CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS...

16
CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

Transcript of CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS...

Page 1: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

CONVENCIÓNSOBRE LOS DERECHOS

DEL NIÑO

Page 2: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’
Page 3: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

JAATS TS’ÍIBIL 29Ka’ambesajil ku ts’a’abal to’one’ yaan u muuk’insik k óolalil, ba’alo’ob k beetik yéetel ba’alo’ob ku páajtal tukultik yéetel k meentik. Ka’abeet u ye’esalta’an ba’alo’ob je’el bix uti’al chíin-jo’oltik u kuxtal yéetel u jáalk’abe’enil kuxtal máak uti’al yaabiltik, muuk’insik yéetel kanáantik tuláakal kux-talil bak’pachil kaajal.

JAATS TS’ÍIBIL 28Yaan to’on u páajtalil ka’ambesajil. Tu Noj Lu’umil Méxicoe’ ka’ambesajile’ ma’ bo’oltbili’ yéetel unaj u ts’a’abal.Ich Najil xooke’ ma’ tu páajtal ts’a’abal u bo’ol si’ipil ku péech’ óoltiko’on.

JAATS TS’ÍIBIL 31Tuláakalo’on ch’úupalal yéetel xi’ipalalo’one’ yaanto’on u páa-jtalil ki’ je’elel, k náaysik óol, báaxal yéetel táakpajal ti’ u cha’anilo’ob miatsil kaaj.

U jaats a’almaj t’aanil ka’ambesajil, náaysaj óol yéetel meyajtsilo’obEducación, Esparcimiento y Actividades Culturales

1 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

Page 4: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

JAATS TS’ÍIBIL 34Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’ u beeta’al to’on loob ti’ xch’upil wa xiibil, uti’al ma’ k p’a’asta’al k kon wíinkilal je’el bix mix u beeta’al ka óok’otonako’on wa ka cha’anta-ko’ob chaknuulilo’on.

JAATS TS’ÍIBIL 35Mixmáak ku páajtal u machik xi’ipalal yéetel ch’úupal uti’al u k’alik, u manik wa u konik. Jo’olppóopile’ yaan u ts’áaik u nu’ukbesajil ma’ u yúuchul le je’elo’oba’.

JAATS TS’ÍIBIL 38Paalalo’one’exe’ ma’ uts k’u’ubul bey ajk’atunile’ mix ka beeta’ak ka xi’iko’on ba’ate’il, wa tumen yaan loobil ku yúuchule’ najmal u ts’a’abal to’on tuláakal páajtalil uti’al k kuxtal.

JAATS TS’ÍIBIL 39Wa ts’o’ok u beeta’al a máansik yaayaj óolil tu yóok’lal meyaj, a p’áatal ta juunal wa aanjiech ichil u ba’ate’il k’atunile’ yaan u páajtalil tech u ts’a’abaltech u un’ukbsajil u tojtal a wóol, keet kuxtalil ichil baatsil je’el bix u tojbe’enil a tuukul.

U múuch’ a’almaj t’aanilo’ob ku kanáantik kuxtalilMedidas Especiales de Protección

Page 5: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

3 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

JAATS TS’ÍIBIL 36Yaanto’on u páajtalil kanáanta’al tu yóok’lal je’el ba’alak ba’al ka u beet u loobiltik u toj óolalil k kuxtalile’.

JAATS TS’ÍIBIL 37Mixjuntúul xi’ipal wa ch’úupal uts u ja’ats’al, u paalitsilta’al wa kíimsa’al. Wa tumen yaan k si’ipilile’ yaan xan to’on u páajtalil k áantaa’al tu beel yéetel u tsoolil A’almaj ts’aanil, beyxano’ ka beeta’ak k t’aan yéetel k láak’tsil.

JAATS TS’ÍIBIL 22Wa ku yaantal u k’iinil ku beetal a jóok’ol tu lu’umil a kuxtal tu yóok’lal noj ba’ate’ilil yéetele’ ka ta’akikabáaj tuláake’ le Lu’umil tu’ux kan kajtalo’ yaan u kanáan-tik a kuxtal.

JAATS TS’ÍIBIL 30Ch’úupalal yéetel xi’ipalalo’on sijnáalo’on ti’ máasewáal kaaj wa k bin ti’ watu’ux óksaj óolile’ yaanto’on u páajtalil kajtal je’el bix suukil ichil k ch’i’ibalil, k bin tu kúuchil oksaj óolil je’el bix k t’anik u t’aanil le k ch’i’ibalilo.

JAATS TS’ÍIBIL 40Wa ku ta’akal k jo’ol tumen aanjij si’ipile’ yaanto’on u páajtalil u ts’a’abal to’on juntúul u aj-aantajil tokbail.Beyxano’ yaan u ch’a’anuktiko’ob k páajtalil kuxtal yéetele’ ma’ t bin p’is óolta’al je’el bix ti’ juntúul nojoch máake’.

JAATS TS’ÍIBIL 46-54Le jaats ts’óobo’oba’ ku jets’ik bix u Ja’ala’achilo’ob lu’umil yéetel u Mola’ayilo’ob yóok’ol kaabe’ unaj u múul meyajo’ob uti’al u béeykunsa’al u ch’a’anuktal tuláakal u páajtalil tso’ok u tso’olol.Ichil le jaats ts’íibo’oba chéen le kóon tsoolilo’oba’ ku jets’ik u páajtalil paalal.

Page 6: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

JAATS TS’ÍIBIL 32Mixmáak ku páajtal u beetik ka k beet meyajilo’on ku péech’ óoltik wiinkilal, kaambalil wa ma’alo’ob k líik’il. Jo’olpóopilo’obe’ yaan u ya’alik’ob u buka’aj u nocjchil paalall.

JAATS TS’ÍIBIL 33Jo’olpóopilo’obe’ yaan ukanáantiko’ob ma’ k k’amik ts’aako’ob ku k’oja’ankuunsiko’on beyxano’ uti’al mixmáak u beetik ka k kon le je’elo’oba’ wa k beetik u meyajilo’ob u yaantal.

4 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

Page 7: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

5 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

U JAATS TS’ÍIBILO’OBE’ ICHIL WAKP’ÉEL NOJ JAATS TSOLA’ABIK UTI’AL CHÚUKA’AN U TÁANALTA’AL PAALAL TUMEN JALA'ACHILO'OBYÉETEL KAJNÁALO’OBTuláakal páajtalil no’ojantakNoj jaatsil A’almaj t’aanil

Page 8: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

6 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

JAATS TS’ÍIBIL 2Tuláakalo’on xi’ipalal yéetel ch’úupalale’ yaanto’on u páajtalil kuxtal je'el bix u ya’alik U Noj Mola’ayil Paalal yóok’ol, Ma unaj u yila’al tu’uxilech, mix wa xi’ipalech wa ch’úupalech je’el bix mix u chíikulal a wíinkilil, bey xano'ma’ unaj u yila’al ba’ax t’aanil ka t’anik, xano'u yila’al wa yaantech taak’ini’, a woksaj óolalil wa uti’al a taatáatsil mix wa ma’ jéejeláas u páajtalil a wíinkilali’.Jala’achile’ unaj u kanáantiko’on ma’ k péech’ óolta’al.

JAATS TS’ÍIBIL 1YÁAX JAATS TS’ÍIBPaalale’ tuláakal xi’ipal yéetel ch’úupal ma’ chúuka’an 18 u ja’abil u nojochil.

JAATS TS’ÍIBIL 4U jo’olpóopilo’ob u Noj Lu’umil México, tu peten Lu’umilo’ob je’el bix ti’ u méekta’an kaajilo’obe unaj u beetiko’ob u cha’anukta’al tuláakal u páajtalil ichil u Noj Mola’ayil.

JAATS TS’ÍIBIL 12Yaanto’on u páajtalil k a’alik ba’ax k tukultik yéetele’ k’a’abeet ka ch'a'anukta'ak le ken nukuch máako’obe’ u ya’aliko’ob bix unaj k líik’il.

JAATS TS’ÍIBIL 6Tuláakalo’on xi’ipalal yéetel ch’úupalal yaan to’on u páajtalil kuxtal. Ja’ala’achilo’obe’ unaj u beetiko’ob tuláakal u meyajil uti’al u jets’iko’ob kuxtal yéetel ma’alob klíik’il.

Noj jaatsil A’almaj t’aanilPrincipios y Medidas Generales

Page 9: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

7 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

JAATS TS’ÍIBIL 42Yaanto’on u páajtalil k’aj óoltik u tsol ts’íibil tu yóok’lal to’one’ex yaan tu áanalte’il Mola’ayil. U ala'achilo'obe' yaan u ts’áaiko’ob k’aj óoltbil ichil xi’ipalal, ch’úupalal je’el bix ichil táankelem paalalo’ob beyxano' ichil nukuch máako’ob uti’al u béeychajal u yúuchul ba’ax ku ya’alik

JAATS TS’ÍIBIL 3Jaats ts’íibil 3U k’iinil jo’olpóopilo’ob wa u nukuch máakilo’ob ku meyajtiko’ob u nu'ukbesajilo'ob kuxtal tu yóok’lal xi’ipalal yéetel ch’úupalale’ yaan uch’a’anuktiko’ob tuláakal ba’al ku ts’áaik u tojbe’’enil to’on.

JAATS TS’ÍIBIL 41Jaats ts’íibil 41Wa ichil u Noj Lu’umil México yaan u A’almaj t’aanilo’on ku jach kanáantik u tojbe’enil paalal ti’ Noj Mola’ayil Yóok’ol kaabe’ yaanto’on u yutsil t táanalta'al yéetel le je’elo’oba’.

Page 10: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

JAATS TS’ÍIBIL 24Xi’ipapal yéetel ch’úupalale’ yaanto’on u paajtalil tojbe’enil tséentale’ex, uti’al uk’ik ma’alob ja’ yéetel u táanalta’al toj óolalil. Beyxano Jo’olpóopilo’obe’ unaj u yiliko’ob u we’et’el u yúuchul ba’alo’ob ku loobiltik k toj óolalil.

JAATS TS’ÍIBIL 23Xi’ipalal yéetel ch’úupalalo’on jeejeláas k páajtalil k beetik waba’axe’ yáanto’on xan u páajtalil táanalta’al yéetel nojbe’enil meyajilo’ob, uti’al k k’amik tojbe’enil ka’ansaj xookil yéetel ka’ansaj meyajil uti’al k páajtal ma’alob k kuxtal ichil baatsilo’ob.

JAATS TS’ÍIBIL 26Tuláakal xi’ipalal yéetel ch’úupalo’one’exe’ yaan-to’on u páajtalil u táanal-ta’al toj óolalil tumen jala’achilo’ob.

Jaats a’alamaj t’aanil toj óolalil yéetel ma’alob kuxtalSalud Básica y Bienestar

8 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

Page 11: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

JAATS TS’ÍIBIL 8Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáantiko’ob k ch’i’ibalil, mixmáak ku páajtal u luk’sikto’on k k’aaba’, u tu’uxilo’ob yéetel mix u náachkuntiko’onb ti’ láak’tsilil.

JAATS TS’ÍIBIL 7Ken síijiko’one’ yaanto’on u páajtalil u ts’íibta’al tu Molayil ts’o’ok síijil je’el bix u ts’a’abal to’on k k’aaba’ yéetel tu’ux úuchik síijil.

JAATS TS’ÍIBIL 14U jala’achil pet lu’umilo’obe’ yaan u yilik táanil k páajtalilo’one’ex ti’ u jáalk'abe'nilo'on k tuukul, ti’ u jaajil k óol je’el bix ichil oksaj óolil

JAATS TS’ÍIBIL 15Yaan to’on u páajtalil k much’ikbáaj yéetel jeets’ óolil beyxano’ ilik u much'tal xi’ipalal yéetel ch’úupalal, chéen ba’ale’ yaan u yila’al ma’ kúulpachta’al u páajtalil uláak’ máako’ob.

JAATS TS’ÍIBIL 16Tuláakal máak unaj u ketik u yilik u kuxtal máak tu yotoch, u kuxtal láak’tsil, nailo’ob, u túuxtajil ts’íibil ti to’on yéetele’ u kanáantik ma’ u loobilta’al u yutsil bixo’on.

U páajtalil yaanto’ob yéetel u jáalk’abil k kuxtalDerechos y Libertades Civiles

9 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

Page 12: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

10 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

JAATS TS’ÍIBIL 13To’on xi’ipalal yéetel ch’úupapalo’one’ yaanto’on u páajtalil kaxtik, k’amik yéetel k ts’áaik k’aj óoltbil tuláakal ba’al táan u yúuchul wa ba’ax táan k tukultik, chéen ba’ale’ yaan k ilik ma t loobiltik u kuxtal uláak’ máako’ob.

JAATS TS’ÍIBIL 17Yaan to’on u páajtalil k k’amik tuláakal t’aan ku ts’aábal ojéeltbil ti’ áanalte’il, pikil ju’un, táabsaj t’aan, táabsaj wíimbail, u un’ukbesajil internet. Jach u najmalile’ tuláakal t’aan unaj uti’al toj óolalil je’el bix uti’al k jóok’ol t’aanil ichil kuxtalNukuch máako’obe yaan u yiliko’ob tojbe’enil tuláakal t’aan ku ts’a’bal k’aj óoltibil

JAATS TS’ÍIBIL 9Mixmáak ku páajtal u náachkuntiko’on, chéen ja’ali’ tu yóok’lal u tojbe’enil kuxtale’. Wa tumen leti’ob ku p’atikubá’ob yéetel táanxil najil ku kajtalo’obe’ to’one’ yaanto’on u páajtalil xíimbaltik-ilik tu ka’atúulal.

JAATS TS’ÍIBIL 5K taatáatsilo’one’ex yéetel láak’tsilo’one’exe’ yaan u páajtalil je’el bix najmalil u tsol xikintiko’on ikil u ch’a’nuktiko’ob u jejeláas páajtalil k beetik waba’ax.

Jaats A’almaj t’aanil tu yóok’lal Kaajtalil ichil baatsilo’o je’el bix uláaka’Entorno Familiar y Otro Tipo de Tutela

Page 13: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

JAATS TS’ÍIBIL 10Wa tu yóok’lal je’ex ba’axak ku yúuchule’ je’el bix wa kaja’anen tu Noj Lu’umil México yéetel a taatáatsil táanxil Lu’ume’ yaantech u páajtalil a bin a wilo’ob te’elo’ wa xan leti’ob u tal u yilecho’ob.

JAATS TS’ÍIBIL 11Jo’olpópilo’obe’ unaj u betiko’ob u we’et’el ta’aka’ambenil u bisa’alo’ob xi’ipalal yéetel xch’úupalal táanxel kaajil wa u ma’achalo’ob wa u k’á’alalo’ob. Mixmáak, mix k taatáatsil wa k na’tsil ku páajtal u bisiko’on ta’akambe’enil táanxel lu’umo’ob.

JAATS TS’ÍIBIL 20Wa ma’ kaja’ano’on ichil láak’tsilo’obe’ jo’olpóopilo’ob unaj u ts’áaiko’ob u ma’alob kananil, ba’ale’ yaan u ch’a’anuktiko’ob k ch’i’ibalil.

JAATS TS’ÍIBIL 27K taatáatsile’ unaj u líik’siko’on tubeel uti’al ma’alob kuxtal, uts tuukul, oksaj óolil, u yutsil paalalo’on yéetel ma’alo’ob bisbail, chéen ba’ale’ wa tumen taatáatsil ma’ tu páajtal u béeykunsiko’obe’ unaj jo’olpóopilo’ob u kanáantiko’ob.

11 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

Page 14: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

JAATS TS’ÍIBIL 18Tk táatáatsil yéetel natsile’ unaj u yiliko’ob k ka’asa’al xook yéetel kíik’il ma’alob. Jo’olpóopile’ unaj u yáantiko’on ken k’á’abeetchajak to’on.

JAATS TS’ÍIBIL 19Jaats ts’íibil 19Jo’olpóopile’ unaj u kanáan-tiko’on uti’al ma’ k loobilta’al kuxtal, ma’ sen k ts’a’abal meyaj, ma’ u beeta’al k’aas ti’ k wíinkilal, mix wa tumen ta-atáasilo’ob wa uláak’ máako’ob beetik to’on.JAATS TS’ÍIBIL 21

Wa yaan k ch’i’ibalil taak paalalkúuntiko’one’ yaan u yoksaj óoltiko’obe’ ma’alob kuxtalile’ leti’ le jach k’a’anano’.Yaan u éejenta’al tumen k láako’ob beyxano ajp’ísaj óole’ yaan u k’ubik u ts’íib ju’unil ku béeychajal.

JAATS TS’ÍIBIL 25Wa tumen táan a táanalta’al ichil majan otochil wa najil ts’áake’ unaj u yila’al maantats’ bix yanikech wa táan u toojtal a wóol uti’al u yila’al tu beelil táan u yúuchul.

12 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO

Page 15: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

A K’ÁAT WÁAJ A K’A’AYTIK U PÁAJTALILO’OB KUXTAL

MUCH XEEN TU MOLA’AYIL MÉEKTA’AN KAAJ DIF MUNICIPAL

Mola’ay Lu’um k’a’ayajilRed Nacional de [email protected]

Page 16: CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO€¦ · 2 / CONVENCIÓN SOBRE LOS DERECHOS DEL NIÑO JAATS TS’ÍIBIL 34 Jo’olpóopilo’obe’ yaan u kanáan-tiko’on uti’al ma’

Correo: www.difcampeche.gob.mx