Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza - edebe.com · eta bihotza argitzea, batetik, eta, bestetik,...

Euskara eta Literatura1., 2., 3. eta 4. mailakDerrigorrezkoBigarren Hezkuntza

124649_Lengua_ESO_eus.indd 1 03/02/16 17:48

3

Heziketak den-dena aldarazten duZenbait gauza aldatu egiten dira; beste zenbait, ordea, ez. Heztea munduko lanbiderik zoragarriena da oraindik. Gure zereginak ere, betiko berak dira: gazteenen burmuina eta bihotza argitzea, batetik, eta, bestetik, gazteengan jakin-mina, talentua, arrazoitzeko gaitasuna, sormena, elkartasuna nahiz gizatasuna sorraraztea. Beste modu batez esanda, gazteak gidatzea eta laguntzea, beren baitako onena eman dezaten.

Zerbait ari da ikasgeletan ernatzen. Mundua aldatzen ari da eta, beraz, irakasteko modua ere bai. Gauzei beste alderdi, beste ikuspegi batetik begiratzeko garaia da. Aniztasuna hobeto baliatzen duten pedagogiak sortzen dira, hots, irakaskuntzari gazteen talentu-ugaritasunetik heltzen dioten pedagogiak. Hori guztiori errealitate gero eta konplexuagoaren ondorio da: gero eta garrantzi txikiagoa du buruz ikasteak eta, aldiz, gero eta ezinbestekoagoa da ulertzea.

Giltzan lehen lerroan gaude, irakasleengandik gertu-gertu. Iraultzatxo itzel hori egiten laguntzen diegu eta, horretarako, tresna pedagogiko egokiak jartzen dizkiegu eskura. Ireki ditzagun leihoak elkarrekin eta utz diezaiogun argiari barruraino sartzen. Ikasle guztiak ilusioz eta irrikaz blaitzea proposatzen dizugu. Izan ere, heziketak den-dena aldarazten du.


5

Talentuaren gakoak ............................................................................ 6 Euskara eta Literatura ........................................................................ 8 Aurkibidea: Euskara eta Literatura ......................................................10 Nolakoa da Euskara eta Literatura liburua? .........................................14 Zure neurriko tresnak ........................................................................16 Zure espazio pertsonala edebé n .................................................18 Zure espazio pertsonala / Ikaslea edebé n ....................................19 Zure espazio pertsonala / Irakaslea edebé n ................................ 20 Ikastaldearen kudeaketa edebé n ................................................ 21 Zergatik aukeratu giltza? ................................................................. 22 Jarrai dezagun harremanetan ........................................................... 23Au

rkib

ideA


6

Talentuaren gakoak

+ + +

Pentsatzen ikastea Problemak ebaztea Ekimen ekintzailea

Hauek dira pentsamendu-errutinak eta -trebetasunak erabiltzea proposatzen duten jarduera batzuk: pentsamendua buru-mapen bitartez antolatzea; hipotesiak garatzea taldean, eta proban jartzea; ikasleak animatzea galderak egitera, ideia-jasetan parte hartzera edo ikuspuntu desberdinak defendatzera; ikasgelan gai bat landu aurretik eta ondoren zer pentsatzen duten jasotzea...

Sormena garatzen denean, ikasleak prestatzen dira eguneroko bizitzako arazoei malgutasunez aurre egiteko, betiere aukera guztiak kontuan izanik. Berritzen eta beste talentu batzuk lantzen laguntzen die, eta galderaren erantzuna bistakoa ez denean, amore ez ematen. Munduaren ikuspegi aberatsagoa eta konplexuagoa izaten ere laguntzen die.

Ekintzailetza da, zentzu zabalean, “ideiak ekintza bihurtzeko gaitasuna”. Funtsezko bi ezaugarri behar ditu: jarrera aktiboa, zehaztu denetik harago joateko, eta irmotasuna, zehaztu diren helburuak lortzeko.


7

+ +

Emozioak heztea

Nork bere emozioak menderatzea ezinbestekoa da helburuak lortzeko, zereginak betetzeko, besteekin harremana izateko, eta, azken batean, bizimodu orekatu eta osoa izateko.

Emozionalki inteligenteak diren pertsonek errazago egiten diete aurre eguneroko bizitzako oztopoei.

Lankidetzan aritzen ikasi

Kooperazioa lantzean, norberaren eta gainerakoen ikaskuntza areagotzen da. Ikasleek beren ideiak defendatzen eta gainerakoenak baloratzen ikasten dute. Bestalde, ikasleek planifi katzeko, komunikatzeko eta gatazkak ebazteko duten trebetasuna hobetzen da. Irakasleak proiektu kooperatiboak balia ditzake ikusteko ikasleek elkarrengandik ikasten dutela, helburu berak dituztela, elkarrekin hitz egiten dutela eta beren prozesua aberasten dutela.

Gizarte-proiektuakHezkuntzaren arrakasta da gizartea hobetzeko gai diren herritar onak heztea.Hezkuntzak, gizarte-zerbitzuarekin lotzen denean, ezagutza, esperientzia eta zentzua ematen ditu, eta errealitatea aldatzen du. Irudi batek mila hitzek baino gehiago balio dutela esaten da, eta guk uste dugu esperientzia batek mila irudik baino gehiago balio duela.


8

ikas

lea

eusk

ara

eta

Lite

ratu

ra euSkArAeTA LiTerATurA

Irakurmen-proposamenak, PIRLS sisteman oinarrituak.

Sorkuntza-proposamenak unitate guztietan, testu- edo literatura-tipologiaren ardatzekin erlazionatuta. Proposamen horien helburua da hizkuntza-konpetentzia lantzea eta hobetzea, sormenaren eta jolasaren bidez, alderdi formalei hainbesteko pisurik eman gabe eta ikasleei aukera emanez, hizkuntzarekin esperimentuak egiteko eta jolasteko eta sormena adierazteko, ahozko nahiz idatzizko ekoizpenen bidez.

Ahozko testuen proposamenak unitate guztietan. Testuen inplementazioa hainbat tipologiatan eta arlo desberdinetan (familiartekoa, akademikoa eta soziala).

Arreta berezia jartzen da talde-lanean, ekintzailetzan eta baliabide digitaletan.

Hizkuntzari buruzko hausnarketak, konpetentziak lantzeko testuinguruetatik abiatuta.

Proiektu eraldatzaile baterako gakoak


9

ikas

lea

eusk

ara

eta

Lite

ratu

raIkaslearen liburua

iSbN: 978-84-8378-321-4 iSbN: 978-84-8378-398-6 iSbN: 978-84-8378-323-8 iSbN: 978-84-8378-399-3iSbN: 978-84-8378-321-4


11

ikas

lea

eusk

ara

eta

Lite

ratu

raAurkibidea: Euskara eta Literatura 2Aurkibidea

DBH-2 ENTZUN ETA HITZ EGIN

IrAkUrrI, sENTITU, sorTU!

Aplikazioa

New Yorkerako bidaia

Jon Maiarekin

kantu eta kontu

18.-19. or.

210.-35. or.

336.-51. or.

IrAkUrrI ETA ULErTU

Lotsa eta Haserrea Jarraibide-testuak

Atlas sentimentala Paisaien deskribapenak

Zaharregia, txikiegia agian Abestiak

Ahozko literatura

Estilo-baliabideak

Kopla zaharrak

Errima

ngietorri

Historia istorio

Bertso-saioa

1 + 1 = 1

7108.-123. or.

8124.-139. or.

9140.-155. or.

Ilargiaren alaba Azalpen-testuak

Skaters Argudio-testuak

Mystikal Zinema-gidoiak

Kondairak

Bertsolaritza

Zuberoako maskaradak

Nire autobiografia

Animalix

Urrutiko kronikak

456.-71. or.

572.-87. or.

688.-103. or.

Boy (Haurtzaroko kontakizunak)

Autobiografiak eta biografiak

Behi euskaldun baten memoriak Herri-ipuinak

Txikleen gerra Kronikak

Pastoralak

Alegiak

Baladak

(6.-7. or.)

Monografikoa III Euskara eta teknologia berriak (156.-159. or.)Ikasturte-amaierako proiektua

Monografikoa II Euskararen jatorria eta bilakaera (104.-107. or.)

Monografikoa I Ahozko komunikazioa (52.-55. or.)

AZTErTU ETA sorTU

HAUsNArTU EkIN

Pr

oB

AZ

Pr

oB

A

Norekin eta Zerez/Zertaz

Perpaus bakunak

Aditza: agintera

Hitzen zehaztasuna

Izan ezik eta ez ezik

Adjektiboak

Noren eta Nongo

Aditza: indikatiboa

Izenondoak sortzeko bideak

Konparazio-perpausak

Izena

Eremu lexikoa eta eremu semantikoa

Asko, handi eta oso

Jarraibideak emateko telebista-saio bat egin

Autobiogeografia idatzi

Abesti bat idatzi

Antolatzaileak I

Juntadura hautakaria

Bera eta berdinaKalko okerrak: berri eta desberdin

Perpaus aurkariak

Maila-aditzondoak eta iritzi-aditzondoak

Aditza: baldintza

Testu-antolatzaileak II

Bat-batean, behinik behineta batik bat

Galdegaia

Alborakuntza

Aditza: ahalera

Onomatopeiak

Aurkezpen bat egin

Argudio-testu bat idatzi

Film labur bat filmatu

Non eta Nondik

Adberbioak

Denborazko perpausak

Toponimoak

Jentilizioak

Estilo zuzena eta zehar-estiloa

Determinatzaileak

Perpaus konpletiboak

Eremu semantikoa: animaliak

Kalko okerrak: -a eta bat

Izenordainak

Emendiozko juntadura

Kalko okerrak:

aditz-aspektua

Biografia bat idatzi

Alegia bat idatzi

Kronika bat idatzi

Pr

oB

AZ

Pr

oB

AP

ro

BA

Z P

ro

BA

Eranskina

HITZAk IkAsI

Eranskina

Eranskina


13

ikas

lea

eusk

ara

eta

Lite

ratu

raAurkibidea: Euskara eta Literatura 4Aurkibidea

DBH-4 ENTZUN ETA HITZ EGIN HAUSNARTU EKIN

PR

OB

AZ

PR

OB

A

Diskurtsoaren elementuak

Telebistako eztabaida bat

On-line hiztegiak. Euskalbar... elkarrizketa

18.-25. or.

226.-43. or.

344.-61. or.

Azalpen-testua

Erreportajea

Argudio-testua

Hedabideetako testuak: iritzi artikuluak

Azalpen-testua

Komunikazioa, teknologia berrien bitartez

Gai bat azaldu kamera aurrean

Eztabaida arautua

Sare sozialen inguruko azalpena eman gaztetxoagoei

ngietorri

Musika hil da!

Euskara gizartean

Publizitatea 24 orduz

7156.-173. or.

8174.-191. or.

9192.-209. or.

Kritika

Euskalkiak

Kartelak

Instituzioen kanpainak

Maileguen idazkera

Kalko okerrak I

Eremu semantikoa: aisia

Euskalkiak

Izen-sintagma (berrikusketa)

Kalko okerrak II

Partikula eta hitz batzuen idazkera (berrikusketa)

Kontzertu baten kritika

Mahai-ingurua

Publizitate kanpaina gazteak herrira ekartzeko

Lanari buruzko elkarrizketa

Arazoak...norenak?

Zein da zure dieta?

480.-97. or.

598.-115. or.

6116.-133. or.

Aurkezpen-gutuna eta lan-eskaera

Administrazioari gutuna

Txostena

Perpaus kontzesiboakDeklinabidea (berrikusketa)

Eremu semantikoa: lanbideakZentzu anitzeko aditzak

Noiz -a , noiz batPerifrasiak eta moduzko partikulak

Aditz arazleak

Mendeko perpausak (berrikusketa)

Puntuazio-ikurrak

Esamoldeak

Lan-elkarrizketa

Gutuna idatzi zerbait eskatzeko

Ikasleen elikadurari buruzko txostena

PR

OB

AZ

PR

OB

AP

RO

BA

Z P

RO

BA

(6.-7. or.)

Literatura (134.-151. or.) • Gazte-literatura

Literatura (62.-79. or.) • Zer da literatura? Zer ez?

• Generoak• Narratiba

• Poesia• Antzerkia

AZTERTU ETA KOMUNIKATU

Monografikoa Ikasteko teknikak (152.-155. or.)

Literatura (210.-227. or.) • Ahozko euskal literatura

• Bertsolaritza• XXI. mendea

Proiektua (228.-233. or.)

Testu-antolatzaileak (1) Helburuzko perpausak

Aditza:berrikusketaAtsotitzak

Testu-antolatzaileak (2) Kausazko perpausak

AditzaEremu semantikoa: usteak, iritziak...

Zenbait aditzen erregimenaOndoriozko perpausak

Eremu semantikoa: elektronika, informatikaInterjezkioak


14

Nolakoa da Euskara eta Literaturako liburua?eu

skar

a et

a Li

tera

tura


15

Nolakoa da Euskara eta Literaturako liburua?

eusk

ara

eta

Lite

ratu

ra


16

Irakaslearen gida, talentua sustatzeko eta ikasgela dinamizatzeko behar duzun guztiarekin.

Programazioa etaorientabide didaktikoak

• Proiektuaren gakoak.• Baliabideak, programazioa eta ebaluazio-errubrika (unitateka).• Ekintzailetza-proiektua (orientabideak).• Ikaslearen liburuko jardueren erantzunak.

Material osagarria• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa eta sakontzekoa).• Ebaluazio-baliabideak (hasierakoa, amaierakoa, fi txak unitateka,

portfolioa, edukien lorpenaren behaketa, ebaluazio-txostena).• Konpetentziak (fi txak unitateka, konpetentzien amaierako

ebaluazioa).• Ikaslearen liburuko entzungaien testuak.

iraka

slea

eusk

ara

eta

Lite

ratu

ra Zure neurriko tresnak


17

Programazioa eta orientabide didaktikoak. Material osagarria

eusk

ara

eta

Lite

ratu

raira

kasl

ea


18

Zure espazio pertsonala

Ikasleentzat eta irakasleentzat bereziki atondutako eremu bat, behar dituzun eduki eta baliabide digital guztiak eskura izan ditzazun.

• Ikasleek beren ikaskuntza-prozesuan behar duten guztia.

• Lana errazten duten kudeaketa-tresnak.

• Ebaluazio-programak.

• Ikastaldearen kudeaketa, aniztasunaren trataera bideratzeko.

• Erantzunak.

• Baliabide digitalen liburutegia, ezaguerak kontsultatzeko, aurkitzeko eta esploratzeko.

• Programazioak eta orientabide didaktikoak.

www.edebe.com

edebé n

Bal

iab

ide

dig

itala

kE

uska

ra e

ta L

itera

tura


19

Llen

gua

i Lite

ratu

rare

curs

os d

igita

ls

Liburu digital interaktiboaIkasleak behar dituen baliabide digitalak (aurkezpenak, bideoak eta antologiak, monografiak...) eraginkorki ikas dezan, ingurune digital batean.

Zure espazio pertsonala / ikaslea edebé n

Eskuragarri zure espazio pertsonalean www.edebe.com

Baliabideen liburutegiaEremu erabilerraz honetan, kontsultarako baliabideak eta ezaguerak esploratzeko bideak aurki daitezke.


20

Ikaslearentzako baliabideak• Liburu digital interaktiboa.• Baliabideen liburutegia.Baliabideak • Curriculum-egokitzapena.• Konpetentziak.• Emozio-hezkuntza.• Eleaniztasuna: Some Science in English.• Ikaskuntza eta Zerbitzua.Ikasgelaren kudeaketa• Programazioa eta orientabide didaktikoak.• Ikasgelako programazioa.• Programazio didaktikoa.Ebaluazioa• Ebaluatzeko probak.• Ebaluazioak sortzeko aplikazioa.• Errubrikak.• Erregistroak eta txostenak.• Porfolioa eta e-portfolioa.

Zure espazio pertsonala / Irakasleaedebé n

proiektu global interaktiboa


balia

bide

dig

itala

keu

skar

a et

a Li

tera

tura


21

Llen

gua

i Lite

ratu

rare

curs

os d

igita

ls

Zure klaseak zure beharrizanetara moldatzeko, pertsonalizatzeko etadinamizatzeko tresna bat. • Taldeak

Sortu lan-taldeak, aniztasuna tratatzeko lagungarri suertatuko zaizkizu.

• Ikasgaiak

Sortu zeure ikasgai pertsonalizatuak; gehitu liburuko orrialdeak, liburutegiko baliabideak eta ariketak. Azterketak ere zeure erara atondu ahal izango dituzu.

• Ariketak

Sortu zeure ariketak, zeure taldearen edo ikasleen beharrizanen arabera. Aukeran izango dituzu erantzun bakarreko galderak, erantzun anitzekoak, erantzun laburrekoak, idaztekoak eta erlazionatzekoak.

Ikastaldearen kudeaketa edebé n



22

Proiektu pedagogiko orokorra delako: baliabide guztiak eskaintzen dizkie irakasleei, maila eta euskarri guztietan, izan paperean, izan edebé n plataforma digitalean.

Irakasgaien artean mugarik ez dagoelako. Proiektu orokor eta koherentearen alde egitea zeharkako ikaskuntzaren nahiz irakasle eta arloen arteko lankidetzaren alde egitea da.

Ikastetxearen hezkuntza-proiektuarekiko koherentziari eusten diolako, maila guztietan, bai eta elkarri lotutako ikastetxeen artean ere.

kaskuntza praktiko eta funtzionala ematen duelako, alegia, konpetentzietan eta askotariko adimenetan oinarrituriko ikaskuntza.

Munduari begirako ikaskuntza ematen duelako, 360º-ko ikuspegiari esker.

Ingurune berritzailean (pentsamenduaren kulturan, lankidetza-ikaskuntzan, ekintzailetzan) nahiz teknologikoan txertaturik dagoelako.

Eskola integratzailearen alde egiten duelako, hots, guztiontzako eskolaren alde: aniztasuna kontuan hartzen du, eta emozio-hezkuntza sendotzen.

Ikasleei talentua garatzen, hots, beren baitako onena ematen laguntzen dielako eta, aldi berean, aldatzen ari den eta helduleku bila ari den gizarterako balioak ematen dizkielako.

Zergatik aukeratu giltza?


23

Jarrai dezagun harremanetanGiltzak lankidetzan jarraitu nahi du ikastetxe guztietako zuzendaritza-taldeekin nahiz irakasleekin. Izan ere, nor hobe, material didaktikoak egiten laguntzeko.

Bidali iradokizunak! Ikasgeletan zer gertatzen den jakin nahi dugu, praktika eta esperientziarik onenak baliatzeko. Lagun iezaguzu zure ikasgela argitzen.

Eska iezaguzu informazioa! 2016-2017 ikasturteko material didaktikoari buruzko informaziorik jaso nahi izanez gero, bidal iezazkiguzu zure datuak. Material hori egiteko kontuan hartu dugu zuzendaritza-taldeekin nahiz irakasleekin hitz eginez ikasi dugun guztia. Gure proiektuak liluratzea espero dugu!

Parte hartu gure sare sozialetan: @grupoedebe

youtube.com/grupoedebe

facebook.com/edebegrupo

[email protected] 902 44 44 41


www.edebe.com902 44 44 4112

4649


Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza - edebe.com · eta bihotza argitzea, batetik, eta, bestetik,...

Documents

Transcript of Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza - edebe.com · eta bihotza argitzea, batetik, eta, bestetik,...