El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

30

Transcript of El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

Page 1: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...
Page 2: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de Educación Básica, es

propiedad de la Secretaría de Estado en el Despacho de Educación, fue elaborada en

el marco de la emergencia nacional COVID-19, como material complementario en

respuesta a las necesidades de seguimiento al proceso enseñanza aprendizaje en

centros educativos gubernamentales de Honduras, C. A.

Presidencia de la República

Secretaría de Estado en el Despacho de Educación

Subsecretaría de Asuntos Administrativos y Financieros

Subsecretaría de Asuntos Técnico Pedagógico

Dirección General de Currículo y Evaluación

Subdirección General de Educación

Dirección Departamental de Educación de Cortés

Dirección General de Modalidades Educativas

Subdirección General de Educación para Pueblos Indígenas y Afrohondureños

Revisión de estilo y adaptación

Centro Regional de Formación Permanente Valle de Sula

Ana Cristina Padilla Gutiérrez

Oneyda Beyorith Estéves Zuniga

Revisión Curricular

Subdirección General de Educación Básica

Riccy Barrientos

Lilian Elizabeth Gradiz

Revisión técnica grafica pedagógica

Dirección General de Innovación Tecnológica y Educativa

Traductor

Loy

Alessandro Cruz Puerto

Diseño y Diagramación

Eleazar Tomé Escobar

Yadira Figueroa Alvarenga

Carlos Humberto Alvarado Lozano

©Secretaría

de

Educación

Calle,

entre

y

avenida

de

Comayagüela, M.D.C.,

Honduras,

C.A.

www.se.gob.hn

Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas, Cuarto grado

Edición única 2020

Distribución gratuita –

Prohibida su venta

Page 3: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

Presentación

Ante la emergencia nacional generada por Covid-19, niños, niñas,

adolescentes, jóvenes, padres, el Secretario de Educación, ponen a

disposición este estudio y herramienta de trabajo para el ciclo I, II y III de

Educación Básica (1 ° a 9º grado) que le permitirá continuar sus estudios de

forma regular, garantizando que pueda quedarse en casa y al mismo

tiempo obtener los conocimientos pertinentes y desarrollar sus habilidades.

Papá, mamá, tutor o gerente y maestro lo ayudarán a revisar cada lección

y aclarar cualquier duda que pueda tener. Su trabajo es desarrollar las

actividades, ejercicios y se pueden llevar a cabo con los recursos

disponibles y que se plantean en el cuaderno de trabajo, de manera

ordenada, creativa y limpia, para luego presentarlos a sus maestros

cuando regresemos al Centro Educativo.

Secretaría de Estado en el Despacho de Educación

Page 4: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

ICONOS:

Sain ka Madikanka

Mâni luata lân takan nani ba ra lukaia.

Indica resolver los ejercicios que se plantean.

Mai wisa, war nani mai sui ba.

Naha lilkika na, mai wisa sinska lâka kau wilim laia dukia.

Naha lilkika na, mai wisa, pain iwi, aitiki, lulam kriki war ka nani

daukisma taim.

Naha lilkika na, mai madiki sa, dia dahra lân taki ba sinska

lâka.

Naha lilkika na, mai madiki sa turi nani plikaika buk ka yus

munaia taim.

Señala un concepto importante.

Page 5: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

Contenido

Expectativas de Logro y Contenidos de Unidad 2 y 3…………..…… 5

UNIDAD 2: ÁNGULOS

o Lección: 1. Conozcamos los ángulos…………………………… 8

UNIDAD 3: LA MULTIPLICACIÓN

o Lección: 1. Multipliquemos por U………………………………… 16

o Lección: 2. Multipliquemos por D0 Y COO…………………….. 19

o Lección: 3. Multipliquemos por DU………………………………. 21

o Lección: 4. Multipliquemos por CDU…………………………..… 24

Page 6: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

1

Numba Nani/ 4 Grado

Aslika 1

Kuawanka

Dia pit lân takaia ba:

Laki kaikaia kuawanka ba an ai snawa kumi bani ba.

Aisi kaiki tânka briaia , kuawanka sat ka nani ba.

Kuawanka paskanka sutki nani tânka briaia bara sin âni wina aipasui

ba.

Laki an tanka briaia kaikaia kuawanka wal saim lainka ra aipasuiba.

Smalkanka ulbanka nani

Kuawanka sinska an ai snawa nani ba,

Kuawanka snawa aslika

Nahki kuawanka laiki kaikaika yus munaia ba (transportador)

Kuawanka Optuso an agudo

Ángulos opuestos y adyacentes.

EXPECTATIVAS DE LOGRO Y CONTENIDOS DE UNIDADES

Dia pit lân takaia ba bara sin smalkanka ulbanka nani aslika

Aslika 2

Numba nani ahwanka

Dia pit lân takaia ba:

Numba nani sahwaika wal wan rayaka pâtka nani sâki mâdikaia.

Page 7: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

2

Numba Nani/ 4 Grado

Calculadora an computadora nani ba wal numba nani sahwan ba

laki kaikaia.

Smalkanka ulbanka nani

Numba nani sahwaia kumi kumi ra. (por unidad) (sahwi sakbia taim 10 wina

kau pûra ra takras)

Numba nani sahwi sakaia kumi kumi ra (por U) Sahwi sakbia taim 9 wina

pûra ra taki sa

Numba nani wala wala wal pûra praki sahwi ba. (Propiedad Asociativas)

Numba nani sahwi ba 10 an 100 nani wal.

Numba nani sahwi ba matlalkahbi bani and usa kum wal. (M por D0 y C00)

Numba nani sahwi ba dusa kumi, matlalkahbi an kumi bani (M CDU x

CDU)

Numba nani îsi an isti sahwanka nani

Numba nani îsi an isti sahwanka nani

Ba sahwanka tilara bara taim)

Sahwaia numbika nani plis ka wina sins muni sâkanka.

Tâs nani.

Page 8: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

3

Numba Nani/ 4 Grado

PÛRA PRAKANKA (SUMA), DAKBAIA (RESTA), SAHWANKA

(MULTIPLIKACION) AN BAIKI SÂKANKA NANI LAKI KAIKI SAKAIA

Dia lân takaiba:

1. Laki kaikaia dia pit lan takan ba.

Pûra prakanka (suma), dakbaia (resta), sahwanka

(multiplikacion) nani ulbanba laki kaiki sakaia.

Praktis takaia.

1. Estadistica ba laki kaikan taim 2001 manka ra Ocotepeque tawanka

ba ra upla 108,029 kan, bara Copan tawanka ba 288, 766 kan.

Mâkabi walanka.

Upla an bâra sa tawanka walsut bara pûra prakan taim?

Upla an Copan mita Ocotepeque pûra ra brisa?

2. José aisika nani mita, José ra yu bani lalah lempira 5 yâbi kaka.

Lalah an brî kabia kâti 5 lubia taim._______

Pyu nani lui kabia taim, lalah 120 brî kaka.

Yû an luan baha lalahka?_________

3. Truk wal karwi awia sa, truk ka kumi bani ba lî tang 4 brih awia sa

bara tang ka kumi bani ba 37 litro brîh sa.

Tak kulma kaka litro an brî sa?

Page 9: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

4

Numba Nani/ 4 Grado

Aslika 2

Kuawan ka nani

Dia lân takaiba:

1. Kakaira takaia kuawanka nani sinska lâka ba,

2. Stadi muniaia kuawanka nani sins taki bani, lain ka kumi wal.

Lûki kaikaia:

Kuawanka walwal ba, lain wapni wal paskan nani ba, baha

nani ba kuawanka wapni wiaiasa. Bara kuwanka un ka nani ba

sin kuawanka wapni sa.

Madikanka 1: Kuawanka nani ba kakaira takaia

Baila wal wal un kum ra prawi aipasuan taim bah aba nian kuawanka

(angulo)

a. Praki kaikaia “escuadrika” nani kuawanka kumi bani.

unn kuawanka

Aipasuanka

Un ka nani ba saim sat

sa?

Page 10: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

5

Numba Nani/ 4 Grado

Kuawanka kumi bani ba, ai baila nani yarka wina aipasras, kuawanka bîla

ra.

b. Kaisa cartulina wauhtaika krukma wal kalat ka sat wala wal, lilka mai

madiki bâku.

Baha ba wal kuawanka nani ba, bara kuawanka paski waia.

kuawanka Lilkika numba 5 ba ra, un ka nani (OB) an (OA) un ka ba,

kuawanka bara lain wapni taki sa.

Naka kuawanka na nina “llano”

1. Kuawanka 180 kat pas.

c. Transportador ba wal kuawanka nani paski sa

Kaisa stadi takaia transportador bila bani ba.

Naha sain ka

kuawanka wapni

nani aipasuisa.

Naha sain ka

kuawanka wapni

nani aipasuisa.

Page 11: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

6

Numba Nani/ 4 Grado

Grado ba yus munisa 1 grado” sain kan a wal ulbi sa.

“ 1° ”

Naha kuawanka sian kum wal madikaia sa

“AOB”.

An sin kuawanka ba “X” wal sin madikaia sa.

d. Kuawanka nani mark munaia.

1. Transportador ka ba wal kuawanka

aipasuan ba kat mankaia.

2. Lakaia 0° wina “OB” kat kuawanka bîla kat.

3. Laki kaikaia transportador mark ka munan

nani ba ra un wala bak mark ka munan bak “OA” baha numbika ba

AOB kuawanka nani mark ka.

e. Mark muns “escuadra” kuawanka nani brî ba, “trasnportador kam

wal

Page 12: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

7

Numba Nani/ 4 Grado

f. Kaisa lilkika nani ba laki kaikaia.

Saim sat sa aslika nani ba?

Kuawanka nani “Aslika 1” nani ba wina, kumi ba man ba (90º) maya ra sa.

Bara baha ba kuawanka “agudo” sa.

Baku sin Kuawanka nani “Aslika 2” nani ba wina, kumi ba man ba (90º)

wina pûra ra sa an (180º) wina maya ra, baha ba nina nina kuawanka

obtuso.

g. Kumi bani ba nina nani uls.

Aslika 1

Aslika 2

Page 13: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

8

Numba Nani/ 4 Grado

h. Aisi kaikaia an kuawanka nani ba paskaia.

(1) 70° (2) 180° (3) 90° (4) 160°

I. Kaisa praki kaikaia kuawanka baila baila nani ba, “a an b”

1. Kuawanka nani “a” an “b” laki kaiki sakaia.

2. Kulki sakaia kuawanka nani “a” an “b” ba.

Sip sa dakbi sakaia kuawanka walsut “a” an “ b” ba.

Page 14: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

9

Numba Nani/ 4 Grado

Kuawanka “a” an “b” ba 130º ra takas kisa.

Kuawanka “a” ba an kuawanka “b” wal ba El ángulo “a” y el ángulo “b”

baila baila kuawanka sa (ángulos opuestos por el vértice)

Baha ba, Kaina kuawanka nani ba ai un ka wal kumi âpu ba, lain wapni ra

sa “a” kuawanka baku, an sin 50º ra ai lain ka lakan ba sin, baha

kuawanka nani ba nina (adyacentes).

Kuawanka (adyacentes) nani ba pûra praki sâkan taim 180º ra taki sa.

j. Sakaia kuawanka nani ba numbri ka nani

k. Kuawanka: “a”, “b”, “d”, “g”, “h”, “i” “k”, “l”, “m”.

Wark nani

1. Kuawanka nani na uls.

Page 15: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

10

Numba Nani/ 4 Grado

2. Transportador kum wal kuawanka “a” an “b” nani ba dia pit kuawan

ba saks.

3. Kuawanka “a”, “b”, “d” saki madikaia.

4. 72°, 110°, 165° y 260° baha nani numbika brî, “transportador kam wal

kuawanka nani pas.

d

Page 16: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

11

Numba Nani/ 4 Grado

Kaisa pulaia.

Inski ka nani ba adiara kum aisisa. Ulban ka nani ba asla daukaia sa.

Kulki saki mark daukaia inskika nani bîla kuawan nani ba, bara asla dauakia

kuawanka kau sirpi ba wina tara ba kat.

Inskika nani ba dia wisa?

I

I

I

u

Page 17: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

12

Numba Nani/ 4 Grado

Aslika 3

Sahwanka

Dia lân takaiba: Kulki sakaia wakauhka, dusa kum, matlalkahbi, kumi kumi

ra kabia sin ai pura ra mangkan kabia taim saki waia. (UMCDU por U)

Lûki kaikaia:

1. Kulki sakaia 324x 2 325 x 3 239 x 6 748 x 7

2. 2x3 y 3x2 nani ba saim sat sa, wal sut ba 6 ra takaskisa baha mita,

ulbanka ba sin plis ka wina lakuia kaka sin saim sat taki.

3. Bah aba dia mata baku sa?

Madikanka 1: kumi kumi ra sahwanka daukaia. (multi. U)

a. But kum bîla ra upla 1321 brîwi kaka plapuia bani.

Upla an briwaia sip sa?

1. Aisi kaikram ba wina lûkanka ba numbra ulbi kulki saks.

2. PO ba dia sa? PO ba A. ulbanka ba nani sinka lûkanka b asa.

PO: 1321 x 2

Page 18: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

13

Numba Nani/ 4 Grado

Kaisa lûkaia nahki nat ka ra ai pura ra numbika nani ba paskan kabia

taim, kulki sakaia sins ka pliki daukaia numba targeti ka wal sin.

tarjetas numéricas

Numba nani target ka

1324x2 ba naku kulki saki sa.

Numbi ka nani wal sut ba ulbaia sa bara ai pura ra kabia taim kulki sakaia.

Kulki sakaia: 4x2 = 8 an ulbaia sa 8.

Kasak yamni kulkaia kaka saim sahwanka tablika ra lakaia sa, lakma taim

2x4 ra takisa.

1. Matlalkahbi nani ba sahwan lâka ra laki kaiki bara: 2x2= 4 sakram

pliska muntabara 4 ba uls.

2. Baha wina dusa kum plîs ka ra nani ba kulki sakaia: 2x3= 6 sakram

pliska muntabara 6 ba uls.

Page 19: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

14

Numba Nani/ 4 Grado

1. Kulki sakaia:

2. Kulki sakaia:

3. kulki sakaia:

Page 20: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

15

Numba Nani/ 4 Grado

Madikanka 2: Dûsa kumi, matawalsip bani sahwanka daukikaia

(D0 Y C00)

Dia lân takaiba: kakaira takaia sahwanka daukaia ba 10 an 100 ra wan

taim 0 kum mangkisa

a. Kasau laba ra atki sa kaka, laba kum ra kasau pauni 10 brî sa, sa kuna

laba 3 kaka. kasau an bar asa?

PO: 3X10

Kaisa kulki sakaia lilki ka nani ba wina.

b. 23 mâna tâd pis ka kum atki kaka.

Tâd pis 10 Atkan kaka

Lalah an nit taki sa?

PO: 23X10

Kaisa kulki sakaia Numba nani target ka ba wal.

1 wal sahwanka daukbia kaka sahwanka numbia ulban ba sins takisa bara

smih ka ra plis kum tawisa, bara baku sin 0 ba ai aih ka ra tawisa lilki ka

bara baku.

Kasau

Kasau

Kasau

Kasau

Page 21: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

16

Numba Nani/ 4 Grado

Kulki Sakaia 1:

Kulki Sakaia 2:

Kulki Sakaia 3:

Kulki Sakaia 4:

Page 22: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

17

Numba Nani/ 4 Grado

Madikanka 3: Numba nani Matawalsip an kumi bîlara sahuanka

(DU)

Dia lân takaiba: Kulki sakaia DUxDU sahwanka nani ai pura ra.

a. Burbaika, dikaika nani ba 13 ra kumi bani atki sa kaka.

Bara baks bila ra burbaika 20 sa kaka.

Smasmalkra Rubén Darío baks kum pura kum atkan kaka, ai kul ka

tuktan 21 ka ra.

Smasmalkri ka ba an aibapan?

PO: 13x21

Kaisa kulki sakaia lilkikabara pat ka nani ba.

Baks ka ra nani bara ba nani prais ka 13x20=260

kum ka ba prais ka ba 13x 1= 13

R: 273 lempiras Total 273

b. Kaisa kulki sakaia 13x21 sahwanka ba ai pura ra.

Page 23: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

18

Numba Nani/ 4 Grado

1. Kulki sakaia.

2. Ai pura ra paski kulki sakaia.

3. Ai pura ra paski kulki sakaia.

4. Kulki sakaia.

Page 24: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

19

Numba Nani/ 4 Grado

5. Kulki Sakaia.

c. Praki kaikaia sahwanka wal sut.

Kulki Sakaia wan nianara sakata baku.

0 Ulbaia numbika nani aslika bara, baha wina kulki sakaia 34x2 smih kara.

6. Kulki sakaia (b) ra kulki sakan ra baku mi bi sip apiasma kaka (a)

kulki sakanka wal dauks.

Page 25: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

20

Numba Nani/ 4 Grado

Madikanka 4: Sahwanka daukaia Dûsa kum, matawalsip, kumi

kumi wal kulku sakaia (Multi CDU)

Dia lân takaiba: Kulki sakaia Ai pûra ra Dûsa kum,

matawalsip, kumi kumi wal (CDU x CDU).

a. Prak kum 112 ra adki sa, bara 231 kul tuktan

nani sa, bi mi kumi bani prak kum adkuia

kaka.

Lalah an aibapisa al sut aibapuia kaka?

PO: 112x321

Kaisa Lukaia nahki kulki sakaia ba ai pûra kat.

1. Kulki sakaia ai pura kat.

Page 26: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

21

Numba Nani/ 4 Grado

2. Kulki sakaia (0 ba un kum ra laki sahwaia sip apiasma kaka) ulbi suis.

Wark nani

Dia lân takaiba: Laki kaikaia lân takan nani ba kulki sakanka wal.

1. Kulki sak numba nani pat ka nani.

Tuktuk kum 19 gialan dî sa muni sa kâti kum kat.

Mani kum bila ra gialan an dîbia?

Page 27: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

22

Numba Nani/ 4 Grado

2. Prak nani prais ka sat adkisa sa.

Bara 72 Prak ba 243 limpira ra sa, 47 ba 195 limpira ra sa an 65 ba 160

limpira ra sa.

Tak adbia kaka lalah an sakbia sa?

3. Kuir ka nani bani bara numbi ka kum plîki saki manks.

Page 28: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...
Page 29: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...

Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de

Educación Básica

Impreso y publicado por la Secretaría de Educación

en el marco de la emergencia nacional COVID-19

Tegucigalpa, M.D.C., Honduras, C.A.

2020

Page 30: El Cuaderno de Trabajo 1, Matemáticas de Cuarto grado de ...