Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular...

26
Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge cardiovascular pre-participatiu (cal? a qui? com?) Pau Vilardell Rigau 30/11/2018

Transcript of Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular...

Page 1: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Curs de formació continuada:

Cor i Esport

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

(cal? a qui? com?)

Pau Vilardell Rigau

30/11/2018

Page 2: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Introducció

Dimensió del problema La Mort Sobtada Cardíaca (MSC) a joves <40 anys (població general) amb

una incidència 0.5 - 2 esdeveniments/ 100.000-any.

35-150 esdeveniments/any a Catalunya.

1ESC Guidelines 2015 Prevention of SCD

Page 3: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

Incidència anual en esportistes 1:80.000-100.000

La MCPH/MAVD es poden detectar amb ECG

(>80%).

L’ECG és simple, barat, ràpid i reproduïble.

Antonio Puerta (28/08/2007)

1Van Brabandt et al BMJ 2016;353:i1156 / Corrado et al JACC 2008;52(24):1981-9

La mort sobtada cardíaca associada a

l’esport genera un gran impacte social.

Page 4: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

Corrado et al

Regió de Veneto

1979-2004

Cribratge CV obligatori amb ECG +

història clínica/EF.

Maron et al

Regió de Minesota

1980-2006

Cribratge CV amb història clínica i EF

exclusiva.

1Maron et al. J Am Coll Cardiol. 2015 Dec 1;66(21):2356-61.

Page 5: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

1Van Brabandt et al BMJ 2016;353:i1156

Page 6: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Què és un esportista?

Individu de qualsevol edat, amateur o professional, que realitza exercici físic de

forma regular, independentment de si es tracta d’esport competitiu1.

1EHRA Position paper 2017 Mont et al https://doi.org/10.1093/europace/euw243

Page 7: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Quina tècnica de cribratge està indicada en esportistes?

Prova d’esforç convencional

El nombre de morts previngudes és menor al nombre de mort per cateterisme.

Ecocardiografia transtoràcica

Ús de protocols de cribratge de 2-5 minuts, generant una multitud de diagnòstics de valvulopaties menors, sense augmentar el diagnòstic de miocardiopaties respecte el ECG.

Holter ECG 24 hores-7 dies / Dispositius implantables > 2 anys

Ineficiència diagnòstica de forma massiva per molt baixa sensibilitat.

Altres modalitats d’imatge cardíaca (TC cardíac, RMN cardíaca)

S’utilitzen exclusivament si presència de símptomes o alteració a les proves de cribratge cardiovascular pre-participatiu inicial.

1Mont et al. 2017 Eur J Prev Cardiol. 2017. 24(1):41-69.

Page 8: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Anamnesis i EF

Ús del qüestionari de 12 punts de la AHA.

Molt baixa sensibilitat.

ECG

Alt valor predictiu negatiu.

S’ha reduït la taxa de falsos positius amb l’ús dels criteris internacionals (“Seattle”).

Cost-efectiu.

1Mont et al. 2017 Eur J Prev Cardiol. 2017. 24(1):41-69.

Quina tècnica de cribratge està indicada en esportistes?

Page 9: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Metanàlisis de 15 estudis amb 47.137 esportistes.

La sensibilitat del ECG va ser major a anamnesis/EF.

La miocardiopatia més diagnosticada va ser la MCPH.

L’ECG va ser l’estratègia de cribratge cardiovascular pre-participatiu més efectiva.

1Harmon et al. Journal of Electrocardiology 48 (2015) 329-338

Page 10: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

A favor del ECG

Barat, accessible i reproduïble.

Major sensibilitat que història clínica i

exploració física.

Anormalitats ECG en >80% de MCPH i

MAVD.

Criteris internacionals (Seattle) s’han

estandarditzat i simplificat.

En contra del ECG

El benefici del cribratge ECG només

observat a la cohort italiana (Corrado).

Els esportistes desenvolupen alteracions

ECG que imiten a miocardiopaties.

Provoca desqualificacions innecessàries a

esportistes (impacte psicològic).

Provoca un sobrecost sanitari fent proves

complementaries innecessàries a atletes

sans.

1Mont et al. 2017 Eur J Prev Cardiol. 2017. 24(1):41-69.

Page 11: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia
Page 12: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

A nivell espanyol

Cribratge cardiovascular amb ECG a 1220 esportistes del 2006-2008.

7.4% (n=90) van requerir proves addicionals, només 15 per anamnesis/EF.

Es va detectar MCPH en 2/90 esportistes.

1Hevia et al Br J Sports Med 2011;45:776-779 / María Martin et al Rev Esp Cardiol 2008;61(4):426-9

Cribratge cardiovascular amb ECG a 825 futbolistes l’any 2006.

7% (n=61) van requerir proves addicionals. 35 alteracions de la repolarització.

8 BBD.

4 alteracions de voltatge.

4 patró de preexcitació (WPW).

1 QTc “borderline”.

5 desviacions de l’eix a la dreta.

4 extrasistolia ventricular.

Es va detectar MCPH en 2 esportistes.

Page 13: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

A nivell català

600.000 esportistes federats.

2.500 esportistes d’alt rendiment.

1.400.000 persones amb activitat esportiva.

1Sitges et al. Apunts Med Esport.2013;48(177):35-41

1

2

3

Page 14: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

A nivell català

ECG i ecocardiografia, eines més eficients; anamnesis amb qüestionari menys.

1Grazioli et al Eur J Prev Cardiol. 2017 Sep;24(13):1446-1454.

Page 15: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

Una crítica habitual al cribratge CV és que l’ECG té l’alta taxa de falsos +.

Per reduir aquesta taxa, s’han definit uns criteris internacionals.

CRITERIS DE “SEATTLE”

1Drezner JA et al. Br J Sports Med 2013;47:122-124.

Page 16: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

A qui? A la població jove en general...

Molt baixa taxa de detecció de cardiopatia pre-existent a alumnes Japonesos (0.02%-0.04%).

1986 1987

1ESC Guidelines 2015 Prevention of SCD

Page 17: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

A qui? A la població jove en general...

Cribratge cardiovascular amb ECG a 18.476 homes militars de Singapur de 19 anys del 2008-2009.

7% (n=1285) requerien proves:

782 voltatges augmentats (HVE).

163 desviació de l’eix del QRS.

19 patró Brugada.

25 patró de preexcitació (WPW).

31 QTc allargat.

Diferències ètniques rellevants.

1Ng et al. Europace 2012;14:1018-1024.

Ecocardiografia (sospita de MCPH)

90 ecocardiografies patològiques:

70 prolapses de vàlvula mitral.

8 aorta bicúspide.

6 aneurismes interatrials.

3 FOP/CIA

1 MCPH / 1 “zona gris”.

1dilatació del VE.

Page 18: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

79%

A nivell català

Cribratge cardiovascular amb ECG a estudiants de 2n d’ESO dels instituts del Pla de

l’Estany (13 a 15 anys) entre 2009-2017.

Page 19: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

29% troballes ECG

El 66% (n=612) no s’havia realitzat un ECG previ.

El 52% (n=487) es considera esportista.

El 0.3% (n=5) va presentar cardiopatia preexistent:

1 aorta bicúspide, 1 prolapse mitral, 1 síndrome WPW, 1

fístula coronaria i BAV 2n grau Mobitz I simptomàtic.

1Vilardell et al. Rev Esp Cardiol 2018. Oct 1.

2%

Page 20: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

Zeke Upshaw (26/03/2018) Des del 2006 la NBA obliga a un cribratge cardiovascular amb anamnesis, EF, ECG i ecocardiograma.

Un ECG no pot ser una assegurança

de vida, davant una mort sobtada,

ACTUA!

Page 21: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

Estudi canadenc sobre MSC durant l’esport a joves de 12-45 anys (2009-2014).

74 MSC durant l’esport d’entre 3825 MSC.

Incidència de 0.76 esdeveniments/100.000 esportistes competitius-any.

Només es va detectar MCPH a 2 esportistes competitius.

1Malhotra et al NEJM 2018.379;6.524-534.

Page 22: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Cribratge cardiovascular pre-participatiu

Cribratge a 11.168 joves futbolistes al Regne Unit

(1996-2006).

42 futbolistes amb cardiopatia associada a MSC.

8 èxitus per MSC (7 miocardiopaties però 6 amb

screening negatiu).

Mitjana de temps entre cribratge i mort: 6.8 anys.

1Landry et al NEJM 2017.377;20.1943-1953.

Page 23: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Com optimitzar els cribratges actuals

Millorar el cribratge cardiovascular amb ECG amb:

Ús de criteris de “Seattle” Més especificitat.

Lectura dels ECG per cardiòlegs experts.

Logística amb circuits simples i flexibles.

1Brosnan et al Br J Sports Med. 2014;48:1144-50 / Mont et al. Eur J Prev Cardiol. 2017. 24(1):41-69.

La identificació dels individus de major risc permet:

Evitar proves innecessàries i sobrecost sanitari.

Reducció de l’estrès psicològic associat.

Reducció de desqualificacions innecessàries.

Page 24: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Prevenció de la MSC

Formació de RCP bàsica a la població

1Brosnan et al Br J Sports Med. 2014;48:1144-50 / Mont et al. Eur J Prev Cardiol. 2017. 24(1):41-69.

Recerca i registres sobre la mort sobtada

cardíaca

Estratègies de

prevenció de

la MSC

Regions cardioprotegides (DEA)

Cribratge cardiovascular preparticipatiu

Àmbits

d’actuació

Page 25: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Conclusions

El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més

efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

acceptada per ESC), els altres tests diagnòstics estan descartats

com a cribratge inicial.

No hi ha suficient evidència en realitzar un cribratge pre-

participatiu massiu a la població general de joves.

Cal cercar la població de major risc per optimitzar

l’efectivitat del ECG com a cribratge cardiovascular pre-

participatiu.

Page 26: Curs de formació continuada: Cor i Esport Cribratge ... · El cribratge cardiovascular pre-participatiu amb ECG és més efectiu que l’anamnesis i EF en esportistes (estratègia

Curs de formació continuada:

Cor i Esport

[email protected]