7/29/2019 Antnez Sandra

1/2

Uraren

GarrantziaUraren zikloa edo zikloa hidrologikoa urak iragiten dituen fase desberdinenseguida da : lurretik , itsasotik edo lehorreko ur-bilduetatik lurruntzea , hodei eran

kondentsatsea , presipitazioa lurzoruan edo ur bilduetan pilatzea eta berriro

lurruntzea .

Ur masaren parterik gehiena egoera likidoan egoi ohi da . Batez ere itsaso eta

ozeanoetan aurki dezakegu egoera honetan , baina baita ur -azpiko ur eta lur -azaleko

uretan(ibaiak eta lakuak)ere.

Egoera solidoan dagoen ura ere oso esangarria da , bi poloetan eta mendiko

glazarrietan pilaturiko izotza , hain zuzen ere .Frakzio txikiena atmosferan agertzen

da, egoera likidoan lainoetan moduan , edo gas egoeran ur lurrin moduan

.Atmosferako ur hau ,ordea,oso garrantzitzua da hidrosferako gune ezberdineko uren

trukea gertatu dadin , gordailu nagusietik urruti dauden eskualde kontinentaletara

ura irtsi dadin ahalbidetzen baitu .

Gure planetaren lurrazalaren hiru laurdenak urez estalirik daude . Ura , ezagutzen

dugun konposaturik ugarinetariko bat da eta hiru egoeratan aurki dezakegu

lurrean :solido-egoeran ,likido-egoeran eta ur-lurrina .

Uraren zikloa

Itsaso, ibai, hodei eta euria etengabe aldatzen dira, lurrazaleko ura lurrundu,

prezipitazio moduan berriz ere lurrera erori, lurrean iragazi eta abar. Hidrosferako

gune ezberdinetako uraren zirkulazio eta kontserbazioari uraren ziklo edo ziklo

hidrologiko izena ematen zaio.

Erreakzio kimiko gutxi gertatzen diren

ziklo biogeokimiko bat da, non ura

leku batetik bestera igarotzen den eta

7/29/2019 Antnez Sandra

2/2

egoera fisikoa aldatzen duen.

URAREN EGOERAK

Ura gai elkartua da, oxigeno bat eta bi hidrogeno atomoz osatua (H2O). Giro-

tenperaturanlikidoa da, usaingabea, zaporegabea eta koloregabea. Nahitaezkoa uste

da bizitzarako, ez baita ezagutzen uraren gabezia osoan bizi den izakirik. Lurrean

nahiko ugaria den gai elkartua da, hainbat leku eta itxuratan ageri dena: ozeanoetan

etaplaka polarretan nagusiki, baina baita hodei, ibai, aintzira eta bestelakoetan ere.

Urak lurrazalaren %75 estaltzen du. Ur horren % 97,2 gazia da, eta % 2,8 geza. Ur

geza horren % 1 baino ez dago egoera likidoan, gainerakoapoloetanizoztuta.

Ura da baldintza naturaletan hiru egoera fisikoetan aurki daitekeen gai bakarra

da .Urak ez dauka ez , zapore , ez kolore , ezta usainik ere.

Meteorologiak , ez bezala , klimatologia atmosferaren aldaketa epe luzerara ikertzendu . Hau ,da meterologia fenomenoen aldizkakotasuna urte eta milurtekoetan

zeher ikertzen du . Klimatologoek klimen ezaugarriak eta aldakorrak egiten dituzten

egileak , ikertzen dituzte , etorkizuneko klima aldaketa iragartzeko .Hori egiteko ,

klima ereduak erabiltzen dituzte .

Horretarako , klimatologia astrofisika , fisika atmosferikoa , kimika , ekologia ,

geologia , geofisika , hidrologia eta ozeanografia zientziekin harremanak ditu .

Agian klima ikertzeko lehendabiziko zientzalaria Erdi Aroko Txinan bizi zen Shen

Kuo (1031-1095) zen .Honek harri bihurtutako banbuetan Yanzhoun (gaur egungo

Yan' an , Shaanxi probintzian ) bere bizilekuaren urtaro lehorrak ikusi zituen .

1686 Edmund Halleyk Hego Hemisferioko haizeen mapa argiratu zuen .Benjamin

bnghmjgFranklinek Golkoko itsaslasterra aurkitu zuen . Francis Galtonek antizikloi

hitza asmatu zuen . Baina Helmut Landsberg izan zen klimatologia modernoaren

sortzailea , estalistika -azterketa erabiltzeari ekin zionean .

http://var/wiki/Oxigenohttp://var/wiki/Hidrogenohttp://var/wiki/Giro-tenperaturahttp://var/wiki/Giro-tenperaturahttp://var/wiki/Likidohttp://var/wiki/Lurhttp://var/wiki/Ozeanohttp://var/wiki/Polohttp://var/wiki/Hodeihttp://var/wiki/Ibaihttp://var/wiki/Aintzirahttp://var/wiki/Ur_gazihttp://var/wiki/Ur_gezahttp://var/wiki/Polo_geografikohttp://var/wiki/Izotzhttp://var/wiki/Hidrogenohttp://var/wiki/Giro-tenperaturahttp://var/wiki/Giro-tenperaturahttp://var/wiki/Likidohttp://var/wiki/Lurhttp://var/wiki/Ozeanohttp://var/wiki/Polohttp://var/wiki/Hodeihttp://var/wiki/Ibaihttp://var/wiki/Aintzirahttp://var/wiki/Ur_gazihttp://var/wiki/Ur_gezahttp://var/wiki/Polo_geografikohttp://var/wiki/Izotzhttp://var/wiki/Oxigeno