Comprensión lectora

29
0 0

Transcript of Comprensión lectora

0 0

0 1

Los

teó

rico

s se

ñal

an q

ue

se t

rata

de

un

pro

ceso

de

letr

a a

letr

a y

pal

abra

a p

ala

bra

.

0 2

Alg

un

os

con

sid

eran

qu

e el

ob

jeti

vo

de

la le

ctu

ra c

on

sist

e p

ara

extr

aer

sati

sfac

tori

amen

te e

l sig

nif

icad

o d

e

un

tex

to. e

n u

n e

sfu

erzo

0 3

La le

ctu

ra c

om

ien

za c

on

la

squ

eda

de

sign

ific

ado

s, e

l

lect

or

emp

ieza

co

n u

n o

bje

tivo

y si

gnif

icad

os

pre

vist

os

ante

s

de

qu

e su

s o

jos

se e

nfr

ente

n a

un

a p

ágin

a im

pre

sa.

0 4

El c

on

text

o in

flu

ye e

n

un

a se

rie

de

niv

eles

0 5

LA IN

FLU

ENC

IA D

EL

OB

JETI

VO

DEL

LEC

TOR

Y LA

LEC

TUR

A C

OM

O

PEN

SAM

IEN

TO

CR

ÍTIC

O.

0 6

***9

La m

ayo

r p

arte

de

nu

estr

a e

nse

ña

nza

se

ori

enta

a p

rop

orc

ion

ar

técn

ica

s q

ue

per

mit

an q

ue

los

lect

ore

s se

des

envu

elva

n

en

op

erac

ion

es

de

tran

sfer

enci

a

de

info

rmac

ión

.

1 1

EL PR

OC

ESO D

E LA

LECTU

RA

EL P

RO

CES

O D

E LA

LEC

TUR

A

1 2

Se c

on

sid

era

al le

cto

r co

mo

un

pu

ro r

ecep

tor

de

info

rmac

ión

.

Los lecto

res extraen el sign

ificado

del texto

imp

reso p

rocesán

do

lo d

e

form

a linea

l, lo q

ue les p

ermite

tran

sferir el significad

o d

e la

gina

imp

resa a sus m

entes.

1 3

En c

ual

qu

ier

mo

men

to d

el

pro

ceso

de

lect

ura

, lo

s

lect

ore

s p

ued

en d

ejar

qu

e

ocu

pen

el “

cleo

cen

tral

dis

tin

tas

fuen

tes

de

con

oci

mie

nto

.

Los lecto

res eficientes –

señalab

an-

utiliza

n su

s con

ocim

iento

s previo

s

pa

ra in

teractu

ar con

el testo

1 4

Pri

mer

o,

los

lect

ore

s

per

ten

ecen

al t

ipo

de

per

son

as q

ue

son

deb

ido

al

con

text

o s

oci

al e

spec

ífic

o e

n

el q

ue

han

viv

ido.

Los p

rofeso

res tienen

qu

e emp

lear

más tiem

po

en co

nsegu

ir qu

e los

lectores co

n lo

s qu

e trabajan

se

“ded

iqu

en” a su

s textos

1 5

7*8

Un

tex

to t

ien

e u

n s

ign

ific

ad

o

pre

ciso

qu

e lo

s le

cto

res

tien

en q

ue

extr

aer

con

ind

epen

den

cia

de

qu

e

lea

n p

or

gust

o o

bu

scan

do

info

rmac

ión

.

RO

SENB

LATT (1978), afirm

a, qu

e

al leer, el lector crea u

n “p

oem

a”

(texto) q

ue es d

iferente tan

to d

el

texto escrito

en el p

apel co

mo

del

texto alm

acenad

o en

su cereb

ro.

1 6

***9

Defin

ir la

natu

raleza del

pro

ceso

de

la

lectura es u

na em

presa d

ifícil. Desp

ués d

e

tod

o, tratam

os d

e describ

ir un

pro

ceso q

ue

no

p

od

emo

s ver

(se d

esarrolló

en

el

cerebro

).

Si s

e co

nsi

der

a la

lect

ura

co

mo

un

pro

ceso

con

stru

ctiv

o s

e em

ple

ará

un

en

foq

ue

mu

y

dis

tin

to p

ara

esti

mu

lar

el d

esar

rollo

de

la

com

pre

nsi

ón

.

2 2

EL R

OL

DEL

LEC

TOR

Y

LA C

ATE

GO

RÍA

DEL

TEX

TO.

EL RO

L DEL LEC

TOR

Y

LA C

ATEG

OR

ÍA D

EL

TEXTO

.

2 3

El s

ign

ific

ado

es

rela

tivo

,

dep

end

ien

do

de

las

tran

sacc

ion

es q

ue

se

pro

du

zcan

en

tre

los

lect

ore

s y

text

os

en u

n c

on

text

o

esp

ecíf

ico

.

La tarea

del

lector

con

siste en

tratar de ap

roxim

arse a alguien

qu

e

asimila el sign

ificado

qu

e el escritor

ha p

rocu

rado

com

un

icar.

2 4

Segu

nd

o,

tod

o t

exto

se

escr

ibe

en u

n

con

text

o e

spec

ífic

o y

est

á co

nfi

gura

do

po

r la

cu

ltu

ra y

el e

ntr

amad

o s

oci

al e

n

el q

ue

se c

rea

sólo

el r

eco

no

cim

ien

to

de

este

hec

ho

pu

ede

ten

er u

na

pro

fun

da

infl

uen

cia

sob

re e

l si

gnif

icad

o

qu

e el

lect

or

con

stru

ya c

uan

do

se

enfr

ente

a u

n t

exto

.

El lector to

ma p

arte activa com

o

con

structo

r de sign

ificado

.

2 5

***7*8

RO

SEN

BLA

TT:

Rec

on

oce

q

ue

el

fin

p

erse

guid

o

cau

sa u

n i

mp

acto

sig

nif

icat

ivo

so

bre

el

mo

do

de

enfo

car

el l

ecto

r d

el t

exto

y s

ob

re e

l si

gnif

icad

o

der

ivad

o.

Lim

ita

los

sign

ific

ado

s q

ue

po

drí

a p

erse

guir

.

GO

UG

H:

“nu

eva

crít

ica”

, q

ue

def

ien

de

la

sup

rem

acía

d

el

text

o.

Var

ía

el

ob

jeti

vo

de

la

lect

ura

.

PEIR

CE:

El

pen

sam

ien

to c

ríti

co

o

razo

nam

ien

to

com

o u

n p

roce

so e

n e

l q

ue

el r

azo

nad

or

hac

e

con

cien

cia

un

juic

io y

est

able

ce u

na

con

clu

sió

n.

Los sign

ificado

s con

struid

os a p

artir de la lectu

ra

existirán siem

pre en

el cerebro

de lo

s lectores y n

o

coin

cidirán

con

el qu

e el auto

r trató d

e com

un

icar.

2 6

***9

Otra d

imen

sión

del ro

l qu

e desem

peñ

a el

texto en

la lectura (y q

ue se p

asa po

r alto en

la frecuen

cia) es la influ

encia q

ue la fo

rma

(género

) del texto

tiene so

bre el sign

ificado. Lo

s d

oce

nte

s d

ejar

án

de

com

pro

ba

r la

com

pre

nsi

ón

b

ajo

la

ap

ari

enci

a

de

ense

ñan

za d

e la

lec

tura

y c

om

enza

rán

a

ten

er e

n c

uen

ta s

u r

ol

de

ap

oyo

al

lect

or

par

a q

ue

con

stru

ya s

u s

ign

ific

ado

mie

ntr

as

lee

.

3 3

LA F

OR

MA

DE

UTI

LIZA

R

EL C

ON

OC

IMIE

NTO

BA

SAD

O E

N E

L TE

XTO

Y

EL L

UG

AR

DEL

SIG

NIF

ICA

DO

LA FO

RM

A D

E UTILIZA

R

EL CO

NO

CIM

IENTO

BA

SAD

O EN

EL TEXTO

Y

EL LUG

AR

DEL

SIGN

IFICA

DO

.

3 4

Los lecto

res qu

e com

parten

un

a cultu

ra com

ún

y leen u

n

texto en

un

amb

iente

similar, crearán

textos

semejan

tes en su

s cerebro

s. Ro

sen

bla

t.-

El c

on

text

o

cau

sa u

n p

rofu

nd

o

imp

acto

co

nfi

gura

nd

o e

l

sign

ific

ado

qu

e se

con

stru

ye.

3 5

***7*8

Co

mo

ayu

da

a la

co

mp

ren

sió

n le

cto

ra d

ebe

imp

lan

tars

e ca

mb

ios

nec

esar

ios

en

la

form

a d

e en

señ

ar la

co

mp

ren

sió

n.

La e

nse

ñan

za d

e la

lect

ura

en

las

esc

ue

las

ha

insi

stid

o e

n u

n p

ensa

mie

nto

razo

nad

o y

dis

cip

linad

o.

Los

enfo

qu

es

de

la

ense

ñan

za

de

la

com

pre

nsi

ón

, lo

s p

rofe

sore

s n

eces

itan

pro

veer

se

de

estr

ateg

ias

qu

e ay

ud

en a

crea

r el

sig

nif

icad

o y

no

lo a

rep

rod

uci

rlo

.

No

ob

stante el sign

ificado

qu

e cada u

no

cree n

o

coin

cidirá exactam

ente co

n

los

dem

ás.

3 6

El d

oce

nte

:

Hac

e h

inca

pié

en

tex

tos

com

ple

tos.

Pro

po

ne

acti

vid

ades

d

esp

ués

d

e co

nsi

der

ar

con

det

enim

ien

to e

l ob

jeti

vo d

e la

lect

ura

.

Da

op

ort

un

idad

a

los

lect

ore

s p

ara

q

ue

uti

lice

n

alte

rnat

ivas

de

con

stru

ir s

ign

ific

ado

s.

Pon

e e

n c

on

tact

o a

los

niñ

os

con

tex

tos.

Faci

lita

el a

cces

o a

var

ied

ad d

e te

xto

s.

Pro

po

ne

div

erso

s o

bje

tivo

s a

la le

ctu

ra.

Los in

divid

uos q

ue releen

un

texto co

no

cido

nu

nca lo

com

pren

den

de m

anera id

éntica.

El significad

o q

ue cream

os tam

bién

camb

ia.

4 4

EL IM

PA

CTO

DEL

CO

NTE

XTO

SO

BR

E LA

LEC

TUR

A

EL IMP

AC

TO D

EL

CO

NTEX

TO SO

BR

E LA

LECTU

RA

4 5

***7*8

La

lect

ura

co

nst

itu

ye

un

p

roce

so

de

pen

sam

ien

to a

ctiv

o d

esem

peñ

ado

po

r el

lect

or

y ex

amin

ado

el p

roce

so c

ogn

itiv

o d

e al

to n

ivel

.

La

ense

ñan

za

de

la

com

pre

nsi

ón

si

gue

bas

ánd

ose

en

lab

ora

tori

os

de

lect

ura

y f

ich

as

con

p

regu

nta

s d

iseñ

adas

p

ara

aseg

ura

r la

com

pre

nsi

ón

. P

rod

uce

p

oco

s ef

ecto

s en

la

com

pre

nsi

ón

lect

ora

.

Son

mu

cho

s lo

s d

oce

nte

s q

ue

pre

stan

po

ca a

ayu

da

a lo

s n

iño

s en

la c

om

pre

nsi

ón

lect

ora

.

Tercero, lo

s lectores en

cuen

tran

escritos en

con

textos esp

ecíficos q

ue

pu

eden

influ

ir en el sign

ificado

en u

na

serie de n

iveles.

4 6

***9

El d

oce

nte

:

Ayu

da

a lo

s n

iño

s a

man

ten

er i

nta

cto

s el

sig

nif

icad

o y

ob

jeti

vo.

Ap

oya

a lo

s n

iño

s a

con

stru

ir e

l sig

nif

icad

o d

e lo

s te

xto

s.

Plan

ea a

ctiv

idad

es p

ara

man

ten

er la

rel

ació

n d

e le

ctu

ra

y o

tras

fo

rmas

de

len

guaj

e.

Ace

pta

las

resp

ues

tas

e in

terp

reta

cio

nes

ind

ivid

ual

es.

Dis

eña

con

text

os

do

cen

tes

par

a va

lora

r ap

ren

diz

ajes

sati

sfac

tori

os.

Ayu

da

a lo

s n

iño

s a

qu

e u

tilic

en la

lect

ura

par

a ap

ren

der

cosa

s so

bre

ello

s m

ism

os

y su

mu

nd

o.

El con

texto fo

rma p

arte de cu

alqu

ier acto d

e lectura,

influ

yend

o so

bre lo

s significad

os q

ue co

nstru

yen lo

s

lectores

cu

and

o tratan

d

e co

ord

inar to

das

las

fuen

tes de co

no

cimien

to d

e qu

e disp

on

en.

5 5

***Subtema 7*8

LA IN

FLU

ENC

IA D

EL

OB

JETI

VO

DEL

LEC

TOR

Y LA

LEC

TUR

A C

OM

O

PEN

SAM

IEN

TO

CR

ÍTIC

O.

LA IN

FLUEN

CIA

DEL

OB

JETIVO

DEL LEC

TOR

Y LA LEC

TUR

A C

OM

O

PEN

SAM

IENTO

CR

ÍTICO

.

6

5

***7*8

Los

con

text

os

de

clas

e q

ue

crea

mo

s y

de

los

qu

e p

rovi

enen

lo

s n

iño

s m

arca

n

asp

ecto

s

rela

tivo

s a

la le

ctu

ra y

esc

ritu

ra.

Tam

bié

n lo

s

mat

eria

les

y p

roce

dim

ien

tos

qu

e se

uti

lizan

infl

uye

n s

ob

re

las

cre

enci

as q

ue

los

niñ

os

adq

uie

ren

ac

erca

d

e la

le

cto

escr

itu

ra:

ob

jeti

vos,

val

or,

etc

.

La le

ctu

ra e

s u

n p

roce

so d

e b

ajo

niv

el c

on

tra

“lee

r p

alab

ras”

, par

a co

nst

ruir

un

sig

nif

icad

o

text

ual

co

her

ente

y a

mp

lio.

Es necesario

camb

iar la form

a de en

señar la

com

pren

sión

lectora, p

ara qu

e los alu

mn

os

sean

con

structo

res del sign

ificado

.

6

***9

6

***9

¿QU

É IM

PO

RTA

NC

IA T

IEN

EN

ESTA

S P

ERSP

ECTI

VA

S

ENFR

AN

TAD

AS

ENTR

E SÍ

?

¿QU

É IMP

OR

TAN

CIA

TIENEN

ESTAS P

ERSP

ECTIV

AS

ENFR

AN

TAD

AS EN

TRE SÍ?