ELEKTRIZITATEAK ERAGINDAKO LESIOAK Eizagirre irakaslea 2009-2010 Ikasturtea

ELEKTRIZITATEAK ERAGINDAKO LESIOAK

Eizagirre irakaslea2009-2010 Ikasturtea

ELEKTRIZITATE MOTAK

1-Elektrizitate industriala eta etxekoa(Korronte alternoa)

2-Elektrizitate estatikoa

3-Onaztarria edo tximista (Korronte zuzena)

ISTRIPU ELEKTRIKOA GERTATZEKO MODU EZBERDINAK

1-Polo bakarrarekin kontaktoa

2-Eroale biren artean kokatzea

3-Arku boltaikoa: eroaleekin kontakturik ez.-5000 VOLT. 1 mm-100000 VOLT. 35mm

FISIOPATOLOGIA

1. Korrontearen intensitatea

2. Korrontearen norabidea

3. Kontaktuko denbora

4. Maiztasuna edo frekuentzia

5. Korronte mota

6. Erresistentzia

7. Tentsioa

8. Beste faktoreak

1-KORRONTEREN INTENSITATEA:

Amperioek hil egiten dute,boltioek erre egiten dute.

Korronte alternoari dagokionez:

-0.4-1.1mA: korrontea nabaritzeko.

-9 mA: unbrala korronte iturria askatzeko.

tetania agertzen da.

-80mA-4 A: fibrilazio bentrikularraren unbrala.

-> 4 A siderazioa: nerbio sistemako zentroen hondamena.

Arnas-bihotzeko geldiketa.

FISIOPATOLOGIA

1-KORRONTEREN INTENSITATEA:

Korronte zuzenari dagokionez:

Aipatutako unbralak baino lau aldiz handiagoak.

FISIOPATOLOGIA

2-IBILBIDEA(Norabidea)

-Sarrera eta irteera puntuek adierazten dute.-Ibilbidean burmuina edo bihotza %60 hil.-Ibilbide horizontala arriskutsuago bertikala baino.

FISIOPATOLOGIA

3-DENBORA

-Zenbat eta denbora gehiago, lesioak larriagoak-Tximistak oso indartsuak dira baina denbora gutxian.-Fibrilazio bentrikularra agertzen da T uhinarekin batera gertatzen bada.

FISIOPATOLOGIA

4-MAIZTASUNA:

-Korronte alternorako 7000 ziklo/seg da muga.

-<7000z/s arriskutsua.

->7000z/s Joule efektuarengatik, efektu termikoa soilik.

FISIOPATOLOGIA

5-KORRONTE MOTA:

Korronte alternoa zuzena baino arriskutsugoa da.

FISIOPATOLOGIA

6-ERRESISTENTZIA

-Korronte fluxuari aurre egiten dion joera da.

-Erresistentzia handiak beroa eragiten du.

FISIOPATOLOGIA

6-ERRESISTENTZIA

-Hezurra, gantz, larruazal lehorraHANDIA

FISIOPATOLOGIA

6-ERRESISTENTZIA

-Larruazal hezea, muskuloaERTAINA

FISIOPATOLOGIA

6-ERRESISTENTZIA

-Nerbioa, odola, erraiakTXIKIA

FISIOPATOLOGIA

6-ERRESISTENTZIA

-Hezetasunak erresistentzia gutxitzen du. Horregatik uretan ez dago erredura handirik, baina bai bihotz geldiketa.

-Larruazal lehorrak babestu egiten du.-Korronte elektrikoa beti erresistentzia txikiena duen bidetik.

FISIOPATOLOGIA

ERRESISTENTZIAREN ERAGINA LESIOAN

Eroalearekin kontaktuan dagoen tokiaren erresistentzia txikia bada, lesio orokorrak handiak eta lesio lokalak txikiak.

Erresistentzia handia bada: Lesio lokalak handiak baina orokorrak apalagoak.

FISIOPATOLOGIA

7-TENTSIOA:

-Boltaje gutxiko korronteak

bihotz-arnas geldiketa

baina erredura txikia.

-Boltaje handiko korronteak

erredura handia baina

barruko kalterik ez.

FISIOPATOLOGIA

LESIO MEKANISMOAK:

1. ENERGIA ELEKTRIKOA

-Tetania, arritmiak, arnas geldiketa, fibrilazio bentrikularra.

2. ENERGIA TERMIKOA

-Ehunen koagulazioa eta nekrosia.Erredurak.

FISIOPATOLOGIA

LESIO MEKANISMOAK:

3. TRAUMATISMOAK

-Muskulu uzkurdurengatik.

4. ELEKTROPORAZIOA.

-Korronteak mintz zelularren potentziala aldatzen du,edema zelularra agertuz,eta zelula hil egiten da.

FISIOPATOLOGIA

KLINIKA:

ELEKTROTRAUMATISMOA: Korronte elektrikoak eragiten dituen lesioak.

ELEKTROKUZIOA:Heriotza, erreala edo itxurazkoa, agertzen denean.

KLINIKA

•OROKORRA:

•BEREHALAKOA

•Elektrokuzio sindromea.

•BERANTIARRA

•LOKALA:

•Buruan

•Bihotzean

•Erraietan

•Larruazalean

•Gorputz adarretan

KLINIKA

1.-ELEKTROKUZIO SINDROMEA

Ezaugarriak: *konortea galtzea *bihotz-arnas geldiketa *heriotza erreala edo itxurazkoa

Heriotzaren kausak:*siderazioa (zentro bulbarretan)*fibrilazio bentrikularra (ohikoena)*tetanizazioa (arnas muskuluen geldiketa)*koronarioespasmoa*laringoespasmoa.

KLINIKA

2.-ALDAKETA OROKOR BERANTIARRAK

-Shock hipobolemikoa.-Biriketako edema-Garuneko edema-Giltzurruneko gutxiegitasun akutua

(hemoglobinuria,mioglob.)-Erraietako lesioak (pankreatitis nekrohemorragikoa)

KLINIKA

ADIERAZPEN LOKALAK:

1. LARRUAZALEAN:

-ERREDURA ELEKTROTERMIKOAK: Beroa larruazaletik kanpo sortu da, kontaktu zuzenik gabe arko boltaikoan adibidez. Metalizazioak ikusten dira.“Musuaren erredura” tolesturetan

-ERREDURA ELEKTRIKOAK: kontaktua dago. Marka elektrikoak agertzen dira: sarreran (gogorrak) eta irteeran (bigunak eta handiagoak).Haurretan ahoan, kablea zurrupatzeagatik.

KLINIKA

2.BURUAN

Fulgurazioan batez ere.

*Begi lausoak

*Tinpano mintzaren apurketa (gorreria)

*Kraneo hausturak

KLINIKA

3.BIHOTZEAN

*Arritmiak

*Koronarioen nekrosia (eskumakoarena b.e.)

KLINIKA

4.GORPUTZ-ADARRETAN

*Hezur luzeetako hausturak.

*Muskuluen nekrosia

(sd. Konpartimentala,

gangrena gaseosa).

*Rabdomiolisiamioglobinuriagiltzurr.ezintasun akutua.

KLINIKA

ELEKTRIZITATEAK ERAGINDAKO LESIOAK: TRATAMENDUA

LESIO ELEKTRIKOEN TRATAMENDUA

Tratamendu orokorrak du lehentasuna eta ez tratamendu lokalak

-Literatura medikoan hiru orduko bihotz geldialdiaren ondorengo bizkorketa eraginkorra aipatzen dira.

-Bihotz-birikietako bizkorketan ez da etsi behar.



-Lesio elektrikoa jasan duenak, erretako batena baino zapaldutako baten antz handiagoa du.

-Larruazal normalaren azpian ehun kaltetu asko egon daitezke.

-Larruazaleko erreduraren kopuruak ez du balio fluidoterapiaren kalkulua egiteko.


ISTRIPUA GERTATU DEN LEKUAN:1-Segurtasuna bermatu:

-Erreskate tadeen segurtasuna.-Korrontea moztu.-Korronte altuetan kontuz arku boltaikoarekin.

2-Aire-bidea, arnasketa eta zirkulazioa.3-Bizkarrezurra babestu.


ISTRIPUA GERTATU DEN LEKUAN:

4-Lesionatuak asko badira (fulgurazioa): hildako itxura dutenak azkarren.5- Benabide bat kanalizatu.Fluidoterapiarekin hasi.6- EKG monitorizatu.Fibrilazioa,asistolia...tratatu.


LARRIALDI ZERBITZUTAN:

1-Gaixoaren egoera orokorra aztertu.2-Benabide lodi bat hartu ( zentrala ).3-EKG bidezko monitorizazio 48 ordutan gutxienez.4-Fuidoterapiaren bidez diuresia 70ml/ord baino gehiago, mioglobinuriak eragin ditzakeen kalteak ekiditeko.


LARRIALDI ZERBITZUTAN:

5-Larruazala 48 ordutan berraztertu.Erredurak tratatu.6-Tetano profilaxia. Hauek beste erredurak baino tetagenikoagoak baitira.7-Odol eta gernu analisiak egunero, lehenengo 5 egunetan.


Fluidoterapia egokia izan arren (bena presio zentral egokia) ez bada >50 ml/orduko diuresia lortzen, manitol edo furosemida eman behar dira.

Giltzurrunetako ezintasun akuturik balego, hemodialisia edo dialisi peritoneala egin behar dira.


Mioglobinuria badago:-Diuresia 1-1,5 ml/kg./ord.-Gernua alkalinizatu manitol eta bikarbonatoarekin.

Hiperpotasemia badago:-Glukosa hipertonikoa.-Intsulina.


TRATAMENDU LOKALA:

-Erredurak txikiak direnean tratamendu kontserbatzailea.-Erredurak zabalak badira desbridaketa azkarra.-Fasziotomiak: Noiz?:

-Eko-doppler-Hipoxemia-konpartimentuen presioa neurtuz


TRATAMENDU LOKALA:

-Nekrosektomiak: Zenbat?-ENM (Erresonantzia Nuklear Magnetikoa)-Gammagrafia Tc 99-Itxaron 3-5 egun eta ziurtatu bideragarritasuna,

zalantzazkoa erauzi.

TXIMISTAK EDO OINAZTARRIAK

-Tximistek eragindako heriotzaren arrazoia bihotz-birikietako geldialdia da.

-Bihotz-birikietako geldialdirik ezean hiltzeko arriskua txikia da.


FISIOPATOLOGIA:-Lesio elektrikoa: Korronte elektrikoa beroa bihurtzen da eta barruko organoak

errespetatzen ditu.-Zapalketaren ondorengo lesioak.-Erredurak.-Traumatismoak.-Lesio akustikoak.-Lesio fotikoak erretinan eta kristalinoan.


TXIMISTAK HARRAPATUTAKO PAZIENTEAREN EGOERA

1-Koma, ASISTOLIA eta arnas geldialdia.

2-Larruazaleko erredurak, zuhaitz tankerako erredurak.

3-Traumatismoak, hausturak.

Asistolia


AZTERKETA FISIKOAN ZER AURKITU DAITEKE?

-Itsumena, behin-behinekoa edo iraunkorra.-Begietako lesioak.-Entzumeneko lesioak.



-Bizkarrezurreko lesioak.-Neumotorax eta arnasketa-distresa.-Arritmiak.



-Hausturak.-Rabdomiolisia.-Objetu metalikoek sortutako erredurak.-Azaleko erredurak.


TRATAMENDUA:

-Asistolia eta arnas geldialdia tratatu.

-Bihotz-birikietako bizkorketa luzea.

-Arritmiak monitorizatu eta tratatu.

-Bena-bidea eta fluidoterapia:Kontuz biriketako eta burmuineko edemarekin.

-Azaleko erredurak sendatu.

ELEKTRIZITATEAK ERAGINDAKO LESIOAK Eizagirre irakaslea 2009-2010 Ikasturtea

Documents

Transcript of ELEKTRIZITATEAK ERAGINDAKO LESIOAK Eizagirre irakaslea 2009-2010 Ikasturtea