Día das Letras Galegas

download Día das Letras Galegas

If you can't read please download the document

description

Escolma de textos de autores ós que se lle dedicou o Día das Letras Galegas

Transcript of Día das Letras Galegas

  • 1. O Da das Letras Galegas un da de exaltacin da lingua de Galicia atravs da sa manifestacin literaria. Comezou a celebrarse o 17 de maio do 1963, coincidindo co centenario da primeira edicin de Cantares gallegos,de Rosala de Castro.O 20 de marzo de 1963, baixo ofranquismo, tres membros da RealAcademia Galega (Manuel Gmez Romn, Xess Ferro Couselo eFrancisco Fernndez del Riego)presentaron nesta institucin aproposta de celebrar o 17 de maio para recoller o quot;latexo material da actividade intelectual galegaquot;. Estimaban que opoemario de Rosala era a primeiraobra mestra da literatura galegacontempornea, dicir, considerbana a primeira obra do Rexurdimento[Fonte: Galipedia]

2. Cava, lixeiro, cava, xigante pensamento, cava un fondo burato onde a memoriado pasado enterremos. terra cos difuntos!Cava, cava lixeiro! E por lousa daraslle o negro olvido i a nada lle dars por simiterio(O toque da alba, en Follas Novas) Rosala de Castro (1837-1885) 3. Cando eu andaba no estudio era unAlfonso D. R. Castelao mozo das romeras, bailador e (1886-1950) divertido. Non haba festa na vila, nin file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Castelao.jpg nos arredores, onde non aparecese danzando como un trompo esgarabelleiro. Ai, aqueles valses, aquelas mazurcas, aquelas polcas e aquelas habaneras! Entn o agarradio anda era un pecado venial, e bailabamos con tino, para que os vellos non refungasen. (Sabela, en Retrincos) 4. file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Pondal.jpgVolveo a nai antiganaquel val saudosoen donde o seu nativo, amado ro, correndo pouco a pouco,da peregrinacin antiga sa e do longo traballo acha repouso Que diga o marieirorudo fillo do Osmo, entrar pola Barra, volvendo o escuro rostro:Al xaz o que foranoutro tempo cantor do eido noso Eduardo Pondal (Cando xazan do cisne, en(1835-1917)Queixumes dos pinos e outros poemas) 5. Francisco AnCoido ver esas rias serenas,(1812-1870)Escumando con barcos veleiros, file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Francisco%20An.jpgE cantares oir feiticeiros, Qen ningres tan doces oin.Inda creo sentir as labercas, Que pineiran nos aires cantando, Cando o sol vay as nubes pintando Damarelo, de lume e carmin.(A Galicia, en Vida e obra deFrancisco An) 6. Como ti vas para lonxei eu vou para vello, file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Curros.jpg un adis, Mariquia, mandarche quero,que a morte o diaoi anda rondando as tellas do meu tellado.Cando deixes as costasda nosa terra nin lus nin poesaquedar nela. Cando te vaias vaise contigo o nxel da mia gardaM. Curros Enrquez(1851-1908) (Despedida, en Poesa galega completa) 7. Fillos desta nobre patria,V. Lamas Carvajal gallegos qual en Amrica tristemente sospirdes (1859-1906)file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Lamas%20Carvajal.jpg por vir eixia para ela; os que tedes eiqu fixas as ilusins lisonxeiras,os pracenteiros recordos,as esperanzas mis ledas:volvde logo, volvdea respirar nas aldeas istes airios lixeirosquas nosas frentes refrescan(Os aires da mia terra, en Espias, follas efrores) 8. file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Pintos.jpgXa fai tempo que estou eu, o Gaiteiro,falando solo e decindo para min: Quter, Seor, esta fala gallega para ser tanrefugada anda polos mesmos fillos deGalicia? Ser tan buxn de termos quenon se poida por ela desfogar oentendimento con craridade? Estaramaldizoada? Ter algn feitizo?Botaranlle algunha paulia para que sedesbandase e esmigallase de maneiraque non se pudese axuntar xamais []? Xon M. Pintos (Pregn de A Gaita Gallega)(1811-1876) 9. Camio, camio longo. Ramn CabanillasA choiva, a neve e as silvas(1876-1959)enchronme de friaxe,file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Cabanillas.jpg cubrronme de feridas camio longo da mia vida! Vereda, vereda fonda de fontes triste, sen auga;sen carballos que den sombra, nin chouzas que den pousada vereda fonda,ti cando acabas! (Camio longo, en Vento mareiro) 10. Escoitbamos o ventorindo-se malvolo file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Manuel%20Antonio.jpg debaixo do seu disfraz E tamn contou o barco a hestoria do piloto a do gavieiro e a do rapaz Vs xa sabedes todo Eso que dn as estampas do libro de SimbadPero l contou-nos o restoEstreaba o horizonte unha largaca audaz Manuel Antonio(Balada do pailebote branco, en De(1900-1930)catro a catro) 11. Os berros dos mazaricos Lus Amado Carballo rachan as sedas do mar, no carro das mouras nubens (1901-1927)ven do sur o temporal. file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Amado%20Carballo.jpg Nas barras e nos peiraosrompen as foulas cristadas de lstregos azuadosdas estrelas afogadas. Pxose o ceo de loitopol-os que van afogar. As centellas como trallas baten no lombo do mar. (Canzn do temporal, en Proel) 12. Unha tardia de Agosto,das en que a xente se asa, file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Leiras%20Pulpeiro.jpg andando ao sol, e se afogan os que na sombra traballan, cargado de herva para o gando, e non pardiola! de chanza, suba o Brais da Caxigapolo camio que pasa a carn dunha camposa de Colasia do Aa; [] alupu por un boqueiroque nela alindaba as vacasa roxa que el tia tola, M. Leiras Pulpeiroa nena que el cortexaba.(1854-1912)(E mais non llo digo, en Poesas) 13. file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Losada%20Diguez.jpgDous rapacios rifaron, i estbansebatendo cegos. Un diles san e rexo, io outro un malpocadio quechoraba. Das mulleres apartronose levaron menio dos chorosdndolle bicos. O outro, o san eforte, soilo, vermello de vergonza,quedaba sin agarimo, cheo detristura, e foise indo pasenio.A. Losada Diguez (Conto, en Antoloxa) (1884-1924) 14. Seor Dios ten pied dos probes parvosque non sabemos ren de xeometra Celso Emilio Ferreiroi embobados da msica celeste (1912-1979) esquecemos a frmulafile:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Celso%20Emilio.jpgdo binomio de Newton. Imos andando a trancas e barrancas adeprendendo as cousas tristemente por iste mundo adiante que fixeches en sete das s, segn os libros. Eu son un pouco parvo, ben comprendo. Nunca poiden saber para qu sirvenmoitas cousas escuras que consintes.(Oracin polos parvos, en O soo sulagado) 15. file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Pimentel.jpg Os brancos cabalos do esto polas portas en sombradas nosas murallas entran.Nas tenras rosas dos meus altares, a nboa dos ros.Grito en punta, diamante,vencellos negros cortan o ceo terso. Dareiche a mia alegre bandeira pr torre da mia praza.(Vrao, en Sombra do aire na herba) Lus Pimentel(1895-1958) 16. F. Bouza BreyRefenda das sete naos(1901-1973) ben ouviredes contar file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/bouza%20brey.jpg Elas seran sete naos todas de enxebre cristal -sete bgoas orfas de ollos que as quixeran derramar-, que cun paxaro prisado por un mar tmero van-cada paxaro unha trovavirxe de beizo mortal(Trova das sete naos, en Nao senlleira) 17. Chegamos de volta a Auria sendo file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Blanco%20Amor.jpg eu de once anos dempois de finar mi padre, que sairamos de al sendo eu moi cativo, que eu non nascera en Auria sinn en Ponte Barxa na raia seca de Portugal sendo meu pai carabinero como foi at o cabo dos seus das; a mia irm Alexandrina si, que al quedou, s sete, das vixigas en Calahonda, e meu irmao Alixio tamn que era o meirande e fuxiu con gitanos. E. Blanco Amor (1897-1979)(Os biosbardos) 18. Lus Seoane Espandiu o saltimbanqui (1936-1979) no meio da Praza do Touralfile:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Seoane.jpg o humilde tapiz envellecido de fleques prateados,onde el, e a moza vestida de rosa de cabelos como de ouro colado, facan os seus brincos perigosos(O tapiz, en Na brtema Sant-iago) 19. file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Dieste.jpg Por onde andar aquel home? Quizaisnos sotillns dalgn cargueiro, al naHabana, axudando s negros a estivarsacos de azucre. Quizais viaxando nocuruto dunha morea de carbn, nunhadesas vagonetas a onde o revisor nonchega. Ou lavando vaixela a vapor nunxigantesco hotel neoyorkino. Ouaplacando a fame dos fornos coa pados fogoeiros Rafael Dieste (Na ponte de ferro, en Dos arquivos (1899-1981) do trasno) 20. nxel Fole Inanque lle pareza mentira, o seor de(1903-1986)file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Fole.jpg Sabarei falaba moitas veces comigo, mao a mao, coma se fora do meu igoal. Era o home mis cmpito do mundo. Contoume isto en Lugo, nunca tasca de Mosqueira. Gostballe moito andar polas tascas, por moi ben traxeado que fose. Moi prantado il, resbusto e sanguneo. Sempre via a Lugo montado nun cabalo branco. ( lus do candil) 21. Ondas do mar de Vigose vistes meu amigo? file:///home/pptfactory/temp/dadasletrasgalegas-090522023252-phpapp01/Martn%20Cdax.jpg E ay Deus, se verr cedo! Ondas do mar levado. se vistes meu amado? E ay Deus, se verr cedo!Se vistes meu amigo,e por que eu suspiro? E ay Deus, se verr cedo!Se vistes meu amado,por que ey gran coidado?Martn Cdax E ay Deus, se verr cedo!(Idade Media)(Ondas do mar de Vigo) 22. AUTOR: Alfonso BlancoMSICA: Romance de Triacastela, por MilladoiroTextos extrados de De Rosala a Sarmiento, Xunta de Galicia, 2002