CEIP Condesa de Fenosa Valores sociais e cívicos 5º ... · soal baseándose na respec-tabilidade...
Transcript of CEIP Condesa de Fenosa Valores sociais e cívicos 5º ... · soal baseándose na respec-tabilidade...
CEIP Condesa de FenosaValores sociais e cívicos 5º
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
Táboa de contidos1.- Introdución e contexto:......................................................................................................................................................................................................1
2.- Vinculación entre obxectivos, secuencias e organización temporal de contidos, criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e grao mínimo de consecución de cada un, competencias clave, elementos transversais, instrumentos de avaliación e criterios de cualificación...........................................2
3.- Metodoloxía didáctica, incluíndo as estratexias a desenvolver polo profesorado, para acadar os estándares de aprendizaxe, así como a adquisición das competencias clave. Materiais e recursos didácticos.....................................................................................................................................................44
4.- Procedemento para a avaliación inicial...........................................................................................................................................................................45
5.- Procedemento de avaliación continua.............................................................................................................................................................................45
6.- Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente...................................................................................................................46
7.- Indicadores de logro para avaliar a programación didáctica...........................................................................................................................................47
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
1.- 1.- Introdución e contexto:Introdución e contexto:
O Ceip Condesa de Fenosa está situado no Barco de Valdeorras, no oriente ourensán, ocupando a cabeceira da comarca de Valdeorras. No concello, aactividade económica agrícola (viticultura) tradicional, veuse superada dende hai bastantes anos pola produción de lousa nas distintas canteiras dosconcellos lindeiros e polo sector de servizos, contando cun Hospital Comarcal, Centros de estudos, Delegación de Facenda, Xulgados, etc...A crise económica determinou a redución do número de alumnado inmigrante, que non hai moito tempo era relevante, e a aparición de carenciaseconómicas no alumnado superando amplamente ás que había noutrora.O centro educativo, tal e como reflicten os seus documentos, aposta definitivamente por varios eixos de traballo que se artellan ao redor do Equipo daBiblioteca, da Axenda 21, do Equipo de Normalización Lingüística e da promoción das TIC.Así a promoción da lectura, a alfabetización en información, o compromiso ambiental, os hábitos saudables, a dotación en medios técnicos suficientes,a creación de recursos innovadores na nosa lingua, o coñecemento respecto e valoración do noso patrimonio cultural e o desenvolvemento dun espíritocrítico, colaborativo e solidario son o cerne das actividades que se desenvolven dentro e fóra das nosas aulas.Outro dos aspectos dignos de ter en conta é o da integración: o noso centro é o centro de referencia para a integración de alumnado con necesidadeseducativas específicas da comarca, e isto non por designación oficial, senón pola aposta decidida de todos os membros da comunidade educativa depromover a integración, convencidos de que é un factor necesario para crearmos unha sociedade máis xusta e solidaria, e ao tempo un elementoenriquecedor para todo o alumnado.Así pois nas nosas aulas dispoñemos de medios tecnolóxicos, creamos recursos que compartimos na rede, promovemos o uso do noso idioma,fomentamos o respecto á natureza, establecemos lazos de solidariedade entre os membros da comunidade e de fóra dela, somos respectuosos con outrasculturas, normalizamos e dinamizamos o noso idioma, valoramos as diferencias dentro dun trato equitativo, entendemos a diversidade como riqueza...Pero non todo é perfecto, hai eivas no centro que pasan pola escaseza de profesorado, esgotadoras esixencias burocráticas que minguan o traballoeducativo, nalgúns casos falla de apoio dende as familias... En resume o Ceip Condesa de Fenosa ten como obxectivo fundamental promover o desenvolvemento integral do seu alumnado, fomentando valoressolidarios, de respecto e coidado do contorno natural e cultural, fomentando o traballo en equipo, colaborativo, no que se respecten as diferencias decada quen... Nas verbas de A. Machado, queremos que os nosos alumnos e alumnas sexan, no bo sentido da palabra, bos.
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
2.- 2.- Vinculación entre obxectivos, secuencias e organización temporal de contidos, criterios de avaliación, estándares Vinculación entre obxectivos, secuencias e organización temporal de contidos, criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e grao mínimo de consecución de cada un, competencias clave, elementos transversais, instrumentos de aprendizaxe e grao mínimo de consecución de cada un, competencias clave, elementos transversais, instrumentos de avaliación e criterios de cualificación.de avaliación e criterios de cualificación.
Competencias Clave:
1º. Comunicación lingüística (CCL). – 2º. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). – 3.º Competencia dixital (CD). – 4º. Aprender a aprender (CAA). – 5º. Competencias sociais e cívicas (CSC). – 6º. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). – 7º. Conciencia e expresións culturais (CCEC).
Obxectivos:
a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo/a, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito emprendedor.
c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lles permitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos que se relacionan.
d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade nin por outros motivos.
e) Coñecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as linguas.
f) Adquirir en, polo menos, unha lingua estranxeira a competencia comunicativa básica que lles permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en situacións cotiás.
g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser quen de aplicalos ás situacións da súa vida cotiá.
h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura, con especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia.
i) Iniciarse na utilización, para a aprendizaxe, das tecnoloxías da información e da comunicación, desenvolvendo un espírito crítico ante as mensaxes
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
que reciben e elaboran.
j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e audiovisuais.
k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respectar as diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.
l) Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de comportamento que favorezan o seu coidado.
m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de discriminación por cuestións de diversidade afectivo-sexual.
n) Fomentar a educación viaria e actitudes de respecto que incidan na prevención dos accidentes de tráfico.
o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, poñendo de relevancia as mulleres e homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.
Temas transversais:
Comprensión lectora, expresión oral, expresión escrita, comunicación audiovisual, TIC, emprendemento, educación cívica, valores (igualdade, equidade, resolución pacífica de conflitos, liberdade, non discriminación), seguridade viaria.
Valores Sociais e Cívicos 5º
1ª Avaliación
Obx Contidos Criterios Av. EstándaresGrao
Consecución CCElementos
Transversais
InstrumentosAvaliación
Criterioscualificación
(%)
BLOQUE 1. A IDENTIDADE E A DIGNIDADE DA PERSOA
mk
B1.1. O autoconcepto. A autovalora-ción; os trazos de personalidade. A au-toconciencia emocional. A respectabi-lidade e a dignidade persoal. O estilopersoal positivo
B1.1. Construír o estilo per-soal baseándose na respec-tabilidade e na dignidadepersoal
VSCB1.1.1. Actúa de formarespectable e digna.
Amosa respetopolos demais epor sí mesmo.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiario de claseActitude
10
ma
B1.2. As emocións. Identificación, re-coñecemento, expresión e verbaliza-ción. Causas e consecuencias. Asocia-
B1.2. Estruturar un pensa-mento efectivo e indepen-dente empregando as emo-
VSCB1.2.1. Utiliza, de xeitoguiado, estratexias de reestrutu-ración cognitiva.
É quen de sobre-poñerse de situa-cións adversas
CAA Ed. cívica Escalas de ObservaciónActitude
99
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
ción pensamento-emoción. B1.3. O autocontrol. A regulación dossentimentos. As estratexias de reestru-turación cognitiva. A resiliencia
cións de forma positiva. VSCB1.2.2. Aplica o autocon-trol á toma de decisión e á reso-lución de conflitos
É quen de tomar decisións e de resolver conflictos xestionando positivamente as súas emocións.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
VSCB1.2.3. Expresa os seussentimentos, necesidades e de-reitos, á vez que respecta os dose das demais nas actividadescooperativas
Realiza unha defensa tranquila e repetuosa dos seus sentimentos, necesidades e dereitos, respetando ao mesmo tempo ós dos demais.
CSC CSIEE CCL
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
b B1.4. A responsabilidade. O sentidodo compromiso respecto a un mesmoe ás demais persoas. Valoración doerro como factor de aprendizaxe e me-llora.
B1.3. Desenvolver o propiopotencial, mantendo unhamotivación intrínseca e es-forzándose para o logro deéxitos individuais e com-partidos.
VSCB1.3.1. Traballa en equipovalorando o esforzo individuale colectivo e asumindo compro-misos para a consecución deobxectivos.
Traballa en equi-po valorando oseu esforzo perso-al e o dos demaiscompañeiros/aspara acadar ob-xectivos estable-cidos.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
VSCB1.3.2. Realiza unha auto-avaliación responsable da exe-cución das tarefas, expresandopropostas de mellora.
É quen de facerpropostas de me-llora entendendoos erros comofonte de aprendi-zaxe.
CSC CAA CSIEE
Ed. cívicaEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
bm
B1.5. A autonomía persoal e a autoes-tima. Seguridade nun mesmo e nunhamesma, iniciativa, autonomía para aacción, confianza nas propias posibi-lidades. A toma de decisións persoalmeditada. Tolerancia á frustración
B1.4. Adquirir capacidadespara tomar decisións de for-ma independente, manexan-do as dificultades para su-perar frustracións e senti-mentos negativos ante osproblemas.
VSCB1.4.1. Utiliza o pensa-mento creativo na análise deproblemas e na formulación depropostas de actuación.
Emprega o pensa-mento creativopara analizar pro-blemas e tratar desolucionalos.
CSC CSIEE
Creatividade Escalas de Observación 9
VSCB1.4.2. Sabe facer fronte áincerteza, ao medo ou ao fraca-so
Ë quen de enfron-tarse a situaciónsadversas e saírdelas amosandounha actitude po-
CSC CSIEE
Emprendemen-toEd. cívica
Escalas de ObservaciónActitude
9
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
sitiva
ac
B1.6. A iniciativa. O emprendemento.A automotivación. A autoproposta dedesafíos. A importancia da iniciativaprivada na vida económica e social. B1.7. Busca e elaboración de informa-ción por diversas fontes.
B1.5. Desenvolver a auto-nomía e a capacidade deemprendemento para conse-guir logros persoais respon-sabilizándose do ben co-mún.
VSCB1.5.1. Identifica, defineproblemas sociais e cívicos eachega solucións potencialmen-te efectivas.
Identifica os pro-blemas que podenxurdir á hora deconvivir variaspersoas intentan-do achegar al-gunha soucón.
CSC CCL
Ed. cívicaValoresEmprendemento
Escalas de Observación
Diarios de claseActitude
9
VSCB1.5.2. Define e formulaclaramente problemas de convi-vencia e achega solucións po-tencialmente efectivas.
Identifica os pro-blemas que podenxurdir á hora deconvivir variaspersoas intentan-do achegar al-gunha soucón.
CSC CCL
Ed. cívicaValoresEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
b B1.8. A toma de decisións persoaismeditadas: técnicas e recursos. Causase consecuencias das accións propias.Osentido do compromiso respecto a unmesmo e ás demais persoas.
B1.6. Propoñerse desafíos elevalos a cabo medianteunha toma de decisión per-soal, meditada e responsa-ble, desenvolvendo un bosentido do compromiso res-pecto a un mesmo e ás de-mais persoas
VSCB1.6.1. Identifica vantaxese inconvenientes dunha posiblesolución antes de tomar unhadecisión ética
Identifica e anali-za as vataxes e osinconvenientesantes de tomarunha decisión fir-me.
CSC CSIEE
Ed. cívicaValoresEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
BLOQUE 2. A COMPRENSIÓN E O RESPECTO NAS RELACIÓNS INTERPERSOAIS
m B2.1. As habilidades de comunica-ción. A percepción e o emprego do es-pazo físico na comunicación. Os ele-mentos da comunicación non verbalque favorecen o diálogo: ton de voz emaneira de falar. Adecuación a dife-rentes contextos.
B2.1. Expresar opinións,sentimentos e emocións,empregando coordinada-mente a linguaxe verbal enon verba
VSCB2.1.1. Emprega apropia-damente os elementos da comu-nicación verbal e non verbal,para expresar con coherenciaopinión, sentimentos e emo-cións.
É quen de expre-sar as súas opi-nións, sentimen-tos e emociónscon claridade ecoherencia em-pregando a lin-guaxe verbal enon verbal de for-ma coordinada.
CCL CSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
VSCB2.1.2. Emprega a comu-nicación verbal en relación coanon verbal en exposicións oraise debates.
Emprega diferen-tes elementos dacomunicaciónverbal e non ver-bal nas súas expo-
CCL CSC CAA CSIEE
Expresión oral Escalas de Observación 5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
sicións orais
bme
B2.2. Estratexias da linguaxe oralcomo instrumento de comunicación:escoitar, preguntar, argumentar.
B2.2. Utilizar habilidadesde escoita e o pensamentode perspectiva con empatía.
VSCB2.2.1. Dialoga interpre-tando e dando sentido ao queoe.
Participa en expo-sicións orais dexeito activo en-tendendo e respe-tando as ideas eos pensamentosdos demais.
CCL CSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2 2.2 Realiza actividadescooperativas detectando os sen-timentos e pensamentos quesubxacen no que se está a dicir.
Participa en exposicións orais de xeito activo entendendo e respetando as ideas e os pensamentos dos demais.
CCL CSC CSIEE
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.2.3. Colabora en pro-xectos grupais escoitando acti-vamente, demostrando interesepolas outras persoas.
Intervén en actividades de grupo amosando unha actitude comprensiva coasideas dos demais e dándolles ánimos para que se expresen con claridade os seus puntos de vista sobre o tema que se estea a tratar.
CAA CSIEE CSC CCL
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
cme
B2.3. Os elementos da comunicaciónque favorecen o diálogo. Iniciación,mantemento e finalización de conver-sas. Identificación, recoñecemento eanálise de hábitos que facilitan e difi-cultan a comunicación
B2.3. Iniciar, manter e fina-lizar conversas cunha ma-neira de falar adecuada aosinterlocutores e ao contexto,tendo en conta os factoresque inhiben a comunicaciónpara superar barreiras e osque permiten lograr proxi-midade.
VSCB2.3.1. Comunícase em-pregando expresións para me-llorar a comunicación e facilitaro achegamento co seu interlo-cutor nas conversas.
É quen de ache-garse aos seus in-terlocutoresnunha conversaempregando ex-presións que faci-liten a comunica-ción.
CCL CSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.3.2. Comparte senti-mentos durante o diálogo
Manifesta os seussentimentos nas diferentes
CCL CSC CSIEE
Expresión oral Escalas de Observación 5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
situacións de diálogo.
VSCB2.3.3.Utiliza os elemen-tos que contribúen ao diálogo
Emprega os diferentes elementos que interveñen na comunicación para favorecer o diálogo.
CCLCSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
VSCB2.3.4.Recoñece os ele-mentos que bloquean a comuni-cación en diferentes situacións.
Idetifica os ele-mentos que podendificultar unha si-tuación de comu-nicación e intentaevitalos.
CCLCSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
me
B2.4. A aserción. Exposición e defen-sa das ideas propias con argumentosfundados e razoables empregando es-tratexias de comunicación construti-vas
B2.4.Empregar a aserción. VSCB2.4.1. Realiza unha de-fensa tranquila e respectuosadas posicións persoais.
Defende as súasideas respetandoas dos demais.
CCLCSCCSIEE
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.4.2. Emprega a lingua-xe positiva.
Valora o usodunha linguaxepositiva comoforma apropiadade comunicación.
CCLCSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
bm
B2.5.O diálogo. A busca do mellor ar-gumento. A creación de pensamentoscompartidos a través do diálogo. A in-ferencia e o sentido da expresión dos edas demais. A escoita activa e a axuda.
B2.5. Dialogar creandopensamentos compartidoscon outras persoas paraatopar o mellor argumento.
VSCB2.5.1. Infire, de xeitoguiado, e dá o sentido adecuadoá expresión das demais persoas.
É quen de deducirou sacar conclu-sións tendo enconta as opiniónsdos demais.
CCLCSC
Expresión ecomprensiónoralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.5.2. Relaciona diferen-tes ideas e opinións para atoparos seus aspectos comúns.
É quen de anali-zar diferentes ide-as e opinións tra-tando de buscar omellor argumento.
CCLCSCCAA
Expresión ecomprensiónoral
Escalas de Observación 5
cm
B2.6. A intelixencia interpersoal. Aempatía: atención, escoita activa, ob-servación e análise de comportamen-tos. O altruísmo.
B2.6. Establecer relaciónsinterpersoais positivas em-pregando habilidades so-ciais.
VSCB2.6.1. Interacciona conempatía.
É quen de poñer-se no lugar do quefala e entender oque sente.
CCLCSCCSIEE
Expresión ecomprensiónoralEd. cívica
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.6.2 Emprega diferentes Emprega diferen- CSC Expresión oral Escalas de Observación 5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
habilidades sociais. tes habilidadessociais nas súasrelacións cos de-mais.
Actitude
ao
B2.7. O respecto, a tolerancia e a va-loración do outro. As diferenzas cultu-rais. Análise de situacións na escola efóra dela que producen sentimentospositivos ou negativos no alumnado. B2.8. A diversidade. Respecto poloscostumes e modos de vida diferentesao propio.
B2.7. Actuar con toleranciacomprendendo e aceptandoas diferenzas.
VSCB2.7.1.Comprende e apre-cia positivamente as diferenzasculturais.
Valora as diferen-cias culturaisexistentes e acéptaas actuandode forma tolerantee respetuosa.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
cm
B2.9. As condutas solidarias. A dispo-sición de apertura cara aos demais:compartir puntos de vista e sentimen-tos. As dinámicas de cohesión de gru-po.B2.10. Creación de textos empregan-do a linguaxe verbal e non verbal paracomunicar ideas, sentimentos e situa-cións.
B2.8. Contribuír á mellorado clima do grupo amosan-do actitudes cooperativas eestablecendo relacións res-pectuosas.
VSCB2.8.1. Forma parte activadas dinámicas do grupo.
Participa activa-mente nas activi-dades grupais.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de Observación 5
VSCB2.8.2. Establece e manténrelacións emocionais amiga-bles, baseadas no intercambiode afecto e a confianza mutua.
Trata de melloraro clima na aulaestablecendo rela-cións baseadas norespeto e na con-fianza.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.8.3. Consegue a acepta-ción dos compañeiros e com-pañeiras.
É aceptado polosseus compañeirose compañeiras.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.8.4. Expón en historiascreativas as características darelación da amizade.
Expón as carac-terísticas da ami-zade a través detraballos creati-vos.
CSCCCECCDCAA
CreatividadeEmprendemen-to
Análise de producións 5
BLOQUE 3. CONVIVENCIA E OS VALORES SOCIAIS
bm
B3.1. Aplicación dos valores cívicosen situacións de convivencia no con-torno inmediato (familia, centro esco-lar, grupo, amizades, localidade). De-senvolvemento de actitudes de com-prensión e solidariedade. Valoracióndo diálogo para solucionar os confli-tos de intereses en relación coas de-mais persoas.
B3.1. Resolver problemasen colaboración, poñendode manifesto unha actitudeaberta cara aos demais ecompartindo puntos de vistae sentimentos.
VSCB3.1.1. Desenvolve pro-xectos e resolve problemas encolaboración.
Participa no de-senvolvemento deproxectos e na re-solución de con-flictos a través dodiálogo de formapositiva e cons-tructiva fomen-tando a liberdade
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasEscalas de ObservaciónActitude
4
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
B3.2 Responsabilidade no exerciciodos dereitos e dos deberes individuaisnos grupos nos que se integra e parti-cipación nas tarefas e decisións.
de expresion e depensamento.
VSCB3.1.2. Pon de manifestounha actitude aberta cara aosdemais compartindo puntos devista e sentimentos durante ainteracción social na aula.
Respeta as opi-nións dos demaisainda que non co-incidan coas súas.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
4
b B3.3. A interdependencia e a coopera-ción. A interdependencia positiva e aparticipación equitativa. As condutassolidarias. A aceptación incondicionaldo outro. A resolución de problemasen colaboración. Compensación de ca-rencias dos e das demais. A disposi-ción de apertura cara ao outro, o com-partir puntos de vista e sentimentos. B3.4. Estruturas e técnicas da aprendi-zaxe cooperativa.
B3.2. Traballar en equipofavorecendo a interdepen-dencia positiva e amosandocondutas solidarias
VSCB3.2.1. Amosa boa dispo-sición para ofrecer e recibiraxuda para a aprendizaxe.
Traballa en gru-pos de forma soli-daria e desintere-sada entendo quetodos dependendo traballo de to-dos se querenacadar o éxito.
CAACSIEECSC
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
4
VSCB3.2.3. Respecta as regrasdurante o traballo en equipo.
1.Respeta as re-glas do traballoen grupo respe-tando aos demaisparticipantes.2.É quen de en-tender que o éxitode cada un depen-de do éxito dosdemais; é dicir,que teñen metas etarefas comúns atodos os partici-pantes no grupo.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónListas de cotexoActitude
4
a B3.5. Valoración da necesidade denormas compartidas que regulan aconvivencia frutífera no ámbito social.Elaboración de normas de conviven-cia da aula e do centro positivas, faci-litadoras e asumidas polo grupo e polacomunidade.
B3.3. Implicarse na elabo-ración e no respecto dasnormas da comunidade edu-cativa empregando o siste-ma de valores persoal queconstrúe a partir dos valoresuniversais.
VSCB3.3.1. Argumenta a nece-sidade de que existan normasde convivencia nos diferentesespazos de interacción social.
Entende e valoraa necesidade deexistan unhas nor-mas de conviven-cia no colexio ena aula así comona relación coresto da socieda-de.
CCLCSC
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 4
VSCB3.3.2. Participa na elabo-ración das normas da aula.
Participa na elaboración
CCLCSC
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
das normas de convivencia do colexio.
CSIEE
VSCB3.3.3. Respecta as nor-mas do centro escolar
Respeta e valora as normas de convivencia establecidas no colexio.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
4
cm
B3.6. A resolución de conflitos. A lin-guaxe positiva na comunicación depensamentos, intencións e posiciona-mentos persoais. As fases da media-ción formal. A transformación do con-flito en oportunidade.
B3.4. Participar activamen-te na vida cívica de formapacífica e democráticatransformando o conflito enoportunidade, coñecendo eempregando as fases da me-diación e usando a linguaxepositiva na comunicaciónde pensamentos, intenciónse posicionamentos persoais.
VSCB3.4.1. Resolve os confli-tos de modo construtivo.
Participa no de-senvolvemento deproxectos e na re-solución de con-flictos a través dodiálogo de formapositiva e cons-tructiva fomen-tando a liberdadede expresion e depensamento.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
VSCB3.4.2. Sigue as fases damediación en situacións reais esimulacións
Respeta os dife-rentes pasos a se-guir na mediacióndun conflicto.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.4.3.Manexa a linguaxepositiva na comunicación depensamentos, intencións e posi-cionamentos nas relacións in-terpersoais
Emprega unha linguaxe positiva na comunicación cos demais.
CCLCSC
Ed. cívicaValoresExpresión oral
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.4.4. Analiza as emo-cións, sentimentos, posiblespensamentos e puntos de vistadas partes en conflito.
Ten en conta e analiza os distintos puntos de vista das partesimplicadas nun conficto.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
d B3.7. A responsabilidade social e axustiza social. Identificación e análisecrítico das causas que provocan situa-cións de marxinación, de discrimina-
B3.5. Comprender o sentidoda responsabilidade social ea xustiza social empregandoa capacidade de reflexión,
VSCB3.5.1. Razoa o sentido daresponsabilidade social e daxustiza social.
Entende o quequere dicir res-ponsabilidade exustiza sociais.
CAACSC
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
ción e de inxustiza social. síntese e estruturación. VSCB3.5.2. Identifica e analizacriticamente desigualdades so-ciais.
Coñece, entende eanaliza as diferen-tes formas de dis-criminar a alguéne defende unhaconvivencia pa-cífica respetandoas crenzas e cir-cunstancias per-soais de cada un.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.5.3. Describe condutassolidarias.
Defende actitudessolidarias e quenon se debe dis-criminar a nin-guén por ningúnmotivo.
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
am
B3.8. Desenvolvemento de actitudesde comprensión, de superación de pre-xuízos e de estereotipos, de coopera-ción e de solidariedade ante proble-mas e necesidades doutras persoas.Protección e amparo das persoas máisdesfavorecidas.
B3.6. Practicar o altruísmono contorno próximo sensi-bilizando sobre o seu valor.
VSCB3.6.1. Amósase xenerosono seu contorno próximo.
Amosa unha acti-tude xenerosa res-peto aos demais.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.6.2. É capaz de sensibi-lizar sobre causas altruístas rea-lizando exposicións orais sobreo seu valor e cometidos.
Defende o traba-llo altruísta dandoe recibindo candosexa preciso.
CCLCSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.6.3. Colabora en causasaltruístas en colaboración coacomunidade educativa
Participa de for-ma desinteresadana súa comunida-de educativa.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
am
B3.9. Os dereitos e deberes. A Decla-ración Universal dos Dereitos Huma-nos: liberdade de expresión e opinión.A liberdade de pensamento, de con-ciencia e de relixión. A análise de fei-tos discriminatorios: maltrato. Exclu-sión de minorías étnicas, os camposde concentración, o holocausto. Osdereitos e deberes do alumnado.
B3.7. Crear un sistema de valores asumindo os de -
reitos e deberes do alumna-do, realizando xuízos mo-rais de situacións escolarese resolvendo dilemas mo-rais con supostos prácticos.
VSCB3.7.1. Coñece e respectaos dereitos e deberes do alum-nado.
Recoñece, enten-de e valora que osalumnos/as teñenuns dereitos perotamén uns debe-res que cumprir.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.7.2. Realiza xuízos mo-rais, de xeito guiado, de situa-cións escolares
Emite xuízos mo-rais respetando asopinións e ascondutas dos de-mais aínda quesexan contrariasás súas.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de Tarefas 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
VSCB3.7.3 Xustifica as súasactuacións en base a valorespersoais como a dignidade, a li-berdade, a autoestima, a seguri-dade nun mesmo e a capacidadede enfrontarse aos problemas
Á hora de actuarten en conta valo-res persoais comaa dignidade, a li-berdade, a autoes-tima, a seguridadee a capacidade deemfrontarse aosproblemas...
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
ad
B3.10. Os dereitos e deberes. A Decla-ración Universal dos Dereitos Huma-nos: liberdade de expresión e opinión.A liberdade de pensamento, de con-ciencia e de relixión. A análise de fei-tos discriminatorios: maltrato. Exclu-sións das minorías.
B3.8. Respectar os valoresuniversais comprendendo anecesidade de garantir osdereitos básicos de todas aspersoas.
VSCB3.8.1. Argumenta o ca-rácter universal dos dereitos hu-manos.
Entende e valoraque todo o mundoteña dereito á li-berdade de expre-sión e opinión.
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.8.2.Expón a importan-cia de que todas as persoas go-cen dos dereitos básicos: saúde,benestar, alimentación, vestido,vivenda e asistencia médica.
Entende e valoraque todo o mundoteña dereito a dis-frutar dos dereitosbásicos coma asaúde, benestar,vestido, educa-ción, asistenciamédica....
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.8.3. Axuíza criticamen-te as circunstancias de persoasque viven en situacións de pri-vación dos dereitos básicos.
Critica as circuns-tancias das perso-as que viven ensituacións nas quese ven privadasdos dereitos bási-cos.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
ad
B3.11. Convivencia pacífica en socie-dade e valores nos que se apoia: res-pecto, tolerancia, solidariedade, xusti-za, compromiso, cooperación e cultu-ra de paz. Identificación, recoñece-mento e análise de hábitos que facili-tan e dificultan a convivencia e o be-nestar dos grupos sociais. B3.12. Formas de discriminación: ra-cismo, xenofobia, homofobia, transfo-bia, desigualdade de oportunidades.
B3.9. Comprender a decla-ración da igualdade de de-reitos e a non discrimina-ción por razón de nacemen-to, raza, sexo, relixión, opi-nión ou calquera outra con-dición ou circunstancia per-soal ou social, aplicándoa áanálise do contorno social.
VSCB3.9.1. Argumenta e ex-pón mediante imaxes a impor-tancia de garantir a igualdadede dereitos e a non discrimina-ción por razón de nacemento,raza, sexo, relixión, opinión oucalquera outra condición ou cir-cunstancia persoal ou social.
Defende a igual-dade de dereitos econdena calqueradiscriminaciónpor motivos so-ciais, de relixión,raza, nacemento,sexo, opiniónspersoais....
CCLCCECCSC
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
VSCB3.9.2. Descobre e axuíza Condena as situa- CSC Ed. cívica Análise de tarefas 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
B3.13. Feitos discriminatorios: mal-trato, exclusión de minorías étnicas,campos de concentración, o holocaus-to e segregación por enfermidade.Análise.
criticamente casos próximos dedesigualdade e discriminación.
cións de desigual-dade e discrima-ción que se poi-dan dar no seu en-torno cotiá.
CSIEE Valores Actitude
dm
B3.14. As diferenzas de sexo como unelemento enriquecedor. Análise dasmedidas que contribúen a un equili-brio de xénero e a unha auténticaigualdade de oportunidades. Identifi-cación e rexeitamento de desigualda-des entre mulleres e homes no mundolaboral e na vida cotiá.
B3.10. Participar activa-mente na vida cívica valo-rando a igualdade de derei-tos e corresponsabilidadesde homes e mulleres.
VSCB3.10.1. Axuíza critica-mente actitudes de falta de res-pecto á igualdade de oportuni-dades de homes e mulleres.
Defende a igual-dade entre homese mulleres.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
VSCB3.10.2. Colabora con per-soas doutro sexo en diferentessituacións escolares
Relaciónase, cola-bora e traballacon todos os seuscompañeiros sendistinción de sexo
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
VSCB3.10.3. Realiza diferentestipos de actividades indepen-dentemente do seu sexo.
Participa en dife-rentes tipos de ac-tividades inde-pendentemente doseu sexo.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
a B3.15. Os valores sociais e a demo -cracia. Os principios de convivenciaque establecen o Estatuto de autono-mía de Galicia e a Constitución es-pañola. Dereitos e deberes. Caracterís-ticas que debe posuír unha sociedadedemocrática.
B3.11. Respectar os valoressocialmente recoñecidos,coñecendo e apreciando osvalores do Estatuto de auto-nomía e da Constitución es-pañola e os Dereitos e De-beres do Estatuto de auto-nomía e da Constitución es-pañola. Coñecer as institu-cións, organización e servi-zos públicos que garantenos dereitos e deberes dos ci-dadáns e cidadás no seucontorno.
VSCB3.11.1. Reflexiona sobreos dereitos e deberes da Consti-tución Española.
Entende os debe-res e dereitos es-tablecidos na nosaConstitución.
CSC Ed. cívica Análise de tarefas 2
VSCB3.11.2. Expresa a impor-tancia de garantir os dereitos edeberes dos cidadáns e cidadásdo seu contorno.
1.Defende que sedeben garantir osdereitos e deberesdos cidadáns.2.Entende que to-dos debemos con-tribuir ao benestarda sociedade.
CSCCCL
Ed. cívica Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.11.3. Participa no be-nestar da contorna próxima ba-seándose nos dereitos e deberesdos cidadáns e cidadás.
1.Amosa interesepola súa contornae o seu benestar.2.Defende unhaconvivencia base-ada no respetodos deberes e de-reitos dos cida-dáns e didadás.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónActitude
2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
a B3.16. Características da convivenciademocrática. Valores cívicos na socie-dade democrática: respecto, toleran-cia, solidariedade, xustiza, coopera-ción e cultura de paz.
B3.12. Coñecer e expresaras notas características daconvivencia democrática ea importancia dos valorescívicos na sociedade demo-crática realizando razoa-mentos críticos
VSCB3.12.1. Expresa as notascaracterísticas da convivenciademocrática
Defende unhaconvivencia de-mocrática na quetodos somosiguais.
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
VSCB3.12.2. Argumenta a im-portancia dos valores cívicos nasociedade democrática.
Entende que to-dos debemos con-tribuir ao benestarda sociedade ten-do en conta valo-res cívicos comoo respecto, a tole-rancia, a solida-riedade, a xustiza,a cooperación e edefendendo unhaconvivencia enpaz.
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
hoi
B3.17. O respecto e a conservación domedio ambiente. A actitude críticaante a falta de respecto e conservacióndo medio ambiente. B3.18 Realiza -ción e interpretación de gráficos sin-xelos
B3.13. Contribuír á con -servación do medio am-biente mantendo unha acti-tude crítica ante as faltas derespecto.
VSCB3.13.1. Analiza, explica eexpón as causas e consecuen-cias da intervención humana nomedio.
Amosa unha acti-tude respetuosaco medio ambien-te.
CSCCSIEE
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
VSCB3. 13.2. Investiga critica-mente a intervención humanano medio ambiente e comunicaos resultados.
É consciente darepercusión da ac-ción humana nomedio ambiente.
CSC CAA CSIEE CMCT
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
VSCB3.13.3. Argumenta com-portamentos de defensa e recu-peración do equilibrio ecolóxi-co e de conservación do medioambiente.
Expón e adoptamedidas para aconservación domedio que o ro-dea.
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
ai
B3.19. Condutas responsables no usodas TIC: autonomía, autocontrol, se-guridade, sentido ético. Análise da re-alidade que presentan os medios decomunicación para desenvolver a ca-pacidade crítica e responsable.
B3.14. Empregar as novastecnoloxías desenvolvendovalores sociais e cívicos encontornos seguros.
VSCB3.14.1. Realiza un usoético das novas tecnoloxías
Fai un uso repon-sable das novastecnoloxías.
CDCSC
Ed. cívicaTICS
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.14.2. Coñece o empre-go seguro das novas tecnolo-xías.
Entende os riscos que se poden dar nun mal uso das novas tecnoloxías.
CSCCD
Ed. cívicaTICS
Probas obxectivasActitude
2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
n B3.20. A educación viaria. Respectocara ás normas de mobilidade viaria.Identificación das causas e dos gruposde risco nos accidentes de tráfico. B3.21. Identificación de actitudes e deestratexias persoais e colectivas quecontribúen a consolidar condutas ehábitos viarios correctos.
B3.15. Valorar as normas deseguridade viaria, analizan-do as causas e consecuen-cias dos accidentes de tráfi-co.
VSCB3.15.1. Colabora en cam-pañas escolares sobre a impor-tancia e a promoción do respec-to das normas de educación via-ria
Entende e respetaas normas de edu-cación viaria eparticipa nas cam-pañas escolaressobre este tema.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de Observación 2
VSCB3.15.2. Analiza informa-ción na prensa en relación cosaccidentes de tráfico.
Infórmase na prensa sobre os accidentes de tráfico analizandoas causas e conse-cuencias dos mes-mos.
CSC CCL CMCT CD
Comprensión eexpresión orale escritaEmprendemen-to
Escalas de Observación 1
VSCB3.15.3. Investiga sobre asprincipais causas dos accidentesde tráfico coas novas tecnolo-xías.
Emprega as novastecnoloxías para analizar as causase consecuencias dos accidentes de tráfico.
CSC CD CAA
TICSEmprendemen-to
Análise de tarefas 1
VSCB3.15.4.Explica as conse-cuencias de diferentes acciden-tes de tráfico.
Infórmase sobre os accidentes de tráfico analizandoas causas e conse-cuencias dos mes-mos.
CSC CCL CMCT CD
TICSEmprendemen-toComprensión eexpresión orale escrita
Análise de tarefas 1
n B3.22. Busca, selección, análise e ela-boración de informacións en relacióncos accidentes de tráfico. B3.23. Comunicación da informaciónelaborada por diferentes medios B3.24. Identificación de actitudes eestratexias individuais e colectivas deprevención de riscos viarios.
B3.16. Investigar sobre aprevención de accidentes detráfico xerando iniciativas ealternativas persoais.
VSCB3.16.1. Desenvolve pro-xectos relacionados coas princi-pais causas dos accidentes detráfico, sobre os que se informaen diferentes medios de comu-nicación.
Busca , analiza e selecciona infor-mación sobre os accidentes de tráfico en diferen-tes medios para elaborar traballos nos que analiza e explica as princia-pis causas e con-secuencias dos accidentes de tráfico.
CSC CSIEE CAA CMCT
Emprendemen-toEd. cívicaTICSComprensión eexpresión orale escrita
Escalas de Observación 1
VSCB3.16.2. Reflexiona sobreo modo no que se poderían evi-
CSC CCL
Análise de tarefas 1
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
tar accidentes de tráfico e ex-pón as súas conclusións.
VSCB3.16.3. Explica as princi-pais medidas que se poderíantomar para previr accidentes detráfico.
É quen de ex-poñer as princi-pais medidas quedeberíamos adp-tar para previr osaccidentes detráfico.
CSC CCL CSIEE
Emprendemen-toEd. cívica
Análise de tarefasActitude
1
2ª AvaliaciónObx Contidos Criterios Av. Estándares Grao
ConsecuciónCC Elementos
TransversaisInstrumentos
Avaliación
Criterioscualificación
(%)
BLOQUE 1. A IDENTIDADE E A DIGNIDADE DA PERSOA
mk
B1.1. O autoconcepto. A autovalora-ción; os trazos de personalidade. A au-toconciencia emocional. A respectabi-lidade e a dignidade persoal. O estilopersoal positivo
B1.1. Construír o estilo per-soal baseándose na respec-tabilidade e na dignidadepersoal
VSCB1.1.1. Actúa de formarespectable e digna.
Amosa respetopolos demais epor sí mesmo.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiario de claseActitude
10
ma
B1.2. As emocións. Identificación, re-coñecemento, expresión e verbaliza-ción. Causas e consecuencias. Asocia-ción pensamento-emoción. B1.3. O autocontrol. A regulación dossentimentos. As estratexias de reestru-turación cognitiva. A resiliencia
B1.2. Estruturar un pensa-mento efectivo e indepen-dente empregando as emo-cións de forma positiva.
VSCB1.2.1. Utiliza, de xeitoguiado, estratexias de reestrutu-ración cognitiva.
É quen de sobre-poñerse de situa-cións adversas
CAA Ed. cívica Escalas de ObservaciónActitude
99
VSCB1.2.2. Aplica o autocon-trol á toma de decisión e á reso-lución de conflitos
É quen de tomar decisións e de resolver conflictos xestionando positivamente as súas emocións.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
VSCB1.2.3. Expresa os seussentimentos, necesidades e de-reitos, á vez que respecta os dos
Realiza unha defensa tranquila e repetuosa dos
CSC CSIEE CCL
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
e das demais nas actividadescooperativas
seus sentimentos, necesidades e dereitos, respetando ao mesmo tempo ós dos demais.
b B1.4. A responsabilidade. O sentidodo compromiso respecto a un mesmoe ás demais persoas. Valoración doerro como factor de aprendizaxe e me-llora.
B1.3. Desenvolver o propiopotencial, mantendo unhamotivación intrínseca e es-forzándose para o logro deéxitos individuais e com-partidos.
VSCB1.3.1. Traballa en equipovalorando o esforzo individuale colectivo e asumindo compro-misos para a consecución deobxectivos.
Traballa en equi-po valorando oseu esforzo perso-al e o dos demaiscompañeiros/aspara acadar ob-xectivos estable-cidos.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
VSCB1.3.2. Realiza unha auto-avaliación responsable da exe-cución das tarefas, expresandopropostas de mellora.
É quen de facerpropostas de me-llora entendendoos erros comofonte de aprendi-zaxe.
CSC CAA CSIEE
Ed. cívicaEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
bm
B1.5. A autonomía persoal e a autoes-tima. Seguridade nun mesmo e nunhamesma, iniciativa, autonomía para aacción, confianza nas propias posibi-lidades. A toma de decisións persoalmeditada. Tolerancia á frustración
B1.4. Adquirir capacidadespara tomar decisións de for-ma independente, manexan-do as dificultades para su-perar frustracións e senti-mentos negativos ante osproblemas.
VSCB1.4.1. Utiliza o pensa-mento creativo na análise deproblemas e na formulación depropostas de actuación.
Emprega o pensa-mento creativopara analizar pro-blemas e tratar desolucionalos.
CSC CSIEE
Creatividade Escalas de Observación 9
VSCB1.4.2. Sabe facer fronte áincerteza, ao medo ou ao fraca-so
Ë quen de enfron-tarse a situaciónsadversas e saírdelas amosandounha actitude po-sitiva
CSC CSIEE
Emprendemen-toEd. cívica
Escalas de ObservaciónActitude
9
ac
B1.6. A iniciativa. O emprendemento.A automotivación. A autoproposta dedesafíos. A importancia da iniciativaprivada na vida económica e social. B1.7. Busca e elaboración de informa-ción por diversas fontes.
B1.5. Desenvolver a auto-nomía e a capacidade deemprendemento para conse-guir logros persoais respon-sabilizándose do ben co-mún.
VSCB1.5.1. Identifica, defineproblemas sociais e cívicos eachega solucións potencialmen-te efectivas.
Identifica os pro-blemas que podenxurdir á hora deconvivir variaspersoas intentan-do achegar al-gunha soucón.
CSC CCL
Ed. cívicaValoresEmprendemento
Escalas de Observación
Diarios de claseActitude
9
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
VSCB1.5.2. Define e formulaclaramente problemas de convi-vencia e achega solucións po-tencialmente efectivas.
Identifica os pro-blemas que podenxurdir á hora deconvivir variaspersoas intentan-do achegar al-gunha soucón.
CSC CCL
Ed. cívicaValoresEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
b B1.8. A toma de decisións persoaismeditadas: técnicas e recursos. Causase consecuencias das accións propias.Osentido do compromiso respecto a unmesmo e ás demais persoas.
B1.6. Propoñerse desafíos elevalos a cabo medianteunha toma de decisión per-soal, meditada e responsa-ble, desenvolvendo un bosentido do compromiso res-pecto a un mesmo e ás de-mais persoas
VSCB1.6.1. Identifica vantaxese inconvenientes dunha posiblesolución antes de tomar unhadecisión ética
Identifica e anali-za as vataxes e osinconvenientesantes de tomarunha decisión fir-me.
CSC CSIEE
Ed. cívicaValoresEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
BLOQUE 2. A COMPRENSIÓN E O RESPECTO NAS RELACIÓNS INTERPERSOAIS
m B2.1. As habilidades de comunica-ción. A percepción e o emprego do es-pazo físico na comunicación. Os ele-mentos da comunicación non verbalque favorecen o diálogo: ton de voz emaneira de falar. Adecuación a dife-rentes contextos.
B2.1. Expresar opinións,sentimentos e emocións,empregando coordinada-mente a linguaxe verbal enon verba
VSCB2.1.1. Emprega apropia-damente os elementos da comu-nicación verbal e non verbal,para expresar con coherenciaopinión, sentimentos e emo-cións.
É quen de expre-sar as súas opi-nións, sentimen-tos e emociónscon claridade ecoherencia em-pregando a lin-guaxe verbal enon verbal de for-ma coordinada.
CCL CSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
VSCB2.1.2. Emprega a comu-nicación verbal en relación coanon verbal en exposicións oraise debates.
Emprega diferen-tes elementos dacomunicaciónverbal e non ver-bal nas súas expo-sicións orais
CCL CSC CAA CSIEE
Expresión oral Escalas de Observación 5
bme
B2.2. Estratexias da linguaxe oralcomo instrumento de comunicación:escoitar, preguntar, argumentar.
B2.2. Utilizar habilidadesde escoita e o pensamentode perspectiva con empatía.
VSCB2.2.1. Dialoga interpre-tando e dando sentido ao queoe.
Participa en expo-sicións orais dexeito activo en-tendendo e respe-tando as ideas eos pensamentosdos demais.
CCL CSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
VSCB2 2.2 Realiza actividadescooperativas detectando os sen-timentos e pensamentos quesubxacen no que se está a dicir.
Participa en exposicións orais de xeito activo entendendo e respetando as ideas e os pensamentos dos demais.
CCL CSC CSIEE
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.2.3. Colabora en pro-xectos grupais escoitando acti-vamente, demostrando interesepolas outras persoas.
Intervén en actividades de grupo amosando unha actitude comprensiva coasideas dos demais e dándolles ánimos para que se expresen con claridade os seus puntos de vista sobre o tema que se estea a tratar.
CAA CSIEE CSC CCL
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
cme
B2.3. Os elementos da comunicaciónque favorecen o diálogo. Iniciación,mantemento e finalización de conver-sas. Identificación, recoñecemento eanálise de hábitos que facilitan e difi-cultan a comunicación
B2.3. Iniciar, manter e fina-lizar conversas cunha ma-neira de falar adecuada aosinterlocutores e ao contexto,tendo en conta os factoresque inhiben a comunicaciónpara superar barreiras e osque permiten lograr proxi-midade.
VSCB2.3.1. Comunícase em-pregando expresións para me-llorar a comunicación e facilitaro achegamento co seu interlo-cutor nas conversas.
É quen de ache-garse aos seus in-terlocutoresnunha conversaempregando ex-presións que faci-liten a comunica-ción.
CCL CSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.3.2. Comparte senti-mentos durante o diálogo
Manifesta os seussentimentos nas diferentes situacións de diálogo.
CCL CSC CSIEE
Expresión oral Escalas de Observación 5
VSCB2.3.3.Utiliza os elemen-tos que contribúen ao diálogo
Emprega os diferentes elementos que interveñen na comunicación para favorecer o
CCLCSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
diálogo.
VSCB2.3.4.Recoñece os ele-mentos que bloquean a comuni-cación en diferentes situacións.
Idetifica os ele-mentos que podendificultar unha si-tuación de comu-nicación e intentaevitalos.
CCLCSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
me
B2.4. A aserción. Exposición e defen-sa das ideas propias con argumentosfundados e razoables empregando es-tratexias de comunicación construti-vas
B2.4.Empregar a aserción. VSCB2.4.1. Realiza unha de-fensa tranquila e respectuosadas posicións persoais.
Defende as súasideas respetandoas dos demais.
CCLCSCCSIEE
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.4.2. Emprega a lingua-xe positiva.
Valora o usodunha linguaxepositiva comoforma apropiadade comunicación.
CCLCSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
bm
B2.5.O diálogo. A busca do mellor ar-gumento. A creación de pensamentoscompartidos a través do diálogo. A in-ferencia e o sentido da expresión dos edas demais. A escoita activa e a axuda.
B2.5. Dialogar creandopensamentos compartidoscon outras persoas paraatopar o mellor argumento.
VSCB2.5.1. Infire, de xeitoguiado, e dá o sentido adecuadoá expresión das demais persoas.
É quen de deducirou sacar conclu-sións tendo enconta as opiniónsdos demais.
CCLCSC
Expresión ecomprensiónoralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.5.2. Relaciona diferen-tes ideas e opinións para atoparos seus aspectos comúns.
É quen de anali-zar diferentes ide-as e opinións tra-tando de buscar omellor argumento.
CCLCSCCAA
Expresión ecomprensiónoral
Escalas de Observación 5
cm
B2.6. A intelixencia interpersoal. Aempatía: atención, escoita activa, ob-servación e análise de comportamen-tos. O altruísmo.
B2.6. Establecer relaciónsinterpersoais positivas em-pregando habilidades so-ciais.
VSCB2.6.1. Interacciona conempatía.
É quen de poñer-se no lugar do quefala e entender oque sente.
CCLCSCCSIEE
Expresión ecomprensiónoralEd. cívica
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.6.2 Emprega diferenteshabilidades sociais.
Emprega diferen-tes habilidadessociais nas súasrelacións cos de-mais.
CSC Expresión oral Escalas de ObservaciónActitude
5
ao
B2.7. O respecto, a tolerancia e a va-loración do outro. As diferenzas cultu-
B2.7. Actuar con toleranciacomprendendo e aceptando
VSCB2.7.1.Comprende e apre-cia positivamente as diferenzas
Valora as diferen-cias culturais
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
rais. Análise de situacións na escola efóra dela que producen sentimentospositivos ou negativos no alumnado. B2.8. A diversidade. Respecto poloscostumes e modos de vida diferentesao propio.
as diferenzas. culturais. existentes e acéptaas actuandode forma tolerantee respetuosa.
cm
B2.9. As condutas solidarias. A dispo-sición de apertura cara aos demais:compartir puntos de vista e sentimen-tos. As dinámicas de cohesión de gru-po.B2.10. Creación de textos empregan-do a linguaxe verbal e non verbal paracomunicar ideas, sentimentos e situa-cións.
B2.8. Contribuír á mellorado clima do grupo amosan-do actitudes cooperativas eestablecendo relacións res-pectuosas.
VSCB2.8.1. Forma parte activadas dinámicas do grupo.
Participa activa-mente nas activi-dades grupais.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de Observación 5
VSCB2.8.2. Establece e manténrelacións emocionais amiga-bles, baseadas no intercambiode afecto e a confianza mutua.
Trata de melloraro clima na aulaestablecendo rela-cións baseadas norespeto e na con-fianza.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.8.3. Consegue a acepta-ción dos compañeiros e com-pañeiras.
É aceptado polosseus compañeirose compañeiras.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.8.4. Expón en historiascreativas as características darelación da amizade.
Expón as carac-terísticas da ami-zade a través detraballos creati-vos.
CSCCCECCDCAA
CreatividadeEmprendemen-to
Análise de producións 5
BLOQUE 3. CONVIVENCIA E OS VALORES SOCIAIS
bm
B3.1. Aplicación dos valores cívicosen situacións de convivencia no con-torno inmediato (familia, centro esco-lar, grupo, amizades, localidade). De-senvolvemento de actitudes de com-prensión e solidariedade. Valoracióndo diálogo para solucionar os confli-tos de intereses en relación coas de-mais persoas.
B3.1. Resolver problemasen colaboración, poñendode manifesto unha actitudeaberta cara aos demais ecompartindo puntos de vistae sentimentos.
VSCB3.1.1. Desenvolve pro-xectos e resolve problemas encolaboración.
Participa no de-senvolvemento deproxectos e na re-solución de con-flictos a través dodiálogo de formapositiva e cons-tructiva fomen-tando a liberdade
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasEscalas de Observación
4
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
B3.2 Responsabilidade no exerciciodos dereitos e dos deberes individuaisnos grupos nos que se integra e parti-cipación nas tarefas e decisións.
de expresion e depensamento.
VSCB3.1.2. Pon de manifestounha actitude aberta cara aosdemais compartindo puntos devista e sentimentos durante ainteracción social na aula.
Respeta as opi-nións dos demaisainda que non co-incidan coas súas.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
b B3.3. A interdependencia e a coopera-ción. A interdependencia positiva e aparticipación equitativa. As condutassolidarias. A aceptación incondicionaldo outro. A resolución de problemasen colaboración. Compensación de ca-rencias dos e das demais. A disposi-ción de apertura cara ao outro, o com-partir puntos de vista e sentimentos. B3.4. Estruturas e técnicas da aprendi-zaxe cooperativa.
B3.2. Traballar en equipofavorecendo a interdepen-dencia positiva e amosandocondutas solidarias
VSCB3.2.1. Amosa boa dispo-sición para ofrecer e recibiraxuda para a aprendizaxe.
Traballa en gru-pos de forma soli-daria e desintere-sada entendo quetodos dependendo traballo de to-dos se querenacadar o éxito.
CAACSIEECSC
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
VSCB3.2.3. Respecta as regrasdurante o traballo en equipo.
1.Respeta as re-glas do traballoen grupo respe-tando aos demaisparticipantes.2.É quen de en-tender que o éxitode cada un depen-de do éxito dosdemais; é dicir,que teñen metas etarefas comúns atodos os partici-pantes no grupo.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónListas de cotexo
4
a B3.5. Valoración da necesidade denormas compartidas que regulan aconvivencia frutífera no ámbito social.Elaboración de normas de conviven-cia da aula e do centro positivas, faci-litadoras e asumidas polo grupo e polacomunidade.
B3.3. Implicarse na elabo-ración e no respecto dasnormas da comunidade edu-cativa empregando o siste-ma de valores persoal queconstrúe a partir dos valoresuniversais.
VSCB3.3.1. Argumenta a nece-sidade de que existan normasde convivencia nos diferentesespazos de interacción social.
Entende e valoraa necesidade deexistan unhas nor-mas de conviven-cia no colexio ena aula así comona relación co
CCLCSC
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 4
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
resto da socieda-de.
VSCB3.3.2. Participa na elabo-ración das normas da aula.
Participa na elaboracióndas normas de convivencia do colexio.
CCLCSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
VSCB3.3.3. Respecta as nor-mas do centro escolar
Respeta e valora as normas de convivencia establecidas no colexio.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
cm
B3.6. A resolución de conflitos. A lin-guaxe positiva na comunicación depensamentos, intencións e posiciona-mentos persoais. As fases da media-ción formal. A transformación do con-flito en oportunidade.
B3.4. Participar activamen-te na vida cívica de formapacífica e democráticatransformando o conflito enoportunidade, coñecendo eempregando as fases da me-diación e usando a linguaxepositiva na comunicaciónde pensamentos, intenciónse posicionamentos persoais.
VSCB3.4.1. Resolve os confli-tos de modo construtivo.
Participa no de-senvolvemento deproxectos e na re-solución de con-flictos a través dodiálogo de formapositiva e cons-tructiva fomen-tando a liberdadede expresion e depensamento.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
VSCB3.4.2. Sigue as fases damediación en situacións reais esimulacións
Respeta os dife-rentes pasos a se-guir na mediacióndun conflicto.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.4.3.Manexa a linguaxepositiva na comunicación depensamentos, intencións e posi-cionamentos nas relacións in-terpersoais
Emprega unha linguaxe positiva na comunicación cos demais.
CCLCSC
Ed. cívicaValoresExpresión oral
Escalas de Observación 2
VSCB3.4.4. Analiza as emo-cións, sentimentos, posiblespensamentos e puntos de vistadas partes en conflito.
Ten en conta e analiza os distintos puntos de vista das partesimplicadas nun conficto.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
d B3.7. A responsabilidade social e axustiza social. Identificación e análisecrítico das causas que provocan situa-cións de marxinación, de discrimina-ción e de inxustiza social.
B3.5. Comprender o sentidoda responsabilidade social ea xustiza social empregandoa capacidade de reflexión,síntese e estruturación.
VSCB3.5.1. Razoa o sentido daresponsabilidade social e daxustiza social.
Entende o quequere dicir res-ponsabilidade exustiza socialis.
CAACSC
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
VSCB3.5.2. Identifica e analizacriticamente desigualdades so-ciais.
Coñece, entende eanaliza as diferen-tes formas de dis-criminar a alguéne defende unhaconvivencia pa-cífica respetandoas crenzas e cir-cunstancias per-soais de cada un.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
VSCB3.5.3. Describe condutassolidarias.
Defende actitudessolidarias e quenon se debe dis-criminar a nin-guén por ningúnmotivo.
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
am
B3.8. Desenvolvemento de actitudesde comprensión, de superación de pre-xuízos e de estereotipos, de coopera-ción e de solidariedade ante proble-mas e necesidades doutras persoas.Protección e amparo das persoas máisdesfavorecidas.
B3.6. Practicar o altruísmono contorno próximo sensi-bilizando sobre o seu valor.
VSCB3.6.1. Amósase xenerosono seu contorno próximo.
Amosa unha acti-tude xenerosa res-peto aos demais.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
VSCB3.6.2. É capaz de sensibi-lizar sobre causas altruístas rea-lizando exposicións orais sobreo seu valor e cometidos.
Defende o traba-llo altruísta dandoe recibindo candosexa preciso.
CCLCSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
VSCB3.6.3. Colabora en causasaltruístas en colaboración coacomunidade educativa
Participa de for-ma desinteresadana súa comunida-de educativa.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
am
B3.9. Os dereitos e deberes. A Decla-ración Universal dos Dereitos Huma-nos: liberdade de expresión e opinión.A liberdade de pensamento, de con-
B3.7. Crear un sistema de valores asumindo os de -
reitos e deberes do alumna-do, realizando xuízos mo-
VSCB3.7.1. Coñece e respectaos dereitos e deberes do alum-nado.
Recoñece, enten-de e valora que osalumnos/as teñenuns dereitos pero
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
ciencia e de relixión. A análise de fei-tos discriminatorios: maltrato. Exclu-sión de minorías étnicas, os camposde concentración, o holocausto. Osdereitos e deberes do alumnado.
rais de situacións escolarese resolvendo dilemas mo-rais con supostos prácticos.
tamén uns debe-res que cumprir.
VSCB3.7.2. Realiza xuízos mo-rais, de xeito guiado, de situa-cións escolares
Emite xuízos mo-rais respetando asopinións e ascondutas dos de-mais aínda quesexan contrariasás súas.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de Tarefas 2
VSCB3.7.3 Xustifica as súasactuacións en base a valorespersoais como a dignidade, a li-berdade, a autoestima, a seguri-dade nun mesmo e a capacidadede enfrontarse aos problemas
Á hora de actuarten en conta valo-res persoais comaa dignidade, a li-berdade, a autoes-tima, a seguridadee a capacidade deemfrontarse aosproblemas...
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
ad
B3.10. Os dereitos e deberes. A Decla-ración Universal dos Dereitos Huma-nos: liberdade de expresión e opinión.A liberdade de pensamento, de con-ciencia e de relixión. A análise de fei-tos discriminatorios: maltrato. Exclu-sións das minorías.
B3.8. Respectar os valoresuniversais comprendendo anecesidade de garantir osdereitos básicos de todas aspersoas.
VSCB3.8.1. Argumenta o ca-rácter universal dos dereitos hu-manos.
Entende e valoraque todo o mundoteña dereito á li-berdade de expre-sión e opinión.
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.8.2.Expón a importan-cia de que todas as persoas go-cen dos dereitos básicos: saúde,benestar, alimentación, vestido,vivenda e asistencia médica.
Entende e valoraque todo o mundoteña dereito a dis-frutar dos dereitosbásicos coma asaúde, benestar,vestido, educa-ción, asistenciamédica....
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.8.3. Axuíza criticamen-te as circunstancias de persoasque viven en situacións de pri-
Critica as circuns-tancias das perso-as que viven en
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
vación dos dereitos básicos. situacións nas quese ven privadasdos dereitos bási-cos.
ad
B3.11. Convivencia pacífica en socie-dade e valores nos que se apoia: res-pecto, tolerancia, solidariedade, xusti-za, compromiso, cooperación e cultu-ra de paz. Identificación, recoñece-mento e análise de hábitos que facili-tan e dificultan a convivencia e o be-nestar dos grupos sociais. B3.12. Formas de discriminación: ra-cismo, xenofobia, homofobia, transfo-bia, desigualdade de oportunidades. B3.13. Feitos discriminatorios: mal-trato, exclusión de minorías étnicas,campos de concentración, o holocaus-to e segregación por enfermidade.Análise.
B3.9. Comprender a decla-ración da igualdade de de-reitos e a non discrimina-ción por razón de nacemen-to, raza, sexo, relixión, opi-nión ou calquera outra con-dición ou circunstancia per-soal ou social, aplicándoa áanálise do contorno social.
VSCB3.9.1. Argumenta e ex-pón mediante imaxes a impor-tancia de garantir a igualdadede dereitos e a non discrimina-ción por razón de nacemento,raza, sexo, relixión, opinión oucalquera outra condición ou cir-cunstancia persoal ou social.
Defende a igual-dade de dereitos econdena calqueradiscriminaciónpor motivos so-ciais, de relixión,raza, nacemento,sexo, opiniónspersoais....
CCLCCECCSC
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.9.2. Descobre e axuízacriticamente casos próximos dedesigualdade e discriminación.
Condena as situa-cións de desigual-dade e discrima-ción que se poi-dan dar no seu en-torno cotiá.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
dm
B3.14. As diferenzas de sexo como unelemento enriquecedor. Análise dasmedidas que contribúen a un equili-brio de xénero e a unha auténticaigualdade de oportunidades. Identifi-cación e rexeitamento de desigualda-des entre mulleres e homes no mundolaboral e na vida cotiá.
B3.10. Participar activa-mente na vida cívica valo-rando a igualdade de derei-tos e corresponsabilidadesde homes e mulleres.
VSCB3.10.1. Axuíza critica-mente actitudes de falta de res-pecto á igualdade de oportuni-dades de homes e mulleres.
Defende a igual-dade entre homese mulleres.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.10.2. Colabora con per-soas doutro sexo en diferentessituacións escolares
Relaciónase, cola-bora e traballacon todos os seuscompañeiros sendistinción de sexo
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
VSCB3.10.3. Realiza diferentes Participa en dife- CSC Ed. cívica Escalas de Observación 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
tipos de actividades indepen-dentemente do seu sexo.
rentes tipos de ac-tividades inde-pendentemente doseu sexo.
CSIEE Valores
a B3.15. Os valores sociais e a demo -cracia. Os principios de convivenciaque establecen o Estatuto de autono-mía de Galicia e a Constitución es-pañola. Dereitos e deberes. Caracterís-ticas que debe posuír unha sociedadedemocrática.
B3.11. Respectar os valoressocialmente recoñecidos,coñecendo e apreciando osvalores do Estatuto de auto-nomía e da Constitución es-pañola e os Dereitos e De-beres do Estatuto de auto-nomía e da Constitución es-pañola. Coñecer as institu-cións, organización e servi-zos públicos que garantenos dereitos e deberes dos ci-dadáns e cidadás no seucontorno.
VSCB3.11.1. Reflexiona sobreos dereitos e deberes da Consti-tución Española.
Entende os debe-res e dereitos es-tablecidos na nosaConstitución.
CSC Ed. cívica Análise de tarefas 2
VSCB3.11.2. Expresa a impor-tancia de garantir os dereitos edeberes dos cidadáns e cidadásdo seu contorno.
1.Defende que sedeben garantir osdereitos e deberesdos cidadáns.2.Entende que to-dos debemos con-tribuir ao benestarda sociedade.
CSCCCL
Ed. cívica Escalas de Observación 2
VSCB3.11.3. Participa no be-nestar da contorna próxima ba-seándose nos dereitos e deberesdos cidadáns e cidadás.
1.Amosa interesepola súa contornae o seu benestar.2.Defende unhaconvivencia base-ada no respetodos deberes e de-reitos dos cida-dáns e didadás.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de Observación 2
a B3.16. Características da convivenciademocrática. Valores cívicos na socie-dade democrática: respecto, toleran-cia, solidariedade, xustiza, coopera-ción e cultura de paz.
B3.12. Coñecer e expresaras notas características daconvivencia democrática ea importancia dos valorescívicos na sociedade demo-crática realizando razoa-
VSCB3.12.1. Expresa as notascaracterísticas da convivenciademocrática
Defende unhaconvivencia de-mocrática na quetodos somosiguais.
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefas 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
mentos críticos
VSCB3.12.2. Argumenta a im-portancia dos valores cívicos nasociedade democrática.
Entende que to-dos debemos con-tribuir ao benestarda sociedade ten-do en conta valo-res cívicos comoo respecto, a tole-rancia, a solida-riedade, a xustiza,a cooperación e edefendendo unhaconvivencia enpaz.
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefas 2
hoi
B3.17. O respecto e a conservación domedio ambiente. A actitude críticaante a falta de respecto e conservacióndo medio ambiente. B3.18 Realiza -ción e interpretación de gráficos sin-xelos
B3.13. Contribuír á con -servación do medio am-biente mantendo unha acti-tude crítica ante as faltas derespecto.
VSCB3.13.1. Analiza, explica eexpón as causas e consecuen-cias da intervención humana nomedio.
Amosa unha acti-tude respetuosaco medio ambien-te.
CSCCSIEE
Ed. cívica Análise de tarefas 2
VSCB3. 13.2. Investiga critica-mente a intervención humanano medio ambiente e comunicaos resultados.
É consciente darepercusión da ac-ción humana nomedio ambiente.
CSC CAA CSIEE CMCT
Ed. cívica Análise de tarefas 2
VSCB3.13.3. Argumenta com-portamentos de defensa e recu-peración do equilibrio ecolóxi-co e de conservación do medioambiente.
Expón e adoptamedidas para aconservación domedio que o ro-dea.
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefas 2
ai
B3.19. Condutas responsables no usodas TIC: autonomía, autocontrol, se-guridade, sentido ético. Análise da re-alidade que presentan os medios decomunicación para desenvolver a ca-pacidade crítica e responsable.
B3.14. Empregar as novastecnoloxías desenvolvendovalores sociais e cívicos encontornos seguros.
VSCB3.14.1. Realiza un usoético das novas tecnoloxías
Fai un uso repon-sable das novastecnoloxías.
CDCSC
Ed. cívicaTICS
Escalas de Observación 2
VSCB3.14.2. Coñece o empre-go seguro das novas tecnolo-xías.
Entende os riscos que se poden dar nun mal uso das novas tecnoloxías.
CSCCD
Ed. cívicaTICS
Probas obxectivas 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
n B3.20. A educación viaria. Respectocara ás normas de mobilidade viaria.Identificación das causas e dos gruposde risco nos accidentes de tráfico. B3.21. Identificación de actitudes e deestratexias persoais e colectivas quecontribúen a consolidar condutas ehábitos viarios correctos.
B3.15. Valorar as normas deseguridade viaria, analizan-do as causas e consecuen-cias dos accidentes de tráfi-co.
VSCB3.15.1. Colabora en cam-pañas escolares sobre a impor-tancia e a promoción do respec-to das normas de educación via-ria
Entende e respetaas normas de edu-cación viaria eparticipa nas cam-pañas escolaressobre este tema.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de Observación 2
VSCB3.15.2. Analiza informa-ción na prensa en relación cosaccidentes de tráfico.
Infórmase na prensa sobre os accidentes de tráfico analizandoas causas e conse-cuencias dos mes-mos.
CSC CCL CMCT CD
Comprensión eexpresión orale escritaEmprendemen-to
Escalas de Observación 1
VSCB3.15.3. Investiga sobre asprincipais causas dos accidentesde tráfico coas novas tecnolo-xías.
Emprega as novastecnoloxías para analizar as causase consecuencias dos accidentes de tráfico.
CSC CD CAA
TICSEmprendemen-to
Análise de tarefas 1
VSCB3.15.4.Explica as conse-cuencias de diferentes acciden-tes de tráfico.
Infórmase sobre os accidentes de tráfico analizandoas causas e conse-cuencias dos mes-mos.
CSC CCL CMCT CD
TICSEmprendemen-toComprensión eexpresión orale escrita
Análise de tarefas 1
n B3.22. Busca, selección, análise e ela-boración de informacións en relacióncos accidentes de tráfico. B3.23. Comunicación da informaciónelaborada por diferentes medios B3.24. Identificación de actitudes eestratexias individuais e colectivas deprevención de riscos viarios.
B3.16. Investigar sobre aprevención de accidentes detráfico xerando iniciativas ealternativas persoais.
VSCB3.16.1. Desenvolve pro-xectos relacionados coas princi-pais causas dos accidentes detráfico, sobre os que se informaen diferentes medios de comu-nicación.
Busca , analiza e selecciona infor-mación sobre os accidentes de tráfico en diferen-tes medios para elaborar traballos nos que analiza e explica as princia-pis causas e con-secuencias dos accidentes de tráfico.
CSC CSIEE CAA CMCT
Emprendemen-toEd. cívicaTICSComprensión eexpresión orale escrita
Escalas de Observación 1
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
VSCB3.16.2. Reflexiona sobreo modo no que se poderían evi-tar accidentes de tráfico e ex-pón as súas conclusións.
CSC CCL
Análise de tarefas 1
VSCB3.16.3. Explica as princi-pais medidas que se poderíantomar para previr accidentes detráfico.
É quen de ex-poñer as princi-pais medidas quedeberíamos adp-tar para previr osaccidentes detráfico.
CSC CCL CSIEE
Emprendemen-toEd. cívica
Análise de tarefas 1
3ª AvaliaciónObx Contidos Criterios Av. Estándares Grao
ConsecuciónCC Elementos
TransversaisInstrumentos
Avaliación
Criterioscualificación
(%)
BLOQUE 1. A IDENTIDADE E A DIGNIDADE DA PERSOA
mk
B1.1. O autoconcepto. A autovalora-ción; os trazos de personalidade. A au-toconciencia emocional. A respectabi-lidade e a dignidade persoal. O estilopersoal positivo
B1.1. Construír o estilo per-soal baseándose na respec-tabilidade e na dignidadepersoal
VSCB1.1.1. Actúa de formarespectable e digna.
Amosa respetopolos demais epor sí mesmo.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiario de claseActitude
10
ma
B1.2. As emocións. Identificación, re-coñecemento, expresión e verbaliza-ción. Causas e consecuencias. Asocia-ción pensamento-emoción. B1.3. O autocontrol. A regulación dossentimentos. As estratexias de reestru-turación cognitiva. A resiliencia
B1.2. Estruturar un pensa-mento efectivo e indepen-dente empregando as emo-cións de forma positiva.
VSCB1.2.1. Utiliza, de xeitoguiado, estratexias de reestrutu-ración cognitiva.
É quen de sobre-poñerse de situa-cións adversas
CAA Ed. cívica Escalas de ObservaciónActitude
99
VSCB1.2.2. Aplica o autocon-trol á toma de decisión e á reso-lución de conflitos
É quen de tomar decisións e de resolver conflictos xestionando positivamente as súas emocións.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
VSCB1.2.3. Expresa os seussentimentos, necesidades e de-reitos, á vez que respecta os dose das demais nas actividadescooperativas
Realiza unha defensa tranquila e repetuosa dos seus sentimentos, necesidades e dereitos, respetando ao mesmo tempo ós dos demais.
CSC CSIEE CCL
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
b B1.4. A responsabilidade. O sentidodo compromiso respecto a un mesmoe ás demais persoas. Valoración doerro como factor de aprendizaxe e me-llora.
B1.3. Desenvolver o propiopotencial, mantendo unhamotivación intrínseca e es-forzándose para o logro deéxitos individuais e com-partidos.
VSCB1.3.1. Traballa en equipovalorando o esforzo individuale colectivo e asumindo compro-misos para a consecución deobxectivos.
Traballa en equi-po valorando oseu esforzo perso-al e o dos demaiscompañeiros/aspara acadar ob-xectivos estable-cidos.
CSC CSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
VSCB1.3.2. Realiza unha auto-avaliación responsable da exe-cución das tarefas, expresandopropostas de mellora.
É quen de facerpropostas de me-llora entendendoos erros comofonte de aprendi-zaxe.
CSC CAA CSIEE
Ed. cívicaEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
bm
B1.5. A autonomía persoal e a autoes-tima. Seguridade nun mesmo e nunhamesma, iniciativa, autonomía para aacción, confianza nas propias posibi-lidades. A toma de decisións persoalmeditada. Tolerancia á frustración
B1.4. Adquirir capacidadespara tomar decisións de for-ma independente, manexan-do as dificultades para su-perar frustracións e senti-mentos negativos ante osproblemas.
VSCB1.4.1. Utiliza o pensa-mento creativo na análise deproblemas e na formulación depropostas de actuación.
Emprega o pensa-mento creativopara analizar pro-blemas e tratar desolucionalos.
CSC CSIEE
Creatividade Escalas de Observación 9
VSCB1.4.2. Sabe facer fronte áincerteza, ao medo ou ao fraca-so
Ë quen de enfron-tarse a situaciónsadversas e saírdelas amosandounha actitude po-sitiva
CSC CSIEE
Emprendemen-toEd. cívica
Escalas de ObservaciónActitude
9
ac
B1.6. A iniciativa. O emprendemento.A automotivación. A autoproposta dedesafíos. A importancia da iniciativaprivada na vida económica e social.
B1.5. Desenvolver a auto-nomía e a capacidade deemprendemento para conse-guir logros persoais respon-
VSCB1.5.1. Identifica, defineproblemas sociais e cívicos eachega solucións potencialmen-te efectivas.
Identifica os pro-blemas que podenxurdir á hora deconvivir varias
CSC CCL
Ed. cívicaValoresEmprendemento
Escalas de Observación
Diarios de claseActitude
9
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
B1.7. Busca e elaboración de informa-ción por diversas fontes.
sabilizándose do ben co-mún.
persoas intentan-do achegar al-gunha soucón.
VSCB1.5.2. Define e formulaclaramente problemas de convi-vencia e achega solucións po-tencialmente efectivas.
Identifica os pro-blemas que podenxurdir á hora deconvivir variaspersoas intentan-do achegar al-gunha soucón.
CSC CCL
Ed. cívicaValoresEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
b B1.8. A toma de decisións persoaismeditadas: técnicas e recursos. Causase consecuencias das accións propias.Osentido do compromiso respecto a unmesmo e ás demais persoas.
B1.6. Propoñerse desafíos elevalos a cabo medianteunha toma de decisión per-soal, meditada e responsa-ble, desenvolvendo un bosentido do compromiso res-pecto a un mesmo e ás de-mais persoas
VSCB1.6.1. Identifica vantaxese inconvenientes dunha posiblesolución antes de tomar unhadecisión ética
Identifica e anali-za as vataxes e osinconvenientesantes de tomarunha decisión fir-me.
CSC CSIEE
Ed. cívicaValoresEmprendemen-to
Escalas de ObservaciónDiarios de claseActitude
9
BLOQUE 2. A COMPRENSIÓN E O RESPECTO NAS RELACIÓNS INTERPERSOAIS
m B2.1. As habilidades de comunica-ción. A percepción e o emprego do es-pazo físico na comunicación. Os ele-mentos da comunicación non verbalque favorecen o diálogo: ton de voz emaneira de falar. Adecuación a dife-rentes contextos.
B2.1. Expresar opinións,sentimentos e emocións,empregando coordinada-mente a linguaxe verbal enon verba
VSCB2.1.1. Emprega apropia-damente os elementos da comu-nicación verbal e non verbal,para expresar con coherenciaopinión, sentimentos e emo-cións.
É quen de expre-sar as súas opi-nións, sentimen-tos e emociónscon claridade ecoherencia em-pregando a lin-guaxe verbal enon verbal de for-ma coordinada.
CCL CSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
VSCB2.1.2. Emprega a comu-nicación verbal en relación coanon verbal en exposicións oraise debates.
Emprega diferen-tes elementos dacomunicaciónverbal e non ver-bal nas súas expo-sicións orais
CCL CSC CAA CSIEE
Expresión oral Escalas de Observación 5
bme
B2.2. Estratexias da linguaxe oralcomo instrumento de comunicación:escoitar, preguntar, argumentar.
B2.2. Utilizar habilidadesde escoita e o pensamentode perspectiva con empatía.
VSCB2.2.1. Dialoga interpre-tando e dando sentido ao queoe.
Participa en expo-sicións orais dexeito activo en-tendendo e respe-
CCL CSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
tando as ideas eos pensamentosdos demais.
VSCB2 2.2 Realiza actividadescooperativas detectando os sen-timentos e pensamentos quesubxacen no que se está a dicir.
Participa en exposicións orais de xeito activo entendendo e respetando as ideas e os pensamentos dos demais.
CCL CSC CSIEE
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.2.3. Colabora en pro-xectos grupais escoitando acti-vamente, demostrando interesepolas outras persoas.
Intervén en actividades de grupo amosando unha actitude comprensiva coasideas dos demais e dándolles ánimos para que se expresen con claridade os seus puntos de vista sobre o tema que se estea a tratar.
CAA CSIEE CSC CCL
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
cme
B2.3. Os elementos da comunicaciónque favorecen o diálogo. Iniciación,mantemento e finalización de conver-sas. Identificación, recoñecemento eanálise de hábitos que facilitan e difi-cultan a comunicación
B2.3. Iniciar, manter e fina-lizar conversas cunha ma-neira de falar adecuada aosinterlocutores e ao contexto,tendo en conta os factoresque inhiben a comunicaciónpara superar barreiras e osque permiten lograr proxi-midade.
VSCB2.3.1. Comunícase em-pregando expresións para me-llorar a comunicación e facilitaro achegamento co seu interlo-cutor nas conversas.
É quen de ache-garse aos seus in-terlocutoresnunha conversaempregando ex-presións que faci-liten a comunica-ción.
CCL CSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.3.2. Comparte senti-mentos durante o diálogo
Manifesta os seussentimentos nas diferentes situacións de diálogo.
CCL CSC CSIEE
Expresión oral Escalas de Observación 5
VSCB2.3.3.Utiliza os elemen-tos que contribúen ao diálogo
Emprega os diferentes
CCLCSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
elementos que interveñen na comunicación para favorecer o diálogo.
VSCB2.3.4.Recoñece os ele-mentos que bloquean a comuni-cación en diferentes situacións.
Idetifica os ele-mentos que podendificultar unha si-tuación de comu-nicación e intentaevitalos.
CCLCSC
Expresión oral Escalas de Observación 5
me
B2.4. A aserción. Exposición e defen-sa das ideas propias con argumentosfundados e razoables empregando es-tratexias de comunicación construti-vas
B2.4.Empregar a aserción. VSCB2.4.1. Realiza unha de-fensa tranquila e respectuosadas posicións persoais.
Defende as súasideas respetandoas dos demais.
CCLCSCCSIEE
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.4.2. Emprega a lingua-xe positiva.
Valora o usodunha linguaxepositiva comoforma apropiadade comunicación.
CCLCSC
Expresión oralEd. cívica
Escalas de Observación 5
bm
B2.5.O diálogo. A busca do mellor ar-gumento. A creación de pensamentoscompartidos a través do diálogo. A in-ferencia e o sentido da expresión dos edas demais. A escoita activa e a axuda.
B2.5. Dialogar creandopensamentos compartidoscon outras persoas paraatopar o mellor argumento.
VSCB2.5.1. Infire, de xeitoguiado, e dá o sentido adecuadoá expresión das demais persoas.
É quen de deducirou sacar conclu-sións tendo enconta as opiniónsdos demais.
CCLCSC
Expresión ecomprensiónoralEd. cívica
Escalas de Observación 5
VSCB2.5.2. Relaciona diferen-tes ideas e opinións para atoparos seus aspectos comúns.
É quen de anali-zar diferentes ide-as e opinións tra-tando de buscar omellor argumento.
CCLCSCCAA
Expresión ecomprensiónoral
Escalas de Observación 5
cm
B2.6. A intelixencia interpersoal. Aempatía: atención, escoita activa, ob-servación e análise de comportamen-tos. O altruísmo.
B2.6. Establecer relaciónsinterpersoais positivas em-pregando habilidades so-ciais.
VSCB2.6.1. Interacciona conempatía.
É quen de poñer-se no lugar do quefala e entender oque sente.
CCLCSCCSIEE
Expresión ecomprensiónoralEd. cívica
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.6.2 Emprega diferenteshabilidades sociais.
Emprega diferen-tes habilidadessociais nas súas
CSC Expresión oral Escalas de ObservaciónActitude
5
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
relacións cos de-mais.
ao
B2.7. O respecto, a tolerancia e a va-loración do outro. As diferenzas cultu-rais. Análise de situacións na escola efóra dela que producen sentimentospositivos ou negativos no alumnado. B2.8. A diversidade. Respecto poloscostumes e modos de vida diferentesao propio.
B2.7. Actuar con toleranciacomprendendo e aceptandoas diferenzas.
VSCB2.7.1.Comprende e apre-cia positivamente as diferenzasculturais.
Valora as diferen-cias culturaisexistentes e acéptaas actuandode forma tolerantee respetuosa.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
cm
B2.9. As condutas solidarias. A dispo-sición de apertura cara aos demais:compartir puntos de vista e sentimen-tos. As dinámicas de cohesión de gru-po.B2.10. Creación de textos empregan-do a linguaxe verbal e non verbal paracomunicar ideas, sentimentos e situa-cións.
B2.8. Contribuír á mellorado clima do grupo amosan-do actitudes cooperativas eestablecendo relacións res-pectuosas.
VSCB2.8.1. Forma parte activadas dinámicas do grupo.
Participa activa-mente nas activi-dades grupais.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de Observación 5
VSCB2.8.2. Establece e manténrelacións emocionais amiga-bles, baseadas no intercambiode afecto e a confianza mutua.
Trata de melloraro clima na aulaestablecendo rela-cións baseadas norespeto e na con-fianza.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.8.3. Consegue a acepta-ción dos compañeiros e com-pañeiras.
É aceptado polosseus compañeirose compañeiras.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
5
VSCB2.8.4. Expón en historiascreativas as características darelación da amizade.
Expón as carac-terísticas da ami-zade a través detraballos creati-vos.
CSCCCECCDCAA
CreatividadeEmprendemen-to
Análise de producións 5
BLOQUE 3. CONVIVENCIA E OS VALORES SOCIAIS
bm
B3.1. Aplicación dos valores cívicosen situacións de convivencia no con-torno inmediato (familia, centro esco-lar, grupo, amizades, localidade). De-senvolvemento de actitudes de com-
B3.1. Resolver problemasen colaboración, poñendode manifesto unha actitudeaberta cara aos demais ecompartindo puntos de vista
VSCB3.1.1. Desenvolve pro-xectos e resolve problemas encolaboración.
Participa no de-senvolvemento deproxectos e na re-solución de con-flictos a través do
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasEscalas de ObservaciónActitude
4
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
prensión e solidariedade. Valoracióndo diálogo para solucionar os confli-tos de intereses en relación coas de-mais persoas. B3.2 Responsabilidade no exerciciodos dereitos e dos deberes individuaisnos grupos nos que se integra e parti-cipación nas tarefas e decisións.
e sentimentos. diálogo de formapositiva e cons-tructiva fomen-tando a liberdadede expresion e depensamento.
VSCB3.1.2. Pon de manifestounha actitude aberta cara aosdemais compartindo puntos devista e sentimentos durante ainteracción social na aula.
Respeta as opi-nións dos demaisainda que non co-incidan coas súas.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
4
b B3.3. A interdependencia e a coopera-ción. A interdependencia positiva e aparticipación equitativa. As condutassolidarias. A aceptación incondicionaldo outro. A resolución de problemasen colaboración. Compensación de ca-rencias dos e das demais. A disposi-ción de apertura cara ao outro, o com-partir puntos de vista e sentimentos. B3.4. Estruturas e técnicas da aprendi-zaxe cooperativa.
B3.2. Traballar en equipofavorecendo a interdepen-dencia positiva e amosandocondutas solidarias
VSCB3.2.1. Amosa boa dispo-sición para ofrecer e recibiraxuda para a aprendizaxe.
Traballa en gru-pos de forma soli-daria e desintere-sada entendo quetodos dependendo traballo de to-dos se querenacadar o éxito.
CAACSIEECSC
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
4
VSCB3.2.3. Respecta as regrasdurante o traballo en equipo.
1.Respeta as re-glas do traballoen grupo respe-tando aos demaisparticipantes.2.É quen de en-tender que o éxitode cada un depen-de do éxito dosdemais; é dicir,que teñen metas etarefas comúns atodos os partici-pantes no grupo.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónListas de cotexoActitude
4
a B3.5. Valoración da necesidade denormas compartidas que regulan aconvivencia frutífera no ámbito social.
B3.3. Implicarse na elabo-ración e no respecto dasnormas da comunidade edu-
VSCB3.3.1. Argumenta a nece-sidade de que existan normasde convivencia nos diferentes
Entende e valoraa necesidade deexistan unhas nor-
CCLCSC
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 4
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
Elaboración de normas de conviven-cia da aula e do centro positivas, faci-litadoras e asumidas polo grupo e polacomunidade.
cativa empregando o siste-ma de valores persoal queconstrúe a partir dos valoresuniversais.
espazos de interacción social. mas de conviven-cia no colexio ena aula así comona relación coresto da socieda-de.
VSCB3.3.2. Participa na elabo-ración das normas da aula.
Participa na elaboracióndas normas de convivencia do colexio.
CCLCSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
VSCB3.3.3. Respecta as nor-mas do centro escolar
Respeta e valora as normas de convivencia establecidas no colexio.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
4
cm
B3.6. A resolución de conflitos. A lin-guaxe positiva na comunicación depensamentos, intencións e posiciona-mentos persoais. As fases da media-ción formal. A transformación do con-flito en oportunidade.
B3.4. Participar activamen-te na vida cívica de formapacífica e democráticatransformando o conflito enoportunidade, coñecendo eempregando as fases da me-diación e usando a linguaxepositiva na comunicaciónde pensamentos, intenciónse posicionamentos persoais.
VSCB3.4.1. Resolve os confli-tos de modo construtivo.
Participa no de-senvolvemento deproxectos e na re-solución de con-flictos a través dodiálogo de formapositiva e cons-tructiva fomen-tando a liberdadede expresion e depensamento.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 4
VSCB3.4.2. Sigue as fases damediación en situacións reais esimulacións
Respeta os dife-rentes pasos a se-guir na mediacióndun conflicto.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
VSCB3.4.3.Manexa a linguaxepositiva na comunicación depensamentos, intencións e posi-cionamentos nas relacións in-terpersoais
Emprega unha linguaxe positiva na comunicación cos demais.
CCLCSC
Ed. cívicaValoresExpresión oral
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.4.4. Analiza as emo-cións, sentimentos, posiblespensamentos e puntos de vista
Ten en conta e analiza os distintos puntos
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
das partes en conflito. de vista das partesimplicadas nun conficto.
d B3.7. A responsabilidade social e axustiza social. Identificación e análisecrítico das causas que provocan situa-cións de marxinación, de discrimina-ción e de inxustiza social.
B3.5. Comprender o sentidoda responsabilidade social ea xustiza social empregandoa capacidade de reflexión,síntese e estruturación.
VSCB3.5.1. Razoa o sentido daresponsabilidade social e daxustiza social.
Entende o quequere dicir res-ponsabilidade exustiza socialis.
CAACSC
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
VSCB3.5.2. Identifica e analizacriticamente desigualdades so-ciais.
Coñece, entende eanaliza as diferen-tes formas de dis-criminar a alguéne defende unhaconvivencia pa-cífica respetandoas crenzas e cir-cunstancias per-soais de cada un.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.5.3. Describe condutassolidarias.
Defende actitudessolidarias e quenon se debe dis-criminar a nin-guén por ningúnmotivo.
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
am
B3.8. Desenvolvemento de actitudesde comprensión, de superación de pre-xuízos e de estereotipos, de coopera-ción e de solidariedade ante proble-mas e necesidades doutras persoas.Protección e amparo das persoas máisdesfavorecidas.
B3.6. Practicar o altruísmono contorno próximo sensi-bilizando sobre o seu valor.
VSCB3.6.1. Amósase xenerosono seu contorno próximo.
Amosa unha acti-tude xenerosa res-peto aos demais.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.6.2. É capaz de sensibi-lizar sobre causas altruístas rea-lizando exposicións orais sobreo seu valor e cometidos.
Defende o traba-llo altruísta dandoe recibindo candosexa preciso.
CCLCSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
VSCB3.6.3. Colabora en causasaltruístas en colaboración coacomunidade educativa
Participa de for-ma desinteresadana súa comunida-de educativa.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
am
B3.9. Os dereitos e deberes. A Decla-ración Universal dos Dereitos Huma-nos: liberdade de expresión e opinión.A liberdade de pensamento, de con-ciencia e de relixión. A análise de fei-tos discriminatorios: maltrato. Exclu-sión de minorías étnicas, os camposde concentración, o holocausto. Osdereitos e deberes do alumnado.
B3.7. Crear un sistema de valores asumindo os de -
reitos e deberes do alumna-do, realizando xuízos mo-rais de situacións escolarese resolvendo dilemas mo-rais con supostos prácticos.
VSCB3.7.1. Coñece e respectaos dereitos e deberes do alum-nado.
Recoñece, enten-de e valora que osalumnos/as teñenuns dereitos perotamén uns debe-res que cumprir.
CSC Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
VSCB3.7.2. Realiza xuízos mo-rais, de xeito guiado, de situa-cións escolares
Emite xuízos mo-rais respetando asopinións e ascondutas dos de-mais aínda quesexan contrariasás súas.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de Tarefas
VSCB3.7.3 Xustifica as súasactuacións en base a valorespersoais como a dignidade, a li-berdade, a autoestima, a seguri-dade nun mesmo e a capacidadede enfrontarse aos problemas
Á hora de actuarten en conta valo-res persoais comaa dignidade, a li-berdade, a autoes-tima, a seguridadee a capacidade deemfrontarse aosproblemas...
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
ad
B3.10. Os dereitos e deberes. A Decla-ración Universal dos Dereitos Huma-nos: liberdade de expresión e opinión.A liberdade de pensamento, de con-ciencia e de relixión. A análise de fei-tos discriminatorios: maltrato. Exclu-sións das minorías.
B3.8. Respectar os valoresuniversais comprendendo anecesidade de garantir osdereitos básicos de todas aspersoas.
VSCB3.8.1. Argumenta o ca-rácter universal dos dereitos hu-manos.
Entende e valoraque todo o mundoteña dereito á li-berdade de expre-sión e opinión.
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas
VSCB3.8.2.Expón a importan-cia de que todas as persoas go-cen dos dereitos básicos: saúde,benestar, alimentación, vestido,vivenda e asistencia médica.
Entende e valoraque todo o mundoteña dereito a dis-frutar dos dereitosbásicos coma asaúde, benestar,vestido, educa-ción, asistenciamédica....
CSCCCL
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
VSCB3.8.3. Axuíza criticamen-te as circunstancias de persoasque viven en situacións de pri-vación dos dereitos básicos.
Critica as circuns-tancias das perso-as que viven ensituacións nas quese ven privadasdos dereitos bási-cos.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefas 2
ad
B3.11. Convivencia pacífica en socie-dade e valores nos que se apoia: res-pecto, tolerancia, solidariedade, xusti-za, compromiso, cooperación e cultu-ra de paz. Identificación, recoñece-mento e análise de hábitos que facili-tan e dificultan a convivencia e o be-nestar dos grupos sociais. B3.12. Formas de discriminación: ra-cismo, xenofobia, homofobia, transfo-bia, desigualdade de oportunidades. B3.13. Feitos discriminatorios: mal-trato, exclusión de minorías étnicas,campos de concentración, o holocaus-to e segregación por enfermidade.Análise.
B3.9. Comprender a decla-ración da igualdade de de-reitos e a non discrimina-ción por razón de nacemen-to, raza, sexo, relixión, opi-nión ou calquera outra con-dición ou circunstancia per-soal ou social, aplicándoa áanálise do contorno social.
VSCB3.9.1. Argumenta e ex-pón mediante imaxes a impor-tancia de garantir a igualdadede dereitos e a non discrimina-ción por razón de nacemento,raza, sexo, relixión, opinión oucalquera outra condición ou cir-cunstancia persoal ou social.
Defende a igual-dade de dereitos econdena calqueradiscriminaciónpor motivos so-ciais, de relixión,raza, nacemento,sexo, opiniónspersoais....
CCLCCECCSC
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
VSCB3.9.2. Descobre e axuízacriticamente casos próximos dedesigualdade e discriminación.
Condena as situa-cións de desigual-dade e discrima-ción que se poi-dan dar no seu en-torno cotiá.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
dm
B3.14. As diferenzas de sexo como unelemento enriquecedor. Análise dasmedidas que contribúen a un equili-brio de xénero e a unha auténticaigualdade de oportunidades. Identifi-cación e rexeitamento de desigualda-des entre mulleres e homes no mundolaboral e na vida cotiá.
B3.10. Participar activa-mente na vida cívica valo-rando a igualdade de derei-tos e corresponsabilidadesde homes e mulleres.
VSCB3.10.1. Axuíza critica-mente actitudes de falta de res-pecto á igualdade de oportuni-dades de homes e mulleres.
Defende a igual-dade entre homese mulleres.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Análise de tarefasActitude
2
VSCB3.10.2. Colabora con per-soas doutro sexo en diferentessituacións escolares
Relaciónase, cola-bora e traballacon todos os seuscompañeiros sen
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de Observación 2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
distinción de sexo
VSCB3.10.3. Realiza diferentestipos de actividades indepen-dentemente do seu sexo.
Participa en dife-rentes tipos de ac-tividades inde-pendentemente doseu sexo.
CSCCSIEE
Ed. cívicaValores
Escalas de ObservaciónActitude
2
a B3.15. Os valores sociais e a demo -cracia. Os principios de convivenciaque establecen o Estatuto de autono-mía de Galicia e a Constitución es-pañola. Dereitos e deberes. Caracterís-ticas que debe posuír unha sociedadedemocrática.
B3.11. Respectar os valoressocialmente recoñecidos,coñecendo e apreciando osvalores do Estatuto de auto-nomía e da Constitución es-pañola e os Dereitos e De-beres do Estatuto de auto-nomía e da Constitución es-pañola. Coñecer as institu-cións, organización e servi-zos públicos que garantenos dereitos e deberes dos ci-dadáns e cidadás no seucontorno.
VSCB3.11.1. Reflexiona sobreos dereitos e deberes da Consti-tución Española.
Entende os debe-res e dereitos es-tablecidos na nosaConstitución.
CSC Ed. cívica Análise de tarefas 2
VSCB3.11.2. Expresa a impor-tancia de garantir os dereitos edeberes dos cidadáns e cidadásdo seu contorno.
1.Defende que sedeben garantir osdereitos e deberesdos cidadáns.2.Entende que to-dos debemos con-tribuir ao benestarda sociedade.
CSCCCL
Ed. cívica Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.11.3. Participa no be-nestar da contorna próxima ba-seándose nos dereitos e deberesdos cidadáns e cidadás.
1.Amosa interesepola súa contornae o seu benestar.2.Defende unhaconvivencia base-ada no respetodos deberes e de-reitos dos cida-dáns e didadás.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de ObservaciónActitude
2
a B3.16. Características da convivenciademocrática. Valores cívicos na socie-dade democrática: respecto, toleran-
B3.12. Coñecer e expresaras notas características daconvivencia democrática e
VSCB3.12.1. Expresa as notascaracterísticas da convivenciademocrática
Defende unhaconvivencia de-mocrática na que
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
cia, solidariedade, xustiza, coopera-ción e cultura de paz.
a importancia dos valorescívicos na sociedade demo-crática realizando razoa-mentos críticos
todos somosiguais.
VSCB3.12.2. Argumenta a im-portancia dos valores cívicos nasociedade democrática.
Entende que to-dos debemos con-tribuir ao benestarda sociedade ten-do en conta valo-res cívicos comoo respecto, a tole-rancia, a solida-riedade, a xustiza,a cooperación e edefendendo unhaconvivencia enpaz.
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
hoi
B3.17. O respecto e a conservación domedio ambiente. A actitude críticaante a falta de respecto e conservacióndo medio ambiente. B3.18 Realiza -ción e interpretación de gráficos sin-xelos
B3.13. Contribuír á con -servación do medio am-biente mantendo unha acti-tude crítica ante as faltas derespecto.
VSCB3.13.1. Analiza, explica eexpón as causas e consecuen-cias da intervención humana nomedio.
Amosa unha acti-tude respetuosaco medio ambien-te.
CSCCSIEE
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
VSCB3. 13.2. Investiga critica-mente a intervención humanano medio ambiente e comunicaos resultados.
É consciente darepercusión da ac-ción humana nomedio ambiente.
CSC CAA CSIEE CMCT
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
VSCB3.13.3. Argumenta com-portamentos de defensa e recu-peración do equilibrio ecolóxi-co e de conservación do medioambiente.
Expón e adoptamedidas para aconservación domedio que o ro-dea.
CSCCCL
Ed. cívica Análise de tarefasActitude
2
ai
B3.19. Condutas responsables no usodas TIC: autonomía, autocontrol, se-guridade, sentido ético. Análise da re-alidade que presentan os medios decomunicación para desenvolver a ca-pacidade crítica e responsable.
B3.14. Empregar as novastecnoloxías desenvolvendovalores sociais e cívicos encontornos seguros.
VSCB3.14.1. Realiza un usoético das novas tecnoloxías
Fai un uso repon-sable das novastecnoloxías.
CDCSC
Ed. cívicaTICS
Escalas de ObservaciónActitude
2
VSCB3.14.2. Coñece o empre-go seguro das novas tecnolo-
Entende os riscos que se poden dar
CSCCD
Ed. cívicaTICS
Probas obxectivasActitude
2
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
xías. nun mal uso das novas tecnoloxías.
n B3.20. A educación viaria. Respectocara ás normas de mobilidade viaria.Identificación das causas e dos gruposde risco nos accidentes de tráfico. B3.21. Identificación de actitudes e deestratexias persoais e colectivas quecontribúen a consolidar condutas ehábitos viarios correctos.
B3.15. Valorar as normas deseguridade viaria, analizan-do as causas e consecuen-cias dos accidentes de tráfi-co.
VSCB3.15.1. Colabora en cam-pañas escolares sobre a impor-tancia e a promoción do respec-to das normas de educación via-ria
Entende e respetaas normas de edu-cación viaria eparticipa nas cam-pañas escolaressobre este tema.
CSCCSIEE
Ed. cívica Escalas de Observación 2
VSCB3.15.2. Analiza informa-ción na prensa en relación cosaccidentes de tráfico.
Infórmase na prensa sobre os accidentes de tráfico analizandoas causas e conse-cuencias dos mes-mos.
CSC CCL CMCT CD
Comprensión eexpresión orale escritaEmprendemen-to
Escalas de Observación 1
VSCB3.15.3. Investiga sobre asprincipais causas dos accidentesde tráfico coas novas tecnolo-xías.
Emprega as novastecnoloxías para analizar as causase consecuencias dos accidentes de tráfico.
CSC CD CAA
TICSEmprendemen-to
Análise de tarefas 1
VSCB3.15.4.Explica as conse-cuencias de diferentes acciden-tes de tráfico.
Infórmase sobre os accidentes de tráfico analizandoas causas e conse-cuencias dos mes-mos.
CSC CCL CMCT CD
TICSEmprendemen-toComprensión eexpresión orale escrita
Análise de tarefas 1
n B3.22. Busca, selección, análise e ela-boración de informacións en relacióncos accidentes de tráfico. B3.23. Comunicación da informaciónelaborada por diferentes medios B3.24. Identificación de actitudes eestratexias individuais e colectivas deprevención de riscos viarios.
B3.16. Investigar sobre aprevención de accidentes detráfico xerando iniciativas ealternativas persoais.
VSCB3.16.1. Desenvolve pro-xectos relacionados coas princi-pais causas dos accidentes detráfico, sobre os que se informaen diferentes medios de comu-nicación.
Busca , analiza e selecciona infor-mación sobre os accidentes de tráfico en diferen-tes medios para elaborar traballos nos que analiza e explica as princia-pis causas e con-
CSC CSIEE CAA CMCT
Emprendemen-toEd. cívicaTICSComprensión eexpresión orale escrita
Escalas de Observación 1
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
secuencias dos accidentes de tráfico.
VSCB3.16.2. Reflexiona sobreo modo no que se poderían evi-tar accidentes de tráfico e ex-pón as súas conclusións.
CSC CCL
Análise de tarefas 1
VSCB3.16.3. Explica as princi-pais medidas que se poderíantomar para previr accidentes detráfico.
É quen de ex-poñer as princi-pais medidas quedeberíamos adp-tar para previr osaccidentes detráfico.
CSC CCL CSIEE
Emprendemen-toEd. cívica
Análise de tarefasActitude
1
3.- 3.- Metodoloxía didáctica, incluíndo as estratexias a desenvolver polo profesorado, para acadar os estándares deMetodoloxía didáctica, incluíndo as estratexias a desenvolver polo profesorado, para acadar os estándares deaprendizaxe, así como a adquisición das competencias clave. Materiais e recursos didácticos.aprendizaxe, así como a adquisición das competencias clave. Materiais e recursos didácticos.A metodoloxía que se vai empregar procurará unha aprendizaxe significativa, dándolle ao labor didáctico un enfoque globalizador, e na medida das posibilidades lúdico e motivador. Poñeremos especial atención nun trato individualizado, respectando as peculiaridades de cada neno, atendendo aos seus ritmos de aprendizaxe e aos seus intereses persoais.
Promoveremos un enfoque interdisciplinar das materias e unha aprendizaxe activa, na que o alumno sexa quen de construír a súa propia aprendizaxe, que se desenvolverá nun ambiente que promoverá o traballo cooperativo, fomentando a aprendizaxe entre iguais.
O desenvolvemento de proxectos en torno as materias de estudo serán promovidos como elementos enriquecedores e altamente motivadores e por ser o xeito de afianzar as competencias clave.
Se tentará que as tarefas que se desenvolvan vaian orientadas á resolución de problemas da vida real.
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
Na medida das posibilidades se empregarán recursos da rede e as achegas que as TIC fan ao mundo escolar, conscientes de que ese será o mundo no que se moverán os nosos alumnos. Daquela tentaremos desenvolver un espírito crítico con respecto delas, explotando as súas posibilidades pero facendo un uso axeitado e seguro das mesmas.
Atenderemos aos distintos ritmos de aprendizaxe do alumnado, e promoveremos unha educación inclusiva.
A lectura e a súa promoción terá un tratamento específico dentro da aula.
4.- 4.- Procedemento para a avaliación inicial.Procedemento para a avaliación inicial.
Como primeiro paso se analizarán as actas finais do curso anterior do grupo de alumnos e os informes individualizados dos mesmos.
A comezo do curso se realizarán probas no marco da primeira quincena de clases, durante o mes de setembro, para avaliar o estado dos coñecementosdo alumnado e marcarnos o punto de partida do noso traballo. Estas probas se farán tendo en conta os estándares do curso anterior.
Os instrumentos de avaliación serán fundamentalmente listaxes de control e listas de verificación, e a análise da actividade desenvolvida na aula.
Recollidos os datos da avaliación inicial se determinarán aqueles estándares que requiran dun tratamento máis intenso de cara a garantir unaproveitamento axeitado do curso.
5.- 5.- Procedemento de avaliación continua.Procedemento de avaliación continua.
Como se desprende dos instrumentos de avaliación que se mostran na programación do curso, a avaliación que se vai desenvolver é fundamentalmente a observación das realizacións do alumnado no desenvolvemento normal da clase, ao través da análise das súas producións, do seu caderno de clase...
Tamén se empregarán rúbricas, listas de observación e de verificación para valorar a actividade que desenvolva nas propostas de traballo que se fagan na aula.
Durante o curso se realizarán 3 avaliacións correspondentes aos tres trimestres do ano académico, nas que se valorará a adquisición das competencias clave e o nivel de logro. Nas sesións de avaliación se tomarán medidas para o reforzo educativo daqueles alumnos/as que non acaden un desempeño
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
axeitado.
6.- 6.- Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente.Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente.Empregaremos ao remate do proceso a seguinte táboa para valorar o proceso de ensino e a práctica docente:
1 2 3 4
Deseño distintas actividades de aprendizaxe para o logro de cada un dos obxectivos
Motivo aos meus alumnos comunicándolles os obxectivos que quero acadar e a finalidade das actividades, partindo dos seus coñecementos previos.
Relaciono os contidos con situacións reais, informándolles da utilidade e creando expectativas
Emprego metodoloxías que favorezan o desenvolvemento dunha actitude positiva do alumno e que teña en conta os seus intereses
Propoño actividades que favorecen a aprendizaxe autónoma
Cando comezamos unha actividade nova os alumnos coñecen os obxectivos e competencias que se queren desenvolver, as diferentes actividades a realizar e como se lles vai avaliar.
As actividades que propoño están relacionadas con situacións da vida real
En función das características de cada alumno suscito tarefas e logros diferentes
Propoño metodoloxías diversas
Tamén valoraremos aspectos organizativos sobre o emprego de materiais e distribución do grupo clase
Como organizo o grupo clase (expresado en porcentaxe de tempo) %
Traballo individual
Parellas
Pequeno grupo
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
Gran grupo
Emprego recursos e materiais variados para a aprendizaxe
Dou pautas de actuación ás familias para que traballen na casa consonte a metodoloxía seguida na clase.
7.- 7.- Indicadores de logro para avaliar a programación didáctica.Indicadores de logro para avaliar a programación didáctica.Valoraremos a adecuación de obxectivos, contidos e criterios de avaliación á realidade do alumnado.
Comprobaremos se as avaliacións das materias inclúen o grao de desenvolvemento das competencias básicas, se a metodoloxía empregada é coherente cos obxectivos previstos, se se aplicaron as medidas de atención á diversidade de forma axeitada, e se as aprendizaxes do alumnado con relación ao previsto están axustadas.Comprobaremos se o grao de desenvolvemento das programacións docentes foi suficiente e se a coordinación entre o profesorado se considera que cumpre as expectativas iniciais. Con todos estes datos poderemos avaliar globalmente todo o procesoPara valorarmos a nosa propia programación e acometer as reformas necesarias co fin de mellorala, usaremos como ferramenta esta lista de valoración:
Aspectos da revisión, avaliación e modificación da programación 1 2 3 4
Organizáronse os estándares en relación ás distintas unidades de programación.
Definíronse axeitadamente os indicadores de logro dos estándares.
Determináronse os estándares imprescindibles
Están correctamente asociados estándares, instrumentos de avaliación e indicadores de logro.
Deseñouse a avaliación inicial e definiuse que facer cos seus resultados
Medidas de atención á diversidade: Tívose en conta medidas xerais de intervención educativa
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
Medidas de atención á diversidade: Contempláronse medidas para alumnado con neae
Medidas de atención á diversidade: Fixéronse ACs no caso de estar autorizada
Medidas de atención á diversidade: Atendeuse axeitadamente ao alumnado con sobredotación
Definíronse programas de apoio, reforzo, recuperación e ampliación vinculados aos estándares
Avaliouse a eficacia dos programas de apoio, reforzo, recuperación e ampliación.
Hai estratexias de promoción da lectura e da escritura
Hai estratexias para inserir as TIC no proceso de ensino
Aplícase a metodoloxía didáctica acordada.
As tarefas están vinculadas a situacións reais, significativas e motivadoras para o alumnado
Cada instrumento de avaliación se relaciona cos estándares de aprendizaxe.
Hai procedementos e instrumentos de avaliación variados
Os estándares imprescindibles están identificados
Hai información de abonda ás familias e ao alumnado de estándares imprescindibles, criterios de cualificación
Análise dos resultados das avaliacións individualizadas
Coordinación entre o equipo didáctico
Coordinación do profesorado a nivel vertical: outros cursos e etapas
Tratamento preciso dos temas transversais
P r o g r a m a c i ó n D i d á c t i c a C e i p C o n d e s a d e F e n o s a ( O B a r c o d e V a l d e o r r a s )
Actividades extraescolares e complementarias