Antibioterapia
-
Upload
uapzzg321 -
Category
Health & Medicine
-
view
60 -
download
6
Transcript of Antibioterapia
ANTIBIOTERAPIA
Joseba Pz de Arriba2015eko martxoa
AURKEZPENAREN LABURPENA:
- LEHEN MAILAKO ARRETAN ANTIBIOTIKOEKIN TRATA DAITEZKEEN GAIXOTASUN INFEKZIOSOEN ZAMA OSABIDE ERREGISTROAN (2009)
- PATOLOGIA BAKOITZEKO: ETIOLOGIA ARRUNTA, TRATAMENDU ENPIRIKOAK, IRUZKINAK
DATUEN ITURRIAK:
- Antibiotikoen dosiak: Guía antibioterapia, 3ª edición. 2014. Junta Andalucía
- Tasa epidemiologikoak 2009ko urtean: ACG System
- H Cruces. Organización y Tratamiento de la Infección de piel y partes blandas. 2013.
Infek-ziosoak
%26
2009ko gaixotasunen zama (lehen mailako
arretan) = 2.473,9 diagnostiko / 1000 OTI
BESTE INFEKZ%3 LAR
%7 URO%8
OFT%9
RESP%11
ORL%62
Gaixotasun infekziosoen zama = 638,9 / 1.000 OTI
1. ORL arloko infekzioak
Tasa 1.000 biztanleko
1 Goiko arnasbideko infekzioak 304,5
2 Erdiko belarriko otitisa 48,8
3 Kanpoko belarriko otitisa 17,1
4 Sinusitis akutuak eta kronikoak 11,8
5 Estomatitisa 6,4
6 Amigdalitis eta faringitis kronikoak 5,4
7 Gingibitisa 3,4
8 Mononukleosi infekziosoa 0,6
1.1 Goiko arnasbideetako infekzio akutuak: 304,5 x 1.000
1. Hotzeria (katarro) arrunta
Etiologia arrunta
Tratamendu enpirikoa Azalpenak
Birusa Antibiotikoak: eraginik gabeak
Pazienteekin hitz egin eta antibiotikoen erabilera okerrak zer ondorio dakartzan azaldu
2. Faringitis akutua
Birusa: gehienak helduengan
A taldeko estreptokokoa
Birusa: tratamendu sintomatikoa.
Strep pyogenes: amoxicilina 500 x 8 h x 10 egun- Alergia: clindamicina 300 mg x 8 h //claritromicina 500 mg x 12 h x 10 egun // azitromicina 500 mg x 24 h x 3 egun.
S. pyogenes susmorik bada (sukarra, amigdaletako exudatua, adenopatia, eztulik eza): faringeko exudatuaren kultiboa egin edo antibiotikoa jarri (Centor 3 edo gehiago)
1.1 Goiko arnasbideetako infekzio akutuak: 304,5 x 1.000
3. Zorne-zorroak (parafaringeoa, mihipekoa, masailezur azpikoa, …), eta jugularreko flebitis septikoa
Polimikrobianoa Fusobacterium necrophorumBeste anaerobio batzuk
Amoxi-clav 1-2 g IV x 8 h
Alergikoak: clindamicina 600 mg IV x 8 h + (cefotaxima 1 g x 8 h // aztreonam 1 g x 8 h).
Larrialdi-zerbitzuetara: TAC, drainatzea eta kultiboa.
Kronikoa bada: Actinomyces izan daitekeenaren susmoa.
1.2 Erdiko belarriko otitisa: 48,8 x 1.000Erdiko belarriko otitis akutua
Etiologia arrunta
Tratamendu enpirikoa Azalpenak
S pneumoniaeH influenzaeM catharralisbirusa
Antibiotikorik ez, irizpideak salbu*
Amox-clav 875 x 8 h x 10 egun
Alergia: levofloxacino 750 mg x 24 h x 10 egun, // azitromicina 500 x 24 h x 3 egun
*irizpideak: 48-72 orduko tratamendu sintomatikoaren ondoren hobekuntzarik ez,sukarra > 39ºC, otalgia bizia.
Immunodeprimituak: ORL balorazioa
Mastoiditisa edo infekzioa erdiko belarritik zabaltzea
S pneumoniaeH influenzaeM catharralisbirusa
Amox-clav 1 g x 8 h // ceftriaxona IV 1-2 g x 24 h Alergia: levofloxacino 750 mg x 24 h
Ospitalera bidali baloratzera
1.3 Kanpoko belarriko otitisa: 17,1 x 1.000
Kanpoko belarriko otitisa
Etiologia arrunta Tratamendu enpirikoa Azalpenak
1. P aeruginosa (bañista)
2. Estafilococo aureus (absceso mugatua)
3. Otomicosis (onddoen infekzioa)
1.Topikoak: polimixina + kortikoide-tantak, eta povidona-garbiketak.2. Cloxacilina 500 x 6 h x 10 egun edo Amox–clav 5003. Antiseptikoekin eta antifungikoekin irrigatzea. Aspergillusen susmoa: clotrimazol belarriko tantak
Mina, kanpoko belarri hodiaren hantura (inflamazioa) eta minberatuta esploratzean, entzumena kaltetuta edo ez.
Kanpoko belarriko otitis gaiztoa
P aeruginosa Ceftazidima 2 g x 8 h (lehenengo dosia 30 min, hurrengo dosiak 3 ordutik behin). Alergia: ciprofloxacino 400 mg x 8-12 h IV
Ez maiz.Susmoa: paziente diabetikoa, min zaurgarriarekin belarrian eta granulomarekin
Askotan tratamendu kirurgikoa behar izaten du.
1.4 Sinusitis akutua eta kronikoa: 11,8x1.000Sinusitis akutua
Etiologia arrunta Tratamendu enpirikoa Azalpenak
S. Pneumoniae
H. Influenzae
M. catharralis
Sudurreko kongestioa kentzekoa, analgesikoak. Hobekuntzarik, errinorrea zornedunik edo aurpegiko minik ez badago: Amox-clav 875 x 8 h x 5 egun
Alergia: levofloxacino 750 mg x 24 h x 5 egun
Sinu paranasalen X izpiak , TAC: orbita inguruko infekzioa, tumore errinosinusala, antibioterapiako bigarren lerroaren porrota, aurpegiko min etengabea, hortz-jatorriko mina edo immunodeprimituak.Sudurraz bestaldeko aspirazioa edo sinuaren puntzio (ziztada) beharrezkoa izan daiteke.
Sinusitis kronikoa
Aurrekoak +S. AureusP. AeruginosaOnddoak (DM, neutropenia, kortikoterapia)
ORLra bidali - Sintomak > 3 hilabete (sudurreko kongestio iraunkorra, atzeko errinorrea, sudurreko odol jarioa, aurpegiko mina): ´X izpiak Waters proiekzioa, TAC- Sudurreko poliposia.- Onddoen infekziotan beti drainatzea.
Herpes birus arrunta
Etiologia arrunta Tratamendu enpirikoa Azalpenak
Birusa - Aciclovir 400 mg 5 dosi x 24 h x 5 egun // topikoa (% 5eko krema ) 4 aplikazio x 24 h x 4 egun
- Urtean > 6: famciclovir // valaciclovir 500 mg x 24 h x 1 urte.
Tratamendua goiztiarra bada, onuragarria da.
Haginetako infekzioa
Polimikrobiana (heterogenea, oportunista)
Amox-clav 500 mg x 8 h (hobetsia).
Alergikoak: clindamicina 300 mg x 6 h x 7 egun
Egoera txarrean dagoen hortza ateratzea edota drainatzea.
Ahoko kandidiasisa
Kandida Mycostatin 5 ml x 6-8 h, ahoan ibili eta irentsi.Alternatiba: Fluconazol 50-100 mgx 24 h
Errepikatzen direnean, kultiboa eta antibiograma
1.5 Estomatitisa: 6,4 x 1.000
1.6 Gingibitisa: 3,4 x 1.000
1.6 Amigdalitis kronikoa eta faringitis kronikoa: 5,4 x 1.000
Amigdalitis kronikoa
Etiologia arrunta Tratamendu enpirikoa Azalpenak
A taldeko estreptokokoaB taldeko estreptokokoa
Clindamicina 10 mg x kg x 24 h x 10 egunCefalexina
Noizbehinkako amigdaletako exudatua eta lepoko adenopatiak
Mononukleosi infekziosoa
Epstein-Barr birusa Sintomatikoa Hiruko sintomatikoa (faringitisa, sukarra eta adenopatiak) gehi linfozitosi erlatiboa. Paul-Bunnell antigorputzak eta bi aste pasatutakoan berriz konfirmatu.
1.7 Mononukleosi infekziosoa: 0,6 x 1.000
2.1 Beheko arnasbideko infekzio akutua: 71,7 x 1.0001. Bronkitis akutua
Etiologia arrunta
Tratamendu enpirikoa Azalpenak
-Birusa
- Mycoplasma pneumoniae
- Sintomatikoa
- Immunodeprimituak (baloratu):
Levofloxacino 500 mg x 24 h //Claritro 500 mg x 12 h
Sukarra eta karkaxa sasizorneduna eragin dezakete
2.1 Beheko arnasbideko infekzio akutua: 71,7 x 1.0002. Neumonia komunitarioa
S pneumoniae
Micoplasma
S pneumoniae, Legionella, S aureus
-Tipikoa: amox 1 g x 8 hErretzailea bada, >65 urte, edo komorbilitatea: amox-clav 2 g x 12 h
-Atipikoa: claritro 500 x 12 h edo azitro 500 x 24 h edo levofloxacino 750 x 24 h x 7 egun
- Zehaztugabea: levofloxacino IV 750 x 24 h
Irizpideak- Tipikoa (>4): bat-batean hasten
da, >39ºC, pleurako mina, kondentsazioa segmentu lobar batean, karkaxa zorneduna, leukozitosia.
- Atipikoa: hasiera maltzurra, kondentsazioa lobarra ez den segmentu batean, disoziazio kliniko erradiologikoa, birikaz kanpoko sintomak, leukozitosirik ez.
- Zehaztugabea: irizpide mistoak- Larritasun irizpideak:
nahasmena, takipnea, hipotentsioa, >65 urte, urea.
3. BGBK larriagotzeak
Etiologia arrunta Tratamendu enpirikoa Azalpenak
%50: H influenzae, M catharralis
%30: birusa
%20: Mycoplasma pn
Soilik erabili antibiotikoak: disnea + karkaxak botatzen badiraAmox-clav 875 x 8 h x 10 egun //Levofloxacino 500 x 5 egun //Azitromicina 500 x 3 egun
Karkaxaren kultiboa, ahal bada
BGBK- Biriketako Gaixotasun Butxatzaile Kronikoa
3.1 Larruazaleko eta larruazalpeko ehunaren infekzioak: 21,0x1.000
Klinikan eta komorbilitatean oinarritutako sailkapena
Mota Deskripzioa Asistentzia-maila
1 Sukarrik gabe. Azpiko gaixotasunik gabe
- Lehen mailako arreta, aho bidezko tratamendua
2 Sukartsu. Azpiko gaixotasuna egonkor
- Lehen mailako arreta, aho bidezko tratamendua- Etxeko ospitaleratzea, tratamendu
intrabenosoa edo/eta sendaketa konplexuak
- Ospitaleko larrialdiak 12-24 h Etxeko ospitalizaziora pasatu arte
3 Sukartsu. Itxura toxikoa. Azpiko gaixotasun ezegonkorra. Gorputz-adarraren larritasun posiblea.
- Etxeko ospitalizazioa- Ospitalizazioa plantan
4 Sepsia, forma nekrotizatzaileak. Bizi-arriskua
- Planta H- UCI
Larruazalari, larruazaleko anexuei, larruazalpeko ehun zelularrari, fasziei eta muskuluei eragiten die
Folikulitisa
Etiologia arrunta Tratamendu enpirikoa
Azalpenak
Mupirocina, ac fusidico
Erisipela (min gorria)
A taldeko estreptokokoa (ia beti)
A) Koadro garbia: Amox 500 x 8 h x 5 egun.
Alergia: clindamicina edo levofloxacino
B) Linfangitis ez-larria: cefadroxilo 500m x 12 h
Tumefakzio goratua (dermisa), nabarmen mugatuta, eta erasan sistematiko aldakorra (linfatikoa)Zorne-zorroa: drainatze kirurgikoa
ZelulitisaEstafilococo aureus Estreptococo pyogenes
A) Linfangitis larria: tratamendua IV
B) SAMR izan dezakeenaren susmoa: clindamicina VO, vancomicina IV
Sakonagoa eta larruazalpeko ehun zelularreko gantza ere barne hartzen duena. Sukarra maiz, eta fliktenak, nekrosi partzialak, larruazalpeko zorne-zorroak, zain sakonetako tronbosia eta urruneko foku septikoak ere ager daitezke
Nekrosi-infekzioak (gangrenak)
Flora mistoa (aerobioa eta anaerobioa), gram (-) nagusitzen dela.
Larrialdia (goiz detekzio, tratamendu oldarkorra): amox-clav IV 2 g x 8 h + clindamicina IV
- Susmoa: larruazalean sentsibilitate eza, neurriz kanpoko mina, builak, ekimosia (ubeldura), krepitazioa, nekrosia- Aurrez bultzatzen duten faktoreak: DM, OH, gaixotasun baskular periferikoa, eta immunodepresioa
Larruazaleko eta ehun bigunetako gaixotasunen nomenklaturaEntitatea Maila anatomikoa GermenaInpetigoa Larruazalekoa S aureus, S pyogenes
Erisipela Larruazalekoa S pyogenes
Erisipeloidea Larruazalekoa Eripelotrix rhusopathiae
Zelulitisa Sakoneko dermisa eta larruazalpeko ehuna Gram (+)
Eritrasma Eritema-plakak toles handietan Corynebacterium minutissimun
Folikulitisa Ile-folikuluak EstafilokokoakPseudomonasa (piscinas)
Furunkuluak (erlakiztenak) Fulikulu-guruin unitateaSudur-geniano-ezpain triangelua
Estafilokokoa
Antraxa Elkarren ondoko zenbait folikuluZenbait zorne-jario, fluktuatzailea
Estafilokokoa
Hidroadenitisa Izerdi-guruin apokrinoak
Larruazal errearen sindromea
Eritrodermia, larruazala geruza pikordunaren mailan askatzen dela
Aureus fago 71 estafilokokoa, toxina epidermolitikoaren sortzailea
Larruazaleko tuberkulosia, lepra (legenarra)
Lupus soila, plaka hipokromikoak Mikobakterioak
Nekrosia sortzen duen faszitisa
Sakona (faszia edo muskulua) Polimikrobianoa
Gas-gangrena Sakona (aurrekari traumatikoa edo immunoeskasia)
Clostridium Perfrigens
4.1 Gernubideko infekzioak: 45,2 x 1.000Bakteriuria asintomatikoa (sintomarik gabeko bakteriuria)
Etiologia arrunta Tratamendu enpirikoa Azalpenak
Edozein mikroorganismo
Antibioterapia ez da komeni, hauetan salbu- Haurdunaldia:
fosfomicina 3 g dosi bat
- Prozedura urologikoa
Ez egin urokultiborik pazientea adinekoa bada edo zundatuta badago.Piuria ez da antibioterapikoa irizpidea zundatuta daudenen kasuan
Zistitis ez-konplexua (emakume gaztea)
E Coli (%80)S saprofiticus
Fosfomicina 3 g dosi bateanAlternatibak: Amox-clav 500 x 8 h, cefuroxima 500/12 h,
Ez egin urokultiborik, errekurrentziak salbu
4.1 Gernubideko infekzioak: 45,2 x 1.000
Zistitis konplexua (gizonezkoa, haurdunaldia, aurretiko infekzioa, giltzurruneko gutxiegitasuna, DM, immunodepresioa, anomaliak gernubideetan)
E Coli (%80)S saprofiticus
Fosfomicina 3 g dosi batean; errepikatu 48-72 h pasatutakoan edo cefuroxima 500 x 12 h x 7-10 egun
Alergia: cipro 500 x 12 h x 7 egun*
Kontrolerako urokultiboa 2 aste pasatutakoanGizonezkoak: prostatitisa
* Erresistentzia tasa altua
4.2 Prostatitisa: 1,7 x 1.000
Prostatitisa
Etiologia arrunta
Tratamendu enpirikoa Azalpenak
E Coli (%80)S saprofiticus
28 egun:Cefuroxima 500 x 12 h //Amox-clav 500 x 8 h
Urokultiboa betiCipro-rekiko erresistentzia tasa altua
Prostatitisa, ospitaleratzeko irizpideekin
Berdin
Irizpideak:- Sepsia- Gernubideetako anomaliak- Giltzurrunetako
insufizientzia- > 65 urte- Komorbilitatea edo faktore
sozialak
72 orduan hobekuntzarik ez balego, ekografia zorne-zorroa baztertzeko
5.1 Konjuntibitisa eta keratitisa: 47,2 x 1.000Konjuntibitisa
Etiologia arrunta
Tratamendu enpirikoa
Azalpenak
Begi gorria:- Birusa
(%50)- Alergiak- Bakterioak
Birikoa: neurri higienikoakAlergikoa: ketotifeno topikoa, ioteprendolBakteriokoa: azido fusidiko, gentamizina
- Birikoa: katarroa edo eztarriko mina.- Alergikoa: normalean pazienteak beste zenbait alergia izaten ditu.- Bakterioak: sekrezio hori-berdexka egun osoan (normalean katarrorik gabe).
Keratitisa
TraumakBirusa---
Larrialdigunean ebaluazioa
Susmoa: fluoresceina tintzioaBegiko min bizia, hiperemia ziliarra, miosia edo midriasia begi-ninianAurretiko zirugia
5.2 Betazalen infekzioa: 10,3 x 1.000
Bekatxoa
Etiologia arrunta
Tratamendu enpirikoa Azalpenak
S aureus Neurri higienikoakAntibiotiko topikoa 7-10 egunetan
Chalazion hautematen bada OFTra bidali
Zelulitis orbitarioa
H. influenzae,
M. catharralis,
S. aureus,
Anaerobios,
S. Pyogenes.
Ceftriaxona 2 g/24h ± (clindamicina
600 mg/8 h edo metronidazol 500
mg/8 h).
Alergia: vancomicina 1 g/12 h +
levofloxacino 750 mg/24 h ±
(clindamicina 600 mg/8 h edo
metronidazol 500 mg/8 h).
TAC edo RM eskatzen du.
Sinu leizetsuaren tronboflebisa sor dezake
(seno cavernoso)
6.1 Beste infekzio batzuk
Tasa x 1.000
Septizemia 0,2
GIB 0,3
Mononukleosi infekziosoa 0,6
Hazteria eta pedikulosia 0,8
Tuberkulosia - TBC 0,8
Baginitisa 12,3
Dermatomikosia 11,8
Urradurak 12,8
STG 2,4
TBC eta STG guztiek bikotekidearen edo kontaktuen azterketa eta tratamendua eskatzen dute, bai eta beste STG batzuk (GIB, etab.) ikertzea ere. Gaixotasun Infekziosoetara, Dermatologiara edo Ginekologiara bidali behar da.
Septizemia
Larritasun-irizpideak (2+) goiz detektatzeko:
• Sukarra (>38º) edo hipotermia (<36ºC). • Takikardia: >90 taupada minutuko.• Takipnea: >24 arnasa minutuko.• Hipotentsioa: sistolikoa <90 mmHg, batez besteko TA <65
mmHg, edo tentsioa ohikoa baino >40 mmHg izatea. • Oliguria.• Egoera mentalaren alterazio akutua.• Alterazio analitikoak: leukopenia, hipergluzemia
diabetikoak ez direnengan, leukozitosia, PCR altua.
ESKERRIK ASKO ¡¡