OINARRIZKO CURRICULUM DISEINUA

ARTE GRAFIKOEN INDUSTRIETAKO

PRODUKZIOKO GOI-MAILAKO TEKNIKARIA

2

Aurkibidea

1. Tituluaren identifikazioa........................................................................................ 4 1.1. Izena.................................................................................................................... 4 1.2. Maila. .................................................................................................................. 4 1.3. Heziketa-zikloaren iraupena. .............................................................................. 4 2. Erreferentea (lanbide-perfila). ............................................................................... 4 2.1. Gaitasun orokorra. .............................................................................................. 4 2.1.1. Lanbide-gaitasunak. .......................................................................... 4 2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia. ........................................................... 4 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak. .................................................... 5 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena. ......................................................................... 6 3. Irakaskuntzak. ........................................................................................................ 7 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak. ............................................................... 7 3.2. Lanbide-moduluak. ............................................................................................. 8 1. Lanbide moduloa: Arte grafikoen industrietako produkzioaren antolamendua .............................................................................................. 8 2. Lanbide moduloa: Aurrreinprimaketa-prozesuak ................................... 13 3. Lanbide moduloa: Inprimaketa-prozesuak ............................................. 20 4. Lanbide moduloa: Inprimaketa osteko prozesuak .................................. 26 5. Lanbide moduloa: Arte grafikoen industrietako kalitate-kudeaketa ....... 32 6. Lanbide moduloa: Arte grafikoetako produkzio-materialak ................... 37 7. Lanbide moduloa: Arte grafikoen industrietako segurtasun planak ....... 42 8. Lanbide moduloa: Lan-giroko harremanak ............................................ 46 9. Lanbide moduloa: Lan-prestakuntza eta orientabidea ............................ 50 10. Lanbide moduloa: Hizkuntza teknikoa ................................................. 54 11. Lanbide moduloa: Lantokiko prestakuntza ........................................... 56 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa. .................................... 58 3.3.1. Iraupenak. .......................................................................................... 58 3.3.2. Sekuentziazioa. ................................................................................. 59 4. Irakasleak. .............................................................................................................. 59 4.1. “Arte grafikoen industrietako produkzioa” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan

irakaskuntza-atribuzioa duten irakasleen espezialitateak. .................................. 59 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko. ........................................ 60 5. Irakaskuntzak emateko gutxieneko baldintzak. ..................................................... 60 5.1. Espazioak. ........................................................................................................... 60 6. Sarbideak eta/edo ibilbideak. ................................................................................. 61 6.1 Unibertsitate-ikasketetarako sarbidea. ................................................................. 61

3

7. Konbalidazioak eta korrespondentziak. ................................................................. 61 7.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak. ...... 62 7.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak. ........... 62

4

1. Tituluaren identifikazioa 1.1. Izena: "Arte grafikoen industrietako produkzioa". 1.2. Maila: Goi-mailako Berariazko Lanbide Heziketa. 1.3. Iraupena: 2.000 ordu. 2. Erreferentea (lanbide-perfila) 2.1. Gaitasun orokorra Teknikari honentzako produkzio-sistemaren lanbide-prestakuntzako baldintza orokorrak honako hauek dira: • Industria grafikoetako produkzioa definitzea, antolatzea, programatzea, ikuskatzea

eta kontrolatzea, produkzioa ezarritako kalitatearekin, produktibitatearekin eta kostuekin lortzearren.

Teknikari honek, nolanahi ere, arkitektoen, ingeniarien edo lizentziatuen eta/edo arkitekto teknikoen, ingeniari teknikoen edo diplomatuen ikuskapen orokorrarekin jardungo du.. 2.1.1. Lanbide-gaitasunak • Produkzio-planak eta informazio teknikoa interpretatzea eta metodo, kalitate eta beste kontzeptu

batzuei buruzko argibide idatzietan zehaztea, prozesu grafikoak doitzeko, produzitzeko eta kontrolatzeko.

• Industria grafikoetako produkzioa antolatzea, honen plangintza egitea eta programatzea, aurreinprimaketa, inprimaketa eta paperaren eta kartoiaren koadernaketa eta manipulazioa, hauek merkaturatzeko ekipoak, baliabideak eta materialak finkatuz.

• Mantentze prebentibo eta zuzentzaileko lanak ikuskatzea, produkzio-baliabideen funtzionamendu zuzena ziurtatzearren.

• Industria grafikoetako fabrikazioa ikuskatzea, produkzioa ezarritako kalitatea, produktibitatea eta epeak betez eta anomaliak eta kontingentziak ebatziz lortzearren.

• Beheragoko maila duten beste teknikari batzuen lana antolatu eta zuzentzea. • Produkzio-prozesuaren alderdi tekniko, antolamendu-alderdi, alderdi ekonomiko eta giza alderdi

desberdinei dagokienez ikuspegi globala eta integratua. • Bere lanbidearekin loturiko tekniketan, lan-antolamenduetan eta alderdi ekonomikoetan gertatutako

aldaketen ondorioz sortzen diren lan-egoera berrietara egokitzea. • Bere talde funtzionaleko kideekin etengabeko harremanak izatea, taldeari esleitzen zaizkion helburuak

lortzeaz arduratzea, gainerakoen lana errespetatuz, talde-zereginak antolatu eta garatuz eta azaltzen diren oztopoak gainditzen lagunduz, lankideen eta menpekoen ideiekiko jarrera tolerantea izanik.

• Harreman funtzionala duen sailekin, hau da, mantentze-sailarekin, kalitate-sailarekin, diseinu-sailarekin eta merkataritza-sailarekin, denbora eta modu egokian komunikatzea.

• Bere menpe dauden langileei kalitateari, ingurumen-trataerari, segurtasunari eta lan-osasunari buruzko argibideak ematea.

2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia Teknikari honi, goragoko maila duten teknikariek esleitutako funtzioen eta helburuen esparruan eta dagozkion lanerako arloetan, oro har, ondoko autonomia-gaitasunak eskatuko zaizkio: • Produktuaren eta fabrikazio-prozesuen informazio teknikoa interpretatzea. • Laneko fitxak eta aginduak lantzea eta lana banatzea.

5

• Produkzioaren kontrolari buruzko informazioa lantzea eta kudeatzea. • Lan-baldintzak eta lan-parametroak zehaztea. • Anomaliak eta kontingentziak ebaztea. • Giza baliabideak eta lan-errendimendua optimizatzea eta kontrolatzea. • Berrikuntza teknologikoei eta produkzioko berrikuntzei buruzko informazioa eta prestakuntza. • Ingurumenari eta langileen segurtasunari buruzko araudietako neurriak betetzea eta lan-baldintzak

ikuskatzea. Produkzioko teknikari honek fabrikatuko den produktuari eta produkzioa gauzatzeko beharrezko prozesuari buruzko informazioaren arabera jardungo du. Adierazitako informazioa modu askotara isla daiteke: kasu batzuetan bezeroak gaineratutako produktuaren zehaztapenak (planoak, maketak, ereduak edo jatorrizkoak) abiapuntu izanik landuko da eta beste kasu batzuetan dagokion lantegi edo sekzioan maneiatzeko oso definitutako informazioa erabiliko du. Industria grafikoetako produkzioko teknikariak beste teknikari batzuekin jardungo du lankidetzan produktua garatzerakoan, bai eta hornitzaileekin, azpikontratugileekin eta bezeroekin ere. 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak Ondokoak dira profesionalak burutu eta/edo azaldu behar dituen burutzapen eta portaera esanguratsuenak: 1. Arte grafikoen industrietako produkzioa antolatzea. • Produktu grafikoak fabrikatzeko aginduak eta produktuak jasotzea, aztertzea eta teknikoki ebaluatzea. • Produkzioa egiteko prozesuen, prozeduren eta lehengaien ezaugarriak definitzea. • Industria grafikoetako produkzioko epe ertain eta laburreko jarduketak zehazteko baliagarriak diren aurrekontu ekonomikoak

lantzea. • Produkzioa kontrolatzeko metodoa ezartzea, aurrekontuetan barne hartutako kostuak ebaluatzearren. • Neurri zuzentzaileak hartzea ahalbidetuko duten ezaugarriak eta prozesuak egiaztatzeko kontrolak ezartzea. • Jatorrizko, material eta tarteko produktuen produkzio- eta fluxu-programa ezartzea eta hauen jarraipena egitea fotomekanikan,

inprimaketan, koadernaketan eta manipulazioetan, epeak betetzearren. • Informazio teknikoa eta produktuen informazioa mantentzeko prozedurak ezartzea, betiere eskatzen den prestasuna eta

segurtasuna gordez. 2. Aurreinprimaketa-prozesuetako produkzioa kudeatzea eta ikuskatzea * Jasotako informazio teknikoa abiapuntu izanik, aurreinprimaketa-prozesuetako lanak ezartzea, giza baliabideak eta baliabide

materialak esleituz eta prozesua optimizatzeko beharrezko argibideak emanez. * Aurreinprimaketa-prozesuak ikuskatzea, ezarritako produkzio- eta kalitate-mailak lortzearren. * Lan-taldea teknikoki trebatzea, taldearen eguneratzeak produkzioa eraginkortasunez eta ezarritako kalitatearen arabera egin

dadin ahalbide dezan. * Aurreinprimaketako ekipoen prebentziozko mantentze-lanak definitzea eta hauek egiteko planak ezartzea, lanaren baldintzak

eta mantentzearen kostua optimizatuz. * Bere erantzukizunpeko arloko langileak zuzentzea eta koordinatzea, aurreinprimaketako prozesuaren produktibitatea eta martxa

egokia ziurtatzearren. * Segurtasunari, higieneari eta ingurumenari buruzko araudiak betetzea eta betearaztea. 3. Inprimaketa-prozesuetako produkzioa kudeatzea eta ikuskatzea * Jasotako informazio teknikoa abiapuntu izanik, inprimaketa-prozesuetako lanak ezartzea, giza baliabideak eta baliabide

materialak esleituz eta prozesua optimizatzeko beharrezko argibideak emanez. * Inprimaketa-prozesuak ikuskatzea, tirada ezarritako kantitatean, kalitatean eta epean. * Lan-taldea teknikoki trebatzea, taldearen eguneratzeak produkzioa eraginkortasunez eta ezarritako kalitatearen arabera egin

dadin ahalbide dezan.

6

* Inprimaketako ekipoen prebentziozko mantentze-lanak definitzea eta hauek egiteko planak ezartzea, lanaren baldintzak eta mantentzearen kostua optimizatuz.

* Bere erantzukizunpeko arloko langileak zuzentzea eta koordinatzea, inprimaketako prozesuaren produktibitatea eta martxa egokia ziurtatzearren.

* Ekipoei, baliabideei, produktuei eta langileei dagokienez, kasuak kasu hartu beharreko babes-, segurtasun- eta ingurumen-neurriak ezartzea eta betearaztea.

4. Koadernaketa- eta manipulazio-prozesuetako produkzioa kudeatzea eta ikuskatzea * Jasotako informazio teknikoa abiapuntu izanik, papera eta kartoia koadernatzeko eta manipulatzeko prozesuetako lanak

ezartzea, giza baliabideak eta baliabide materialak esleituz eta prozesua optimizatzeko beharrezko argibideak emanez. * Koadernaketa eta manipulazio-prozesuak ikuskatzea, ezarritako produkzio- eta kalitate-mailak lortzearren. * Lan-taldea teknikoki trebatzea, taldearen eguneratzeak produkzioa eraginkortasunez eta ezarritako kalitatearen arabera egin

dadin ahalbide dezan. * Koadernaketako eta manipulazioko ekipoen prebentziozko mantentze-lanak eta hauek egiteko planak ezartzea, lanaren

baldintzak eta mantentzearen kostua optimizatuz. * Bere erantzukizunpeko arloko langileak zuzentzea eta koordinatzea, koadernaketa- eta manipulazio-prozesuaren produktibitatea

eta martxa egokia ziurtatzearren. * Ekipoei, baliabideei, produktuei eta langileei dagokienez, kasuak kasu hartu beharreko babes-, segurtasun- eta ingurumen-

neurriak ezartzea eta betearaztea. 5. Prozesu grafikoko produktuen kalitatea ziurtatzea * Kalitate-plana interpretatzea eta berau gauzatzeko ekintzak eta helburuak definitzea. * Ezarritako kalitate-helburuak eta kontrol-plana abiapuntu izanik, proba eta laginen entseguetarako, ikuskapenerako eta

egiaztapenerako prozedurak finkatzea. * Horniduren kalitatea kontrolatzeko sistema definitzea, hornigaien kalitatea bermatzearren eta jasotze-kontrolaren kostuak

murriztearren, dagokion araudia eta jasotako jarraibideak aplikatuz. * Lehengaiak, amaierako produktuak eta produktu erdilanduak biltegiratzeko ordena eta baldintzak finkatzea, hauen kalitatea

gordetzearren. * Kalitate-plana betetzen dela ikuskatzea, prozesuan zehaztutako kalitate-maila mantentzearren. * Materialen eta produktuen kalitatearen datuak biltzea eta txostenak jaulkitzea. 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena • Lanbide- eta lan-ingurunea Lanbide-irudi honek arte grafikoen produkzioko sektoreetan egingo du lan eta bereziki ondoko jarduerak burutzen dituzten enpresetan: testu eta irudi fotomekanikoen trataera, inprimaketa-formaren muntaia eta lorpena, sistema desberdinen bidezko inprimaketa, paperaren, kartoiaren eta bestelako material inprimatuen manipulazioa eta koadernaketa. Orokorrean enpresa hauek txikiak edo ertainak dira eta adierazitako jarduera bat edo bat baino gehiago, betiere jarraituak badira, egiten dituzte. Oso gutxik betetzen dute prozesu grafikoa oso-osorik. “Arte grafikoen industrietako produkzioko goi-mailako teknikaria” produkzioaren arloan, goragoko maila duen teknikari baten koordinaziopean, edo enpresa txikietan, enpresa honetako arduradun tekniko gisa, integratuko da. • Ingurune funtzionala eta teknologikoa Enpresaren eta produkzio-prozesuaren antolamendu-egitura kontuan izanik, irudi honek funtzio-kopuru handiagoa edo txikiagoa hartu ahal izango du bere gain: enpresa txikietan produkzio-prozesu osoa antolatu edo ikuskatzetik, produkzioaren atal desberdinak antolatu edo ikuskatzera bitartean, enpresa handien kasuan.

7

Jardueren koordinazioa eskatzen duten lanetan (kalitatearen kontrola edo mantentzea, biltegiratzea eta bidalketak, sustapenean eta banaketan esate baterako) laguntzen du. Bere lanean esku hartzen duten teknika eta ezagutza teknologikoek prozesu grafikoen esparrua hartzen dute eta zuzenean lotzen dira ondokoarekin:

• Fabrikazio-prozesuarekin: aurreinprimaketa, inprimaketa eta inprimaketa osteko produkzioko sistema

desberdinen eta erabilitako teknika desberdinen makinak eta ekipoak eta hauen prestazioak. • Erabilitako lehengaien, erdilandutako produktuen eta amaierako produktuen ezaugarriak eta

propietateak ezagutzearekin. • Lanbideak, ereduzko lanposturik garrantzitsuenak Lanbide-orientazioko helburua izanik, ondoren, ikasleak tituluaren perfilean definitutako lanbide-gaitasuna eskuratu ondoren bete ditzakeen lanbideak eta lanpostuak aipatzen dira. • Produkzio grafikoko teknikaria. • Aurreinprimaketako teknikaria (testu-trataera, irudi-trataera, testu eta irudien mihiztadura). • Inprimaketa formaren muntaia, lorpen eta trazadurako teknikaria. • Offset bidezko inprimaketako teknikaria. • Serigrafia bidezko inprimaketako teknikaria. • Industria-koadernaketako teknikaria. • Paperaren eta kartoiaren manipulazioko teknikaria (konplexuak, poltsak, estrusioa). 3. Irakaskuntzak 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak I. Lanbidearekin loturiko informazio teknikoa bildu eta sistematizatzea, informazioaren edukia

aztertuz eta informazio-iturriak bere lana optimizatzeko euskarri eta baliabide gisa eta bere ezagutzak eguneratzeko elementu gisa baloratuz.

II. Aurreinprimaketa, inprimaketa eta inprimaketa osteko lanak antolatzea produkzio eta kontrolaren programa eginez eta beharrezko informazioa kudeatuz, produkzio-helburuak eraginkortasunez eta errentagarritasunez lortzearren.

III. Lan-taldea eraginkortasunez koordinatzea, lanpostu desberdinen baldintzak eta langileen beharrak eta errendimendua ebaluatuz, giza baliabideen jarduna optimizatzearren.

IV. Aurreinprimaketa, inprimaketa eta inprimaketa osteko prozesuen burutzapena autonomiaz eta erantzukizunez koordinatzea, prozesuen ezaugarriak eta parametroak ezarriz eta makinen eraginkortasuna, trataeren burutzapena eta prozedurak kalitate-, segurtasun- eta produktibitate-baldintza egokietan betetzen direla eta ingurumena babesteko arauak betetzen direla kontrolatuz.

V. Prozesuaren fase desberdinetan lehengaiak eta bitarteko produktuak ebaluatzea, funtsezko ezaugarriak eta parametroak identifikatuz, entsegu-prozedurak aukeratuz eta emaitzak baloratuz, beronen trataeraren bideragarritasuna eta/edo aldez aurretik finkatutako zehaztapenekiko egokitzapen-maila zehaztearren.

VI. Aurreinprimaketa, inprimaketa eta inprimaketa osteko prozesuetan sortzen diren arazo teknikoak eta antolamendu- eta lan-arazoak ebaztea eta hauek eragin dituzten arrazoiak diagnosia egitea, bidezko neurriak hartu ahal izateko.

VII. Industria-jarduera arautu eta baldintzatzen duen lege-, ekonomia- eta antolamendu-esparrua ulertzea, lan-harremanetatik eratorritako eskubide eta betebeharrak eta lan-munduratzeko mekanismoak identifikatuz.

VIII. Lanbidearekin lotzen diren informazio-iturriak kritikoki aukeratzea eta baloratzea eta, honela, bere kabuz ikasteko ahalmena garatzeko eta bere lanbide-gaitasunak sektoreko teknologia- eta antolamendu-aldaketetara egokitu eta bilakatzeko aukera izatea.

8

IX. Sektore edo esparru honetan ingurumenarekiko inpaktu negatiboak murrizteko garatu beharreko prozesuetarako irtenbideak ezartzen laguntzea eta parte hartzea eta bere lanbide-jardueraren bitartez prozesuetan kalitatea etengabe hobetzeko ahaleginean parte hartzea.

3.2. Lanbide-moduluak 1. lanbide-modulua. ARTE GRAFIKOEN INDUSTRIETAKO PRODUKZIOAREN

ANTOLAMENDUA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Prozesu grafikoaren osotasuna eta bere fase desberdinak (aurreinprimaketa, inprimaketa, inprimaketa

ostea) eta industria grafikoen antolamendu-, funtzio- eta produkzio-egitura aztertzea. 2. Industria grafikoetako produkzioa merkaturatzeko eta jarraipena egiteko beharrezko dokumentazio

teknikoa aztertzea. 3. Industria grafikoetako produkzioan epe labur eta ertainean egin beharreko jardunak zehazteko

baliagarriak izango diren ekonomia-aurrekontuak lantzea. 4. Hornidura- eta erosketa-lanetan erabilitako prozesuak eta metodoak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Prozesu grafikoaren osotasuna eta bere fase desberdinak (aurreinprimaketa, inprimaketa, inprimaketa ostea) eta industria grafikoen antolamendu-, funtzio- eta produkzio-egitura aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Industria grafiko desberdinak prozesu-motaren, produktuaren eta tamainaren arabera bereiztea eta

ekonomia-, produktibitate- eta lehiakortasun-faktoreekin erlazionatzea. • Sektore grafikoko ereduzko lanposturik esanguratsuenak deskribatzea, bilakaeraren joerak aditzera

emanez. • Aurreinprimaketa, inprimaketa eta inprimaketa osteko prozesu eta sistemarik nagusienak azaltzea,

faseak eta lanak makina-motarekin, sarrera eta irteerako produktuekin eta materialekin erlazionatuz • Diseinuaren ikuspuntutik, produktu jakin baten ezaugarriak definitzea:

− Formatuak eta neurriak. − Tipologia. − Koloreak. − Euskarriak. − Koadernaketa eta akabera.

• Produktu jakin bat abiapuntu izanik, produktu hau lantzerakoan esku hartu duten aurreinprimaketa, inprimaketa eta inprimaketa osteko fase desberdinak zerrendatu eta sekuentziatzea.

• Aurreinprimaketa, inprimaketa edo inprimaketa osteko prozesu baten suposizioa abiapuntu izanik, produkzio-zonen, makineriaren eta instalazioen banaketari buruzko eskema egitea, materialen eta tarteko produktuen fluxua justifikatuz.

2. Industria grafikoetako produkzioa merkaturatzeko eta jarraipena egiteko beharrezko dokumentazio teknikoa aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Bidezko dokumentazio teknikoa (liburuak, aldizkariak, fitxa teknikoak, txostenak) aukeratu eta

erlazionatzea, egin behar den prozesu grafiko jakin bati jarraituz. • Enpresa eta azoketara egindako bisitaldietan bildutako dokumentazio teknikoa, katalogoak edo

aldizkari teknikoak abiapuntu izanik, produkziorako alderdi tekniko eta antolamendu-alderdi garrantzitsuenak laburbilduko dituen txostena egitea.

• Metodoak aztertzean, plangintza egitean eta programatzerakoan (mugimenduak, zereginak, denbora) erabili beharreko grafikoak eta diagramak lantzea.

9

• Behar bezala zehaztutako produkzio grafikoko suposizioa abiapuntu izanik, produkzioa lortzea ahalbidetuko duen eta ondokoa bilduko duen informazioa lantzea: − Lan-sekuentzia, produkzioaren fase nagusiak barne. − Lan bakoitzerako tarteko produktuak eta beharrezko materialak. − Beharrezko ekipo, makina eta programa informatikoak. − Giza baliabideak. − Produkzioaren denbora partzialak eta guztizkoak.

• Behar bezala zehaztutako aurreinprimaketako suposizio praktikoa abiapuntu izanik, aurreinprimaketan erabiltzen diren zeinuak, laburdurak eta kodeak dituen lan-agindua betetzea, ondokoa ezarriz: − Lanaren ezaugarriak:

∗ Erabili beharreko aurreinprimaketa-sistema. ∗ Material fotosentikorraren mota. ∗ Orrialdearen neurriak, marjinak, zutabeak, ezaugarri tipografikoak. ∗ Irudiaren aldaketak. ∗ Filmaketaren eta kalitatearen parametroak. ∗ Proba-sistemak. ∗ Burutzapen-denborak.

• Behar bezala zehaztutako inprimaketako suposizio praktikoa abiapuntu izanik, inprimaketan erabiltzen diren zeinuak, laburdurak eta kodeak dituen lan-agindua betetzea, ondokoa ezarriz: − Lanaren ezaugarriak:

∗ Erabili beharreko inprimaketa-sistema. ∗ Makinaren formatua. ∗ Inprimaketa-formak. ∗ Inprimatu beharreko euskarri-mota (tipoa, barnekoa edo azala, formatua, pisua) eta -kantitatea

(ale-kopurua). ∗ Orrialde-kopurua. ∗ Tinta-motak eta -kantitatea. ∗ Inprimaketaren sekuentzia.

− Kalitate-parametroak: ∗ Masaren dentsitatea. ∗ Inprimaketaren kontrastea. ∗ Trappinga. ∗ Estanpazio-irabazia.

− Burutzapen-denborak. • Behar bezala zehaztutako inprimaketa osteko suposizio praktikoa abiapuntu izanik, inprimaketa

ostean erabiltzen diren zeinuak, laburdurak eta kodeak dituen lan-agindua betetzea, ondokoa ezarriz: − Lanaren ezaugarriak:

∗ Koadernatzeko edo manipulatzeko sistemak. ∗ Finkatzeko metodoa. ∗ Ale-kopurua. ∗ Erabili beharreko materialak (kartoia, kartoitxoa, polietilenoa). ∗ Burutzapen-denborak.

3. Industria grafikoetako produkzioan epe labur eta ertainean egin beharreko jardunak zehazteko baliagarriak izango diren ekonomia-aurrekontuak lantzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aurrekontuek enpresa-plangintzaren barruan duten funtzioa azaltzea. • Industria grafikoan erabiltzen diren aurrekontu-mota desberdinak egiterakoan aintzat hartu behar diren

aldaerak deskribatzea. • Guztiz amaituta dagoen produktu grafikoa (aldizkaria, liburua, liburuxka, etiketa, bilgarria) abiapuntu

izanik, produkzioan erabili diren materialen kantitateak kalkulatzea, ondokoa kontuan izanik: − Ale-kopuruaren araberako paper-kantitatea. − Tinta desberdinen kopurua eta hauen kantitatea. − Koadernaketa- eta manipulazio-mota. − Irudi-trataeraren mota. − Egindako proba-mota.

10

• Bezero baten agindua deskribatuko duen aurrekontu praktikoa abiapuntu izanik, materialen kostua, lanen sekuentzia (produkzioaren plangintza), esku-lana eta etekina kontuan hartuko duen aurrekontua lantzea.

• Zenbatetsitako aurrekontua eta simulatutako datuak dituen kasu praktikoa abiapuntu izanik: − Desbideratzeak kalkulatzea. − Hauen arrazoiak eta sortzen dituzten ondorioak aztertzea. − Irtenbide alternatiboak proposatzea.

4. Hornidura- eta erosketa-lanetan erabilitako prozesuak eta metodoak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Izakinak kontrolatzeko sistema nagusiak aztertzea, hauen alde onak, eragozpenak eta aplikazioak

baloratuz. • Kontrolaren dokumentazioa lantzea eta izakinen inbentarioa egitea (eskari-orriak, jasotze-orriak),

datu-basea erabilita. • Suposiziopeko datuak abiapuntu izanik, gutxieneko bilkina, gehienekoa eta egokia zehaztea eta

grafiko bidez irudikatzea. • Enpresak behar dituen hornitzaileak, produktuak edo lehengaiak merkatuan bilatzeko eskura dauden

informazio-iturriak identifikatzea. • Eskaintzak eskatu eta ebaluatzeko irizpide eta prozedura desberdinak definitzea. • Erosi beharreko artikuluak eta erosketa-programa osatzen duten aldagaiak aukeratzerakoan eragina

duten faktoreak identifikatzea. • Behar bezala zehaztutako suposizio praktiko batean, erosketa-kontratua egitea, horretarako

terminologia egokia erabiliz eta eduki zuzena barne hartuz. c) Edukiak I. multzoa : ENPRESA GRAFIKOA ETA BERE PRODUKZIO-PROZESUAK Prozedurazkoak: • Arte grafikoetako sektorean dauden enpresa-mota desberdinak aztertzea eta bereiztea. • Enpresa grafikoaren ekonomia-, produktibitate- eta lehiakortasun-faktoreak aztertzea. • Prozesu grafikoa osatzen duten fase eta lan desberdinak aztertzea. • Produkzio-zonen, makineriaren eta instalazioen banaketari buruzko eskema egitea, materialen eta

tarteko produktuen fluxua adieraziz. • Aurreinprimaketa, inprimaketa eta inprimaketa osteko prozesu eta sistemarik nagusienak azaltzea eta

konparatzea, faseak eta lanak erabilitako makina-motarekin, sarrera eta irteerako produktuekin eta materialekin erlazionatuz.

• Sektore grafikoaren ereduzko lanposturik esanguratsuenekin loturiko alderdiak aztertzea. • Produktu grafikoen berezko ezaugarriak eta hauen sailkapena definitzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Enpresa grafikoa:

− Izaera eta egitura. Kopurua, mota, tamaina, banaketa. − Ereduzko konfigurazioa. − Bilakaera: sektore grafikoaren integrazio bertikala. − Eskaintza eta eskaria. Produktu grafikoaren xedea. − Zerbitzuen azpikontratazioa. − Industria grafikoko produktuen sailkapena, diseinuaren ikuspuntutik; horretarako, ondokoa aintzat

hartuz: ∗ Formatuak eta neurriak. ∗ Tipologia. ∗ Koloreak. ∗ Euskarriak. ∗ Koadernaketa eta akaberak.

• Prozesu grafikoaren oinarrizko faseak eta lanak:

11

− Prozesuaren informazioa: aurreinprimaketa, inprimaketa eta inprimaketa ostea. − Produkzioko makinak eta instalazioak: prestazioak, errendimenduak, antolaera tipikoak. − Material eta produktuen fluxua. Mugimenduen ekonomia. − Lan-denborak ebaluatzeko metodoak:

∗ Lan-denbora. ∗ Errendimenduak. ∗ Talde-lana.

− Mantentzea: planak, antolamendua, alderdi ekonomikoak. − Giza baliabideak.

Jarrerazkoak • Sektore grafikoaren osotasuna ezagutzeko interesa azaltzea. • Lana taldean egiteko beharra eta pertsonen arteko harremanen beharra baloratzea, enpresa grafikoa

osatzen duten sail desberdinetara zabalduta. • Lan-metodo berriak bere egitea. • Aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea. II. multzoa: INDUSTRIA GRAFIKOKO PRODUKZIOAREN PLANGINTZA ETA

KONTROLA Prozedurazkoak: • Industria grafikoaren barruan produkziorako alderdi tekniko eta antolamendu-alderdirik

esanguratsuenak aztertzea. • Argitalpen-produkzioan erabiltzen diren metodoak, planak eta plangintzak aintzat hartuko dituzten

grafikoak eta diagramak lantzea. • Argitalpen-produkzioan erabili beharreko prozesu grafikoari egokitzen zaion dokumentazio teknikoa

aukeratzea. • Aurreinprimaketan, inprimaketan eta inprimaketa ostean erabiltzen diren zeinuak, laburdurak eta

kodeak dituzten lan-aginduak betetzea. • Produkzio grafikoa burutzea ahalbidetuko duen informazioa lantzea, ondokoa adieraziz:

− Lan-sekuentzia egokiak, produkzioaren fase nagusiekiko. − Lan bakoitzerako tarteko produktuak eta beharrezko materialak. − Lan bakoitzerako beharrezko ekipo, makina eta programa informatikoak. − Prozesuan inplikatutako giza baliabideak. − Produkzioaren denbora partzialak eta guztizkoak.

• Izakinak kontrolatzeko sistema nagusiak aztertzea, hauen alde onak, eragozpenak eta aplikazioak baloratuz.

• Enpresa grafikoan produkzioaren plangintza eta programazioa egiteko sistema desberdinak aztertzea. • Kontrolaren dokumentazioa lantzea, izakinen inbentarioa eta kontrola egiteko, datu-baseak erabilita. • Materialen gutxieneko bilkina, gehienekoa eta egokia zehaztea eta diagrama bidez irudikatzea.

Material-gastuaren jarraipena egitea. • Hornitzeko sistema eta metodo desberdinak eta izan daitezkeen hornitzaile desberdinak deskribatzea. • Enpresak behar dituen hornitzaileak, produktuak edo lehengaiak merkatuan bilatzeko eskura dauden

informazio-iturri desberdinak identifikatzea. • Eskaintzak eskatu eta ebaluatzeko erabili beharreko irizpide eta prozedura desberdinak definitzea. • Erosi beharreko artikuluak eta erosketa-programa osatzen duten aldagai desberdinak aukeratzerakoan

eragina duten faktoreak identifikatzea. • Erosketa-kontratua egiterakoan aintzat hartu beharreko alderdi desberdinak aztertzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Plangintza-sistemak. Produkzio-maila egokia zehaztea. Programazioa. • Jarraipena. Eskariaren zenbatespenaren arabera programatzea produkzioa. Lotekako merkaturatzea.

Lanen definizioa. Burutzapen-kontrola eta merkaturatzea. Kostuak aurreikustea eta emaitzak kontrolatzea.

• Industria grafikoko materialen eta produktuen fluxua.

12

• Enpresa-plangintza eta programazioa. Mugimenduak, zereginak eta denborak. Lan-sekuentzia produkzioaren fase nagusietan. Produkzioaren denbora partzialak eta guztizkoak. Giza baliabideak. Beharrezko ekipo, makina eta programa informatikoak. Jarraipena.

• Aurreinprimaketako lan-agindua. Egindako lanari dagokionez erabilitako zeinuak, laburdurak eta kodeak: − Aurreinprimaketa-sistema. − Material fotosentikorraren mota. − Orrialdearen neurriak, marjinak, zutabeak, ezaugarri tipografikoak. − Irudiaren aldaketak. − Filmaketaren eta kalitatearen parametroak. − Proba-sistemak. − Burutzapen-denborak.

• Inprimaketako lan-agindua. Egindako lanari dagokionez erabilitako zeinuak, laburdurak eta kodeak: − Inprimaketa-sistemak. − Makinaren formatua. − Inprimaketa-formak. − Inprimatu beharreko euskarri-mota (tipoa, barnekoa edo azala, formatua, pisua) eta -kantitatea

(ale-kopurua). − Orrialde-kopurua. − Tinta-motak eta -kantitatea. − Inprimaketaren sekuentzia. − Kalitate-parametroak: Masaren dentsitatea. Inprimaketaren kontrastea. Trappinga. Estanpazio-

irabazia. − Burutzapen-denborak.

• Inprimaketa osteko lan-agindua. Egindako lanari dagokionez erabilitako zeinuak, laburdurak eta kodeak: − Koadernatzeko edo manipulatzeko sistemak. − Finkatzeko metodoa. − Ale-kopurua. − Erabili beharreko materialak (kartoia, kartoitxoa, polietilenoa). − Burutzapen-denborak.

• Bilkinen kudeaketa. Bilkinak eta produkzioa. Beren eragina. Erosketaren lote ekonomikoa. Biltegiratze-kostuaren portzentaia. Segurtasun-bilkina. Data finkoetan berriro hornitzea. Kantitate finkoetan berriro hornitzea. Fabrikatzen ari diren materialen bilkina.

• Produkzioaren kudeaketaren kontzeptuak. Hauen kontrola. Helburuak. Produkzio-diagramak. • Produkzioaren aplikazio informatikoak. Ordenagailuz lagunduriko produkzioa. Beharren eta

baliabideen plangintza. Jarrerazkoak: • Zuhurtasuna eta ordena industria grafikoaren antolamenduan eta produkzioan inplikaturiko

parametroak jasotzerakoan. • Enpresa grafikoan produkzioarekin loturiko alderdi eta parametro desberdinak ezagutzeko interesa

azaltzea. • Lana taldean egiteko beharra eta pertsonen arteko harremanen beharra baloratzea, enpresa grafikoa

osatzen duten sail desberdinetara zabalduta. • Lan-metodo eta teknologian gertatu diren azken aurrerapenak bere egitea eta hauek enpresan barne

hartzeko beharrezko interesa bere egitea. • Segurtasunari, higieneari eta ingurumena babesteari buruzko arauak behatzea. • Arte grafikoko industriaren barruan produkzioa antolatzerakoan lan egiteko modu eta kontzeptu

desberdinak bere egitea. • Enpresaren plangintza egiteko metodo berriak ezagutzeko eta produkzioa hobetzeko aintzat hartu

beharreko aurrerapen teknologikoak ezagutzeko interesa. • Lankidetzarako, enpresa osatzen duten sail desberdinen artean koordinatzeko, talde-lanean aritzeko

eta lankidetzan aritzeko aldeko jarrera. • Lan-metodo berriak bere egitea eta aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea.

13

III. multzoa: PRODUKZIO GRAFIKOKO AURREKONTUEN KALKULUA ETA KOSTUEN KONTROLA

Prozedurazkoak: • Aurrekontuek enpresa-plangintzaren barruan duten funtzioa azaltzea. • Industria grafikoan sortzen diren aurrekontu-mota desberdinak egiterakoan aintzat hartu behar diren

aldaerak deskribatzea. • Industria grafikoko produkzioan epe labur eta ertaineko jardunak zehaztea ahalbidetuko duten

aurrekontu ekonomikoak lantzea. • Lan jakin baten produkzioan erabili diren materialen kantitateak kalkulatzea, ondokoa kontuan izanik:

− Ale-kopuruaren araberako paper-kantitatea. − Tinta desberdinen kopurua eta hauen kantitatea. − Koadernaketa- eta manipulazio-mota. − Irudi-trataeraren mota. − Egindako proba-mota.

• Zenbatetsitako aurrekontuarekiko desbideratzeak kalkulatzea, desbideratze hauek eragin dituzten arrazoiak eta desbideratzeen ondorioak aztertuz eta soluzio alternatiboak proposatuz.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Enpresa-plangintzako aurrekontuen ordena. Industria grafikoaren barruko aurrekontu-mota

desberdinak egitea. Aurrekontuak burutzerakoan aintzat hartu beharreko aldagaiak. • Kostuen analisia. Kostu-motak: aldagarriak, finkoak eta erdialdagarriak. • Kostuen kontabilitatea egiteko sistemak: kostuen egoera-orria. 9. taldea. Kostuen zentroak. • Kostuen urteko aurreikuspenak. Kostuen puntu kritikoak. Orduko tasen kalkulua. • Kostuen murrizketa. • Makineria eta instalazioen berrikuntza. • Industria grafikoaren barruko aurrekontu-mota desberdinak egiteko aintzat hartu beharreko aldagaiak. Jarrerazkoak: • Enpresa-plangintzan aintzat hartu beharreko alderdi desberdinak ezagutzeko aldeko joera. • Zuzentasuna, argitasuna eta eraginkortasuna industria grafikoan sortu beharreko aurrekontu-mota

desberdinak egiterakoan. • Enpresaren kudeaketan jarraitu beharreko metodologia egokia bere egitea. • Ekimena eta erantzukizuna bere funtzioak enpresaren arauei jarraituz burutzerakoan. 2. lanbide-modulua. AURREINPRIMAKETA-PROZESUAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Aurreinprimaketa-prozesu desberdinak aztertzea, produkzioan inplikaturiko ekipoak, programak eta

parametroak aintzat hartuz, produktua berariazko kalitatearekin lortzearren. 2. Aurreinprimaketan erabilitako informazioa produzitzeko edo tratatzeko baliabideak prestatu eta

mantentzeko prozedurak aztertzea eta definitzea. 3. Aurreinprimaketa-produkzioko ekipo eta baliabideekin eta beren elementuekin lan egitea,

aurreinprimaketa-prozesuetan erreferentzia gisa baliagarriak diren parametroak ezartzearren. 4. Aurreinprimaketako fase desberdinetan lortutako emaitzak ebaluatzea eta produktuan hobekuntzak

lortzeko eta problemak ebazteko aldaketak proposatzea. 5. Aurreinprimaketan erabiltzen diren produkzio-baliabideen, materialen eta produktu kimikoen

manipulazioaren ondoriozko arriskuak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak

14

1. Aurreinprimaketa-prozesu desberdinak aztertzean, produkzioan inplikaturiko ekipoak, programak eta parametroak aintzat hartuz, produktua berariazko kalitatearekin lortzearren, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Estilo-liburu batean biltzen diren elementu tipografiko desberdinak, erabilitako programak eta testu-

trataerako formak alderatu eta deskribatzea. • Irudiak digitalizatzeko prozesuaren parametroak aztertzea, jatorrizko-motarekin eta egingo den

inprimakiarekin erlazionatuz: − Bereizmen espaziala. − Kolore-sakontasuna. − Zuri-beltzen sarrera. − Tonu-zuzenketa. Iragazkiak. − Formatu grafikoen bateragarritasuna.

• Argazki-kamera bidez erreproduzitzeko prozesuaren parametroak aztertzea, jatorrizko-motarekin eta egin behar den inprimakiarekin erlazionatuz: − Esposizio-mota. − Jatorrizkoarekiko eta lortu nahi den efektuarekiko esposizio egokia. − Handitzea edo txikitzea. − Dentsitate-tartea.

• Intsolazio-prozesuaren parametroak aztertzea egin behar den prozesatze-motarekin eta irudiarekin erlazionatuz: − Irteerako gailua. − Lerrokadura eta puntuaren forma. − Irudiaren orientabidea eta formatua. − Euskarri fotografikoa edo fitxategia. − Irteera kalibratua. − Material fotosentikorraren mota. − Prozesatze-mota.

• Inprimaki bat sortzeko behar bezala zehaztutako suposizio praktikoa abiapuntu izanik, ondokoa zehaztea: − Egin beharreko lanen sekuentzia-ordena.

• Behar bezala zehaztutako suposizio praktikoa abiapuntu izanik, testuak eta irudiak integratzeko maketazio-prozesua definitzea, ondokoa zehaztu eta/edo identifikatuz: − Fase desberdinak lan egiteko moduaren arabera ezartzea. − Tresnak eta erremintak (diskoak, modema, ordenagailuak, monitoreak, memoria, “rip”-ak, OPI

sistemak). − Makinaren formatuaren, jatorrizko-motaren eta koadernaketa-motaren araberako trazadura-mota. − Burutzapen egokia lortzeko metodoa aukeratzea. − Inprimatzeko mekanismoa aukeratzea.

• Behar bezala zehaztutako suposizio praktikoa abiapuntu izanik, filmazio-prozesua definitzea, lan-motarekiko egokienak gertatzen diren parametroak eta baldintzak ezarriz: − Filmagailu-mota, formatuaren, esposizio-iturriaren eta arraste-mekanismoaren arabera. − Filmaketa-doikuntzak: lerrokadura, angeluak, leherketak, bilbe-ereduak. − Irteerako bereizmena. − Eskura dauden iturri tipografiko desberdinak.

• Aurreinprimaketako proba-mota desberdinak (digitalak, fotokimikoak, prentsa-probak) eta hauek prozesu grafikoan duten kokapena eta helburua definitzea.

• Suposizio praktikoa abiapuntu izanik, inprimaketa-forma lortzeko eta muntatzeko prozesua definitzea. • Sarrera edo irteera gisa erabiltzen diren euskarri informatikoen mota desberdinak deskribatzea eta

bereiztea: magnetikoak, optikoak, sareak eta modema. 2. Aurreinprimaketan erabilitako informazioa produzitzeko edo tratatzeko baliabideak prestatu eta mantentzeko prozedurak aztertzean eta definitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

15

• Informazioa tratatzeko eta produzitzeko baliabideak osatzen dituzten ekipoen funtzionamendua azaltzea eta beren funtzioekin eta aplikazioekin erlazionatzea: sarrera-sistemak, RAM memoria, prozesadorea, bideo-txartela, sareak, ripak, filmagailuak, recorderrak, plantxara zuzenean irteteko gailuak.

• Ekipo desberdinak kalibratzeko kurbak kalkulatzea eta aztertzea, neurri zuzentzaileak aplikatuz: kamerak, ukipen-prentsak eta eskanerrak, monitoreak, filmagailuak eta inprimagailuak, prozesadoreak eta intsolatzeko makinak.

• Behar bezala zehaztutako suposizio praktiko batean, ekipoen aldizkako eguneratzeak, konponketak eta doikuntzak definitzea, erabiltzerakoan behar den zuzentasuna mantentzearren, eta horretarako ondokoa hartuko da kontuan: − Fabrikatzailearen argibideak. − Gailu desberdinen kalibrazioaren emaitzak. − Erabilitako teknologiak eta lan egiteko moduak.

• Balizko aurreinprimaketa-lantegi batean, mantentze-plana eta jarraipen-fitxa sortzea, bertan ondokoa erregistratuz: − Mantendu beharreko elementurik garrantzitsuenak. − Egiaztatu beharreko ezaugarri teknikoak. − Aldaketa eta anomaliarik arruntenak. − Informatika-ekipoak administratzeko moduak. − Filmagailuak garbitzeko maiztasuna. − Elementuen iraupena.

3. Arreinprimaketa-produkzioko ekipo eta baliabideekin eta beren elementuekin lan egitean, aurreinprimaketa-prozesuetan erreferentzia gisa baliagarriak diren parametroak ezartzearren, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Maketa bat eta jatorrizkoak (testuak, grafikoak eta irudiak) abiapuntu izanik, dokumentua sortzea,

ondokoa kontuan izanik: − Orrialde-formatuaren neurrien doikuntza. − Inportatu beharreko fitxategien bateragarritasuna. − Iturri tipografiko desberdinen maneiua. − Balizko estilo-liburu baten ezaugarri tipografikoak aintzat hartzen dituzten estilo-orriak lantzea

eta/edo aplikatzea. − Prozesu grafikoaren gainerako faseak.

• Programa egokiaren bitartez pantailan ikusitako irudia abiapuntu izanik: − Jatorrizkoaren urritasunen ondoriozko akatsak eta programen eta ekipoen mugak eragindako

akatsak antzematea. − Irteerako gailuen ezaugarrien eta lortu beharreko amaierako produktuaren araberako bidezko

neurri zuzentzaileak ezarri eta aplikatzea. • Orrialde-kopurura, makinaren formatura eta koadernaketa-motara hobe egokitzen den trazadura-

ereduaren arabera banatutako fotolitoak abiapuntu izanik, ondokoa zuzentasunez ezartzea: ebaketa, tolestatzea eta erreferentziazko lerroak, erregistro-gurutzeak eta aldagaiak (mihiztadurak, pare-iraulketa eta zuria eta erretirazioa batera).

• Kamerak eta intsolatzeko makinak erabiltzerakoan, esposizioen parametroak (denbora, dentsitate-tarteak) tratatu beharreko jatorrizkoan eta emultsioetan duten eraginarekin erlazionatzea.

• Lau koloretako jakin bateko fotolitoak abiapuntu izanik, sistema bakoitzeko berariazko tekniken arabera kolore-proba lortzea.

• Muntatutako fotolitoak abiapuntu izanik, inprimaketa-forma lortzea, bidezkoa denean, inprimaketa-formaren izaeraren araberako esposizio egokiak ezarriz.

• Aurreinprimaketako fase guztietako lana abiapuntu izanik, txosten batean prozesu osoan zehar aintzat hartu behar diren parametro guztiak jasotzea, betiere jatorrizko-motaren eta lortu beharreko produktu-motaren arabera.

4. Aurreinprimaketako fase desberdinetan lortutako emaitzak ebaluatzean eta produktuan hobekuntzak lortzeko eta problemak ebazteko aldaketak proposatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

16

• Filmagailuetan eta recorderretan erabilitako materialekin lortutako emaitzak ebaluatzea, hondoarekiko kontrastea aintzat hartuta.

• Kolore-proba abiapuntu izanik, egon daitezkeen akatsak antzematea, hauek eragin dituzten arrazoiekin erlazionatuz: moireak. Erregistroaren doitasuna. Koloreen gainjarpena. Karaktereen zabalera. Tonu-jauziak xehetasun gutxiko zonetan.

• Proba bat abiapuntu izanik, neurri zuzentzaileak proposatu eta aplikatzea, hasiera batean ezarritako oharrak eta amaierako produktuaren ezaugarriak kontuan izanik.

• Egoeraren analisia, problemak eta hauek izan ditzaketen soluzioak antolatuta bilduko dituen datu-orria sortzea.

5. Aurreinprimaketan erabiltzen diren produkzio-baliabideen, materialen eta produktu kimikoen manipulazioaren ondoriozko arriskuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aurreinprimaketa-prozesuan erabilitako material, produktu, erreminta eta ekipo desberdinen

manipulazioaren ondoriozko arriskuak azaltzea (arriskugarritasun-maila eta toxikotasuna). • Segurtasunaren ikuspuntutik, produkzioko baliabide eta materialen argibideak, mantentze-

eskuliburuak, etiketak, liburuxkak eta jarraibideak aztertzea. • Behar bezala zehaztutako kasu praktiko batean, arrazoi-mota desberdinen ondoriozko istripuen

(instalazioen, segurtasun-gailuen eta ekipoen babesean gertatutako akatsek eragindakoak) prebentziorako segurtasun-neurriak proposatzea.

• Aurreinprimaketan erabilitako produktuak eta materialak ingurumenari buruzko arau nagusiekin erlazionatzea, erabili ohi diren produktuen ordezkoak aintzat hartuta.

• Aurreinprimaketako planta baten banaketa egitea eta horretarako, besteak beste, lanaren segurtasunean eta higienean eragina duten faktoreak kontuan izanik.

c) Edukiak Multzoa I: AURREINPRIMAKETA-PROZESUAK Prozedurazkoak: • Testu-trataerako forma desberdinak alderatu eta deskribatzea, erabilitako programak aditzera emanez. • Estilo-liburu batean biltzen diren elementu tipografiko desberdinak interpretatzea. • Irudi-trataerako forma desberdinak alderatu eta deskribatzea, irudiak hartzeko erabilitako prozesua

aditzera emanez. • Irudiak digitalizatzeko prozesuak aztertzea. • Argazki-kamera bidez erreproduzitzeko prozesuak aztertzea. • Intsolazio-prozesuak aztertzea. • Inprimakia sortzeko egin beharreko lanen sekuentzia-ordena zehaztea. • Inprimakia sortzeko erabili beharreko software-mota zehaztea. • Lortu beharreko inprimakiaren ezaugarrietara hobe egokitzen den irteerako gailu-mota zehaztea. • Testuak eta irudiak integratzeko maketazio-prozesua definitzea, ondokoa zehaztuz:

− Fase desberdinak lan egiteko moduaren arabera ezartzea. − Inplikaturiko tresnak eta erremintak (diskoak, modema, ordenagailuak, monitoreak, memoria,

ripak, OPI sistemak). • Filmazio-prozesua definitzea, lanarekiko egokienak gertatzen diren parametroak eta baldintzak

ezarriz: − Filmagailu-mota, formatuaren, esposizio-iturriaren eta arraste-mekanismoaren arabera. − Filmaketa-doikuntzak: lerrokadura, angeluak, leherketak, bilbe-ereduak. − Irteerako artxibategia: PostScript edo orrialdea deskribatzen duten beste lengoaia batzuk. − Irteerako bereizmena. − Eskura dauden iturri tipografiko desberdinak.

• Aurreinprimaketako proba-motak (digitalak, fotokimikoak, prentsa-probak) eta hauek prozesu grafikoan duten kokapena eta helburua definitzea.

• Inprimaketa-forma lortzeko eta muntatzeko prozesua aztertzea.

17

• Prozesu grafikoan sarrera edo irteera gisa erabiltzen diren euskarri informatikoen mota desberdinak aztertzea eta bereiztea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Testu-trataera. Testua. Tipografia. Formatua eta proportzioak. Testuaren konposizioa eta

antolamendua. • Irudien digitalizazioa eta trataera. Irudia. Jatorrizko-motak. Bereizmen espaziala. Kolore-sakontasuna.

Kolore-aukeraketak. Zuri-beltzen sarrera. Kontrastea, tonua eta asetasuna. Iragazkiak. Bilbe digitaleko teknikak. Formatu grafikoen bateragarritasuna.

• Esposizio-mota. Jatorrizkoarekiko eta lortu nahi den efektuarekiko esposizio egokia. Handitzea edo txikitzea. Dentsitate-tartea.

• Irteerako gailua. Lerrokadura eta puntuaren forma. Irudiaren orientabidea eta formatua. Euskarri fotografikoa edo fitxategia. Irteera kalibratua. Material fotosentikorraren mota. Prozesatze-mota.

• Egin beharreko lanen sekuentzia-ordena. Software-mota. Produktuaren ezaugarrietara hobe egokitzen diren irteerako gailu-motak.

• Maketazio-prozesua. Maketazio-faseak. Tresnak eta erremintak: diskoak, modema, ordenagailuak, monitoreak, memoria, ripak, OPI sistemak. Trazadura-motak. Jatorrizko-motak. Koadernaketa-motak.

• Filmagailu-mota. Filmaketa-doikuntzak: lerrokadura, angeluak, leherketak, bilbe-ereduak. Irteerako artxibategia. Irteerako bereizmena. Iturri tipografiko desberdinak.

• Aurreinprimaketa-probak. Proba-motak: digitalak, fotokimikoak, proba-prentsetakoak. • Muntaia-prozesua. • Prozesu grafikoko sarrera edo irteerako euskarri informatikoak. Euskarri-motak: magnetikoak

(diskoak, zintak), optikoak (CD ROM, WORM), sareak eta modema. Jarrerazkoak: • Lankidetzarako, talde-lanerako eta pertsonen arteko harremanetarako prestasuna, enpresa osatzen

duten sail desberdinetara zabalduta. • Bere lana beste sailekin koordinaturik burutzeko erantzukizuna. • Lan-metodo berriak bere egitea eta aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea. • Segurtasunari, higieneari eta ingurumenaren babesari buruzko arauak behatzea. II. multzoa: AURREINPRIMAKETA-PROZESUETAN INPLIKATURIKO

PARAMETROAK Prozedurazkoak: • Dokumentua sortzea, ondokoa aintzat hartuta:

− Aurkeztutako maketa- eta jatorrizko-mota: testua, grafikoak eta irudiak. − Orrialde-formatuaren neurrien doikuntza. − Inportatu beharreko fitxategian bateragarritasuna. − Iturri tipografiko desberdinak maneiatzea. − Estilo-orriak landu eta/edo aplikatzea. − Prozesu grafikoaren gainerako faseak.

• Programa egokiaren bitartez pantailan ikusitako irudia aztertzea, jatorrizkoaren urritasunen ondoriozko akatsak eta programen eta ekipoen mugak eragindako akatsak antzemanez eta irteerako gailuen ezaugarrien eta lortu beharreko amaierako produktuaren araberako bidezko neurri zuzentzaileak ezarri eta aplikatuz.

• Orrialde-kopurura, makinaren formatura eta koadernaketa-motara hobe egokitzen den trazadura-ereduaren arabera fotolitoak banatzea.

• Trazaduraren fotolitoetan ebaketa, tolestatzea eta erreferentziazko lerroak, erregistro-gurutzeak eta aldagaiak (mihiztadurak, pare-iraulketa eta zuria eta erretirazioa batera) burutzea.

• Kamerak eta intsolatzeko makinak erabilita egindako esposizioen parametroak (denbora, dentsitate-tarteak) aztertzea, bai eta tratatu beharreko jatorrizkoan eta emultsioetan duten eragina ere.

• Lau koloretako jakin bateko fotolitoen kolore-proba lortzea sistema bakoitzeko berariazko tekniken arabera.

• Muntatutako fotolitoen inprimaketa-forma lortzea, bidezkoa denean, inprimaketa-formaren izaeraren araberako esposizio egokiak ezarriz.

18

• Aurreinprimaketa-prozesuko fase guztietan zehar aintzat hartu behar diren parametro guztiak txosten batean jasotzea, betiere jatorrizko-motaren eta lortu beharreko produktu-motaren arabera.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Orrialde-formatuak eta proportzioak. Iturri tipografikoak. Estilo-orriak. Prozesu grafikoaren faseak. • Akatsak jatorrizkoan. • Neurri zuzentzaileak. Zuzenketaren sinbologia. • Ebaketa, tolestatzea eta erreferentziazko lerroak, erregistro gurutzeak eta saihesbideak. • Esposizioen parametroak. • Kolore-proba. • Inprimaketa-forma. Jarrerazkoak: • Zuhurtasuna eta ordena aurreinprimaketa-prozesu osoari dagozkion parametroak biltzerakoan. • Lankidetzarako, talde-lanerako eta pertsonen arteko harremanetarako prestasuna, enpresa osatzen

duten sail desberdinetara zabalduta. • Bere lana beste sailekin koordinaturik burutzeko erantzukizuna. • Lan-metodo berriak bere egitea eta aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea. • Segurtasunari, higieneari eta ingurumenaren babesari buruzko arauak behatzea. • Ekimena eta erantzukizuna bere funtzioak kalitate-arauei jarraituz burutzerakoan. III. multzoa: AURREINPRIMAKETA-PRODUKZIOKO EKIPOAK ETA

BALIABIDEAK Prozedurazkoak: • Testu, grafiko edo irudi gisako informazioa tratatzeko erabiltzen diren sarrerako ekipoen

funtzionamendua aztertzea eta beren funtzioekin eta aplikazioekin erlazionatzea. • Testu, grafiko edo irudi gisako informazioa tratatzeko eta produzitzeko baliabideak osatzen dituzten

ekipoen funtzionamendua azaltzea eta beren funtzioekin eta aplikazioekin erlazionatzea. • Prozesu grafikoan inplikaturiko ekipo desberdinak kalibratzeko kurbak kalkulatzea, neurri

zuzentzaileak aplikatuz: kamerak, ukipen-prentsak eta eskanerrak, monitoreak, filmagailuak eta inprimagailuak, prozesadoreak eta intsolatzeko makinak.

• Prozesu grafikoan inplikaturiko ekipoen aldizkako eguneratzeak, konponketak eta doikuntzak definitzea, erabiltzerakoan behar den zuzentasuna mantentzearren, horretarako ondokoa hartuko da kontuan: − Fabrikatzailearen argibideak. − Gailu desberdinen kalibrazioaren emaitzak. − Erabilitako teknologiak eta lan egiteko moduak.

• Aurreinprimaketa-prozesuan inplikaturiko ekipoen mantentze-plana eta jarraipen-fitxa sortzea, bertan ondokoa adieraziz: − Mantendu beharreko elementurik garrantzitsuenak. − Egiaztatu beharreko ezaugarri teknikoak. − Aldaketa eta anomaliarik arruntenak. − Informatika-ekipoak administratzeko moduak. − Filmagailuak garbitzeko maiztasuna. − Elementuen iraupena.

• Segurtasunaren ikuspuntutik, produkzioko baliabide eta materialen argibideak, mantentze-eskuliburuak, etiketak, liburuxkak eta jarraibideak aztertzea.

• Aurreinprimaketa-prozesuan erabilitako material, produktu, erreminta eta ekipo desberdinen manipulazioaren ondoriozko arriskugarritasun-maila eta toxikotasuna aztertzea.

• Arrazoi desberdinen ondoriozko istripuen (instalazioen, segurtasun-gailuen eta ekipoen babesean gertatutako akatsek eragindakoak) prebentziorako segurtasun-neurriak proposatzea.

• Aurreinprimaketan erabilitako produktuak eta materialak aztertzea eta ingurumenari buruzko arau nagusiekin erlazionatzea, erabili ohi diren produktuen ordezkoak aintzat hartuta.

• Aurreinprimaketako planta baten banaketa egitea eta horretarako, besteak beste, lanaren segurtasunean eta higienean eragina duten faktoreak kontuan izanik.

19

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Sarrerako ekipoak:

− Kamerak eta ukipen-prentsak. Osatzen dituzten elementuak eta funtzionamendua. Esposizio-denbora.

− Eskanerrak. Fotomultiplikagailuak eta karga akoplatuko gailuak. Karaktereak ezagutzeko tresna optikoak.

− Disko magnetikoak eta optikoak. Disko optikoak: CD ROM, WORM eta disko optiko ezabagarriak.

• Trataera-ekipoak: − Hardwarea: prozesadoreak, RAM memoriak eta memoria birtuala. RISC arkitektura. − Plataforma informatikoak: Macintosh, Windows eta Edicomp inguruneak. Ezaugarriak.

Bateragarritasuna eta konektagarritasuna. − Informatika-sareak: komunikazio-protokoloak, sare-tipologiak.

• Irteerako ekipoak: − Raster irudi-trataerak (rip) . Ezaugarriak. Multi-rip. OPI sistemak. Spooler. − Filmagailuak. Sistema optikoaren eta arraste-sistemaren araberako sailkapena. Akatsak

identifikatzea. Kalibratzea. − Prozesadoreak. Kimika fotografikoa. Pelikularen elementuak. Errebelatze-prozesua. − Inprimagailuak. Sailkapena. Oinarri elektrofotografikoa. Inprimagailuetan kolorea sortzea.

Akatsak identifikatzea. − Fotolitoa abiapuntu izanik egindako probak. Lorpen-teknikak. Intsolatzeko makinak eta

prozesadoreak kalibratzea. • Softwareko elementuak eta programak:

− Testu-trataerako programak. − Irudi-trataerako programak: pixel-editoreak eta kolore-zuzenketak. − Diseinu grafikoko programak (objektu-editoreak). − Kolorea kudeatu eta administratzeko programak (management kolorea). − Maketazio-programak. − Orrialdeak ezartzeko programak. − Tipografia digitala. Bitmap iturriak. Objektuetan oinarritutako irudiak (bektorizatuak edo funtzio

matematikoen araberakoak). Ezaugarriak. Akatsak identifikatzea. − Aplikazioen arteko komunikazioa (OLE eta OCE inguruneak). − Orrialdeak deskribatzeko lengoaiak: PostScript.

• Aurreinprimaketa-prozesuetan erabiltzen diren material, produktu, erreminta eta ekiporik garrantzitsuenak manipulatu eta erabiltzerakoan aplikatu beharreko segurtasunari eta higieneari buruzko arauak.

• Aurreinprimaketa-prozesuetan aplika daitezkeen batasuneko, estatuko eta tokiko ingurumenari buruzko araudia.

• Aurreinprimaketa-prozesuetan erabiltzen diren ekipoak eta instalazioak mantentzeko planak. Matxuren historia.

• Lanbide-gaitasunei lotutako lanbideak: lanpostuak, lan-baldintzak, sarbide-baldintzarik bereizgarrienak.

• Lanbide-esperientzia eta etengabeko prestakuntza: lanbide-sustapeneko ibilbideak, birziklatzerik ohikoena, zein erakundek eskaintzen duten, unibertsitate-ikasketak eta hauei lotutako unibertsitatez kanpokoak.

Jarrerazkoak: • Zuhurtasuna eta ordena aurreinprimaketa-prozesu osoari dagozkion parametroak biltzerakoan. • Lankidetzarako, talde-lanerako eta pertsonen arteko harremanetarako prestasuna, enpresa osatzen

duten sail desberdinetara zabalduta. • Bere lana beste sailekin koordinaturik burutzeko erantzukizuna. • Lan-metodo berriak bere egitea eta aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea. • Segurtasunari, higieneari eta ingurumenaren babesari buruzko arauak behatzea. • Ekimena eta erantzukizuna bere funtzioak kalitate-arauei jarraituz burutzerakoan.

20

IV. multzoa: AURREINPRIMAKETAREN FASE DESBERDINETAKO KALITATE-KONTROLA

Prozedurazkoak: • Prozesu grafikoaren kalitate-kontrolean esku hartzen duten aurreinprimaketaren fase desberdinekin

loturiko elementu desberdinak aztertzea. • Filmagailuetan eta recorderretan erabilitako materialekin lortutako emaitzak ebaluatzea, hondoarekiko

kontrastea aintzat hartuta. • Egon daitezkeen akats desberdinak interpretatzea eta beren arrazoiekin erlazionatzea: “moire”-ak. • Neurri zuzentzaileak proposatu eta aplikatzea, hasiera batean ezarritako oharrak eta amaierako

produktuaren ezaugarriak kontuan izanik. • Egoeraren analisia, problemak eta hauek izan ditzaketen soluzioak antolatuta bilduko dituzten

txostenak egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Arte grafikoko kalitate-kontrola, esku hartzen duten kontzeptuak. • Aurreinprimaketako ekipoen kalitate-kontroleko ekipoak.

− Kontrol-tirak. − Kolore-probak. Moireak. Erregistro-doitasuna. Kolore-gainjartzea. Karaktereen zabalera. Tonu-

jauziak. • Aurreinprimaketan ikuskatzeko jarraibideak. • Aurreinprimaketa-prozesuetan aplikatu beharreko kalitate-arauak. Desbideratzeak antzematea. Jarrerazkoak: • Prozesu grafikoko kalitate-kontrolaren beharra baloratzea. • Beste lankide batzuekin eta aurreinprimaketa-prozesuko kalitate-kontrolean inplikaturiko sail

desberdinekin koordinatzea. • Aurreinprimaketaren fase desberdinetan lortutako emaitzak ebaluatzeko ekimena eta erantzukizuna. • Eskatutako amaierako produktuaren ezaugarriak lortzeko neurri zuzentzaileak proposatu eta

aplikatzerakoan ordena eta zuhurtasuna. 3. lanbide-modulua. INPRIMAKETA-PROZESUAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Inprimaketa-sistema desberdinak (offset, sakongrabatua, flexografia eta serigrafia) eta beren

prozesuak aztertzea, produktua berariazko kalitatearekin lortzearren. 2. Inprimaketa-ekipoen, lehengaien eta tarteko produktuen prestaketa- eta mantentze-lanak aztertzea. 3. Produkzioko ekipo eta baliabideekin eta beren elementuekin lan egitea, tiradaren parametroak lortu

eta mantentzearren. 4. Inprimaketan erabiltzen diren produkzio-baliabideak, materialak eta produktu kimikoak

manipulatzearen ondoriozko arriskuak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Inprimaketa-sistema desberdinak (offset, sakongrabatua, flexografia eta serigrafia) eta beren prozesuak aztertzean, produktua berariazko kalitatearekin lortzearren, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Inprimaketa-sistema desberdinak alderatzea, egin beharreko produktu-motaren arabera bakoitzak dituen alde onak eta txarrak aztertuz.

• Inprimaketa-sistema desberdinak hauetan inplikatzen diren lehengaiekin eta produkzio-faseekin erlazionatzea.

21

• Inprimaketa-lanaren sekuentziak aztertzea (makinak eta tresnak prestatzea, materiala elikatzea, kontrola, egiaztapena, neurketa eta mantentzea), erabilitako materialekin eta tarteko produktuekin erlazionatuz.

• Produktu jakin bat abiapuntu izanik, erabilitako inprimaketa-sistemaren ezaugarriak identifikatzea, ondokoa aztertuz:

• Euskarri-mota. • Tintak. • Karaktereen profila. • Euskarrian egindako aztarna edo erliebea. • Inprimaketa-akatsak. • Makinako iraganaldi-kopurua. • Inprimaketa-sistema elektrikoak deskribatzea, ondokoa aztertuz: • Erabilitako tinta-mota: "toner"-a (hautsa edo likidoa), offset lehorra. • Erabilitako inprimaketa-formak: danbor fotoeroalea, silikona-plantxa. • Tirada: abiadura eta ale-kopurua.

2. Inprimaketa-ekipoen, lehengaien eta tarteko produktuen prestaketa- eta mantentze-lanak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Inprimaketa-sistema desberdinetako euskarriak eta tintak prestatzeko prozedurak azaldu eta

bereiztea, kalitatea ziurtatzeko kontrolatu behar diren parametroak ezarriz. • Inprimaketa-sistema desberdinetan inprimaketa-formaren ainguraketa, erregistro eta tentsioko

mekanismoak deskribatzea. • Elikadura, euskarriaren erregistro, irteera, lehorketa-unitate eta euskarriaren garraioko

mekanismoak erlazionatzea. • Behar bezala zehaztutako kasu praktiko bat abiapuntu izanik, ondokoen erregulazioak ebaluatzea: • Inprimaketa-forma zentratzeko mekanismoen erregulazioak. • Euskarria markatzearen erregulazioak. • Tintaztatzeko sistemaren erregulazioak. • Zilindroen estaldura eta presioko mekanismoen erregulazioak. • Balizko inprimaketa-lantegi batean, lehen mailako mantentze-plana eta jarraipen-fitxa sortzea,

bertan ondokoa erregistratuz: • Mantendu beharreko elementurik garrantzitsuenak. • Mantendu beharreko ezaugarri teknikoak. • Aldaketa eta anomaliarik arruntenak. • Garbiketaren maiztasuna eta makinak koipeztatzea.

3. Produkzioko ekipo eta baliabideekin eta beren elementuekin lan egitean, tiradaren parametroak lortu eta mantentzearren, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Kasu praktiko batean, materialek makinetan duten antolaera ebaluatzea, eskatzen diren emaitzak

lortzeko eta denborak betetzeko. • Makinak eta lehengaiak inprimaketa-sistema desberdinetan (offset, sakongrabatua, flexografia eta

serigrafia) tiradaren abiadurarekin erlazionatzea, betiere inprimakiaren parametroen arabera (tintaren dentsitatea, inprimaketa-kontrastea, trapping-a, estanpazio-irabazia).

• Kasu praktiko batean, lan-motaren eta makinaren arabera inprimaketa-kolore egokien inprimaketa-ordena erlazionatzea, koloreetako bakoitzaren doikuntza aintzat hartuta.

• Behar bezala zehaztutako kasu praktiko batean, intonazio-fasea amaitzerakoan aurkeztutako lehen inprimakia baloratzea, betiere ondoko aldagaiak behatu eta neurtuta: erregistroa, tintaren dentsitatea, inprimaketa-kontrastea, trappinga, estanpazio-irabazia.

• Behar bezala zehaztutako kasu praktiko batean, inprimakiaren parametroak berregokitzearen arrazoiak eta ondorioak erlazionatzea, erregistroaren elementu mekanikoetan, tintan, presioetan edo markagailuaren erregulazioetan eskuz edo aginte-mahai bidez jardunez.

• Datuak antolatuta erregistratuko dituen datu-basea sortzea, honela egoera aztertzea eta arazoak eta hauen balizko soluzioak ulertzea erraztuz.

22

• Inprimaketan erabiltzen diren produkzio-baliabideak, materialak eta produktu

kimikoak manipulatzearen ondoriozko arriskuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Inprimaketa-prozesuetan erabilitako material, produktu, erreminta eta ekipo desberdinak

manipulatzearen ondoriozko arriskuak, arriskugarritasun-maila eta toxikotasuna identifikatzea. • Segurtasunaren ikuspuntutik, produkzioko baliabide eta materialen argibideak, mantentze-

eskuliburuak, etiketak, liburuxkak eta jarraibideak deskribatzea eta aztertzea. • Arrazoi-mota desberdinen ondoriozko istripuen (instalazioetan, segurtasun-gailuetan eta ekipoen

babesean gertatutako akatsek eragindakoak) prebentziorako segurtasun-neurriak proposatzea. • Inprimaketan erabilitako produktuak eta materialak ingurumenari buruzko arau nagusiekin

erlazionatzea, erabili ohi diren produktuen ordezkoak aintzat hartuta. • Inprimaketako planta baten banaketa sortzea eta, horretarako, besteak beste, lanaren

segurtasunean eta higienean eragina duten faktoreak kontuan izanik.

c) Edukiak

I multzoa: INPRIMAKETA-PROZESUAK

• Prozedurazkoak: • Inprimaketa-sistema desberdinak aztertzea (offset, sakongrabatua, flexografia eta serigrafia). • Lortu beharreko produktua kontuan izanik, inprimaketa-sistema desberdinek dituzten alde onak eta

txarrak aztertzea eta deskribatzea. • Inprimaketa-sistema desberdinak hauetan inplikatzen diren lehengaiekin eta produkzio-faseekin

erlazionatzea. • Inprimaketa-lanaren sekuentziak aztertzea (makinak eta tresnak prestatzea, materiala elikatzea,

kontrola, egiaztapena, neurketa eta mantentzea). • Erabilitako inprimaketa-sistemaren ezaugarriak identifikatzea, ondokoa aztertuz: • Euskarri-mota. • Tintak. • Bilbea. • Karaktereen profila. • Euskarrian egindako aztarna edo erliebea. • Inprimaketa-akatsak. • Makinako iraganaldi-kopurua. • Inprimaketa-sistema elektrikoak aztertzea, ondokoa aintzat hartuta: • Erabilitako tinta-mota: "toner"-a (hautsa edo likidoa), offset lehorra. • Erabilitako inprimaketa-formak: danbor fotoeroalea, silikona-plantxa. • Tirada: abiadura eta ale-kopurua.

• Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Offset, sakongrabatu, flexografia eta serigrafiako inprimaketa-sistemetako printzipioak eta

ezaugarriak: • Euskarri-mota. • Tintak. • Bilbea. • Karaktereen profila. • Euskarrian egindako aztarna edo erliebea. • Inprimaketa-akatsak. • Makinako iraganaldi-kopurua. • Sistema desberdinetako inprimaketa-formak: motak, izaera eta osaera. • Erabilitako inprimaketa-euskarriak: motak, izaera eta portaera. • Inprimaketako tintak: motak, izaera eta portaera. • Tinta edo koloratzailea, euskarri eta formaren materiala aukeratzeko irizpideak, aukera

optimizatzea.

23

• Tirada: abiadura eta ale-kopurua. • Inprimaketa-makinak: • Offseteko makina: formatu txikia, plegu eta bobinako errotatibak. • Flexografiako makina: dorretxoa, danbor zentralekoa eta lerrokoa. • Sakongrabatuko makina: material malguetarako errotatibak, konplexuetarako, paperetarako eta

kartoietarako. • Serigrafiako makina: lauak, lau zilindrikoak eta errotatibak. • Aukera eta prestazio teknikoak eta produktiboak. Inprimatzeko makina desberdinen aplikazioa. • Zati nagusiak. Egiturak. Segurtasun-ekipoak. • Makinak aukeratzeko irizpideak. • Zereginak antolatu eta plangintza egitea, inprimaketa-sistemaren arabera.

• Jarrerazkoak: • Lankidetzarako, talde-lanerako eta pertsonen arteko harremanetarako prestasuna, enpresa

osatzen duten sail desberdinetara zabalduta. • Bere lana beste sailekin koordinaturik burutzeko erantzukizuna. • Lan-metodo berriak bere egitea eta aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea. • Segurtasunari, higieneari eta ingurumenaren babesari buruzko arauak behatzea.

II.multzoa: INPRIMAKETA-PROZESUETAN INPLIKATURIKO

PARAMETROAK

• Prozedurazkoak: • Lortu beharreko inprimakiaren eta prozesuaren zehaztapenak interpretatzea. • Inprimatzeko makina eta prozesuaren materialak identifikatzea. • Materialek makinetan duten antolaera ebaluatzea, eskatzen diren emaitzak lortzeko eta denborak

betetzeko. • Makinak eta lehengaiak inprimaketa-sistema desberdinetan (offset, sakongrabatua, flexografia eta

serigrafia) tiradaren abiadurarekin erlazionatzea, betiere inprimakiaren parametroen arabera (tintaren dentsitatea, inprimaketa-kontrastea, trappinga, estanpazio-irabazia).

• Lan-motaren eta makinaren arabera inprimaketa-kolore egokien inprimaketa-ordena erlazionatzea, koloreetako bakoitzaren doikuntza aintzat hartuta.

• Intonazio-fasea amaitzerakoan aurkeztutako lehen inprimakia baloratzea, betiere ondoko aldagaiak behatu eta neurtuta: erregistroa, tintaren dentsitatea, inprimaketa-kontrastea, trappinga, estanpazio-irabazia.

• Makinaren eraginkortasuna eta erregulazioak, inprimaketa-forma eta prozesuko euskarrien eta materialen prestasuna kontrolatzea.

• Makinaren parametroak berregokitzea edo prozesuaren zehaztapenak aldatzea. • Inprimakiaren parametroak berregokitzearen arrazoiak eta ondorioak erlazionatzea, erregistroaren

elementu mekanikoetan, tintan, presioetan edo markagailuaren erregulazioetan eskuz edo aginte-mahai bidez jardunez.

• Inprimaketa-prozesuko egoera aztertzea eta arazoak eta hauen balizko soluzioak ulertzea errazten duten datu guztiak antolatuta erregistratzen dituen txostena lantzea.

• Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Inprimaketa-sistema desberdinetan produkzio-lanak zehazteko irizpideak. • Lanak egiteko denbora eta sekuentziak zehazterakoan eragina duten alderdiak. • Elementu mekanikoak eta dosifikazioak berregokitzeko irizpideak: eskuzkoa edo elektronikoa

(tintaztatzea, irudi-transferentzia, irudiaren erregistroa euskarri inprimatuan) inprimaketa-sistemaren arabera.

• Inprimakiaren ikuskapena. Balorazio-irizpideak. Inprimakiaren parametroak berregokitzea. • Makinaren abiadura. Lehengaien eta abiaduraren arteko erlazioa inprimaketa-sistemaren arabera.

Akatsak inprimaketan: offsetean, sakongrabatuan, flexografian. Arrazoiak. Zuzenketa. • Mantentzea eta elikadura tiradan: makinena eta kontsumigarriena (lehengaiak: tintak,

inprimaketa-euskarriak). Inprimakiak ateratzeko metodoak. • Intonazioa eta inprimakiaren kolorea. Kolore-nahasketa. Inprimaketaren sekuentzia. Inprimakia

jatorrizkoarekin eta/edo aurreinprimaketako probekin egiaztatzea.

24

• Prozesuaren eta kontrolaren dokumentazio teknikoa: prozesu-orriak, fabrikazio-aginduak, laneko oharrak.

• Jarrerazkoak: • Zuhurtasuna eta ordena inprimaketa-prozesu osoari dagozkion parametroak biltzerakoan. • Lankidetzarako, talde-lanerako eta pertsonen arteko harremanetarako prestasuna, enpresa

osatzen duten sail desberdinetara zabalduta. • Bere lana beste sailekin koordinaturik burutzeko erantzukizuna. • Lan-metodo berriak bere egitea eta aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea. • Segurtasunari, higieneari eta ingurumenaren babesari buruzko arauak behatzea. • Ekimena eta erantzukizuna bere funtzioak kalitate-arauei jarraituz burutzerakoan.

III. multzoa: INPRIMAKETA-PRODUKZIOKO EKIPOAK ETA BALIABIDEAK

• Prozedurazkoak: • Inprimaketa-sistema desberdinetako euskarriak eta tintak prestatzeko prozedurak aztertu eta

bereiztea, kalitatea ziurtatzeko kontrolatu behar diren parametroak ezarriz. • Inprimaketa-sistema desberdinetan inprimaketa-formaren ainguraketa, erregistro eta tentsioko

mekanismoak deskribatzea. • Elikadura, euskarriaren erregistro, irteera, lehorketa-unitate eta euskarriaren garraioko

mekanismoak erlazionatzea. • Ondokoen erregulazioak ebaluatzea: • Inprimaketa-forma zentratzeko mekanismoen erregulazioak. • Euskarria markatzearen erregulazioak. • Tintaztatzeko sistemaren erregulazioak. • Zilindroen estaldura eta presioko mekanismoen erregulazioak. • Inprimaketa-prozesuan inplikaturiko ekipoen jarraipen-fitxak eta mantentze-plana sortzea,

ondokoa adieraziz: • Mantendu beharreko elementurik garrantzitsuenak. • Mantendu beharreko ezaugarri teknikoak. • Aldaketa eta anomaliarik arruntenak. • Garbiketaren maiztasuna eta makinak koipeztatzea. • Segurtasunaren ikuspuntutik, produkzioko baliabide eta materialen argibideak, mantentze-

eskuliburuak, etiketak, liburuxkak eta jarraibideak aztertzea. • Inprimaketa-prozesuetan erabilitako material, produktu, erreminta eta ekipo desberdinen

manipulazioaren ondoriozko arriskugarritasun- eta toxikotasun-maila identifikatzea. • Arrazoi-mota desberdinen ondoriozko istripuen (instalazioetan, segurtasun-gailuetan eta ekipoen

babesean gertatutako akatsek eragindakoak) prebentziorako segurtasun-neurrien proposamenak lantzea.

• Inprimaketan erabilitako produktuak eta materialak aztertzea eta ingurumenari buruzko arau nagusiekin dituzten erlazioak aztertzea, erabili ohi diren produktuen ordezkoak aintzat hartuta.

• Inprimaketako planta baten banaketa egitea eta, horretarako, besteak beste, lanaren segurtasunean eta higienean eragina duten faktoreak kontuan izanik.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Markagailua eta inprimakiaren irteera: orrian, bobinan edo ehun landuan. Erregulazio-

mekanismoak. • Inprimaketa-gorputza. Offset, sakongrabatu eta flexografiako zilindroak eta serigrafiako

bastidorea eta barailak. • Tintaztatzeko multzoa. Tindategi-motak eta arrabol-bateria, offsetean. Tinta-biltegia, hortza eta

arrabola, flexografian. Errasketa eta kontraerrasketa, serigrafian. Erregulazioa. Tintaztatzearen kontrola. Presioak. Garbitasuna.

• Inprimaketa-formak (plantxa, offsetean; zilindroa, sakongrabatuan; pantaila, serigrafian; fotopolimeroa, flexografian), prestaketa. Finkatzea. Erregulazioa. Tratamendua eta kontserbazioa.

• Offset, sakongrabatu, serigrafia eta flexografiako makinetako erregulazioan sortutako arazoak. Konponbideak.

25

• Kontrol-mahaiak eta -kontsolak. Zatiak. Erregulazioa. • Inprimaketa-prozesuetan erabiltzen diren material, produktu, erreminta eta ekiporik

garrantzitsuenak manipulatu eta erabiltzerakoan aplikatu beharreko segurtasunari eta higieneari buruzko arauak.

• Inprimaketa-prozesuetan aplika daitezkeen batasuneko, estatuko eta tokiko ingurumenari buruzko araudia.

• Inprimaketa-prozesuetan erabiltzen diren ekipoak eta instalazioak mantentzeko planak. Matxuren historia.

Jarrerazkoak: • Zuhurtasuna eta ordena inprimaketa-prozesu osoari dagozkion parametroak biltzerakoan. • Lankidetzarako, talde-lanerako eta pertsonen arteko harremanetarako prestasuna, enpresa

osatzen duten sail desberdinetara zabalduta. • Bere lana beste sailekin koordinaturik burutzeko erantzukizuna. • Lan-metodo berriak bere egitea eta aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea. • Segurtasunari, higieneari eta ingurumenaren babesari buruzko arauak behatzea. • Ekimena eta erantzukizuna bere funtzioak kalitate-arauei jarraituz burutzerakoan.

IV.multzoa: INPRIMAKETAREN FASE DESBERDINETAKO KALITATE-

KONTROLA

Prozedurazkoak: • Prozesu grafikoaren kalitate-kontrolean esku hartzen duten elementu desberdinak aztertzea,

inprimaketa-faseekin erlazionatuz. • Baloratu beharreko inprimakiaren kalitatearen eskakizunak identifikatzea. • Ikuskapen, neurketa, entsegu eta balorazioko prozedurak interpretatzea. • Baloraziorako arauak eta tresnak aukeratzea. • Tresnak aukeratzea eta kalibratzea. Neurtzea eta datuak hartzea. • Produktua ezarritako zehaztapenekin alderatzea. Akatsak identifikatzea. • Akatsak eta akatsak eragin dituzten arrazoiak aztertzeko metodoa aukeratzea. • Akatsak eragin dituzten arrazoiak aztertzea eta finkatzea. • Neurri zuzentzaileak proposatzea eta aplikatzea, hasiera batean ezarritako oharrak eta amaierako

produktuaren ezaugarriak kontuan izanik. • Egoeraren analisia, arazoak eta egon daitezkeen konponbideak antolatuta bilduko dituzten

txostenak lantzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Arte grafikoko kalitate-kontrola, esku hartzen duten kontzeptuak. • Tiradan kalitatea ziurtatzeko metodoak. • Parametroak, balorazio-irizpideak, kalitate-estandarrak eta -arauak eta kontrol-elementu

estandarizatuak ikuskatu eta kontrolatzeko argibideak, metodoak eta baldintzak. • Kontrol-prozesuaren baldintzak. Kolore-tenperatura. Argiztapena. Behaketa-angelua. • Inprimakiaren kontrol-prozesua. Orearen dentsitatea. Tonu-balioa. Estanpazio-irabazia.

Inprimaketa-kontrastea. Trappinga. Tonu-akatsa. Gris-edukia. Balantzea. Desplazamenduak. • Amaitutako inprimakiaren kontrola. Euskarrien inprimagarritasun-baldintzak. • Prozesuko inprimaketa-arazoak: motak, identifikazio-metodoak, balorazio-irizpideak eta

ondorioak. • Parametroen desbideratzeen arrazoiak; desbideratzeak eragin zituzten arrazoiak aztertzeko

metodoak. Konponbidearen alternatibak, aukeratzeko irizpideak eta zuzentzeko metodoak. • Kontrol-ekipoak, -tresnak eta -aparatuak: • Inprimakiaren kalitatearen jarraipena egiteko informatika-programak eta -ekipoak. • Dentsitometroak, kolorimetroak eta espektrofotometroak: inprimakiaren kontrolean aplikatzeko

irizpideak. • Kontrol-tirak, itsatsiak eta berariazko tresnak; aplikazio-irizpideak. • Erabilitako materialen kontrol-ekipoak eta -aparatuak. • Erabilera- eta segurtasun-arauak.

26

• Ekipoak eta tresnak aukeratzeko irizpideak.

Jarrerazkoak: • Prozesu grafikoko kalitate-kontrolaren beharra baloratzea. • Beste lankide batzuekin eta inprimaketa-prozesuko kalitate-kontrolean inplikaturiko sail

desberdinekin koordinatzea. • Inprimaketa-prozesuan lortutako emaitzak ebaluatzeko ekimena eta erantzukizuna. • Eskatutako amaierako produktuaren ezaugarriak lortzeko neurri zuzentzaileak proposatu eta

aplikatzerakoan ordena eta zuhurtasuna. 4. lanbide-modulua. INPRIMAKETA OSTEKO PROZESUAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Inprimaketa osteko prozesu desberdinak (koadernaketa, liburuak eta aldizkariak; eta manipulazioa,

papera eta kartoia) aztertzea, produktua berariazko kalitatearekin lortzearren. 2. Inprimaketa osteko ekipoen, lehengaien eta sarrerako produktuen prestaketa- eta doikuntza-lanak

aztertzea. 3. Produkzioko ekipo eta baliabideekin lan egitea, inprimaketa osteko tiradaren parametroak lortu eta

mantentzearren. 4. Inprimaketa ostean erabiltzen diren produkzio-baliabideak, materialak eta produktu kimikoak

manipulatzearen ondoriozko arriskuak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Inprimaketa osteko prozesu desberdinak (koadernaketa, liburuak eta aldizkariak; eta manipulazioa, papera eta kartoia) aztertzean, produktua berariazko kalitatearekin lortzearren, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Koadernaketa-lanaren sekuentziak aztertzea (makinak eta tresnak prestatzea, materiala elikatzea, kontrola, egiaztapena, neurketa eta mantentzea), erabilitako materialekin eta lortu nahi diren produktuekin erlazionatuz.

• Paperaren manipulazio-lanaren sekuentziak aztertzea (makinak eta tresnak prestatzea, materiala elikatzea, kontrola, egiaztapena, neurketa eta mantentzea), erabilitako materialekin eta lortu behar diren produktuekin erlazionatuz.

• Kartoiaren manipulazio-lanaren sekuentziak aztertzea (makinak eta tresnak prestatzea, materiala elikatzea, kontrola, egiaztapena, neurketa eta mantentzea), erabilitako materialekin eta lortu behar diren produktuekin erlazionatuz.

• Inprimaketa osteko industria-prozesu baten eta ikastegiko lantegiko sistema baten artean antolamenduaren, funtzionamenduaren eta produkzioaren ikuspuntutik egon daitezkeen aldeak finkatu eta baloratzea.

• Produktu jakin bat abiapuntu izanik, produkzioan izandako koadernaketa-sistemaren eta manipulazio-faseen ezaugarriak identifikatzea.

2. Inprimaketa osteko ekipoen, lehengaien eta sarrerako produktuen prestaketa- eta doikuntza-lanak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Kartoia manipulatzeko prozesu desberdinetako euskarriak eta sarrerako produktuak prestatzeko prozedurak azaltzea, kalitatea ziurtatzeko kontrolatu behar diren parametroak ezarriz.

• Behar bezala zehaztutako inprimaketa osteko suposizio batean, itsasgarrien aukeraketan esku hartzen duten parametroak definitzea:

• Lotu beharreko azalera-motak. • Lanaren zati desberdinak lotzeko kolatze-denbora, finkatzaile-mailaren arabera. • Erabili beharreko aplikazio-metodoa (arrabotak, arrabolak, gomaztatzeko gurpila).

27

• Presio-maila eta ainguraketa-presioaren iraupena. • Itsasgarriaren parametroak (malgutasuna, moldeatze-erresistentzia), lan-motaren arabera. • Behar bezala zehaztutako koadernaketako suposizio praktiko batean, makinen, tresnen, erreminten

eta instalazioen ezaugarriak eta funtzionamendu-modua definitzea. • Behar bezala zehaztutako paperaren manipulazioko suposizio praktiko batean, makinen, tresnen,

erreminten eta instalazioen ezaugarriak eta funtzionamendu-modua definitzea. • Behar bezala zehaztutako kartoiaren manipulazioko suposizio praktiko batean, makinen, tresnen,

erreminten eta instalazioen ezaugarriak eta funtzionamendu-modua definitzea. • Behar bezala zehaztutako koadernaketako suposizio praktiko bat abiapuntu izanik, tolestatzeko

eredurik egokiena definitzea. • Koadernaketako kasuan, finkatzeko prozedurak bertan inplikaturiko materialekin erlazionatzea. • Balizko inprimaketa osteko lantegi batean, lehen mailako mantentze-plana eta jarraipen-fitxa

sortzea, bertan ondokoa erregistratuz: • Mantendu beharreko elementurik garrantzitsuenak. • Ezaugarri teknikoak. • Aldaketa eta anomaliarik arruntenak. • Garbiketaren maiztasuna eta makinak koipeztatzea. • Ekipoen aldizkako doikuntzak, konponketak eta eguneratzeak definitzea, hauek erabiltzeko

beharrezko zehaztasuna mantentzearren, fabrikatzailearen argibideak kontuan izanik.

3. Produkzioko ekipo eta baliabideekin lan egitean, inprimaketa osteko tiradaren parametroak lortu eta mantentzearren, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Behar bezala zehaztutako inprimaketa osteko suposizio batean, egin beharreko lanen sekuentzia

egokia eta kontrolatu beharreko parametroak azaltzea. • Inprimaketa osteko kasu praktiko batean: • Materialak makinan egoki antolatzea, formatu-motak eta neurriak kontuan izanik. • Tiradan antzemandako desbideratzeak zuzentzea, ondoko parametroen birdoikuntza kontuan

izanik: • Tenperatura. • Kolen nahasketa. • Ebakia. • Marratzea. • Tolestatzea. • Bikoiztea. • Datuak antolatuta erregistratuko dituen datu-basea sortzea, honela egoera aztertzea eta arazoak eta

hauen balizko soluzioak ulertzea erraztuz.

• Inprimaketa ostean erabiltzen diren produkzio-baliabideak, materialak eta produktu kimikoak manipulatzearen ondoriozko arriskuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Inprimaketa osteko prozesuetan erabilitako material, produktu, erreminta eta ekipo desberdinak

manipulatzearen ondoriozko arriskuak (arriskugarritasun-maila eta toxikotasuna) azaltzea. • Segurtasunaren ikuspuntutik, produkzioko baliabide eta materialen argibideak, mantentze-

eskuliburuak, etiketak, liburuxkak eta jarraibideak aztertzea. • Behar bezala zehaztutako kasu praktikoetan arrazoi-mota desberdinen ondoriozko istripuen

(instalazioetan, segurtasun-gailuetan eta ekipoen babesean gertatutako akatsek eragindakoak) prebentziorako segurtasun-neurriak proposatzea.

• Inprimaketa ostean erabilitako produktuak eta materialak ingurumenari buruzko arau nagusiekin erlazionatzea, erabili ohi diren produktuen ordezkoak aintzat hartuta.

• Inprimaketa osteko planta baten banaketa egitea eta, horretarako, besteak beste, lanaren segurtasunean eta higienean eragina duten faktoreak kontuan izanik.

c) Edukiak

28

I. multzoa: PAPERA, KARTOIA ETA BESTE MATERIAL BATZUK

KOADERNATZEKO ETA MANIPULATZEKO PROZESUAK

• Prozedurazkoak: • Lortu beharreko produktuaren eskaerak eta zehaztapenak aztertzea. • Esku hartzen duen kantitatea eta euskarria identifikatzea. • Lortu beharreko produktua erabilgarri dauden ekipo, tresna eta materialen aukerekin alderatzea. • Alternatibak proposatzea prozesuari eta produktuari dagokionez: produktuaren zehaztapenak

aldatzea, prozesuaren aukerak egokitzea edo faseak azpikontratatzea. • Inprimaketa osteko produktu baten produkzioaren bideragarritasun teknikoa eta ekonomikoa

zehaztea. • Koadernaketa-lanaren sekuentziak aztertzea (makinak eta tresnak prestatzea, materiala elikatzea,

kontrola, egiaztapena, neurketa eta mantentzea), erabilitako materialekin eta lortu nahi diren produktuekin erlazionatuz.

• Paperaren manipulazio-lanaren sekuentziak aztertzea (makinak eta tresnak prestatzea, materiala elikatzea, kontrola, egiaztapena, neurketa eta mantentzea), erabilitako materialekin eta lortu behar diren produktuekin erlazionatuz.

• Kartoiaren eta beste material batzuen manipulazio-lanaren sekuentziak aztertzea (makinak eta tresnak prestatzea, materiala elikatzea, kontrola, egiaztapena, neurketa eta mantentzea), erabilitako materialekin eta lortu behar diren produktuekin erlazionatuz.

• Produktu jakin batek produkzioan izandako koadernaketa-sistemaren eta manipulazio-faseen ezaugarriak identifikatzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak:

Koadernaketa-prozesuak:

• Koadernaketa-lanen prozesu orokorra. Teknologia-oinarriak. • Koadernaketa-motak: aldizkariak, liburuak. • Ereduak. • Koadernaketa-lanak. • Koadernaketa: • Larruan. • Ardi-larruan. • Azal gogorrean. • Koadernatzeko modu sinpleak. • Liburuak koadernatu eta egiteko teknikak. • Itsasgarriak erabiliz koadernatzeko sistemak. • Koadernaketako produkzioa egitea. • Makinak. Motak eta ezaugarriak. • Makina-motak: • Josteko makina. • Tolestatzeko makina. Tolestatzeko makinen arazoak. • Gillotina. Hiru aldekoak. • Koadernaketa-lerroa. • Funtzionamendua, osagaiak. • Liburuen elikadura automatikoa.

Papera manipulatzeko prozesuak:

• Paperaren manipulazio-lanen prozesu orokorra. Teknologia-oinarriak. • Manipulazio-motak: poltsak, libretak, etiketak. • Produktuaren parametroak: pisua, erresistentzia. • Prozesuaren parametroak: elikadura, dosifikazioa, tenperatura. • Paperaren manipulazio-lanak:

29

• Liburuxkak egitea. • Taloitegiak egitea. • Karpetak egitea. • Makinaz marratzea. • Paperaren manipulazio-produkzioa burutzea: • Sekuentziak. • Elikadura. • Egiaztapenak. • Parametroen mantentzea. • Makinak. Motak eta ezaugarriak: • Jasotzeko makina. • Enbutxatzeko makina. • Grapagailua. • Bolante-prentsa. • Trokelatzeko makina. • Plastifikatzeko makina. • Bernizatzekoa. • Ekipoak, instalazioak eta baliabide osagarriak. Funtzionamendua. Aplikazioak.

Kartoia manipulatzeko prozesuak:

• Kartoiaren manipulazio-lanen prozesu orokorra. Teknologia-oinarriak. • Manipulazio-motak: kutxatilak, kutxak, displayak. • Produktuaren parametroak: pisua, erresistentzia, ore-nahasketa. • Prozesuaren parametroak: elikadura, dosifikazioa, tenperatura, izurtzea. • Eredua. • Kartoiaren manipulazio-lanak: • Kutxen manipulazioa. • Kutxatilen manipulazioa. • Ontzien manipulazioa. • Karpeta eta artxibagailuen manipulazioa. • Kartoiaren manipulazio-produkzioa burutzea: • Sekuentziak. • Elikadura. • Egiaztapenak. • Parametroen mantentzea. • Beste produktu batzuk. Plastikoak. Metalak. Oihalak. • Makinak. Motak eta ezaugarriak. • Gillotina. • Tolestatzeko makina. • Trokelatzeko makina. • Kontrakolatzeko makina. • Ekipoak, instalazioak eta baliabide osagarriak. Funtzionamendua. Aplikazioak.

Jarrerazkoak: • Lankidetzarako, talde-lanerako eta pertsonen arteko harremanetarako prestasuna, enpresa

osatzen duten sail desberdinetara zabalduta. • Bere lana beste sailekin koordinaturik burutzeko erantzukizuna. • Lan-metodo berriak bere egitea eta aurrerapen teknologikoengatik interesa azaltzea. • Segurtasunari, higieneari eta ingurumenaren babesari buruzko arauak behatzea.

II. multzoa: INPRIMAKETA OSTEKO PROZESUETAN INPLIKATURIKO

PARAMETROAK, EKIPOAK ETA PRODUKZIO-BALIABIDEAK

Prozedurazkoak:

30

• Inprimaketa osteko prozesu batean egin beharreko lanen sekuentzia egokia eta kontrolatu beharreko parametroak ezartzea.

• Materialak makinan egoki antolatzea, formatu-motak eta neurriak kontuan izanik. • Tiradan antzemandako desbideratzeak zuzentzea, ondoko parametroen birdoikuntza kontuan

izanik: • Tenperatura. • Kolen nahasketa. • Ebakia. • Marratzea. • Tolestatzea. • Bikoiztea. • Inprimaketa-prozesuko egoera aztertzea eta arazoak eta hauen balizko soluzioak ulertzea errazten

duten datu guztiak antolatuta erregistratzen dituen txostena lantzea. • Kartoia manipulatzeko prozesu desberdinetako euskarriak eta sarrerako produktuak prestatzeko

prozedurak aztertzea, kalitatea ziurtatzeko kontrolatu behar diren parametroak ezarriz. • Itsasgarrien aukeraketan e