bahia outubro

48
Juan Iñaki Mi último disco “De la raiz a la copa” es una ofrenda a la Pachamama, un reflejo de la naturaleza Javier Cousiño Si seguimos mi trayectoria deportiva, creo que soy un corredor para representar a una marca nacional o internacional REVISTA MENSUAL GRATUITA - AÑO 5 - 2011 - OCTUBRE Nº51 Alba Cardalda El EGO es la plataforma para los jóvenes diseñadores

description

bahia outubro

Transcript of bahia outubro

Page 1: bahia outubro

Juan IñakiMi último disco “De la raiz a la copa”es una ofrenda a la Pachamama, unreflejo de la naturaleza

Javier CousiñoSi seguimos mi trayectoria deportiva, creo que soy un corredor para representara una marca nacional o internacional

REVISTA MENSUAL GRATUITA - AÑO 5 - 2011 - OCTUBRE Nº51

Alba CardaldaEl EGO es la plataforma para losjóvenes diseñadores

Page 2: bahia outubro
Page 3: bahia outubro

CONTENIDOS

PAG4/5/6/7/8.:Alba Cardalda

PAG10/11/12/13.:Primer Plano

PAG14:Joyas Octubre 2011

PAG16.:Castañazo Rock

PAG18.:Música

PAG.20.:Juan Iñaki

PAG22.:Juan Carlos Cambas

PAG24/25/26/27.: Percebeiros

PAG28/29.: 1 Pr. Banda Deseñada

PAG29.:Clara de Saá

PAG30: Festival cine Amal

PAG31.: Festival cine Ourense

PAG32.: Tiempo de lectura

PAG33.: Axenda

PAG34/35.: Salud

PAG36: Amandio Rodrigues

PAG38/39: Pedro Villamarín

PAG40/41:Arrieiros

PAG42: Match Race M.R.C.Y.B.

PAG43: Rally Serra da Groba

PAG44/45: Javier Cousiño

PAG46: Reloj de arena

PAG47: Reseña histórica

EDITA - Masque2

REDACCIÓNADMINISTRACIÓN PUBLICIDAD Río Umia 22-7º C - A POIO (Pontevedra)

CONTACTAR 698 173 [email protected]: www.bahiadixital.com

DISEÑO MAQUETACIÓNCarmen Carreiro

REDACCIÓNBasilio Aberastain

COLABORACIÓNVicente MontejanoPedro VillamarínAmandio RodriguesSalvador RajóJuan Carlos CambasCristina Villaverde Ruibal

FOTOSP. 4/5/6/7/8 - Alba CardaldaP. 14 - Natalia Espinosa SalgadoP. 24/25726/27 - Salvador Rajó

TRADUCCIÓNGalego/PortugésPaula Pereira Carreiro

IMPRIMEGráficas Anduriña

DEPÓSITO LEGAL VG - 813 - 2007

Non nos facemos responsables de calquera opinión, artígo ouentrevista dos nosos colaborado-res.

Page 4: bahia outubro

4

Alba Carda lda, e s una joven d is eñadora gal le ga, que tras f inal izarsus e studios en ESDEMGA, fue galardonada en Debut 2010 conuna menc ión espe c ial de l jurado que le permit ió mostrar su trabajoen la pre st i g io sa fe r ia text il HEIMTEXTIL de Frankfurt . En enero de e ste año, ALBA CARDALDA debutó en El Ego consu cole cc ión "Niemeyer 's Curve”. Actualmente, c ont inúa con sus e studios de moda en la acr edi tadaParsons School en New York.

AlbaCardalda

Page 5: bahia outubro
Page 6: bahia outubro

Como gestiona alguien tan joven el éxito y laimportante proyección de sus creaciones?Tras presentar mi proyecto final de carrera me animarona participar en el Ego y no me lo pensé ni un segundo,ahora todavía no me lo creo… Ha sido una experienciagenial y la critica ha sido muy buena, por lo que la gestiónes muy fácil…

Participaste en la feria textil de Frankfurt y en elEgo de Cibeles. La pasarela es la mejor manera dedivulgarse? ¿qué otros canales existen?El Ego es la plataforma para jóvenes diseñadores con másrepercusión a nivel nacional, lo que permite que mi colec-ción llegue a un número de retinas que de ninguna otramanera llegaría… Existen muchos otros canales como laparticipación en ferias o showrooms. Pero el mejor canal,sin duda, es que la prensa se interese por tu trabajo!

Que te sugirió la arquitecturade Niemeyen, para inspirar tuúltima colección? Qué elemen-tos o entornos activan tu creati-vidad?La arquitectura es parte importantede mi vida, y me inspira. Niemeyerno sigue unas vías corrientes... por loque no imagino un referente mejor.En este proceso también he adquiri-do influencias de Kraftwerk, grupomusical vanguardista alemán decisivopara el desarrollo de la música elec-trónica, y del juego inglés Scalextric.

Por qué tejidos sueles dejarte seducir?Me gusta la mezcla de tejidos, en esta ocasión me hedecantado por la fusión de materiales tecnológicos comoel plástico de PVC o el tyvec con puntos de algodón o ter-ciopelos.

La moda perdió su aspecto más frívola para serconsiderada arte?La moda es una forma de comunicación y expresión queimplica un intercambio de mensajes e intenciones y, comootras formas de arte, puede crear polémica o suscitarreacciones…

En un mundo tan globalizado existe una capital dela moda?Nueva York, París, Milán, Londres, Berlín, Los Ángeles,Tokio… La lista podría ser interminable, pero la realidades que la moda no reside en un lugar.

De Esdemga están saliendo año tras año grandesdiseñadores, cual es el secreto?Si lo cuento dejaría de serlo… Factores como la apuestapor un diseño experimental hacen que actualmente sea

6

La moda esuna forma decomunicación yexpresión queimplica unintercambio demensajes eintenciones

Page 7: bahia outubro

7

Page 8: bahia outubro

una de las mejores escuelas en el ámbito nacional.Que nuevos proyectos tienes en perspectiva?Por supuesto, sería genial crear mi propia marca… Aunquesoy muy joven y la experiencia de trabajar con una marcaya consolidada puede ser muy positiva para mi aprendiza-

je. Simplemente quiero dedicarme a lo que me gusta y dis-frutar de ello!!

8

Carmen Carreiro

Foto: Desfile Ego, facilitadas por Alba Cardalda

Page 9: bahia outubro
Page 10: bahia outubro

10

Primer Plano

CAPITÁN TRUENODurante la II Cruzada en Palestina, el Capitán Trueno encuentra enlas mazmorras de la fortaleza a un moribundo cristiano llamadoJuan de Ribera quien le encomienda la misión de devolver a Españaun cáliz mágico que dice ser el Santo Grial y que fue robado a unaorden milenaria. Trueno, junto a sus inseparables amigos Crispín yGoliat, y una princesa vikinga llamada Sigrid, tendrán que hacerfrente a un malvado señor feudal y a sus “diablos” negros, que tie-nen atemorizada a la población de la baja Aragón.Ficha técnica: Trueno, Sergio Peris Mencheta; Sigrid, NatashaYarovenko; Crispin, Adrian Lamana; Goliath, Manuel Martínez; SirBlack, Gary Piquer; Al Kathara, Ramón Langa; Hassan, AsierEtxeandia; Morgano, Alejandro Jornet.Fotografía, Javier Salmones (AEC); Montaje, Iván Aledo; Música, LuisIvars; Sonido, Agustín Peinado; Maquillaje, Pepe Quetglas; Diseño deProducción, Félix Murcia; Guión, Pau Vergara; Supervisor VFX,Ferrán Piquer; Producción Ejecutiva, Antonio Mansilla y PauVergara; Director, Antonio Hernández. EL GATO CON BOTASDreamWorks Animation SKG presenta El Gato con botas.Productores Ejecutivos, Andrew Adamson y Guillermo del Toro.Producida por Joe Aguilar y Latifa Ouaou. Dirigida por Chris Miller. Reparto: Antonio Banderas, Salma Hayek, Zach Galifianakis, BillyBob Thornton y Amy SedarisSinopsis: Mucho antes de conocer a Shrek, el notorio espadachín,amante y forajido Gato con Botas se convierte en un héroe cuan-do emprende una aventura con la dura y curtida Kitty ZarpasSuaves y el astuto Humpty Dumpty para salvar a su pueblo. Esta esla verdadera historia del Gato, del Mito, de la Leyenda...y las Botas.Se estrena el 25 de noviembre de 2011.

Page 11: bahia outubro

11

ASESINOS DE ÉLITEInspirada en hechos reales, Asesinos de élite es una película deespionaje repleta de acción y aventura que narra la historia deDanny (Jason Statham), uno de los más hábiles agentes de opera-ciones especiales. Obligado a abandonar su autoimpuesto exilio,Danny vuelve a reunir a su viejo equipo de agentes de élite parallevar a cabo una casi imposible misión de venganza: rescatar a suantiguo mentor y socio Hunter (Robert de Niro). Juntos deberánlidiar con una de las unidades militares más temidas que existen, elServicio Aéreo Especial británico (SAS), para neutralizar una célu-la de soldados renegados y a su líder Spike (Clive Owen) antes deque sus acciones provoquen una imparable crisis internacional.Una espiral de acción transporta la trama de Asesinos de Élite portodos los rincones del mundo, desde México hasta Australia, ydesde allí a escenarios como París, Londres, Omán y Gales. La pelí-cula está basada en el polémico libro superventas de sir RanulphFiennes The Feather Men.Ficha técnica. Dirección, Gary McKendry, Producción, SigurjonSighvatsson, Steven Chasman, Michael Boughen y Tony Winley.Guión, Matt Sherring. A partir del libro titulado, The Feather Mende Ranulph Fiennes. Producción ejecutiva, Christopher Mapp,Matthew Street, David Whealy y Peter D. Graves. Fotografía, SimónDuggan, A.C.S., Montaje, John Gilbert, A.C.E. Música, Johnny Klimeky Reinhold Heil. Diseño de producción, Michelle McGahey.Reparto, Leigh Picford y Maura Fay Casting. Título original, KillerÉlite. País de origen, Estados Unidos y Australia. Duración, 100minutos.Ficha artística: Jason Statham (Danny), Clive Owen (Spike), Robertde Niro (Hunter), Dominic Purcell (Davies), Aden Young (Meier),Ivonne Strahovski (Anne), Ben Mendelsohn (Martin), Adewale

Page 12: bahia outubro

12

Akinnuoye-Agbaje (Agente), David Whiteley (Hombre del M16),Matt Nable (Pennock), Lachy Hulme (Harris), Firass Dirani(Bakhait), Nick Tate (Comandante B), Bille Brown (Coronel Fitz),Stewart Morritt (Campbell), Grant Bowler (Cregg), MichaelDorman (Jake), Daniel Roberts (McCann), Rodney Afif (Jeque Amr)PERROS DE PAJACuando todo por lo que has vivido está en peligro, ¿qué harías?,¿hasta dónde estarías dispuesto a llegar?. Es una pregunta que llegaa ser aterradoramente evidente para el guionista de Hollywood,David Sumner (James Marsden) y su mujer actriz Amy (KateBosworth) cuando se mudan al pueblo natal de ésta en el surestede Estados Unidos, después de la muerte de su padre. La gente lesrecibe con caras sonrientes, dándoles una calurosa bienvenida,pero lo que una vez fueron buenas amistades toman un siniestrocariz para David y Amy, que se encuentran al borde de una crisiscon mayúsculas, en la aterradora versión de Screen Gems del clá-sico de 1971, “Perros de Paja”.Esta nueva versión de suspense, desgarradora y catártica, sitúa lahistoria original en el sur de Estados Unidos y trascurre en laactualidad en un pequeño pueblo donde todos saben demasiadolos unos de los otros. La jerarquía de la población viene dada segúnlos resultados de la clasificación del equipo de fútbol americano delcolegio y el nivel de juego de los partidos de los viernes determi-na el destino de muchos.El plan de David y Amy es reparar y vender la casa de la familia queestá bastante deteriorada y, mientras, David aprovecha la tranquili-dad y lo solitario del lugar para terminar el guión sobre el que estátrabajando.Pero no todo es tan bucólico como parece en Blackwater(Mississippi) y la llegada de los Sumners despierta resentimientos,que llevan mucho tiempo aletargados, y reacciones extrañas. Unavez instalados, Amy se convierte en el personaje del que todo elmundo habla en la ciudad, lo que hace que David se sienta en unsegundo plano y ponga en duda el comportamiento de ésta.Mientras tanto, la tensión va haciendo mella en su matrimonio, altiempo que surgen viejos conflictos con algunos habitantes, desta-cando por encima de todos el de su ex novio, Charlie (AlexanderSkarsgård), quien junto con sus compañeros de equipo de fútbol

americano Bic (Drew Powell), Norman (Rhys Coiro) y Chris (BillyLush), cruzan los límites de la tolerancia de David y del matrimo-nio Sumner, forzándoles a cuestionarse el uno al otro y su relación.Cuando la hija del antiguo entrenador de fútbol Tom Heddon(James Woods) desaparece, su padre se toma la justicia por sumano reclutando a Charlie y a sus chicos para ayudarle en la bús-queda que desencadenará una serie de acontecimientos que les lle-vará a una confrontación tremendamente violenta, intensificándo-se hasta llegar a un clímax catastrófico y terrible que destrozará lavida de todos los involucrados.El estreno de 1971 protagonizado por Dustin Hoffman y SusanGeorge fue dirigido y escrito por Sam Peckinpah. David ZalegGoodman también participó en el guión del original y ambas pelí-culas están basadas en el libro The Siege at Trencher’s Farm deGordon Williams.EDUARDO BARREIROS, EL HENRY FORD ESPAÑOLEsta cinta participará en noviembre en el Zoom Festival 2011,Festival Europeo de Cine para la Televisión, en su 9º edición que secelebrará en la ciudad de Igualada (Barcelona). Dirigida por SimónCasal de Miguel, con guion de José Luis Acosta y producida porContinental Producciones y Salero Films, estará en la sección com-petitiva de Películas para TV junto con otras nueve producciones,cinco de las cuales son españolas, tres alemanas, una holandesa yotra francesa. La historia protagonizada por Manuel Regueiro,Christian Escuredo, Tamara Canosa y María Tasende entre otros, nofaltará a la cita de este importante festival, el único en España dedi-cado a reconocer el cine para televisión. El empresario gallegoEduardo Barreiros fue considerado en el año 1964 el cuartoempresario más importante de Europa. Pero en la actualidad tansólo es recordado por aquellos que vieron circular sus camiones.La historia del fulgurante ascenso empresarial de EduardoBarreiros, así como la caída que le postergó a un inmerecido olvi-do en España, son el eje central del guión de la película para tele-visión. El actor gallego afincado en Madrid, Manu Regueiro da vidaal brillante empresario que levantó un imperio tras tener la genialidea de transformar los motores de los camiones de gasolina a die-sel. Los actores Salvador del Río y María Tasende (Premio a laMejor Actriz en la pasada edición del Festival de Ourense) de la

Page 13: bahia outubro

13

serie “Matalobos” interpretan respectivamente al padre deEduardo Barreiros y a su esposa. El papel de hermano fiel lo encar-na Julio Pereira conocido por su papel protagonista en “Libro defamilia”, y en el rol de contable y amigo de la empresa, el actorandaluz Manolo Solo que ha participado en exitosas películascomo “Celda 211” o “Biutiful” de González Iñarritu. El biopic deEduardo Barreiros ha contado con la colaboración de la FundaciónEduardo Barreiros, la participación de Televisión de Galicia, CanalSur, Telemadrid, Canal 9 y Euskal Telebista, la subvención de AxenciaGalega das Industrias Culturais (AGADIC), la colaboración de laConsejería de Cultura de la Junta de Andalucía y el apoyo de ICAA.La película se emitirá este año en las diferentes cadenas autonómi-cas que han participado en la producción. Antes de pasar porIgualada, la historia de esta figura de la industria en España tambiénparticipará en la 16ª edición del Festival de Cine Internacional deOurense que se celebrará en la ciudad gallega del 14 al 26 de octu-bre, proyectándose el día 15 de octubre a las 20.00h en el TeatroPrincipal, en el marco de las “Sesiones Especiales” que organiza elfestival. La productora Continental Producciones, también estarápresente en Ourense en la sección competitiva de Cortos deFicción con “El Grifo” dirigido por Denis Rovira y protagonizadopor Celso Bugallo y Ana Fernández. Así, el cortometraje, que yalleva una gran trayectoria por numerosos festivales nacionales einternacionales, continúa cosechando éxitos.JANE EYREEsta cinta se estrenará el próximo 2 de diciembre la nueva versión

de una de las historias más románticas e intensas de la literaturainglesa, JANE EYRE. La cinta se ha convertido en un fenómeno enel Reino Unido donde lleva recaudados más de 4 millones de librasesterlinas en tan sólo 3 semanas, de la mano de Universal Pictures.La nueva adaptación a la gran pantalla de la novela de CharlotteBrontë tendrá su premiere española en la Sección Oficial FantàsticPanorama de la 44ª edición del Festival Internacional de CinemaFantàstic de Catalunya, donde, además, se contará con la presenciade su director Cary Fukunaga. La nueva Jane Eyre está producida por Focus Features (filial deUniversal Pictures) y BBC Films y la firma Cary Fukunaga, un jovendirector avalado por el Festival de Sundance donde ganó el premioal Mejor Director por “Sin Nombre”, una cinta que también le valió3 nominaciones a los Independent Spirit Awards (Mejor Película,Mejor Director y Mejor Fotografía) en 2009. La película cuenta con uno de los repartos de actores jóvenes conmás potencial del momento. El papel de Jane Eyre lo interpreta lajoven actriz Mia Wasikowska, protagonista de “Alicia en el País delas Maravillas” y “Los Chicos están bien”; y en el papel de EdwardRochester encontramos a uno de los actores de moda: MichaelFassbender, recién ganador de la Copa Volpi por “Shame” y prota-gonista de “Malditos Bastardos”, “Hunger”, “X-Men: PrimeraGeneración” y “Un Método Peligroso”. Completan el reparto: Jamie Bell (“Billy Elliott”, “Las Aventuras deTintin”), Judi Dench (“Shakespeare in Love”, “Casino Royale”) ySally Hawkins (“Happy, una historia sobre la felicidad”).

Page 14: bahia outubro

14

Con motivo de los Juegos Panamericanos 2011 en la ciudadmexicana de Guadalajara, JOYA, siempre a la vanguardia, esPanamericana y se vistió de color y gala para celebrar su LIedición, que tuvo lugar con gran afluencia de público del 4 al7 de octubre, una semana antes de la festividad deportiva.El oro se hizo presente en Jalisco, pues además de ser éste elprincipal productor de oro a nivel nacional, es aquí dondeJOYA aprovecha para dar a conocer su espíritu deportivonunca antes visto, demostrando que la calidad, la innovación yla elegancia van de la mano del esfuerzo y el coraje de los atle-tas.Durante esta temporada el deporte luce resplandeciente conel brillo de la variedad de piezas de joyería fina en oro, plata,relojería y gran cantidad de diseños novedosos que ofreceJOYA OCTUBRE 2011, la exposición de joyería líder enAmérica Latina. Todos quieren alcanzar el oro, pero definitiva-mente es JOYA OCTUBRE 2011 quien lo obtiene, lograndocombinar la celebración, el lujo, el diseño y el buen gustocaracterístico de esta exposición, dejando claro que el depor-te también tiene lugar en la joyería.

Joya octubre 11El oro y la plata se dieron cita en Jalisco

Page 15: bahia outubro
Page 16: bahia outubro

16

O Castañazo Rock acadou xa a súa maioría de idade logo de dezaoito anos de existencia, contando cun gran prestixio tanto naGaliza como no exterior. Nace no outono de 1993, por iniciativa dun grupo de amigos en resposta a afición de Chantada polorock e a falta de festivales no entorno que animou a este grupo a crear o seu propio festival. Dende o principio apostan fortecontratando os millores grupos de rock do momento, e nesa liña seguen.Na edición 2011 contarán coa presencia de super bandas como, Reicindentes, Habeas Corpues, The Locos, Bohemian Betyards,Skarallaos, Falperrys.Ademais de rock o Castañazo conta con diversas actividades culturais e de entretemento para todos os públicos, no programapodemos atopar, un magosto, xogos populares, cantigas de tabernas, e un amplo programa infantil, baixo o nome de “Ensaladade Instrumentos”, con contidos, de teatro, humor, música, presentados dun xeito didáctico e orixinal.

ENTRADASPoderanse mercar o propio día do festival na taquilla do recinto a 15€, ou anticipadamente a 10€ nos puntos que se indican naweb do Castañazo.Os nenos menores de 12 anos acompañados dun adulto no pagan entrada.

ONDE DURMIRPavillón de deportes do CEIP Eloisa RibadullaAvda. Monforte s/nO acceso ao pavillón farase por rigorosa orde de chegada até completar aforo.Para mais información visitar a web do festival onde atoparedes, puntos de venta de entradas, suxerencias de onde durmir,mapas, horarios, bases do concurso de Cantigas de Taberna, etc.; http://www.castanhazo.com/onde.htm

Page 17: bahia outubro
Page 18: bahia outubro

18

MalvelaMalvela transmite neste álbum un ambiente festivo coa forza econvicción naturais coa que estas mulleres se empregan cadavez que pisan un escenario. Un concerto seu é sempre emo-cionante e participativo, unha ocasión única para gozar damellor música popular. As cantareiras Malvela están acompaña-das polo seu grupo habitual e por convidados como Uxía,Carlos Blanco, Nuria Freiría, Oli Xiráldez e a poeta de MosMaría Magdalena.Raianas é unha viaxe pola música de ambas beiras do Miño, naque aparecen cantos tradicionais e actuais e no que soantemas novos xunto con algúns dos máis coñecidos do grupo,como a versión de “O Pirimpimpín” que se escoita na seriePadre Casares, que por primeira vez foi gravada en disco. Oálbum céntrase no repertorio raiano, nun afán de irmandadecon Portugal que Malvela amosou xa desde o seu primeirodisco.En palabras de Uxía, directora artística do proxecto, “Trátasede facer visíbeis os vínculos, a identidade histórica e lingüísti-ca entre as dúas beiras do Miño, pai da nosa terra. Eses víncu-los concrétanse en forma de disco 'raiano', que pretende serunha ferramenta excepcional para que Galiza e o norte dePortugal teñan a través da música relacións cada vez máisestreitas, como un 'matrimonio' de amor interesado”.

Explode, el último álbum de The Gift, sale a la venta hoy enBrasil, Estados Unidos y Canadá. La banda cumple así uno desus objetivos sólo seis meses después del lanzamiento deldisco en Portugal. The Gift parten para Estados Unidos la próxima semana y sepreparan ya para regresar a Brasil en el mes de octubre concuatro shows:�25 Out – Porto Alegre – Sala Opinião�26 Out –Rio de Janeiro – Teatro Odisseia�28 Out – Belo Horizonte –Music Hall �29 Out – São Paulo – SESC IpirangaThe Gift están además nominados para el premio MTV BestPortuguese Act (mejor directo). La decisión queda en manosdel público, que puede votar aquí

Próximas fechas01 Octubre – Covilhã, Portugal – Festival 5 Estrelas @Pavilhão ANIL �07 Octubre – Los Angeles, CA, E.U.A. – Filter’sCulture Collide Festival @ Echoplex �11 Octubre – Chicago,IL, E.U.A. – Double Door �12 Octubre – Toronto, ON, Canadá– Lee’s Palace�14 Octubre – New York City, NY, E.U.A. – LePoisson Rouge�16 Octubre – Cambridge, MA, E.U.A. – TT theBear’s Place�25 Octubre – Porto Alegre, Brasil – SalaOpinião�26 Octubre – Rio de Janeiro, Brasil – TeatroOdisseia�28 Octubre – Belo Horizonte, Brasil – Music Hall �29Octubre – São Paulo, Brasil – SESC Ipiranga.

The Gift

Page 19: bahia outubro

Book modaBook infantil

Reportaxes de eventosReportaxes corporativa

Reportaxes vodasRetrato

Solicite presuposto sen compromiso [email protected]

698173669

Page 20: bahia outubro

Juan IñakiCantor y compositor Argent ino nacido enla provincia de Córdoba. Con 25 años deedad e s una de las mejores voce s jóvenesdel Folk de su país. Ha compartido esce-nario con fi guras lat inoameri canas como:Lila Downs, ó Suna Rocha . Lleva tre sdi scos editados como sol is ta y c ientos dees cenarios recorr idos. Actualmente real i-za junto a su grupo una gi ra por:Francia, Italia, Bélgi ca, Suiza y diferen-tes c iudades de España. A su paso porGali c ia intentaremos conocer lo más decerca

20

Page 21: bahia outubro

Con lo joven que eres y la trayectoria que posees diríamosque creciste junto con tu música: ¿Naciste para cantar?¿Cómo afectó esto al adolescente y ahora al hombre? ¿Tesentiste distinto al resto de tus amigos, por ejemplo?Siento que vivo en la música. Es un lugar en el que habito. Respiromúsica desde que abro los ojos, siempre elijo un disco que me hagabien para comenzar el día. No puedo separarme de la música, peroesto es algo que trasciende ampliamente la labor como artista enlos escenarios y demás. Es un estado de creatividad constante. Detodas formas, pienso que en cada uno está la capacidad y el podertransformarme. Cada quien puede ser lo que quiera. No nací paracantar, nací para manifestar mi esencia en el orden que sea. Y tengola inmensa fortuna de tener la facilidad de poder expresarme can-tando, quizás con mas facilidad que con otros medios.En mi adolescencia, no fue fácil. La música es un estímulo necesarioen el crecimiento de cualquier persona, pero encarar una carreraprofesional con tan corta edad. De todas formas, así me tocó y soyel hombre que soy hoy por esa parte de la historia. Con el tiempo,he aprendido a amigarme con eso.Sentía la diferencia cuando era más chico, en la adolescencia. Mehería, me sentía fuera de la manada. En este momento, siento quetodos somos felizmente diferentes. Tienes tres discos editados. ¿Cómo sientes que has evolu-cionado? ¿Hacia donde quieres ir? No siento una direccionalidad a largo plazo. Cada disco me lleva arepensarme como músico. En los dos primeros, quizás no había unanálisis tan meticuloso de mis elecciones: elegía lo que quería can-tar, que banda y proponía algunas ideas. Del último (De la raíz a lacopa) al que estoy pre-produciendo en este momento, me conver-tí en productor de mi mismo. Eso da grandes libertades, las que asu vez, traen grandes dificultades y grandes satisfacciones. Las satis-facciones son las que aún me mantienen en el caminoCuéntanos sobre tu último trabajo discográfico: “De laraíz a la copa”Es una ofrenda a la Pachamama. Si bien fue una elección espiritual,estéticamente fue un concepto fundamental para este proyecto. Elrepertorio, la instrumentación, los arreglos, todo pasó por esetamiz: debía ser un reflejo de la naturaleza. Es por eso que se lecanta al agua, al viento, a la tierra y al hombre como un elementomás del perfecto sistema natural. Elegí para ello autores nuevos demi país, compositores fundamentales del cancionero popular argen-tino y coplas anónimas.

Estas realizando una gira por algunos países europeos¿Qué diferencia notas con el público de tu país? ¿Quémúsicos te acompañan?Este nuevo proyecto, el formato es el de un trío de jazz (piano, con-trabajo y percusión). Comparto esta etapa junto a MarianoFernández en piano, corno francés, arreglos y voz y JonatanSchenone en contrabajo, bajo y percusión. Siempre es interesantever que ocurre con las canciones lejos de la tierra de uno. El públi-co no tiene ninguna información previa sobre las canciones, todo esuna gran sorpresa. Como artista, nos obliga a exprimir al máximonuestra expresividad. No permite distracciones, la conexión debeser constante para que el mensaje sea entregado claramente.Por otro, es muy emocionante encontrarse en las canciones. Lashistorias son absolutamente humanas, lo que nos permite identifi-carnos en cualquier sitio¿Cómo han sido tus conciertos en Galicia? (Lugares, públi-co, invitadas..)Fue una hermosa experiencia. Cantar música gallega fue un granregalo inesperado…y encima de la mano de Uxía y Rosa Leiro,grandes Maestras…todo un gran placer. Juan Carlos Cambas, talen-toso pianista de mi país que desde hace ya varios desarrolla sucamino como músico en Galicia fue quien propuso y facilito elencuentro. Además, encontrar tantos argentinos en el público, fueuna gran emoción también. Estamos realmente muy agradecidos detodo lo que ocurrió en Galicia.¿Qué opinión te merece la geografía gallega? ¿Te impactóespecialmente algún lugar?Me pareció maravilloso. Son paisajes muy ajenos a los que tenemosen Argentina. Es extraña la combinación de cerros, mar y bosques. Conocer toda la zona de asentamientos Celtas fue muy emocio-nante. También las playas, todo muy bonito¿Qué nuevos proyectos te esperan a tu vuelta a Argentina? Quedan algunos conciertos aún en Córdoba, Buenos Aires y algu-nas otras provincias. Una vez terminado, seguramente empezare-mos a grabar el nuevo disco, lo cual nos tiene muy entusiasmados

http://www.juaniniaki.com

Juan Carlos Cambas

21

Page 22: bahia outubro

22

MÚSICA EN DIRECTO PARA TODO PÚBLICO EN EL PARADORDE BAIONA

Por primera vez, el Parador de Turismo de Baiona “Conde deGondomar” abre sus puertas al público en general, ofreciendo músicade piano en directo todos los viernes y sábados durante las cenas delRestaurante, y también en el Piano-Bar. De 21 a 1hs se podrá disfru-tar de un exquisito repertorio seleccionado e interpretado por el pia-nista argentino Juan Carlos Cambas.

El prestigioso pianista Juan Carlos Cambas ha compartido escenariocon grandes figuras de la música como la argentina Mercedes Sosa, laportuguesa Dulce Pontes ó la gallega Uxía, y ha seleccionado un exqui-sito repertorio de Bandas sonoras y Música Internacional como:Casablanca, Crepúsculo, Carros de fuego, Titanic, La Misión, Feelings,Yesterday, Memory, La vida en rosa, Garota de Ipanema, etc., para dis-frutar de estas distinguidas noches en la fortaleza del Monte Real.

Ocupando la Península de Monterreal, el Parador de Turismo deBaiona, es uno de los hoteles mas singulares, a mitad de camino entrefortaleza medieval y arquitectura señorial gallega. Se alza como unimpresionante mirador sobre el océano, rodeado de un recinto amu-rallado, protegido por el mar y flanqueado por un hermoso bosque depinos.

En este marco inigualable, la Música de Piano será la protagonistatodos los viernes y sábados de 21 a 23hs en el Restaurante “Torre delPríncipe”, y de 23 a 1hs en el Piano-Bar “Pedro Madruga”. Lo novedo-so de esta propuesta es que por primera vez el Parador de Baionaabre sus puertas al público en general, es decir, no hace falta estar alo-jado en el hotel para poder disfrutar de una buena cena, o de una copacon el sonido mágico del piano en directo.

Juan Carlos CambasEl prestigioso pianista argentino interpreta música en directo en el Parador Conde de Gondomar de Baiona

Page 23: bahia outubro

Ventura Misa 21 BAIONA

Tlf.: 986 355109 / 986 35 55 27 / 670 094 559

www.restauranteeltunel.com

aEl Túnel

Especialidad en mariscos

y pescados de la Ría

Terraza interior

Local climatizado

Restaurante

Page 24: bahia outubro

PercebeirosPor Salvador Rajó

24

Page 25: bahia outubro

25

Page 26: bahia outubro

26

Me vais a permitir que este trabajo fotográfico que os pre-sento hoy sea un homenaje a las mujeres y hombres que contanto coraje extraen el percebe de nuestra costa desafiandola fuerza del mar.

Mi agradecimiento a las personas que integran la Cofradía deBaiona por haberme acogido con tanta naturalidad, permi-tiendo que con mi cámara pudiera fotografiar su trabajo encompleta libertad e inmortalizar los mejores momentos quehoy tengo el honor de enseñaros, en la creencia de que seráuna manera de que cuando os encontréis delante de un platode este rico crustáceo les dediquéis un pensamiento de apre-cio, por su dura labor, a este colectivo.

Fue una semana entrañable, pero permitirme un reconoci-miento especial para esa mujer que con 61 años se esforza-ba entre las rocas para conseguir un puñado de percebesporque la administración no le concedería la jubilación hastalos 65 años, si antes no la retiraba la humedad u otros peli-gros del mar.Conocí a algunas jóvenes muy bellas que al ver su figura

Page 27: bahia outubro

27

erguida entre las rocas más me parecían sirenas que sacrifica-das y valientes mujeres tratando de ayudar en sus hogares.

También estaban allí algunas amas de casa que conformeterminaban su faena en las rocas, subían corriendo y, tapa-das como podían entre las puertas de los coches, cambia-ban todas sus empapadas ropas, marchándose enseguida apreparar la comida para hijos y marido. Y, como no, a sulado varios hombres de diferentes edades que todos losdías ocupaban las rocas más peligrosas, donde la mar rom-pía con más fuerza para riesgo de su integridad.

Disfruté de unos días llenos de ejemplos de camaradería yconvivencia. He visto como ante el peligro de una fuerteola, el grupo hacía una piña para evitar que alguno fuesearrastrado peligrosamente contra una piedra en su caída.Me ha maravillado el ver como, ante la aparición de unapiña importante de percebes, se avisaba al colectivo, permi-tiendo así que todos participaran en su extracción dejandoa un lado todo atisbo de egoísmo tan arraigado en el serhumano.

Jamás en esos días observé nada irregular, nadie sentadoescogiendo los mejores ejemplares y desechando los peo-res, nadie que , como se denuncia en algunos medios, seguardara en una segunda bolsa una cantidad ilegal pararecuperarlos después. La llegada del vigilante era tomadade forma natural, permitiéndole hacer su trabajo del pesa-je sin ningún tipo de conflicto.

Resulta penoso que las desavenencias internas estén termi-nando con tan bello ejemplo y dejando que los furtivosestén dejando nuestra costa como un solar, sin que nadiese esfuerce en ponerle remedio a esta sinrazón tan perju-dicial para todos.

Cuando estuve realizando este trabajo, les prometí queverían sus fotografías y así quiero quiero cumplirlo desde lagenerosidad de esta revista. Espero que llegue a sus manosy puedan disfrutar de mis fotografías en forma de agradeci-miento a esa semana de convivencia y aprendizaje.

Fotos e textos: Salvador Rajó

Page 28: bahia outubro

28

Page 29: bahia outubro

29

1º Concurso Banda Deseñada FIZ

B A S E SPara a participación no concurso deberanse ter en conta os seguintesobxectivos:1. Fomentar o uso da lingua galega durante o proceso creativo e na expre-sión escrita.2. Achegar a xente nova á banda deseñada e ás posibilidades narrativas queofrece.3. Transmitir a importancia da creación na nosa lingua e dar a coñecer a pro-fesión de debuxante e guionista de BD, queten en Galiza unha destacada e premiada canteira de autores e autoras connotable presenza dentro e fóra da nosa terra.4. Ligar o uso da lingua galega a ámbitos de interese para a xente nova.DESTINATARIOS1. Poderá participar alumnado de calquera centro educativo do concello dePontevedra, desde 3º curso de educaciónprimaria ata 2º curso de ensino secundario obrigatorio. Cada alumno/a sópoderá presentar un traballo.2. No caso de que non se participe a través do centro de ensino, tamén sepoderán presentar traballos de maneira individual.3. En calquera caso, as persoas autoras estarán estudando nalgún curso com-prendido entre o 3º curso de educación primariae o 2º curso de ensino secundario obrigatorio, ambos os dous incluídos, esó se poderá participar cun traballo porpersoa.CATEGORÍASEstablécense dúas categorías, segundo a idade do alumnado participante:1.Categoría A: para estudantes de 2º e 3º ciclo de primaria2.Categoría B: para estudantes do1º ciclo de ESOTEMAPara participar en calquera das dúas categorías haberá que presentar unúnico traballo por persoa. Os traballos consistiránen narracións en banda deseñada escritas en lingua galega. O tema será unhaaventura de Fiz, o personaxe creadopor Kiko da Silva.PREMIOSAdemais dos premios que se especifi can a seguir, o Concello de Pontevedraexporá, durante un mes, os traballos gañadorese mais unha selección dos traballos presentados. Establécense en total catropremios individuais e un premiocolectivo.1. PREMIOS INDIVIDUAISPara a categoría A (2º e 3º ciclo de primaria) establécense:Un 1º premio, que consistirá nun trofeo de Fiz, unha ilustración orixinal deFIZ asinada por Kiko da Silva e a publicacióndo traballo premiado na revista Fiz, indicando o premio recibido, o nome dapersoa autora e o centro de ensino aoque pertence (se é o caso).

2º premio, que consistirá nun trofeo de Fiz.Para a categoría B (1º ciclo de ESO) establécense:Un 1º premio, que consistirá nun trofeo de Fiz, unha ilustración orixinal deFIZ asinada por Kiko da Silva e a publicacióndo traballo premiado na revista Fiz, indicando o premio recibido, o nome dapersoa autora e o centro de ensino aoque pertence (se é o caso).Un 2º premio, que consistirá nun trofeo de Fiz.PREMIO COLECTIVOO premio consistirá nun obradoiro de banda deseñada para impartido porKiko da Silva. Sortearase entre as aulas doscentros de ensino que presenten máis bandas deseñadas.Requirimentos técnicos dos traballosA banda deseñada estará escrita só en lingua galega. A proposta deberá estarrematada, tanto en guión como en debuxo.O tamaño dos orixinais será DIN-A4, a cor. A técnica será libre. A extensiónda BD será de 1 páxina.PRESENTACIACIÓN DE TRABALLOS1. De participaren a través do centro de ensino, os traballos presentaranseagrupados por centros e clases. Nun sobreincluiranse os orixinais dos traballos, que estarán identifi cados na parte deatrás co nome do autor/a, centro escolar eclase á que pertence. Tamén se incluirá no sobre unha fi cha cuberta conome do centro educativo, a clave da clase (5ºA,por exemplo) e o da/o profesor/a responsable da clase, un número de telé-fono (pode ser o do centro), un enderezo electrónicoe unha listaxe cos nomes e apelidos dos autores e das autoras dos traba-llos.2. De maneira individual (se non se participa a través do centro de ensino).Nun sobre incluirase o orixinal do traballo.Na parte de atrás do traballo fi gurará o nome do autor/a, idade, teléfonode contacto, enderezo postal e enderezo electrónico.En calquera dos dous casos, os traballos orixinais deberán ser enviados ouentregados ao: Concello de Pontevedra,Servizo de Normalización Lingüística. Rúa do Arcebispo Malvar, número 1.36071 Pontevedra. No exterior dosobre constará: I Concurso de banda deseñada Fiz.PRAZO DE PRESENTACIÓNO prazo de admisión de orixinais fi naliza o día 20 de decembro de 2011.XURADOO xurado estará constituído por 5 membros designados pola organización:- Un/Unha autor/a de banda deseñada de recoñecido prestixio.- O director e creador da revista Fiz.- Un/Unha representante da industria da BD.- Un/Unha representante da do Concello de Pontevedra.- Un/Unha representante do profesorado, que non imparta clase dentrodeste concello.O Concello de Pontevedra comunicaralles a decisión do xurado ás persoasgañadoras. Ademais, o resultado publicarase na páxina web do Concello dePontevedra e na Revista Fiz.

Page 30: bahia outubro

30

Amal é unha palabra que significa esperanza. Baixo ese nomenace en 2003 ou Festival Internacional de Cine EuroárabeAmal organizado pola Fundación Araguaney-ponte deCulturas. Xorde co obxectivo de aproximar ao público a rea-lidade social e cultural árabe, utilizando unha linguaxe univer-sal como é ou cine.Amal ofrece aos espectadores a posibilidade de acceder a uncine que non chega aos circuítos comerciais pola falta de dis-tribución. Ás películas e vos coloquios con directores cons-titúen a parte fundamental do Festival, un punto de encontropara impulsar ou diálogo entre profesionais do mundo dásétima arte.A deseñadora exipcia Reem Naeim é a gañadora do concur-so de cartaces convocado polo Festival Amal 2011. O seucartaz "Arab Revolt" representará polo tanto a novena edi-ción do Festival Amal, que terá lugar do 24 ou 29 deOutubro de 2011 en Santiago de Compostela.:A propostacultural de Amal vai máis aló do cine. Nestes oitos anos ouFestival reforzou e ampliou a súa oferta de actividades co finde mostrar unha visión poliédrica do mundo árabe: exposi-cións, concursos, talleres de cine para nenos, masterclass demúsica e talleres de baile e cociña árabe foron algunhas dáspropostas que pasaron por Amal.Ou Festival conta co apoio de importantes institucións eentidades, entre ás que destacan ou Ministerio de AsuntosExteriores e Cooperación a través dá Axencia Española deCooperación Internacional (AECID), ou Ministerio deCultura a través do Instituto dá Cinematografía e dás ArtesAudiovisuais (ICAA) e a Xunta de Galicia.A edición de Amal 2011, que celebrarase do 24 ao 29 deOutubro 2011 en Santiago de Compostela, virá cargada domellor cine. Continuará con algunhas dás actividades levadasa cabo na anterior edición e será acompañada de moitasnovidades como ou 1º concurso de cartaces Amal ou asemana gastronómica. Coa acollida cada vez maior de profe-sionais e público en todo ou mundo, este ano esperamos

poder chegar a un número de espectadores e participantesaínda maior, ampliando e mellorando a oferta cultural.Na web de Amal, pódese atopar a programación e lugaresonde vanse a proxectar vos films.

http://www.festivalamal.es/

A edición de Amal 2011 celebrarase do 24 ao 29 deOutubro en Santiago de Compostela

Page 31: bahia outubro

31

Un total de 188 películas, distribuídas nas cinco categorías oficiais -longametraxes, curtas,documentais, animación e novos media- participarán dende este venres ata o próximo 23de outubro na XVI edición do Festival de Cine Internacional de Ourense.A película de Benito Zambrano, "A voz durmida", unha das tres seleccionadas para osÓscars, será a encargada de abrir a XVI edición, nunha gala que terá lugar o venres, día14 de outubro, no Auditorio.Pola súa banda, 'Anos despois', de Laura Gárdos, pechará o festival o próximo día 23 deoutubro no Auditorio Municipal da capital ourensana.O festival aglutina un conxunto de actividades e ciclos que se desenvolven durante todoo ano e a convocatoria aberta dende o pasado mes de febreiro citou a preto de 2.000películas de todo o mundo. Unha laboriosa selección que dá lugar a cinco seccións ofi-ciais, innovadoras e de calidade, pensada para que todos os públicos poidan ver a tota-lidade das películas; coherentes, coa filosofía do 16OUFF e cos tempos que vivimos; com-prometidas, dando unha perspectiva real do que acontece a noso arredor; variadas notocante a xéneros (hai drama, comedia, ciencia ficción...), e diversas, coas mellores propos-tas de ata 45 países diferentes, entre os que é necesario destacar aos de Europa do Lestee tamén de Latinoamérica.

Selección Oficial CompetitivaOs creadores situados máis vangardistas presentan os primeiros testemuños da crise, facen-do especial fincapé na problemática das migracións, na difícil convivencia nun mundo cadavez máis globalizado, pero no que o mercado pasa como unha apisoadora sobre as iden-tidades e as diferenzas que nos enriquecen. Temas todos estes que se repiten ao longodos 118 filmes en competición.

Sección de LongosEntre outras, hai que destacar a búlgara Shelter, un pequeno drama íntimo que abordaos problemas interxeracionais. A suíza 180º, unha composición coral de pequenas historiasque acaban confluíndo na mesma realidade. A coprodución serbo - romanesa If the SeedDoesn't Grow, estandarte da mestura de culturas, orixe do espírito europeo... ou Fase 7,unha película de ciencia ficción narrada con ton de divertida novela negra e protagoni-zada polo actor Federico Luppi.

Sección de DocumentaisÉ o apartado que máis creceu en número de participantes, e en lóxica consecuencia pre-

senta unha gran variedade de rexistros. Este xénero alcanza a súa madureza destacandoo enfoque sobre o tema cunha visión "de autor": así, podemos encontrar que unha noitede discoteca pode ser igual de interesante que un partido de fútbol, unha voda amaña-da, un proceso electoral en África ou a revolución verde de Irán. Entre elas, hai que des-tacar dous documentais galegos de excelente calidade e que, curiosamente, teñen raícesourensás: Brasil somos nós (a viaxe do gaiteiro Carlos Núñez en busca dos seus antepa-sados) e Radiografía dun autor de contos (baseado na obra do autor de cómics DavidRubín).

Sección de CortosSe outros anos era unha das categorías con maior acollida polo público, este 2011 podensorprender mais que nunca: interesantes historias e exercicios de estilo diverso ao tempoque moi personalistas, mesmo magnificados pola concisión que permite o pequeno forma-to.

Sección de AnimaciónMalia que non destaca como outras en canto a público, contén traballos premiados nosfestivais de animación máis prestixiosos do mundo, como os de Annecy ou o de Clermont-Férrand.

Sección de Novos MediaOu as novas formas de expresión audiovisual. As pezas máis experimentais do certameserán exhibidas por primeira vez no Museo Municipal e de xeito gratuíto, nun esforzo porrepensar a forma de chegar ao gran público.Na edición deste ano, e baixo o lema 'Tócache', a organización reclamará ao público asúa implicación para que poida gozar dunha programación das mellores obras audiovisuaisque se fan no mundo.Así mesmo entre as principais novidades desta décimo sexta edición, cabe destacar unhaaplicación móbil onde todo o mundo cun Iphone ou un sistema operativo Android pode-rá contar con toda a programación no seu móbil.Tamén, na propia web do festival hai un espazo onde cada persoa de calquera lugar dopaís queira visitar Ourense durante esa semana pode a través da páxina de conmuto com-partir coche e asistir ao festival.

Páxina Web: http://www.ouff.org

Page 32: bahia outubro

32

Tempo de lectura

44 Cartas desde el mundo líquidoAutor: Zygmunt BaumanEdita: Paidós

En las 44 cartas que componen esta obra,Zygmunt Bauman nos ofrece sus reflexionessobre la manera en que los ciudadanos delmundo líquido en el que habitamos debemosafrontar los cambios que se han producido enlos últimos años y que tanto inciden en nues-tra vida. Para ello, nos plantea diversos inte-rrogantes: ¿cómo debemos tamizar la informa-ción que realmente importa de montones debasura inútil e irrelevante? ¿Cómo debemossacar mensajes significativos del ruido insensa-to? En uno de sus textos más conmovedores,Bauman nos ofrece en estas cartas un recursoinestimable para distinguir lo importante de loinsustancial.

El verano de los juguetes muertosAutor: Toni HillEditra: Debolsillo

El verano de los juguetes muertos de Toni Hill:El inspector hispanoargentino Héctor Salgadoha cumplido los cuarenta, su esposa lo ha deja-do por una mujer, tiene una relación difícil consu hijo y no termina de cuajar en el cuerpo depolicía autonómico. Quizá su único refugio seael cine, su gran pasión. Actualmente investiga lamuerte de un adolescente. Lo que en principioera un caso sencillo se complica a medida queSalgado va conociendo a la familia del chico,empresarios respetados que quieren entrar enpolítica. No es agradable hurgar en los secre-tos de los poderosos, a lo que hay que sumarlos coletazos de su caso anterior, un asusntode trata de blancas. La unidad de Salgado des-manteló una red recientemente y el cabecilla,un fanático del vudú, tiene sed de venganza.

Pájaro sin vueloAutora: Luis Mateo DíazEditada: Alfaguara

En un día inolvidable de su existencia, aIsmael Cieza se le juntan las contradiccionesde su frágil voluntad y las responsabilidadesque no asumió.El protagonista de esta novela acumula unavida llena de irresoluciones, en la que el pasa-do mantiene la huella de algunos asuntosamorosos no premeditados y del dejarse lle-var en el que los débitos y compromisos seceden a quienes nos quieren y acompañan.Las precariedades de este héroe del fracaso,tan propio del mundo imaginario de LuisMateo Díez, comienzan con sus dilemas fisio-lógicos, las dolencias del estreñido lleno deextrañamientos, y le llevan a otras disyunti-vas no menos patéticas relacionadas con lapaternidad, el destino de los hijos o la con-tradicción de los sentimientos y los compor-tamientos.Luis Mateo Díez recupera la veta más humo-rística de su imaginación, el espejo de unamirada menos dramática, más grotesca, perotan sustancial y emotiva como en sus mejo-res invenciones, para contarnos esa jornadallena de sorpresas que desvelan nuestraslimitaciones y hacen más melancólica yentrañable la condición a la que pertenece-mos.

Page 33: bahia outubro

33

GALERÍA TRINTAJuan Hidalgo Rúa Virxe da Cerca 24Santiago de CompostelaAta o 1 de novembro

Juan Hidalgo es uno de los protagonistas más destacado de un arte abierto a múltiplesexpresiones que pueden interrelacionarse para completar la función. Natural de Las Palmasde Gran Canarias, donde nació el año 1927, estudió piano y composición. Pero su encuen-tro en Milán con David Tudor, y con John Cage en Darmastad a final de los cincuenta lellevó al mundo de la acción o representación, donde las artes plásticas irrumpen en susproyectos. Y en 1959 organiza, junto con Manzoni y Manuel Millares, el Primer Festival deMúsica Contemporánea de las Palmas. Y su música atrae otras manifestaciones. Compone “Ja-u-la”, pieza de música automáticapara ocho instrumentos basada en lecturas de un poema de Wang Wei. Para, en 1964, conMarchetti y Esther Ferrer fundar el Grupo ZAJ, siguiendo su empeño aunando música, poe-sía y plástica a través de libros, composiciones musicales, arte postal, acciones y perfor-mances, arte objetual, fotografías... versatilidad en distintos soportes que se manifiesta enesta puesta en escena de la obra de Juan Hidalgo, en la Galería Trinta, de Santiago deCompostela, hasta el 1 de noviembre.

EL PEQUEÑO KARMAFotografías de Janite LafuenteRúa Charino 29 Pontevedra A partir de las siete de la tarde.

Janite Lafuente. Santiago de Compostela,1980. Fotógrafo.El Pequeño Karma presenta una selecta exposición de fotografía musical de este joven fotógrafo galle-go que desde sus inicios se centró en este campo recorriendo salas de conciertos y festivales.Como un espectador más ,pero cámara en mano, nos invita a viajar a festivales como Cultura Quente,Vigo Transforma, Paredes de Coura o el FIB, y al mismo tiempo a disfrutar por un momento de lasmejores actuaciones de las salas de nuestra comunidad a golpe de click!Leonard Cohen, Iggy Pop, Patty Smith, Sex Pistols o Jonnhy Winter son algunos de los artistas que yapasaron por delante de su objetivo.,

MAFUCEL ESPACIO INTERMEDIOAvenida de Arteixo, 17115007 La CoruñaAta o 30 de outubroc

Comisarios: David Barro y Mónica Maneiro

Artistas en exposición: Douglas Gordon / Shirin Neshat / Rubén Ramos Balsa / Rogelio López Cuenca / GhadaAmer / Rheza FarkhondehEl espacio intermedio es un proyecto expositivo que trata de revelar la importancia del espacio entre lascosas, los tiempos, la obra y el espectador. Si habitualmente definimos 'intermedio' como algo que está entrelos extremos de lugar, tiempo, calidad, tamaño, etc., también definimos intermedio como el espacio de tiem-po durante el cual queda interrumpida una representación o un espectáculo, o como el espacio que hay deun tiempo a otro o de una acción a otra. En todas estas acepciones, el intermedio adquiere una dimensiónespacial y siempre sugiere la existencia de una distancia, sea esta física o temporal. Distancia existente entredos extremos en un principio bien definidos. Esta exposición pretende analizar la noción de Espacio Intermedio planteada por el filósofo francés JacquesRancière. El Espacio Intermedio entendido como lugar de la experiencia, en el que se desarrollan los proce-sos, como lugar en el que tienen lugar las construcciones, como lugar de cruce entre las disciplinas artísti-cas, como el lugar, en definitiva, donde habita el arte contemporáneo.

GALERIA SCQNatalia StachonPérez Costanti, 12 bajo15702 Santiago de Compostela

Afincada en Berlín, la artista polaca Natalia Stachon desembarcaba ayer en la galería compos-telana SCQ para presentar su muestra denominada Area Load. Con su obra ha protagonizadodiferentes exposiciones individuales, especialmente en salas de Alemania.En la muestra en Santiago, la cuidada selección de materiales refleja la búsqueda de lumino-sidad que también preocupa al artista, planchas de plexiglás apoyadas en una pared como sifueran tablas transparentes (At Stake), llenas de luz y colores escondidos.

Page 34: bahia outubro

34

AlzheimerAlzheimerConocer el Alzheimer ayuda a mejorar el diagnóstico de la enfermedad y a retrasar suevolución. La enfermedad del Alzheimer afecta a cerca de 650.000 españoles, lo querepresenta entre el 5 y el 7% de las personas de más de 65 años. Cada año se mani-fiestan 100.000 nuevos casos, y la prevalencia irá en aumento hasta duplicarse en 2020y triplicarse en 2050, según datos de la Fundación Alzheimer EspañaSegún la Fundación Alzheimer España, la enfermedad del Alzheimer afecta a cerca de650.000 españoles, lo que representa entre el 5 y el 7% de las personas de más de65 años y casi la mitad de los mayores de 85 años. Cada año se manifiestan 100.000nuevos casos, y la prevalencia irá en aumento hasta duplicarse en 2020. En el marco del Día Internacional del Alzheimer, Novartis ha querido incidir en laimportancia de potenciar la información y la concienciación sobre la importancia dedetectar a tiempo los primeros signos de esta enfermedad, principalmente la pérdidade memoria progresiva, y que habitualmente se suelen confundir con el deterioro cog-nitivo propio de edades avanzadas. De hecho, como consecuencia de las sinergias consíntomas propios y asociados al envejecimiento, el diagnóstico de la enfermedad conti-núa retrasándose tanto en España como en el resto del mundo.

Precisamente con la intención de mejorar la información, Novartis ha lanzado la cam-paña ‘Alzheimer: mejor saberlo’, una iniciativa que cuenta con el apoyo de la SociedadEspañola de Neurología (SEN), la Sociedad Española de Geriatría y Gerontología (SEGG),la Sociedad Española de Psiquiatría (SEP), la Sociedad Española de Psicogeriatría (SEPG),la Confederación Española de Asociaciones Familiares de Personas con Alzheimer y otrasDemencias (CEAFA) y Alzheimer Internacional 2011.Los expertos coinciden en señalar que campañas como ‘Alzheimer: mejor saberlo’ son fun-damentales no sólo para acabar con el estigma que tienen las enfermedades neurológicas,sino también para conocerlas, anticiparse a su evolución e intentar frenar su progresión.Esta iniciativa representa una nueva fórmula para aumentar el grado de sensibilización dela detección precoz de estos pacientes y derivarlos a consultas especializadas para hacerun estudio de situación neuropsicológica y adaptar el tratamiento a sus necesidades. Una vez, con iniciativas como ésta, Novartis demuestra su compromiso no sólo con la inves-tigación y el desarrollo de tratamientos innovadores, sino también con el objetivo de trans-mitir a la sociedad el valor de la prevención y la información sobre salud. Los especialistas hacen hincapié en que es clave mejorar la detección precoz de la enfer-medad, ya que los tratamientos que tenemos son más eficaces en los primeros estadios,

Conocerlo ayuda a mejorar el diagnósticode la enfermedad

Page 35: bahia outubro

35

retrasan la progresión de la enfermedad y orientan en la definición del per-fil de paciente. Es más, cuanto más rápido detectemos la enfermedad mejorpodremos articular los apoyos necesarios para que las personas permanezcanen su domicilio con un mayor grado de autonomía, durante el mayor tiempoposible.Cuidar al cuidador. ‘Alzheimer: mejor saberlo’ quiere también reconocer la labor de los cuidado-res de pacientes que sufren esta patología, ya que esta enfermedad no sóloafecta la calidad de vida de quien la padece, sino también de todo su entor-no. En este sentido, el papel de los cuidadores está infravalorado. Tienen unafuerte sobrecarga de carácter emocional que les hace aún más susceptibles desufrir trastornos psicopatológicos, básicamente ansiedad y depresión.Esta iniciativa ofrece una visión positiva del Alzheimer, dando soporte emocio-nal a los grandes olvidados de esta patología, que sin duda son los cuidado-res. ‘Alzheimer: mejor saberlo’ se ha concebido desde el punto de vista de losfamiliares y cuidadores, para lo que se ha contado con ellos, como pieza fun-damental en el día a día del paciente.

Prevención de la obesidad en la lactanciaAlrededor del 70% de las madres españolas opta por dar el pecho al ini-cio de la maternidad, aunque menos del 20 por ciento lo mantiene hastalos seis meses, una cifra muy alejada de las recomendaciones de laOrganización Mundial de la Salud (OMS), que sugieren que se amamantecomo mínimo medio año. Con motivo de la Semana Internacional de laLactancia Materna, que se está celebrando, al doctora Marta Díaz, coordina-dora del Comité de Lactancia de la Asociación Española de Pediatría (AEP)insiste en la importancia de la lactancia materna, ya que, “además de serbeneficioso para el niño y la madre, es un factor preventivo de enferme-dades como la diabetes o la obesidad”, asegura. Varios estudios han demostrado que la lactancia condiciona una reducción delriesgo relativo de enfermedades cardiovasculares, diabetes, leucemia e inclusola obesidad. En cifras, el mantenimiento de la lactancia durante los dos añoslogra reducir el riesgo de obesidad en casi un 25%, en un 50% el riesgo depadecer otitis media aguda, la gastroenteritis, en un 64% de los casos y elasma infantil en uno de cada cuatro casos.También tiene un impacto positivo en el desarrollo intelectual. Según la doc-tora Marta Díaz, “los niños amamantados tienen mejor desarrollo psicomotory social durante el primer año de vida y obtienen mayores puntuaciones enlos tests cognitivos y de coeficiente intelectual en la etapa escolar”.Según las recomendaciones de la OMS, lo ideal es que el niño reciba lechematerna hasta los dos años de edad, un plazo que, sin embargo, “aún es com-plicado de cumplir en la mayoría de países desarrollados, aunque poco a pococomience a normalizarse”, según señala la doctora Díaz. Los expertos insistenen que durante los seis primeros años de vida la leche materna cubre todaslas necesidades del niño sano y, posteriormente, la lactancia puede mantener-se hasta los 24 meses introduciendo en la dieta alimentos complementarios.“Existen evidencias de los inconvenientes de un destete precoz, pero no se handescrito inconvenientes de la lactancia prolongada. Al contrario, muchos de losbeneficios de la lactancia materna sobre la salud del niño y de la madre sontanto más reales cuanto más prolongada es la lactancia, ya que hay una rela-ción dosis-respuesta”, argumenta la coordinadora del Comité de Lactancia. Cuestión socialEn la sociedad actual, el estilo de vida, el papel de la mujer en el mundolaboral y la escasez de medidas gubernamentales que concilien de la vida labo-rar y personal influyen en que sólo una de cada cuatro madres pueda dar elpecho a su hijo tras la baja maternal. “Existen múltiples factores que hacenque las madres se vean obligadas a interrumpir la lactancia antes del tiem-po recomendado, un hecho que no sucede en los países del norte de Europa,donde promueven políticas sociales que extienden la baja maternal y fomen-tan la lactancia”, comenta la doctora Díaz.

Page 36: bahia outubro

36

Deixo o Minho encantador por uns instantes e rumo às planícies alenteja-nas. Os tons verdes minhotos tornam-se dourados e o calor se intensifica.Algumas vacas acastanhadas pastam por entre as azinheiras. Uma casita azule branca espreita no horizonte. Entro no coração do Alentejo e o mapa leva-me até Reguengos de Monsaraz. Aí sigo para a Herdade do Esporão. Já den-tro da Herdade, cujas raízes remontam à pré-história, o percurso em “terrabatida” é longo. De cada lado estão as vinhas que dão origem aos vinhos derenome ali produzidos. Curiosamente, já durante a ocupação romana seexportavam vinhos do povoamento do Esporão.Cada conjunto de vinhas tem o nome da casta ali plantada bem visível.Muitas das uvas já foram colhidas. A época é de vindimas. São cerca de 40 ascastas ali cultivadas, desde as castas tradicionais Alentejanas (comoAragonês, Trincadeira, Castelão, Antão Vaz, Roupeiro) até outras castasnacionais e internacionais que parecem se ter adaptado muito bem à região(Touriga Nacional, Cabernet Sauvignon, Syrah,Verdelho, Semillion). Em brevese iniciará a plantação de um campo ampelográfico com o objectivo de recu-perar e preservar o património de castas Nacionais e Internacionais. Nobreiniciativa, sem dúvida. Cheira bem. O odor é doce. A brisa é escassa e o calor aperta. Em ritmo de“pára – arranca”, para apreciar a paisagem ao pormenor, sigo a seta que indi-ca “Cerca do Esporão”. Aí, encontro a Torre do Esporão, imagem de marcada Herdade e dos seus vinhos, a Ermida de Nossa Senhora dos Remédios euma porta fortificada com direito a uma escada em caracol que não resistoa subir. De lá de cima, a vista é arrebatadora. É neste espaço que encontroainda plantações de árvores de fruto e, surpreendentemente, de ervas aro-máticas. Refresco as mãos na água que brota de uma espécie de fonte eprossigo até ao edifício “principal”.Visito a loja e contacto com os vários produtos produzidos na Herdade.Não só os vinhos, como os azeites, os vinagres, as cerâmicas e muitas outrasmaravilhas. Descubro o vinho licoroso do Esporão de tom rubi e a colheitatardia. Descubro os rótulos com a assinatura da artista nacional JoanaVasconcelos. Sento-me na esplanada. A planície é infindável. O espelho deágua é magnífico. O momento é de deleite e puro prazer. Na parede pode-

Provar PortugalPor Amândio Rodrígues

Do Minho ao Alentejo

se ler “ Missão: marcar a diferença sendo reconhecidos em todo o Mundocomo a empresa de Vinhos e Azeites Portugueses de Excelência, de formasustentada e superando as expectativas.” De facto, sente-se a paixão, a exce-lência, a responsabilidade, a exigência, a integridade, a tradição e, também, ainovação. O enoturismo é, sem dúvida, de excelência. Antes do regresso,necessário mas não apetecível, dou, ainda, uma escapadela à sala de provas eao restaurante.De partida, reconheço o valor das gentes alentejanas que se dedicam a digni-ficar os vinhos portugueses e vos aconselho a darem uma escapadela àHerdade do Esporão. Em Setembro poderão desfrutar da azáfama das vindi-mas. É encantador.Já no Minho verdejante, meu adorado, me deleito, não só com os bons vinhosalentejanos da Herdade do Esporão, mas, também, com os bons vinhos ver-des do terroir minhoto. Afros, Primeiras Vinhas Soalheiro e uma surpreenden-te colheita tardia da casta Alvarinho são néctares a provar. Por isso, já sabem, do Minho ao Alentejo, do Alentejo ao Minho, visitemPortugal, desfrutem dos vinhos e da excelente gastronomia nacionais.Essencialmente, Provem Portugal. Um abraço,Caminha (este cantinho do Minho que arrebata corações) – Portugal.

RESTAURANTE AMANDIORúa Direita 129Tf. 00351 258921177 / [email protected]

Page 37: bahia outubro

Caminha foi terra de paitães, pilotos, mestres, marinheiros e pescadores.Também cá existiam construtores navais e armadores de navíos.Caminha, pela sua situação geográfica, ainda é uma vila marinheira.E se os homens quiserem, ainda tem o seu futuro no mar.Um porto de mar que desse entrada a embacarçöes de pesca de razoáveltonelagem, faría certamente crescer a frota pesqueira.Podía criar-se un porto de abrigo com condiçöes excelentes para as fro-tas pequesiras de Vila Praia de Ãncora, Caminha e da vizinha vila Galega AGuarda.Além da frota de recreio, costeira e de longo curso, que também deman-daría a barra do río Minho, evitava-se que os pescadores de Viana, Ãncorae Caminha tivessem que arribar aos portos de Baiona e Vigo, a maior partedas vezes arriscando a vida.Esta vila tem estado ancorada de proa e popa no mar do estagnamento.Dá pena ver o río Minho, onde há quarenta ou cincuenta anos navegavamlugres e palhabotes totalmente assoreado.Hoje, as pequenas embarcações que transportam os passageiros dePortugal para a a Galiza, e viceversa não têm acesso á ponte-cais no bai-xamar e, por tal motivo, os passageiros são levados ás costas dos barquei-ros para terra.Muitas pessoa desistem des agradável viagem por não que-rerem fazer dos barqueiros seus burros de carga.O chamado Cais da Rua, onde os pescadores embrcam e desembarcam dapausa da pesca, encontrase em ruinas, há quantos anos.... Os pescadoresde Vila Praia de Áncora e Caminha que por alí passam diariamente bemmerecen que se faça, ao menos, uma reapração à ponte-cais, afim de se evi-

tem possíbeis desastres. Até aquo, a transcrição.Mas o artigo continua: -Quem nos dera que na altura em que estas coisassucedem calahasse de passar por aquí, e verificar pessoalmente algumasdaquelas entidades que apaixoadamente e sacrificadamente se devotaramao progresso e desemvolvimentos dos pequenos meios, alguns sem recur-sos próprios, deste nosso Portugal, tão bem amado e infelizmente tão maltratado. Então podería ver como este nosso rincão parece vegetar ouinvernar canado da vida pujante que outrora rio e mar lhe deram e oshomens entorpeceram. E ver-se-ia tirada a prova real dos nosso queixu-mes que pedem a quem de direito providencie eifcazmente para que estapurulenta ferida breve cicatrize. Este é o nosso anseio e o de quantasestremecem este rincão que a natureza também fadou e que os homensesquecem...se não maltratam.Quis o destino que eu vivesse até hoje para ter a certeza de que não meenganei, a ponte-cais foi consruída, os barqueios das pequenas embarcaçõ-es já não transportam os passageiros ás costas. Hoje tèm os passageiros oque nunca tiveram, um baro que transporta pasassageiros e automóveis.O cheiro fedorento da doca, que foi construída para nunca ter utilidadepara o fim que foi criada, felizamente também desapareceu.Agora falta vir a ponte, uma ponte que una as duas vilas irmãs, que seencontran debaixo do mesmo tecto. Este céu que cobre avila de Caminhae a da Guarda.Un día há de nacer a ponte. E uma ponte para ser caminho dos povosirmãos das margens do rio Minho.O futuro de Caminha estará no río Coura, río Minho e no mar?...

37

Caminha O futuro ainda está no mar? por José M. Gavinho Pinto

Page 38: bahia outubro

38

El vino en España está muy arraigado en todas las zonas vinícolas,si bien existen una serie de mitos y creencias que se van transmi-tiendo de boca en boca generando falsas realidades.Comenzamos por uno de los más habituales, en los que se dice deun tinto “ cuanto más viejo mejor”; no debemos tomar a ciertoesto ya que un vino del año o de cosecha tinto, difícilmente aguan-tará en perfecto estado de conservación más de 3-4 años , ya quesu frágil estructura , componentes y el no llevar envejecimiento enmadera hacen que su consumo óptimo sea en los 2 años siguien-tes a su embotellado. Si hablamos de vinos envejecidos los tiemposse alargaran unos años más , pero debemos tener siempre encuenta que un vino, tiene una curva exponencial y un periodo detiempo, en la que llegado al punto máximo que es el óptimo deconsumo irá decreciendo paulatinamente con el tiempo y per-diendo cualidades organolépticas.

Cuánto más caro mejor- Hoy en día hay una gran abanico de pre-cios y marcas , si bien las marcas consolidadas y de reputaciónsiempre tienen unos precios más altos que las demás; debemosprobar y juzgar nosotros mismos si un vino cuesta realmente loque vale. Hoy en día hay infinidad de vinos con una relación cali-dad precio muy buena y no superan los 30 euros en tienda espe-cializada.Los vinos que tienen posos están malos-, Los sedimentos no soncasi nunca sinónimo de mal estado, sino que el bodeguero a apos-tado por filtrar menos el vino para cuidar y preservar la calidad delproducto.El vino tinto se bebe a temperatura ambiente-, pués si estamos enverano a una temperatura de 30 grados beberíamos un caldo y noun vino , lo ideal es servirlo entre 14º-17º, y si no tenemos unbotellero de conservación , pondremos una cubitera con unos

Los VinosPedro Villamarín

Verdades y mentiras

Page 39: bahia outubro

39

cubitos de hielo y agua para bajar la temperatura un poco.El vino blanco se bebe en el año-; un vino blanco de calidad está enun estado óptimo de consumo en 2-3 años, simplemente tendrá uncolor ligeramente dorado fruto de la microxigenación.El blanco para el pescado y marisco , el tinto para la carne- Loimportante a la hora del maridaje es encontrar el equilibrio entreel plato y el vino. El objetivo del vino es complementar la comida.Si tenemos un vino blanco fresco y suave con un plato muy fuerteun pescado en salsa con pimentón este plato le ganara al vino, lomismo pasaría si tomamos un vino tinto muy potente y comemosuna carne blanca.Un gran reserva conviene siempre decantarlo- la función de undecanter es la de trasvasar el vino para separarlo de los sedimen-tos que con el tiempo se han depositado en la botella, al mismotiempo lo utilizaremos para vinos concentrados para acelerar suoxigenación, pero un vino de guarda si lo decantamos podremosdañarlo, si decidimos hacerlo para eliminar los olores de reduccióndebe realizarse sin movimientos bruscos, despacio y con manofirme y constante.“Quien sabe degustar no bebe jamás el vino, sino que degusta secretos”Salvador Dalí.

CENA CLUB GASTRONÓMICO PAZO DE MENDOZA

Aromas y Sabores de Portugal con el crítico gastronómi-co JOA GUTERRESViernes 21 de octubre a las 22HRESERVAS: 986 385 014

Page 40: bahia outubro

Durante séculos o arrieiro foi o encargado do tráfico comercial,traxinando coas bestas de carga. Vai transportando mercadoría dunlugar a outro, coa súa recua e carreta vai facendo camiño. É un vellooficio que se remonta á Idade Meida. Este era o único medio detransporte nun temo en que a vida económica xiraba en torno aomercado de ós mercaderes. O térmo procede da palabra arrearque significa estimulas ás bestas para que boten a andar.Os arrieiros, fan o negocio nas adegas, e son a clave para a vida dasparroquias. Eles fixeron posible que moitos lugares illados entremontañas tiveses relacións polo que ás veces optaban por viaxarvarios arrieiros xuntos. Cruzaban estas terras lamesas coa idea dechegar á costa e así facer a súa venda. Os arrieiros son mercade-res o seu oficio desapareceu no século pasado coa chegada dosnovos medios de comunicación.O arrieiro da Lama coñece ben os camiños e o manexo dos ani-

mais de carga. Compra porductos nas adegas do Ribeiro e encami-ñase cara a Pontevedra e Marín atravesando a alta Serra do Suídodirixíndose cara a Covelo da Lama cara a Cotobade ou Forzáns(Ponte Caldelas) polo Porto camiño de Verducido cara a Laxe.Comentan os veciños que en San Martiño de Verducido alá poloséculo XVIII había uns 140 arrieiros.Ribadavia, capital do ribeiro, foi o punto de partida para moitosarrieiros que se desprazaban dende alí ata Santiago, Vigo, Coruñaou Pontevedra. Ao chegar ás urbes costeiras embarcaban as mer-cadorías cara a Portugal e dalí rumbo a Inglaterra e outras cidadeseuropeas. Os arrieiros, camiñando lentamente van facendo rotapolos vellos camiños reais trazados na época romana ou na IdadeMedia, ata chegar aos porto da provincia de Pontevedra onde vol-tan a carregar para o seu regreso con sal, produtos textis, tabaco...Nas súas longas viaxes fan paradas nas posadas onde se atopan a

40

Arrieiros Oficios esqueidos por Cristina Villaverde Ruibal

Page 41: bahia outubro

outros arrieiros que van ou veñen. Camiñan nas súas viaxes acom-pañados unicamente co son de chocas e axóuxeres.Os arrieiros, son homes con fama de non coñecer o medo. Taménse día que foron transmisores de moi boas receitas culinarias. Entreas súas actividades está preparar a cárrega e a recua de mulas, enfiarcamiño a pé ou en carreta, percorrendo monte a través por terrasgalegas. As mulas portan viño ou aceite nos pelexos ou odres feitoscon coiros de animais que previamente traballaban. O odres gardane manteñen fresquiño o viño e son feitos coa pel da ovella ou dacabra. O arrieiro, tamén coñecido como “recuero”, camiña durantedías guiando a súa “recua” coa carga atravesando rotas preestable-cidas na antigüidade utilizando empedradas vereas ou camiños reais.No alto do Suído descansan nos populares refuxios chamadosChozos, estanzas construídas en pedra alá polo Románico para queos gandeiros e gando puideran resgardarse do mal tempo ou pasara noite cando ían facer o pastoreo.Un bo arrieiro entende de pesos e medidas. É un home astuto, pers-picaz e non se lle espaca unha. As medidas de capacidade utilizadaspolos últimos arrieiros para media o viño veñen da Idade Media, easí cando falan dun moio de viño refírense a 16 cántaras, aproxima-damente uns 258, 128 litros, 1 cántara equivalía 1 arroba, uns 16,133litros.A calidade de vida dos arrieiros mellora co tempo e coa chegadados carretos. Aínda así foi unha profesión con grades perigos, oscamiños eran moi pouco seguros e en moitas ocasión os arrieiroseran asaltados, polo que ás veces preferían facer a viaxe en grupo.Es é unha actividade certamente en extinción e non recuperable,pero a pegada que deixaron na Lama foi moi importante. Moisés Cota de Covelo lembra a casa de Hernández un vello arriei-ro do seu lugar. Entre os últimos arrieiros que camiñaban por corre-doiras e camiños do municipio, cargados cos odres e acompañándo-se da recuas de mulas atópamos a Jesús Franza da Fentosa (Seixido),Severino Coprtizo de Cambeses. María Cendón Estévez, muller deJosé Domínguez, arrieiro de Xesta que conta:“Viñemos de Avión a vivir a Xesta, mercábamos viño do ribeiro enOurense, na zona do Avia, e logo trasladabámolo en odres e pipaspara a súa venda na Lama, Ponte Caldelas ou Fornelos. Duranteanos faciamos o traballo con 3 ou 4 mulas, logo mercamos unhacamioneta onde transportábamos o viño, nos odres e barricas. Porunha ola de 16 litros dábannos alá polos anos 60 unhas 12 pesetas”.María lembra un dito que proba a grande habilidade mercantil dosarrieiros: “cando o arrieiro vende a bota ou sabe ao pez ou estárota”. Tamén di que os arrieiros facía uso de moitas cantigas comoa que di:

“Os arrieiros do viño Levan moito traballose cho piden queridiñapola túa alma dállo”

Entre os últimos arrieiros do municipio, de A Lama atopamos aAntonio Domínguez de Camposancos ( Ourense) e Arturo, veciñosda parroquia de Antas. Manuel Antón Cora do Barralleiro na parro-quia de Barcia, legou o oficio a súa filla Maruxa Antón González quecontinuou a actividade durante anos. Na visita a súa casa a súa naiRexina González Comachío lembrounos un cantar moi coñecidoentre os arrieiros cantado a miúdo polo seu marido e que di:

“O cantar do arrieiroé un cantar moi baixiñocando canta en Ribadavia resoa no Carballiño”

41

Artículo publicado no libro “Reencontro con esquecidos oficios europeos,editado polo Concello de A Lama en colaboración con outros organismos,galegos e europeos.

Page 42: bahia outubro

42

Match Race del M.R.C.Y.BUna gran cita con el Macht Race Internacional que se disputará del 18 al 22 de octubre en Baiona

Un excelente elenco de regatistas internacionales se medi-rán en el Match Race del Monte Real Club. Ocho países hanconfirmado su presencia en el Máster de España del Club deYates de BayonaEl mallorquín Manu Weiller será el encargado de defenderlos intereses españolesEl Monte Real Club de Yates de Bayona acaba de confirmarla presencia de ocho países en el Máster de España de esteaño 2011, una gran cita con el Match Race Internacional quese disputará del 18 al 22 de octubre en aguas de la Bahía deBaiona.Algunas de las figuras que viajarán hasta el corazón del ValMiñor son ya caras conocidas por haber tomado parte enpasadas ediciones, como el dinamarqués JoachimAschenbrenner, que a sus 17 años figura en el puesto núme-ro 29 en el ranking de la ISAF. El portugués David Aleixo oel mallorquín Manu Weiller, que será la baza española deentre todos lo convocados.

Al encuentro se suman rostros nuevos como los francesesFrançois Morvan, hermano del número 5 mundial, PierreAntoine, uno de los habituales en el Máster del Club deYates que este año, por problemas de agenda, no podráestar en Baiona, y que vendrá acompañado de su compatrio-ta Mathieu Durand. El británico Mark Lees, el eslovenoDejan Presen, el italiano Simone Ferrase, otro de los dane-ses Martin Boidin, y el regatista mejor posicionado en el lis-tado intercontinental, el neozelandés William Tiller, número19 del mundo.El Match Race Internacional del Monte Real Club de Yatesde Bayona tiene una calificación de Grado 2 por la ISAF(Federación Internacional) siendo regata puntuable, por loque se augura un buen espectáculo deportivo en lo que seráuna de las grandes citas mundiales en España durante la pre-sente temporada.

Page 43: bahia outubro

43

I Rally Serra da GrobaLos días 26 y 27 de noviembre se desarrollará entre las comarcas del Val Miñor y Baixo Miño, el I RallySerra da Grova, en el que está previsto que participe un centenar de pilotos. En esta primera edición se espera contar con varios buenos pilotos, entre ellos, la unidad de PedroBurgo, con Ford Focus WRC, el actual campeón gallego, Alberto Miera, con Mitsubishi EVO, el actual líderdel campeonato gallego, Iván Ares, con Mitsubishi Lancer EVO VIII grupo A.También estarán presentes todos los pilotos de la Copa Pirelli Top Ten, en la que Javier Cousiño, es elactual subcampeón de la pasada temporada 2010, quien llevará un Mitsubishi Lance EVO IX.Este incipiente rally surgió de la iniciativa de un grupo de aficionados y profesionales del mundo dela competición, que tras el declive del Rally del Albariño, celebrado en Cambados, y salida, por tanto,del calendario de competiciones, decidió por apostar por un rally innovador, como se pretende que seael Rally Serra da Grova, dada la gran afición que existe en la zona sur por las carreras de coches.La iniciativa fue consultada por facebook y la misma resultó interesante porque dicha prueba se empren-diese desde Baiona con subida a la Grova y con la participación de ayuntamientos limítrofes. Ante estamagnífica novedad, se valoraron diversos aspectos, tales como el itinerario en sí, paisaje, gente, gastro-nomía, etcétera. La carrera, pues, discurrirá por Baiona, como centro neurálgico, y los municipios de Oia,O Rosal, Tomiño, Tui y Nigrán.Esta prueba, según apuntó Javier Cousiño a BAHÍA SUR, es decisiva para nominar al nuevo campeóngallego, así como a los líderes de las distintas copas de competición, tal como Pirelli, Racc, YokohamaRacing Sport, Kumho, etcétera.El día 26 de noviembre se llevarán a cabo las verificaciones de oficio, por la mañana, y la competicióndará comienzo a partir de las 16 horas.El día 27, la competición comenzará a primeras horas de la mañana estando prevista que finalice hacialas 15 horas, dando lugar a la entrega de premios.

Alferez Barreiro 2- Tf. 986 355 008BAIONA RESTAURANTE MOSCÓN

Page 44: bahia outubro

44

Javier CousiñoJavier Cousiño compite desde el año 2000 con satisfactorios resultados y pilotando diversos vehículos. Entre

ellos, Fiat Uno Turbo I.E (2000 y 2001), Renault Clio Williams GR.N (2002 y 2003), Ford EscortCosworth (2004 y 2005) y Mitsubishi lancer evo VI, GR. A. edición Tomy Makinen (ex DanielSordo),(2006-2008). Lleva en la infraestructura del equipo MARIÑO SPORT desde la temporada 2006

Page 45: bahia outubro

45

¿Cuáles son sus últimos resultados?Un segundo puesto y tercer puesto en dos pruebas efectuadas enPortugal y una victoria en el apartado de carrozados en la primerasubida a la ciudad de Vigo¿Con qué grupo y coche compite ahora?Con un Lance EVO IX del grupo N, encuadrado en la Copa Pirelli,en la que quedamos subcampeones de la Copa Pirelli el pasado año.¿Cuáles son la expectativas tras el cambio efectuado deequipo?Efectivamente, este año cambiando de equipo JC y pasando paraNX Sport, eran muchas las ilusiones y expectativas en mente, perouna serie de incidencias, tales como la rotura de la caja de cambios,un diferencial, e increíblemente, tres motores, aunque no imputa-bles al equipo pero sí derivados a otras personas como el equipode RMC, persona que se encargaba del mantenimiento del motor,hicieron que tales expectativas se truncasen totalmente.De hecho, rodábamos terceros en la Copa Pirelli pero debido a dosroturas consecutivas y a una no muy buena adecuación psicológica,hacen ahora que el próximo I Rally Serra da Grova se convierta enuna oportunidad de oro para deshacer el maleficio y así poder brin-dar mi pasión por el automovilismo y ofrecérselo a toda esa aficiónque existe en la comarca del Val Miñor. También deseo brindar contodos mis patrocinadores, que me interesaría citar pues a todosellos les debo que ponga en valor mi esfuerzo y pundonor: ATXFormación, Cafés Candela, Racing Sport Competición, LavanderíaPlaza, Frutas Patatas Vilar, Frimos Refrigeración Industrial,Restaurante Rocamar, Bodegas Agnus Dei, Bodegas Calem,Neumáticos Monte Boi, Construoia, Serviauto, Disfrigo Catering yVitogas.¿Y de cara al próximo año?Sobre todo, acabar con la mala racha y sacarse este meigallo deencima de uno y como dice el refrán, a la tercera va la vencida, asícomo ganar la tercera edición de la Copa Pirelli, aún a sabiendasque habrá que hacer un importante desembolso económico enépoca de crisis como la que padecemos, pero siguiendo con losrefranes, el que la sigue la consigue.Es usted pertinaz y ambicioso en esa afición que profesapor los coches, si sigue por ese camino creo que sin duda

conseguirá alcanzar la meta del éxito, ¿pero será con elmismo coche?Bueno, el deseo es que me gustaría disponer de un coche punteroy si cabe lo más moderno posible dentro de lo que es la competi-ción para de ese modo, exactamente, lograr acabar con un proyec-to ambicioso y grato para míNo estamos aún en épocas de Reyes pero diga su deseo,que a lo mejor, quién sabe..Me gustaría conducir un Super 2000 o un WRC, máximos exponen-tes de competición.Pero usted apenas dispone de tiempo para entrenar ya queestá también en otras laboresSí, dispongo de poco tiempo para entrenar, y esta es una de lasgrandes limitaciones que tengo, al estar y ser profesional en elmundo de la hostelería, lo cual hace que disponga de un mínimotiempo para mi preparación en el terreno de las competiciones.Pues si antes pedía un deseo a los Reyes Magos, ahora pída-sela a sus musasNo es un mero deseo es un reto que voy a seguir. En el año 2012voy a luchar con todos mis esfuerzos para volcarme tanto en la pre-paración psíquica como física para alcanzar la victoria, sabiendo deantemano que el ritmo y la profesionalidad en este campo, Galiciaocupa el primer lugar de competición de toda España.De alguna manera, si seguimos mi trayectoria deportiva, iniciada enel 2000 y en competición va a cumplirse cinco años, creo que soyun corredor como para representar a alguna marca nacional ointernacional, que puede llegar a ese grado de mayor profesionali-dad si cabe como para forjar y hacer realidad esas metas que deseo.¿Da gracias a alguien en particular?A mi familia y a todos aquellos que creen en mí, tales como ahoraa los concellos que apostaron por llevar a cabo esta prueba deSerra da Grova que, sin duda, se traducirá en masiva afluencia depúblico y garantizar en un futuro el seguimiento de esta pruebahasta hacerla en una de las principales y mejores de la ComunidadAutónoma de Galicia.

Vicente Montejano

Page 46: bahia outubro

La Casa de Ceta es, sin duda, la de mayor abolengo de la comar-

ca del Val Miñor.

Su origen se remonta a fecha desconocida, pese a ello aún exis-

ten parte de los muros primitivos que el visitante puede ver en la

calle que otro tiempo se llamó de Morrazo, después de la

Misericordia y actualmente Lorenzo de la Carrera.

La Casa de Ceta tenía el privilegio concedido por los Reyes

Católicos de que cuando algún ajusticiado fuese sacado a la ver-

güenza pública por las calles de la villa, si llegaba hasta ella, no solo

se no se le castigaba, sino que se le cubrían las espaldas para evi-

tar que el pueblo tomase la justicia por su mano. A ambos lados

de la puerta de la calle se apreciaban claramente las huellas de las

argollas a las que estaba sujeta la cadena del perdón.

Dicha puerta, situada en el muro que cierra la propiedad, tiene en

el dintel dos piedras armeras, y da paso al patio en donde arran-

ca la escalera que lleva a la planta principal y ante la que se exten-

día una amplia solana. En uno de los extremos de la casa, base de

la antigua torre, había un típico ventanal con sus poyos de piedra,

rincón evocador, llamado en la lengua vernácula “conservadoiro”,

desde donde se dominaba un bellísimo panorama.

Ni que decir tiene que la importante historia de este inmueble no

ha servido mucho a fin de que el Concello de Baiona se hubiera

interesado porque se conservase este bien patrimonial e incluso

no habría estado de más que se hubiese adquirido para salvaguar-

dar parte de un legado tan importante como el inmueble que se

cita.

En la reseña histórica de este número se amplía información de

este noble inmueble que formaba parte del Conjunto Histórico

Artístico a conservar por todos, sin excepciones.

relojde arena

46

Page 47: bahia outubro

47

La Casa de Ceta es la de mayor abolengo de la comarca del Val Miñor. Estásituada en la calle Lorenzo de la Carrera, en Baiona.Los Reyes Católicos concedieron a esta casa el privilegio de que cuandoalgún ajusticiado fuese llevado por las calles de la villa, si llegaba a su puerta,se le perdonase. A ambos lados de la puerta de la calle estaban las argollasa lasa que estaba sujeta la cadena del perdón.La Casa de Ceta fue patrona de la capilla de San Pedro, en la Colegiata deSanta María de Baiona, en la que tenían sus señores, sepulcros altos, y enellos esculpidos los escudos de Armas de los Ceta, Cru y Montenegro, quese unieron por enlace matrimonial antes del mayorazgo.Tuvo por fuero de heredad un oficio de Regidor perpetuo en Baiona, con-cedido por Real merced el 8 de abril de 1520, enajenado al cabildo por donPedro Cru Montenegro y Figueroa, estando casado con doña María Álvarezde Ceta, señora de la casa.En una información de nobleza, hecha por Álvaro Pérez de Ceta ante la jus-ticia de Baiona en el año 1604, hay la declaración de un testigo que jurandodecir la verdad, manifiesta “ser de edad de 120 años, poco más o menos, yque conoció a Esteban Pérez de Ceta casado con Urraca Pérez, bisabuelosdel litigante, tenido como hijodalgo, descendiente de la casa solar de Ceta,sita en la villa vieja de Baiona, que es una casa torre muy grande y muy anti-gua, en el presente inhabitable, que tiene un escudo cuyas armas son un águi-la descotada con una cadena en los pies, cinco flores de lis y cinco hojas dehiguera, las cuales también se hallan en la capilla de San Pedro, sita en la igle-sia colegial de dicha villa, que según es público y notorio, fundaron los seño-res de dicha casa, y así mismo constan en un monumento grande que estájunto al altar del señor Santiago de la dicha colegial y en el monasterio dela villa de Vigo”.Tuvo este matrimonio, entre otros hijos a Alonso Pérez de Ceta, que murióen 1589 luchando contra los soldados de Drake, como lo prueba una par-tida de defunción que aparece en un grabado adjunto al libro publicado porJosé EspinosaHermano de Alonso fue Esteban Pérez de Ceta, regidor de Baiona, casadoprimero con Francisca Rodríguez y después con Constanza de Abreu yZúñiga. De este matrimonio nacieron Fernán Pérez de Ceta, abad de Baiona,

Manuel, racionero de la villa, Constanza, que casó con Diego Gastón deInsua y Álvaro Pérez de Ceta y Figueroa, que casó primero con AldonzaVázquez, hija del regidor Pedro Cabral, de la que no tuvo sucesión y despuéscon María Suárez de Castro, hija del inquisidor Gómez Correa de Araujo ynieta por línea materna de Pedro de Arines Troncoso, señor del castillo deCamos y regidor de Baiona.Viudo por segunda vez, tuvo de María Costas, de Coia, una hija natural lla-mada Inés de Ceta, de la cual, casada con Juan González, hay numerosos des-cendientes en dicha parroquia.Entre los hijos de Álvaro y su segunda esposa, María Suárez de Castro, sehallan también el capitán Gómez Pérez de Ceta y Catalina, que llevó los ape-llidos de su madre, los dos hermanos nacidos en la casa en 1609 y 1611, res-pectivamente. Casaron con dos hermanos de la casa de Cadaval de Budiño.La mujer de Gómez, o sea, Blanca de Cadaval y Correa, fue madre de treshijas, las tres monjas en Baiona, llegando a ser una de ellas (Benita) superio-ra del convento de las Dominicas. No tuvieron descendientes.Catalina casó en Baiona en 1629, con el capitán Juan Cadaval y Correa, dequienes descienden los Cadavales de Nigrán y Santa Cristina de Ramallosa,y los Santallas, Botanas, Urtzáiz…..El capitán Gómez Pérez de Ceta contrajo segundas nupcias con JuanaMariño de Castro, de donde nació María de Ceta, que enlazó con los Ariasde Saavedra del Porriño, originando la rama de los que hoy llevan el apelli-do Espinosa en dicha villa, en el Val Miñor y en Vigo.El mayorazgo y, por tanto, la propiedad de la Casa de Ceta, continuó por lalínea de los Cadavales hasta el año 1760, en cuya fecha perdemos la pista dela sucesión.Luego fueron dueños de la histórica casa, los hijos de José Bravo, fundadordel extinguido Banco de Vigo, que vivían en ella, cuidando de conservarla atono con la historia, como testimonio de la Baiona de ayer. Esa historia, desgraciadamente, ha sido negligentemente interrumpida ya quetal legado histórico ha sido relegado de las prioridades de los sucesivosgobiernos de Baiona de finales del siglo pasado y principios del que está encurso.

Casa deCetaReseña hisórica por Vicente Montejano

Page 48: bahia outubro