Educación para a convivencia: Procurarase a resolución de conflitos fomentando o diálogo baseado no respecto, procurando atopar solucións de

consenso de xeito democrático. Por exemplo: achegas de propostas ou ideas á hora de fixar condicións de entrega de traballos, datas de probas,

etc.

*Educación do consumidor: Fomentando entre os alumnos un consumo responsable, tanto dos seus propios materiais como os do centro e o ciclo


*Interculturalidade: Traballando dende o principio de respecto as distintas culturas e xeitos de entender o mundo; entendendo isto como un

enriquecemento. Cada vez máis frecuente presenza nas nosas aulas de alumnos de outras culturas que nos axudan a interpretar que non todas as

realidades son iguais.


Estas actividades permiten unha maior participación do alumnado, favorecendo deste modo a responsabilidade e a cooperación.

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS PROPOSTAS POLO DEPARTAMENTO PARA O MÓDULO.

* Visitas a feiras ou xornadas gastronómicas que se consideren relevantes para o módulo. Para coñecer a riqueza gastronómica da rexión e

aplicala nos seus proxectos.

* Asistencia a foros e congresos da industria alimentaria, restauración, hostalería e turismo, de selo caso. Para coñecer avances en tecnoloxía da

- 18 -


PROFESIONAIS

alimentación, novas tendencias e profesionais relevantes.

* Visitas a empresas do entorno. Para reforzar os contidos traballados (sistemas de produción, equipamentos, etc) asociándoos con verdadeiras

situacións de traballo.

ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES PROPOSTAS POLO DEPARTAMENTO PARA O CICLO.

* Asistencia a explotacións de produtos alimentarios. Coñecer a riqueza produtiva da rexión e seu o valor económico ¿ social.

* Asistencia a empresas do mercado maiorista e minorista de produtos alimentarios. Coñecer como se organiza a distribución dos produtos que

utilizamos habitualmente e as súas características

10.Outros apartados

10.1) Información ao alumnado sobre os aspectos básicos da programación.

10.1 Explicación da programación ó alumnado.

Nos primeiros días do curso o profesor explicará a programación do módulo ó alumnado, facendo especial fincapé:

* Nos aspectos de deseño: Unidades de Traballo, Actividades (Ordinarias e extraordinarias), Tarefas e Metodoloxía.

* Resumo dos contidos básicos a traballar en cada Unidade de Traballo e tamén nos contidos transversais.

* Mínimos exixibles para a superación positiva do módulo.

* Procedementos e instrumentos de avaliación.

* Procedementos de cualificación.

* Procedemento para a recuperación de partes non superadas.

* Medidas de atención á diversidade.

Para deixar constancia de dita transmisión de información o profesor do módulo entregará unha copia da programación a cada alumno e rexistrará

a entrega mediante unha folla de control que todo alumno deberá firmar, declarando estar ó corrente de todos os pormenores didácticos.

Ademais, segundo instrucións da dirección do centro, unha copia da programación permanecerá a disposición do alumnado no portal web http:

//www.edu.xunta.gal/centros/cifpcarlosoroza/ . Apartado de alumnado.

Unha nova copia da programación será entregada ó alumno cando a solicite ó docente.

- 19 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0027 Elaboracións de confeitaría e outras especialidades 92017/2018 192192

MPMP00_27 Elaboración de masas, galletas, mazapáns e turróns 92017/2018 5050

MPMP00_27 Elaboración de caramelos, confeitos e produtos de chocolate eespecialidades diversas

92017/2018 9090

MPMP00_27 Elaboración de xeados artesanais 92017/2018 5252


Profesorado asignado ao módulo MANUEL PATIÑO CAROU


Outro profesorado

Estado: Supervisada

- 1 -


PROFESIONAIS


Nos últimos anos produciuse unha importante perda de emprego practicamente en tódos os sectores produtivos agás no sector servicios, incluíndo

a hostelería que experimentou un repunte. Por outra parte Galicia ven de convertirse nun importante destino turístico, sendo a cuarta comunidade

con maior oferta de establecemento de aloxamento e restauración. (Datos de novembro de 2010 ¿ Expogalaecia)

Tamén é destacable que o Camiño de Santiago acadou unha trascendencia internacional que fai que aumenten ano a ano os visitantes na nosa

comunidade, salientando que a cidade de Pontevedra forma parte do Camiño portugués e conta cunha importante infraestructura hosteleíra.

Tendo en conta que o sector turístico galego é, o que máis contribúe ao PIB da nosa Comunidade, así como á creación de emprego, é evidente a

necesidade de seguir formando profesionais de calidade que ocupen os postos que seguirá a demandar o mercado.

As ensinanzas do módulo centrarnase non só nas elaboracións tradicionais ou métodos tradicionais ou manuais senón que se lle intentará dar un

enfoque o máis técnico posible, xa que o sector da pastalaría sufreu unha importante mecanización e industrialización nestes últimos anos,

dotando o alumnado do coñecemento de estas tecnoloxías.

Por último, as demandas da poboación en relación a elaboracións dietéticas ou para persoas con necesidades específicas, así como o aumento de

poboación procedente de diversas culturas, tamén son tidas en conta de xeito que o alumnado deberá sensibilizarse ao respecto e actuar

responsablemente seguindo unhas normas específicas segundo os casos.

- 2 -


PROFESIONAIS



1 Elaboración de masas, galletas, mazapáns e turronsElaboración de masas,galletas, mazapáns eturrons

50 27

2 Elaboración de caramelos, confeitos, productos a base de chocolate e especialidades diversasElaboración decaramelos, confeitos,productos a base dechocolate eespecialidadesdiversas

90 47

3 Realización de xeados artesanaisRealización de xeadosartesanais

52 26

- 3 -


PROFESIONAIS




1 Elaboración de masas, galletas, mazapáns e turrons 50



RA1 - Elabora masas e produtos de galletaría, e xustifica a súa composición. SI



CA1.1 Recoñecéronse as características de cada tipo de masa de galletaría e os produtos asociados.

CA1.2 Obtivéronse turróns e mazapáns seguindo a secuencia de operacións do proceso de elaboración de masas de turrón e mazapán, e describiuse o procedemento de elaboración.


CA1.4 Axustouse a fórmula aos produtos e ás cantidades para elaborar.

CA1.5 Seleccionáronse os ingredientes, os equipamentos e os útiles.

CA1.6 Realizáronse as operacións de mestura, fundido ou amasado, refinado, forneado, etc., e controláronse os parámetros para asegurar un produto consonte as especificacións.

CA1.7 Verificáronse as características físicas e organolépticas da masa ou do produto de galletaría.

CA1.8 Identificáronse os defectos da elaboración de masas de diversos tipos, así como as posibilidades de corrección.

CA1.9 Reguláronse os parámetros de tempo, humidade, frecuencia e volume de carga no forno.

CA1.10 Realizouse o mantemento de primeiro nivel e a limpeza dos equipamentos.

CA1.11 Adoptáronse medidas de hixiene e seguridade alimentaria, e de prevención de riscos laborais.

CA1.12 Identificáronse os defectos de elaboración e as posibilidades de corrección.

CA1.13 Enumeráronse as operacións da formaxe de pezas.

4.1.e) Contidos

Contidos

Incidencias tipo na manipulación dos equipamentos. Proceso xeral de elaboración de masas de galletaría.

0Maquinaria e equipamentos.

Aplicación de normas de seguridade e hixiene alimentaria.

Obtención e conservación de masas aglutinantes (laminadas e cortadas con molde).

Obtención e conservación de masas antiaglutinantes (moldeadas, extrusionadas e depositadas).

- 4 -


PROFESIONAIS

Contidos

Características físicas e organolépticas dos produtos. Posibles anomalías. Causas e correccións.

Proceso de elaboración de mazapáns.

Principais elaboracións: mazapán de Soto e de Toledo, figuriñas e panellets.

Elaboración de turróns de diferentes tipos.

Envasado de diversos tipos de turróns e mazapáns segundo a súa conservación.

Anomalías do proceso de elaboración. Causas e correccións.

- 5 -


PROFESIONAIS



2 Elaboración de caramelos, confeitos, productos a base de chocolate e especialidades diversas 90



RA1 - Elabora produtos á base de chocolate, tendo en conta a relación entre a técnica e o produto final. SI

RA2 - Obtén caramelos, confeitos e outras larpeiradas, e xustifica a técnica seleccionada. SI



CA1.1 Recoñecéronse os tipos de pastas de chocolate e os seus ingredientes.

CA1.2 Axustouse a fórmula aos produtos e ás cantidades que se elaboren.

CA1.3 Controláronse as operacións de temperado, moldeamento e arrefriamento do produto.

CA1.4 Identificáronse os defectos da elaboración e as posibilidades de corrección.

CA1.5 Recoñecéronse as técnicas para o moldeamento de figuras de chocolate e manifestouse disposición e iniciativa para a innovación.

CA1.6 Obtivéronse produtos pola unión de pezas ou por arranque de lascas de chocolate.

CA1.7 Identificáronse as técnicas para a coloración de chocolates.

CA1.8 Aplicáronse os procedementos de elaboración de motivos de decoración (canelas, lascas, etc.).

CA1.9 Realizáronse as operacións de mantemento de primeiro nivel e de limpeza dos equipamentos.

CA1.10 Aplicáronse as medidas de hixiene e seguridade alimentaria.

CA2.1 Recoñecéronse as características xerais dos tipos de mesturas base para elaborar caramelos, confeitos e outras larpeiradas.

CA2.2 Identificáronse os ingredientes complementarios (aromas, colorantes, acidulantes, etc.).

CA2.3 Axustouse a fórmula aos produtos e ás cantidades para elaborar.

CA2.4 Seleccionáronse os ingredientes, os equipamentos e os útiles.

CA2.5 Aplicáronse as operacións que integran os procesos de elaboración de caramelos, confeitos e outras larpeiradas (mestura, cocción, temperado, estiramento, corte con molde,moldeamento, formaxe, pastillaxe, extrusión, arrefriamento, etc.).

CA2.6 Fixáronse os parámetros para controlar en cada etapa do proceso.

CA2.7 Identificáronse as características físicas e organolépticas de cada produto, así como os defectos e as desviacións.

CA2.8 Identificáronse as operacións de elaboración de caramelos, confeitos e larpeiradas.

CA2.9 Realizáronse as operacións de limpeza e mantemento de primeiro nivel dos equipamentos.

- 6 -


PROFESIONAIS


CA2.10 Adoptáronse as medidas de hixiene e seguridade.

4.2.e) Contidos

Contidos

Ingredientes do chocolate e a súa influencia nas características do produto.

Secuencia de operacións para elaboración de produtos de chocolataría.

Elaboración de figuras de chocolate. Unión de pezas e arranque de lascas.

Anomalías na elaboración de produtos á base de chocolate. Causas e correccións.

Maquinaria, equipamentos e útiles en chocolataría.


Elaboración de caramelos duros e brandos.

Elaboración de regalicia.

Elaboración de xelatinas.

Elaboración de gomas de mascar e nubes.

Elaboración de pastillas, confeitos e pastas de froitas.

Elaboración doutros doces e larpeiradas.

Anomalías, así como as súas causas e as correccións.

Maquinaria, equipamentos e útiles.


Produtos rexionais, tradicionais e estacionais.

Ingredientes e elaboración de merengues, xemas, roscas de baño (roscas de Santa Clara), capuchinas, produtos fritidos (roscas, pestiños, flores, etc.), tortas forradas (de mazá, deaméndoa, de queixo, de nata, de coco, etc.), gofres, filloas, rosquillas e Maquinaria e equipamentos.


- 7 -


PROFESIONAIS



3 Realización de xeados artesanais 52



RA1 - Obtén xeados artesanais, e describe a técnica de elaboración aplicada. SI



CA1.1 Enumeráronse os tipos de xeados, as súas características e os seus ingredientes.


CA1.3 Explicouse a función dos emulxentes nas características do produto final.

CA1.4 Describiuse a secuencia e os parámetros de control das operacións do proceso: mestura, homoxeneización, pasteurización, maduración, manteigación, endurecemento, conservacióne almacenaxe.

CA1.5 Contrastáronse as características da mestura coas súas especificacións.

CA1.6 Propuxéronse reaxustes na dosificación ou nas condicións de mestura en caso de desviacións.

CA1.7 Conxelouse e conservouse o produto.

CA1.8 Realizáronse as operacións de mantemento de primeiro nivel dos equipamentos, así como a súa limpeza.

CA1.9 Adoptáronse medidas de hixiene e seguridade, e de prevención de riscos laborais.

4.3.e) Contidos

Contidos

Formulación e principais elaboracións: xeado manteigado, de nata, de froitas, de praliné ou turrón, de chocolate, sorbetes e preparacións con xeo picado.

Elaboración de biscuit glacé, parfaits e tortas xeadas.

Defectos na elaboración e na conservación dos xeados.

Maquinaria e equipamentos.



Aplicación de medidas de hixiene e seguridade adecuadas durante o proceso.

- 8 -


PROFESIONAIS

A este apartado outórgaselle un peso do 40% no total da cualificación trimestral do alumno. Pódese estruturar nos seguintes apartados:

Probas tipo test que inclúen preguntas con respostas alternativas en relación co temario proporcionado previamente o alumno. Estas

probas realizaranse en calquera momento do trimestre, cando o profesor o estime oportuno.

Probas de desenvolvemento de conceptos teóricos ou teórico-prácticos (supostos prácticos incluídos).

Preguntas directas o alumnado (de tipo oral) que teñan relación coa materia impartida realizadas en calquera momento das actividades

que se desenvolven na aula ou taller.

A cualificación total deste apartado resultará da realización da media entre as cualificacións obtidas e o número de probas tipo realizadas

durante un trimestre.

Prácticas de taller e aula

Este apartado terá un peso específico do 60% no total da cualificación trimestral, estruturándose nos seguintes apartados:

O alumno repetirá as actividades previamente propostas e explicadas polo profesor.

O alumno será capaz de facer fronte a imprevistos xurdidos no desenvolvemento da resolución das actividades.

As realizacións (preelaboracións, elaboracións e/ou servizo) terán a calidade mínima esixible dacordo coas instrucións proporcionadas

previamente polo profesor.

A cualificación final do trimestre calcularase realizando unha ponderación entre o número de actividades realizadas na avaliación e a

cualificación de cada unha delas.

Trimestralmente realizarase unha proba individualizada de carácter práctico onde o alumno deberá demostrar asimilación das

competencias básicas relacionadas coa materia impartida ata a data da realización da proba. Se non solicita o caderno de aula a nota asignada a

este apartado computarase nos restantes ítems.

Cada trimestre o profesor poderá pedir o caderno de aula para a revisión individualizada, solicitarase en calquera momento das

actividades que se desenvolven na aula ou taller.

O caderno conformarase con fichas técnicas de produción, receitas, anotacións persoais do alumno, traballos. Deberá presentarse limpo,

ordeado e identificado (apelidos e nome do alumno).

O caderno presentarase completo, con todas as fichas, traballos e/ou anotacións indicadas polo profesor durante a avaliación trimestral.

Cualificación parcial e cualificación final

Considerarase positiva a avaliación parcial ou final dun alumno cando a nota é igual ou superior os 5 puntos. Para obter esta cualificación un

alumno deberá obter unhas cualificacións parciais mínimas en dous dos apartados anteriormente expostos:

O alumno deberá obter como mínimo 1,50 puntos no total no apartado 1.

O alumno deberá obter como mínimo 3,5 puntos no total no apartado 2.

A cualificación parcial o final obterase su suma de todos os apartados anteriores.

Para a superación final do módulo a cada alumno/a pediráselle a consecución dos mínimos esixibles en cada unha das Unidades

didácticas do módulo formativo.

Con carácter xeral un alumno/a será quen de obter unha avaliación positiva na avaliación final do mes de xuño cande sexa capaz de realizar con

autonomía e individalizadamente as seguintes tarefas:

- Resolver correctamente as operacións de realización da posta a punto, preparación e servizo dun menú tipo (proposto polo profesor de entre os

realizados ao longo do curso escolar) para 10 comensais.

- O alumno/a realizará todas as operacións esixidas dende o inicio ata o final, tendo en conta: mise en place, proposta de pedido, seguridade e

hixiene, equilibrio e orde nos procesos de preelaboración, elaboración e operacións de pre-servizo.

- Estas operacións realizaranse en necesaria colaboración co módulo profesional de Sobremesas en restauracion .


- 9 -


PROFESIONAIS


Durante o período ordinario, para a recuperación de cada avaliación non superada, programaranse actividades e traballos dirixidos que permitan

ao alumno/a adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos. No seu caso o alumno deberá presentar os traballos


Estas actividades e traballos organizaránse de forma personalizada, a súa descrición, obxectivos e instrucións para o seu desenvolvemento

facilitaránselle ao alumno/a xunto co informe individualizado de avaliación correspondente.

Os alumnos que non superaron o módulo no curso 2015-16 e promocionaron ao segundo curso coa materia pendente realizarán as seguintes


- Setembro a decembro: consecución de dúas tarefas por escrito propostas polo profesor de entre a materia impartida no trimestre, data de entrega

por escrito límite será o 4 de decembro de 2016.

- Xaneiro a marzo: realización de dous traballos de campo, documentado e entregado no soporte que o alumnado deberá elixir por si mesmo, a

data de entrega de límite será o 4 de marzo de 2017.

- Do 7 ao 10 de marzo: realización dunha proba práctica no taller onde o alumno/a desenvolverá unha serie de tarefas propostas polo profesor.

No mes de setembro o profesor do módulo facilitará esta información aos alumnos/as que promocionaron ao segundo curso co módulo pendente,

nesta reunión o alumnado obterá as indicacións oportunas e relativas ao seu proceso de recuperación.


O alumnado con perda do dereito á avaliación continua debera realizar unha proba de avaliación que terá como referente a totalidade dos criterios

de avaliación do módulo. Esta proba terá carácter teórico e práctico e poderá estar dividida en dúas ou tres partes que se desenvolveran nas

correspondentes xornadas.


Basicamente para o seguimento da programación da práctica docente seguiranse os procedementos que están instaurados no centro educativo

conforme á norma ISO9001-2000 de xestión da calidade aplicada aos centros educativos:

- No seguimento da programación teranse en conta as conclusións obtidas na avaliación inicial. Os principais indicadores do grao do cumprimento


O grao de cumprimento da temporalización

O logro dos obxectivos programados

Os resultados académicos acadados

- Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios periódicos (trimestral) pasados aos alumnos nos que se


cuestións que indiquen se se acadaron os obxectivos das distintas unidades didácticas

- 10 -


PROFESIONAIS



A avaliación inicial permitira coñecer todo o relacionado coa motivación do alumno, a actitude coa que se enfronta ao proceso de ensinanza-

aprendizaxe, e os coñecementos que ten sobre a materia que se vai impartir. Para a súa aplicación empregaranse:

Cuestionario inicial de coñecementos. Os indicadores deste cuestionario son:

- Nivel de estudos realizados

- Interese na realización do módulo

- Información sobre o contido do mesmo

- Grao de experiencia

- Expectativas sobre o módulo que van cursar.


Para apoiar ao alumnado que presente calquera tipo de problématica durante o curso escolar empregaranse as seguintes ferramentas:

- Realización de mapas conceptuais

- Elaboración de pequenos cuestionarios

-Exercicios prácticos

- Pequenos traballos de búsqueda de información, de forma individualizada

- Repetición de prácticas, na que o profesor exercerá unha labor de titorización persoalizada co alumnado afectado.

o desenvolvemento do proceso de ensinanza-aprendizaxe están implícitos o traballo en grupo, a educación cívica, a igualdade de mulleres e

homes e a educación para a convivencia. Estes conceptos, así como respeto aos compañeiros, profesores, talleres, e material de traballo

traballaranse diariamente a través do propio proceso de ensino.

Incluirase asemade todos aqueles contidos que versen ou estén relacionados coa separación e reciclaxe do lixo no taller de prácticas ou outros

lugares do centro educativo.

Especialmente tratarase de incidir nos seguintes aspectos:

- Deontoloxía profesional no sector hostaleiro.

- Educación medioambiental.

- Respecto pola propia persoa e polos demais.



¿ Novas tecnoloxías, TIC, están incluídas nos recursos utilizados e serán de uso común.

¿ Prevención de riscos e seguridade e hixiene no traballo, son conceptos que veñen recollidos nos propios criterios de avaliación do módulo.

Por tanto non só están incluídos como aspectos transversais senón que son avaliables.

¿ Educación medioambiental. As materias primas que utilizamos, as transformacions que realizamos (fumes, gases), e refugallos que

xeramos (desperdicios, aceites queimados...), inciden directamente na calidade do medio ambiente. O uso de enerxías renovables, o reciclaxe e a

sustentabilidade estarán presentes intrínsicamente pero tamén en forma de actividades específicas.

¿ Educación para a saúde. A alimentación é chave na saúde das persoas polo que é importante seguir uns criterios responsables no

desenvolvemento do traballo. Teránse en conta os requerimentos de determinados grupos de poboación así como os novos hábitos alimentarios.

- 11 -


PROFESIONAIS


Actividades complementarias

Dentro das actividades complementarias encadranse aquelas que se producen como resultado de eventos especiales que se poidan organizar no

centro:

¿ Semanas ou xornadas gastronómicas.

¿ Presentación de produtos.

¿ Presentación de equipos.

¿ Conferencias e charlas especializadas.

¿ Cursos monográficos

E tamén outras dentro ou fora do centro como resultado da colaboración do CIFP con outras institucións ou organismos en actos de carácter

benéfico.

Actividades extraescolares

As actividades complementarias, cando o implique a súa propia natureza, consideraranse extraescolares.

Visita a unha feria relacionada co sector a falta de formalizar as fechas

10.Outros apartados

10.1) Elaboracións de confeitaría e outras especialidades

Esta programación estará no taboleiro da aula de industrias alimentarias para que o alumno/a poida revisala ademáis de leerlla na clase para que

sepa en todo momento o que se lle vai exigir

- 12 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0028 Sobremesas en restauración 72017/2018 140140




Outro profesorado

Estado: Supervisada

- 1 -


PROFESIONAIS


Nos últimos anos produciuse unha importante perda de emprego practicamente en tódos os sectores produtivos agás no sector servicios, incluíndo

a hostelería que experimentou un repunte. Por outra parte Galicia ven de convertirse nun importante destino turístico, sendo a cuarta comunidade

con maior oferta de establecemento de aloxamento e restauración.

Este ciclo formativo é de vital importancia polo contexto onde se desenvolve:

- O CIFP Carlos Oroza sitúase na capital das Rías Baixas, a súa área de influencia abrangue dende o norte da provincia de Pontevedra ata as

Comarcas do Salnés e do Morrazo.

- Cada vez máis o sector empresarial solicítanos alumnado formado en cociña e pastelaría. O módulo de "Sobremesas en Restauración"

considérase dunha importancia especial dentro do ciclo e polo tanto estratéxica canto que é un dos primeiros contactos que o alumnado manterá

coa futura profesión.

- A intención do profesor do módulo é formar inicialmente ao alumnado que curse o ciclo formativo nas normas básicas que rexerán no centro

educativo canto á seguridade e hixiene na manipulación de alimentos e sobre todo na deontoloxía da profesión hostaleira cara o seu futuro como

profesional.

A programación didáctica deste módulo daráselle a coñecer ao alumnado que se matricule nel polo procedemento descrito no apartado 10.1;

terase presente que o período de matrícula estenderase ata o mes de outubro polo que esta información poderase ofrecer en varios tramos: un

primeiro ao gran grupo na primeira semana do curso e outro a medida que a listaxe de alumnado sufra altas e baixas.

- 2 -


PROFESIONAIS



1 Presentación do módulo. As sobremesas de restauración. Tipos de sobremesas. Equipamento. Modalidadesde servizo. Organización das fases de produción e documentación necesaria.

Presentación domódulo e Repostería esobremesas

11 5

2 Tratamento das froitas. Elaboración de sobremesas a base de froitas empregando diversas ténicas decociñado. Tortas de froitas.

Sobremesas de froitas 30 25

3 Elaboración de sobremesas a base de leite e de ovo empregando diversas ténicas de cociñado. Tortas a basede cremas.

Sobremesas de leite ede ovo.

20 20

4 Elaboración de sobremesas a base de masas e outros produtos fritidos ou salteados.Sobremesas de tixola 15 5

5 Elaboración de preparacións xeadas e sorbetes.Xeados e sorbetes 20 20

6 Elaboración de preparacións semifríasSemifríos 20 20

7 Evolución na montaxe de sobremesas. Normas de decoración e presentación de elaboracións. Elementosmateriais. Cremas e masas empregadas na elaboración de sobremesas. Salsas, pastas secas e outroselementos decorativos e de gornición.

Presentación desobremesas eElaboracións básicase elementos degornición

24 5

- 3 -


PROFESIONAIS




1 Presentación do módulo e Repostería e sobremesas 11



RA1 - Organiza as tarefas para as elaboracións de sobremesas de restauración, para o que analiza as fichas técnicas. SI



CA1.1 Valorouse a estacionalidade, o tipo de establecemento, a oferta gastronómica e os custos para o escandallo.

CA1.2 Interpretáronse os documentos relacionados coa produción.

CA1.3 Determinouse a secuencia das fases da produción.

CA1.4 Deducíronse as necesidades de materias primas, equipamentos, útiles, ferramentas, etc.

CA1.5 Analizáronse as necesidades de decoración.

CA1.6 Recoñeceuse a importancia da orde e da limpeza na boa marcha do traballo.

CA1.7 Executáronse todas as actividades aplicando o sistema de APPCC e participando na mellora da calidade.

CA1.8 Determináronse os procesos procurando unha utilización racional dos recursos materiais e enerxéticos.

CA1.9 Valorouse, desde o ámbito organizativo, a normativa hixiénico-sanitaria, de seguridade laboral e de protección ambiental.

4.1.e) Contidos

Contidos

Sobremesas en restauración: descrición, caracterización, clasificación e aplicacións.

Documentación asociada aos procesos produtivos de sobremesas: fichas técnicas, escandallos, etc.

Fases e caracterización da produción e do servizo de sobremesas en restauración.

- 4 -


PROFESIONAIS



2 Sobremesas de froitas 30



RA2 - Elabora sobremesas á base de froitas e recoñece os procedementos aplicados. SI



CA2.1 Caracterizáronse os tipos de sobremesas á base de froitas en relación coas súas posibilidades de aplicación.

CA2.2 Identificáronse as sobremesas tradicionais de Galicia.

CA2.3 Analizouse a estacionalidade e os estados de comercialización das materias primas (conxeladas, liofilizadas, ultraconxeladas, etc.).

CA2.4 Realizáronse as tarefas de organización e estableceuse a secuencia das fases do proceso para elaborar sobremesas á base de froitas.

CA2.5 Verificouse a dispoñibilidade dos elementos necesarios para o desenvolvemento dos procesos e a súa viabilidade.

CA2.6 Realizáronse os procesos de elaboración de sobremesas á base de froitas seguindo os procedementos establecidos e tendo en conta o tipo de establecemento, así como o tipo deoferta gastronómica.

CA2.7 Fixéronse as sobremesas tradicionais de Galicia.





4.2.e) Contidos

Contidos

Sobremesas á base de froitas: descrición, análise, tipos, características, aplicacións e conservación.

Sobremesas tradicionais de Galicia.

Procedementos de execución de sobremesas de froitas frías (ensaladas, macedonias, froitas en xarope, froitas en compota, etc.) e de froitas quentes (froitas ao forno, flambadas, etc.).

Aplicación de normas de seguridade e hixiene alimentaria, de prevención de riscos laborais e de protección ambiental.

- 5 -


PROFESIONAIS



3 Sobremesas de leite e de ovo. 20



RA3 - Elabora sobremesas á base de lácteos e identifica os métodos e os procedementos aplicados. SI



CA3.1 Caracterizáronse os tipos de sobremesas á base de lácteos.


CA3.3 Distinguíronse as fases do proceso de elaboración respectando a formulación.

CA3.4 Identificáronse os puntos clave no proceso de elaboración.

CA3.5 Realizáronse os procesos de elaboración de sobremesas á base de lácteos seguindo os procedementos establecidos.






4.3.e) Contidos

Contidos

Sobremesas á base de lácteos: descrición, análise, características, aplicacións e conservación.


Procedementos de execución de sobremesas á base de leite (flan, pudin, crema catalá e outras cremas, arroz con leite, etc.).


- 6 -


PROFESIONAIS



4 Sobremesas de tixola 15



RA4 - Elabora sobremesas fritidas ou de tixola, e recoñece os procedementos aplicados. SI



CA4.1 Caracterizáronse os tipos de sobremesas de tixola.


CA4.3 Distinguíronse as fases do proceso de elaboración.

CA4.4 Identificáronse os puntos clave no proceso de elaboración.

CA4.5 Realizáronse os procesos de elaboración de sobremesas de tixola seguindo os procedementos establecidos.






4.4.e) Contidos

Contidos

Sobremesas fritidas ou de tixola: descrición, análise, tipos, características, aplicacións, e conservación.


Procedementos de execución de sobremesas como chulas, filloas, crema fritida e leite fritido, torradas e outras elaboracións de tixola.


- 7 -


PROFESIONAIS



5 Xeados e sorbetes 20



RA5 - Elabora xeados e sorbetes, e identifica as fases, os métodos e as técnicas aplicadas. SI



CA5.1 Caracterizáronse os tipos de xeados e sorbetes.

CA5.2 Identificáronse as materias primas específicas de xeados e sorbetes.

CA5.3 Distinguíronse as fases e os puntos clave nos procesos de elaboración.

CA5.4 Realizáronse os procesos de elaboración de xeados e sorbetes seguindo os procedementos establecidos.



CA5.7 Identificáronse as decoracións para aplicar en xeados e sorbetes de diferentes tipos.



4.5.e) Contidos

Contidos

Xeados e sorbetes: descrición, caracterización, tipos, clasificacións, aplicacións e conservación.

Organización e determinación da secuencia das fases para a obtención de xeados e sorbetes.

Procedementos de execución para a obtención de xeados á crema, xeados de froitas, sorbetes, parfaits, soufflés xeados, etc.


- 8 -


PROFESIONAIS



6 Semifríos 20



RA6 - Elabora semifríos e recoñece os procedementos aplicados. SI



CA6.1 Caracterizáronse os tipos de semifríos.

CA6.2 Distinguíronse as fases e os puntos clave nos procesos de elaboración.

CA6.3 Realizáronse os procesos de elaboración de semifríos seguindo os procedementos establecidos.





4.6.e) Contidos

Contidos

Semifríos: descrición, tipos, aplicacións e conservación.

Organización e determinación da secuencia das fases para a obtención de semifríos.

Procedementos de execución de semifríos, como mousses, bavaroises, carlotas e outras elaboracións similares.


- 9 -


PROFESIONAIS



7 Presentación de sobremesas e Elaboracións básicas e elementos de gornición 24



RA7 - Presenta sobremesas empratadas a partir de elaboracións de pastelaría e repostaría, e xustifica a estética do produto final, tendo en conta o tipo deestablecemento e a oferta gastronómica. SI



CA7.1 Identificouse o proceso de utilización ou rexeneración de produtos.

CA7.2 Verificouse a dispoñibilidade dos elementos necesarios para o desenvolvemento dos procesos.

CA7.3 Realizáronse as técnicas de presentación e decoración en función das características do produto final e as súas aplicacións.

CA7.4 Identificáronse os principais elementos de decoración en pastelaría e repostaría, así como as alternativas ao seu uso.

CA7.5 Dispuxéronse os elementos da elaboración seguindo criterios estéticos preestablecidos.

CA7.6 Realizáronse os procesos de decoración de sobremesas seguindo os procesos establecidos para a súa presentación.

CA7.7 Deducíronse as necesidades de conservación ata o momento do seu consumo.


CA7.9 Manifestouse disposición e iniciativa para a innovación.


4.7.e) Contidos

Contidos

Decoración e presentación de sobremesas empratadas: normas e combinacións básicas.

Experimentación e avaliación de combinacións.

Procedementos de execución de decoracións e acabamentos de produtos de sobremesas empratadas.

Presentación final: tipo de vaixela e decoración.


- 10 -


PROFESIONAIS

INTRODUCIÓN E ACLARACIÓNS PREVIAS DO PROFESOR

A avaliación da aprendizaxe neste módulo así coma na FP realizarase tendo en conta que trataremos de averiguar se o alumnado é

profesionalmente competente. Para elo trataremos de contextualizar cada unha das actividades asociadas a cada súa das 7 UUDD das que consta

esta programación. Dentro dos talleres prácticos do CIFP Carlos Oroza, concretamente no taller de industrias alimentarias onde se van impartir a

meirande número das 7 horas semanais vaise recrear dalgún xeito varios contextos profesionais de tal xeito que a medida que o alumnado avance

na súa aprendizaxe se poidan tomar evidencias suficientes e claras (tanto para o alumnado como para o profesor) que permitan deducir o "grao de

dominio dunha competencia" acadado ao final de cada actividade contextualizada.

As evidencias que se van tomar para definir de xeito individualizado e sistematizado o grao de dominio dunha competencia de cada alumno están

definidos detalladamente nesta programación nos instrumentos de avaliación de cada UD, e son:

- Evidencias documentais ou de comportamento, estes son as probas escritas, supostos prácticos, as probas orais e as fichas de traballo

individuais que se van arquivando no caderno do alumnado previa corrección do profesor.

- Evidencias de obxectos producidos polo alumnado, rexistradas a través de técnicas de observación directa ou indirecta (listas de cotexo e táboas

de observación), estes obxectos son as elaboracións culinarias realizadas en determinado contexto profesional recreado no taller, por exemplo un

postre a base de froitas tal e como se describe na UD2 TP.1.1 e TP.2.1).

- Evidencias rexistradas polo propio alumnado nas fichas de traballo diarias entregadas polo profesor, por observación indirecta, quedando estas

corrixidas, arquivadas e en custodia do alumnado.

Faise necesario facelo resumidamente e por tanto para clarificar este aspecto ao alumnado pódese cuncluír que os CRITERIOS DE

CUALIFICACIÓN para que un alumno/a supere as avaliacións trimestrais no módulo de Sobremesas en restauración son os seguintes:

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN E A SÚA APLICACIÓN (TRIMESTRALMENTE)

- Caderno de aula (soportará un 10% da cualificación):

Entrega trimestral das fichas de traballo cumprimentadas e coa información requerida nelas.

Valorase especialmente a entrega en prazo (o profesor realizará un aviso 10 días antes, personalizado por alumno/a e través de diferentes medios

como verbal, plataforma CESGA ou correo electrónico), a limpeza na presentación, o seguimento do índice proposto polo profesor e a realización

das fichas en formato dixital (sempre que sexa posible pola situación persoal de cada alumno/a).

- Probas e supostos prácticos (soportarán un 30% da cualificación):

As probas escritas, exercicios e supostos prácticos realizaranse periodicamente coa antelación sufiente como norma xeral. As probas calificaranse

de 1 a 10 puntos e en cada unha delas figurará o criterio de cualificación claramente exposto, ao rematar a proba o profesor entregará ao

alumnado un ou varios exemplares da proba coas respostas correctas. A cualificación trimestral dun alumno/a será o resultante da suma das

cualificacións obtidas en cada exercicio dividido polo número de probas realizadas. Si un alumno/a non realizou algunha proba por motivos

xustificados esta repetiráselle en canto sexa posible.

- Actividades realizadas en contextos profesionais no taller de pastalaria, como norma xeral (soportarán un 60% da cualificación):

Valorase especialmente o grao de consecución, o respecto pola normativa hixiénico-sanitaria vixente e a calidade do resultado dos produtos

realizados polo alumnado (individualmente ou en grupo, aspecto que quedará previamente pactado antes do inicio dunha actividade avaliable).

Valorase a actitude do alumno ante a materia no día a día, ante as explicacións do profesor e o grao de interese amosado en repetir as

exemplificacións propostas nas Ta.x (Tarefas do alumno/a), especialmente nas prácticas dirixidas e individualizadas (prácticas específicas).

Valorase especialmente a disposición do alumnado por entender e aplicar as instrucción operativas canto ao manexo da maquinaria do taller, o seu


- 11 -


PROFESIONAIS

mantemento de uso (montaxe, desmontaxe e limpeza) así como do desbarasado final despois de realizar unha Tp.x ou Tp.y (Tarefa profesor ou

Tarefa alumnado).

Valorase de xeito moi positivo a realización secuenciada e polo procedemento establecido da posta a punto, da orde no material de traballo

persoal e do propio centro así como o respecto polo medio ambiente (recollida selectiva de lixo ou evitar o consumo innecesario de enerxía ou

recursos do centro educativo).

A cualificación deste apartado reflectirase a base de rexistros no caderno do profesor, deles iráselle informando semanalmente ao alumnado co

obxecto de facilitar, corrixir e encauzar o proceso de aprendizaxe e a progresión pedagóxica individualizada de cada alumno/a (estes rexistros van

recollidos nos instrumentos de avaliación de cada UD como LC. TO. OU. e poden ser anecdóticos, por observación directa, por observación

indirecta ou verbalmente).

Un alumno/a supera as avaliacións trimestrais cando o conxunto das sumas parciais de cada apartado anterior unha vez ponderados suman 5 ou

máis puntos.

OS MÍNIMOS ESIXIBLES PARA ALCANZAR UNHA AVALIACIÓN POSITIVA

No último mes do curso escolar realizase unha proba individualizada onde o alumnado podera evidenciar de xeito claro e individualizado o seu

grao de dominio da competencia acadada trala realización de como mínimo o 80% das actividades previstas na programación didáctica do módulo

(do contrario causaría PD debendo realizar outro tipo de proba extraordinaria, recollida no apartado 6.b desta programación didáctica). Os mínimos

exixibles para superar o módulo de Sobremesas recóllense en cada unha das7 UD que compoñen esta programación, e o grao de competencia a

xeito de resumo podería definirse na seguinte proba (a modo de exemplo para o alumnado)e non vinculante:

Deseño, preparación e execución dunha sobremesa para 10 comensais, realizado de xeito autónomo, sen axuda. O alumno/a poderá elixir ou

deseñar una sobremesa entre os traballados nas Actividades 2 e 3 da UD 6 e UD 7" Presentación de sobremesas e Elaboracións básicas e

elementos de gornición". O servizo desenvolverase en concordancia co módulo de PDSR do CS e CM Dirección de servizos de xeito real e para

comensais reais.

O grao de consecución acadado polo alumno medirase cunha LC. deseñada especialmente para esta Ta. e constará dos CA considerados como

mínimos nas 7 UD do módulo de Sobremesas.


Durante o período ordinario, para a recuperación de cada avaliación non superada, programaranse actividades e traballos dirixidos que permitan

ao alumno/a adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos. No seu caso o alumno deberá presentar os traballos



facilitaránselle ao alumno/a en caso de non superación non accederia a FCT e asistiria durante o 3º trimestre a recuperación correspondente.

Para ser avaliado na extraordinaria de xuño,que faria cos que suspenden a terceira avaliación e ir a fct no periodo setembro decembro.

- 12 -


PROFESIONAIS


O alumnado con perda do dereito á avaliación continua debera realizar unha proba de avaliación que terá como referente a totalidade dos criterios

de avaliación do módulo. Esta proba terá carácter teórico e práctico e poderá estar dividida en dúas ou tres partes que se desenvolveran nas

correspondentes xornadas.


Basicamente para o seguimento da programación da práctica docente seguiranse os procedementos que están instaurados no centro educativo

conforme á norma ISO9001-2000 de xestión da calidade aplicada aos centros educativos:

- No seguimento da programación teranse en conta as conclusións obtidas na avaliación inicial. Os principais indicadores do grao do cumprimento


O grao de cumprimento da temporalización

O logro dos obxectivos programados

Os resultados académicos acadados

- Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios periódicos (trimestral) pasados aos alumnos nos que se


cuestións que indiquen se se acadaron os obxectivos das distintas unidades didácticas



A avaliación inicial permitira coñecer todo o relacionado coa motivación do alumno, a actitude coa que se enfronta ao proceso de ensinanza-

aprendizaxe, e os coñecementos que ten sobre a materia que se vai impartir. Para a súa apli-cación empregaranse:

- Cuestionario de motivación inicial. Os indicadores deste cuestionario son: nivel de estudos realizados, interese na realización do módulo,

información sobre o contido do mesmo, grao de experiencia, expectativas sobre o módulo. Tendo en conta que se trata do segundo ano do ciclo,

inclúense cuestións como actividades profesionais realizadas no sector e outras que se consideren relevantes.

- Cuestionario de coñecementos iniciais. Baseado nos contidos do módulo e nos contidos do módulo de elaboracións básicas, impartido no

primeiro ano, xa que está estreitamente relacionado co presente.


- Realización de mapas conceptuales, elaboración de pequeños cuestionarios, ejercicios prácticos, pequeños trabajos de búsqueda de

información, de forma individualizada.

- Repetición de prácticas.

Para apoiar ao alumnado que presente calquera tipo de problématica durante o curso escolar empregaranse as seguintes ferramentas:

- Realización de mapas conceptuais

- Elaboración de pequenos cuestionarios

-Exercicios prácticos

- 13 -


PROFESIONAIS

- Pequenos traballos de búsqueda de información, de forma individualizada

- Repetición de prácticas, na que o profesor exercerá unha labor de titorización persoalizada co alumnado afectado.

o desenvolvemento do proceso de ensinanza-aprendizaxe están implícitos o traballo en grupo, a educación cívica, a igualdade de mulleres e


traballaranse diariamente a través do propio proceso de ensino.

Incluirase asemade todos aqueles contidos que versen ou estén relacionados coa separación e reciclaxe do lixo no taller de prácticas ou outros

lugares do centro educativo.

Especialmente tratarase de incidir nos seguintes aspectos:

- Deontoloxía profesional no sector hostaleiro.

- Educación medioambiental.

- Respecto pola propia persoa e polos demais.






Tamén será posta en valor a nosa tradición culinaria, especialmente en canto ao coñecemento das materias primas empregadas en repostería así

como os produtos típicos doces propios da nosa comunidade autónoma.


Actividades complementarias

Dentro das actividades complementarias encadranse aquelas que se producen como resultado de eventos especiales que se poidan organizar no

centro:

- Semanas ou xornadas gastronómicas.

- Presentación de produtos.

- Presentación de equipos.

- Conferencias e charlas especializadas.

- Cursos monográficos

Actividade complementaria a formación, viaxe Didactico a Feira de Panadaria Pastalaria de Rimini Italia a finais de xanero.

E tamén outras dentro ou fora do centro como resultado da colaboración do CIFP con outras institucións ou organismos en actos de carácter

benéfico.

Actividades extraescolares

- Visita a un restaurante ou hotel con cociña de sobremesas para coñecer a súa organización e funcionamento.

-

- 14 -


PROFESIONAIS

As actividades complementarias, cando o implique a súa propia natureza, consideraranse extraescolares.

10.Outros apartados

10.1) Sobremesas en restauración

A programación estará exposta no taboleiro de industrias alimentarias una vez que foi explicada a os alumnos

- 15 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0029 Produtos de obradoiro 82017/2018 175175




Outro profesorado


- 1 -


PROFESIONAIS


Esta programación realízase para o módulo profesional: Produtos de obradoiro, pertencente ao Ciclo de grao Medio de Panadaría, Repostaría e

Confeitaría , tomado como referencia o Decreto 224/2008 polo que se establece o título de Técnico en Panadaría, repostaría e confeitaría, e

introducindo as adapata-cións necesarias para adecuar a docencia ás características do alumnado e as características do contorno sociocultural do

centro.




















eficiencia.











produtivos.


competencia.




- 2 -


PROFESIONAIS

comercialización.


Este módulo profesional contén a formación necesaria para desempeñar a función de elaboración de produtos de panadaría, pastelaría,

repostaría e outras especialidades de obradoiro.


-Elaboración dos produtos.

-Operacións de acabamento.

-Operacións de envasado e embalaxe.

-Resposta ante continxencias e desviacións do proceso produtivo.


¿Produtos de panadaría e bolaría.

¿Produtos de pastelaría.

¿Produtos de confeitaría, turróns e outras especialidades.

¿Produtos para colectivos especiais.

A formación do módulo contribúe a alcanzar os obxectivos xerais c), d), e), f), g), h), i), j), k), l), m), o), p), q), r), s) e t) do ciclo formativo, e as

competencias b), c), d), f), g), h), i), j), m), n), o), q), r), s), e t) do título.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo han versar sobre:

-Asignación e distribución dos recursos humanos e materiais, tempos e secuencia de operacións de proceso.

-Elaboración de produtos complexos a partir de produtos básicos.

-Elaboración de produtos para colectividades especiais.

-Deseño de elementos decorativos e a súa aplicación nos produtos elaborados.

-Envasado e almacenaxe dos produtos terminados.

-Asociado á unidade de competencia:

Relación de cualificacións e unidades de competencia do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais incluídas no título

Cualificacións profesionais completas incluídas no título:




e bolaría.






repostaría.





- 3 -


PROFESIONAIS




repostaría.







O mercado do pan tradicional vénse reducindo de xeito progresivo nas últimas décadas, a pesar de que aumentan con forza os pans de maior

valor engadido, como os artesanais. De aí que a formación profesional dos panadeiros e panadeiras debe incidir no desenvolvemento das

competencias que permitan manter a fidelidade da poboación consumidora ó produto e atraer, co desenvolvemento de especialidades funcionais e

innovadoras, o sector da poboación que ve no consumo do pan unha ameaza, polos problemas de sobrepeso e da obesidade.

En Galicia, existe unha alta porcentaxe de obradoiros e empresas pequenas de carácter familiar, o que incrementa a necesidade da intervención

de profesionais no sector.








As ensinanzas deste módulo céntranse en organizar as tarefas de produción, e xustificar os recursos e a secuencia de operacións. Así como

elaborar produtos de panadaría, bolaría, pastelaría, confeitaría e repostaría para colectivos especiais, e valorar as implicacións para a saúde.

Trátase en definitiva de aprender a elaborar e documentar o proceso produtivo en obrador dende a planificación da produción, a elaboración,

decoración (aplicando as técnicas axeitadas en relación cos produtos que se van obter), envasado e finalmente situar os produtos elaborados no

posto de venda, no almacén ou no depósito, e xustificar a súa disposición.

- 4 -


PROFESIONAIS



1 Boas Prácticas no traballo no Obradoiro. Trazabilidade dos produtos elaboradosPrincipios Básicospara o traballo noObradoiro.(BPF eTrazabilidade)

20 5

2 Organización das tarefas de producción no Obradoiro. Documentación técnica asociada. Recursos materiais ehumanos, asignación de tempos e coordinación no traballo.

Sistema produtivo eorganización dastarefas de producciónno Obradoiro.

14 20

3 Elaboración das fichas de producción: procesos,técnicas e controis.Formulación einterpretación dasfichas de producción.Procesos

30 20

4 Presentación dos colectivos especiais, implicacións para a súa saude. Elaboracións adaptadas.Colectivos especiais:Elaboración deprodutos.

20 10

5 Descripción dos métodos e equipos de conservación. Almacenaxe e Traslado.Métodos deconservación,almacenaxe e trasladodos produtos deobradoiro.

12 10

6 Envases, embalaxes e etiquetas. Incompatibilidades e Obrigas existentes.Envasado, embalaxe eetiquetado nosprodutos deObradoiro.

29 15

7 Decoración con distintas ténicas: O Cornete, Pastillaxe, Aerografía, modelado.Decoración dosprodutos de obradoiro.

50 20

- 5 -


PROFESIONAIS




1 Principios Básicos para o traballo no Obradoiro.(BPF e Trazabilidade) 20



RA1 - Organiza as tarefas de produción, e xustifica os recursos e a secuencia de operacións. NO

RA2 - Elabora produtos de panadaría, bolaría, pastelaría, confeitaría e outras especialidades de obradoiro, integrando procedementos e técnicas. NO

RA3 - Elabora produtos de panadaría, bolaría, pastelaría, confeitaría e repostaría para colectivos especiais, e valora as implicacións para a saúde. NO

RA5 - Envasa e embala produtos, logo de seleccionar os procedementos e as técnicas. NO

RA6 - Sitúa os produtos elaborados no posto de venda, no almacén ou no depósito, e xustifica a súa disposición. NO



CA1.3 Determináronse e enumeráronse os recursos humanos e materiais.

CA1.3.1 Cálculo das cantidades e persoal para a realización da elaboración (CA1.3)"

CA1.6 Coordináronse as actividades de traballo.

CA1.6.1 Elaboráronse os partes precisos para a producción non obrador e o seu seguimento

CA1.6.2 Cumprimentáronse os partes de obrador: grupo de traballo, tarefas,..

CA1.8 Aplicáronse as medidas para garantir a seguridade e hixiene dos produtos elaborados

CA1.9 Fixéronse os controis de materias primas e elaboracións para garantir a Trazabilidade.

CA2.10 Aplicáronse as normas de seguridade e hixiene alimentaria, así como as de prevención de riscos e as de protección ambiental.

CA3.5 Enumeráronse as medidas de limpeza e preparación de equipamentos e útiles.

CA3.10 Adoptáronse medidas de hixiene e seguridade alimentaria durante o proceso.

CA5.9 Aplicáronse as medidas de hixiene e seguridade durante o envasado e a embalaxe.

CA6.5 Comprobouse a adecuación das condicións de limpeza e de conservación.

4.1.e) Contidos

Contidos

Aplicación de normas de calidade, seguridade laboral e protección ambiental.

Procedementos de limpeza e preparación de equipamentos e útiles: riscos, precaucións e protocolos.

- 6 -


PROFESIONAIS

Contidos

Valoración da repercusión dunha incorrecta conservación na calidade do produto elaborado.

- 7 -


PROFESIONAIS



2 Sistema produtivo e organización das tarefas de producción no Obradoiro. 14








CA1.1 Planificáronse as tarefas con previsión das dificultades e o xeito de as superar.

CA1.2 Interpretouse a documentación asociada ao proceso.


CA1.3.1 Cálculo das cantidades e persoal para a realización da elaboración (CA1.3)"

CA1.4 Distribuíronse os tempos de operación e posta a punto, e estableceuse a súa secuencia.

CA1.5 Preparáronse e reguláronse os servizos auxiliares, os equipamentos e os útiles.


CA1.6.2 Cumprimentáronse os partes de obrador: grupo de traballo, tarefas,..

CA2.5 Seleccionáronse e reguláronse os equipamentos e os útiles, e evitáronse custos e gastos innecesarios.

CA2.6 Aplicáronse os procedementos e as técnicas coa secuencia establecida.


4.2.e) Contidos

Contidos

Documentación técnica asociada aos procesos produtivos: descrición, interpretación e manexo.

Cálculo e distribución dos recursos humanos e materiais en función do proceso produtivo para realizar.

Asignación de tempos ás operacións do proceso produtivo.

Selección dos servizos auxiliares, os equipamentos e o útiles en función do proceso produtivo.

Identificación e secuenciación das operacións do proceso.

Selección e regulación dos equipamentos e dos útiles de xeito eficaz, sen custos nin gastos innecesarios.

Selección e aplicación dos procedementos operativos e das técnicas para empregar en función do produto que se queira obter.

- 8 -


PROFESIONAIS

- 9 -


PROFESIONAIS



3 Formulación e interpretación das fichas de producción. Procesos 30










CA1.6.1 Elaboráronse os partes precisos para a producción non obrador e o seu seguimento

CA1.7 Formuláronse elaboracións a partir de produtos básicos dados.

CA2.1 Caracterizouse o produto para obter e propuxéronse alternativas de elaboración.

CA2.2 Identificáronse as operacións do proceso de elaboración e estableceuse a súa secuencia.

CA2.3 Describiuse a función de cada ingrediente no produto final.

CA2.4 Calculouse a cantidade necesaria dos ingredientes a partir da ficha de elaboración.

CA2.5 Seleccionáronse e reguláronse os equipamentos e os útiles, e evitáronse custos e gastos innecesarios.

CA2.7 Realizáronse os controis básicos durante o proceso de elaboración, e aplicáronse as medidas correctoras.

CA2.8 Contrastáronse as características de calidade do produto coas súas especificacións.

CA2.9 Realizouse o escandallo do produto elaborado.

CA3.3 Describiuse o produto para elaborar.

4.3.e) Contidos

Contidos

Identificación e secuenciación das operacións do proceso.

Cálculo dos ingredientes e deseño da ficha de elaboración.

Identificación e realización dos controis básicos durante o proceso de elaboración.

Adaptacións en fórmulas de produtos para persoas de colectividades especiais: celíacas, diabéticas, intolerantes á lactosa, fenilcetonúricas, etc.

- 10 -


PROFESIONAIS



4 Colectivos especiais: Elaboración de produtos. 20






CA3.1 Identificáronse as características específicas do colectivo de destino do produto deseñado.

CA3.2 Analizáronse as implicacións para a saúde do colectivo, en caso de composición incorrecta.

CA3.3 Describiuse o produto para elaborar.

CA3.4 Seleccionáronse e caracterizáronse os ingredientes acaídos para o tipo de produto, tendo en conta as principais afeccións alérxicas e de intolerancia, e as posibilidades desubstitución.


CA3.6 Describíronse as medidas de prevención para evitar o emprego inadecuado de ingredientes.

CA3.7 Describíronse e aplicáronse as operacións do proceso e os controis básicos.

CA3.8 Contrastáronse as características de calidade do produto coas súas especificacións.

4.4.e) Contidos

Contidos

Cálculo dos ingredientes e deseño da ficha de elaboración.

Intolerancias alimentarias.

Adaptacións en fórmulas de produtos para persoas de colectividades especiais: celíacas, diabéticas, intolerantes á lactosa, fenilcetonúricas, etc.

Adecuación de espazos e materiais para colectividades especiais.

Procedementos de limpeza e preparación de equipamentos e útiles: riscos, precaucións e protocolos.

Identificación da secuencia de operacións do proceso e dos controis básicos para realizar en función do produto.

Responsabilidade na realización das tarefas profesionais pola súa repercusión na saúde de persoas de risco.

- 11 -


PROFESIONAIS



5 Métodos de conservación, almacenaxe e traslado dos produtos de obradoiro. 12




RA6 - Sitúa os produtos elaborados no posto de venda, no almacén ou no depósito, e xustifica a súa disposición. SI



CA2.7 Realizáronse os controis básicos durante o proceso de elaboración, e aplicáronse as medidas correctoras.

CA6.1 Describíronse os métodos e os equipamentos de conservación.

CA6.2 Identificáronse e caracterizáronse as condicións e os medios para o traslado.

CA6.3 Seleccionáronse e describíronse as condicións de conservación dos produtos (temperatura, humidade, tempo máximo, colocación e luminosidade).

CA6.4 Trasladouse de xeito adecuado o produto ao almacén, ao depósito ou ao punto de venda.

CA6.5 Comprobouse a adecuación das condicións de limpeza e de conservación.

CA6.6 Identificouse e colocouse correctamente o produto.

CA6.7 Aplicáronse as medidas correctoras ante desviacións.

4.5.e) Contidos

Contidos

Identificación e realización dos controis básicos durante o proceso de elaboración.

Descrición dos métodos de conservación dos produtos elaborados.

Almacén de produtos acabados. Punto de venda.

Procedementos para o traslado dos produtos elaborados.

Equipamentos de traslado dos produtos.

Valoración da repercusión dunha incorrecta conservación na calidade do produto elaborado.

Análise das anomalías e das medidas correctoras no traslado e na conservación dos produtos elaborados.

- 12 -


PROFESIONAIS



6 Envasado, embalaxe e etiquetado nos produtos de Obradoiro. 29




RA5 - Envasa e embala produtos, logo de seleccionar os procedementos e as técnicas. SI



CA3.9 Identificouse adecuadamente o produto elaborado.

CA5.1 Describíronse os envases, as embalaxes, as etiquetas e os rótulos máis utilizados.

CA5.2 Identificáronse e caracterizáronse os métodos de envasado, embalaxe e etiquetaxe.

CA5.3 Recoñecéronse e analizáronse as incompatibilidades existentes entre os materiais de envasado e os produtos.

CA5.4 Identificáronse e caracterizáronse os equipamentos de envasado e os elementos auxiliares.

CA5.5 Identificouse a información obrigatoria e complementaria para incluír en etiquetas e rótulos.

CA5.6 Envasouse e embalouse o produto consonte as súas características e os requisitos da clientela.

CA5.7 Recoñeceuse e valorouse a aptitude dos envases, as embalaxes e as etiquetas para utilizar.


CA5.9 Aplicáronse as medidas de hixiene e seguridade durante o envasado e a embalaxe.

4.6.e) Contidos

Contidos

Incompatibilidades entre os materiais de envasado e os produtos: fundamentos básicos e factores para considerar.

Caracterización das embalaxes.

Métodos de envasado e embalaxe dos produtos de obradoiro.

Descrición das principais anomalías do envasado dos produtos e das medidas correctoras.

Etiquetas e rótulos dos produtos de panadaría, bolaría, pastelaría, repostaría e confeitaría.

Selección do envase e a embalaxe dun produto elaborado.

Descrición da información para incluír na etiqueta e nos rótulos do produto elaborado.

- 13 -


PROFESIONAIS



7 Decoración dos produtos de obradoiro. 50



RA4 - Decora os produtos de obradoiro aplicando as técnicas axeitadas en relación cos produtos para obter. SI



CA4.1 Describíronse os procedementos e as técnicas.

CA4.2 Enumeráronse e describíronse os equipamentos e os útiles empregados nas operacións de acabamento e decoración.

CA4.3 Seleccionouse o deseño básico para a decoración e incorporáronse variacións persoais.

CA4.4 Identificouse e seleccionouse a técnica apropiada.

CA4.5 Seleccionáronse e reguláronse os equipamentos e os útiles.

CA4.6 Acondicionáronse e aplicáronse cremas, coberturas e outros elementos de decoración, con medidas específicas de hixiene.

CA4.7 Contrastáronse as características físicas, estéticas e organolépticas do produto coas súas especificacións.


4.7.e) Contidos

Contidos

Operacións e técnicas de acabamento e decoración.

Selección e aplicación de elementos de acabamento e decoración en función do produto, os equipamentos e os útiles.

Análise da repercusión dos defectos no acabamento e na decoración.

Innovación ante novos hábitos de consumo e novos tipos de presentación.

Valoración da repercusión das características físicas, estéticas e organolépticas do produto nas persoas potencialmente consumidoras.

Adopción de boas prácticas de manipulación durante o acabamento e a decoración dos produtos.

- 14 -


PROFESIONAIS

Os mínimos para acadar a avaliación positiva no presente módulo evidenciarán a consecución de todos os resultados de aprendizaxe dun xeito

equilibrado e cun grao de participación activa nos traballos e actividades a desenvolver. Asemade dado que se trata de ensinanzas presenciais o

alumno/a deberá asistir regularmente as actividades programadas, consirandose perda de avaliación continua cando o número de faltas supere o

10% da duración do módulo, tal e como establece a Orde do 12 de xullo de 2011(DOG nº136/2011 do 15 de xullo).

Os minimos exisibles son a consecución dos criterios sinalados non apartado 4c) desta programación.

Estes mínimos serán a referencia para configurar as probas de recuperación das partes non superadas, así como as probas de avaliación

extraordinaria do alumnado con perda de avaliación continua e guiarán o procedemento de avaliación ordinaria do módulo.

Ao longo de todo o módulo levarase a cabo un proceso de avaliación continua e integral do alumno que proporcionará información sobre a marcha

da aprendizaxe, este seguimento farase diariamente tanto de xeito individualizado como nas relacións interpersoais e traballo en grupo segundo os

criterios de avaliación contidos nas distintas unidades didácticas, tendo en conta os seguintes criterios:

Realizaremos (para os contidos conceptuais fundamentalmente) probas escritas e/ou orais que, en función da materia a avaliar poderán ser de

diverso tipo. test, preguntas breves, casos prácticos..., e todos aqueles aspectos conceptuais recollidos nos criterios de avaliación do módulo. No

caso de ter varias probas será a media aritmética das notas obtidas a que nos dará a cualificación final neste apartado. Suporán un 30 % da

cualificación final do módulo.

As actividades, traballos, casos prácticos e exercicios individuais e/ou en grupo serviránnos para avaliar procedementos; Traballos individuais e

grupais nos que se valora a estrutura e dominio de contidos, dinámica de traballo, exposición (se é o caso) e utilización de recursos, habilidades e

destrezas, e todos aqueles aspectos procedementais recollidos nos criterios de avaliación do módulo. Suporán un 60% da cualificación do módulo.

Formarán parte da cualificación ademais a presentación e o interese/traballo en equipo (cualifiacións cualitativas e que formarán parte da

avaliación de actitudes). Valorarase a puntualidade, á asistencia ás clases, unha actitude de respecto tanto de cara ao profesorado coma os

compañeiros/as, receptividade, así como a iniciativa, o interese, a presentación axeitada dos distintos materiais solicitados, a participación e o

traballo en equipo dos alumnos/as, a uniformidade e coidado da imaxe pesoal, e todos aqueles aspectos actitudinais recollidos nos criterios de

avaliación do módulo. Suporán a actitude neste aspecto un 10 % da cualificación final do módulo.


- A nota final da avaliación será a suma dos apartados anteriores, o redondeo farase de forma matemática.

- Para considerar aprobada unha avaliación, a nota mínima da mesma deberá ser un 5


das avaliacións, debendo ser esta como mínimo un 5 para poder considerar aprobado o módulo. O redondeo farase de forma matemática. No caso

de que o alumnado tivese que recuperar algunha parte, a puntuación acadada nesta proba de recuperación fará media co resto das partes xa

aprobadas a efectos do cálculo da nota final do módulo. No caso de que teña que facer a proba para recuperar todo o módulo a nota que figurará

no boletín será a acadada nesa proba.

- O alumno que supere o 10% de faltas non xustificadas no módulo perderá o dereito a avaliación continua, tendo que realiza-la proba

extraordinaria sinalada no Apartado 6b) desta programación.



- 15 -


PROFESIONAIS


No suposto de que non aproben na segunda avaliación e non podan ir a FCT durante o periodo da mesma, o alumnado será informado das

actividades programadas para a súa recuperación, facendoselle entrega dun informe de avaliación individualizado. Así como do período da súa

realización, temporalización e data en que serán avaliados, que será na extraordinaria de xuño, previa á realización da FCT en setembro, en

periodo extraordinario.

Para a recuperación de cada avaliación non superada programaranse actividades e traballos que poidan ser realizados polo alumnado de forma

autónoma durante o periodo ordinario de recuperación, que será no terceiro trimestre do curso académico. Estas actividades serán de carácter

individual e permitiranlle ao alumnado adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos nas unidades didácticas a recuperar.

No seu caso, o alumnado deberá presentar os traballos correspondentes non presentados no momento.

Segundo a Orde do 12 de Xullo do 2011, que regula o desenvolvemento, avaliación e acreditación académica do alumnado das ensinanzas de FP,

os alumnos con PD teñen dereito o plan individualizado e actividades de recuperación.


facilitaránselle ao alumnado en relación coa avaliación correspondente. O tipo de actividades adecuarase ás necesidades do alumnado e poderán

ser actividades do tipo:

-Realización de diferentes traballos e exercicios prácticos propostos.

-Probas escritas baseadas nos contidos da/s unidade/s didáctica/s a recuperar, como por exemplo, respondendo ós tests de resposta múltiple ou

verdadeiro/falso, ou a preguntas curtas baseadas nos mínimos esixidos en cada unidade didáctica, de maneira que o alumnado demostre ter

acadado os coñecementos mínimos esixidos ó remate do curso.

Durante o periodo de recuperación as actividades de reforzo serán presenciais. É imprescindible presentar os traballos mencionados anteriormente

na data sinalada a tal fin para ter dereito a superar a parte pendente.

Se ó remate do periodo de recuperación o alumnado non acada os obxectivos establecidos, deberá repetir o módulo completo, debendo

matricularse no módulo de novo.


O sistema extraordinario de avaliación para o alumnado que teña perda do dereito á avaliación continua consistirá:

Proba práctica na que terá que sacar un 5 de nota mínima.

Nunha proba teórica conceptual de todo o módulo, na que terá que aprobar cunha nota mínima de 5.

Para aprobar o módulo é condición imprescindible obter como mínimo un 5 tanto na parte a proba teórica coma na práctica, non existindo a

posibilidade de facer media entre as probas, nin de gardar parte aprobada se fose o caso.

- 16 -


PROFESIONAIS


de 2011: ¿O número de faltas que implica a perda do dereito á avaliación continua nun determinado módulo será do 10 % respecto da súa

duración total. Para os efectos de determinación da perda do dereito á avaliación continua, o profesorado valorará as circunstancias persoais e

laborais do alumno ou alumna na xustificación desas faltas, cuxa aceptación será acorde co establecido no correspondente regulamento de réxime

interior do centro¿ e que poderá seguir asistindo a clase con carácter presencial salvo en actividades que impliquen ricos tal e como establece a

normativa vixente no seu artigo 25.4 ¿O profesorado poderá non permitir a realización de determinadas actividades aos alumnos e ás alumnas que

teñan perdido o dereito á avaliación continua, sempre que poidan implicar algún tipo de risco para si mesmos, o resto do grupo ou as instalación



acumulase un 10% de non asistencias con respecto á súa duración total. Cando as faltas de asistencia alcancen a citada porcentaxe,

comunicarase a perda do dereito á avaliación continua.


O alumnado con perda do dereito á avaliación continua deberá realizar unha proba de avaliación unha vez rematado o módulo. Esta proba terá

como referente a totalidade dos criterios de avaliación; terá carácter teórico e incluirá preguntas de desenvolvemento e/ ou tipo test de resposta

múltiple ou verdadeiro/falso. Nesta proba o alumno tamén deberá demostrar o dominio das normas de ortografía e gramática.

Tamén se poderá incluir unha proba práctica para realizar a avaliación dos contidos relacionados cos resultados de apredizaxe RA2, RA3 e RA4 no

caso de que non se dispoñan de datos do progreso do alumno/a durante o curso.

Esta proba de carácter teórico e práctico poderá estar dividida en tantas partes como a profesora considere necesario e poderá desenvolverse en

diferentes xornadas.


A orde de avaliación no seu artigo 23.5 sinala que cada departamento de familia profesional realizará cunha frecuencia mínimia mensual o


programación será revisada ao inicio de curso e se entregará unha memoria final de curso.

Para o seguimento de programacións, empregarase a aplicación informática de elaboración e seguimento de programacións, e á xefatura de

departamento poderá revisar a súa realización na plataforma para que conste nas actas correspondentes.

Para o seguemento da programación seguirase o establecido nos procedementos de xestión de calidade. Os principais indicadores do grao do

cumprimento da programación serán:

-O grao de cumprimento da temporalización

-O logro dos obxectivos programados

-Os resultados académicos acadados e as dificultades atopadas no desenvolvemento desta.

- 17 -


PROFESIONAIS

Para a memoria final utilizaremos o modelo proporcionado pola xefatura de estudos ao final de curso.

Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios periódicos pasados ao alumnado, dentro do sistema de

xestión de calidade implantado no Centro, nos que se solicitará valoración sobre a metodoloxía e aspectos relativos á docencia, a forma de traballo

na aula e técnicas de avaliación.





cada alumno e de cada alumna, así como as súas capacidades. Así mesmo, deberá servir para orientar e situar o alumnado en relación co perfil

profesional correspondente.

Para este módulo pasarase durante a segunda quincena do curso, un cuestionario de avaliación inicial (sobre coñecementos previos, intereses e

motivacións do noso alumnado) que se complemenatará cos datos proporcionados polo titor/a e datos de información de matrícula.

A avaliación inicial permitirá coñecer todo o relacionado coa motivación do alumno, a actitude coa que se enfronta ó proceso de ensinanza-

aprendizaxe e os coñecementos que ten sobre a materia que se vai impartir. Para a súa aplicación empregaranse:

-Cuestionario de motivación inicial. Os indicadores deste cuestionario son: nivel de estudos realizados, interese na realización do módulo,

información sobre o contido do mesmo, grao de experiencia no sector, expectativas sobre o módulo.

-Cuestionario de coñecementos iniciais. Baseado nos contidos do módulo.

A información que subministra a avaliación inicial deberá servir como punto de referencia para a actuación pedagóxica e aportar á profesora

información para establecer o nivel de partida do proceso de ensino-aprendizaxe e establecer o grado de dificultade nas actividades propostas na

presente programación didáctica.

Asemade, tamén resulta relevante extraer información sobre o entorno no que se desenvolve o alumno, inclusive o contexto familiar e o seu

entorno social mais achegado.

En todo caso, a avaliación inicial nunca será representativa na cualificación final do alumno.


O carácter continuo da avaliación debe permitir, a detección precoz das posibles dificultades na adquisición dos contidos por parte do alumnado e,

en consecuencia, promover a identificación dos aspectos do proceso que provocan estas dificultades e a adopción das medidas oportunas.

Cando a análise da marcha dun estudante determine dificultades para o seguimento, darase un apoio educativo personalizado determinando

aqueles contidos nos que ten máis dificultades propoñendo traballos e actividades de reforzo que lle permitan acadar as capacidades terminais

asociados aos contidos mínimos propostos nesta programación didáctica.

- 18 -


PROFESIONAIS

No caso en que non sexa posible que garantir a consecución efectiva os resultados da aprendizaxe, o equipo docente poderá propoñer a través do

departamento de Orientación, a solicitude de flexibilidade horaria, tal e como establece a Orde do 12 de xullo de 2011 no seu artigo 15 .De acordo

co artigo 61 do Decreto 114/2010, do 1 de xullo, o alumnado con necesidades educativas especiais, consonte o establecido no artigo 73 da Lei

orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación, poderá ser autorizado, cando as necesidades de apoio específico así o xustifiquen, para cursar os

ciclos formativos en réxime ordinario de xeito fragmentado por módulos, cunha temporalización distinta á establecida con carácter xeral.

ódolos alumnos que non consegan un aproveitamento aceptable nas sesións de ensino e aprendizaxe, e polo tanto non respondan globalmente ós

obxectivos programados, deberán ser tratados de xeito individualizado aplicando algunha/s das seguintes actuacións, sempre no marco das

reunións e acordos do equipo docente do ciclo e en colaboración co titor e orientador:

-Axustes na metodoloxía, adaptando as axudas e recursos pedagóxicos ás necesidades do alumnado.

-Actividades diferenciadas, propoñendo ós alumnos/as que presentan algunha dificultade para traballar certos contidos, actividades que lles


-Reforzar con explicacións mais sinxelas, ampliando o nivel de axuda documental e de asesoramento ó alumnado.

-Materiais didácticos variados, que ofrezan un conxunto de actividades que aborden os contidos de distintas maneiras.

-Darase a oportunidade de realizar actividades extra ou de reforzo para compensar as carencias detectadas.

-Adaptaranse as actividades de ensino e aprendizaxe esixindo un nivel de concreción inferior e con menos variables.

-Realización de traballos que comprendan o mais esencial dos criterios de avaliación de cada unidade a modo de contidos mínimos.

-Utilizaranse técnicas de traballo cooperativo.

-Reforzo positivo, valorando as capacidades do alumno e o esforzo realizado, e mellorando a súa autoestima.

-Se o alumno/a non supera a avaliación, realizará as actividades de recuperación, incidindo naqueles puntos nos que o alumnado presente


-No caso de que non responda ou non progrese coas actuacións anteriores, solicitar asesoramento e colaboración do Departamento de

Orientación do centro, para levar a cabo algunha medida adicional.

En todo caso, a cualificación do alumno farase tomando como referencia os aspectos mais esenciais que permitan a consecución da competencia


Tamén pode darse o caso de atoparnos con alumnos/as que requiran de materiais e información mais ampliada dado que a súa capacidade e





É importante sinalar que ao longo do módulo se traballará coa educación en valores non só a través do traballo con actitudes recollidas no curriculo

do módulo, senón a través de distintos contidos inherentes ao noso traballo de aula-taller-obradoiro.

Os aspectos transversais serán procesos activos, permanentes e preventivos que estarán presentes na aula de forma permanente e que se

deberán converter en importantes principios didácticos que aporten carácter a todo o currículo. Nos contidos deste módulo atopámonos valores e

actitudes relacionados con estes temas:

-Educación moral e cívica: para promover o traballo cooperativo e a valoración dos distintos puntos de vista e a aceptación de decisións colectivas.

-Educación para a igualdade: para fomentar o desenvolvemento das actividades do grupo sen distinción por razón de sexo, así como remarcar a

idea de que ambos sexos son igualmente aptos para desempeñar un bo traballo dentro das empresas.

- 19 -


PROFESIONAIS

-Educación para a paz: educarase nos valores da democracia, fomentando a interculturalidade e unha educación para os dereitos humanos,



que son básicas para a súa formación.

-Educación para o consumidor: o alumnado tamén deberá ter empatía co consumidor ó cal van dirixidos os produtos que eles elaboran, poñéndose

no lugar de aquel e identificando as súas necesidades como consumidores.

-Educación para a saúde. A alimentación é chave na saúde das persoas polo que é importante seguir uns criterios responsables no

desenvolvemento do traballo. Teránse en conta os requerimentos de determinados grupos de poboación así coma os novos hábitos alimentarios.

-Educación medioambiental: para fomentar o respeto ó medio ambiente que se volverá unha das actitudes mais relevantes a ter en conta, xa que

son moitas as empresas que se preocupan por este tema e tratan seriamente de implantar un sistema de xestión medioambiental para poder

presentarse no mercado como una empresa con conciencia ecolóxica. Os boas prácticas medioambientais teranse en conta na empresa sobre

todo naquelas etapas de aprovisionamento e tratamento e xestión de residuos (aforro dos recursos, segregación de residuos).

-Novas tecnoloxías, TIC, están incluídas nos recursos utilizados e serán de uso común.


homes e a educación para a convivencia. Estes conceptos, así como respeto aos compañeiros, ao profesorado, talleres, e material de traballo



Prevense xornadas formativas por persoal externo sobre necesidaes alimenticias especiais (enfermidade celíaca, diabetes,...)

Co fin de motivar, e ademáis presentarlle ós alumnos algún exemplo real de funcionamento dalgunha empresa do sector, prevese realizar visitas a

establecementos dacordo ás seguintes características:

-Tipo de establecemento/ industria

-Importancia do mesmo dentro do sector, e tipo de servizos que realiza

-Dependencias ou distribución funcional

-Ofertas gartronómicas que ofrecen

Como posibilidade de empresas planifícase e prográmase visitar industrias punteiras no sector da panificación e das novas tencoloxías aplicadas ó

mundo da panadaría, obradoiros máis pequeno, fábrica fariñas, empanadas ou tartas.

Estas visitas non teñen data fixa, xa que se levarán a cabo no periodo de tempo que o equipo docente estime oportuno con fin de organizar as

actividades previstas polos diferentes Módulos que compoñen este ciclo formativo con fin de acadar o maior proveito posible.

Co fin de motivar, e ademáis de presentarlles ós alumnos exemplos reais de funcionamento de empresas do sector, plantéxanse visitas a

industrias do sector da panadaría-pastelaría e industrias afíns (por pertencer este ciclo á familia profesional de Industrias Alimentarias). Pénsase na

asistencia a algunha feira ou salón do sector. Como posibilidade inicial de visita a empresas, contactarase con GALLETAS MARIÑEIRAS en

Chantada, BISCUITS GALICIA en Porriño, Harinas Reyes en Pontevedra, El Molino del Abuelo en Lalín.

Tamén sería de interese a visita a algunha feira de exposicións do sector, tipo Intersicop, Fórum gastronómico ou similar. Estas feiras en ocasións

teñen carácter bianual, e ademáis polo custo en desprazamentos e estancia organizarase, de ser posible, conxuntamente con algún outro Ciclo

Formativo que se imparta no CIFP, para optimizar os recursos.

Realización de xornadas temáticas para poñer de relevancia os contidos expostos na docencia e a súa repercusión na sociedade á que se dirixen

- 20 -


PROFESIONAIS

os productos elaborados de panadería, pastelería e confeitaría.

Colaboración nas actividades que se propoñan dende o Departamento de Industrias Alimentarias, e mesmo dende o Centro, en homenaxe a Suso

Domínguez.

Tamén contactarase con obradoiros máis pequenos localizados próximos ó CIFP ou no recorrido da posible visita. As empresas que se plantexan

inicialmente poden variar, dado que moitas delas presentan reticencias a mostrar as instalación e procesos ás persoas alleas á súa organización.

Por tal motivo, as empresas indicadas non se corresponde cunha axenda pechada. Estas visitas considéranse moi importantes porque na maior

parte das ocasións, é o primeiro contacto que o alumnado ten coa realidade económica e produtiva do sector da alimentación, por tal motivo neste

módulo plantéxase unha visita no 1º e outra no 2º trimestre.

Estas visitas non teñen data fixa, levarase a cabo no período de tempo que o equipo docente estime oportuno co fin de organiza-las actividades

previstas polos diferentes Módulos que compoñen este Ciclo Formativo co fin de acada-lo maior proveito posible.

10.Outros apartados

10.1) Medidas de atención á diversidade

O alumnado que cursa este tipo de estudos, ven de moi diversos ámbitos, coñecementos e idades, polo que se deben establecer as medidas

necesarias que permitan ós estudantes adaptarse con normalidade ó entorno habitual da aula.

Asimesmo, poden presentarse alumnos con necesidades educativas especiais, ben sexa por presentaren carencias importantes na súa formación

básica ou ben por tratárense de alumnos con características específicas (por exemplo, inmigrantes con pouco dominio do noso idioma, persoas

con trastornos auditivos, deficiencias visuais, etc.), ós que se lles facilitará o apoio e o soporte necesario para que poidan acadar os obxectivos de

aprendizaxe de xeito adecuado

10.2) Información ao alumnado sobre aspectos básicos da programación

A profesora do módulo informará ao alumnado matriculado durante a primeira semana do curso escolar dos seguintes aspectos xerais da

programación didáctica:

1.Distribución das Unidades didácticas e temporalización aproximada.

2.Criterios xerais de cualificación e normas básicas.

3.Proceso de recuperación, de selo caso.

4.Actividades previstas durante o curso escolar.

Unha copia da programación (versión alumnado) xerada pola aplicación informática quedará exposta e a disposición do alumnado na web do

centro.

Esta comunicación realizarase verbalmente, expoñéndoa no aula con todo o grupo.

10.3) Avance simultáneo de UD

Plantéxase o avance de varias UD de forma simultánea. Esto é así porque o proceso de ensino-aprendizaxe do módulo estrutúrase na aula nun

- 21 -


PROFESIONAIS

eixo vertebral que é a simulación dun obradoiro de produción polo que dende o inicio das clases simúlase un obradoiro no que a medida que

avanza o curso iranse estudando e profundando nas diferentes UD.

- 22 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0030 Operacións e control de almacén na industria alimentaria 32017/2018 8080




Outro profesorado

Estado: Supervisada

- 1 -


PROFESIONAIS


O mercado do pan tradicional vénse reducindo de xeito progresivo nas últimas décadas, a pesar de que aumentan con forza os pans de maior

valor engadido, como os artesanais. De aí que a formación profesional dos panadeiros e panadeiras debe incidir no desenvolvemento das

competencias que permitan manter a fidelidade da poboación consumidora ao produto e atraer, co desenvolvemento de especialidades funcionais

e innovadoras, o sector da poboación que ve no consumo do pan unha ameaza, polos problemas de sobrepeso e da obesidade.

En Galicia existe unha alta porcentaxe de obradoiros e empresas pequenas de carácter familiar, o que incrementa a necesidade da intervención de

profesionais no sector.








As ensinanzas deste módulo céntranse no estudo e coñecemento dos métodos de control do aprovisionamento das materias primas e auxiliares

necesarias para levar a cabo as elaboracións dos produtos rematados. Asemade, tamén se pretende que o alumnado recoñeza as diferentes

formas de almacenaxe tanto das materias primas como dos produtos elaborados, así como que sexa capaz de verificar a súa expedición.

Trátase, en definitiva, de que os futuros profesionais do sector que estamos a formar saiban desempeñar tódalas operacións relacionadas coa

función loxística da empresa, tanto das operacións de almacenaxe como de todo o proceso de xestión do transporte das súas mercadorías, de

maneira que poidan asegurar que os seus produtos chegan ao cliente na cantidade, momento e lugar en que este os demanda.

A programación didáctica deste módulo daráselle a coñecer ao alumnado que se matricule nel polo procedemento descrito no apartado 10.1;

terase presente que o período de matrícula esten-derase ata o mes de outubro polo que esta información poderase ofrecer en varios tramos: un

primeiro ao gran grupo na primeira semana do curso e outro a medida que a listaxe de alumnado sufra altas e baixas.

- 2 -


PROFESIONAIS



1 Xestión de stocks. Variables da xestión de stocks e valoración das existencias.Aprovisionamento doalmacén

15 20

2 Operacións e comprobacións xerais na recepción de mercadorías. Documentación de entrada das materiasprimas e auxiliares.

Recepción demercadorías

15 20

3 Tipos de existencias e codificación de mercadorías. Sistemas e operacións de almacenaxe.Almacenaxe deprodutos

25 20

4 Xestión dos movementos de saída de mercadorías do almacén. Características dos principais medios detransporte. Xestión do transporte e da documentación de expedición, e distribución de pedidos.

Expedición demercadorías

15 20

5 A informática aplicada ao campo da loxística. Manexo dun programa informático para a xestión do almacén.Xestión informatizadado almacén

10 20

- 3 -


PROFESIONAIS




1 Aprovisionamento do almacén 15



RA1 - Aprovisiona o almacén e a liña de produción, tras identificar as necesidades e as existencias. NO



CA1.1 Definíronse os tipos de existencias e as súas variables.

CA1.2 Identificáronse os tipos de inventario.

CA1.3 Efectuáronse os pedidos en cantidade, calidade e prazos adecuados.

CA1.5 Determináronse as necesidades de subministración de xéneros, e indicáronse as cantidades.

CA1.6 Identificáronse as condicións de seguridade asociadas ao aprovisionamento.

CA1.7 Valorouse a relevancia do control de almacén no proceso produtivo.

CA1.8 Valoráronse novas tendencias loxísticas na distribución e no almacenamento de produtos.

4.1.e) Contidos

Contidos

Documentación técnica relacionada co aprovisionamento. Sistema de decisión de pedido. Clasificación ABC.

Tipos de existencias.

Control de existencias. Inventario e os seus tipos.

- 4 -


PROFESIONAIS



2 Recepción de mercadorías 15



RA2 - Recibe as materias primas e auxiliares, e describe a documentación asociada e os requisitos de transporte. NO



CA2.1 Identificouse a documentación que debe ir coas mercadorías.

CA2.2 Determináronse os métodos de apreciación, medida e cálculo de cantidades.

CA2.4 Identificáronse as alteracións que poden sufrir as mercadorías no transporte.

CA2.6 Determinouse a composición do lote na recepción das mercadorías.

CA2.7 Comprobouse que a mercadoría recibida se corresponda coa solicitada.

4.2.e) Contidos

Contidos

Operacións e comprobacións xerais.

Organización da recepción.

Medición e pesaxe de cantidades.

Documentación de entrada.

- 5 -


PROFESIONAIS



3 Almacenaxe de produtos 25



RA1 - Aprovisiona o almacén e a liña de produción, tras identificar as necesidades e as existencias. NO

RA3 - Almacena as mercadorías con técnicas e procedementos seleccionados en función das súas características. SI



CA1.4 Caracterizáronse os medios de transporte interno.

CA3.1 Describíronse e aplicáronse os criterios de clasificación de mercadorías.

CA3.2 Interpretáronse os sistemas de codificación.

CA3.3 Identificáronse os sistemas de almacenamento.

CA3.4 Describíronse as características dos equipamentos de carga, descarga, transporte e manipulación interna.

CA3.5 Xustificouse a localización das mercadorías no almacén.

CA3.6 Identificáronse as condicións de operatividade do almacén (orde, limpeza, temperatura, humidade, etc.).

CA3.7 Determináronse as normas de seguridade do almacén.

4.3.e) Contidos

Contidos

Transporte interno.

Sistemas de almacenaxe e tipos de almacén.

Clasificación e codificación de mercadorías: a identificación EAN.

Localización de mercadorías e sinalización.

Condicións xerais de conservación.

Documentación de xestión do almacén.

- 6 -


PROFESIONAIS



4 Expedición de mercadorías 15



RA2 - Recibe as materias primas e auxiliares, e describe a documentación asociada e os requisitos de transporte. NO

RA4 - Expide os produtos e xustifica as condicións de transporte e conservación. SI



CA2.3 Describíronse os sistemas de protección das mercadorías.

CA2.5 Caracterizáronse os medios de transporte externo.

CA4.1 Formalizouse a documentación relacionada coa expedición.

CA4.2 Rexistrouse a saída de existencias e actualizouse o rexistro.

CA4.3 Seleccionáronse as condicións axeitadas para os produtos que se vaian expedir.

CA4.4 Determinouse a composición dos lotes e a súa protección.

CA4.5 Mantívose a orde e a limpeza na zona de expedición.

CA4.6 Identificáronse as características dos medios de transporte para garantir a calidade e a seguridade alimentaria.

4.4.e) Contidos

Contidos

Operacións e comprobacións xerais.

Organización da expedición.

Documentación de saída.

Transporte externo.

- 7 -


PROFESIONAIS



5 Xestión informatizada do almacén 10



RA5 - Manexa as aplicacións informáticas e valora a súa utilidade no control do almacén. SI



CA5.1 Caracterizáronse as aplicacións informáticas.

CA5.2 Identificáronse os parámetros iniciais da aplicación segundo os datos propostos.

CA5.3 Modificáronse os arquivos de produtos, provedores e clientela.

CA5.4 Rexistráronse as entradas e as saídas de existencias e actualizáronse os arquivos correspondentes.

CA5.5 Elaboráronse, imprimíronse e arquiváronse os documentos de control de almacén.

CA5.6 Elaborouse, imprimiuse e arquivouse o inventario de existencias.

4.5.e) Contidos

Contidos

Operacións básicas no manexo do computador.

Aplicacións informáticas: follas de cálculo, procesadores de texto, xestión de bases de datos cliente-servidor e aplicacións especificas.

Transmisión da información: redes de comunicación, radiofrecuencia TAG e correo electrónico.

Actividade do almacén en tempo real.

FIFO automático.

- 8 -


PROFESIONAIS

Para a superación final do módulo a cada alumno/a pediráselle a consecución dos mínimos esixibles en cada unha das Unidades didácticas do

módulo formativo.

Os mínimos esixibles para cada unha das unidades didácticas xa quedaron detallados no apartado 4c) desta programación.

100% da calificación

- Elementos avaliables: Exames e probas escritas (70% da calificación)

- Baremación dos contidos e observacións: Estas probas escritas incluiran cuestións curtas, cuestións tipo test e de respostas alternativas

(verdadeiro/falso) ou casos prácticos relativos ó temario impartido en cada avaliación. Farase unha media entre o número de exames que se

propoñan para cada avaliación. É obrigatorio presentarse a tódalas probas escritas e nas datas marcadas a tal efecto. Para acadar o aprobado na

avaliación a nota mínima de cada unha das probas escritas será de 4 puntos (valorada sobre un total de 10).

- Elementos avaliables: Traballos, prácticas, exercicios e participarción na aula (30% da calificacion)

- Baremación dos contidos e observacións: Os traballos, exercicios e prácticas estarán relacionados coa materia impartida durante a avaliación. A

entrega dos mesmos é obrigatoria na data marcada a tal efecto. Cando en algunha avaliación non se realicen exercicios ou prácticas nin traballos,

acumularase á puntuación da proba escrita. Neste apartado tamén se valorará a participación activa da alumna nas actividades realizadas na aula

tanto de forma individual como en grupo.


- A nota final da avaliación será a suma dos apartados anteriores, realizando un redondeo matemático.


- Aquelas alumnas que non superen os mínimos esixidos nalgunha das avaliacións, terán que recuperar a parte correspondente durante o periodo

de recuperación establecido no mes de xuño.


das tres avaliacións


O límite de faltas total é un 20%. 10% xustificadas e 10% sen xustificar.

- O alumno que supere o 10% de faltas sen xustificar, perderá o dereito a avaliación continua tendo que realiza-la proba extraordinaria sinalada no

Apartado 6b) desta programación.

- A incorporación do alumno/a á aula máis tarde da hora regulamentaria (15 minutos despois da hora de entrada) suporá unha falta inxustificada.





Durante o período ordinario, para a recuperación de cada avaliación non superada, programaranse traballos e/ou exames dirixidos que permitan ao

alumno/a adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos. No seu caso o alumno deberá presentar os traballos


- 9 -


PROFESIONAIS

Estas actividades, traballos e exames organizaránse de forma personalizada.

Os alumnos que non superaron o módulo no curso 2015-16 e promocionaron ao segundo curso coa materia pendente realizarán as seguintes


- Setembro a decembro: realización de un exame e ou traballo por escrito entre a materia impartida no trimestre

- Xaneiro a marzo: realización de un traballo por escrito, a data límite será o 4 de marzo de 2017.

- Do 7 ao 10 de marzo: realización dun exame


O alumnado con perda do dereito á avaliación continua deberá realizar unha proba de avaliación unha vez rematado o módulo, pero en todo caso

sempre antes da última avaliación do curso. Esta proba terá como referente a totalidade dos criterios de avaliación, e poderá estar formada por

preguntas tipo test ou de desenvolvemento, así como pola resolución de supostos prácticos.

Tamén se lle poderá propor ao alumno/a a realización de diferentes traballos escritos de carácter individual ou en grupo.

O alumnado con perda do dereito á avaliación continua deberá acadar como mínimo un 5 para a superación do módulo.


No seguimento da programación teranse en conta as conclusións obtidas na avaliación inicial. Os principais indicadores do grao do cumprimento





Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios periódicos pasados ao alumnado nos que se solicitará

valoración sobre a metodoloxía e aspectos relativos á docencia, a forma de traballo na aula, técnicas de avaliación, así como cuestións que

indiquen se se acadaron os obxectivos das distintas unidades didácticas.



A avaliación inicial permitirá coñecer todo o relacionado coa motivación do alumnado, a actitude coa que se enfronta ao proceso de ensinanza-




- Cuestionario de coñecementos iniciais. Baseado nos contidos do módulo.

A información que subministra a avaliación inicial deberá servir como punto de referencia para a actuación pedagóxica e aportar o profesor

información sobre o que realmente progresa o alumno ao longo do curso respecto aos seus coñecementos iniciais.


- 10 -


PROFESIONAIS

entorno social máis achegado.

En todo caso, a avaliación inicial nunca será representativa na cualificación final do alumnado.


Dado que se pode pode presentar o caso de que a este tipo de estudos se acheguen alumnos con necesidades educativas especiais, resulta

conveniente establecer as medidas necesarias para permitir que estes estudantes poidan adaptarse con normalidade ao entorno habitual da aula.

Estas necesidades educativas especiais poden ser debidas a presentaren carencias importantes na súa formación básica ou ben por tratárense de

alumnos con características específicas (por exemplo, inmigrantes con pouco dominio do noso idioma, persoas con trastornos auditivos,

deficiencias visuais, etc.), aos que se lles facilitará o apoio e o soporte necesario para que poidan acadar os obxectivos de aprendizaxe de xeito

adecuado.

De forma xeral, tódolos alumnos que non consegan un aproveitamento aceptable nas sesións de ensino e aprendizaxe, e polo tanto non

respondan globalmente aos obxectivos programados, deberán ser tratados de xeito individualizado aplicando algunha/s das seguintes actuacións,

sempre no marco das reunións e acordos do equipo docente do ciclo e en colaboración co titor e co orientador:


















Tamén pode darse o caso de atoparnos con alumnos que requiran de materiais e información máis ampliada dado que a súa capacidade e








Nos contidos do módulo de Operacións e control de almacén na industria alimentaria atopámonos valores e actitudes relacionados con estes

aspectos transversais e estarán presentes na aula de forma permanente:


- 11 -


PROFESIONAIS

colectivas.

- Educación para a igualdade: para fomentar o desenvolvemento das actividades do grupo sen distinción por razón de sexo, así como remarcar a

idea de que ambos sexos son igualmente aptos para desempeñar un bo traballo dentro das empresas.





- Educación para o consumidor: os alumnos tamén deberán ter empatía co consumidor ao cal van dirixidos os produtos que eles elaboran,

póndose no lugar de aquel e identificando as súas necesidades como consumidores.

- Educación para a saúde: a alimentación é chave na saúde das persoas polo que é importante seguir uns criterios responsables no

desenvolvemento do traballo. Teranse en conta, ademais das normas básicas de hixiene e seguridade alimentaria, os requirimentos de

determinados grupos de poboación e os novos hábitos alimentarios.

- Educación medioambiental: para fomentar o respecto ao medio ambiente que se volverá unha das actitudes máis relevantes a ter en conta, xa

que son moitas as empresas que se preocupan por este tema e tratan seriamente de implantar un sistema de xestión medioambiental para poder

presentarse no mercado como una empresa con conciencia ecolóxica. As boas prácticas medioambientais teranse en conta na empresa sobre

todo naquelas etapas de aprovisionamento e tratamento e xestión de residuos.



- Visita a unha empresa do sector (ex. fábrica de fariñas, obradoiro de panadaría ou pastelaría, fábrica de masas conxeladas...).

- Visita a unha feira do sector.

- Participación e colaboración coas actividades que formen parte da homenaxe ao compañeiro Jesús Domínguez Castro.

10.Outros apartados


O profesor do módulo informará ao alumnado matriculado durante a primeira semana do curso escolar dos seguintes aspectos xerias da


1) Distribución das Unidades didácticas e temporalización aproximada

2) Criterios xerais de cualificación e normas básicas.

3) Proceso de recuperación, de selo caso.

4) Actividades previstas durante o curso escolar.

Unha copia da programación (versión alumnado) xerada pola aplicación informática quedará exposta e a disposición do alumnado na biblioteca do

centro educativo (en formato papel ou arquivo informático), non obstante o profesor poderá complementar esta acción poñendo a programación en

plataformas educativas (Aula Cesga, Aula Virtual, Moodle...).

Esta comunicación realizarase verbalmente, expoñendoa no aula con todo o grupo. Unha vez finalizada a exposición o alumnado presente asinará

a folla de rexistro facilitada polo profesor.

- 12 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0031 Seguridade e hixiene na manipulación de alimentos 22017/2018 5353




Outro profesorado


- 1 -


PROFESIONAIS


Esta programación realízase para o módulo de Seguridade e Hixiene na manipulación de alimentos, pertencente ao ciclo formativo de Grao Medio

de Panadaría, Repostaría e Confeitaría ; tomado como referencia o Decreto 28/2010 polo que se establece o título de técnico en Panadaría,

Repostaría e Confeitaría e introducindo as adapatacións necesarias para adecuar a docencia ás características do alumnado e as características

do contorno sociocultural do centro.




















eficiencia.











produtivos.


competencia.



- 2 -


PROFESIONAIS


comercialización.


Este módulo profesional contén a formación necesaria para desempeñar a función de seguridade alimentaria e ambiental.

Esta función inclúe aspectos como:

¿Aplicación de normas de hixiene.

¿Normas de manipulación de alimentos.

¿Control de residuos.

¿Redución do impacto ambiental.

As actividades profesionais asociadas a esta función aplícanse en todos os procesos ou produtos.

A formación do módulo contribúe a alcanzar os obxectivos xerais j), k), m), o), p) e q) do ciclo formativo, e as competencias i), k)

, m), n), o), p), r), s) e t) do título.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo versan sobre:

Formalización dos documentos asociados ao control do proceso e da trazabilidade.

Limpeza e desinfección de equipamentos e instalacións, e comprobación da súa eficacia.

Aplicación do APPCC.

Control de residuos.

- Asociado á unidade de competencia:

Relación de cualificacións e unidades de competencia do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais incluídas no título.Cualificacións

profesionais completas incluídas no título:




e bolaría.






repostaría.








repostaría.


- 3 -


PROFESIONAIS






O sector reclama un número importante de profesionais, con máis formación e experiencia, pasando a ser imprescindibles as actitudes favorables

cara á autoformación e cara á responsabilidade, tanto no referido á importancia da seguridade, a hixiene e a calidade, como no relativo á posición

que supón unha tarefa nun contorno organizativo de estandarización crecente.

As ensinanzas deste módulo céntranse no estudo e coñecemento das normas hixiénico-sanitarias que se aplican no sector, na interpretación e

descrición dos factores e as situacións de risco, co fin de poder garantir a salubridade dos produtos elaborados.

Moi importante igualmente a necesidade de identificar e caracterizar os niveis de limpeza e desinfección esixidos nos equipos e instalacións, así

como seleccionar os produtos e aplicar as técnicas axeitadas para garantir a súa hixiene.

Trátase, en definitiva, de manter a seguridade e a hixiene na manipulación dos alimentos que se elaboran no sector para asegurar a protección da

saúde do consumidor.

Así mesmo, tamén de identificarán os problemas ambientais asociados á actividade, e recoñeceranse e aplicaranse os procedementos e as

operacións de recollida selectiva de residuos, para garantir a protección do medio ambiente.

- 4 -


PROFESIONAIS



1 Identificación das normas de calidade e seguridade alimentaria, recoñecendo os factores de risco e parámetrosasociados á producción.

SEGURIDADEALIMENTARIA.

10 20

2 Concepto e niveis de limpeza. Lexislación e requisitos da limpeza de utillaxe, equipos e instalacións. Perigossanitarios asociados a aplicacións de sistemas de limpeza, desinfección, desratización y desinsectacióninadecuados. Procesos e produtos de limpeza

LIMPEZA EDESINFECCIÓN DEUTILLAJE, EQUIPOSE INSTALACIÓNS

6 20

3 Normativa aplicable. Alteración e contaminación dos alimentos. Riscos e Intoxicacións.Intolerancias e alerxiasalimentarias.GPCH. Métodos de conservación de alimentos

BOAS PRÁCTICASDE MANIPULACIÓNDE ALIMENTOS.APLICACIÓN DASBPF

13 25

4 Medidas de control relacionadas ca manipulación de alimentos. SIstema APPCC, pasos previos, principios.Trazabilidade

SISTEMAS DEAUTOCONTROL

8 10

5 Normativa aplicable. Impacto ambiental. Concepto 3 R: reducción, reutilización e reciclaxe. Metodoloxía para areducción do consumo dos recursos. Técnicas de recollida, clasificación e eliminación. Parámetros para ocontrol ambiental nos procesos de producción dos alimentos.

UTILIZACIÓN EFICAZDOS RECURSOS.RECOLLIDASELECTIVA DERECURSOS

8 15

6 Identificación das normas de prevención de riscos laborais e aplicación dos protocolos de seguridade laboraldurante o proceso produtivo

PREVENCIÓN DERISCOS LABORAISNO SECTOR

8 10

- 5 -


PROFESIONAIS




1 SEGURIDADE ALIMENTARIA. 10



RA1 - Limpa e desinfecta útiles, equipamentos e instalacións, e valora a súa repercusión na calidade hixiénico-sanitaria dos produtos. NO

RA2 - Mantén boas prácticas hixiénicas e avalía os perigos asociados aos malos hábitos hixiénicos. SI

RA3 - Aplica boas prácticas de manipulación dos alimentos en relación coa calidade hixiénico-sanitaria dos produtos. SI



CA1.1 Identificáronse os requisitos hixiénico-sanitarios dos equipamentos, dos útiles e das instalacións de manipulación de alimentos.

CA1.2 Avaliáronse as consecuencias da limpeza e da desinfección inadecuadas para a inocuidade dos produtos e a seguridade das persoas consumidoras.

CA2.1 Recoñecéronse as normas hixiénico-sanitarias de obrigado cumprimento relacionadas coas prácticas hixiénicas.

CA2.2 Identificáronse os perigos sanitarios asociados aos malos hábitos e as súas medidas de prevención.

CA2.3 Identificáronse as medidas de hixiene persoal asociadas á manipulación de alimentos.

CA2.4 Recoñecéronse todos os comportamentos e as actitudes susceptibles de producir unha contaminación nos alimentos.

CA2.5 Enumeráronse as doenzas de obrigada declaración.

CA2.6 Recoñeceuse a vestimenta de traballo completa e os requisitos para a súa limpeza.

CA2.7 Identificáronse os medios de protección de cortes, queimaduras e feridas da persoa manipuladora.

CA3.1 Recoñecéronse as normas hixiénico-sanitarias de obrigado cumprimento relacionadas coas prácticas de manipulación.

CA3.2 Clasificáronse e describíronse os principais riscos e as toxinfeccións de orixe alimentaria en relación cos axentes causantes.

CA3.3 Valorouse a repercusión dunha mala manipulación de alimentos na saúde das persoas consumidoras.

CA3.4 Describíronse as principais alteracións dos alimentos.

CA3.5 Describíronse os métodos de conservación de alimentos.

CA3.6 Evitouse o contacto de materias primas ou semielaboradas cos produtos procesados.

CA3.7 Identificáronse alerxias e intolerancias alimentarias.

CA3.8 Evitouse a presenza de trazas de alérxenos en produtos libres deles.

CA3.9 Recoñecéronse os procedementos de actuación fronte a alertas alimentarias.

- 6 -


PROFESIONAIS

4.1.e) Contidos

Contidos

Perigos sanitarios asociados a aplicacións de limpeza e desinfección, ou desratización e desinsectación inadecuados.

Normativa xeral de manipulación de alimentos.

- 7 -


PROFESIONAIS



2 LIMPEZA E DESINFECCIÓN DE UTILLAJE, EQUIPOS E INSTALACIÓNS 6



RA1 - Limpa e desinfecta útiles, equipamentos e instalacións, e valora a súa repercusión na calidade hixiénico-sanitaria dos produtos. SI





CA1.3 Describíronse os procedementos, as frecuencias e os equipamentos de limpeza e desinfección (L+D).

CA1.4 Efectuouse a limpeza e a desinfección cos produtos establecidos, e asegurouse a completa eliminación destes.

CA1.5 Describíronse os parámetros obxecto de control asociados ao nivel de limpeza ou desinfección requirido.

CA1.6 Recoñecéronse os tratamentos de desratización, desinsectación e desinfección (DDD).

CA1.7 Describíronse os procedementos para a recollida e a retirada dos residuos dunha unidade de manipulación de alimentos.

CA1.8 Clasificáronse os produtos de limpeza e de desinfección, e os utilizados para os tratamentos de DDD, así como as súas condicións de emprego.

CA1.9 Avaliáronse os perigos asociados á manipulación de produtos de limpeza, desinfección e tratamentos DDD.

4.2.e) Contidos

Contidos

Conceptos e niveis de limpeza.

Lexislación e requisitos xerais de limpeza de útiles, equipamentos e instalacións.


Procesos e produtos de limpeza.

- 8 -


PROFESIONAIS



3 BOAS PRÁCTICAS DE MANIPULACIÓN DE ALIMENTOS. APLICACIÓN DAS BPF 13




RA2 - Mantén boas prácticas hixiénicas e avalía os perigos asociados aos malos hábitos hixiénicos. SI

RA3 - Aplica boas prácticas de manipulación dos alimentos en relación coa calidade hixiénico-sanitaria dos produtos. SI





CA2.1 Recoñecéronse as normas hixiénico-sanitarias de obrigado cumprimento relacionadas coas prácticas hixiénicas.

CA2.2 Identificáronse os perigos sanitarios asociados aos malos hábitos e as súas medidas de prevención.

CA2.3 Identificáronse as medidas de hixiene persoal asociadas á manipulación de alimentos.

CA2.4 Recoñecéronse todos os comportamentos e as actitudes susceptibles de producir unha contaminación nos alimentos.

CA2.5 Enumeráronse as doenzas de obrigada declaración.



CA3.1 Recoñecéronse as normas hixiénico-sanitarias de obrigado cumprimento relacionadas coas prácticas de manipulación.

CA3.2 Clasificáronse e describíronse os principais riscos e as toxinfeccións de orixe alimentaria en relación cos axentes causantes.

CA3.3 Valorouse a repercusión dunha mala manipulación de alimentos na saúde das persoas consumidoras.

CA3.4 Describíronse as principais alteracións dos alimentos.

CA3.5 Describíronse os métodos de conservación de alimentos.

CA3.6 Evitouse o contacto de materias primas ou semielaboradas cos produtos procesados.

CA3.7 Identificáronse alerxias e intolerancias alimentarias.

CA3.8 Evitouse a presenza de trazas de alérxenos en produtos libres deles.

CA3.9 Recoñecéronse os procedementos de actuación fronte a alertas alimentarias.

- 9 -


PROFESIONAIS

4.3.e) Contidos

Contidos


Normativa xeral de hixiene aplicable á actividade.

Alteración e contaminación dos alimentos debido a hábitos pouco adecuados das persoas manipuladoras.

Guías de prácticas correctas de hixiene (GPCH), coas súas recomendacións e os contidos mínimos para o sector.

Normativa xeral de manipulación de alimentos.

Alteración e contaminación dos alimentos debido a prácticas de manipulación inadecuadas.

Perigos sanitarios asociados a prácticas de manipulación non axeitadas.

Métodos de conservación dos alimentos.

- 10 -


PROFESIONAIS



4 SISTEMAS DE AUTOCONTROL 8



RA4 - Aplica os sistemas de autocontrol baseados no APPCC e de control da trazabilidade (ascendente e descendente), e xustifica os principios asociados. SI



CA4.1 Identificouse a necesidade e a transcendencia para a seguridade alimentaria do sistema de autocontrol.

CA4.2 Recoñecéronse os conceptos xerais do sistema de análise de perigos e puntos de control crítico (APPCC).

CA4.3 Definíronse conceptos clave para o control de potenciais perigos sanitarios: punto crítico de control, límite crítico, medidas de control e medidas correctoras.

CA4.4 Definíronse os parámetros asociados ao control dos puntos críticos.

CA4.5 Cubríronse os rexistros asociados ao sistema.

CA4.6 Relacionouse a trazabilidade coa seguridade alimentaria.

CA4.7 Documentouse e trazouse a orixe, as etapas do proceso e o destino do alimento.

CA4.8 Recoñecéronse as principais normas implantadas no sector alimentario (BRC, IFS, UNE-EN-ISO 9001:2000, UNE-EN-ISO 22000:2005, etc.).

4.4.e) Contidos

Contidos

Medidas de control relacionadas cos perigos sanitarios na manipulación dos alimentos.

Pasos previos aos sete principios do sistema de autocontrol APPCC.

Os sete principios do sistema de autocontrol APPCC.

Rastrexabilidade no almacén: compra-venda e elaboración-fabricación ascendente e descendente.

- 11 -


PROFESIONAIS



5 UTILIZACIÓN EFICAZ DOS RECURSOS. RECOLLIDA SELECTIVA DE RECURSOS 8




RA5 - Utiliza os recursos eficientemente, e avalía os beneficios ambientais asociados. SI

RA6 - Recolle os residuos de xeito selectivo e recoñece as súas implicacións sanitarias e ambientais. SI



CA1.7 Describíronse os procedementos para a recollida e a retirada dos residuos dunha unidade de manipulación de alimentos.

CA5.1 Relacionouse o consumo de cada recurso co impacto ambiental que provoca.

CA5.2 Definíronse as vantaxes que o concepto de redución de consumos lle achega á protección ambiental.

CA5.3 Describíronse as vantaxes ambientais do concepto de reutilización dos recursos.

CA5.4 Recoñecéronse as enerxías e os recursos de utilización menos prexudicial para o medio.

CA5.5 Caracterizáronse os métodos para o aforro de enerxía e o resto de recursos que se utilicen na industria alimentaria e de restauración.

CA5.6 Identificáronse as non-conformidades e as accións correctoras relacionadas co consumo dos recursos.

CA6.1 Identificáronse e clasificáronse os tipos de residuos xerados segundo a súa orixe, o seu estado e a súa necesidade de reciclaxe, de depuración ou de tratamento.

CA6.2 Recoñecéronse os efectos ambientais dos residuos contaminantes, e outras afeccións orixinadas no proceso produtivo.

CA6.3 Describíronse as técnicas de recollida, selección, clasificación, eliminación e vertido de residuos.

CA6.4 Recoñecéronse os parámetros que fan posible o control ambiental nos procesos de produción dos alimentos relacionados cos residuos, os vertidos e as emisións.

CA6.5 Establecéronse por orde de importancia as medidas tomadas para a protección ambiental.

CA6.6 Identificáronse as non-conformidades e as accións correctivas relacionadas coa xestión dos residuos segundo ISO 14000 / EMAS (regulamento comunitario de ecoxestión eecoauditoría).

4.5.e) Contidos

Contidos

Impacto ambiental provocado pola industria alimentaria.

Concepto dos tres erres: redución, reutilización e reciclaxe.

Metodoloxías para a redución do consumo dos recursos.

Lexislación ambiental.

- 12 -


PROFESIONAIS

Contidos

Descrición dos residuos xerados e os seus efectos ambientais.

Técnicas de recollida, clasificación, eliminación e vertido de residuos.

Parámetros para o control ambiental nos procesos de produción dos alimentos.

- 13 -


PROFESIONAIS



6 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS NO SECTOR 8




RA2 - Mantén boas prácticas hixiénicas e avalía os perigos asociados aos malos hábitos hixiénicos. NO



CA1.9 Avaliáronse os perigos asociados á manipulación de produtos de limpeza, desinfección e tratamentos DDD.



4.6.e) Contidos

Contidos


Procesos e produtos de limpeza.

- 14 -


PROFESIONAIS

Os criterios de cualificación que se aplicarán serán os seguintes:

CONTIDOS ACTITUDINAIS: 10% da cualificación

Considéranse avaliables os seguintes elementos:

-A proactividade, a participación activa e a actitude motivadora que implique a participación nas tarefas realizadas, como axente activo do proceso

de aprendizaxe.

-A capacidade autocrítica do alumnado nas situacións que así o requiran, sendo este o primeiro paso na asunción das responsabilidades.

-O traballo en equipo responsabilizándose da consecución dos obxectivos asignados (individualmente ou en grupo), respectando o traballo e as

ideas dos demáis; participando activamente na organización e desenvolvemento das tarefas colectivas, cooperando na superación das dificultades

que se presenten.

CONTIDOS CONCEPTUAIS/PROCEDIMENTAIS:

- Elementos avaliables: EXAMES E PROBAS ESCRITAS 70% cualificación

Estas probas escritas incluirán preguntas de desenvolvemento, tipo test (respostas alternativas ou verdadeiro/falso) ou casos prácticos relativos ó

temario impartido en cada avaliación. Esta nota dividirase entre o número de exames que se propoñan para cada avaliación. É obrigatorio

presentarse a tódalas probas escritas e nas datas marcadas a tal efecto. Os alumnos deberán demostra-lo dominio das normas de ortografía e

gramática. Para realizar a media coas outras probas e traballos e exercicios, deberá acadar na proba escrita alomenos 4.5 puntos (valorada sobre

un total de 10). En caso de non acadar tal puntuación no se fará a media e no boletín figurará a nota acada na proba escrita.

- Elementos avaliables: TRABALLOS E EXERCICIOS 20% cualificación

Estes traballos, exercicios e prácticas estarán relacionados coa materia impartida durante a avaliación. A entrega dos mesmos é obrigatoria na

data marcada a tal efecto; asemade, será imprescindible a presentación de tódolos traballos propostos polo/a docente para poder presentarse á

proba escrita. A nota cualifica, non só o resultado final, senón tamén o prantexamento e o procedemento de elaboración dos traballos, exercicios e

prácticas.


- A nota final da avaliación será a suma dos apartados anteriores, o redondeo farase de forma matemática.


- Aqueles alumnos que non superen os mínimos esixidos nalgunha das avaliacións, terán que recuperar a parte correspondente durante o periodo

de recuperación establecido no mes de xuño, debendo acadar un mínimo de un 5 para considerarse superada esa parte.


das tres avaliacións, debendo ser esta como mínimo un 5 para poder considerar aprobado o módulo. No caso de que o alumnado tivese que

recuperar algunha parte, a puntuación acadada nesta proba de recuperación contará como un 5 e fará media co resto das partes xa aprobadas a

efectos do cálculo da nota final do módulo. No caso de que teña que facer a proba para recuperar todo o módulo a nota que figurará no boletín

será a acadada nesa proba.

- En tódolos procesos e criterios de avaliación os alumnos deberán demostra-lo dominio das normas de ortografía e gramática, considerándose

como unha ferramenta básica na formación dos alumnos.

- O alumnado que teña perda do dereito a avaliación continua (10% de faltas non xustificadas), deberá realizar a proba extraordinaria sinalada no

Apartado 6b) desta programación.



- 15 -


PROFESIONAIS

Os mínimos esixibles para cada unha das unidades didácticas xa quedaron detallados no apartado 4c) desta programación


No suposto de que se pase de curso con este módulo pendente, o alumnado será informado das actividades programadas para a súa

recuperación, así como do período da súa realización, temporalización e data en que serán avaliados, que coincidirá coa sesión de avaliación

parcial previa á realización da FCT en período ordinario.

- Para a recuperación de cada avaliación non superada programaranse actividades e traballos que poidan ser realizados polo alumno de forma

autónoma durante o periodo ordinario de recuperación, que será de outubro a marzo do 2º ano do ciclo. Estas actividades serán de carácter

individual e permitiranlle ao alumno/a adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos nas unidades didácticas a recuperar.

No seu caso o/a alumno/a deberá presentar os traballos correspondentes non presentados no momento. Para este fin, seránlle asignadas unha

serie de actividades de recuperación, con indicación expresa da data final en que serán avaliados.

O alumnado de segundo curso que non poida acceder á FCT no período ordinario por ter este módulo pendente poderá recuperalo no período de

abril a xuño, e dicir, no caso de que o/a alumno/a non logre recuperar as partes non superadas no periodo descrito anteriormente, levaranse a

cabo actividades de reforzo durante o periodo de recuperación establecido durante os meses de abril a xuño do 2º ano do ciclo. Durante este

periodo as actividades de reforzo serán obrigatoriamente presenciais, e a ausencia do/a alumno/a dará lugar a unha cualificación negativa do

módulo.

Ao remate deste periodo o/a alumno/a deberá demostrar ter acadados os coñecementos mínimos esixidos nas unidades didácticas a recuperar

mediante a presentación de traballos específicos ou a realización dunha proba escrita baseada nos contidos non superados.

Se ao remate deste último periodo de recuperación o/a alumno/a non acadase os obxectivos establecidos, deberá repetir o módulo completo,

debendo realizar unha nova matrícula do mesmo.

Segundo a Orde do 12 de Xullo do 2011, que regula o desenvolvemento, avaliación e acreditación académica do alumnado das ensinanzas de FP,


En ambos casos realizarase un informe de avaliación individualizado seguindo o modelo facilitado polo Centro.



- Nunha proba teórica conceptual de todo o módulo, na que terá que aprobar cunha nota mínima de 5.

Sinalar que para o alumnado con perda do dereito á avaliación continua, terase en conta : O número de faltas que implica a perda do dereito á

avaliación continua nun determinado módulo será do 10 % respecto da súa duración total.

Os mínimos para acadar a avaliación positiva no presente módulo de Seguridade e Hixiene na manipulación de alimentos evidenciarán a

consecución de todos os resultados de aprendizaxe dun xeito equilibrado e cun grao de participación activa nos traballos e actividades a

desenvolver. Asemade dado que se trata de ensinanzas presenciais o alumno/a deberá asistir regularmente as actividades programadas,

consirandose perda de avaliación continua cando o número de faltas supere o 10% da duración total do módulo, tal e como establece a Orde do 12

de xullo de 2011(DOG nº136/2011 do 15 de xullo). Para os efectos de determinación da perda do dereito á avaliación contínua o profesorado

- 16 -


PROFESIONAIS

valorará as circunstancias persoais e laborais do alumno ou a alumna na xustificación desas faltas.

Para aclarar un criterio claro e homoxéneo establécese un máximo dun 10% para as faltas sen xustificación , ampliando dita porcentaxe un

máximo dun 5% con xustificación. En todo caso o alumno para cada módulo non poderá ter máis do 10% de faltas sen xustificar e un 5%

xustificado, podendo chegar cos dous conceptos ata o 15% no curso académico.

Apercíbese ao chegar ó 6% das faltas de asistencia tal como contempla a normativa vixente. Para os efectos de determinación da perda do dereito

á avaliación continua, o profesorado valorará as circunstancias persoais e laborais do alumno ou alumna na xustificación desas faltas, cuxa

aceptación será acorde co establecido no correspondente regulamento de réxime interior do centro¿ e que poderá seguir asistindo a clase con

carácter presencial salvo en actividades que impliquen ricos tal e como establece a normativa vixente.

O profesorado poderá non permitir a realización de determinadas actividades aos alumnos e ás alumnas que teñan perdido o dereito á avaliación




acumulase un 10% de non asistencias con respecto á súa duración total.

Cando as faltas de asistencia alcancen a citada porcentaxe, comunicarase a perda do dereito á avaliación continua.


Apercibimento superada a perda do 6% da duración do módulo.O alumno/a será apercibido/a cando supere o número de faltas equivalente a: 3

faltas de asistencia

Perda do dereito a asistencia a clases, superado o 10% da duración do módulo.O alumno/a perderá o dereito a avaliación continua, cando supere

o número de faltas equivalente a:5 faltas de asistencia sin justificar.

O alumnado que perdese o dereito de avaliacion contínua terá dereito a realizar unha proba extraordinaria de avaliación.


A orde de avaliación no seu artigo 23.5 sinala que cada departamento de familia profesional realizará cunha frecuencia mínima mensual o



O seguimento realizarase por plataforma.

No seguimento da programación teranse en conta as conclusións obtidas na avaliación inicial.





Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios periódicos pasados ao alumnado no marco do sistema de

calidade implantado no CIFP nos que se solicitará valoración sobre a metodoloxía e aspectos relativos á docencia, a forma de traballo na aula,

técnicas de avaliación,...

- 17 -


PROFESIONAIS

Para a memoria final utilizaremos o modelo proporcionado polo centro ao final de curso.



Tal e como se establece na lexislación vixente, Ao comezo das actividades do curso académico, o equipo docente realizará unha sesión de

avaliación inicial do alumnado, que terá por obxecto coñecer as características e a formación previa de cada alumno e de cada alumna, así como

as súas capacidades.

A avaliación inicial permitirá coñecer todo o relacionado coa motivación do alumnado, a actitude coa que se enfronta ao proceso de ensinanza-

aprendizaxe e os coñecementos que ten sobre a materia que se vai impartir.

Así mesmo, deberá servir para orientar e situar o alumnado en relación co perfil profesional correspondente.

Para este módulo pasarase durante a primeira quincena do curso, un cuestionario de avaliación inicial (sobre coñecementos previos, intereses e

motivacións do noso alumnado que se complemenatará cos datos proporcionados polo titor/a e datos de información de matrícula. Utilízase o

cuestionario inicial do alumnado facilitado polo centro para a recollida dos datos do alumnado .

. Para a súa aplicación empregaranse:



- Cuestionario de coñecementos iniciais. Baseado nos contidos do módulo.

A información que subministra a avaliación inicial deberá servir como punto de referencia para a actuación pedagóxica e aportar ó profesor

información sobre o que realmente progresa o alumno ao longo do curso respecto aos seus coñecementos iniciais.


entorno social máis achegado.

En todo caso, a avaliación inicial nunca será representativa na cualificación final do alumnado



en consecuencia, promover a identificación dos aspectos do proceso que provocan estas dificultades e a adopción das medidas oportunas. Cando

a análise da marcha dun estudante determine dificultades para o seguimento, darase un apoio educativo personalizado determinando aqueles

contidos nos que ten máis dificultades propoñendo traballos e actividades de reforzo que lle permitan acadar as capacidades terminais asociados

aos contidos mínimos propostos nesta programación didáctica.


departamento de Orientación, a solicitude de flexibilidade horaria, tal e como establece a orde correspondente: o alumnado con necesidades

educativas especiais, consonte o establecido no artigo 73 da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación, poderá ser autorizado, cando as

necesidades de apoio específico así o xustifiquen, para cursar os ciclos formativos en réxime ordinario de xeito fragmentado por módulos, cunha

temporalización distinta á establecida con carácter xeral.

- 18 -


PROFESIONAIS

Aqueles alumnos que non consegan un aproveitamento aceptable nas sesións de ensino e aprendizaxe, e polo tanto non respondan globalmente

aos obxectivos programados, deberán ser tratados de xeito individualizado aplicando algunha/s das seguintes actuacións, sempre no marco das

reunións e acordos do equipo docente do ciclo e en colaboración co titor e co orientador:


















Tamén pode darse o caso de atoparnos con alumnado que requira de materiais e información máis ampliada dado que a súa capacidade e







traballaranse a través de diferentes actividades. Todos estes son aspectos transversais que estarán presentes na aula de forma permanente e que

deberán converterse en importantes principios didácticos que aporten carácter a todo o currículo. Así, temos:

- Educación para a igualdade: Estará sempre presente, xa que logo, en ningún momento se fará diferenza entre o noso alumnado por causa do

seu sexo, raza, crenzas ou calquera outra característica de diferenciación entre as persoas.


colectivas.


- 19 -


PROFESIONAIS


participar na resolución dos seus propios conflitos, o que promove a súa maduración e dótaos de aptitudes, como escoitar e pensar criticamente,


- Educación ambiental: É fundamental fomentar o respecto ao medio ambiente e mesmo fomentar o correcto emprego dos medios de que se


- Educación para a saúde: É importante adquirir bos hábitos posturais no traballo, así como uns adecuados hábitos de saúde e limpeza ou unha




-Educación para a convivencia: Procurarase a resolución de conflitos fomentando o diálogo baseado no respecto, e, procurando atopar solucións


probas, etc.

- Educación do consumidor: Fomentando entre os alumnos un consumo responsable, tanto dos seus propios materiais como os do centro e o ciclo


Interculturalidade: Traballando dende o principio de respecto as distintas culturas e xeitos de entender o mundo; entendendo isto como un



-Consideraremos tamén de xeito transversal e como valor importante na Formación Profesional a orientación profesional polo carácter teórico-





Co fin de motivar, e ademáis de presentarlles ao alumnado exemplos reais de funcionamento de empresas do sector, plantéxanse visitas a

industrias do sector da panadaría-pastelaría e industrias afíns (por pertencer este ciclo á familia profesional de Industrias Alimentarias).

Estas visitas considéranse moi importantes porque na maior parte das ocasións é o primeiro contacto que o alumnado ten coa realidade

económica e produtiva do sector da alimentación, por tal motivo plantéxase unha visita no 1º e outra no 2º trimestre. Non se indica unha lista

pechada de empresas dado que moitas delas son reticentes a mostrar as instalacións e procesos ás persoas alleas á súa organización.

Considérase a organización de xornadas temáticas para poñer de relevancia os contidos expostos na docencia e a súa repercusión na sociedade á

que se dirixen, ex: charla sobre a intolerancia ao glute impartida pola Asociación de Celíacos de Galicia (no 2º trimestre, aínda que depende da

disponibilidade dos ponentes). Poderanse organizar tamén charlas que se poidan impartir sobre a Diabetes ou Alerxias Alimentarias.

Asemade considérase a organización dunha charla por parte da Cruz Vermella no 3º Trimestre en dunción da disponibilidade do voluntariado que

as imparte.

No 3º Trimestre está prevista unha saida medioambiental a unha empresa de reciclaxe.

- 20 -


PROFESIONAIS

Colaboración nas actividades que se propoñan dende o Departamento de Industrias Alimentarias, e mesmo dende o centro, en homenaxe ao

compañeiro Suso Domínguez.

10.Outros apartados

10.1) Medidas de atención á diversidade

O alumnado que cursa este tipo de estudos, ven de moi diversos ámbitos, coñecementos e idades, polo que se deben establecer as medidas

necesarias que permitan ó estudantes adaptarse con normalidade ó entorno habitual da aula.

Asimesmo, poden presentarse alumnos con necesidades educativas especiais, ben sexa por presentaren carencias importantes na súa formación

básica ou ben por tratárense de alumnado con características específicas (por exemplo, inmigrantes con pouco dominio do noso idioma, persoas

con transtornos auditivos, deficiencias visuais, etc.), ós que se lles facilitará o apoio e o soporte necesario para que poidan acadar os obxectivos de

aprendizaxe de xeito adecuado.

10.2) Comunicación da programación ao alumnado

O profesor do módulo informará ao alumnado matriculado durante a primeira semana do curso escolar dos seguintes aspectos xerais da


1. Distribución das unidades didácticas e temporalización aproximada.

2. Criterios xerais de cualificación e normas básicas.

3. Proceso de recuperación, de ser o caso.

4. Actividades previstas durante o curso escolar.

Unha copia da programación (versión alumnado) xerada pola web do CIFP.

Esta comunicación farase verbalmente, expoñédoa na aula con todo o grupo.

Faiselles asinar a realización da explicación da programación

- 21 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0032 Presentación e venda de produtos de panadaría e pastelaría 32017/2018 7070




Outro profesorado


- 1 -


PROFESIONAIS


Esta programación realízase para o módulo profesional: Presentación e venda de produtos de panadaría e pastelaría, pertencente ao Ciclo de grao

Medio de Panadaría, Repostaría e Confeitaría , tomado como referencia o Decreto 224/2008 polo que se establece o título de Técnico en

Panadaría, repostaría e confeitaría, e introducindo as adapatacións necesarias para adecuar a docencia ás características do alumnado e as

características do contorno sociocultural do centro.




















eficiencia.











produtivos.


competencia.


- 2 -


PROFESIONAIS



comercialización.


Este módulo profesional contén a formación necesaria para desempeñar a función de comercio e promoción en pequenas empresas.


-Atención á clientela.

-Promoción e venda.

-Presentación do produto.


-Produtos de panadaría, pastelaría, repostaría, confeitaría e outros con recheos e cubertas, ou sen eles.

-Sobremesas empratadas.

A formación do módulo contribúe a alcanzar os obxectivos xerais n), o), p), q), r) e s) do ciclo formativo, e as competencias l), p), q), r), s) e t) do

título.

As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe que permiten alcanzar os obxectivos do módulo versan sobre:

¿Estimación de prezos de produtos coñecidos.

¿Cálculo de custos de materias primas e de produción, así como da marxe comercial ou beneficio.

¿Presentación e disposición das vitrinas expositoras

que motiven a compra dos produtos.

¿Resolución de conflitos e reclamacións.

¿Atención e asesoramento á clientela.

Asociado á unidade de competencia:

Relación de cualificacións e unidades de competencia do Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais incluídas no título

Cualificacións profesionais completas incluídas no título:


UC0034_2: Realizar e/ou dirixir as operacións de elaboración de masas de panadaría e bolaría.

UC0035_2: Confeccionar e/ou conducir as elaboracións complementarias, a composición, a decoración e o envasado dos produtos de panadaría

e bolaría.

UC0036_2: Aplicar a normativa de seguridade, hixiene e protección do medio na industria panadeira.


UC0305_2: Controlar o aprovisionamento, a almacenaxe e a expedición das materias primas e auxiliares e dos produtos terminados, e preparar os

equipamentos e os útiles para utilizar nos procesos de elaboración.

UC0306_2: Realizar e/ou controlar as operacións de elaboración de masas, pastas e produtos básicos de múltiples aplicacións para pastelaría e

repostaría.

UC0307_2: Realizar e/ou controlar as operacións de elaboración de produtos de confeitaría, chocolataría, galletaría e outras elaboracións.

UC0308_2: Realizar o acabamento e a decoración dos produtos de pastelaría e confeitaría.

UC0309_2: Realizar o envasado e a presentación dos produtos de pastelaría e confeitaría.

UC0310_2: Aplicar a normativa de seguridade, hixiene e protección do medio na industria alimentaria.


UC0709_2: Definir ofertas sinxelas de repostaría, realizar o aprovisionamento interno e controlar consumos.

- 3 -


PROFESIONAIS

UC0306_2: Realizar e/ou controlar as operacións de elaboración de masas, pastas e produtos básicos de múltiples aplicacións para pastelaría e

repostaría.

UC0710_2: Elaborar e presentar produtos feitos á base de masas e pastas, sobremesas de cociña e xeados.

UC0711_2: Actuar baixo as normas de seguridade, hixiene e protección do medio en hostalaría.





- 4 -


PROFESIONAIS



1 Identificacion dos tipos de custos. Beneficios. Escandallos de produtos. Interpretación de fórmulas. Cálculo doscustos de producción no obrador. Fixar prezos cun beneficio establecido. Actualizar prezos a partir devariacións de custos

DETERMINACIÓN DECUSTOS EESTABLECEMENTODE PREZOS

20 35

2 Confeccionar ofertas adaptadas ao tipo de establecemento. Viabilidade. Rotar a presentacion dos produtospara captar a atención da clientela. Elaborar e situar carteis que capten a atención das persoas potencialmenteconsumidoras.

ESTABLECEMENTODE OFERTAS.SURTIDO DEPRODUTOS

10 10

3 Coñecer as característica dos expositores e das vitrinas. Saber cando rotar a presentación dos produtos devenda. Coñecer os parámetros físicos e comerciais que determinan a colocación dos produtos. Efecto naclientela. Comunicación verbal axeitada e comunicación comercial correcta no punto de venda

EXPOSICIÓN DEPRODUTOS.PROMOCIÓNVISUAL.ESCAPARATISMO

18 20

4 Identificación e etiquetado dos produtos de obradoiro. Identificar linguaxes de codificación de prezos. Coñecero funcionamento de TPV. Arqueo e peche das caixas xustificando desviacións. Coñecer como anularoperacións de cobramento

OPERACIONES DEVENDA

8 20

5 Atender a clientela e caracteriza as técnicas de comunicación aplicadas.TÉCNICAS DECOMUNICACIÓN EATENCIÓN AOCLIENTE

8 10

6 Resolver queixas e reclamacións, e valora as súas implicacións na satisfacción da clientela.Previr os conflictosRESOLUCIÓN DEQUEIXAS ERECLAMACIÓNS.

6 5

- 5 -


PROFESIONAIS




1 DETERMINACIÓN DE CUSTOS E ESTABLECEMENTO DE PREZOS 20



RA1 - Fixa os prezos dos produtos elaborados e das ofertas, tras analizar custos e beneficios. SI



CA1.1 Identificáronse os tipos de custos.

CA1.2 Determináronse as variables que interveñen no custo e no beneficio.

CA1.3 Realizouse o escandallo do produto.

CA1.4 Interpretáronse as fórmulas e os conceptos de xuro, desconto e marxe comercial.

CA1.5 Describiuse o método para calcular os custos de produción.

CA1.6 Fixouse o prezo dun produto cun beneficio establecido.

CA1.7 Actualizáronse os prezos a partir da variación dos custos.

4.1.e) Contidos

Contidos

Cálculo do custo de materias primas e rexistro documental.

Control de consumos.

Métodos de fixación de prezos.

Marxes e descontos. Escandallo. Ratios.

Cálculo de prezos.

- 6 -


PROFESIONAIS



2 ESTABLECEMENTO DE OFERTAS. SURTIDO DE PRODUTOS 10



RA2 - Confecciona ofertas en función da estacionalidade e do tipo de servizo ou de establecemento. SI



CA2.1 Analizáronse os tipos de ofertas.

CA2.2 Identificáronse os tipos de servizos.

CA2.3 Describíronse os tipos de establecementos.

CA2.4 Confeccionáronse ofertas atendendo á información subministrada.

CA2.5 Adaptáronse as características das ofertas ao tipo de establecemento e aos seus obxectivos económicos.

4.2.e) Contidos

Contidos

Análise da demanda de oferta gastronómica.

Identificación das características que a definen.

Estacionalidade, tipos de establecemento e tipos de servizo para ter en conta durante a confección das ofertas.

Definición da oferta.

- 7 -


PROFESIONAIS



3 EXPOSICIÓN DE PRODUTOS.PROMOCIÓN VISUAL.ESCAPARATISMO 18



RA3 - Expón os produtos elaborados en vitrinas, e describe as técnicas de escaparatismo aplicadas. SI



CA3.1 Analizáronse as características dos expositores e das vitrinas.

CA3.2 Identificouse o efecto producido na clientela polo xeito de colocar os produtos.

CA3.3 Identificáronse os parámetros físicos e comerciais que determinan a colocación dos produtos.

CA3.4 Renovouse o expositor en función da estacionalidade.

CA3.5 Rotouse a presentación dos produtos para captar o interese da clientela.

CA3.6 Analizáronse os elementos e os materiais de comunicación comercial.

CA3.7 Analizouse a localización dos materiais de comunicación comercial no punto de venda.

CA3.8 Realizouse o esbozo ou o modelo gráfico publicitario.

CA3.9 Situáronse os carteis e os prezos de xeito que capten a atención das persoas potencialmente consumidoras.

CA3.10 Definíronse os criterios de composición e montaxe do escaparate.

4.3.e) Contidos

Contidos

Puntos quentes e puntos fríos no establecemento comercial.

0Carteis. Rotulación de carteis de información e prezos.

Métodos físicos e psicolóxicos para quentar os puntos fríos.

Publicidade no lugar da venda.

Expositores e escaparates. Necesidades de moblaxe, equipamentos e utensilios para a montaxe de servizos de pastelaría e panadaría.

Clasificación dos produtos expostos con base nas variables de sabor, cor, tamaño, asociación, temperatura de conservación, etc.

Técnicas de escaparatismo. Materiais e técnicas de decoración. Montaxe de expositores e escaparates.

Deseño de escaparates adecuados ao tipo de establecemento, á estacionalidade, á oferta gastronómica, etc.

Adornos florais.

Deseño e confección de motivos de decoración e estruturas para exposición de produtos no punto de venda.

- 8 -


PROFESIONAIS

- 9 -


PROFESIONAIS



4 OPERACIONES DE VENDA 8



RA4 - Pecha a operación de venda, e analiza os procedementos de rexistro e cobramento. SI



CA4.1 Enumeráronse as linguaxes de codificación de prezos.

CA4.2 Explicouse o funcionamento do terminal do punto de venda.

CA4.3 Identificáronse as fases das operacións de arqueo e pechamento de caixa, e xustificáronse as desviacións.

CA4.4 Identificouse a validez de cheques, obrigas de pagamento, tarxetas de crédito ou de débito, tarxetas de empresa, efectivo ou pagamento realizado a través de internet.

CA4.5 Identificouse a validez de vales, descontos, bonos e tarxetas de empresa relacionados con campañas promocionais.

CA4.6 Describiuse o proceso de anulación de operacións de cobramento.

CA4.7 Formalizouse a documentación asociada ao cobramento.

CA4.8 Recoñeceuse o potencial das novas tecnoloxías como elemento de consulta e apoio.

4.4.e) Contidos

Contidos

Medios de pagamento: transferencia, tarxeta de crédito ou de débito, pagamento contra reembolso, mediante telefonía móbil, en efectivo, etc.

Codificación da mercadoría. Sistema de código de barras (EAN).

Terminal de punto de venda (TPV): sistemas de cobramento.

Apertura e pechamento do TPV.

Linguaxes comerciais: intercambio de datos electrónicos (EDI).

- 10 -


PROFESIONAIS



5 TÉCNICAS DE COMUNICACIÓN E ATENCIÓN AO CLIENTE 8



RA5 - Atende a clientela e caracteriza as técnicas de comunicación aplicadas. SI



CA5.1 Describíronse os parámetros que caracterizan a atención á clientela.

CA5.2 Describíronse as técnicas de comunicación.

CA5.3 Recoñecéronse os erros que se cometen máis comunmente na comunicación.

CA5.4 Describíronse a forma e a actitude na atención e no asesoramento á clientela.

CA5.5 Identificouse a tipoloxía da clientela e as súas necesidades de compra.

CA5.6 Explicáronse as técnicas de venda básicas para captar a atención e espertar o interese en función do tipo de clientela.

CA5.7 Seleccionáronse os argumentos adecuados ante as obxeccións formuladas pola clientela.

CA5.8 Analizáronse as estratexias para identificar a satisfacción da clientela.

4.5.e) Contidos

Contidos

Variables que inflúen na atención á clientela. Posicionamento e imaxe de marca.

Funcións fundamentais desenvolvidas na atención á clientela: natureza e efectos.

Presentación e embalaxe dos produtos no momento da venda.

Información subministrada pola clientela.

Comunicación interpersoal. Expresión verbal.

Comunicación telefónica.

Comunicación escrita.

- 11 -


PROFESIONAIS



6 RESOLUCIÓN DE QUEIXAS E RECLAMACIÓNS. 6



RA6 - Resolve queixas e reclamacións, e valora as súas implicacións na satisfacción da clientela. SI



CA6.1 Identificáronse as técnicas para prever conflitos.

CA6.2 Detectouse a natureza do conflito ou da reclamación.

CA6.3 Describíronse as técnicas utilizadas para afrontar queixas e reclamacións da clientela.

CA6.4 Identificouse o proceso para seguir ante unha reclamación.

CA6.5 Aplicáronse as técnicas de comportamento asertivo, resolutivo e positivo.

CA6.6 Identificouse a documentación asociada ás reclamacións.

CA6.7 Analizáronse as consecuencias dunha reclamación non resolta.

CA6.8 Identificáronse os elementos formais que contextualizan unha reclamación.

4.6.e) Contidos

Contidos

Procedemento de recollida das reclamacións e das queixas presenciais e non presenciais.

Elementos formais que contextualizan a reclamación.

Configuración documental da reclamación.

Técnicas na resolución de reclamacións.

Lei xeral de defensa de consumidores e usuarios. Leis autonómicas de protección das persoas consumidoras.

Lei orgánica de protección de datos.

- 12 -


PROFESIONAIS

Os mínimos para acadar a avaliación positiva no presente módulo evidenciarán a consecución de todos os resultados de aprendizaxe dun xeito

equilibrado e cun grao de participación activa nos traballos e actividades a desenvolver. Os mínimos para acadar a avaliación positiva no presente

módulo evidenciarán a consecución de todos os resultados de aprendizaxe dun xeito equilibrado e cun grao de participación activa nos traballos e

actividades a desenvolver. Asemade dado que se trata de ensinanzas presenciais o alumno/a deberá asistir regularmente as actividades

programadas, consirandose perda de avaliación continua cando o número de faltas supere o 10% da duración total do módulo, tal e como

establece a Orde do 12 de xullo de 2011(DOG nº136/2011 do 15 de xullo).

Para os efectos de determinación da perda do dereito á avaliación contínua o profesorado valorará as circunstancias persoais e laborais do alumno

ou a alumna na xustificación desas faltas.

Apercíbese ao chegar ó 6% das faltas de asistencia tal como contempla a normativa vixente.

Os mínimos para este módulo son alcanzar os resultados de aprendizaxe asinados a cada unidade didáctica.

Estes mínimos serán a referencia para configurar as probas de recuperación das partes non superadas, así como as probas de avaliación

extraordinaria do alumnado con perda de avaliación continua e guiarán o procedemento de avaliación ordinaria do módulo.

MINIMOS EXIXIBLES detallados no apartado 4c)

Ao longo de todo o módulo levarase a cabo un proceso de avaliación continua e integral do alumno que proporcionará información sobre a marcha

da aprendizaxe, este seguimento farase diariamente tanto de xeito individualizado como nas relacións interpersoais e traballo en grupo segundo os

criterios de avaliación contidos nas distintas unidades didácticas, tendo en conta os seguintes criterios:

Realizaremos probas escritas e/ou orais que, en función da materia a avaliar poderán ser de diverso tipo. test, preguntas breves, casos prácticos...,

recollidos nos criterios de avaliación do módulo. No caso de ter varias probas será a media aritmética das notas obtidas a que nos dará a

cualificación final neste apartado. Suporán un 60% da cualificación final do módulo.

As actividades, traballos, casos prácticos e exercicios individuais e/ou en grupo serviránnos para avaliar o dominio de contidos, dinámica de

traballo, exposición (se é o caso) e utilización de recursos, habilidades e destrezas, e todos aqueles aspectos recollidos nos criterios de avaliación

do módulo. Suporán un 30 % da cualificación do módulo.

Formarán parte da cualificación ademais a presentación e o interese/traballo en equipo, valorarase unha actitude de respecto tanto de cara ao

profesorado coma os compañeiros/as, receptividade, así como a iniciativa, o interese, a presentación axeitada dos distintos materiais solicitados, a

participación e o traballo en equipo dos alumnos/as, a uniformidade e coidado da imaxe pesoal, recollidos nos criterios de avaliación do módulo.

Suporá un 10 % da cualificación final do módulo.



No suposto de que non aproben na segunda avaliación e non podían ir á FCT, o alumnado será informado das actividades programadas no

informe individualizado para a súa recuperación durante o periodo no que se realiza a FCT, así como do período da súa realización,

temporalización e datas en que serán avaliados extraordinariamente previa (proba final) á realización da FCT en setembro.

Regundo a Orde do 12 de Xullo do 2011, que regula o desenvolvemento, avaliación e acreditación académica do alumnado das ensinanzas de FP,

- 13 -


PROFESIONAIS


Para a recuperación de cada avaliación non superada programaranse actividades e traballos que poidan ser realizados polo alumnado de forma

autónoma durante o periodo ordinario de recuperación, que será no terceiro trimestre do curso académico. Estas actividades serán de carácter

individual e permitiranlle ao alumnado adquirir as capacidades non acadadas e cumprir cos mínimos esixidos nas unidades didácticas a recuperar.

No seu caso, o alumnado deberá presentar os traballos correspondentes non presentados no momento.


facilitaránselle ao alumnado en relación coa avaliación correspondente. O tipo de actividades adecuarase ás necesidades do alumnado e poderán

ser actividades do tipo:

-Realización de diferentes traballos e exercicios prácticos propostos.

-Probas escritas baseadas nos contidos da/s unidade/s didáctica/s a recuperar, como por exemplo, respondendo ós tests de resposta múltiple ou

verdadeiro/falso, ou a preguntas curtas baseadas nos mínimos esixidos en cada unidade didáctica, de maneira que o alumnado demostre ter

acadado os coñecementos mínimos esixidos ó remate do curso.

Durante o periodo de recuperación as actividades de reforzo serán presenciais. É imprescindible presentar os traballos mencionados anteriormente

na data sinalada a tal fin para ter dereito a superar a parte pendente.

Se ó remate do periodo de recuperación o alumnado non acada os obxectivos establecidos, deberá repetir o módulo completo, debendo

matricularse no módulo de novo



-proba práctica na que deberá sacar un 5 para aprobala.

- Nunha proba teórica conceptual de todo o módulo, na que terá que aprobar cunha nota mínima de 5.

Para aprobar o módulo é condición imprescindible obter como mínimo un 5 tanto na proba práctica coma na teórica, non fan media nin se

conservan as parte aprobadas cara outra convocatoria.


de 2011: -O número de faltas que implica a perda do dereito á avaliación continua nun determinado módulo será do 10 % respecto da súa duración

total. Para os efectos de determinación da perda do dereito á avaliación continua, o profesorado valorará as circunstancias persoais e laborais do

alumno ou alumna na xustificación desas faltas, cuxa aceptación será acorde co establecido no correspondente regulamento de réxime interior do

centro e que poderá seguir asistindo a clase con carácter presencial salvo en actividades que impliquen ricos tal e como establece a normativa

vixente no seu artigo 25.4

- O profesorado poderá non permitir a realización de determinadas actividades aos alumnos e ás alumnas que teñan perdido o dereito á avaliación




acumulase un 10% de non asistencias con respecto á súa duración total. Cando as faltas de asistencia alcancen a citada porcentaxe,

comunicarase a perda do dereito á avaliación continua.

- 14 -


PROFESIONAIS



A orde de avaliación no seu artigo 23.5 sinala que cada departamento de familia profesional realizará cunha frecuencia mínimia mensual o



O seguemento da programación farase na plataforma, empregarase a aplicación informática de elaboración e seguimento de programacións, e á

xefatura de departamento revisará que se fai o seguemento para que conste nas actas correspondentes,

Para o seguemento da programación seguirase o establecido nos procedementos de xestión de calidade. Os principais indicadores do grao do

cumprimento da programación serán:

-O grao de cumprimento da temporalización

-O logro dos obxectivos programados

-Os resultados académicos acadados e as dificultades atopadas no desenvolvemento desta.

Para a avaliación da práctica docente recabarase información a través de cuestionarios periódicos pasados ao alumnado, dentro do sistema de

xestión de calidade implantado no Centro, nos que se solicitará valoración sobre a metodoloxía e aspectos relativos á docencia, a forma de traballo

na aula e técnicas de avaliación.

Para a memoria final utilizaremos o modelo proporcionado pola centro ao final de curso.





cada alumno e de cada alumna, así como as súas capacidades. Así mesmo, deberá servir para orientar e situar o alumnado en relación co perfil

profesional correspondente.

Para este módulo pasarase durante a segunda quincena do curso, un cuestionario de avaliación inicial (sobre coñecementos previos, intereses e

motivacións do noso alumnado) que se complemenatará cos datos proporcionados polo titor/a e datos de información de matrícula.

Identificación dos coñecementos previos dos alumnos en relación co módulo profesional a cursar.

A información que subministra a avaliación inicial deberá servir como punto de referencia para a actuación pedagóxica e aportar á profesora

información para establecer o nivel de partida do proceso de ensino-aprendizaxe e establecer o grado de dificultade nas actividades propostas na

presente programación didáctica.

Desenrrolouse a través dun diálogo, mediante preguntas do mestre e respostas polos alumnos, neste módulo non fixo mediante un cuestionario

preparado ó efecto en formato de preguntas abertas ou de resposta múltiple.


- 15 -


PROFESIONAIS

entorno social mais achegado.

En todo caso, a avaliación inicial nunca será representativa na cualificación final do alumno.



en consecuencia, promover a identificación dos aspectos do proceso que provocan estas dificultades e a adopción das medidas oportunas.

Cando a análise da marcha dun estudante determine dificultades para o seguimento, darase un apoio educativo personalizado determinando

aqueles contidos nos que ten máis dificultades propoñendo traballos e actividades de reforzo que lle permitan acadar as capacidades terminais

asociados aos contidos mínimos propostos nesta programación didáctica.


departamento de Orientación, a solicitude de flexibilidade horaria, tal e como establece a Orde do 12 de xullo de 2011 no seu artigo 15 De acordo

co artigo 61 do Decreto 114/2010, do 1 de xullo, o alumnado con necesidades educativas especiais, consonte o establecido no artigo 73 da Lei

orgánica 2/2006, do 3 de maio, de educación, poderá ser autorizado, cando as necesidades de apoio específico así o xustifiquen, para cursar os

ciclos formativos en réxime ordinario de xeito fragmentado por módulos, cunha temporalización distinta á establecida con carácter xeral.

Tódolos alumnos que non consegan un aproveitamento aceptable nas sesións de ensino e aprendizaxe, e polo tanto non respondan globalmente

ós obxectivos programados, deberán ser tratados de xeito individualizado aplicando algunha/s das seguintes actuacións, sempre no marco das

reunións e acordos do equipo docente do ciclo e en colaboración co titor e orientador:

-Axustes na metodoloxía, adaptando as axudas e recursos pedagóxicos ás necesidades do alumnado.

-Actividades diferenciadas, propoñendo ós alumnos/as que presentan algunha dificultade para traballar certos contidos, actividades que lles


-Reforzar con explicacións mais sinxelas, ampliando o nivel de axuda documental e de asesoramento ó alumnado.

-Materiais didácticos variados, que ofrezan un conxunto de actividades que aborden os contidos de distintas maneiras.

-Darase a oportunidade de realizar actividades extra ou de reforzo para compensar as carencias detectadas.

-Adaptaranse as actividades de ensino e aprendizaxe esixindo un nivel de concreción inferior e con menos variables.

-Realización de traballos que comprendan o mais esencial dos criterios de avaliación de cada unidade a modo de contidos mínimos.

-Utilizaranse técnicas de traballo cooperativo.

-Reforzo positivo, valorando as capacidades do alumno e o esforzo realizado, e mellorando a súa autoestima.

-Se o alumno/a non supera a avaliación, realizará as actividades de recuperación, incidindo naqueles puntos nos que o alumnado presente


-No caso de que non responda ou non progrese coas actuacións anteriores, solicitar asesoramento e colaboración do Departamento de

Orientación do centro, para levar a cabo algunha medida adicional.

En todo caso, a cualificación do alumno farase tomando como referencia os aspectos mais esenciais que permitan a consecución da competencia


Tamén pode darse o caso de atoparnos con alumnos/as que requiran de materiais e información mais ampliada dado que a súa capacidade e



- 16 -


PROFESIONAIS



É importante sinalar que ao longo do módulo se traballará coa educación en valores non só a través do traballo con actitudes recollidas no curriculo

do módulo, senón a través de distintos contidos inherentes ao noso traballo de aula-taller-obradoiro, para este módulo podemos destacar:

-Educación para a igualdade: Estará sempre presente, xa que logo, en ningún momento se fará diferenza entre o noso alumnado por causa do seu


-Educación ambiental: É fundamental fomentar o respecto ao medio ambiente e mesmo fomentar o correcto emprego dos medios de que se


-Educación para a saúde: É importante adquirir bos hábitos posturais no traballo, así como uns adecuados hábitos de saúde e limpeza ou unha




-Educación para a convivencia: Procurarase a resolución de conflitos fomentando o diálogo baseado no respecto, e, procurando atopar solucións


probas, etc.

-Educación do consumidor: Fomentando entre os alumnos un consumo responsable, tanto dos seus propios materiais como os do centro e o ciclo


-Interculturalidade: Traballando dende o principio de respecto as distintas culturas e xeitos de entender o mundo; entendendo isto como un



-Consideraremos tamén de xeito transversal e como valor importante na Formación Profesional a orientación profesional polo carácter teórico




Co fin de motivar, e ademáis presentarlle ós alumnos algún exemplo real de funcionamento dalgunha empresa do sector, prevese e está

planificado realizar visitas a establecementos dacordo ás seguintes características:

- Tipo de establecemento/ industria

- Existencia de tenda, escaparate e sección empaquetado

- Importancia do mesmo dentro do sector, e tipo de servizos que realiza

- Dependencias ou distribución funcional

- Ofertas gartronómicas que ofrecen

Como posibilidade de empresas plantéxase visitar industrias punteiras no sector da panificación e das novas tencoloxías aplicadas ó mundo da

panadaría, obradoiros máis pequeno, fábrica fariñas, empanadas ou tartas.

Estas visitas planificadas non teñen data fixa, levaranse a cabo no periodo de tempo que o equipo docente estime oportuno con fin de organizar as

actividades previstas polos diferentes Módulos que compoñen este ciclo formativo con fin de acadar o maior proveito posible.

o fin de motivar, e ademáis de presentarlles ós alumnos exemplos reais de funcionamento de empresas do sector, plantéxanse visitas a industrias

do sector da panadaría-pastelaría e industrias afíns (por pertencer este ciclo á familia profesional de Industrias Alimentarias). Como posibilidade

inicial, contactarase con GALLETAS MARIÑEIRAS en Chantada, BISCUITS GALICIA en Porriño, Harinas Reyes en Pontevedra, El Molino del

- 17 -


PROFESIONAIS

Abuelo en Lalín. Tamén contactarase con obradoiros máis pequenos localizados próximos ó CIFP ou no recorrido da posible visita. As empresas

que se plantexan inicialmente poden variar, dado que moitas delas presentan reticencias a mostrar as instalación e procesos ás persoas alleas á

súa organización.

Por tal motivo, as empresas indicadas non se corresponde cunha axenda pechada. Estas visitas considéranse moi importantes porque na maior

parte das ocasións, é o primeiro contacto que o alumnado ten coa realidade económica e produtiva do sector da alimentación, por tal motivo neste

módulopreveese unha visita no 1º e outra no 2º trimestre.

Estas visitas non teñen data fixa, levarase a cabo no período de tempo que o equipo docente estime oportuno co fin de organiza-las actividades

previstas polos diferentes Módulos que compoñen este Ciclo Formativo co fin de acada-lo maior proveito posible.

Tamén sería de interese a visita a algunha feira de exposicións do sector, tipo Intersicop, Fórum gastronómico ou similar.

Estas feiras en ocasións teñen carácter bianual, e ademáis polo custo en desprazamentos e estancia organizarase, de ser posible, conxuntamente

con algún outro Ciclo Formativo que se imparta no CIFP, para optimizar os recursos.

Realización de xornadas temáticas para poñer de relevancia os contidos expostos na docencia e a súa repercusión na sociedade á que se dirixen

os productos elaborados de panadería, pastelería e confeitaría. Neste curso plantéxase unha charla-obradoiro para celíacos.

Colaboración nas actividades que se propoñan dende o Departamento de Industrias Alimentarias, e mesmo dende o Centro, en homenaxe a Suso

Domínguez.

10.Outros apartados


A profesora do módulo informará ao alumnado matriculado durante a primeira semana do curso escolar dos seguintes aspectos xerais da


1.Distribución das Unidades didácticas e temporalización aproximada.

2.Criterios xerais de cualificación e normas básicas.

3.Proceso de recuperación, de selo caso.

4.Actividades previstas durante o curso escolar.

Unha copia da programación (versión alumnado) xerada pola aplicación informática quedará exposta na web do centro.

Esta comunicación realizarase verbalmente, expoñéndoa na aula con todo o grupo.

Recóllese sinatura de información da programación.

10.2) Avance simultáneo de UD

Plantéxase o avance de varias UD de forma simultánea. Esto é así porque o proceso de ensino-aprendizaxe do módulo estrutúrase na aula nun

eixo vertebral que é a simulación dun punto de venda no obradoiro de produción polo que dende o inicio das clases simúlanse empaquetados,

vendas e cálculos tipicos do punto de venda dun obradoir, polo que a medida que avanza o curso iranse estudando as veces varias unidades.

- 18 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0033 Formación e orientación laboral 32017/2018 107107

MPMP00_33 Prevención de riscos laborais 32017/2018 4545

MPMP00_33 Equipos de traballo, dereito do traballo e da seguridade social, eprocura de emprego

32017/2018 6262


Profesorado asignado ao módulo ANA MARÍA LÓPEZ ULLOA


Outro profesorado

Estado: Supervisada

- 1 -


PROFESIONAIS


Este módulo contribuirá a que os alumnos adquiran a formación necesaria para,

a) Comprender a organización e as características do sector productivo correspondente, así como os mecanismos de inserción profesional;

coñecer a lexislación laboral e os dereitos e obrigas que se derivan das relacións laborais.

b) Aprender por sí mesmos e traballar en equipo, así como formarse na prevención de conflictos e na resolución pacífica dos mesmos en tódolos

ámbitos da vida persoal, familiar e social.

c) Fomentar a igualdade efectiva de oportunidades entre homes e mulleres para acceder a unha formación que permita todo tipo de opcións

profesionais e o exercicio das mesmas.

d) Traballar en condicións de seguridade e saúde, así como previr os posibles riscos derivados do traballo.

e) Desenrolar unha entidade profesional motivadora de futuras aprendizaxes e adaptación á evolución dos procesos produtivos e ó cambio social.

f) Afianzar o espiritu emprendedor para o desempeño de actividades e iniciativas profesionais.

g) Facer realidade a formación ó longo da vida e utilizar as oportunidades de aprendizaxe a través das distintas vías formativas para manterse

actualizado nos distintos ámbitos: social, persoal, cultural e laboral, conforme as súas expectativas necesidades e intereses.

A eses fins responden os contidos básicos do módulo F.O.L., a partir dos que se acadarán as competencias expresadas nos párrafos o), p), q),r),

s), t), u), v) e x) do Art. 5 e os obxectivos xerais sinalados nos párrafos q), r), s), t) e v) do Art. 9 do Decreto 224/2008.

- 2 -


PROFESIONAIS



1 Dereitos e obrigas en seguridade e saúde laboralMarco normativo daprevención de riscos.Dereitos e obrigas

10 9

2 Factores de risco xerais e específicos. Danos profesionaisAvaliación de riscosprofesionais

15 14

3 Xestión da prevención. Órganos. Participación dos traballadoresPlanificación daprevención de riscosna empresa

10 10

4 Protección individual e colectiva. Actuación en situacións de emerxencia e primeiros auxiliosMedidas deprevención eprotección. Primeirosauxilios

10 10

5 Equipos de traballo. Resolución de conflictosO traballo en equipo 7 6

6 Regulación xurídica das relacións laboraisA relación laboral e ocontrato de traballo

22 22

7 Vicisitudes da relación laboralModificación,suspensión e extincióndo contrato de traballo

12 11

8 Participación dos traballadores. Convenios colectivosA representación dostraballadores e anegociación colectiva

5 4

9 Obrigas coa S.S. Situacións protexidasA Seguridade Social 8 7

10 Traballar por conta propia. Traballar por conta alleaA procura de emprego 8 7

- 3 -


PROFESIONAIS




1 Marco normativo da prevención de riscos. Dereitos e obrigas 10



RA1 - Recoñece os dereitos e as obrigas das persoas traballadoras e empresarias relacionados coa seguridade e a saúde laboral. SI



CA1.1 Relacionáronse as condicións laborais coa saúde da persoa traballadora.

CA1.2 Distinguíronse os principios da acción preventiva que garanten o dereito á seguridade e á saúde das persoas traballadoras.

CA1.3 Apreciouse a importancia da información e da formación como medio para a eliminación ou a redución dos riscos laborais.

CA1.4 Comprendéronse as actuacións axeitadas ante situacións de emerxencia e risco laboral grave e inminente.

CA1.5 Valoráronse as medidas de protección específicas de persoas traballadoras sensibles a determinados riscos, así como as de protección da maternidade e a lactación, e de menores.

CA1.6 Analizáronse os dereitos á vixilancia e protección da saúde no sector de panadaría, repostaría e confeitaría.

CA1.7 Asumiuse a necesidade de cumprir as obrigas das persoas traballadoras en materia de prevención de riscos laborais.

4.1.e) Contidos

Contidos

Relación entre traballo e saúde. Influencia das condicións de traballo sobre a saúde.

Conceptos básicos de seguridade e saúde laboral.

Análise dos dereitos e das obrigas das persoas traballadoras e empresarias en prevención de riscos laborais.

Actuación responsable no desenvolvemento do traballo para evitar as situacións de risco no seu contorno laboral.

Protección de persoas traballadoras especialmente sensibles a determinados riscos.

- 4 -


PROFESIONAIS



2 Avaliación de riscos profesionais 15



RA2 - Avalía as situacións de risco derivadas da súa actividade profesional analizando as condicións de traballo e os factores de risco máis habituais do sector depanadaría, repostaría e confeitaría. SI



CA2.1 Determináronse as condicións de traballo con significación para a prevención nos contornos de traballo relacionados co perfil profesional de técnico en panadaría, repostaría econfeitaría.

CA2.2 Clasificáronse os factores de risco na actividade e os danos derivados deles.

CA2.3 Clasificáronse e describíronse os tipos de danos profesionais, con especial referencia a accidentes de traballo e doenzas profesionais, relacionados co perfil profesional de técnico enpanadaría, repostaría e confeitaría.

CA2.4 Identificáronse as situacións de risco más habituais nos contornos de traballo das persoas coa titulación de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

CA2.5 Levouse a cabo a avaliación de riscos nun contorno de traballo, real ou simulado, relacionado co sector de actividade do título.

4.2.e) Contidos

Contidos

Análise de factores de risco ligados a condicións de seguridade, ambientais, ergonómicas e psicosociais.

Determinación dos danos á saúde da persoa traballadora que se poden derivar das condicións de traballo e dos factores de risco detectados.

Riscos específicos no sector de panadaría, repostaría e confeitaría en función das probables consecuencias, do tempo de exposición e dos factores de risco implicados.

Avaliación dos riscos atopados en situacións potenciais de traballo no sector de panadaría, repostaría e confeitaría.

- 5 -


PROFESIONAIS



3 Planificación da prevención de riscos na empresa 10



RA3 - Participa na elaboración dun plan de prevención de riscos e identifica as responsabilidades de todos os axentes implicados. SI



CA3.1 Valorouse a importancia dos hábitos preventivos en todos os ámbitos e en todas as actividades da empresa.

CA3.2 Clasificáronse os xeitos de organización da prevención na empresa en función dos criterios establecidos na normativa sobre prevención de riscos laborais.

CA3.3 Determináronse os xeitos de representación das persoas traballadoras na empresa en materia de prevención de riscos.

CA3.4 Identificáronse os organismos públicos relacionados coa prevención de riscos laborais.

CA3.5 Valorouse a importancia da existencia dun plan preventivo na empresa que inclúa a secuencia de actuacións para realizar en caso de emerxencia.

CA3.6 Estableceuse o ámbito dunha prevención integrada nas actividades da empresa, e determináronse as responsabilidades e as funcións de cadaquén.

CA3.7 Definiuse o contido do plan de prevención nun centro de traballo relacionado co sector profesional da titulación de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

CA3.8 Proxectouse un plan de emerxencia e evacuación para nunha pequena ou mediana empresa do sector de actividade do título.

4.3.e) Contidos

Contidos

Xestión da prevención na empresa: funcións e responsabilidades.

Órganos de representación e participación das persoas traballadoras en prevención de riscos laborais.

Organismos estatais e autonómicos relacionados coa prevención de riscos.

Planificación da prevención na empresa.

Plans de emerxencia e de evacuación en contornos de traballo.

Elaboración dun plan de emerxencia nunha empresa do sector.

Participación na planificación e na posta en práctica dos plans de prevención.

- 6 -


PROFESIONAIS



4 Medidas de prevención e protección. Primeiros auxilios 10



RA4 - Determináronse as medidas de prevención e protección no contorno laboral da titulación de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría. SI



CA4.1 Definíronse as técnicas e as medidas de prevención e de protección que se deben aplicar para evitar ou diminuír os factores de risco, ou para reducir as súas consecuencias no casode materializarse.

CA4.2 Analizouse o significado e o alcance da sinalización de seguridade de diversos tipos.

CA4.3 Seleccionáronse os equipamentos de protección individual (EPI) axeitados ás situacións de risco atopadas.

CA4.4 Analizáronse os protocolos de actuación en caso de emerxencia.

CA4.5 Identificáronse as técnicas de clasificación de persoas feridas en caso de emerxencia, onde existan vítimas de diversa gravidade.

CA4.6 Identificáronse as técnicas básicas de primeiros auxilios que se deben aplicar no lugar do accidente ante danos de diversos tipos, así como a composición e o uso da caixa deurxencias.

4.4.e) Contidos

Contidos

Xestión da prevención na empresa: funcións e responsabilidades.

Medidas de prevención e protección individual e colectiva.

Protocolo de actuación ante unha situación de emerxencia.

Aplicación das técnicas de primeiros auxilios.

Actuación responsable en situacións de emerxencias e primeiros auxilios.

- 7 -


PROFESIONAIS



5 O traballo en equipo 7



RA1 - Participa responsablemente en equipos de traballo eficientes que contribúan á consecución dos obxectivos da organización. SI



CA1.1 Identificáronse os equipos de traballo en situacións de traballo relacionadas co perfil de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría e valoráronse as súas vantaxes sobre o traballoindividual.

CA1.2 Determináronse as características do equipo de traballo eficaz fronte ás dos equipos ineficaces.

CA1.3 Adoptáronse responsablemente os papeis asignados para a eficiencia e a eficacia do equipo de traballo.

CA1.4 Empregáronse axeitadamente as técnicas de comunicación no equipo de traballo para recibir e transmitir instrucións e coordinar as tarefas.

CA1.5 Determináronse procedementos para a resolución dos conflitos identificados no seo do equipo de traballo.

CA1.6 Aceptáronse de forma responsable as decisións adoptadas no seo do equipo de traballo.

CA1.7 Analizáronse os obxectivos alcanzados polo equipo de traballo en relación cos obxectivos establecidos, e coa participación responsable e activa dos seus membros.

4.5.e) Contidos

Contidos

Diferenciación entre grupo e equipo de traballo.

Valoración das vantaxes e os inconvenientes do traballo de equipo para a eficacia da organización.

Equipos no sector de panadaría, repostaría e confeitaría segundo as funcións que desempeñen.

Dinámicas de grupo.

Equipos de traballo eficaces e eficientes.

Participación no equipo de traballo: desempeño de papeis, comunicación e responsabilidade.

Conflito: características, tipos, causas e etapas.

Técnicas para a resolución ou a superación do conflito.

Proceso de toma de decisións.

- 8 -


PROFESIONAIS



6 A relación laboral e o contrato de traballo 22



RA2 - Identifica os dereitos e as obrigas que se derivan das relacións laborais, e recoñéceos en diferentes situacións de traballo. NO



CA2.1 Identificáronse o ámbito de aplicación, as fontes e os principios de aplicación do dereito do traballo.

CA2.2 Distinguíronse os principais organismos que interveñen nas relacións laborais.

CA2.3 Identificáronse os elementos esenciais dun contrato de traballo.

CA2.4 Analizáronse as principais modalidades de contratación e identificáronse as medidas de fomento da contratación para determinados colectivos.

CA2.5 Valoráronse os dereitos e as obrigas que se recollen na normativa laboral.

CA2.6 Determináronse as condicións de traballo pactadas no convenio colectivo aplicable ou, en ausencia deste, as condicións habituais no sector profesional relacionado co título detécnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

CA2.7 Valoráronse as medidas establecidas pola lexislación para a conciliación da vida laboral e familiar, e para a igualdade efectiva entre homes e mulleres.

CA2.8 Analizouse o recibo de salarios e identificáronse os principais elementos que o integran.

CA2.12 Identificáronse as características definitorias dos novos contornos de organización do traballo.

4.6.e) Contidos

Contidos

Dereito do traballo.

Novos contornos de organización do traballo.

Organismos públicos (administrativos e xudiciais) que interveñen nas relacións laborais.

Análise da relación laboral individual.

Dereitos e deberes derivados da relación laboral.

Modalidades de contrato de traballo e medidas de fomento da contratación.

Análise das principais condicións de traballo: clasificación e promoción profesional, tempo de traballo, retribución, etc.

- 9 -


PROFESIONAIS



7 Modificación, suspensión e extinción do contrato de traballo 12






CA2.9 Identificáronse as causas e os efectos da modificación, a suspensión e a extinción da relación laboral.

4.7.e) Contidos

Contidos


Análise da relación laboral individual.


Modificación, suspensión e extinción do contrato de traballo.

- 10 -


PROFESIONAIS



8 A representación dos traballadores e a negociación colectiva 5






CA2.10 Identificáronse os órganos de representación das persoas traballadoras na empresa.

CA2.11 Analizáronse os conflitos colectivos na empresa e os procedementos de solución.

4.8.e) Contidos

Contidos


0Representación das persoas traballadoras na empresa.

Conflitos colectivos.

Novos contornos de organización do traballo.


Análise dun convenio colectivo aplicable ao ámbito profesional da titulación de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

Sindicatos de traballadores e asociacións empresariais.

- 11 -


PROFESIONAIS



9 A Seguridade Social 8



RA3 - Determina a acción protectora do sistema da Seguridade Social ante as continxencias cubertas, e identifica as clases de prestacións. SI



CA3.1 Valorouse o papel da Seguridade Social como piar esencial do estado social e para a mellora da calidade de vida da cidadanía.

CA3.2 Delimitouse o funcionamento e a estrutura do sistema da Seguridade Social.

CA3.3 Identificáronse, nun suposto sinxelo, as bases de cotización dunha persoa traballadora e as cotas correspondentes a ela e á empresa.

CA3.4 Determináronse as principais prestacións contributivas da Seguridade Social, os seus requisitos e a súa duración, e realizouse o cálculo da súa contía nalgúns supostos prácticos.

CA3.5 Determináronse as posibles situacións legais de desemprego en supostos prácticos sinxelos, e realizouse o cálculo da duración e da contía dunha prestación por desemprego denivel contributivo básico.

4.9.e) Contidos

Contidos



A Seguridade Social como piar do estado social.

Estrutura do sistema de Seguridade Social.

Determinación das principais obrigas das persoas empresarias e das traballadoras en materia de seguridade social.

Protección por desemprego.

Prestacións contributivas da Seguridade Social.

- 12 -


PROFESIONAIS



10 A procura de emprego 8



RA4 - Planifica o seu itinerario profesional seleccionando alternativas de formación e oportunidades de emprego ao longo da vida. SI



CA4.1 Valoráronse as propias aspiracións, motivacións, actitudes e capacidades que permitan a toma de decisións profesionais.

CA4.2 Tomouse conciencia da importancia da formación permanente como factor clave para a empregabilidade e a adaptación ás esixencias do proceso produtivo.

CA4.3 Valoráronse as oportunidades de formación e emprego noutros estados da Unión Europea.

CA4.4 Valorouse o principio de non-discriminación e de igualdade de oportunidades no acceso ao emprego e nas condicións de traballo.

CA4.5 Deseñáronse os itinerarios formativos profesionais relacionados co perfil profesional de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

CA4.6 Determináronse as competencias e as capacidades requiridas para a actividade profesional relacionada co perfil do título, e seleccionouse a formación precisa para as mellorar epermitir unha axeitada inserción laboral.

CA4.7 Identificáronse as principais fontes de emprego e de inserción laboral para as persoas coa titulación de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

CA4.8 Empregáronse adecuadamente as técnicas e os instrumentos de procura de emprego.

CA4.9 Prevíronse as alternativas de autoemprego nos sectores profesionais relacionados co título.

4.10.e) Contidos

Contidos

Coñecemento dos propios intereses e das propias capacidades formativo-profesionais.

Importancia da formación permanente para a traxectoria laboral e profesional das persoas coa titulación de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

Oportunidades de aprendizaxe e emprego en Europa.

Itinerarios formativos relacionados coa titulación de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

Definición e análise do sector profesional do título de técnico en panadaría, repostaría e confeitaría.

Proceso de procura de emprego no sector de actividade.

Técnicas e instrumentos de procura de emprego.

- 13 -


PROFESIONAIS

MÍNIMOS EXIXIBLES

Son contidos mínimos esixibles para alcanzar a avaliación positiva os establecidos no apartado 4.c.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

No proceso de avaliación continua, o módulo divídese en 3 avaliacións (unha por trimestre). A cualificación da avaliación será un valor numérico

entre 1 e 10 (sen decimais).

Para aprobar cada avaliación parcial, o alumnado ten que obter unha cualificación igual ou superior a 5.

A calificación de cada avaliación obterase a partir dos resultados conseguidos polo alumno/a nos siguientes apartados:

1. Probas obxectivas (65%). Realizarase polo menos unha proba escrita por avaliación, que incluirá preguntas de desenvolvemento ou tipo test, ou

ben supostos prácticos, relativos aos contidos traballados en cada avaliación. Estes exames valoraranse de 0 a 10 puntos.

2. Actividades: Exercicios, traballos... (35%)

Nas unidades didácticas que se lles pida un traballo individual ou en grupo os alumnos/as, indicarase no momento de pedir o traballo a súa

puntuación.

Nestes traballos valoraranse diferentes extremos:

- A puntualidade da entrega

-Que o traballo cumpra as pautas marcadas previamente.

-Que a redacción dos contidos sexa elaborada polo propio alumno/a

- A coherencia interna do discurso e a súa defensa e exposición.

Cada apartado puntúa sobre 10, sendo requisito acadar un mínimo de 4 para facer a media, sen prexuizo das posibles recuperacións que se

fagan.

Se un alumno/a non supera unha avaliación deberá facer as actividades de recuperación desa avaliación segundo o recollido no apartado 6.a.

desta programación.

Avaliación final: A nota final do módulo será a media das notas correspondentes ás 3 avaliacións cando estean todas aprobadas.

Será necesario para aprobar o módulo obter unha puntuación mínima de 5 en cada avaliación.

Se un alumno non supera algunha das avaliacións, terá que facer un proba extraordinaria en xuño, que consistirá na resposta a preguntas relativas

aos contidos traballados na/s avaliacións pendentes.



Cando non se superaran as Probas obxectivas deberá realizarse unha proba escrita teórico-práctica de recuperación. Estes exames valoraranse

de 0 a 10 puntos.

No caso de que non se entregaran os exercicios, traballos... da avaliación ou non tiveran a calidade requerida para aprobar a avaliación, deberán

realizarse novamente seguindo as indicacións da profesora para acadar un resultado óptimo.

As actividades de recuperación dunha avaliación serán realizadas ao comezo da seguinte avaliación, agás na terceira. A xuizo da profesora,

- 14 -


PROFESIONAIS

sempre que polas circunstancias o considere oportuno, poderá adiantarse esta proba a outro momento ou ben retrasala.

Aqueles alumnos de segundo curso que teñan suspenso o módulo de FOL, terán que entregar un boletín de actividades (50%) e facer unha proba

escrita (50%) tanto na primeira como na segunda avaliación, seguindo o calendario proposto pola profesora a principio de curso.


Aquel alumnado que acade un número de faltas inxustificadas igual ou superior ó 10% da duración total do módulo perderá o dereito a ser avaliado

en cada trimestre e terá que facer unha proba extraordinaria antes da última avaliación, para superar o módulo.

O alumno terá que demostrar que posúe os coñecementos mínimos esixibles de cada unha das unidades formativas desta programación.

Esta proba consitirá na realización dun exame que verse sobre os aspectos teóricos e prácticos desenvolvidos ó longo do curso ou daquelas

partes que lle indique a docente, sendo necesario a obtención dun mínimo de 5 para poder superar o módulo.


O seguimento da programación será realizado segundo o modelo da aplicación informática de programacións facilitada pola Consellería de

Educación.

Así mesmo, nas reunións de equipo docente analizarase o nivel de cumprimento do programado, así como a valoración dos resultados

académicos obtidos. No caso de modificacións na programación, xustificarase debidamente facéndoo constar na acta da reuniòn do equipo

docente.

Para realizar a avaliación da práctica docente seguirase o establecido nos protocolos de calidade do centro.

Realizarase o alumnado a Enquisa de satisfacción do labor docente na data que decida a Dirección do centro. Os resultados desta enquisa son

trasladados o Informe de satisfacción do labor docente e analizados polo equipo docente, que seguirá o descrito no documento de Non

Conformidades, accións correctivas e preventivas (PR.83.NCA) cando non se acaden os valores aceptables nos resultados.

Ao final de curso cada docente realizará a Memoria final do módulo segundo o modelo establecido na que se incluirán tódalas propostas de

mellora feitas durante o curso e que servirán como base para a elaboración das programacións do vindeiro curso.



Esta programación didáctica está aberta ós diferentes tipos de modificacións que podan xurdir en función das necesidades específicas de apoio

educativo que podan presentar os alumnos. De modo que, previa avaliación psicopedagóxica por parte do Departamento de Orientación

poderanse realizar as adaptacións correspondentes que esixan as necesidades que presenten os nosos alumnos.

Ao comezo do curso se lle fará nunha enquisa ao alumnado para coñecer o seu nivel previo de coñecementos sobre contidos xerais do módulo, a

súa motivación, traxectoria, etc.

Tamén se terán en conta os datos expostos polo titor/a na reunión do equipo docente de avalición inicial.

- 15 -


PROFESIONAIS


No proceso de ensinanza aprendizaxe poden xurdir dificultades, para subsanalas tomaremos as seguintes medidas:

A avaliación inicial, a través da cal coñeceremos o nivel de coñecementos dos nosos alumnos.

O diálogo profesor-alumno/a debe ser continuo a fin de posibilitar a adaptación de determinadas actividades ó nivel de coñecementos previos de

cada alumno e alumna

Estableceranse secuencias de contidos que aseguren aprendizaxes básicos para todos e coñecementos de maior complexidade para algúns.

Deseñaranse actividades de ensino-aprendizaxe variadas e con diferente nivel de dificultade.

Fomentase o traballo en grupo e a axuda recíproca compañeiros. Dentro da formación de grupos procurarase que estes sexan heteroxéneos para

facilitar a axuda mutua.

Consideraranse diferentes tempos para la realización das actividades en función dos diferentes ritmos de aprendizaxe.

Utilizaranse recursos e materiais variados (gráficos, audiovisuais, Internet¿) para unha mellor comprensión por parte dos alumnos e alumnas

Incluiranse actividades de reforzo para aqueles alumnos que no seguen o ritmo de aprendizaxe do grupo, reforzando así os seus coñecementos e

axudando a superar as súas dificultades.

Incluiranse actividades de recuperación para aqueles alumnos e alumnas que ó final da secuencia no acaden as capacidades previstas. Do mesmo

xeito artéllanse actividades de ampliación, de investigación ou afondamento para aquel alumnado con maior capacidade de aprendizaxe.



Os temas transversais considéranse nos contidos que se tratan en cada unidade didáctica, xa sexa mediante as actividades propostas ou

abordándoos directamente porque constitúen coñecementos específicos do noso módulo.

Dende o módulo de FOL traballaremos, os seguintes valores:

Educación ética: Fomentarase o respecto polas opinións de todos e a adopción dunha actitude aberta e crítica. O traballo en equipo permite

traballar contidos de importancia como a honestinade, o compromiso a confianza. Trataremos de visualizar a importancia dos valores éticos no seo

laboral, sexa entre compañeiros de traballo, superiores xerárquicos, clientes, provedores, ... .

Educación para a igualdade e non discriminación: Consideraranse ós alumnos e as alumnas para evitar discriminacións entre eles, intentando

eliminar os roles asignados tradicionalmente a un ou a outro sexo. Potenciarase a aceptación de todas as persoas e fomentarase a importancia da

no discriminación laboral por razón de sexo ou raza. Este valor tamén vese reflictido no dereito ó traballo en igualdade de oportunidades, igualdade

no acceso ó emprego, na formación e na promoción profesionais, nas condicións de traballo, na protección fronte ó acoso sexual e ó acoso por

razón de sexo, nas políticas de emprego e en cantas outras medidas establecen en materia laboral a L.O. 3 /2007 para a igualdade efectiva de

mulleres e homes e a Lei 2 /2007 do traballo en igualdade das mulleres de Galicia. Serán continuas as referencias á igualdade de dereitos entre

mulleres e homes e incidirase na nulidade das decisións empresariais que incorran nalgún tipo de discriminación ou desigualdade por razón de

sexo.

Educación para a saúde: Adícanse 45 horas do módulo á saúde laboral (Unidade formativa 1) por tanto non soamente se traballarán estes contidos

de xeito transversal, senón que serán avaliables para a superación do módulo.

Educación ambiental: Promoverase no alumnado unha actitude crítica e de respecto cara ó medio ambiente. Falaremos da actitude de

determinadas empresas que non teñen en conta o dano medio ambiental que causa a súa actividade.

- 16 -


PROFESIONAIS


Para este curso tense previsto facer unha Xornada de primeiros auxilios coa Cruz Vermella

10.Outros apartados


O profesor do módulo informará ao alumnado matriculado durante a primeira semana do curso escolar dos seguintes aspectos xerais da


1. Distribución das Unidades didácticas e temporalización aproximada.

2. Criterios xerais de cualificación e normas básicas.

3. Proceso de recuperación, de selo caso.

4. Actividades previstas durante o curso escolar.

Se lle comunicará ao alumnado que esta programación (versión alumnado) queda a súa disposición polas vías oficiales establecidas pola dirección

do centro (aula virtual e biblioteca).

Esta comunicación realizarase verbalmente, expoñéndoa no aula con todo o grupo. Unha vez finalizada a exposición o alumnado presente asinará

a folla de rexistro facilitada polo profesor.

10.2) Observacións

Observacións á revisión.

Non comprendo porque non podo avaliar unha actividade con diferentes instrumentos de avaliación. As actividades está dividas en tarefas con

diferentes contidos cuxo aprendizaxe avalío con diferentes instrumentos.

- 17 -


PROFESIONAIS


Centro educativo



Códigoda familia



Ciclo formativo




anuaisHorasanuais

Sesiónssemanais


MP0034 Empresa e iniciativa emprendedora 32017/2018 5353


Profesorado asignado ao módulo MARÍA TERESA BARREIRO ABILLEIRA


Outro profesorado

Estado: Supervisada

- 1 -


PROFESIONAIS


Nos últimos anos produciuse unha importante perda de emprego prácticamente en tódos os sectores productivos agás no sector servicios,

incluíndo a hostelería que experimentou un repunte. Por outra parte Galicia ven de convertirse nun importante destino turístico, sendo a cuarta

comunidade con maior oferta de establecemento de aloxamento e restauración.

Tamén é destacable que o Camiño de Santiago acadou unha gran trascendencia internacional que fai que aumenten ano a ano os visitantes na

nosa comunidade, salientando que a cidade de Pontevedra forma parte do Camiño portugués e conta cunha importante infraestructura hosteleira.

Tendo en conta que o sector turístico galego é, o que máis contribúe ao PIB da nosa Comunidade, así como á creación de emprego, é evidente a

necesidade de seguir formando profesionais de calidade que ocupen os postos que seguirá a demandar o mercado.

As ensinanzas do módulo centraranse en despertar o espíritu emprendedor do noso alumnado, pensando nunha boa idea de negocio e explicando

as ferramentas necesarias para pola en marcha, os trámites, as axudas das que dispon, así como os riscos aos que se enfrentan e as vantaxes do

autoemprego.

- 2 -


PROFESIONAIS



1 Requisitos que debe ter o empresario. Factores clave na iniciativa emprendedora. Innovación. Culturaemprendedora. Idea de negocio. O emprendedor.A empresa. Análise do entormo.

A empresa e oemprendedor

6 11

2 Idea de negocio. Estructura do Plan de empresa. Proxecto empresarialO plan de empresa 5 8

3 Tipos de empresas.Fiscalidade das empresas. Elección da forma xurídica.Ventaxas e inconvenientes de cadaforma xurídica. Trámites para a constitución e posta en marcha da empresa

Formas xurídicas etrámites deconstitución

11 22

4 Analise da viabilidade económica e financieira da nosa empresa. Axudas, subvencións e outras fontes definanciamento

Fontes definanciamento

6 11

5 Documentos básicos nas operacións de compraventa. O pedido, albarán, factura, cheque, letra de cambio e orecibo

Documentación básicana actividadeempresarial

8 16

6 Concepto de contabilidade e nocións básicas. Contas anuais. Balance e Conta de Perdas e Ganancias.Rentabilidade do noso proxecto empresarial

Contabilidade básica 7 14

7 Conceptos básicos. Marketing mix. Producto, prezo, promoción e distribuciónO estudo de mercado 5 9

8 Impostos que deben pagar os diferentes tipos de empresas. IRPF, IS; IVA e impostos municipais. Calendariofiscal

Obrigas fiscais daempresa

5 9

- 3 -


PROFESIONAIS




1 A empresa e o emprendedor 6



RA1 - Desenvolve o seu espírito emprendedor identificando as capacidades asociadas a el e definindo ideas emprendedoras caracterizadas pola innovación e acreatividade. NO

RA2 - Decide a oportunidade de creación dunha pequena empresa para o desenvolvemento da idea emprendedora, tras a análise da relación entre a empresa e ocontorno, do proceso produtivo, da organización dos recursos humanos e dos valores culturais e éticos. NO



CA1.1 Identificouse o concepto de innovación e a súa relación co progreso da sociedade e o aumento no benestar dos individuos.

CA1.2 Analizouse o concepto de cultura emprendedora e a súa importancia como dinamizador do mercado laboral e fonte de benestar social.

CA1.3 Valorouse a importancia da iniciativa individual, a creatividade, a formación, a responsabilidade e a colaboración como requisitos indispensables para ter éxito na actividadeemprendedora.

CA1.4 Analizáronse as características das actividades emprendedoras no sector panadaría, repostaría e confeitaría.

CA1.5 Valorouse o concepto de risco como elemento inevitable de toda actividade emprendedora.

CA1.6 Valoráronse ideas emprendedoras caracterizadas pola innovación, pola creatividade e pola súa factibilidade.

CA2.2 Analizouse o impacto ambiental da actividade empresarial e a necesidade de introducir criterios de sustentabilidade nos principios de actuación das empresas.

CA2.3 Identificáronse os principais compoñentes do contorno xeral que rodea a empresa e, en especial, nos aspectos tecnolóxico, económico, social, ambiental, demográfico e cultural.

CA2.4 Apreciouse a influencia na actividade empresarial das relacións coa clientela, con provedores, coas administracións públicas, coas entidades financeiras e coa competencia comoprincipais integrantes do contorno específico.

CA2.5 Determináronse os elementos do contorno xeral e específico dunha pequena ou mediana empresa de panadaría, repostaría ou confeitaría, en función da súa posible localización.

CA2.6 Analizouse o fenómeno da responsabilidade social das empresas e a súa importancia como un elemento da estratexia empresarial.

CA2.7 Valorouse a importancia do balance social dunha empresa relacionada panadaría, repostaría ou confeitaría, e describíronse os principais custos sociais en que incorren estasempresas, así como os beneficios sociais que producen.

CA2.8 Identificáronse, en empresas panadaría, repostaría e confeitaría, prácticas que incorporen valores éticos e sociais.

CA2.9 Definíronse os obxectivos empresariais incorporando valores éticos e sociais.

CA2.10 Analizáronse os conceptos de cultura empresarial, e de comunicación e imaxe corporativas, así como a súa relación cos obxectivos empresariais.

CA2.11 Describíronse as actividades e os procesos básicos que se realizan nunha empresa de panadaría, repostaría ou confeitaría, e delimitáronse as relacións de coordinación edependencia dentro do sistema empresarial.

4.1.e) Contidos

Contidos

Innovación e desenvolvemento económico. Principais características da innovación na actividade de panadaría, repostaría e confeitaría (materiais, tecnoloxía, organización da produción,etc.).

- 4 -


PROFESIONAIS

Contidos

A cultura emprendedora na Unión Europea, en España e en Galicia.

Factores clave das persoas emprendedoras: iniciativa, creatividade, formación, responsabilidade e colaboración.

A actuación das persoas emprendedoras no sector de panadaría, repostaría e confeitaría.

O risco como factor inherente á actividade emprendedora.

Valoración do traballo por conta propia como fonte de realización persoal e social.

0Cultura empresarial, e comunicación e imaxe corporativas.

Actividades e procesos básicos na empresa. Organización dos recursos dispoñibles. Externalización de actividades da empresa.

Descrición dos elementos e estratexias do plan de produción e do plan de márketing.

A empresa como sistema: concepto, funcións e clasificacións.

Análise do contorno xeral dunha pequena ou mediana empresa de panadaría, repostaría e confeitaría: aspectos tecnolóxico, económico, social, ambiental, demográfico e cultural.

Análise do contorno específico dunha pequena ou mediana empresa de panadaría, repostaría e confeitaría: clientes, provedores, administracións públicas, entidades financeiras ecompetencia. Localización da empresa.

A persoa empresaria. Requisitos para o exercicio da actividade empresarial.

Responsabilidade social da empresa e compromiso co desenvolvemento sustentable.

- 5 -


PROFESIONAIS



2 O plan de empresa 5








CA1.7 Decidiuse a partir das ideas emprendedoras unha determinada idea de negocio do ámbito da panadaría, repostaría e confeitaría que ha servir de punto de partida para a elaboracióndo proxecto empresarial.

CA1.8 Analizouse a estrutura dun proxecto empresarial e valorouse a súa importancia como paso previo á creación dunha pequena empresa.

CA2.1 Valorouse a importancia das pequenas e medianas empresas no tecido empresarial galego.

CA2.12 Elaborouse un plan de empresa que inclúa a idea de negocio, a localización, a organización do proceso produtivo e dos recursos necesarios, a responsabilidade social e o plan demárketing.

4.2.e) Contidos

Contidos


Ideas emprendedoras: fontes de ideas, maduración e avaliación destas.

Proxecto empresarial: importancia e utilidade, estrutura e aplicación no ámbito da

Plan de empresa: elección da forma xurídica, trámites administrativos, e xestión de axudas e subvencións.

- 6 -


PROFESIONAIS



3 Formas xurídicas e trámites de constitución 11




RA3 - Selecciona a forma xurídica tendo en conta as implicacións legais asociadas e o proceso para a súa constitución e posta en marcha. SI




CA3.1 Analizouse o concepto de persoa empresaria, así como os requisitos que cómpren para desenvolver a actividade empresarial.

CA3.2 Analizáronse as formas xurídicas da empresa e determinándose as vantaxes e as desvantaxes de cada unha en relación coa súa idea de negocio.

CA3.3 Valorouse a importancia das empresas de economía social no sector de panadaría, repostaría e confeitaría.

CA3.4 Especificouse o grao de responsabilidade legal das persoas propietarias da empresa en función da forma xurídica elixida.

CA3.5 Diferenciouse o tratamento fiscal establecido para cada forma xurídica de empresa.

CA3.6 Identificáronse os trámites esixidos pola lexislación para a constitución dunha pequena ou mediana empresa en función da súa forma xurídica.

CA3.7 Identificáronse as vías de asesoramento e xestión administrativa externas á hora de pór en marcha unha pequena ou mediana empresa.

CA3.8 Analizáronse as axudas e subvencións para a creación e posta en marcha de empresas de panadaría, repostaría ou confeitaría, tendo en conta a súa localización.

CA3.9 Incluíuse no plan de empresa información relativa á elección da forma xurídica, os trámites administrativos, as axudas e as subvencións.

4.3.e) Contidos

Contidos


Formas xurídicas das empresas.

Responsabilidade legal do empresario.

A fiscalidade da empresa como variable para a elección da forma xurídica.

Proceso administrativo de constitución e posta en marcha dunha empresa.

Vías de asesoramento para a elaboración dun proxecto empresarial e para a posta en marcha da empresa.


- 7 -


PROFESIONAIS



4 Fontes de financiamento 6




RA3 - Selecciona a forma xurídica tendo en conta as implicacións legais asociadas e o proceso para a súa constitución e posta en marcha. NO

RA4 - Realiza actividades de xestión administrativa e financeira básica dunha pequena ou mediana empresa, identifica as principais obrigas contables e fiscais, eformaliza a documentación. NO




CA3.8 Analizáronse as axudas e subvencións para a creación e posta en marcha de empresas de panadaría, repostaría ou confeitaría, tendo en conta a súa localización.


CA4.5 Elaborouse o plan financeiro e analizouse a viabilidade económica e financeira do proxecto empresarial.

4.4.e) Contidos

Contidos


Axudas e subvencións para a creación dunha empresa de panadaría, repostaría e confeitaría.


Análise das necesidades de investimento e das fontes de financiamento dunha pequena e dunha mediana empresa no sector de panadaría, repostaría e confeitaría.

Plan financeiro: estudo da viabilidade económica e financeira.

- 8 -


PROFESIONAIS



5 Documentación básica na actividade empresarial 8










CA4.4 Formalizouse con corrección, mediante procesos informáticos, a documentación básica de carácter comercial e contable (notas de pedido, albarás, facturas, recibos, cheques, obrigasde pagamento e letras de cambio) para unha pequena e unha mediana empresa d

4.5.e) Contidos

Contidos


Ciclo de xestión administrativa nunha empresa de panadaría, repostaría e confeitaría: documentos administrativos e documentos de pagamento.

Coidado na elaboración da documentación administrativo-financeira.

- 9 -


PROFESIONAIS



6 Contabilidade básica 7










CA4.1 Analizáronse os conceptos básicos de contabilidade, así como as técnicas de rexistro da información contable: activo, pasivo, patrimonio neto, ingresos, gastos e contas anuais.

CA4.2 Describíronse as técnicas básicas de análise da información contable, en especial no referente ao equilibrio da estrutura financeira e á solvencia, á liquidez e á rendibilidade daempresa.

4.6.e) Contidos

Contidos


Concepto e nocións básicas de contabilidade: activo, pasivo, patrimonio neto, ingresos, gastos e contas anuais.

Análise da información contable: equilibrio da estrutura financeira e ratios financeiras de solvencia, liquidez e rendibilidade da empresa.

Plan financeiro: estudo da viabilidade económica e financeira.

- 10 -


PROFESIONAIS



7 O estudo de mercado 5








CA2.12 Elaborouse un plan de empresa que inclúa a idea de negocio, a localización, a organización do proceso produtivo e dos recursos necesarios, a responsabilidade social e o plan demárketing.

4.7.e) Contidos

Contidos


A comercialización do produto

O marketing

Descrición dos elementos e estratexia do plan de marketing

- 11 -


PROFESIONAIS



8 Obrigas fiscais da empresa 5










CA4.3 Definíronse as obrigas fiscais (declaración censual, IAE, liquidacións trimestrais, resumes anuais, etc.) dunha pequena e dunha mediana empresa relacionadas con panadaría,repostaría e confeitaría, e diferenciáronse os tipos de impostos no calendario fisc

4.8.e) Contidos

Contidos


Obrigas fiscais dunha pequena e dunha mediana empresa.

- 12 -


PROFESIONAIS

Mínimos esixibles para acadar a avaliación positiva:

- Innovación e desenvolvemento económico. Principais características da innovación na actividade do aloxamento turísitco

- Factores clave das persoas emprendedoras: iniciativa, creatividade, formación, responsabilidade e colaboración.

- Ideas emprendedoras: fontes de ideas, maduración e avaliación destas.

- Proxecto empresarial: importancia e utilidade, estrutura e aplicación no ámbito do aloxamento turístico

- A empresa como sistema: concepto, funcións e clasificacións.

- Análise do contorno xeral dunha pequena ou mediana empresa do sector de hostelería e turismo: aspectos tecnolóxico, económico, social,

ambiental, demográfico e cultural.

- Análise do contorno específico dunha pequena ou mediana empresa de aloxamento turístico: clientes, provedores, administracións públicas,

entidades financeiras e competencia.

- Localización da empresa.

- Responsabilidade social da empresa e compromiso co desenvolvemento sustentable.

- Descrición dos elementos e estratexias do plan de produción e do plan de márketing.

- Formas xurídicas das empresas.

- A fiscalidade da empresa como variable para a elección da forma xurídica.

- Proceso administrativo de constitución e posta en marcha dunha empresa.

- Axudas e subvencións para a creación dunha empresa de aloxamento turístico

- Plan de empresa: elección da forma xurídica, trámites administrativos, e xestión de axudas e subvencións

- Análise das necesidades de investimento e das fontes de financiamento dunha pequena e dunha mediana empresa no sector da hostelería e

turismo.

- Concepto e nocións básicas de contabilidade: activo, pasivo, patrimonio neto, ingresos, gastos e contas anuais.

- Análise da información contable: equilibrio da estrutura financeira e ratios financeiras de solvencia, liquidez e rendibilidade da empresa.

- Plan financeiro: estudo da viabilidade económica e financeira.

- Obrigas fiscais dunha pequena e dunha mediana empresa.

- Ciclo de xestión administrativa nunha empresa de aloxamento turístico: documentos administrativos e documentos de pagamento

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN:

- Realizaranse varias probas obxectivas por avaliación, que poderán ser probas escritas, orais, tarefas, traballos, exposicións.. a realizar ben de

forma individual ou en grupo, relativas aos contidos traballados en cada avaliación. Estas probas valoraranse de 0 a 10 puntos. Unha vez posta a

nota das probas, e sempre que se obteña polo menos unha media dun 4, este apartado se barema nun 50% con respecto á nota final da

avaliación.

- O Plan de empresa a realizar durante todo o curso, que se realizará individual ou grupalmente, cualificarase entre 0 e 10 puntos. Se a

cualificación media na realización deste traballo é inferior a 4 puntos, a avaliación do módulo estará suspensa, independentemente da nota obtida

nas probas anteriores.

Unha vez posta a nota do Plan de empresa e sempre que obteña polo menos un 4, este apartado se barema nun 50% con respecto á nota final da

avaliación.

Tanto no apartado das probas, como no plan de empresa, o 50% repartirase da seguinte maneira:

- Que fago, é dicir, o resultado da proba, tarefa, traballo ou exercicio práctico: 30%

- Como o fago, é dicir, participación activa na aula, correcto desenvolvemento e presentación das probas, respecto cara ao profesor e os

compañeiros na elaboración das tarefas: 20%

Por tanto, na avaliación ordinaria, a nota final da avaliación será a suma dos apartados anteriores:

50% Probas realizadas + 50% Plan de empresa


- 13 -


PROFESIONAIS

PROCESO DE RECUPERACIÓN:

Se un alumno non supera algunha das avaliacións, terá que facer un exame final de recuperación, en xuño, que consistirá na resposta a preguntas

relativas aos contidos traballados na/s avaliacións pendentes. A xuízo do profesor, sempre que polas circunstancias o considere oportuno,

poderase adiantar esta proba a outro momento do curso.

A nota final do módulo será a media das avaliacións cando estean todas aprobadas.


Os criterios de cualificación serán os mesmos que no epígrafe 5

Actividades de recuperación

Levaranse a cabo durante os meses de marzo a xuño (logo da avaliación previa a FCT) do segundo curso en horario que determinará a xefatura

de estudios xunto co titor do ciclo. Estarán baseadas nos contidos mínimos.

Terán un carácter de síntese, incluíndo aquelas actividades que precisen reincidencia, a modo de recuperación. A variedade de actividades irá en

función das necesidades de formación e repaso dos alumnos/as que non acadaron os mínimos exixibles para unha avaliación positiva, ó longo do

curso.

A avaliación final farase durante o desenvolvemento das actividades de recuperación sempre antes do 23 de xuño.

Para poder superar o período extraordinario é preciso obter calificación positiva tanto na proba escrita como no Plan de empresa.


Alumnos en situación PD (perda do dereito a avaliación continua):

O alumno que supere o 10% de faltas no módulo (7 horas) sen xustificar, ou o 20% (14 faltas) aínda sendo xustificadas, perderá o dereito á

avaliación continua, tendo que realizar a proba extraordinaria no mes de xuño e entregar os traballos e tarefas encomendadas polo profesor.

O alumno deberá superar unha proba consistente en preguntas de desenvolvemento, de tipo test, ou ben supostos prácticos, de maneira que o

alumno acredite ter alcanzados os obxectivos reflectidos nesta programación. Ademais deberá entregar o Plan de empresa e demáis actividades

que lle encomende a profesora. O peso da proba obxectiva será máximo 5 puntos e os traballos 5 puntos necesitando alcanzar en cada parte a

cualificación positiva para poder superar o módulo.

Nos meses de marzo a xuño (tras a avaliación previa á FCT), en horario que determinará a xefatura de estudos xunto co titor do ciclo, realizaranse

as actividades de recuperación para os alumnos que non superan o módulo no período ordinario. Estarán baseadas nos contidos mínimos e terán

un carácter de síntese, incluíndo aquelas actividades que precisen reincidencia, a modo de recuperación. A variedade das actividades irá en

función das necesidades de formación e repaso dos alumnos que non alcanzaron os mínimos esixibles para unha avaliación positiva ao longo do

curso.

A avaliación final farase durante o desenvolvemento das actividades de recuperación sempre antes do 22 de xuño.

Para poder superar o período extraordinario é preciso obter cualificación positiva tanto nas probas como no Plan de empresa e nos traballos que se

encomenden ao alumnado. Será obrigatoria a elaboración e entrega do Plan de empresa

- 14 -


PROFESIONAIS


O seguimento da programación será realizado segundo o modelo da aplicación informática de programacións facilitada pola Consellería de

Educación.

Así mesmo, nas reunións de equipo docente analizarase o nivel de cumprimento do programado, así como a valoración dos resultados

académicos obtidos. No caso de modificacións na programación, xustificarase debidamente facendoo constar na acta da reunión do equipo

docente.

Para realizar a avaliación da práctica docente seguirase o establecido nos protocolos de calidade do centro.

Realizarase o alumnado a Enquisa de satisfacción do labor docente ao finalizar o primeiro trimestre. Os resultados desta enquisa son trasladados o

Informe de satisfacción do labor docente e analizados polo equipo docente, que seguirá o descrito no documento de Non Conformidades, accións

correctivas e preventivas cando non se acaden os valores aceptables nos resultados.

Ao final de curso cada docente realizará a Memoria final do módulo segundo o modelo establecido na que se incluirán tódalas propostas de

mellora feitas durante o curso e que servirán como base para a elaboración das programacións do vindeiro curso.



Esta programación didáctica está aberta ós diferentes tipos de modificacións que podan xurdir en función das necesidades específicas de apoio

educativo que podan presentar os alumnos.

A avaliación inicial permitirá coñecer todo o relacionado coa motivación do alumno, a actitude coa que se enfronta ao proceso de ensinanza-


Cuestionario de motivación inicial: co que veremos o nivel de estudos realizados, interese na realización do módulo e expectativas sobre o módulo.

Cuestionario de coñecemento previos: empregarase para coñecer o nivel de coñecementos previos do noso alumnado.


No proceso de ensinanza aprendizaxe poden xurdir dificultades, para subsanalas tomaremos as seguintes medidas:

- A avaliación inicial, a través da cal coñeceremos o nivel de coñecementos previos dos nosos alumnos.

-O diálogo profesora-alumno debe ser continuo a fin de posibilitar a adaptación de determinadas actividades ó nivel de coñecementos previos de

cada alumno.

- Estableceranse secuencias de contidos que aseguren aprendizaxes básicos para todos e coñecementos de maior complexidade para algúns.

- Deseñaranse actividades de ensinanza-aprendizaxe variadas e con diferente nivel de dificultade.

- Fomentase o traballo en grupo e a axuda recíproca compañeiros. Dentro da formación de grupos procurarase que estes sexan heteroxéneos

para facilitar a axuda mutua.

- Consideraranse diferentes tempos para la realización das actividades en función dos diferentes ritmos de aprendizaxe.

- Utilizarse recursos e materiais variados (gráficos, audiovisuais, Internet) para unha mellor comprensión por parte dos alumnos.

- 15 -


PROFESIONAIS

Aqueles alumnos que no seguen o ritmo de aprendizaxe do grupo deberán realizar mapa conceptuais e resolverán actividades que lles

suministraremos co fin de superar as súas dificultades.



Dende o módulo de EIE traballaremos os seguintes valores:

Educación ética:

Fomentarase o respecto polas opinións de todos e a adopción dunha actitude aberta e crítica. O traballo en equipo permite traballar

contidos de importancia como a honestidade, o compromiso, a confianza. Trataremos de contrapoñer a empresarios que buscan o enriquecemento

rápido fronte a empresarios que se preocupan pola solidariedade, a utilidade social da empresa e o benestar dos traballadores.

Educación para a non discriminación:

Consideraranse ós alumnos e as alumnas para evitar discriminacións entre eles, intentando eliminar os roles asignados tradicionalmente a un

ou a outro sexo.Potenciarase a aceptación de tódalas persoas e fomentarase a importancia da no discriminación laboral por razón de sexo ou raza.


- Na primeira semana de clase, o día 22 de setembro, visitarase Pont Up Store, espazo de emprendemento que celebra a súa IV Edición na cidade

de Pontevedra.

- Ao finalizar o 2º trimestre celebrarase a III Xornada do emprendemento, que engloba charlas, mesas redondas con emprendedores e a entrega

de premios aos mellores proxectos de empresa realizados entre os alumnos do CIFP Carlos Oroza

10.Outros apartados


O primeiro día de clase informarase aos alumnos dos criterios de cualificación e das unidades didácticas que compoñen o módulo. A programación

do módulo estará colgada na aula virtual do centro.

Os alumnos asinarán un documento no que declaran estar informados polo docente do módulo dos aspectos relativos aos criteiros de avaliación

que rexerán durante o curso así como dos aspectos xerais da programación didáctica do módulo.

- 16 -

ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE … Adaptarse a novas situacións laborais e a diversos postos...

Documents

Transcript of ANEXO XIII MODELO DE PROGRAMACIÓN DE … Adaptarse a novas situacións laborais e a diversos postos...