Azpeitiko Kulturaren Argazkia (2014-2015)

8/20/2019 Azpeitiko Kulturaren Argazkia (2014-2015)

1/108


2/108

-1-

Azpeitiko

kulturaren

egoerarenazterketa

2015


3/108

-2-

0. Sarrera

1. Helburua(k): orokorra eta zehatzak

2. Metodologia

3. Herriko datu orokorrak

3.1 Datu orokorrak

3.2 Historia

3.3 Azpeitia, Urola-kostako herria

3.4 Azpeitiko herritarren eboluzioaren azterketa

3.5 Azpeitiko langabezia tasaren eboluzioa

4. Kultur jardueren eskaintza eta jarduera maila

4.1 Ikastetxe eta eskolak

4.2 Norberaren kultur jarduera aurrera eramateko taldeak

4.3 Gazteentzako bereziki

4.4 Helduentzat bereziki

4.5 Emakumeentzat bereziki.

5. Antolatzaileak5.1 Kultur Mahaiaren kooperatiba (Sanagustin eta Soreasu)

5.2 Udala (Antzerki topaketak eta beste)

5.3 Gaztetxea

5.4 AZTE eta tabernak

5.5 KMko talde ez diren herriko eragileak

6. Azpiegiturak

6.1 Kultur ekitaldiak eskaintzeko eta jasotzeko

6.2 Sormenerako

7. Herritarren pertzepzioa kultur mugimenduaren inguruan7.1 Herritarren inkestak

7.2 Kultur Mahaiko taldeen iritzia

7.3 Udalaren iritzia

7.4 Herriko eragile ezberdinen iritzia

8. Ondorio nagusiak


4/108

-3-

SarreraSarrera


5/108

-4-

0. Sarrera

Hau da Azpeita diot eta ez naiz lotsatzen hasten zen Xabier Aldai idazleak behin idatzitako poemaantologikoa. Ordutik urte asko pasa dira, ikaragarri, eta gauzak asko aldatu Azpeitiko herrian.

Onerako eta txarrerako. Guk, gure arloari, kulturari, diagnosia egin nahi diogu.

Azpeitiak kultur mugimendu emankorra izan du beti, eta baita gaur egun ere. 22 kultur talde inguru

daude. 2006an Azpeitiko Kultur Mahaia sortu zenetik talde horiek guztiak egituratuta daude,

elkarlana xede. Eta herrian kultur jardueretarako azpiegitura ofizialik ez izatetik, toki bat baino

gehiago izatera igaro da. Azpeitiko Kultur Mahaiak berak kudeatzen duen Sanagustin kulturgunea

dago batetik, Soreasu antzokia ere bai, eta Betharrametako lokal bat erakusketetarako atondu da.

Gainera, esanda bezala, ofizialez haratago hor daude oraindik ere tabernak, herriko plaza, frontoia,

liburutegia eta Gaztetxea, besteak beste.

Jendaurrean egiten diren ekitaldiak dira kulturaren aurpegi publikoak eta horretan herri honek

eskaintza oparoa du. Lan egiteko moduetan ere aldaketak egon dira eta elkarlanean eginiko sormen

emaitza gehiago daude. Baina, herritarrak Azpeitiko Kultur jardueraren, eskaintzaren eta

instalazioen erabileraren inguruan zein pertzepzio dute? Zenbat jende dabil kulturan, zale nahiz

sortzaile, eta non daude ez daudenak? Galdera asko sortzen zaizkigu: zergatik?, zertarako?,

zenbat?, zeinek eta non?, zeinentzat?, ze behar?...

Hau da Azpeitia diot eta kuriositateaz begiratzen ditut. Azpeitiko Kultur Mahaiak eta Sanagustin

kulturguneak ere kuriositate handiz begiratzen dio herriko kulturaren esparruari. Esfortzu eta

maitasun asko eskaintzen diogun kulturak, herria pairatzen ari den krisi ekonomikoa kontuan

hartuta eta aktibo ekonomikoa izan daitekeela ahaztu gabe, zein norabide eta zein helbururekin

egiten dugu egiten duguna?

Hau da Azpeitia diot eta hemen ama da semearen heriotza jakiten azkena. Poemaren amaierak dio

hori. Guk, Kultur Mahaiak eta Sanagustin kulturguneak, ez genuke nahi gure arloaren balizko

heriotza baten aurrean azkenak izan jakiten. Ezta balizko arrakasta oharkabean pasatzen utzi ere.

Azken urteetan jarraitu dugun bideari so eginez, herriko kultur sarea handitze prozesu horretan (ikus

irudia, Kultur Mahaiaren sorreratik nola joan den zabaltzen) tarte bat hartuko dugu herri guztiari

begira jartzeko.

Kulturaz ari garela kontuan izanda, diagnosiak Hau da Azpeitia diot esatea da proiektu parte

hartzaile honen funtsa. Eta hortik aurrera herriak erabaki dezala zein Azpeitia nahi duen izan.

Horretarako, egoeraren argazkia behar dugu. Baina argazki hori ez dugu klik bakar batean atera

nahi. Collage moduan osatu nahi dugu, herritar bakoitzak bere ekarpena eginaz, bere zatitxoak

jarriz. Horrela osatuko dugu, denon artean, egoeraren diagnosi erreal bat; argazki garden eta argi

bat.


6/108

-5-

Helburua


7/108

-6-

1. Helburua(k): orokorra eta zehatzak

Azpeitiko Kultura bere osotasunean aztertu eta diagnosia egitea da, datozen

urteetan landu beharreko helburuak detektatu eta finkatzeko, besteak beste.

Non jarri behar du Iparra Azpeitiko Kultur mugimenduak?

Bitarteko helburuak:

1. Azpeitiko eta inguruetako errealitate demografikoa aztertu.

2. Langabezia tasaren bilakaera aztertu, horrek jendearen denbora librean izan duen eragina

ikusteko (kultur jarduerara bideratu baitaiteke).

3. Aisialdian egiten diren jarduera nagusiak zeintzuk diren jakin.

4. Azpeitiko kultur instalazioak aztertu. Zeintzuk dira? Zein aukera ematen dituzte? Zein

erabilera dute? Zenbat jende, nolakoa etabar.

5. Azpeitiko kultur mugimendua aztertu. Zein talde/eragile/norbanako daude, zer egiten dubakoitzak? Zenbat jende dabil?

6. Kultur programazio eskaintza aztertu.

7. Herritarrek kulturarekiko duten interesa neurtu. Zer interesatzen zaie? Ze kultur jarduera? Ze

ikuskizun?

8. Kultur sormenean ari direnen beharrak ezagutu.

9. Aurrera begira, garatu beharreko bidea zehaztu. Kultur baliabideak egokitu behar dira?


8/108

-7-

Metodologia


9/108

-8-

2. Metodologia

Prozesua modu logiko eta ordenatu batean egiten ez bada, datu bilketa eta pilaketa zentzugabeko

bat izan daiteke ondorioa. Halakorik gerta ez dadin, eta emaitzak nahi bezalakoak izan daitezen,

beharrezkoa da prozesua bera prestatzea, eta hura aurrera eramango duten pertsonak ere gertu

egotea. Beraz, prozesua bera martxan jarri aurretik honako pausoak eman ditugu:

2.1 Prozesua aurrera eramango duen taldea osatu

Azpeitiko Kultur Mahaia eta Sanagustin kulturgunea izan dira prozesu guztiaren arduradunak. Bien

artean parte hartze prozesua gainbegiratuko duen taldea osatu dute. Kultur Mahaiko Talde Eragilea

izan da talde horren funtzioa bete duena, eta behar denetan lanerako eskua bota duena ere.

Prozesua aurrera eramateko taldearen lehen egitekoa, parte hartze proposamen hau aztertu eta

barneratzea izan da.

2.2 Prozesuan parte hartuko duten biztanleria taldeak eta eragileak identifikatu

Parte hartze prozesu honetatik ondorio errealak ateratzeko, ezinbestekoa zen herritar guztien parte

hartzea bermatzea. Biztanle guztiena ez bada, bai behintzat gizarte talde guztiena. Beraz, talde

horiek identifikatu ditugu, parte hartze prozesuaren ekimen, ekitaldi eta fase guztietan talde horien

guztien parte hartzea bermatzeko.

Biztanle talde horietako bakoitzean emakumeen eta gizonezkoen parte hartzea parekidea izan dadin

saio berezia egiten saiatu gara, desberdinak izan baitaitezke haien iritziak, gogoetak eta beharrak.

Biztanle talde horietako bakoitzean garrantzitsua izan da kultur munduan daudenez gain ez

daudenen parte hartzea ere. Beraz, Azpeitian kultur mugimendutik aparte dauden eragile

desberdinak identifikatu dira ere, Azpeitiko Kultur Mugimenduaren inguruan haiek duten iritzia

jakiteko. Honakoa litzateke sektoreka edo eragileka banaketa.

• Kultur elkarteak

• Kultur antolatzaileak

• Azpiegituren arduradunak • Ikastetxeak

• Emakumeen elkarteak

• Gazte taldeak

• Adinekoen elkarteak

• Aisialdirako elkarteak

• Udala


10/108

-9-

2.3 Parte hartzeari bide eman aurreko informazio eta datu bilketa

Parte hartze prozesua zein egoeretatik abiatzen den jakitea ezinbestekoa zen, beraz, Azpeitiko kultur

mugimenduaren egoera zehatza zein den jakitea eta herriaren beraren nolakotasunarena ere

aztertu behar zirela iritzi genion:

• Herriko datu orokorrak Azpeitiaren deskripzio orokorra egiteko.

• Kultur jardueren eskaintza eta jarduera maila.

• Azpeitiko kultur eragileak.

• Azpeitiko Kultur instalazioak.

• Kultur jardunaren inpaktu ekonomikoa.

2.4 Parte hartze prozesua bera

Behin hasierako informazio bilketa lanak eginda, parte hartze prozesua bera egiteko bitartekoak

ezarri ditugu:

• Kutur taldeekin batzar ireki

• Elkarrizketak

• Kaleko galdeketak

• Inkestak herriko kultur talde eta eragileei

• Harremana programatzaileekin

Horietako bakoitza eragile eta gizarte talde desberdinei bideratuta egin da. Horregatik, bakoitza

modu desberdinean landu dugu. Adibidez, oso desberdina izango da kultur hartzaile bati, edo

sortzaile bati eman beharreko tratamendua.

2.5 Azterketa eta balorazio txostena

Iritzi bilketa egindakoan, jasotako dokumentazio hori guztia ordenatu eta txosten batean idatzi dugu

(hauxe bera) datu horiek guztiak interpretatu eta ondorioak atera ahal izateko. Herriko kultur

panoramaren diagnostiko osoa atera dugu hortik, indarguneak eta aukerak detektatuz, baina baita

ahuleziak eta mehatxuak ere. Zer dagoen ondo, zer gaizki eta zer erdipurdi.

Txosten hau publikoa da. Prozesuan parte hartu duten pertsona guztiek jasoko dute txostena

(itzulera), eta herritar guztientzat eskuragarri jarriko da.


11/108

-10-

2.6 Gogoeta eta aurrera begirakoa

Azpeitiko kulturaren argazki aterata, herrian zer dagoen zehatz dakigu, eta herritarrek zerpentsatzen duten ere bai. Dagoenari buruz, eta ez dagoenari buruz. Herritarrek herriko kultur

jarduerari buruz duten iritziaren datuak ditugu. Kultura interesatzen zaien edo ez, zer interesatzen

zaien, zenbat, zertarako... Herritarrek ez ezik herriko kultur taldeek eta eragileek zer pentsatzen

duten ere bai.

Datu horiek guztiak eskuan, aurrena gure buruekin egin beharko dugu lan Azpeitiko Kultur Mahaiak

eta Sanagustin kulturguneak eta orain arte jarraitu den bidea eta egin den lana nola ikusi duen

herriak baloratu.

Hortik aurrera diagnosi hau eskuan, aukera asko dago zer egin erabakitzeko, baina Udalarekin

batera mahai baten bueltan eseri beharko genuke Azpeitiko Kultur Mahaiak eta Sanagustinkooperatibak, herrian landu beharreko kultur eredua, proiektua, norabideaz hitz egiteko.


12/108

-11-

Herriko

datu

orokorrak

3.1 Datu orokorrak

3.2 Historia





13/108

-12-

3. Herriko datu orokorrak

3.1 Datu orokorrak

Azpeitiko herria Urola ibaiaren arroan kokatuta dago, Gipuzkoako erdialde geografikoan.

Azpeitiak 69,4 kilometro koadro ditu eta hedaduraz Gipuzkoako udalerririk handienetakoa da.

Udalerriko azalera gehien aldapatsua da; iparraldetik Izarraizko mendigune zabalak eta hegoaldetik

Izazpi eta Irumugarrietako mendizerrak markatzen dituzte mugak. Azpeitiko punturik altuena Erlo

mendia da; 1.026 metroko altuera du. Gutxieneko altuera Urola haranean dago —80 metro—, nahiz

eta lurraldearen zatirik handiena 200-250 metro bitartean egon. Azkoitia, Deba, Zestoa, Errezil,

Bidania, Beasain, Ezkio-Itxaso eta Zumarragarekin egiten du muga.

2013ko datuen arabera, Azpeitiak 14.540 biztanle

ditu. Horietatik %85 baino gehiago hirigunean bizi

dira. Gainontzekoak zazpi auzotan banatuta

daude: Izarraitz (270 biztanle), Aratz-erreka (171),

Eizagirre (132), Elosiaga (213), Loiola (349), Odria

(113), Oñatz (211), Urrestilla (243) eta Nuarben

(43). Sei herrigune nagusi daude: Azpeitia bera,

Aratz Erreka, Matxinbenta, Nuarbe, Oñatz eta

Urrestilla. Gainera, gaur egun 360 baserri daude

Azpeitian.

Azpeitia Lapurdiko Hazparne herriarekin senidetuta dago 1983tik.

http://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/auzoak_eta/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/auzoak_eta/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/auzoak_eta/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/baserriak/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/baserriak/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/baserriak/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/baserriak/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/baserriak/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/baserriak/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/baserriak/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/auzoak_eta/index_htmlhttp://www.uztarria.com/azpeitia/geografia/auzoak_eta/index_html


14/108

-13-

3.2 Historia

Azpeitia 1310ean jaso zuten paperetan Castillako Fernando IVak. Baina beste izen batekin ekin zion

historiari herriak: "Garmendia de Iraurgui" izenarekin bataiatu zuen Castillako erregeak. Urtebete

beranduago, "Salvatierra de Iraurgui" izena jarri zion errege berak, eta 1397ra arte ez da Azpeitia

izenik ageri inongo paperetan. Urte horretako Getariako Batzar Nagusietako dokumentuetan

azaltzen da aurreneko aldiz Azpeitia izena, "Ayzpeitia" hobeto esanda. XVI. mendera arte herria

izendatzeko izen bat nahiz bestea erabiltzen dira dokumentu desberdinetan, eta baita "Urazveitia"

ere.

Azkoitiarekin batera, Iraurgi bailaran feudalismoak indar handia izan zuen eta jauntxo askoren

bizitoki izan zen. Horregatik arreta berezia eskaini zioten erregetzatik ere. Urola, Deba, eta Oria

bailarek komunikazio bide garrantzitsua osatu zuten, eta bide horretatik egin zen erret bidea.Arrasatetik Getariara joan behar zuten bidaiari orok erabiltzen zuen erret bide hori.

Bandoen arteko gatazkek zuzen-zuzenean jo zuten Azpeitia, Oñaz sendiak euren etxea bertan

baitzuten. Ganboatarren eta oñaztarren arteko borrokek Loiolako lur ugari zapaldu zituzten XIII eta

XIV. Mendeetan.

XVIII mendea krisi eta aldaketa sozial garaia izan zen Gipuzkoan, eta baita Azpeitian ere. Matxinada

ugari izan zen herrian, eta aldaketa ugari ere bai. XVI eta XVII. mendeak burdinolen urrezko aroa izan

ziren Azpeitiarentzat, eta hamaika baino gehiago ziren Urrestilla inguruetan kokatuta egon zirenak.

1718an erregeak aduana Ebrotik Biriatuko mugara aldatzea erabaki zuenean izan zen aurreneko

matxinada edo altxaldia.

Handiena, ordea, 1766an izan zen. Gariaren salerosketa liberalizatzea erabaki zuen Carlos V.a

erregeak. Ordurako haragia eta beste hainbat produkturen salerosketaren gaineko hainbat neurri ez

herrikoi hartuak zituen, eta herritarrak altxatzea erabaki zuten. Udal iraultzailea sortu eta ezartzea

lortu zen. Erantzuna berehala iritsi zen, ordea, eta bost egun beranduago Donostiatik iritsitako

tropek iraultzaileak atxilotu zituzten.

Burdinolen herentzia egun ere nabari da Azpeitiko ekonomian. Garai bateko burdinolek eman diote

egungo metalgintza industriari indarra eta sostengua. Metalaren ondoan, egurraren sektorea da

Azpeitiko industriaren beste oinarrietako bat.

Hori idatzitako historiari dagokionez, Azpeitia eta inguruetan aurkitu diren aztarna arkeologikoek

prehistorian lur hau gizakiaren kokaleku aspalditik izan dela erakusten baitute. (Iturria:

www.azpeitia.net)


15/108

-14-


Azpeitia Urola Erdiko eskualdean kokatuta dago. Bertako herririk handiena da, eta handitik txikira,

atzetik ditu Azkoitia, Zestoa, Aizarnazabal, Aizarnazabal, Errezil eta Beizama.

Eskualde naturala, berez Urola-Kosta da (Azkoitiatik

Zarautzeraino) eta zerbitzu batzuek eskualde guzti hori

kontutan hartzen badute ere, eta horren adibidea da

Urola-Kostako Hitza egunkaria, zerbitzu praktikoak

Urola erdira mugatuta dago; adibidez, Urola Erdiko

Mankomunitatea dago. Instituzionalki, eskualdeofiziala Urola-Erdia da, eta Azpeiti da eskualde burua.

Iturria: INE


Azpeitiko populazioa azken hamarkadan poliki-poliki hazten joan da: 1975. urtean 12.209 biztanle,

1981ean 13.196, 2004an 13.893, 2011ean 14.351 eta 2014an 14.580.

URTEA 1981 1986 1991 1996 2001 2006 2011 2014

BIZTANLEAK 13.196 13.205 13.427 13.536 13.708 13.814 14.540 14.580

Iturria: INE

ZONALDEA BIZTANLEAK

Gipuzkoa 715.148

Azpeitia 14.580

Azkoitia 11.480

Zestoa 3.656

Aizarnazabal 775

Errezil 594

Beizama 167


16/108

-15-

-800 -600 -400 -200 0 200 400 600 800

100-104

95-99

90-94

85-89

80-84

75-79

70-74

65-69

60-64

55-59

50-54

45-49

40-44

35-39

30-34

25-29

20-24

15-19

10-14

5-9

0-4

Emakumeak 2004 Emakumeak 2014 Gizonak 2004 Gizonak 2014

Azpeitiko biztanleen eboluzioa, adinaren eta sexuaren arabera

Iturria: gipuzkoa.net

Irudian azaltzen den biztanleriaren piramidean1 2004 eta 2014ko biztanle kopurua alderatu

dira, adin-taldeen eta sexuaren arabera. Biztanleriaren adina kontuan izanik eta 2001 eta

2011ko datuen artean dagoen aldea parekatuz, Azpeitiko biztanleak zahartzen ari direla esan

daiteke, piramidearen oinarriak estua izaten jarraitzen baitu eta adinean aurrera doazen

herritarrak ugaritzen ari baitira.

1 Azpeitiak biztanle-piramide atzeragarria du, trantsizio demografikoa amaitu duten gizarte garatuen ezaugarri

dena. Zahartutako biztanleak ditu, jaiotza-tasa eta heriotza-tasa txikiak eta, horrenbestez, hazkunde

begetatiboa nulua edo oso txikia du.


17/108

-16-

Azpeitiko biztanleen eboluzioa, sexuaren arabera

Iturria: INE

Nabarmentzekoa da eboluzio horretan etorkinen etorriak izan duen eragina.

Langabezia datuak datu ofizialak dira. Litekeena da,

datu errealekin bat ez etortzea, paperik gabeko

etorkinak ofizialki egon ez arren praktikan egon

badaudelako.

Iturria: INE, Azpeitiko errolda.

URTEA ETORKIN KOPURUA

(atzerriko herritartasuna)

2003 258

2004 288

2005 330

2006 417

2007 521

2008 665

2009 855

2010 803

2011 855

2012 941

2013 909

2014 896


18/108

-17-


Euskal Herriko beste toki gehienak bezala, une honetako krisiak gogor jo du Azpeitia ere. Herrian

hainbat lantegi itxi dira, eta langabezia tasak ere gora egin du. Lanbideko datuen arabera,

langabezia tasa %90,7 igo da 2008tik 2014ra. Hau da, ia bikoiztu egin da langabezian zeuden

herritarren kopurua.

URTEA

BIZTANLERIA

AKTIBOA

BIZTANLERIA

LANGABEA

LANGABEZIA

TASA ( )

2008 6.498 491 7,56

2009 7.121 722 10,14

2010 7.178 709 9,88

2011 7.059 791 11,21

2012 7.059 998 14,14

2013 6.832 1.045 15,30

2014 7.245 1.044 14,41


19/108

-18-

Kultur

jardueren

eskaintza

eta

jarduera

maila

4.1 Ikastetxe eta eskolakIkastetxeak

Ikastetxeetatik kanpoko eskolak4.2 Norberaren kultur jarduera aurrera eramateko taldeak



4.5 Emakumeentzat bereziki


20/108

-19-

4. Kultur jardueren eskaintza eta jarduera maila

Herritarrek herrian bertan beren kultur sormena garatzeko, kultur jarduera aurrera eramateko edo

transmisioa lantzeko dituzten aukerak aztertzen dira atal honetan.

4.1 Ikastetxe eta eskolak

Azpeitian hiru ikastetxe daude: Azpeitiko Ikastola Ikasberri Kooperatiba, Karmelo Etxegarai Azpeitiko

Ikastola eta Iraurgi Ikastetxea. Hirurek dute kultur eskaintza bertako ikasleentzat, bai eskola

orduetan eta baita eskola orduetatik kanpo ere.

Hiru ikastetxeetan azpimarratu dute kontabilizatu ezin den moduan ere lantzen dutela kultura. Nola?

Beste ikasgaietan, zeharka, bai musika, bai marrazkiak, literatura etabar. Horregatik, eskola orduei

dagokionean, ez daude orduak zehatz emanda. Hona hemen, hiru ikastetxeetako eskaintza, banaka:

4.1.1 Ikastetxeak

AZPEITIKO

IKASTOLA

IKASBERRI

KOOPERATIBA

Kultur programa berezia dute martxan: Euskara eta Euskal Kulturaren Plana. Lau urterako plan

estrategikoa da (2014-2018) eta urteroko plana ere egiten dute.

Euskal kulturari berebiziko garrantzia ematen diote; Euskal Curriculum-a ikastolen elkarteko ikas-

materialean txertatuta dago, eta Ikasberrin, derrigorrezko hezkuntzan material hori soilik erabiltzen

dute.


21/108

-20-

Ekimen zehatzak:

Liburuaren Eguna: Apirilaren 23an ipuin lehiaketa.

Idazleekin solasaldiak: Batxilerreko mailetan irakurritako eleberri baten idazlearekin

solasaldia (aurten Julen Gabiria).

Euskararen Eguna: Abenduaren 3an euskararen aldeko lelo lehiaketa.

Ni ere bertsolari: LH 5 eta 6an, ahozkotasuna lantzeko Bertsozale Elkarteak antolatutako

programa.

Gipuzkoako Eskolarteko Bertsolari Txapelketa: Ikasleek parte hartzen dute, ahoz zein idatziz.

Hitanoa: LH 5 eta 6 eta DBH-3 eta 4an hitanoaren erabilera eta zuzentasuna indartzeko

saioak (10 ordukoak).

Durangoko Azoka: DBH-4 eta DBHO-1eko ikasleekin irteera.

Azpeitiko Antzerki Topaketak: Emanaldiak ikustera DBH-1 eta 2ko ikasleekin.

Donostiako Zinemaldia: LHko 2. eta 3. zikloko ikasleekin irteera.

Frantsesa: Euskal Herriko hizkuntza kontsideratzen duten heinean, ikasgaietako bat da.

Bestelako kultur eskaintzak eta egun bereziak: Ikastolen jaiak, Xabier Eguna (Nafarroaren,

Ikastolaren eta Euskararen Eguna), Olentzero eta Mari Domingiren etorrerak, Santa Agenda,

danborrada ikastolan eta herrian, Euskal inauteriak herrian, maskaradak, pastoralak, …


22/108

-21-

Eskola orduetatik kanpoko kultur eskaintza

Euskal dantzak (gurasoentzat eta herritar guztientzat), trikitixa, panderoa, bertso-eskola, dantza

garaikidea, marrazki, gitarra eta antzerki tailerra. Azken horretan, emanaldia prestatzen da beste bi

ikastetxetan, ikastolan bertan eta Azpeitiko Antzerki Topaketetan aurkezteko.

Orduko 4-5 euro ordaintzen dituzte tailerrak ikasleek, eta denera 100 lagun inguruk hartzen dute

parte. Horietako %70 neskak dira, eta %30 mutilak.

Eskaintzen dituzten tailerrak eskariaren arabera antolatzen dituzte. Haietako irakasleak herrian

bertan topatzen dituzte, ahal izatera, herriko kultur taldeetako jendea da irakasle aritzen dena.

Hiru hilabeteko ikastaroak izaten dira, eta denbora horretan gehiengoak jarraitu egiten du. Geroaldatzen doa. Askotan ―moda‖ modura funtzionatzen dute, eta hala, ikasleak probatzen joaten dira

bat eta beste. Norberak berea topatzen duenean, jarraitu egiten dute normalean. Gertatu ohi da,

ikasleak tailerretan deskubritzea beren gustu edo afizioren bat. Kasu batzuetan, herrian dauden

eskola espezializatuetara joaten dira halakoetan, baina ikastetxeak, berez, ez du ikasleak haietara

bideratzeko joerarik.

Ikastetxeak berak etorkizunari begira bere buruari jarritako erronkak

Euskara eta euskal kultura sustatzeko gela barruan nahiz kanpoan egiten dena aztertu

eta osatzeko asmoa, hurrengo bi ikasturtetan.

Frantsesean orain DBH-2 arte bezala, ikasle guztientzat Eleanitz proiektua ezartzea.

Euskarazko produktuen kontsumoa bultzatzen jarraitzea.

Euskal Kulturarekiko sentsibilitate eta atxikimendu maila mantentzeko sustapen

ekintzekin jarraitzea.

Ikastolak antolatzen dituen jarduera guztietan euskarak eta euskal kulturak

protagonismoa izatea.

Ikasle atzerritarrak, DBHkoen kasuan Udalak euskaltegien bidez eskaintzen dituen

ikastaroetara bideratzea eta LHkoak Udal euskaltegitik etortzen diren irakasleengana.

Ikastolako irakasleek Euskaltzaindiaren arauak egunean izatea.

Ikastolako gurasoen euskararen erabileran eragile izateko hizkuntz prestakuntza

antolatzea.

Gurasoen hizkuntza jarreretan eragitea, euskararekiko atxikimendua, kontzientziazioa

eta jarrera positiboa mantentzeko.

Udaleko Euskara Patronatuarekin nahiz inguruko Euskara Elkarteekin elkarlanean

aritzea ekintzak antolatzen eta parte hartzen.


23/108

-22-

KARMELO

ETXEGARAI

AZPEITIKO

IKASTOLA

Ez dute kultur programa berezirik. Gelaka lantzen dituzte kultur jarduerak; batzuetan mailaka eta

zikloka ere bai.

Ekimen zehatzak

Liburuaren Eguna: Ekimen desberdinak kurtsoka.

Ni ere bertsolari: LH 5Ean, ahozkotasuna lantzeko Bertsozale Elkarteak antolatutako

programa. Datorren ikasturtean, LH 5 eta LH 6an izatea nahi dute.

Hitanoa: LH 6an lantzen dute..

Donostiako Zinemaldia: LHko 3. zikloko ikasleekin irteera.

Azpeitiko Antzerki Topaketak: emanaldiak ikustera LH 1 – 4 ikasleekin.

Xabierko Frantzisko Eguna (Nafarroaren, Ikastolaren eta Euskararen Eguna): Hainbat kultur

ekitaldirekin osatutako jaia, Ikastolan.

Bestelako kultur eskaintza eta egun bereziak: Olentzeroren etorrera, Sansebastianetan

danborrada Ikastolan eta herrian, Santa Ageda, Inauteriak, ikasturte amaierako jaialdia...


24/108

-23-


Zirkoa eta musika, marrazki, euskal dantzak,

argazkigintza digitala, dantza modernoa,

marrazki eta sormen tailerra dituzte, HH-n eta

LHn.

Bataz beste, hilean 15 euro ordaintzen dituzte

ikastaroak, eta 126 ikaslek hartzen dute parte

haietan. %65,9 neskak dira, eta %34,1 mutilak.

Zirko tailerra da mutilak gailentzen diren bakarra.

Eskaintzen dituzten tailerrak eskariaren araberaantolatzen dituzte. Haietako irakasleak herrian

bertan topatzen dituzte, ahal izatera, herriko

kultur taldeetako jendea da irakasle aritzen

dena. Normalean ez dute ikasleak herriko eskola

espezializatuetara bideratzeko joerarik, nahiz eta

egin izan den.

Ikasleek normalean tailerra amaitu arte behintzat jarraitu egiten dute. Ez dira behartuta joaten.

―Moda‖ moduan funtzionatzen du asko, ―gelaka‖ edo ―koadrilaka‖ betetzen dira, asko, tailerrak.


Ikasleen motibazioari eustea ahal den neurrian: Ikastola barruko ekintzak mantenduz,

Eskolaz kanpoko ekintzekin jarraituz, herri mailan egiten diren ekintzen parte hartzea

bultzatuz…

Ikastolan ospatzen ditugun festak amaitzean, balorazioa egiten dugu (ikasleen iritziak

eta irakasleak ikusten duena batiz bat) hurrengoko ikasturtean balorazioa eskuan

dugula prestatu izan ditugu festak.


25/108

-24-

IRAURGI

IKASTETXEA

Eskola orduetan zeharka lantzen dute kultura, batik bat. Gai desberdinetan lantzen dituzte,

olerki, abesti, pertsonaiak… adinaren arabera egokituta.

Ekimen zehatzak

Gizaldi arteko Programa: San Martin Egoitzako aiton amonekin programa berezia.

Ikasleak, euskal abesti, dantza, antzerki, jolas eta beste hainbeste ekintza egiten

dituzte.

Iraurgi Astea: Maiatzean izaten da, eta euskal kulturarekin lotutako hainbat ekintza

egiten dituzte: idazleen hitzaldiak, antzerkiak, abesbatza, musika,…

Festak: Ikasturtean zehar, festetan parte hartzen dute eskolan zein herrian: Errege

kabalgata, Santo Tomas, San Blas, San Sebastian, Santa Ageda, Inauteriak, Gabon

Eskea.

Gabon Jaialdia: Bertsolaritza, musika, dantza…

Antzerkigintza: Urtero 6. Mailako ikasleek antzerkiak sortzen dituzte ikasle eta

gurasoei eskaintzeko.

Euskararen Eguna eta Korrika: Euskararen aldeko ekintzetan parte hartzen dute.

Ni ere Bertsolari Programa


Kulturari zuzenean lotutako bi tailer dituzte eskola orduetatik kanpo: Iraurgi ikastetxeko

abesbatza eta bertso eskola. Haietan 100 bat lagunek hartzen dute parte. Abesbatzan parte

hartzaileen perfila aldatzen ari da, nabarmen: lehen neskek hartzen zuten parte, batik bat,

eta orain mutilak ere apuntatzen dira, nesken pare. Gaur egun %60 neskak eta %40 mutilak

dabiltza abesbatzan. Bertso eskolan, guztiak dira mutilak.

Doanekoa da abesbatzako tailerra.


26/108

-25-

Ikasleak herriko kultur taldeetara bidaltzeko joera dute, haien dohainak eta zaletasunak

ikusita.


Herriko talde gehiagorekin harremanak izatea du erronka.


27/108

-26-

4.1.2 Ikastetxeetatik kanpoko eskolak

Ikastetxeetatik kanpo kultur espresio desberdinak lantzen dituzten eskola eta talde ugari daudeherrian. Haietako gehienak Azpeitiko Kultur Mahaiaren barruan daude. Azpimarratzekoa da,

ikastetxe arautuetatik kanpoko eskolak hartzeko Udalak diru laguntza bat eskaintzen duela (Ikusi 1.

eranskina).

Hona hemen herrian dagoen eskaintza:

Juan de Antxieta Musika Eskola (Kultur Mahaiaren barruan)

1983an sortu zen. Musika ikasketak eskaintzen ditu. Imaginazioa zorrozten du, sormenari laguntzen

dio eta sentikortasuna handitzen du. Lau urterekin hasi eta adin guztientzako eskaintza zabala

eskaintzen dute:- Hizkuntza Musikala

- Haize eta Perkusio instrumentuak

- Soka instrumentuak eta Polifonikoak

- Tradizionala: Txistua, Trikitixa, Panderoa, Txalaparta.

- Ikasleen araberako saio egokituak. Mota guztietako taldeak osatzen dira, eskariaren

arabera.

Eskaintza eta parte hartzea:

Batanaz beste, astean ordu eta erdi egiten ditu ikasle bakoitzak, hilean 50 euro ordainduta. 314

ikasle dituzte: 168 neska (%53,5) eta 146 mutil (%46,5).

Kitarrista taldea (Kultur Mahaiaren barruan)

1995ean sortua. Kitarra jotzen erakusten du. Euskal kantu tradizionalen, berrien eta munduko

kantagintzaren transmisioa egiten du, belarria, ahotsa eta abilezia landuz.


Astean ordubete edo bi orduko eskolak eskaintzen dira, hurrenez hurren, hilean 10 edo 20 euroordainduta. Une honetan 16 ikasle daude; 13 neska (%81,25) eta hiru mutil (%18,75).


28/108

-27-

Erniarraitz Bertso Eskola (Kultur Mahaiaren barruan)

2.000 urtean sortu zen elkartean bailarako bertsozaleak biltzen dira. Azpeitia, Azkoitia eta Errezilekolagunez osatuta. Hainbat helburu zehatz dituzte: bertsolaritzari eskolatik hasi eta helduen garaira

arte laguntzea, herrian bertsoaren sua bizirik mantentzea, bertsozale berriak sortzea; eta, nahi eta

ahal dutenei, bertsolari izateko aukera ere eskaintzea.

Haur eta gaztetxoentzat egiten duten eskaintza ikastetxeekin elkarlanean eta ikastetxeetan bertan

egiten duenez, aurreko puntuan dago azalduta. Helduen bertso eskola ere badute.


Helduen eskolan astean bi orduz lantzen dute bertsolaritza, urtean 20 euro ordainduta (txapelketa

garaian ordu gehiago). Une honetan 18 ikasle dituzte, hiru taldetan. Haietako hiru emakumezkoakdira (%16,66), eta 15 gizonezkoak (%83,34).

Itsasi Euskal Kultur taldea (Kultur Mahaiaren barruan)

1977an sortu zen, eta orduz geroztik euskal kultura landu eta zabaltzea da Itsasi Euskal Kultur

Taldearen helburua. Euskal dantzak erakusten zaizkie eskolako kide direnei. Lau azpitalde daude

organigraman: Dantza taldea, Zanpanzar edo ttuntturroak, Musika taldea eta Dantza eskola.


Haur eta gaztetxoei dagokienean, astean hiru ordu laurden aritzen dira HH4tik LH2rarteko haurrak,

dantzan; hortik aurrera, DBHra arte, ordubete. Urtean 60 euro ordaintzen dituzten guztiek.

Aurreneko adin tartean 66 neska (%86,17) eta 13 mutil (%13,83) aritzen dira (guztira 79 haur); eta

bigarrengoan 15 neska (%100) eta mutilik ez(%0).

Dantza Suelto eskola (Kultur Mahaiaren barruan)

1995ean sortu zen. Dantza sueltoa erakusten hasi bazen ere, sueltoa ez ezik euskal dantzak ere

erakusten ditu gaur egun. Haur eta gaztetxoekin aritzen da. Euskal dantzen transmisioa du helburu,bide batez haurren zikomotrizidadea eta gorputza landuz. Dantza suelto txapelketetan parte hartzen

dute.


Astean bederatzi orduko eskolak dituzte, hilean 23 euroren truke. Gaur egun 52 ikasle daude, 16

mutil (%30,77) eta 36 neska (%69,23).


29/108

-28-

Arte eta Diseinu ikastegia (Kultur Mahaiaren barruan)

1980an sortu zen, eta orduz geroztik artearen inguruko formazioa ematen du. Autoestimua,

artearekiko kuriositatea eta errespetua garatzen dira.

- Haurrentzat: Marrazketa, pintura era eskulanetako tailerra; argizari eta arkatzekin

marraztea, eskaiolazko figurak margotzea, papiroflexia, buztina...

- Gazte eta helduentzat: Pintura eta teknika ezberdinetako tailerra: oleoa, akrilikak, akuarelak,

plumilla, komikia, ilustrazioa... Egur taila eta eskultura.


Ikasleen artean 52 haur (34 neska, %65,38; eta 18 mutil, %34,62) eta 32 heldu dituzte (10emakumezko, %31,25; eta 22 gizonezko, %68,75). Astean sei ordu izaten dituzte, baina ez daude

derrigortuta guztietara joatera; norberak hartzen dio neurria. Hilean 29 euro ordaintzen dituzte, eta

10 euroko matrikula.

DiArt pintura eta eskultura estudioa

DiArt 1993an sortu zen, hasiera hartan, Enparan kaleko lokaltxo batean. Enkarguzko lanak egiten

zituzten, argazkiak oleo eta pastel teknikaz eta buztinezko eskulturak erretxinaz amaituta.

Arratsalde eta iluntzetan klaseak ematen hasi ziren haur eta helduei zuzenduta, margotzeko teknika

ezberdinak irakasteko.

Espazio gehiago behar zutela eta, egoitza aldatu zuten eta gaur egun Eliz kalean dago DiArt. Zeregin

beraiekin jarraitzen du. Koadroak lantzen dituzte, formatu handikoak eta txikikoak (argazkiak,

baserriak, abstraktuak…) eta brontzezko eskulturak Eibarko Alfa Arten fundituta.

Parte hartzea:

Akademia gisa 15:00etatik 17:00etara ematen ditu klaseak Diego Cruz-ek. Ikasleak Azpeiti, Azkoiti,

Zestoa, Zumaia eta Aizarnakoak dira. Adin mugarik ez du.

Teknikak eta gaiak ikaslearen arabera egokitzen dituzte eta horrela askotariko emaitzak lortzen,

Oleoa, pastela, akriklikoa eta akuarela teknikak erabiltzen dira eta gaiak figuratibaok eta

abstraktuak izaten dira.

Guztira 45 ikasle dabiltza DiArt-en gaur egun, 20 ume eta 25 heldu. Umeetan 12 neskak dira (%60)

eta 8 (%40) mutilak, eta helduetan 20 emakume (%80) eta 5 gizonezko (%20). Kuotak 22€ umeek

eta 40€ helduek hilean izaten dira.


30/108

-29-

Jose Mari Orbegozo Dantzak

Jose Mari Orbegozo 1995ean hasi zen dantza ikastaroak jasotzen Donostian eta bi urtetantxapelketetan parte hartzen hasi zen. 1997tik 2000. urtera arte Euskal Herriko txapelketan

irabazlea izan zen. 1999an Europako txapelketetan hasi zen parte hartzen eta haiek ere irabazten.

Horrek Europako dantzariekin ikasteko aukera eman zion.

1999an zabaldu zuen lehen dantza eskola Beasainen, eta ondoren Azpeitian 2000.ean. Azpeitiko

Igerilekuan hasi zen ikastaroak ematen eta oraindik ere han jarraitzen du. Saloiko dantza guztiak

eskaintzen ditu: Salsa, Merengea, Batxata, Txa-txa, Boleroa, Pasodoblea, Tangoa, Rock and Rolla,

Balsa eta Samba.

Ostegun eta larunbatetan ematen ditu ikastaroak (2015ean astelehenetan ere hasiko da), ordu eta

berrogeita bost minutukoak. Asteartetan Baigeran ere ematen ditu, ordu eta erdiz. Hiru dantza estiloirakatsiz hasten da eta maila hartu ahala beste bi sartzen ditu.

Ikastaroez gain, erakustaldiak egiten dituzte eta txapelketetan parte hartzen. Egiten dituzten saioak

dira: ETBrekin urtean hiru, Soreasu Antzokian Azpeitia dantzan-en barruan, Sanjuandegiko festetan,

eta Sanagustin kulturgunean ETBrentzako grabatzen duten dantza saioa. Txapelketetan 5 neska

azpeitiarrek hartzen dute parte.

Parte hartzea:

Dantza ikastaroetan 165 lagun dabiltza, 55 mutil (%33,33)eta 110 emakume(%66,67). Horietatik

ume eta gazteak 120 dira eta helduak 45. Kuota 40€koa da igerilekuko bazkide ez direnentzat;

aldiz, bazkide izanez gero, 25€koa.

AJL dantza (Urrestilla)

2013ko ekinaean sortu zen, Urrestillan. Batxata, salsa eta Txa-txa dantzak erakusten dira nagusiki,

baina baita tangoa eta pasodoblea ere. Urrestillako eskoletan (Udalaren eraikina) ematen ditu

ikastaroak Anjel Oiartzabal irakasleak.

Astean 4 saio ematen ditu, 2 ordukoa bakoitza. Irailetaik uztailera bitartean izaten da eta iraileaneta maiatzean hasiberrientzat klaseak ematen dira. Momentuz, ez dituzte klasetatik kanpo

erakustaldi eta dantza saioak eskaintzen.

Parte hartzea:

Dantza ikastaro bakoitzaren kuota 6€-takoa da eta 50 lagun dabiltza ikastaroan, 45 emakume

(%90) eta 5 gizonezko (%10). 10-30 urte bitarteakoak 30 lagun eta 31-60 bitarteako 20.


31/108

-30-

4.2 Norberaren kultur jarduera aurrera eramateko taldeak

Eskola formatutik aparte, hainbat gune eta talde daude Azpeitian kultur jardueran aritzeko. Sormenaeta transmisioa horietan guztietan lantzen da. Talde horiek Azpeitiko Kultur Mahaian (KM) bilduta

daude. Hona hemen taldeak, banan-banan.

Azpeitiko Musika Banda (KMren barruan)

1866koa da bere lehen erreferentzia. Herriko festa eta jaiak musikaz janzten ditu. Kontzertuak,

kalejirak, dianak, bailableen kontzertuak, guatekeak, zezenketak...

Parte hartzea:

Bandarako musika gustuko duen eta instrumenturen bat jotzen dakien ororentzat irekita dago. Gauregun 53 lagunek osatzen dute. Emakumezkoak dira haietako 17 (%31,07), eta gizonezkoak 36

(%68,93).

Julian Barrenetxea Abesbatza (KMren barruan)

1986an sortu zen. Urtean zehar hainbat emanaldi egiten dituzte, batzuk beste taldeekin

elkarlanean; esate baterako, kantu jira.

Parte hartzea:

Abestea gustatzen zaien pertsonen bilgunea da. Une honetan 20 kidek hartzen dute parte bertan.

Emakumezkoak dira horietako 15 (%75), eta gizonezkoak bost (%25).

Antxieta Arkeologia taldea (KMren barruan)

1965ean sortu zen. Gipuzkoako ikerketa arkeologikoa egiteko biltzen den talde kulturala da. Diru

irabazi asmorik gabekoa. Arkeologi Prehistorikoaren aurreneko fasea egiten dute: Gipuzkoako aran

ezberdinetan aztarnategi prehistorikoak bilatzea. Foru Aldundian baimenarekin Kata edo zundaketa,

planoak, mapak eta lekuko koordenadak, materialaren siglaketa eta abar. Lehenengo ikerketa egin

ondoren Foru Aldundiari aurkezten zaizkio emaitzak.

Parte hartzea:

Interesa duen ororentzako ateak irekita dituzte. Gaur egun 10 lagun inguruk osatzen dute taldea;

guztiak gizonezkoak dira (%100).


32/108

-31-

Azpeitiko Argazkilari Elkartea (KMren barruan)

1978an sortu zen. Argazkigintzan trebatzea du helburu. Taldeko kideek elkarri erakutsiz etakanpotik ere jendea ekarriz. Urtean zehar hainbat ekitaldi egiten dituzte: Imanol Elias

Sokamuturreko Argazki Lehiaketa, Udaberriko Argazki Rallya, Udazken eta mendiko argazki rallya,

elkarteko kideen arteko lehiaketa, Santo Tomasetako argazki lehiaketa, Gau Txori argazki rallya...

Parte hartzea:

Urte osoan ateak irekita daude elkarteko bazkide egin nahi duenarentzat. Egun 52 bazkide dira,

zortzi emakumezko (%15,38) eta 44 gizonezko (%84,62).

Azpeitiarron Napar Zuzterrak (KMren barruan)

2002an sortu zen, Euskal Herriko historia lantzeko helburuz. Herritar burujabe libreak aktibatzea

helburu duen herritar talde independentea dira. Euskaldun izaten jarraitzeko, napar bezala izan eta

nahi duten burujabetza berreskuratzen laguntzeko. Horretarako, izan ginen subjektu politikoaren

transmisioa egitea dute xede, errelato propioarekin eta gaur garenetik eraikuntza, garapen propiotik

solidarioki egiten lagunduz.

Parte hartzea:

Ateak irekita, beti. Kideak, gaur egun, 25 azpeitiar dira 11 emakumezko (%44) eta 14 gizonezko

(%56).

Erniarraitz Bertsozale Elkartea (KMren barruan)

2.000. urtean sortu zen bailarako bertsozaleak biltzen dituen elkartea. Azpeitia, Azkoitia eta

Errezileko lagunez osatuta. Hainbat helburu zehatz dituzte: bertsolaritzari eskolatik hasi eta helduen

garaira arte laguntzea, herrian bertsoaren sua bizirik mantentzea, bertsozale berriak sortzea; eta,

nahi eta ahal dutenei, bertsolari izateko aukera ere eskaintzea. Urtero antolatzen dituzte Bertso

astea, Txapelek omenezko bertso saioa, Bertso parranda, Azkoitiko udaberriko saioa, presoen

aldeko saioa (bi urtez behin)...

Parte hartzea:

Elkartea 35 lagunek osatzen dute. Horietako 11 emakumezkoak dira (%31, 42), eta 24 gizonezkoak

(%68,58). Azpeitiarrak bakarrik kontuan hartuz gero, 20 lagun dira, lau emakumezko eta 16

gizonezko.


33/108

-32-

Itsasi euskal kultur taldea (KMren barruan)

1977an sortu zen, eta orduaz geroztik euskal kultura landu eta zabaltzea da Itsasi Kultur Taldearenhelburua. Euskal dantzak erakusten zaizkie eskolako kide direnei. Lau azpitalde daude

organigraman: Dantza taldea, Zanpanzar edo ttuntturroak, Musika taldea eta Dantza eskola.

Parte hartzea:

Helduen taldeari dagokionez, 18 dantzari dituzte: 12 emakumezko (%66,66) eta sei gizonezko

(%33,34). Musikariak bost dira, lau emakumezko (%80) eta gizonezko bat (%20). Eta ttuntturroak

14: guztiak gizonezkoak (%100). Guztira hartuta, emakumeak (%43,24) eta gizonezkoak (%56,76).

Orkatz Kultur Elkartea (KMren barruan)

1993an sortu zen, herriko taldeei beren ekitaldi kulturalak egiteko leku bat eskaintzeko

helburuarekin; izan kontzertu, bertso saio, hitzaldi, argazki erakusketa, poesia... Baldintza duinak

eskaintzen saiatzen da, horretarako tablatua, ahots ekipoa, afaria, kartelak, dirua eta edariak

baliatuz. Beharra egonez gero, giza baliabideak ere eskaintzen zaizkie.

Parte hartzea:

Gaur egun 12 lagun inguruk osatzen dute elkartea; horietako hiru emakumezkoak dira (%25), eta

gainerakoak gizonezkoak (%75).

Aurkitu Internet (KMren barruan)

Euskara, teknologia berriak eta kulturarekin loturiko elkarte bezala sortu zen Aurkitu Internet

elkartea, 2003an. Hainbat lan aurkeztu dituzte azken urteotan; Pinturarte, Giza Anatomia, Gure

Lurraren Arbasoak, iEduka, Etika eta munduko erlijioak, aldezaharra, aurkitu, bilatu ezazu,

geografia…

Parte hartzea:

Gaur egun bi lagunek osatzen dute, biak gizonezkoak (%100).


34/108

-33-

Izarraitz Txistulari Elkartea (KMren barruan)

1981ean sortu zen taldea. Musikaren alde lan egitea eta batez ere, herriz herri txistua eta gurekultura zabaltzea dute helburu. Txistuaren ikasketak egin nahi dituzten taldekideei beraien

titulazioak lortzen laguntzen diete. Txistuaren bidez kultura sustatzeko eta, bai musika-tresna

autoktono moduan bai beste orkestra-tresna batzuei laguntzea dute helburu. Igandero goiz eresia

egiten dute. Herriko festetan hainbat emanaldi egiten dituzte, eta urtean zehar kontzertuak ere bai.

Edonori laguntza eskaintzeko prest daude: dantza talde, omenaldi, etabar.

Parte hartzea:

Une honetan bost lagunek osatzen dute taldea, eta guztiak gizonezkoak dira (%100).

Lakrikun Antzerki taldea (KMren barruan)

1994an sortutako antzerki talde amateurra da, noizean behin antzerki obra berriak prestatu eta

jendeari eskaintzeko asmoz eratua. Denborarekin, taldeak obra berri asko estreinatzeaz gain, herriz-

herri antzezten dihardu. Gaur egun, GREBAN GAUDE eta PREST GAUDE eta NON GAUDE? lanekin

osatutako trilogiarekin dabiltza plazaz-plaza. Beren lanak prestatu eta antzezteaz gain, herriko

antzerki mugimenduan parte hartzaile aktiboak izaten saiatzen dira. Ekitaldi txikietan parte hartuz

eta abar…

Parte hartzea:

Gaur egun bost lagunek osatzen dute taldea, hiru emakumezkoak dira (aktoreak, %60)) eta bi

gizonezkoak (teknikoak, %40).

Azpeitiko Metal Boskotea (KMren barruan)

2003an sortu zen Azpeitiko Metal Boskotea, metal boskoteko musika lantzeko asmoz. Musika mota

guztiak jorratu nahi dituzte, musika klasikoa, musika garaikidea, Euskal kantak etab. Metal boskote

eta organo kontzertuak ere egin izan dituzte. Tuba Jaialdia eta Metal topaketak antolatzen dituzte

Parte hartzea:

Bost lagunek osatzen dute taldea, eta bostak gizonezkoak dira (%100).


35/108

-34-

Erabaki Produkzioak (KMren barruan)

2012an sortu zuten taldea, Natasha films eta Nazkau ez produkzioak taldeek bat eginda. Helburu

nagusiena zine eta bideogintza indartzea da, laburmetraiak ekoiztuz. Eta aldi berean, Azpeitian

dagoen hutsune eta gabezia betetzen saiatzea.

- Zine eta bideogintza arloa indartzea.

- Laburmetraiak ekoiztea, esparru eta ikuspegi berezi batetik.

- Zine eta bideogintzako tendentzi berrien ildoa lantzea.

- Taldeak egiten dituen lanak herriari erakustea.

Parte hartzea:

Bost lagunek osatzen dute taldea, eta guztiak gizonezkoak dira (%100).

Sahatsa Dantza taldea (KMren barruan)

Sahatsa Euskal Dantza Taldea 1976.urtean sortu zen, Urrestilan. Gaur egun Azpeitia eta Azkoitiko

gaztez osatuta dago, eta euskal folklorea ezagutaraztea eta zabaltzea du helbururik nagusiena eta

horretan dihardu tinko eta irmoki.

Parte hartzea:

Taldean 49 lagun daude guztira; haietako 27 gizonezkoak dira (%55,10) eta 22 emakumezkoak

(%44,90).

Triku Musika Elkartea (KMren barruan)

Herriko hainbat musika talderen entsegu lekua da. Gelak dituzte eta beharrezko tresneria.

Asanblada bidez antolatzen dira han. 1987tik daude han herriko taldeak.

Parte hartzea:

Une honetan 14 musika talde eta sei DJk dute entsegu lokala han. 52 bazkide daude, eta horietako

bakarra da emakumezkoa (%1,92) , nahiz eta hainbat proiektutan neska gehiago ere gerturatzen

diren.


36/108

-35-

Zubi Zaharreko Musika taldeak (KMren barruan)

1998. urtean Urrestilan entseatzen zuten hainbat taldek beraien lokalean aldaketa batzuk egitekobaimena eskatu zioten garai hartako Udalari. Honek beste irtenbide bat eskaini zien: Zubi Zahar

eraikinera pasatzea. Taldeek Zubi Zaharrera joatea erabaki zuten. Harrezkero talde asko pasatu dira

handik eta era askotako musika sortu da.

Parte hartzea:

10 musika talde elkartzen dira han une honetan. 40 lagun inguru dira denera, eta haietako bi

emakumezkoak dira (%5).

Ta3. Zine kluba (KMren barruan)

2006an sortu zen. Soreasuko zine zaharra eraistearekin bat, 2005. urtean, 1976tik zine klubean

buru-belarri zebiltzan kideek uztea erabaki zuten. Herria nahiz eta horretarako prestatutako zine

aretorik gabe gelditu, 2006. urteko urrian 5 laguneko taldetxo batek zine klubari jarraipena ematea

erabaki zuten. Ohiko bide komertzialetatik kanpo geratzen den zine independente edota

alternatiboa, eta gai sozialak lantzen dituena, azpeitiarren eskura jartzen saiatzen dira.

Parte hartzea:

Une honetan hiru lagunek osatzen dute taldea, eta hirurak emakumezkoak dira (%100).


Gazteria-Jauzika

Jauzika Heziketa Elkarteak Azpeitiko Gazteria Saileko baliabideak kudeatzen ditu. Langintza horren

barruan, hiru hilabetero ikastaro edo tailerrak antolatzen dituzte gazteentzat. Haien interesak eta

eskariak kontuan hartzen dituzte ikastaro horien nondik norakoak erabakitzerakoan. Normalean bi

orduko zortzi bat saioz osaturik egoten dira eta Gaztelekuan burutzen dira. 30 bat euroko kostua

izan ohi dute.

Honetaz aparte, urtean hiru bat hitzaldi antolatzen dituzte. Hitzaldi horien ardatza hezkuntzaren

inguruan hausnartzea izan ohi da. Eta gaztetxoentzako ekitaldiak ere antolatzen dituzte. Aurten

adibidez Sanagustin kulturgunearekin batera Txiki Biran izeneko programa, non ia hilean behin

ekitaldi bat antolatu ohi duten. Gabonen garaian ere ekitaldi bereziak prestatzen dituzte.


37/108

-36-


Baigera

Azpeitian Baigera jubilatuen elkartea dago. Bi egoitza ditu, alde Zaharrean Baigera I eta Sanjuandegi

auzoan Baigera II. Jubilatuen elkarteak ere hainbat ekintza kultural proposatzen dizkie bertako

bazkideei, batik bat Alde Zaharreko egoitzan. Hona hemen, eskaintzen duten kultur ekimenen

zerrenda:

Josgintza

Eskulanak

Kakorratza

Margo eskola

Areto Dantza Eskola

Ibilaldiak (museoetara-eta, normalean motibazio kulturalarekin).

Kantu Jira herrikoia.

Hitzaldiak.

Ekitaldi horiek harrera ona dute oro har. Jubilatuak gizartetik ez baztertzea dute helburu, eta

horretarako beste hainbat ekintza ere egiten dituzte, herriko eragile sozialekin.

Parte hartzea:

Dantza: 20 lagun (17 emakume, %85; eta 3 gizonezko, %15).

Kakorratza: 6 lagun (guztiak emakumeak, %100).Margo eskola: 9 lagun (guztiak emakumeak, %100).

Josgintza: 4 lagun (guztiak emakumeak, %100).

4.5 Emakumeentzat bereziki.

Jabetze eskolak

Emakumeen Mahaiak antolatzen ditu bereziki emakumeengan pentsatutako tailerrak eta ekimenak.

Haietako asko kultur jarduerak dira, baina beste batzuk ez. Jabetze Eskolak deitzen diete:

Emakumeei zuzendutako ikastaro eta tailerrak dira, eta; emakumeen jabetze prozesuari begira

lantzen dituzten gaiak anitzak dira. Haien artean daude:

Antzerki tailerra: 9 lagun.

Sabel dantza: bi txanda, bakoitzean 17 lagun.

Amatasun gogoaren mila galdera: 8 lagun.


38/108

-37-

Herrigintza feminismotik: 8 lagun.

Mindfulness: 20 lagun.

Emakumeen Txokoan parte-hartze, sentsibilizazio eta integrazioari begirako ekimenak ere

antolatzen dituzte, herritar orori zuzenduta. Hemen, iaz antolatutakoen lagin bat:

Irrintzi tailerra: 7 lagun.

Prostituzioa Euskal Herrian liburuaren aurkezpena: 11 lagun.

Emakumeak jendaurrean inprobisaziorako beldurra galduz tailerra: 7 lagun.

Alardearen seme-alabak dokumentala: 6 lagun.

Izan zaitezke feminista euskalzale izan gabe? mahai-ingurua: 19 lagun.

Emakume musulmanak: aurreiritziak eta errealitate soziala hitzaldia: 40 lagun.

Udaleko Hezkuntza Sailak ere antolatzen ditu beste tailer batzuk. Herritarrei ematen die

proposamenak egiteko aukera, eta berez emakume zein gizonezkoentzat diren arren, emakumeek

hartzen dute parte. Azken ikasturtean ikastaro hauek egon dira.

Eskulanak

Joste tailerra

Pintura tailerra

30 euro ordaintzen dituzte.


39/108

-38-

Antolatzaileak

5.1 Kultur Mahaiaren kooperatiba

5.2 Udala

5.3 Gaztetxea

5.4 AZTE eta tabernak



40/108

-39-

5. Antolatzaileak

Hainbat eragilek antolatzen dituzte kultur ekitaldiak Azpeitian. Haiek guztiak koordinatzea daerronkarik handiena. Kontaktuan daude gehienak, eta parte hartze prozesu honen barruan, herriko

egutegia koordinatzeko egitasmoa jarri dute martxan Azpeitiko Kultur Mahaiak eta Sanagustin

kulturguneak, beste eragile batzuekin elkarlanean.

5.1 Kultur Mahaiaren kooperatiba (Sanagustin eta Soreasu)

Azpeitiko Kultur Mahaiak Sanagustin kooperatiba sortu zuen Sanagustin kulturgunearen

kudeaketara aurkezteko. Gero, Soreasu Antzokiaren lehiaketara ere aurkeztu zen, eta orain,

kooperatiba horrek kudeatzen ditu bi azpiegitura horiek. Azpiegitura horietan egiten dira herriko

kultur ekitaldi gehienak. Haietako batzuk kooperatibak berak antolatzen ditu, baina gehiena herriko

eragilek, kooperatibarekin elkarlanean.

Guztira 29.303 ikus-entzule izan ziren 2014an kooperatibak Sanagustinen aurrera eramandako

kultur ekitaldietan. 2013an baino %24,68 gehiago eta hainbatetan bete zen kulturgunea.

2014ko programazio eskaintza honako ardatzetan oinarritu zen:

● Kultur diziplina desberdinen eskaintza: musika, antzerkia, dantza, erakusketak, hitzaldiak,

mahai inguruak, aurkezpenak, proiekzioak…

● Kultur programazio jarraia eta oparoa: hilabetero bataz besteko 15 ekitaldi, bizpahiru

egunetik behin zerbait.

● Aste osoko eskaintza: astegunetako nahiz asteburuko programazioa.

● Adin eta esparru desberdineko kulturzaleentzako eskaintza: gazteak, umeak, helduak,

adituak, herritar soilak…

● Orekak kontuan hartzea programazioa osatzean: kultur espresio desberdinen arteko, herriko

beste espazioen orekak, egutegiaren oreka...

2014ko ekitaldietarako 235.000€ laburpena dago ondoko koadroan. (Nahi izatera ikusi iazko datu

osoak biltzen dituen eranskina)


41/108

-40-

5.2 Udala (Antzerki topaketak eta beste)

2011-2015 legegintzaldian Azpeitiko Udal gobernuan kulturan bi zutabe nagusi izan ditu helburu:

1. Azpeitiko udalak urteetan burutu izan dituen zikloak mantentzea,

2. Sortu daitezkeen ekimen berriei bide ematea.

Udalaren jarduna aztertzeko azken legegintzaldia hartu da kontuan. Aurreko urteetan egin izan dena

ez da ezbaian jarri, lehendik zetozen egiturei eta hainbat usadiozko eskaintzari eta lan egiteko erari

eutsi egin zaio, eta ondorioz alde horretatik beste irizpide garbirik ez dute ezarri.

Ekimen berriei dagokionez, berriz, Kultur Mahaia izan da erreferentzia eta gidari, eta bertatik

sortutako proposamenei bide ematen saiatu dira. Eragile denak batzen dituen gune bat egoteakahalbideratzen duela hori diote, eta Udalak horretan bidelagun izan beharko lukeela. Udalak bere

kabuz kultur ekimenak antolatu ordez, mahai bat lanean ari dela aprobetxatu eta bertan jarrita lan

egin beharko lukeela. Eta zergatik ez, urteetan egin dena hori mahai gainean jarri, baloratu eta

aldatzera jo egoki ikusten denean.

Udaleko Kultura sailetik at ere kultur ekimen asko antolatzen da, zenbatzen zaila dena. Batez ere,

Festen sailetik.

Udal gobernu honen filosofia honakoa da: herri eragileek bete dezaketen espazioetan udal

administrazioak bide lagun izatea eta gauzak errazten saiatzea denon errekurtsoen kudeatzaile den

aldetik. Udalak, bere kultur politika propioa ere garatu behar du, baina herritarrekin informazioa

konpartituz eta herriko eragileekin lankidetza garatzeko bideak sustatuz, herritar orori kulturaz

gozatzeko, kultura sortzeko, eta kultur transmisioan parte izateko aukerak zabalduz azken batean.

Udalak urtero antolatu ohi dituen eskaintzak hauek dira:

Trikiti Jaialdia

Asteburu musikalak

Azpeitia Dantzan

Antzerki Topaketak

Organo Erromantikoen Zikloa

Udazken Abesbatza

Esan bezala, Udalaren kultur arloak harreman estua du herriko festekin eta horietan parte handi bat

izaten dira udalak bultzatzen/laguntzen dituen ekimenak, are nabarmenago azken urteetan,

auzolaneko taldeak sortu direlako. Herriko gizarte eredu eta adin guztiekin pentsatuz laguntzen

dituzten festak dira:


42/108

-41-

San Sebastianak

Iñauteriak

Auzoetako festak (Sanjuandegi, Lasao, Nuarbe, Urrestilla, Eliz Kalea, Enparan kalea,Errebala, Loiola, batez ere)

Santio Eguna

San Juan Eguna

Saninazioak

Santo Tomasak

Ardo eguna


43/108

-42-

5.3 Gaztetxea

Azpeitiko Gaztetxeak hainbat kultur ekitaldi antolatzen ditu: kontzertuak, antzerkiak, bertso saioak,tailerrak, hitzaldiak… Beraien publiko objektiboa ez dute gazteetara bakarrik mugatzen; gizarte osoa

dela diote. Hala ere, batik bat gazteak biltzen dira Gaztetxean, eta Gazte Asanbladak antolatutako

ekitaldietan.

Gaztetxeko kideek beraiek esandakoaren arabera, ez dituzte irizpide jakinak jarraitzen ekitaldi horiek

antolatzerako orduan. Hala ere, badute idatzi gabeko arau bat, egiten duten denean kontutan

hartzen dutena: ―Gune kritiko bat izan nahi dugu, eraldaketa sozialerako gune bat‖.

Gauzak horrela, unean-unean herriko asanbladan parte hartzen duten gai eta interesen araberakoa

izaten da programa, batik bat. Hala ere, diziplina guztietara irekita daude, eta orden jakinik gabe

izan arren, kontzertuak ez ezik, antzerki emanaldiak, bertso saioa, tailerrak, hitzaldiak eta filmemanaldian ere antolatzen dituzte, besteak beste.

● Antzerki Topaketetan antzerki alternatiboaren zikloa; Udalarekin elkarlanean.

● Urteurrena uztaileko bigarren larunbatean.

● Gazte Astea, urtero data ezberdinetan, baina apirilaren bueltan.

● Garagardo azoka, Sanjuandegiko festen hurrengo astean.

● Bertsio gaua, martxoaren hasieran.

● Zine gaua, asteazken gauetan. Otsailaz geroztik ez dute egin..

5.4 AZTE

2

eta tabernak

Hasieran sortu zenean Alde Zaharreko merkatariak eta tabernak batzen zituen elkartea izan zen,

baina dendariena eten egin zen eta tabernek AZTE sortu zuten. Hilean behin biltzen dira. Gaur egun

Alde Zaharrean 18 taberna daude eta horietatik 12 daude AZTE barruan:

1. Pikua

2. Fideo de Mileto

3. Lokotx

4. Sanagustin kulturgunea

5. Oñatz

6.

Zuhatz7. Intz

8. Korrale

9. Orkatz

10. Topa

2 Azpeitiko Alde Zaharreko Tabernarien Elkartea (AZTE)


44/108

-43-

11. Ertz

12. Etxe Zuri

AZTEren helburu nagusiak Alde Zaharra indartzea eta ekintzak antolatu edota elkarlanean ekintzak

antolatzen laguntzea dira. Beraiek antolatzen dituzten ekitaldiak, oro har, kontzertuak izaten dira eta

gazteei zuzenduak. Elkarlanean egiten dituztenak, berriz, eguneko programazioa izaten dituzten

ekimenak. Laguntza eske joaten zaizkie eta bileran baloratzen dute. Asmo oneko ekitaldiak eta

herria suspertzen laguntzeko ekitaldiak azpimarratzen dituzte. Laguntzen dituzten ekimenen

zerrenda honakoa da (azken bi urteak hartuta) batzuk kulturarekin zerikusirik ez dutenak:

1. Iraurgi Saskibaloi taldearen garagardo azoka (1000€).

2. Lagun Eguna (1.000€ taldeari + kontzertua 5.500€).

3. Zezen beltz eguna (1.000€)

4. Azoka Herritik5. Presoen aldeko ekimena, azken ostiraletako pintxo poteoa.

6. Elkartasun eguna (1.000€ antolatzaileei + 5.500€ kontzertua).

7. Kar-en lasterketa (1.200€)

8. Ikasberri Futbol taldeari (600€ publizitate bailaren truke)

9. Gure Esku Dago eguna (eguna antolatzeko 5.000€)

10. Kultur eragileei (Txarrantxa, Sanagustin, Orkatz… 6.000€)

11. Kontzertu zuzenak (8.000€-10.000€)

12. Bestelakoak (3.000€)

Gauzak antolatzeko eta laguntza horietarako AZTEK 40.000 - 45.000€ gastatzen ditu urtean, gutxi

gorabehera. Probeedoreen laguntzaz (16.000€), baina batez ere kide bakoitzak kuotak ordainduz

osatzen dute poltsa, eta kasuan kasu aportazio extrak eginda. Hiru motatako kuotak daude,

tabernaren ezaugarrien arabera ordaintzen direnak: 200€, 120 eta 90€.

TABERNAK

AZTEko kide izateaz gain, taberna bakoitzak bere egitaraua ere izaten du. Puntualki antolatzen

dituzte gauzak eta denetarikoak izaten dira, taberna bakoitzaren publikoari lotuta. Orokorrean,

kontzertuak, bertsoak, monologoak eta DJ-k izaten dira.

Teknikoki ere taberna bakoitzak bere baliabideak ditu, eskaintzari lotuak gehienbat. Orkatz da

musika ekipoa duen taberna bakarra (Txarrantxa zen bestea 2015ean itxi zen arte).


45/108

-44-

Zenbait taberna gehiagotan noizbehinka zerbait antolatzen bada ere, batez ere, hauek dira

frekuentzia gehiagorekin edota data jakin batzuetan ekitaldiak antolatzen dituztenak:

Lokotx: Dj saioak.

Etxe Zuri: Dj saioak eta kontzertua.

Orkatz: Kontzertuak, bertso saioak, poesia saioak, monologoak...

Korrale: Bertso saioak, kontzertua.

Oñatz: Monologoak eta Bertso saioak.

Pikua: Kontzertuak.


Kultur ekitaldi ugari antolatzen dira Azpeitian urtean zehar. Horietako gehienak KMren kooperatibak

ematen ditu aurrera, bakarrik edo beste taldeekin elkarlanean. Kultur Mahaiko talde ez direnek ere

antolatzen dituzte kultur ekitaldiak inoiz. Beti ere, beren taldeak lantzen duen gaiarekin lotuta.

Normalean hitzaldiak antolatzen dituzte, baina poema errezitaldiak, kontzertuak etabar ere izaten

dira. Ekimen gehien antolatzen dituzten eragileak jaso ditugu hemen:

Udal Liburutegia:

Urtero, gutxienez hiru ekimen hauek antolatzen ditu: Ipuin kontaketak, literatur solasaldiak eta

liburuaren eguna. Dirua eta denbora dutenean, ekimen gehiago ere antolatzen dituzte, beti ereeuskal kultura eta irakurletasuna bultzatzeko helburuarekin.

Emakumeen Txokoa:

Parekidetasuna bultzatzeko mota askotako ekintzak antolatzen dituzte. Parte-hartze, sentsibilizazio

eta integraziorako ekimenak izan ohi dira; herritar guztiei zuzendutako ekintzak dira, hala nola,

hitzaldiak, erakusketak, zine-emanaldiak…

Elkar-Ekin:

Gai sozialak lantzen dituzte, elkartasuna eta alternatiba justuak helburu izanda. ―Askotariko izaera

irekia‖ dute, ―herri justu bat‖ helburu duena. Bide horretan hitzaldiak antolatzen dituzte batik bat,

baina ez hori bakarrik, Aniztasun Astea ere urtero antolatzen dute, esate baterako, eta bertan

hainbat kultur ekitaldi izaten dira.


46/108

-45-

Bilgune feminista:

Hitzaldiak, zine emanaldiak, bertso saioak, kontzertuak etabar antolatzen dituzte, baina ez asko.Eduki feminista lantzea izaten da irizpidea.

Gure esku dago:

Hitzaldiak antolatzen dituzte batik bat, eta festaren bat ere antolatu izan dute. Erabakitzeko

eskubidea lantzen dute ekimen horietan.

Kooperazio taldeak:

Herrian hainbat kooperazio elkarte daude: Child Bright Fundazioa, KHAMAR Saharar Aldeko Elkartea,

Behar Bidasoa, Mixio Taldea, PERUrEKIN, EH-Salvador, Nava Jeevan, Nikaraguarekin Elkartasuna

eta Chernobilen Lagunak. Haiek kultur ekitaldiak antolatu izan dituzte, beti ere, elkartasuna

sustatzeko, lantzen duten problematikaren berri emateko, edo dirua lortzeko. 2014ean kooperazio

astea antolatu zuten, esate baterako, guztiek elkarlanean.

Natul Euskara taldea:

Euskara gaitzat hartuta, hitzaldiak antolatu izan dituzte, eta baita herriko artistekin erakusketa bat

ere.

Festa Batzordeak

Udalaz aparte, herriko festa ezberdinak antolatzeko hainbat batzorde daude Azpeitian: HaujijiJai!,

Xanjuandegiko Festa Batzordea, Urrestilakoa etabar. Festetako ekitaldi asko kultur ekitaldiak

direnez, hemen jaso ditugu haien irizpideak ere.

Orohar, auzoetako batzordeek publiko guztiengana iristea dute xede, eta horregatik mota

desberdinetako ekitaldiak antolatzen dituzte. HaujijiJai! batzordeak, berriz, Udalarekin bateraantolatzen ditu Saninazioak, eta beraz, Udalaren hutsuneak betetzera gehiago bideratzen dira.

Azken horrek, gainera, irizpide ideologikoak ere baditu: herriko taldeei lekua egitea, parekidetasuna

kontuan hartzea, etorkinei lekua egitea, festa euskaldunak izatea, parte hartzea sustatzea etabar.


47/108

-46-

Azpiegiturak


6.2 Sormenerako


48/108

-47-

6. Azpiegiturak

Mapa honetan dituzue zenbakituta jarraian aipatuko diren herriko zenbait azpiegitura.


49/108

-48-


1. Sanagustin kulturgunea

Kokapena:

Herriko plaza.

Aforoa:

Zutik 560, eserita 268.

Erabilera

:

Kontzertuak, antzerkiak, hitzaldiak, bertso saioak, erakusketak...

Kudeaketa:

Azpeitiko Kultur Mahaiak kudeatzen du 2011ko uztailetik, eta herriko taldeek erabat irekita dituzte

ateak.

Besterik:

Ostalaritza zerbitzua du.


50/108

-49-

SOREASU ANTZOKIA

Kokapena:

Soreasu auzoa, Azpeitiko Alde

Zaharra.

Aforoa:

Eserita 560 lagun.

Erabilera:

Zinema, antzerkia, dantza, kontzertu

bereziak…

Kudeaketa

Azpeitiko Kultur Mahaiak kudeatzendu 2015etik; herriko taldeek ateak

erabat irekiak dituzte.

SINDIKATU ZAHARRA

Kokapena:

Plaza Txikia, Azpeitiko Alde Zaharra.

Aforoa:

60 bat lagunentzako bi gela.

Erabilera:

Hitzaldiak, bilerak, mahai inguruak,

ikastaroak…

Kudeaketa:

Udalak kudeatzen du. Baimenaeskatuta, herritar guztientzat irekita.


51/108

-50-

BAIGERA

Kokapena:


Aforoa:

85 lagun eserita.

Erabilera:

Hitzaldiak, bilerak, mahai inguruak, ikastaroak…

Kudeaketa:

Udalak kudeatzen du. Baimena eskatuta, herritar guztientzat irekita.

Betharram hitzaldi aretoa

Kokapena:


Aforoa:

131 lagun eserita.

Erabilera:

Hitzaldiak, mahai inguruak..Kudeaketa:



52/108

-51-

BETHARRAM ERAKUSKETA ARETOA

Kokapena:

Jose de Artetxe Kalea. Azpeitiko erdigunea.

Aforoa:

-

Erabilera:

Erakusketak.

Kudeaketa:


UDAL LIBURUTEGIA

Kokapena

:

Enparan Dorretxea,

Azpeitiko Alde Zaharra.

Aforoa:

-

Erabilera

:

Liburuen mailegua,

irakurketak, ipuinkontaketak, liburu

aurkezpenak…

Kudeaketa:

Udal eraikina den arren,

bertako langileek

osatutako enpresak

kudeatzen du.


53/108

-52-

AZPEITIKO GAZTETXEA

Kokapena

:

Urola kalea. Alde Zaharretik gertu.

Aforoa:

350

Erabilera: Kontzertuak, antzerkiak, ikastaroak,

hitzaldiak, bilerak, mahai inguruak...

Kudeaketa

:

Gazte Asanbladak kudeatzen du, modu erabatirekian.

EMAKUMEEN TXOKOA

Kokapena:

Goiko kale 12. Azpeitiko

Alde Zaharrean.

Aforoa

:

70 bat lagun

Erabilera:Kontzertuak, antzerkiak,

ikastaroak, hitzaldiak,

bilerak, mahai inguruak...

Kudeaketa

:

Emakumeen Mahaiak

kudeatzen du. Herritar eta

taldeentzat irekia.


54/108

-53-

Sanjuandegiko auzo lokala

Kokapena: Salbe Auzunea 13Aforoa: 30 lagun.

Erabilera: Ikastaroak, hitzaldiak, bilerak, mahai inguruak...

Kudeaketa: Auzo elkarteak kudeatzen du. Herritar eta taldeentzat irekia.

Besterik:

Azpiegitura horiez aparte, herriko beste txokoetan ere antolatzen dira kultur ekitaldiak, inoiz: Izarraitz

Pilotalekua, hainbat taberna, herriko plazak… eta festetan karpak-eta ere jartzen dira, beharrezkoa

jotzen badira.

Eta aipamen berezia egin behar zaie ere herrian ditugun museoei. Gaur egun, lau eraikin historiko

ditugu museo zerbitzuarekin.

BURDINBIDEAREN EUSKAL MUSEOA. www.bemfundazioa.org

Euskal trenen historia ezagutu

ahal izango duzu bertan,

industriaren iraultza ekarri zuten

tren zaharretatik hasi eta

Bilboko Metroan erabiltzen diren

unitate modernoetaraino. Horrez

gain, lurrun trenek nola

funtzionaten zuten edo garraio

publikoek gure gizartearen

garapen iraunkorrerako duten

garantiza ikasiko duzu. Museoak

Europako tren bilduna

hoberenetarikoa du, moeta

guztietako ibilgailuekin: lurrun

lokomotoreak, dieselak,elektrikoak, automotoreak, eta

mota guztietako bagoiak.

http://www.bemfundazioa.org/http://www.bemfundazioa.org/http://www.bemfundazioa.org/http://www.bemfundazioa.org/


55/108

-54-

INGURUGIRO ETXEA

www.ingurugiroetxea.org

1998an inauguratuta, Egibar Etxean

dago Ingurugiro etxea. Museoaren

helburua bisitariari lur planetaren

ingurumen-arazoa nagusien berri

ematea da, arrazoiak eta ondorioak

ezagutzen saiatuz, eta irtenbideak

topatzen ahaleginduz. Museoak,

elkarren artean lotuta dauden areto

ditu: bertan, panel eta maketen bidez

hainbat gai ikusteko modua dago.

LOIOLA SANTUTEGIA www.santuariodeloyola.org

MADALENAKO OSPITALEA

http://www.ingurugiroetxea.org/http://www.ingurugiroetxea.org/http://www.ingurugiroetxea.org/http://www.santuariodeloyola.org/http://www.santuariodeloyola.org/http://www.santuariodeloyola.org/http://www.santuariodeloyola.org/http://www.ingurugiroetxea.org/


56/108

-55-

6.2 Sormenerako

Herriko kultur taldeek hainbat lokal dituzte beren sormena garatzeko, guztiak ere Udalakutzita:

Musika Eskola: Perdilegi 1.

Arte eta Diseinu Ikastegia: Jose Artetxe, 3.

Urrestilako eta Zubi Zaharreko taldeen egoitzak

Perez Arregi plazako lokalak: Antxieta Arkeologia Taldea, Erniarraitz Bertsozale Elkartea,

Azpeitiko Argazki Elkartea.

Soreasuko lokalak: Egokitzeko metro koadratu asko daude. Udal Musika Banda eta Julian

Barrenetxea bertan daude.

Izarraitz Frontoian lokala dauka Lakrikunek.

Dantza Suelto Eskolak Betharramen du egoitza.

Itsasi Kultur Taldeak Urola kalean.

Emakume Txokoa. Izarraitz Frontoian (Kitarristak+Lakrikun)


57/108

-56-

Herritarren

perzepzioa

7.1 Herritarren inkestak



7.4 Herriko eragile ezberdinen iritzia


58/108

-57-

6-9

urte

bitarteko

haurrak

6-9

urte

bitartekohaurrak

7. Herritarren pertzepzioa kultur mugimenduaren inguruan

7.1 Herritarren inkestak

7.1.1 Haur eta gaztetxoak

Herriko hiru ikastetxeetako haur eta gaztetxoek osatu dituzte inkestak. Adin lagin ezberdinetan

banatu ditugu. Hemen, datuak, adin tarteka emanda.

6-9 urte bitartekoak

Beste zerbait: Kirol desberdinak.

Beste nonbaiten: Kirol instalazioetan.


59/108

-58-

6-9

urte

bitarteko

haurrak

6-9

urte

bitarteko

haurrak

Beste zerbait: Telebista, kirolak.

Beste nonbaiten: Telebistan, Donostian.


60/108

-59-

10-12

urte

bitartekoak

10-12

urte

bitartekoak

10-12 urte artekoak

Beste zerbait: kirolarekin lotutako ekintzak.


61/108

-60-

10-12

urte

bitartekoak

10-12

urte

bitartekoak

Beste zerbait: kirol desberdinak eta telebista.


62/108

-61-

13-15

urte

bitartekoak

13-15

urte

bitartekoak

13-15 urte bitartekoak

Beste zerbait: kirola, lokalean egotea.


63/108

-62-

13-15

urte

bitartekoak

13-15

urtebitartekoak

Beste nonbait: Donostian, telebistan, interneten.

Zer jarduera berri proposatuko zenuke? Kontzertuak debalde eta kirolarekin lotutako ekintzat.


64/108

-63-

16-18 adin artekoak

Beste zerbait: kirola.

Beste tokiren bat: Kirol instalazioak.

16-18

urte

bitartekoak

16-18

urte

bitartekoak


65/108

-64-

Beste zerbait: kirolak eta telebista.

Beste tokiren bat: Donostia, lokala…

Ezer berririk proposatuko zenuke? Kontzertu gehiago eta doan.

16-18urte

bitartekoak

16-18

urtebitartekoak


66/108

-65-

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Eta Kultur Mahaiaren lana?

Kultur Mahaia ezagutzen al duzu?

Kultur Mahaiaz ezagutza

Bai

Ez

3,03%

9,09%

24,24%

45,45%

18,18%

9,52%4,76%

9,52%

47,62%

28,57%

1; Batere ez 3; Gutxi 5; Nahiko 7; Asko 10; Dena

Kultur eskaintzaren ezagutza

Neskak Mutilak

7.1.2 Helduak

Helduen artean egindako inkestak hiru adin tartetan banatu dira:

18-35 adin bitartekoak

18-35

urte

bitartekoak

18-35

urte

bitartekoak


67/108

-66-

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

30,00%

Ze ekitaldi mota kontsumitzen dituzu?

Neskak

Mutilak

Bai

96%

Ez

4%

Kultur eskaintza zabala dagoela

uste duzu?

16,67%

30,00%

23,33%20,00%

10,00%14,29%

19,05%

42,86%

19,05%

4,76%


Kultur ekitadietara joatea

Neskak Mutilak

18-35

urte

bitartekoak

18-35

urte

bitartekoak


68/108

-67-

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Kultur Mahaiak egiten duen lana?

Kultur Mahaia ezagutzen al duzu


Bai

Ez

34,15%

19,51%

24,39%

12,20% 9,76%

25,93%

29,63%

33,33%

7,41%

3,70%



Neskak Mutilak

36-65 adin bitartekoak

36-65

urte

bitartekoak

36-65

urte

bitartekoak


69/108

-68-

7,32%

12,20%

26,83%

36,59%

17,07%

0,00%

14,29%

39,29%39,29%

7,14%


Kultur ekitaldietara joatea

Neskak Mutilak

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

Ze ekitaldi mota kontsumitzen

dituzu?

Neskak

Mutilak

Bai

95%

Ez

5%

Kultur eskaintza zabala

dagoela uste duzu?

36-65urte

bitartekoak

36-65

urtebitartekoak


70/108

-69-

65 urtetik gorakoak

0% 20% 40% 60% 80% 100%

KM egiten duen lana

ezagutza


Bai

Ez

0,00%

20,00%

40,00%

60,00%

80,00%

100,00%

1; Batere ez 3; Gutxi 5; Nahiko 7; Asko 10; Ikaragarri


Neskak

Mutilak

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

70,00%

1; Batere ez 3; Gutxi 5; Nahiko 7; Asko 10; Ikaragarri

Kultur ekitaldietara joatea

Neskak

Mutilak

65

urtetik

gorakoak


71/108

-70-

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

30,00%

Ze ekitaldi mota kontsumitzen

dituzu?

Neskak

Mutilak

Bai

100%

Kultur eskaintza zabala dagoela uste

duzu?

65urtetik

gorakoak


72/108

-71-


Kultur Mahaia osatzen duten 22 taldeekin dinamika bat egin genuen haien pertzepzioa jakitekozenbait gai zehatzen inguruan. Bilerara etorri ziren taldeen ordezkariak lau talde txikitan bilduta hitz

egin genuen gaien inguruan, eta bilerara etorri ez ziren taldeek ere beren iritzia emateko modua izan

zuten. Lau galderak eta haiei emandako erantzunen interpretazioa jasota daude ondoren.

1. Azpeitiko Kultur Mahaiak zein helburu jarri behar luke epe motz-ertainean? Eta zein luzean?

● Kultur Mahairen proiektua egonkortu.

● Elkarlana gehiago bultzatu. Diziplinak nahastu.

● Kultur Mahairen eta hezkuntzaren arteko zubiak eraiki eta sendotu.

2. Taldeen elkarlanerako garrantzitsua al da denak fisikoki toki berberean egotea? Soreasu hutsik

dago, baina hauteskunde kanpainan litekeena da alderdiek horri eustea. Kultur Mahaiak plan bat

egin behar al luke Soreasurako? (Kultur laborategiaren ideia berreskuratuz).

● Musika Banda eta Julian Barrenetxea Soreasura doaz. Plan orokor baten beharra dago,

zatika eta inprobisatzen aritu beharrean. Horrek ez du esan nahi plan hori epe motzean bete

behar denik. Izan ere, herrian krisiak nola jo duen ikusita, ez dugu uste lehentasuna dirua

Soreasura bideratzea denik.

● Kultur Mahaiak eta Udalak elkarrekin egin behar lukete plan hori. Proiektua biena izan.

● Une honetan, kulturara bideratu behar den dirua dirua sormenera bideratu behar da, eta ez

azpiegiturara. Kultur mugimenduan inbertitu behar da. Sormenak aurretik behar du, eta

horrek ekarri azpiegitura, ez alderantziz.

3. Taldeetatik aparteko sormena bultzatu eta garatzeko ekimenak bultzatu behar al lituzke kultur

mahaiak?

● Ateak beti zabalik izan behar ditugu sormenari, izan banakako edo izan taldekako.

Norbanakoekin ahalegin berezia egin behar genuke, hor hutsunea baitugu.

● Hutsuneak topatu eta betetzen saiatu behar dugu. Parte hartze prozesu honek horretarako

balioko du.


73/108

-72-


7.3.1 Udalak gaur egungo egoeraz eta Udaleko kultur irizpideen gainean

egiten duen hausnarketa

―Gauzak dauden-daudenean, esan daiteke lehendik zegoena mantentzea beste irizpide garbirik ez

dugu izan udaletik (agian orain urte batzuetako arduradunek izango zituzten: zeuden zenbait

hutsune betetzea dela, dela espektakuluari eta ikusle izateari lehentasuna ematen zion kultur eredu

bat…), baina aurrera begira irizpideak markatzeko espazio nagusi bat badagoela uste dugu, Kultur

Mahaia hain zuzen.

Hau guztia, diru poltsak banatzerakoan ere islatzen da, kopuru batzuk badaude urteetan

mantentzen direnak eta ez direnak ukitu ere egin (urteroko zikloak, Antzerki Topaketak…). Diru

laguntzak banatzerakoan irizpide orokor batzuk markatu dira, hor ere bada lana egiteko dio, baiudalaren aldetik, bai herriko talde eta beste eragileen aldetik, urteetako diru banaketaren inertziak

asko zamatzen baitu gaur egungo joera‖.

7.3.2. Harremanen gainean

Udalen artean: ―Bailarako Udalen arteko koordinazio maila (programazioan) oso txikia da

(Organo Erromantikoaren Zikloa, eta gutxi gehiago).

Eragileekin: ―Udal teknikari-langile eta herri mugimenduko kideen arteko zubiak eraikitzea

erronka‖.

Kultur taldeen artekoaz eta behinola denak Soreasun biltzeko zegoen aurreikuspenaz:

―Kultur talde denak leku batean pilatzea ez da izan inoiz legegintzaldi honetako gobernuaren

helburua, eta lau urte hauetan horretarako garai batean prestatu zen proiektuan ia ez da

inbertsiorik egin. Eragileek esan beharko dute hori den jarraitu beharreko bidea, eta Udalak

eragileekin aztertu beharko du hori guztia‖. Kultur Mahaiaz, ―eragile denak batzen dituen

gunean Udalak bidelagun izan behar du. Udalak bere kabuz kultur ekimenak antolatu ordez,

mahai bat lanean ari dela aprobetxatu eta bertan jarrita lan egin beharko lukeela. Eta

zergatik ez, urteetan egin dena hori mahai gainean jarri, baloratu eta aldatzera jo egoki

ikusten denean‖.

7.3.3 Udalaren izaeraz eta lanaz

―Udal gobernu honen filosofia honakoa da: herri eragileek bete dezaketen espazioetan udal

administrazioak bide lagun izatea eta gauzak errazten saiatzea denon errekurtsoen kudeatzaile den

aldetik. Udalak, bere kultur politika propioa ere garatu behar du, baina herritarrekin informazioa

konpartituz eta herriko eragileekin lankidetza garatzeko bideak sustatuz, herritar orori kulturaz

gozatzeko, kultura sortzeko, eta kultur transmisioan parte izateko aukerak zabalduz azken batean‖.


74/108

-73-

7.3.4 Kultur eskaintzaz eta azpiegitiurez

―Orokorrean herrian badago kultur kontsumorako joera joria, eta horretan Sanagustinek zeresan

handia izan du. Azpiegiturei dagokionez ere, orain urte batzuk baino egoera hobean gauden arren

bada zertan hobetua‖. Autokritika eginez, Soreasun lau urte hauetan egin ez dena egin beharra

dago, mahai gainean jarri eta barrutik hutsa den eraikin honetaz hitz egiten hasi, eta plan bat egin.

Ekonomikoki bideragarri beharko du izan plan horrek, eta kultur inbertsioetan lehentasunak non

jarri behar diren ados jarri beharko da, eta segur aski epe luzera begira betetzekoa izango den

plana. Herri ikuspegi orokorraz jabetzeko pedagogia lan sakona burutu behar da, eta kultura zer den

eta zer ez den ahalik eta zehatzen finkatu ondoren, Azpeitia bezalako herri batek kulturari zenbateko

inbertsioak eta zer eratakoak (kultura eredua) eskaini beharko lizkiokeen serioski hausnartu.

Aurrera begira lan egiteko oinarriak hauek dira‖.

7.4 Eragileen iritzia

Kulturaz Mahaitik kanpoko eragileekin harreman estua dute Sanagustinek eta Azpeitiko Kultur

Mahaiak. Batik bat, gauzak elkarrekin antolatzen ditugulako sortu direlako harreman horiek, alegia,

talde horiek Sanagustinen hainbat ekimen antolatu dituztelako. Hortik sortutako harremanek

elkarlanera eraman dituzte batzuetan, eta harreman horiek hortxe gelditu dira beste batzuetan.

Eragile horiekin egin diren bileretatik honako ondorio orokorrak atera dira: (Bileren transkripzio

zehatzak, XX eranskinetan)

Eragileekin egindako bilera gehi

Azpeitiko Kulturaren Argazkia (2014-2015)

Documents

Transcript of Azpeitiko Kulturaren Argazkia (2014-2015)