Cuaderno de Trabajo 1, Ciencias Sociales, Quinto Grado, Segundo Ciclo de … · 2020. 8. 12. ·...
Transcript of Cuaderno de Trabajo 1, Ciencias Sociales, Quinto Grado, Segundo Ciclo de … · 2020. 8. 12. ·...
-
Cuaderno de Trabajo 1, Ciencias Sociales, Quinto Grado, Segundo Ciclo de Educación
Básica es propiedad de la Secretaria de Educación, fue elaborado en el marco de la
Emergencia Nacional COVID-19, en respuesta a las necesidades de seguimiento al
proceso enseñanza aprendizaje, en centros educativos gubernamentales de Honduras, C.
A.
Presidencia de la República
Secretaría de Estado en el Despacho de Educación
Subsecretaría de Asuntos Administrativos y Financieros
Subsecretaría de Asuntos Técnico Pedagógico
Dirección Departamental de Educación de Colón
Dirección General de Modalidades Educativas
Subdirección General de Educación para Pueblos Indígenas y Afrohondureños
Autoría
Dirección Departamental de Educación de Colón
Revisión técnica-gráfica y pedagógica
Dirección General de Innovación Tecnológica y Educativa – SE
Traducción
Lirian Mildred Eude Gabriel
Diseño y Diagramación
Yadira Yaneth Figueroa Alvarenga
Eleazar Tomé Escobar
©Secretaría de Educación
1ª calle, entre 2ª y 4ª avenida de Comayagüela, M.D.C.,
Honduras, C.A.
www.se.gob.hn
Cuaderno de Trabajo 1, Ciencias Sociales,
Quinto grado, Segundo Ciclo de Educación Básica
Edición única 2020
DISTRIBUCIÓN GRATUITA – PROHIBIDA SU VENTA
http://www.se.gob.hn/
-
Presentación
Niños, niñas, adolescentes, jóvenes, padres, madres de familia, ante la
emergencia nacional generada por el Covid-19, la Secretaría de
Educación, pone a su disposición esta herramienta de estudio y trabajo para
el I, II y III ciclo de Educación Básica (1° a 9°grado) que le permitirá continuar
con sus estudios de forma regular, garantizando que se puedan quedar en
casa y al mismo tiempo puedan obtener los conocimientos pertinentes y
desarrollar sus habilidades.
Papá, mamá y maestro le ayudarán a revisar cada lección y les aclararán
las dudas que puedan tener. Su trabajo consiste en desarrollar las
actividades, ejercicios y que pueden llevarse a cabo con recursos que se
tengan a la mano y que se le plantean en la cartilla, de forma ordenada,
creativa y limpia, para posteriormente presentarlo a sus maestros cuando
retornemos al Centro Educativo.
Secretaría de Estado en el Despacho de Educación
-
1
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
Lisin numba 1
Asla iwanka bara tasba ilk piska nani.
Smalkanka lalka: ¿Tasba lilka ba dia sa?
Isplain munisa tasba lilka tanka ba, an ani kat nit sa tasba pista tara upla
iwiba tanka briaia.
Pliki kaisna:
Wan wis: ¿Dia takbia yawan upla baku wan tasba lilka ba kakaira apia sa
kaka?
R//______________________________________________________________________
________________________________________________________
¿DIA BA TASBA LILKA?
Tasba lilka bila ba sika Grik bila wina balan
Geo ba tasba bara Grafe ba turka ulbaia.
Bamna Tasba Lilka ba sika sins kum tadi
munisa plis sat sat nani dukiara, dus ailalka
bara ba dukiara, taim satka nani bara ba,
an sin upla nani iwi ai warkka sat sat dauki
ba dukiara sin wal praki sa.
¿Tasba lilka?
Taim ailara,Tasba lilka sinska tadi muni nani ba
witin nani ai warka kumi brikanba tanka pliki
ulbi bara map nani paskaia bara baku tasbaa
lilika nani sakai, bawina, ai warka nani ba kau
tara taki wan.
-
2
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
Wark numba 1
Paskankaba laki kaiki bara wan wis
¿Dia dukia nani naha paskankara nara sa?
¿Ani dukia nani ba upla nani warkka sa?
Tasba paskanka nani
________________________________________________________
________________________________________________________
Upla nani warkka
________________________________________________________
________________________________________________________
Tasba lilka sinska ba tadi munisa diara sat sat tasba bilara takiba bara upla
naha asla iwaya tanka sin.
Baku sin, tadi muni laki kaiki sa dia sat iwanka iwi sa upla nani ba, baku sin
upla nanira yan tanka brisa ai pliskaba nahki sa, ai kuntrikaba nahki sa bara
kuntri sut walba nahki sa.
Wark numba 2
Makanbanka kau munhta tanira ba, turka kasakba ulbi yas.
1. ¿Ani wina balan Tasba Lilka turkaba?
2. ¿Dia dukia nani dukiara aisisa Tasba lilka sinkaba?
3. ¿Dia nina yabisa tasba lilka kulka dimi uplika nanira?
4. Dia sat dukia nani tadi munisa tasba lilka sinska laka ba?
-
3
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
Lisin numba 2
Smalkanka lalka: Tasba lilka instrumintka nani
Luki pliki ba: Tasba lilka sat sat paskanka ba
Pliki kaisna: ¿Nahki sipsa yawan wal iwi tasbikana kau klir tanka kaikaya
sipsa?
______________________________________________________
______________________________________
Dia instrumit ka nani yus munisa tasba na
kaikaia dukiara?
______________________________________________________
__________________________________________
Tasba lilka sinska tilara instrumint nani sin manas yus munisa, kan baha
instrumintka wal kau aiska tanka brisa, il tara nani ba, bara tasba tanhta ba
sin kau pain tanka brisa.
Tasba paskanka raunka/ krukmika: baku lika sipsa tasba ba aiska
wan nakrani kau klir kaikaya, bara sin paskanka piska tara nani sut, kabu, ki
nani sut.
-
4
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
Map: baha sika tasba paskanka aisla tanhtikaba. Map ba yus munisa tasba
lilka tara naniba, bara sin tadi munisa upla naniba anira iwisa bara sat
warkka dauki mauhwisa.
Pura tani wina lilka alkan nani.
Baha lilka nani sika lilka alkan sa
abiun pura wina.
Pura tani wina satilitni lilka alkan
nani:
Satilit wina alkan lilka nani ba lika
kau kasak klir pali sa, kan baha nani
siki kasbrikara misin nani suni wal
aiska lilka nani ba alkisa.
Wark numba 3
lilkana kaiki uls.
Pura wina alkan lilka
-
5
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
➢ Lilkanara kaiki diara kakaira wal nina uls
R//_______________________________________________
➢ Dia dukia nani laki kaiki ulbaya sipsa naha lilkana wina.
R//_______________________________________________
Lisin numba 3
Smalkanka lalka: Tasba lilka sinska knaya wina ilp muniba
Luki pliki ba: Ulbi bara tanka briaya tasba lilka ba sins baku, dia instrumintka
yus muniba, sins nani wali ta baiki nani ba, bara sin lukanka tihuka ba.
Pliki kaisna: mani ba wins kati bara yahba katira slilma nani ba ibin wina
kahwi baku kaikisa. ¿ Baha nani dukia tadi muni uplika nani ninaba nahki
makisa?
R//
Lan Takisna:
Tasba lilka sinskaba sika wahbi saki bara tiuhkara dimi laki kaikisa Geografo
nani bui.
Sins wala nani tasta lilkara ilp muni ta baiki nani ba:
Tasba lilka alki kaiki nani bam: baha sinska ba tadi munisa paskanka nani
ban wibia kaka: dus nani, kabu, taim, tasba yarika bara il langnika nani
sut dukiara ulbisa.
Tasba lilka bara upla nani wal tadi muniba: baha sinska sika tadi munisa
upla nani ba anira iwiba, an iwisa, bara dia dukia nani dauki iwisa. Bara
-
6
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
sin laki kaikisa nahki upla naniba pawi auya taim nani lui auya bara, baha
nani sat lukanka bara sinska tadi muni plikisa.
Tasba lilka bara lalah wal praki ba: naha sinskaba tadi munisa nahki upla
nani ba tasbara diara nani bara ba wal praki ai warkka nani ba dauki
rayasa.
Tasba lilka bara pulitik wal: naha sinska ba tadi munisa tasba baikanka
tara nani ba dibait munansa pis kau sirpi nanira.
Tasba lilka bara rayaka wal prakan ba: naha sinska sika tasba aiskara
rayaka nani sut bara anira tasbikara bara ba laki kaikisa.
Wark numba 4
Sim kalatka wal pink muns ani ulbankaba lukanka wal kumi briba
GEOGRAFIA FISICA GEOGRAFIA HUMANA
UBICACIÓN DE LA POBLACION CLIMAS
RECURSOS Y COMERCIO GEOGRAFIA ECONOMICA
GEOGRAFIA POLITICA RELIEVE
LIMITES FRONTERIZOS
GEOGRAFIA BIOLOGICA ANIMALES Y PLANTAS
-
7
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
Lisin numba 4
Smalkanka lalka: Tasba sinska
Lukanka plikiba
Isplain munisa tasba lilka sinska ba ani kat tara, bara nitsa upla nani iwi
tasbika naniba tanka plikisa.
Tasba munhta piska nani:
Tasba munhta ba pliska matsip brisa:
1. Tasba munhta mitilka paliba,
2. Tasba munhta kau purkika
3. Tasba purkika pali
4. Tasba purkikara li nani bar aba
5. Tasba purara kasbrika, pasa bara klauts nani ba
Lan takisna:
Klakan kaba: tasba aiska pura
prakanka an madikansa nin pali
1% aiska pali ba wina, an ba
prakanka kau tanta sa; ai wirh
kaba briba lika 20 an 40
kilumitrusai tihkara
Nukliu:barasa tasba mitilkara an
aibanh wanka bara lika 15%
tasba aiska ba wina. Ai
paswansa aian an nikil wal.
-
8
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
Wark numba 5
Instrucciones: Sain kum dauks ani tasba munhta piska dukiara aisisa kaka.
• Baha tasbila piska ba sika kau silpi,
bara tasbikaba il kraskira tasbika wal
paskansa___________________________
• Tasba piska kau munhtara bara kau
lapta ba___________________________
• Baha piskabara miniral satka ailal
bara sa______________________
Lisin numba 5
Smalkanka lalka: Sauhkanka tara nani.
Lukanka plikiba: Pliki sakisa tasba lilka pulitikkara ta baiki sinska nani,
bara kau tihuka nani isplain muni sinska nani sut praki trai munisa patka
nani ba wapnika mankaia dukiara. Kan upla yawan tasbara iwi nani ba
trabil ail brisa, tasba lainkara bara tasba sauhkan sin.
Pliki kaikisna
¿Dia sat sauhkanka tara nani pliskamra takan sa?
R//___________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
-
9
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
¿Las taim nanira ani sauhkanka
nani mita kau tawankamra
sauhkan/ ambuk munan?
R//:_____________________________________________________
__________
Sauhkanka sat sat nani: baha nani ba sika tasbara sauhkaya karnika tara
brisa, ban wibia kaka, prari nani baku, tasba nitban karna nani, kabu wina
rip tara aipaswi bal wan sauhki tiki nani ba.
Tasba munhta wina Sauhkanka nani
Naha nani trabilka ba tasba munhta wina bal takisa, ban wibia kaka tasba
nikban, kabu munhta sasarbrika wal rip tara aipaswi ba, bara sin il kraskira
nani lapta taki ami nani ba sin.
Kasbrika tani wina sauhkanka nani
Baha nani sika kasbrika pura wina sauhkanka taki nani ba, ban wibia kaka:
Prari nani baku, pasa karna krawi, li ahwi, lapta karna ami diara rayaka nani
sut laki ikiba, ban kau sauhkanka wala nani bara sa.
-
10
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
Lisin numba 6
1- Mark kumni sain muns, ani sauhkanka nani kaikisma ba wina
pliskamra ambuk munan saba.
2- Taun bilara upla
kumra pliki wals dia muni
wan pliskana uba lap
karhna ami saba
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
________________
3- Ulbi yas kainara mamkabi ba:
¿Dia muni tanka briaia nitsa wan kuntrira sauhki sauhki nani ba
dukiara(prari, lisambra, tasba nikban)
R//________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________
-
11
ASLA ÎWANKA SINSKA LAKA
4- Nahki swakwi takaia tanka wal kum ulbi yas, sampla wal kum ba satka
taimra
Riesgo
natural Medida de prevención
Lî karnika
wal sikbi
saki ba
1. 2.
Prâri
1. 2.
-
Cuaderno de Trabajo 1, Ciencias Sociales,
Quinto grado, Segundo Ciclo de Educación Básica
Impreso y publicado por la Secretaría de Educación
en el marco de la emergencia nacional COVID-19
Tegucigalpa, M.D.C., Honduras, C.A.
2020