Elektronika eta Mikroelektronika · Olatz Ukar (Deustuko Unibertsitatea) Jon Legarda (Deustuko...

Elektronika eta Mikroelektronika

Hiztegia

Vitoria-Gasteiz, 2016

HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKAETA KULTURA SAILA

DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN,POLÍTICA LINGÜÍSTICA Y CULTURA

Argitaraldia: 1.a, 2016ko xxxx

Ale-kopurua: 1.500 ale

© argitaraldi honena: Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorra

Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Internet: http://www.euskara.euskadi.eus/euskalterm

Azala: Concetta Probanza

Inprimaketa: XXXXXXXXXXXXXXXXXXX

ISBN: XXXXXXXXXXXXXX

Lege gordailua: XXXXXXXXX

Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzaren Bibliotekak sarearen katalogoan aurki daiteke:

http://www.bibliotekak.euskadi.net/WebOpac

5

HITZAURREA

euskararen Aholku Batzordearen Terminologia Batzordeak onartutako hiztegia duzu hau. Hortaz, Batzordeak gomendatu egiten du hiztegi honetako terminologia erabiltzea.

Izan ere, Terminologia Batzordeari dagokio, besteak beste, terminologia-alorrean dauden lehentasunak finkatzea, lan-proposamenak egitea, terminologia-lanerako irizpideak ezartzea, termino lehiakideen arteko lehentasunak jartzea ponderazio-markak finkatuz, eta terminoen erabilera onestea eta gomendatzea. Terminologia Batzordeak urteko jarduketa-planetan jasotzen ditu horiek guztiak.

Hiztegi hau, Terminologia Batzordeak onartutako gainerako hiztegiak bezala, EUSKALTERM Euskal Terminologia Banku Publikoan (www.euskara.euskadi.eus/euskalterm) dago integratuta.

EUSKALTERM erabilera publikoko bankua da, Eusko Jaurlaritzak bideratu eta sustatu nahi duen terminologiaren produkzioaren, kudeaketaren eta hedapenaren muina. Banku hori metodologia eta irizpide jakin batzuen arabera eguneratu eta elikatzen da, betiere Terminologia Batzordeak onartutako jarduketa-planei jarraituz. Beraz, EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa

6

etengabe elikatzen eta zabaltzen ari gara Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik IVAPekin lankidetzan, euskal terminologiaren normalizazioari eta zabalkundeari ekin eta eusteko.

Garaiaren arabera, gizartea aldatzen den neurrian, hizkuntzak ere aldatzen dira, bizirik badaude, behar berriei erantzuteko. Ondorioz, hizkuntza baten modernizatzearen eta eguneratzearen prozesua ez da inoiz amaitzen. Horregatik, hizkuntzaren altxor lexikoa eta terminologikoa etengabe elikatu behar dira, hizkuntza bera normalizatzeko, batetik, eta erabiltzaileen premiei erantzuteko, bestetik.

Honakoa, hiztegiak jorratzen duen eremuko erabiltzaileen oinarrizko premiak asetzeko baliagarri izatea nahi genuke, baita gure hizkuntzaren normalizazioaren eta eguneratzearen bidean urrats garrantzitsua izatea ere. Hiztegi hau eta honekin batera argitaratzen ditugun guztiak eguneroko jardunean erabiltzera animatzen zaituztegu, euskaldunok hizkuntza gero eta aberatsagoa izan dezagun.

Vitoria-Gasteiz, 2015eko martxoaren 17a

Patxi Baztarrika galParsoro

Hizkuntza Politikarako sailburuordea

7

Hiztegiari BUrUzko argiBiDeak

Hiztegi hau UZEI Terminologia eta Lexikografia Zentroak egin du EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa (www.euskara.euskadi.eus/euskalterm) eguneratzeko eta elikatzeko entitate horrek Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzarekin (HPS) izenpetutako kontratuaren barruan. Kontratua HPSk eta IVAPek finantzatu dute, bi erakunde horiek sinatutako hitzarmenaren bidez.

EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoa da Terminologia Batzordeak1 finkatutako terminologia-lana zabaltzeko ardatza. Aldi berean esan behar da Terminologia Batzordeak onartutako jarduketa-planen barruan ezarritako lehentasunen arabera eguneratzen dela Terminologia Banku Publikoa. Euskararen Aholku Batzordeko Terminologia-batzorde atal bereziak euskarazko terminologia-lanerako finkatu zuen metodologiari jarraituta, hiztegi hau, lehenengoz, hizkuntzalariez eta eremuko adituez osatutako batzorde teknikoak aztertu eta landu zuen, Terminologia Batzordeari behin betiko proposamena luzatzeko. Normalizazio-prozesuaren azken urratsa Terminologia Batzordeak onartzea izan da. Beraz, hemen duzue eremu honetako terminologiaren erabiltzaileei Termi nologia Batzordeak gomendatzen dien terminologia.

1 176/2007 DEKRETUA, urriaren 16koa, Euskararen Aholku Batzordeari buruzkoa.

8

Hiztegian erabilitako ponderazio-markak:

(4) Termino normalizatua/gomendatua(3) Termino onartua (baina ez lehenetsia, beste bat gomendatzen delako)

Hiztegian erabilitako laburtzapenak:

eu euskaraes españolfr françaisen English

Sin. sinonimoaIk. ikus

9

Normalizazioa

Batzorde teknikoa

Olatz Ukar (Deustuko Unibertsitatea)Jon Legarda (Deustuko Unibertsitatea)Jokin Gorozika (EHU)Federico Recart (EHU)Iker Etxebeste (UZEI)Koordinatzailea: Jone Agirregoikoa (Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza)

terminologia Batzordea

Patxi Baztarrika Galparsoro, Hizkuntza Politikarako sailburuordea, batzorde-ataleko lehendakariaEneko Oregi Goñi, IVAPeko zuzendariordea, batzorde-ataleko lehendakariordeaJorge Giménez Bech, EABko eta batzorde-ataleko idazkariaAraceli Díaz de Lezana Fernández de Gamarra, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako ordezkariaMaite Imaz Leunda, IVAPeko ordezkariaAndoni Sagarna Izagirre, Euskaltzaindiaren ordezkariaIker Etxebeste Zubizarreta, Unibertsitate Zerbitzuetarako Euskal Ikastetxeko (UZEI) ordezkariaXabier Alberdi Larizgoitia, Euskal Herriko Unibertsitateko Euskara Institutuko ordezkariaIbon Olaziregi Salaberria, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren Euskara Zerbitzuaren ordezkariaMertxe Olaizola Maiz, adituaJoseba Erkizia Itoitz, adituaAsier Larrinaga Larrazabal, adituaMiel Loinaz Beristain, adituaAlberto Atxabal Rada, adituaAlfontso Mujika Etxeberria, aditua

10

uzei-ren lankide izan diren adituak

Josu Berra. IKASLANJoxi Gurrutxaga. IKASLANAlazne Rementeria. Makina Erremintaren Institutua (IMH)

11

eremU-zUHaitza

1 Termino orokorrak

2 Elektronika analogikoa2.1 Osagai pasiboak2.2 Osagai aktiboak2.3 Erregulazioa eta transduktoreak2.4 Zirkuituak2.5 Bestelako osagai eta tresnak

3 Elektronika digitala

12

aUrkiBiDea

Bokabularioa sailka

1. TERMINO OROKORRAK . . . . . . . . . . . . . . . 14

2. ELEKTRONIKA ANALOGIKOA . . . . . . . . . . 15 2.1. Osagai pasiboak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 2.2. Osagai aktiboak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 2.3. Erregulazioa eta transduktoreak . . . . . . . . . 28 2.4. Zirkuituak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 2.5. Bestelako osagai eta tresnak . . . . . . . . . . . . 39

3. ELEKTRONIKA DIGITALA . . . . . . . . . . . . . . 42

Euskarazko aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Gaztelaniazko aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

Frantsesezko aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

Ingelesezko aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

Erreferentzia bibliografikoak. . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

BokaBUlarioa sailka

14

ElEktronika Eta mikroElEktronika

1elektronika (4)Elektroien fluxuan gertatzen diren fenomenoak aztertzen eta erabiltzen dituen jakintzagaia; jakintzagai horretan oinarritutako teknologia.es electrónicafr électroniqueen electronics

2elektronika analogiko (4)Seinale analogikoekin (digitalizatu gabekoekin) funtzionatzen duen elektronikaren atala. Seinale analogikoak denboran eta neurrian jarraituki alda daitezke, eta edozein balio har dezakete; oro har, ez daude laginduta edo mailatan sailkatuta.es electrónica analógicafr électronique analogiqueen analog electronics; analogue

electronics

3elektronika digital (4)Seinale digitalekin funtzionatzen duen elektronikaren atala. Seinale digital bat seinale fisiko baten adierazpen diskretizatua eta kuantifikatua da; hau da, seinale bat digitalizatzeko, une jakin batzuetan hartzen dituen balioak lagindu (diskretizatu) eta mailakatu (maila kopuru finitu bat erabiliz kuantifikatu) egiten dira.es electrónica digitalfr électronique numériqueen digital electronics

4elektronika integratu (4)Zirkuitu integratuak lantzen dituen elektronikaren atala. Bi osagai elektroniko edo gehiago zirkuitu

bakarrean elkartu eta kapsula bakarrean aurkeztea lantzen du.es electrónica integradafr électronique intégréeen integrated electronics

5mikroelektronika (4)Mikrometro-doitasunarekin egindako oinarrizko osagaiekin funtzionatzen duen elektronikaren atala.es microelectrónicafr microélectroniqueen microelectronics

6nanoelektronika (4)Nanometro-doitasunarekin egindako oinarrizko osagaiekin funtzionatzen duen elektronikaren atala.es nanoelectrónicafr nanoélectroniqueen nanoelectronics

7optoelektronika (4)Seinale elektrikoak argi-seinale eta, alderantziz, argi-seinaleak seinale elektriko bihurtzen dituzten teknologia eta gailuez arduratzen den elektronikaren atala.es optoelectrónicafr optoélectroniqueen optoelectronics

8potentzia-elektronika (4)Potentzia elektrikoa kontrolatzeko eta transformatzeko aplikazio teknikoez arduratzen den elektronikaren atala.es electrónica de potenciafr électronique de puissanceen power electronics

1. TERMINO OROKORRAK

15


baristoreIk. tentsioaren araberako erresistentzia

9blokeo-kondentsadore (4)Korronte alternoa pasatzen uzten duen bitartean korronte zuzena pasatzea eragozten duen kondentsadorea.es condensador de bloqueo;

condensador de detenciónfr condensateur de blocageen blocking capacitor; stopping

capacitor; coupling capacitor

10disko-formako kondentsadore (4)es condensador de discofr condensateur disqueen disc capacitor

11egoera solidoko errele (4)es relé de estado sólidofr relais statiqueen solid-state relay

12elektrodo (4)es electrodofr électrodeen electrode

13errele (4)Elektrikoki edo elektromagnetikoki eragindako kommutadorea, kontrol-zirkuitu batek beste bat eten eta/edo ixteko erabiltzen dena.es reléfr relaisen relay

14errele elektromagnetiko (4)Elektroiman batek sortutako eremu magnetikoarekin funtzionatzen duen errelea. Zirkuituak ixten edo irekitzen dituzten kontaktu higikor batzuetan eragiten du eremu magnetiko horrek.es relé electromagnéticofr relais électromagnétiqueen electromagnetic relay

15erreostato (4)es reóstatofr rhéostaten rheostat

erresistentziaIk. erresistore

16erresistentzia finko (4)es resistencia fijafr résisteur fixeen fixed resistor

17erresistentzia harilkatu (4)es resistencia bobinadafr résistance bobinéeen wire-wound resistor

18erresistentzia-sare (4)es red de resistenciasfr réseau de résistancesen resistor network

2. ELEKTRONIKA ANALOGIKOA2.1. Osagai pasiboak

16


19erresistore (4)Sin. erresistentzia (4)Zirkuitu bateko bi punturen artean erresistentzia elektriko jakin bat sortzeko erabiltzen den osagaia.es resistenciafr résistanceen resistor

20etengailu (4)es interruptorfr interrupteuren power switch; switch

21etengailu diferentzial (4)es interruptor diferencialfr disjoncteur de fuite à la terre;

interrupteur différentielen ground fault circuit-breaker

22etengailu magnetotermiko (4)es interruptor magnetotérmicofr disjoncteur magnéto-thermiqueen thermal magnetic circuit breaker

23fotorresistentzia (4)Sin. LDR erresistentzia (4)Argiaren intentsitatearen araberako erresistentzia duen osagaia.es fotorresistencia; resistencia LDRfr photorésistanceen light dependant resistor;

photoresistor; LDR

24fusible (4)Zirkuitu elektriko batean tartekatzen den babes-elementua. Gainkargaren bat edo zirkuitulaburren bat gertatzen denean, zirkuitua ireki, eta korrontea eteten du.es fusiblefr fusibleen fuse

25geruzazko kondentsadore (4)es condensador de películafr condensateur à filmen film capacitor

26hodi-formako kondentsadore (4)es condensador tubularfr condensateur tubulaireen tubular capacitor

27ikatz-geruzazko erresistentzia (4)es resistencia de película de carbón;

resistencia pirolíticafr résistance à couche de carboneen carbon-film resistor

28induktantzia (4)Tentsioaren eta denborarekiko korronte-aldaketaren arteko erlazioa finkatzen duen osagai elektronikoa.es inductanciafr inductanceen inductance

17


29indukzio-haril (4)Ardatz baten inguruan hari eroalezko hainbat kiribil ezarriz egiten den induktantzia. Kiribilak zeharkatzen dituen korronte elektrikoak eremu magnetiko bat eratzen du.es bobina de inducciónfr bobine d’inductionen induction coil

30iragazki-kondentsadore (4)es condensador de filtrofr condensateur de filtrageen filter capacitor

31kapazitate aldagarriko kondentsadore (4)Kapazitatea alda dakiokeen kondentsadorea.es condensador variablefr condensateur variableen variable capacitor

32kapazitate doigarriko kondentsadore (4)Kapazitatea doi dakiokeen kondentsadorea.es condensador ajustablefr condensateur ajustableen trimming capacitor

33kommutazio-kondentsadore (4)es condensador de conmutaciónfr condensateur de commutationen commutating capacitor

34kondentsadore (4)Energia era elektrostatikoan gordetzen duen gailua. Haren barruan metatzen den karga eta terminalen arteko tentsio elektrikoa proportzionalak dira. Berebiziko garrantzia dute elektrikan (energia metatzeko, potentzia egokitzeko, motorrak abiatzeko eta abar) eta elektronikan (maiztasun-iragazkietan, sintonizadoreetan, osziladoreetan, hainbat sentsoretan eta abar).es condensadorfr condensateuren capacitor

35kondentsadore doigarri (4)es trimmerfr condensateur d’appointen trimmer

36kondentsadore elektrolitiko (4)Bi elektrodoetako bat elektrolito batez osatua duen kondentsadorea, gehienetan polaritatea izaten duena; korronte elektrikoaren eraginez dielektriko-geruza bat agertzen da, anodoaren oxidazioz.es condensador electrolíticofr condensateur électrolytiqueen electrolytic capacitor

37kondentsadore ez-polarizatu (4)Potentzial-diferentzia noranzko batean zein bestean jasan dezakeen kondentsadorea.es condensador no polarizadofr condensateur non polariséen non-polarized capacitor

18


38kondentsadore finko (4)Kapazitate finkoa duen kondentsadorea.es condensador fijofr condensateur fixeen fixed capacitor

39kondentsadore polarizatu (4)Potentzial-diferentzia noranzko batean bakarrik jasan dezakeen kondentsadorea. Haren terminal bateko (anodoko) tentsioa ezin da negatiboa izan bestearekiko.es condensador polarizadofr condensateur polariséen polar capacitor; polarised

capacitor

40korrontea mugatzeko erresistentzia (4)Korrontearen fluxua gehienez ere balio jakin bateraino heltzen uzten duen erresistentzia.es resistencia limitadora de

corrientefr résistance de limitation du

couranten current-limiting resistor

41kristal piezoelektriko (4)es cristal piezoeléctricofr cristal piézoélectriqueen piezoelectric crystal

LDR erresistentziaIk. fotorresistentzia

42metal oxidozko erresistentzia (4)es resistencia de óxido metálicofr résistance à oxyde métalliqueen metal-oxide resistor

43metal-geruzazko erresistentzia (4)es resistencia de película metálicafr résistance à couche métalliqueen metal-film resistor

44metal-xaflazko erresistentzia (4)es resistencia de láminas metálicasfr résistance à feuilles métalliquesen metal-foil resistor

45mikroetengailu (4)es microinterruptorfr microinterrupteuren microswitch

NTC termistoreIk. tenperatura-koefiziente negatiboko termistore

46osagai elektromagnetiko (4)es componente electromagnéticofr composant électromagnétiqueen electromagnetic component

47osagai pasibo (4)Tentsiorik edo korronte-irabazirik ematen ez duen osagaia.es componente pasivofr composant passifen passive component

48paperezko kondentsadore (4)es condensador de papelfr condensateur au papieren paper capacitor

19


49potentziometro (4)Erresistentziaren balioa alda dakiokeen osagaia.es potenciómetrofr potentiomètreen potentiometer

50potentziometro harilkatu (4)es potenciómetro bobinadofr potentiomètre bobinéen wire-wound potentiometer

PTC termistoreIk. tenperatura-koefiziente positiboko termistore

51tantalozko kondentsadore (4)es condensador de tántalofr condensateur au tantaleen tantalum capacitor

52tenperatura detektatzeko erresistentzia (4)es detector de temperatura resistivofr détecteur de température à

résistanceen resistance temperature detector;

RTD

53tenperatura-koefiziente negatiboko termistore (4)Sin. NTC termistore (4)es termistor de coeficiente de

temperatura negativo; termistor NTC

fr thermistance à coefficient de température négatif; thermistance CTN

en negative temperature coefficient thermistor; NTC thermistor

54tenperatura-koefiziente positiboko termistore (4)Sin. PTC termistore (4)es termistor de coeficiente de

temperatura positivo; termistor PTC

fr thermistance à coefficient de température positif; thermistance CTP

en positive temperature coefficient thermistor; PTC thermistor

55tentsioaren araberako erresistentzia (4)Sin. VDR (4); baristore (4)Aplikatutako tentsioaren arabera erresistentzia aldatzen duen osagaia.es resistencia dependiente de la

tensión; varistor; VDRfr varistance; varistor; VDRen voltage-dependent resistor;

varistor; VDR

56termistore (4)Erresistentzia elektrikoaren balioa tenperaturaren arabera aldatzen duen erresistentzia.es termistor; termistanciafr thermistanceen thermistor

57transformadore (4)Indukzio elektromagnetikoa erabiliz eta potentzia eta maiztasuna mantenduz tentsioa igotzeko edo jaisteko erabiltzen den osagaia.es transformadorfr transformateuren transformer

VDRIk. tentsioaren araberako erresistentzia

20


58zeramikazko kondentsadore (4)es condensador cerámicofr condensateur céramiqueen ceramic capacitor

61diodo argi-igorle (4)Sin. LED diodo (4)Korronte-tentsio txikia aplikatzen zaionean argia igortzen duen diodoa. Adibidez, etxetresna elektrikoetan erabiltzen dira, letra eta zenbaki digitalak adierazteko.es diodo electroluminiscente; diodo

emisor de luz; diodo LEDfr diode électroluminescenteen light-emitting diode; LED diode

62diodo artezle (4)Korronte alternoa korronte zuzen bihurtzen duen diodoa. Zuzeneko polarizazioan etengailu itxi gisa funtzionatzen du; alderantzizko polarizazioan, berriz, etengailu ireki gisa.es diodo rectificadorfr diode de redressementen rectifier diode

63eguzki-zelula (4)Eguzki-argia energia elektriko bihurtzen duen osagaia.es célula solarfr cellule solaireen solar cell

2.2. Osagai aktiboak

argiz aktibatutako tiristoreIk. fototiristore

balbula elektronikoIk. hodi elektroniko

BJT transistoreIk. juntura-transistore bipolar

59diac (4)Korrontea bi noranzkoetan eroan dezakeen osagai erdieroalea, bi diodoz osatua. Tentsio-maila jakin bat gainditzen denean gertatzen da eroapena.es diacfr diacen diac; bidirectional diode thyristor

60diodo (4)Anodo bat eta katodo bat dituen osagai elektronikoa, gehienetan material erdieroalezkoa; korronte elektrikoa noranzko bakar batean baino ez du uzten pasatzen.es diodofr diodeen diode

21


64erdieroale (4)Gai isolatzaileen eta gai eroaleen arteko ezaugarri elektrikoak dituen materiala. Erdieroaleak isolatzaileak dira eroankortasuna kontuan hartuz gero, baina ezaugarriak alda ditzakete ezartzen zaizkien hainbat baldintzaren arabera. Ezagunenak silizioa eta germanioa dira.es semiconductorfr semi-conducteuren semiconductor

65erdieroale estrintseko (4)Eroankortasun elektrikoa handitzeko ezpurutasunen bat gehituta duen erdieroalea. Ezpurutasun hori izan daiteke fosforoa, antimonioa, artsenikoa, boroa, galioa edo indioa, besteak beste.es semiconductor extrínsecofr semi-conducteur extrinsèqueen extrinsic semiconductor

66erdieroale intrintseko (4)Elementu bakar eta hutsez eratutako erdieroalea; adibidez, germanio edo silizio hutsez osatutakoa.es semiconductor intrínsecofr semi-conducteur intrinsèqueen intrinsic semiconductor

67erdieroale konposatu (4)Taula periodikoko talde desberdinetako bi elementuz edo gehiagoz osaturiko konposatu erdieroalea. Garrantzitsuenak, egun, AsGa (bi elementuz osatua), InGaAs (hiru) eta AlInGaP (lau) dira; banda-zuzenekoak direnez, argia silizioak baino efizientzia askoz handiagoz igortzen dute, eta optoelektronikan eta LED eta laser diodoetan ezinbestekoak dira.es semiconductor compuestofr semi-conducteur composéen compound semiconductor

68eremu-efektuko juntura-transistore (4)Sin. JFET transistore (4)Atea eta kanala PN juntura bat eratuz elkartuta dituen FET transistorea.es transistor de efecto de campo de

unión; transistor JFETfr transistor à effet de champ à

jonction; TEC à jonctionen junction field effect transistor;

JFET transistor

69eremu-efektuko transistore (4)Sin. FET transistore (4)Ateko tentsioaren arabera kontrolatua dagoen etengailu gisa funtzionatzen duen gailua. Hiru terminal dauzka: hornitzailea, drainatzailea eta atea. Atean aplikatutako tentsioak zehaztuko du hornitzailearen eta drainatzailearen arteko bide edo kanaletik korrontea igaroko den ala ez.es transistor de efecto de campo;

transistor FETfr transistor à effet de champ;

transistor TECen field-effect transistor; FET

transistor

22


FET transistoreIk. eremu-efektuko transistore

70fotodiodo (4)Argi-izpiak jasoz gero korronte elektrikoa bideratzeko aukera ematen duen diodo erdieroalea.es fotodiodofr photodiodeen photodiode

fotopilaIk. zelula fotovoltaiko

71fototiristore (4)Sin. argiz aktibatutako tiristore (4); LASCR (3)Argi-izpien eraginez aktibatzen den tiristorea. Leiho garden txiki batetik pasatutako argiak, efektu fotovoltaikoaren bidez, atea kitzikatu eta tiristorea eroale bilakatzen du.es fototiristor; tiristor activado por

luz; LASCRfr photothyristor; thyristor

photosensibleen photothyristor; light activated

SCR; LASCR

72fototransistore (4)es fototransistorfr phototransistoren phototransistor

73fototriac (4)es fototriacfr phototriacen phototriac

fotozelulaIk. zelula fotoelektriko

74gaintentsioa kentzeko diodo (4)es diodo supresorfr diode écrêteuse; diode

suppresseuse de surtensionen suppressor diode; transient

voltage suppressor diode

75germaniozko diodo (4)es diodo de germaniofr diode au germaniumen germanium diode

GTOIk. tiristore blokeagarri

76hiru geruzako diodo (4)es diodo de tres capasfr diode à trois couchesen three-layer diode

77hodi elektroniko (4)Sin. balbula elektroniko (3)es tubo electrónico; válvula

electrónicafr tube électroniqueen electronic tube; electronic valve

78IGBT transistore (4)Isolaturiko atea duen BJT transistorea.es transistor IGBTfr transistor IGBTen IGBT transistor

79IGFET transistore (4)Isolaturiko atea duen FET transistorea.es transistor IGFETfr transistor IGFETen IGFET transistor

23


80itzulbideko tiristore eroale (4)es tiristor conductor en inversafr thyristor passant en inverseen reverse-conducting thyristor

81izpi katodikodun hodi (4)Sin. katodo-izpidun hodi (4)es tubo de rayos catódicosfr tube à rayons cathodiquesen cathode-ray tube

JFET transistoreIk. eremu-efektuko juntura-transistore

82juntura bakarreko transistore (4)Sin. UJT (4)es transistor uniunión; UJTfr transistor unijonction; TUJen unijunction transistor; UJT

83juntura bakarreko transistore programagarri (4)Sin. PUT (4)es transistor uniunión programable;

PUTfr transistor unijonction

programmable; TUPen programmable unijunction

transistor; PUT

84juntura-diodo (4)Erdieroaleen junturaz edo metal eta erdieroale junturaz osatutako diodoa; adibidez, PN junturaz eratutako diodoa.es diodo de uniónfr diode à jonctionen junction diode

85juntura-transistore (4)es transistor de uniónfr transistor à jonctionen junction transistor

86juntura-transistore bipolar (4)Sin. transistore bipolar (4); BJT transistore (4)Hiru geruza erdieroale (PNP edo NPN) eta, beraz, bi PN juntura dituen transistorea. Ertzean dagoen geruzetako batek (igorleak) eramaileak igortzen ditu, beste ertzean dagoenak (kolektoreak) eramaile horiek jasotzen ditu, eta tartekoak (baseak), berriz, batetik bestera igarotzen den eramaile-kopurua kontrolatzen du.es transistor bipolar de unión;

transistor bipolarfr transistor bipolaire à jonctions;

transistor bipolaireen bipolar junction transistor;

bipolar transistor; BJT

87kapazitate aldagarriko diodo (4)Sin. varicap diodo (4); varactor (4)es diodo de capacidad variable;

diodo varicap; varactorfr diode à capacitance variable;

diode varicap; varactoren variable-capacitance diode;

varicap diode; varactor

katodo-izpidun hodiIk. izpi katodikodun hodi

88kommutazio-diodo (4)es diodo de conmutaciónfr diode de commutationen switching diode

LASCRIk. fototiristore

24


89laser-diodo (4)es diodo láserfr diode laseren laser diode

90lau geruzako diodo (4)es diodo de cuatro capasfr diode à quatre couchesen four-layer diode

LED diodoIk. diodo argi-igorle

91MESFET transistore (4)es transistor MESFETfr transistor MESFETen MESFET transistor

92metal oxidozko erdieroale (4)Sin. MOS (4)Metalezko, oxidozko eta erdieroalezko geruza bana bata bestearen gainean ezarriz zirkuitu integratuak fabrikatzeko erabiltzen den egitura. Hiru geruza horiek aluminiozkoa, silizezkoa eta siliziozkoa izan daitezke, hurrenez hurren.es metal óxido semiconductor;

MOSfr semi-conducteur d’oxyde de

métal; MOSen metal oxide semiconductor;

MOS

MOSIk. metal oxidozko erdieroale

93MOSFET transistore (4)MOS egitura duen FET transistorea. IGFET transistorerik ohikoena da.es transistor MOSFETfr transistor MOSFETen MOSFET transistor

94N ateko tiristore (4)es tiristor Nfr thyristor Nen N-gate thyristor

95N motako erdieroale (4)Eramaile positibo (hutsune) baino eramaile negatibo (elektroi aske) gehiago dituen erdieroale estrintsekoa. Eramaile ugarienak (eramaile maioritarioak) elektroiak dira.es semiconductor tipo Nfr semi-conducteur de type Nen N-type semiconductor

96NMOS transistore (4)es transistor NMOSfr transistor NMOSen NMOS transistor

97noranzko biko transistore (4)es transistor bidireccionalfr transistor bilatéralen bidirectional transistor

98NPN transistore (4)es transistor NPNfr transistor NPNen NPN transistor

99osagai aktibo (4)Tentsioa edo korronte-irabazia emateko gai den osagaia; seinaleak sortzeko, anplifikatzeko edo eraldatzeko gaitasuna du. Adibidez, transistorea edo tiristorea.es componente activofr composant actifen active component

25


100osagai diskretu (4)Zirkuitu edo multzo batean, banaka eta bereiz ezartzen den elementua. Osagai integratuak ez bezala, elementu hori multzotik askatzeko aukera dago.es componente discretofr composant discreten discrete component

101osagai elektroniko (4)es componente electrónicofr composant électroniqueen electronic component

102P ateko tiristore (4)es tiristor Pfr thyristor Pen P-gate thyristor

103P motako erdieroale (4)Eramaile negatibo (elektroi aske) baino eramaile positibo (hutsune) gehiago dituen erdieroale estrintsekoa. Eramaile ugarienak (eramaile maioritarioak) hutsuneak dira.es semiconductor tipo Pfr semi-conducteur de type Pen P-type semiconductor

104PIN diodo (4)es diodo PINfr diode PINen PIN diode

105PIN fotodiodo (4)es fotodiodo PINfr photodiode PINen PIN photodiode

106PMOS transistore (4)es transistor PMOSfr transistor PMOSen PMOS transistor

107PN juntura (4)Erdieroale-lagin batean, P motako eskualde bat eta N motako eskualde bat elkartzen diren gunea.es unión PNfr jonction PNen PN junction

108PNP transistore (4)es transistor PNPfr transistor PNPen PNP transistor

109potentzia-diodo (4)es diodo de potenciafr diode de puissanceen power diode

110potentzia-transistore (4)es transistor de potenciafr transistor de puissanceen power transistor

PUTIk. juntura bakarreko transistore programagarri

SBSIk. siliziozko aldebiko kommutadore

111Schottky diodo (4)es diodo Schottkyfr diode Schottkyen Schottky diode

SCSIk. siliziozko kommutadore kontrolatu

26


112Shockley diodo (4)Lau geruza (PNPN) dituen diodoa, noranzko bakarrekoa. Kommutazio lasterreko zirkuituetan erabiltzen da.es diodo Shockleyfr diode Shockleyen Shockley diode

113siliziozko aldebakarreko kommutadore (4)Sin. SUS (4)es conmutador unilateral de silicio;

SUSfr interrupteur unilatéral au

silicium; SUSen silicon unilateral switch; SUS

114siliziozko aldebiko kommutadore (4)Sin. SBS (4)es conmutador bilateral de silicio;

SBSfr interrupteur bilatéral au silicium;

SBSen silicon bilateral switch; SBS

115siliziozko diodo (4)es diodo de siliciofr diode au siliciumen silicon diode

116siliziozko kommutadore kontrolatu (4)Sin. SCS (4)es conmutador controlado de

silicio; SCSfr commutateur commandé au

silicium; SCSen silicon controlled switch; SCS

117supereroale (4)Tenperatura oso baxuetan eta eremu magnetiko ahuletan erresistentzia elektrikorik ez duen substantzia.es superconductorfr supraconducteuren superconductor

SUSIk. siliziozko aldebakarreko kommutadore

118tetrodo-tiristore (4)es tiristor tetrodofr thyristor tétrodeen tetrode thyristor

119tiratroi (4)Gas geldoz edo merkurio-lurrunez betetako balbula termoionikoa, errele gisa funtzionatzen duena eta, oro har, triodoa izaten dena.es tiratrónfr thyratronen thyratron

120tiristore (4)Lau geruza (PNPN) eta, beraz, hiru PN juntura dituen gailu erdieroalea; hiru terminal ditu (anodoa, katodoa eta kontrolerako atea), eta bi egoera egonkor (eroapena eta etendura). Etengailu gisa erabiltzen da.es tiristorfr thyristoren thyristor

121tiristore blokeagarri (4)Sin. GTO (4)es tiristor bloqueable; GTOfr thyristor blocable par la gâchetteen gate turn-off thyristor; GTO

27


122transistore (4)Gailu elektroniko erdieroalea. Hiru terminal edo ate dauzka, eta horietariko batean aplikatutako tentsioak zehaztuko du beste bien artean korrontea igaroko den ala ez.es transistorfr transistoren transistor

123transistore bertikal (4)es transistor verticalfr transistor verticalen vertical transistor

transistore bipolarIk. juntura-transistore bipolar

124triac (4)Korronte alternoaren bi ziklo-erdietan, positiboan nahiz negatiboan, korrontea eroaten duen tiristorea; beraz, bi noranzkoetan egiten du lan.es triacfr triacen triac

125triodo (4)es triodofr triodeen triode

UJTIk. juntura bakarreko transistore

varactorIk. kapazitate aldagarriko diodo

varicap diodoIk. kapazitate aldagarriko diodo

126zelula fotoelektriko (4)Sin. fotozelula (4)Hartzen duen argi-seinalea seinale elektriko bihurtzen duen detektagailua.es célula fotoeléctrica; fotocélulafr cellule photoélectriqueen photocell; photoelectric cell

127zelula fotovoltaiko (4)Sin. fotopila (4)Efektu fotovoltaikoaren bitartez indar elektroeragilea sortzen duen fotozelula; hau da, argia energia elektriko bihurtzen du.es célula fotovoltaica; fotopilafr cellule photovoltaïque; photopileen photovoltaic cell

128Zener diodo (4)Tentsioaren gorabeherak xurgatuz egonkortasuna bermatzen duen diodoa. Alderantzizko potentzial-diferentzia balio jakin batera iritsi arte, artezgailu gisa jokatzen du; balio horretatik gora (haustura-tentsioa aplikatzen denean), korronte altuak eroan ditzake.es diodo Zenerfr diode Zeneren Zener diod

28


129bozgorailu elektrostatiko (4)es altavoz capacitivo; altavoz

electrostáticofr haut-parleur électrostatiqueen capacitor loudspeaker;

electrostatic loudspeaker

130chopper (4)es chopperfr hacheuren chopper

131Hall efektuko sentsore (4)es sensor de efecto Hallfr capteur à effet Hallen Hall effect sensor

132hari gabeko mikrofono (4)es micrófono inalámbricofr microphone sans filen wireless microphone

haril higikorreko mikrofonoIk. mikrofono dinamiko

133hedagailu (4)Irteerako tarte dinamikoa sarrerakoa baino zabalagoa egiten duen gailua.es expansorfr expandeuren expander

134kondentsadore-mikrofono (4)Sin. mikrofono elektrostatiko (4)es micrófono de condensador;

micrófono electrostáticofr microphone électrostatiqueen condenser microphone;

electrostatic microphone

135konpresore (4)Irteerako tarte dinamikoa sarrerakoa baino murritzagoa egiten duen gailua.es compresorfr compresseuren compressor

136kontrolagailu (4)es controladorfr régulateuren controller

137kontrolagailu proportzional (4)Irteerako seinalea eta erroreko seinalea proportzionalak dituen kontrolagailua.es controlador proporcionalfr régulateur proportionnelen proportional controller

138kontrolagailu proportzional diferentzial (4)es controlador proporcional

diferencialfr régulateur proportionnel et par

dérivationen proportional-plus-derivative

controller

139kontrolagailu proportzional integral (4)es controlador proporcional integralfr régulateur proportionnel et

intégralen proportional-plus-integral

controller

2.3. Erregulazioa eta transduktoreak

29


140kontrolagailu proportzional integral diferentzial (4)Sin. PID kontrolagailu (4)es controlador proporcional integral

diferencial; controlador PIDfr régulateur proportionnel intégral

dérivé; régulateur PIDen proportional-integral-derivative

controller; PID controller

141mikrofono dinamiko (4)Sin. haril higikorreko mikrofono (4)es micrófono dinámico; micrófono

de bobina móvilfr microphone dynamique;

microphone à bobine mobileen dynamic microphone; moving-

coil microphone

mikrofono elektrostatikoIk. kondentsadore-mikrofono

142on/off kontrolagailu (4)Seinalea osorik pasatzen uzten duen edo seinalea osorik eteten duen kontrolagailua.es controlador on-offfr régulateur à action par tout ou

rienen on-off controller

143osagai optoelektroniko (4)Seinale optikoen eta elektrikoen arteko transduktore gisa funtzionatzen duen osagaia.es componente optoelectrónicofr composant optoélectroniqueen optoelectronic component

pare termoelektrikoIk. termopare

PID kontrolagailuIk. kontrolagailu proportzional integral diferentzial

144sentsore (4)es sensorfr capteuren sensor

145tentsio-erregulagailu (4)Irteeran tentsio konstantea eskaintzeko funtzioa duen gailua. Korronte zuzeneko elikatze-iturri erregulatuetan ezarri ohi da.es regulador de tensiónfr régulateur de tensionen voltage regulator

146termopare (4)Sin. pare termoelektriko (4)Tenperaturaren eraginez bi metalen arteko ukipen-puntuan sortzen den tentsio-diferentzia erabiltzen duen transduktorea.es termopar; par termoeléctricofr thermocouple; couple

thermoélectriqueen thermocouple

147transduktore (4)Magnitude fisikoak seinale elektriko bihurtzeko (edo alderantziz) erabiltzen den gailua.es transductorfr transducteuren transducer

30


148transduktore aktibo (4)Neurtzen duen fenomenoaren energiaren parte bat erabili eta energia elektriko bihurtzen duen transduktorea. Hau da, detektatu behar den magnitude fisikoak seinale elektrikoa sortzeko behar den energia ematen du, eta transduktoreak ez du kanpoko energia-hornidurarik behar.es transductor activofr transducteur actifen active transducer

149transduktore elektroakustiko (4)Seinale elektrikoak uhin akustiko (edo alderantziz) bihurtzeko transduktorea.es transductor electroacústicofr transducteur électroacoustiqueen electroacoustic transducer

150transduktore elektromagnetiko (4)es transductor electromagnéticofr transducteur électromagnétiqueen electromagnetic transducer

151transduktore elektromekaniko (4)es transductor electromecánicofr transducteur électromécaniqueen electromechanical transducer

152transduktore erresistibo (4)es transductor resistivofr transducteur résistifen resistive transducer

153transduktore fotovoltaiko (4)Argi-energia energia elektriko bihurtzen duen transduktorea.es transductor fotovoltaicofr transducteur photovoltaïqueen photovoltaic transducer

154transduktore induktibo (4)es transductor inductivofr transducteur inductifen inductive transducer

155transduktore kapazitibo (4)es transductor capacitivofr transducteur capacitifen capacitance transducer

156transduktore pasibo (4)Funtzionatzeko kanpoko energia-hornidura behar duen transduktorea.es transductor pasivofr transducteur passifen passive transducer

157transduktore piezoelektriko (4)Hainbat materialen ezaugarri piezoelektrikoa erabiltzen duen transduktorea. Material horien gainazalak elektrizitatez kargatzen dira eragin mekanikoaren ondorioz.es transductor piezoeléctricofr transducteur piézoélectriqueen piezoelectric transducer

31


158transduktore termoelektriko (4)Tenperaturaren araberako seinale elektrikoa ematen duen sentsorea edo seinale elektriko bat tenperatura-aldaketa bilakatzen duen eragilea. Tenperatura detektatzeko erresistentziak, termistoreak edo termopareak izan ohi dira sentsoreak. Eragileak, berriz, Peltier zelulak.es transductor termoeléctricofr transducteur thermoélectriqueen thermoelectric transducer

163anplifikadore ez-inbertsore (4)Irteerako seinalea anplifikatua eta fasean sortzen duen anplifikadorea. Hau da, ez du seinalearen polaritatea aldatzen.es amplificador no inversorfr amplificateur non inverseuren non-inverting amplifier

164anplifikadore lineal (4)es amplificador linealfr amplificateur linéaireen linear amplifier

165anplifikadore operazional (4)Irabazi handiko anplifikadore diferentziala. Kanpo-elementuekin konektatuta, hainbat funtziotarako (artezteko, iragazteko, anplifikatzeko eta abar) erabiltzen den zirkuitu integratua da.es amplificador operacionalfr amplificateur opérationnelen operational amplifier

2.4. Zirkuituak

159A klaseko anplifikadore (4)es amplificador clase Afr amplicateur classe Aen class-A amplifier

160AB klaseko anplifikadore (4)es amplificador clase ABfr amplicateur classe ABen class-AB amplifier

161anplifikadore (4)Sarrerako seinalea era kontrolatuan anplifikatzen duen zirkuitua.es amplificadorfr amplificateuren amplifier

162anplifikadore diferentzial (4)Irteerako seinalea sarrerako bi tentsioen arteko aldearekiko proportzionala ematen duen anplifikadorea.es amplificador diferencialfr amplificateur différentielen differential amplifier

32


166anplifikadore parametriko (4)es amplificador paramétricofr amplificateur paramétriqueen parametric amplifier

167anplifikadore transistoredun (4)es amplificador de transistoresfr amplificateur à transistorsen transistor amplifier

168anplifikadore-inbertsore (4)Irteerako seinalea anplifikatua eta inbertitua sortzen duen anplifikadorea. Hau da, irteerako seinalea 180º desfasatua dago sarrerakoarekiko.es amplificador inversorfr amplificateur inverseuren inverting amplifier

169artezgailu (4)Zirkuitu elektroniko batean korronte alternoa korronte zuzen bihurtzen duen gailua, diodo artezlez osatua.es rectificadorfr redresseuren rectifier

170artezgailu kontrolatu (4)Diodo artezle kontrolatu gisa funtzionatzen duen artezgailua, korrontea noranzko bakarrean pasatzen uzten duena. Hiru terminal dauzka: anodoa, katodoa eta atea. Atean tentsioa aplikatzen ez den bitartean ez du korrontea pasatzen uzten.es rectificador controladofr redresseur contrôléen controlled rectifier

171artezgailu-iragazki (4)es filtro de rectificadorfr filtre de redresseuren rectifier filter

172atenuadore (4)Seinale baten anplitudea murrizten duen gailua.es atenuadorfr atténuateuren attenuator

173atzerapen-linea (4)es línea de retardofr ligne à retarden delay line

174aurreanplifikadore (4)Seinale bat anplifikatzeko prozesuan egiten den lehenengo urratsean funtzionatzen duen anplifikadorea, sentsoretik edo antenatik oso hurbil jartzen dena. Zarata eta interferentziak gutxitzeko asmoz jartzen da.es preamplificadorfr préamplificateuren preamplifier

175B klaseko anplifikadore (4)es amplificador clase Bfr amplicateur classe Ben class-B amplifier

33


176banda kentzeko iragazki (4)Seinale baten maiztasun-banda jakin bat bortizki murrizten duen iragazkia; gainerako maiztasunak ez ditu murrizten.es filtro de corte de banda; filtro

supresor de bandafr filtre à élimination de bande;

filtre coupe-bandeen band-stop filter; band-

elimination filter

177banda-paseko iragazki (4)Seinale batean maiztasun-banda jakin bat izan ezik gainerako maiztasun bandak bortizki murrizten dituen iragazkia.es filtro de paso de bandafr filtre passe-bandeen band-pass filter

batugailuIk. zirkuitu batutzaile

178behe-paseko iragazki (4)Zehazten den maiztasun jakin batetik beherako maiztasuneko seinaleak pasatzen uzten dituen iragazkia.es filtro de paso bajofr filtre passe-basen low-pass filter

179bihurgailu (4)es convertidorfr convertisseuren converter

180blokeo-osziladore (4)es oscilador de autobloqueo;

oscilador de bloqueofr oscillateur à blocageen blocking oscillation; squegging

oscillator

181C klaseko anplifikadore (4)es amplificador clase Cfr amplicateur classe Cen class-C amplifier

182D klaseko anplifikadore (4)es amplificador clase Dfr amplicateur classe Den class-D amplifier

183Darlington anplifikadore (4)es amplificador Darlingtonfr couple de Darlingtonen Darlington amplifier; Darlington

pair

184demodulagailu (4)Aldez aurretik modulazioz konbinatutako bi magnitude banatzen dituen gailua; seinale modulatzailea lortzen du, eta, batzuetan, uhin garraiatzailea ere bai.es demoduladorfr démodulateuren demodulator

185desfase-osziladore (4)es oscilador de desfasefr oscillateur à déphasageen phase-shift oscillator

186diskriminagailu (4)Seinale-pultsuak tentsioaren edo beste faktore baten arabera hautatzen edo baztertzen dituen zirkuitu elektronikoa.es discriminadorfr discriminateuren discriminator

34


187ekualizadore (4)es ecualizadorfr égaliseuren equalizer

188elektroi-biderkagailu (4)es multiplicador de electronesfr multiplicateur d’électronsen electron multiplier

189erlaxazio-osziladore (4)es oscilador de relajaciónfr oscillateur à relaxationen relaxation oscillator

190erresonadore (4)Osziladore baten erresonantziaz bibratzen duen gailua.es resonadorfr résonateuren resonator

191fotoakoplagailu (4)Sin. optoakoplagailu (4)Elektrikoki isolatuta dauden bi zirkuitu optikoki lotzen dituen zirkuitua.es optoacoplador; fotoacopladorfr optocoupleur; photocoupleuren optocoupler; photocoupler

192fotodetektagailu (4)es fotodetectorfr photodétecteuren photodetector

193goi-paseko iragazki (4)Balio jakin batetik gorako maiztasuneko seinaleak pasatzen uzten dituen iragazkia.es filtro de paso altofr filtre passe-hauten high-pass filter

194hargailu (4)es receptorfr récepteuren receiver

195igorgailu (4)es emisorfr émetteuren emitter

196inbertsore (4)Zirkuitu elektroniko batean korronte zuzena korronte alterno bihurtzen duen gailua.es inversorfr onduleuren inverter

197iragazki (4)Seinaleak maiztasunaren arabera bereizten dituen zirkuitua.es filtrofr filtreen filter

198iragazki aktibo (4)Osagai aktiboz, bereziki anplifikadore operazionalez, osatutako iragazkia.es filtro activofr filtre actifen active filter

35


199iragazki pasibo (4)Osagai pasiboz (erresistentzia, haril eta kondentsadorez) osatutako iragazkia.es filtro pasivofr filtre passifen passive filter

200kanal anitzeko anplifikadore (4)es amplificador multicanalfr amplificateur à plusieurs voies;

amplificateur multivoieen multichannel amplifier

201kanal bakarreko anplifikadore (4)es amplificador monocanalfr amplificateur à une voieen monochannel amplifier

202konparadore (4)Sarrerako bi seinaleren magnitudea aztertu eta handiagoa zein den adierazten duen gailua.es comparadorfr comparateuren comparator

203korronte-anplifikadore (4)es amplificador de corrientefr amplificateur de couranten current amplifier

204kristalezko osziladore (4)es oscilador de cristalfr oscillateur à cristalen crystal oscillator

205maiztasun-biderkagailu (4)es multiplicador de frecuenciafr multiplicateur de fréquenceen frequency multiplier

206modulagailu (4)es moduladorfr modulateuren modulator

207mugagailu (4)es limitadorfr limiteuren limiter

208multibibratzaile (4)Forma angeluzuzeneko seinale periodikoak sortzen dituen zirkuitu oszilatzailea.es multivibradorfr multivibrateuren multivibrator

209multibibratzaile astable (4)Funtzionamendu jarraituko multibibratzailea. Oszilazio-maiztasuna ez du kanpo-iturri batek kontrolatzen.es multivibrador astable;

multivibrador de funcionamiento libre

fr multivibrateur astableen astable multivibrator; free-

running multivibrator

210nahasgailu (4)es mezcladorfr mélangeuren mixer

optoakoplagailuIk. fotoakoplagailu

36


211osziladore (4)Oszilazio elektrikoak, hots, korronte alterno periodikoak sortzen dituen zirkuitua. Oszilazioetan sortutako uhinaren forma era askotakoa izan daiteke, hala nola senoidala, angeluzuzena edo triangeluarra.es osciladorfr oscillateuren oscillator

212parasitoen kontrako iragazki (4)Hainbat zirkuitu edo makinak sortutako oszilazio elektriko kaltegarrien eragina ezabatzen duen iragazkia.es filtro antiparásitosfr filtre antiparasiteen interference filter

213potentzia-anplifikadore (4)es amplificador de potenciafr amplificateur de puissanceen power amplifier

214Schmitt-en desarragailu (4)es disparador de Schmittfr bascule de Schmitten Schmitt trigger

SCRIk. siliziozko artezgailu kontrolatu

215siliziozko artezgailu kontrolatu (4)Sin. SCR (4)Korronte eta tentsio balio handiak erabil ditzakeen artezgailua; berez, ate-terminal bat duen tiristorea da, eta ate horretan aplikatutako seinalearen bidez kontrolatzen da gailuaren konduktantzia.es rectificador controlado de silicio;

SCRfr redresseur commandé au

silicium; RCSen silicon controlled rectifier; SCR

216sintetizadore (4)es sintetizadorfr synthétiseuren synthesizer

217sintonizadore (4)es sintonizadorfr syntoniseuren syntonizer

218tentsio-anplifikadore (4)es amplificador de tensiónfr amplificateur de tensionen voltage amplifier

219tentsio-biderkagailu (4)es multiplicador de tensiónfr multiplicateur de tensionen voltage multiplier

37


220tentsio-egonkorgailu (4)Sor daitezkeen tentsio-gorabeherak saihestu eta puntu batera iristen den tentsioa konstantea eta egonkorra izatea bermatzen duen gailua.es estabilizador de tensiónfr stabilisateur de tensionen voltage stabilizer

221tentsio-zatigailu (4)Sarrerako tentsioa zatituz irteeran tentsio proportzionalki txikiagoak lortzeko erabiltzen den gailua.es divisor de tensiónfr diviseur de tensionen voltage divider

222uhin osoko artezgailu (4)Sarrerako tentsio alterno garbi batetik abiatuz irteeran seinale positibo hutsa lortzen duen zirkuitua; ziklo-erdi positiboa pasatzen uzten du, eta negatiboa alderantzikatu egiten du.es rectificador de onda completafr redresseur pleine-ondeen full-wave rectifier

223uhin-erdiko artezgailu (4)Sarrerako tentsio alterno baten ziklo-erdi positiboa bakarrik pasatzen uzten duen zirkuitua.es rectificador de media ondafr redresseur demi-ondeen half-wave rectifier

224zirkuitu analogiko (4)es circuito analógicofr circuit analogiqueen analog circuit

225zirkuitu aritmetiko (4)Eragiketa aritmetikoak (batuketa, kenketa, biderketa eta zatiketa) egiteko erabiltzen den zirkuitua.es circuito aritméticofr circuit arithmétiqueen arithmetical circuit

226zirkuitu batutzaile (4)Sin. batugailu (4)Sarrerako seinaleen baturarekiko proportzionala den irteera-tentsioa ematen duen zirkuitua. Sarrera-kopurua eta batu nahi den tentsio-kopurua berdinak dira.es circuito sumadorfr circuit additionneuren adding circuit

227zirkuitu deribatzaile (4)Sin. zirkuitu diferentziatzaile (3)Deribazio-eragiketa egiteko gai den zirkuitua.es circuito derivador; circuito

diferenciadorfr circuit différenciateuren differentiating circuit

zirkuitu diferentziatzaileIk. zirkuitu deribatzaile

228zirkuitu egokitzaile (4)es circuito de adaptaciónfr circuit d’adaptationen matching circuit

229zirkuitu elektroniko (4)Eroaleen bidez elkarri lotuta bide itxia osatzen duten osagai elektroniko aktibo nahiz pasiboen multzoa.es circuito electrónicofr circuit électroniqueen electronic circuit

38


230zirkuitu inprimatu (4)Plaka isolatzaile baten gainean inpresio bidez eratutako zirkuitu elektronikoa. Plaka horren gainean metalezko geruza edo pista batzuk muntatzen dira, eta geruza horiek egiten dute muntatutako beste osagai elektronikoen arteko konexio-lana.es circuito impresofr circuit impriméen printed circuit

zirkuitu inprimatu malguIk. zirkuitu malgu

231zirkuitu integratzaile (4)Integrazio-eragiketa egiteko gai den zirkuitua.es circuito integradorfr circuit intégrateuren integrating circuit

232zirkuitu malgu (4)Sin. zirkuitu inprimatu malgu (3)Material malgu batean eratutako zirkuitu inprimatua. Batzuetan, espazioa aurrezteko erabiltzen da, zirkuitua tolestu egin baitaiteke espazio txikia dagoen lekuetan; beste batzuetan, beste gailu batekiko konexio gisa erabiltzen da zirkuitu inprimatuaren zati malgua.es circuito flexible; circuito impreso

flexiblefr circuit souple; circuit imprimé

soupleen flexible circuit; flexible printed

circuit

233zirkuitu oszilatzaile (4)Oszilazio elektrikoak sortzen dituen zirkuitua, paraleloan edo seriean muntatutako induktantzia batez eta kondentsadore batez osatua.es circuito oscilantefr circuit oscillanten oscillatory circuit

234zubi (4)es puentefr ponten jumper; bridge

235zubizko artezgailu (4)es rectificador de puentefr redresseur en ponten bridge rectifier

39


236akoplagailu (4)es acopladorfr coupleuren coupler

237akoplagailu akustiko (4)es acoplador acústicofr coupleur acoustiqueen acoustic coupler

238analizagailu (4)es analizadorfr analyseuren analyzer

239analizagailu logiko (4)Zirkuitu digital baten kanaletako datu digitalak eta egoera logikoak erakusten dituen tresna.es analizador lógicofr analyseur logiqueen logical analyzer

240antena (4)Parabola-formako elementu islatzailea duen antena.es antenafr antenneen antenna

241antena dipolodun (4)Sin. dipolo (4)Luzera bereko bi hagatxoz osatutako antena, uhin elektromagnetikoen norabiderantz orientatu behar izaten dena.es antena dipolo; dipolofr antenne dipôleen dipole antenna; dipole

242antena paraboliko (4)Parabola-formako elementu islatzailea duen antena.es antena parabólicafr antenne paraboliqueen parabolic antenna; dish antenna

243bateria (4)es bateríafr batterieen battery

244behe-maiztasuneko sorgailu (4)es generador de baja frecuenciafr générateur basse fréquenceen low-frequency generator

dipoloIk. antena dipolodun

245elikatze-iturri (4)es alimentador; fuente de

alimentaciónfr source d’alimentationen feeder; power supply

246espektro-analizagailu (4)Seinale baten maiztasun-osagaien anplitudeak aztertzen eta erakusten dituen neurgailua.es analizador espectral; analizador

de espectrofr analyseur de spectreen spectrum analyzer

247inpedantzia-egokigailu (4)es adaptador de impedanciasfr adaptateur d’impédanceen impedance adapter

2.5. Bestelako osagai eta tresnak

40


248kable (4)es cablefr câbleen cable

249kable ardazkide (4)Sin. kable koaxial (3)Bi eroale zentrokidez osatutako kablea. Bi eroaleak dielektriko bitartez isolatuta eta kanpo-geruza batez inguratuta daude.es cable coaxialfr câble coaxialen coaxial cable

250kable bihurritu (4)Sin. pare bihurritu (3)Kobrezko bi hari isolatu bata bestearekin txirikordatuz eratutako kablea. Seinale elektrikoak transmititzean sor litezkeen interferentzia elektromagnetikoak gutxitzeko erabiltzen da.es par trenzado; cable trenzadofr paire torsadéeen twisted pair

251kable blindatu (4)Kanpoko interferentzia elektrikoez babesteko kanpo-elementu bat duen kablea. Oro har, kablearen kanpoaldean ezartzen den eroale elektriko bat izan ohi da babes-elementu hori; adibidez, metalezko sare bat.es cable apantallado; cable blindadofr câble blindéen shielded cable

kable koaxialIk. kable ardazkide

252kable paralelo (4)es cable paralelofr câble parallèleen parallel cable

253kable zapal (4)es cable planofr câble platen flat cable

254konektore (4)es conectorfr connecteuren connector

multimetroIk. polimetro

255norabidezko akoplagailu (4)es acoplador direccionalfr coupleur directionnelen directional coupler

256osziloskopio (4)Seinale baten korrontea edo tentsioa denboran zehar nola aldatzen den aztertzen eta grafikoki irudikatzen duen aparatua. Gehienetan, kurba higikor baten bitartez egiten da irudikapen hori.es osciloscopiofr oscilloscopeen oscilloscope

pare bihurrituIk. kable bihurritu

41


257polimetro (4)Sin. multimetro (4)Hainbat magnitude elektriko neurtzen dituen aparatua; hainbat eskala eta neurketa-funtzio biltzen ditu.es polímetro; multímetrofr multimètreen multimeter

258sonometro (4)es sonómetrofr sonomètreen sonometer

259uhin-gidari (4)Uhinak, bereziki uhin elektromagnetikoak, gidatzen dituen egitura, edozein materia eta osaeratakoa.es guiaondasfr guide d’ondesen waveguide

260VU-metro (4)es vúmetro; VU-metrofr vumètre; VU-mètreen VU meter; volume-unit meter

261zuntz optikozko kable (4)Seinale optikoak garraiatzen dituzten zuntz optiko batzuez osatutako telekomunikazio-kablea.es cable de fibra ópticafr câble à fibre optiqueen optical fiber cable

42


ADCIk. bihurgailu analogiko/digital

AND ateIk. ETA ate

aplikazio espezifikoko zirkuitu integratuIk. ASIC

262ASIC (4)Sin. aplikazio espezifikoko zirkuitu integratu (4)Zehazki erabilera edo aplikazio jakin baterako diseinatutako zirkuitu integratua.es ASIC; circuito integrado de

aplicación específicafr CIAS; circuit intégré à

application spécifiqueen ASIC; Application Specific

Integrated Circuit

263ataka (4)Ordenagailuari beste gailu batzuk konektatzeko interfazea; ordenagailuan informazioa sartu eta irteteko aukera ematen du.es puertofr porten port

264ataka paralelo (4)es puerto paralelofr port parallèleen parallel port

265ate logiko (4)Aljebra boolearraren funtzio logiko elementalak inplementatzeko erabiltzen den gailua; hainbat sarrera dauzka, eta irteera sarreren funtzio logikoa izango da.es puerta lógicafr porte logiqueen logic gate

266ate-matrize (4)Txip batean ezarritako ate logiko berdinen multzoa.es matriz de puertasfr matrice de portes; réseau

prédiffusé de portesen gate array

267ate-matrize programagarri (4)Programatu edo konfiguratu daitekeen ate logikoen multzoa.es matriz de puertas programablefr réseau prédiffusé programmableen field programmable gate array;

FPGA

268azeleragailu (4)es aceleradorfr accélérateuren accelerator

269azeleragailu grafiko (4)es acelerador gráficofr accélérateur graphiqueen graphics accelerator

baskulaIk. biegonkor

3. ELEKTRONIKA DIGITALA

43


270bektore-prozesadore (4)es procesador vectorialfr processeur vectorielen array processor

271biegonkor (4)Sin. zirkuitu biegonkor (4); baskula (3); f lip-flop (3)Bi egoera egonkor dituen zirkuitua. Kontrol-seinaleak aplikatuz aldatzen da egoera batetik bestera, eta egoera horretan geratzen da seinaleak desagertzean.es biestable; báscula; circuito

biestable; flip-flopfr bistable; circuit bistable; bascule

bistableen bistable circuit; flip-flop

272bihurgailu analogiko/digital (4)Sin. ADC (4)es convertidor analógico-digital;

ADCfr convertisseur analogique-

numérique; CANen analog-to-digital converter; ADC

273bihurgailu digital/analogiko (4)Sin. DAC (4)es convertidor digital-analógico;

DACfr convertisseur numérique-

analogique; CNAen digital-to-analog converter; DAC

274buffer (4)Sin. tarteko memoria (3)es buffer; memoria intermediafr mémoire tampon; mémoire

intermédiaireen buffer; buffer storage

burbuila magnetikozko memoriaIk. MBM memoria

275bus (4)Paraleloan antolatutako hainbat eroaleren multzoa; sistema logiko baten osagai guztiak konektatzen ditu, datuak eta helbideak seinale elektriko gisara bideratzeko. Informazio hori noranzko bakarrean nahiz bietan ibil daiteke.es busfr busen bus

CCDIk. karga akoplatuko gailu

CMOSIk. MOS osagarri

codecIk. kodegailu-deskodegailu

D baskulaIk. D biegonkor

276D biegonkor (4)Sin. D baskula (3)es biestable D; flip-flop Dfr bascule Den D flip-flop

DACIk. bihurgailu digital/analogiko

277datu-bus (4)Sistema logiko baten osagaien artean datuak transmititzen dituen busa. Zenbat bit dituen sistemak darabilen hitz edo datuak, hainbat eroale izango ditu busak; gehien erabiltzen diren formatuak 4, 8, 16, 32 edo 64 bitekoak dira.es bus de datosfr bus de donnéesen data bus

44


278demultiplexadore (4)Transmisio-euskarri berean bilduta dauden informazio-bide desberdinak maiztasun- edo denbora-irizpideen arabera banantzen dituen zirkuitu elektronikoa.es demultiplexorfr démultiplexeuren demultiplexer

279deskodegailu (4)es descodificadorfr décodeuren decoder

280desplazamendu-erregistro (4)Biegonkor-kate batek osatutako erregistroa; informazioak osoki dekalatzen dira biegonkor batetik bestera, noranzko batean edo bestean, erloju-seinale baten erritmoan.es registro de desplazamientofr registre à décalageen shift register

281diodo-transistore logika (4)Sin. DTL logika (4)Diodo eta transistoreak erabiliz bideratzen den logika bipolarra. Diodoen bidez egiten da sarrera, bertan egiten da funtzio logikoa, eta, gero, transistore baten bitartez egiten da irteera.es lógica diodo-transistor; lógica

DTLfr logique diode-transistor; logique

DTLen diode-transistor logic; DTL

282DRAM memoria (4)Sin. RAM memoria dinamiko (4)Funtzionamendu dinamikoa bakarrik onartzen duen RAM memoria, hau da, tarteka freskatu beharra duena.es memoria DRAM; memoria

RAM dinámicafr mémoire RAM dynamiqueen DRAM; dynamic random access

memory

DTL logikaIk. diodo-transistore logika

283duplexadore (4)Zirkuitu fisiko beretik bi zirkuitu logikotara pasatzeko aukera ematen duen gailu elektronikoa.es duplexorfr duplexeuren duplexer

284EAROM memoria (4)Seinale elektrikoen bidez edukia alda dakiokeen ROM memoria.es memoria EAROMfr mémoire EAROMen EAROM; electrically alterable

read only memory

285EDO ate (4)Sin. OR ate (3)Aldagaien batura egiten duen eragiketa boolearrari dagokion ate logikoa. Aldagaietako bat 1 bada, irteera 1 izango da; irteera 0 izateko, aldagai guztiek 0 izan beharko dute.es puerta Ofr porte OUen OR gate

45


286EDO esklusibo ate (4)Sin. XOR ate (3)Irteera egiazkoa izateko aldagaiak desberdin izatea eskatzen duen eragiketa boolearrari dagokion ate logikoa. Aldagaiek desberdinak izan behar dute irteera 1 izateko; aldagaiak berdinak badira, irteera 0 izango da.es puerta O exclusivafr porte OU exclusifen exclusive OR gate; XOR gate

287EEPROM memoria (4)Seinale elektrikoen bidez ezaba eta birprograma daitekeen ROM memoria.es memoria EEPROMfr mémoire EEPROMen EEPROM; electrically erasable

programmable read only memory

288EPROM memoria (4)Prozedura berezi baten bidez ezaba eta birprograma daitekeen ROM memoria.es memoria EPROMfr mémoire EPROMen EPROM; erasable programmable

read only memory

289eragingailu (4)es accionadorfr actionneuren actuator

290erdieroalezko memoria (4)es memoria de semiconductoresfr mémoire à semi-conducteursen semiconductor memory

291erresistentzia-transistore logika (4)Sin. RTL logika (4)Erresistentziak eta transistoreak erabiliz bideratzen den logika bipolarra. Erresistentzien bidez egiten da sarrera, bertan egiten da funtzio logikoa, eta, gero, transistore baten bitartez egiten da irteera.es lógica resistencia-transistor;

lógica RTLfr logique résistance-transistor;

logique RTLen resistor-transistor logic; RTL

eskala ertaineko zirkuitu integratuIk. MSI zirkuitu

eskala handiko zirkuitu integratuIk. LSI zirkuitu

eskala oso handiko zirkuitu integratuIk. VLSI zirkuitu

eskala txikiko zirkuitu integratuIk. SSI zirkuitu

eskala ultrahandiko zirkuitu integratuIk. ULSI zirkuitu

292ETA ate (4)Sin. AND ate (3)Aldagaien biderkadura egiten duen eragiketa boolearrari dagokion ate logikoa. Aldagai guztiek 1 izan beharko dute irteera 1 izateko; aldagaietako bat 0 bada, irteera 0 izango da.es puerta Yfr porte ETen AND gate

46


293EZ ate (4)Sin. NOT ate (3)Ezeztapenaren funtzio boolearrari dagokion ate logikoa. Aldagaia ukatu egiten du, aldagaia ez den beste irteera bat sortuko du.es puerta NOfr porte NONen NOT gate

294EZ-EDO ate (4)Sin. NOR ate (3)EDO atearen kontrako emaitza ematen duen ate logikoa. Aldagai guztiek 0 izan beharko dute, irteera 1 izateko; aldagaietako bat 1 bada, irteera 0 izango da.es puerta NO-Ofr porte NON-OUen NOR gate

295EZ-ETA ate (4)Sin. NAND ate (3)ETA atearen kontrako emaitza ematen duen ate logikoa. Aldagai guztiek 1 izan beharko dute, irteera 0 izateko; aldagaietako bat 0 bada, irteera 1 izango da.es puerta NO-Yfr porte NON-ETen NAND gate

296FIFO erregistro (4)Desplazamendu-erregistro mota bat: idaztean sartu den lehen bita izango da irakurtzean lehen irtengo dena.es registro FIFOfr registre FIFOen FIFO register

297flash memoria (4)Datuak denbora askoan elikatze-iturririk gabe meta ditzakeen dentsitate handiko ROM memoria. Metatze-gelaxkak MOS transistore bakarrez osatzen direlako lortzen da dentsitate handi hori; hau da, azalera txikian gelaxka-kopuru handia izatea.es memoria flashfr mémoire flashen flash memory; flash EPROM;

FEPROM

flip-flopIk. biegonkor

298gailu logiko programagarri (4)Sin. PLD (4)Funtzioak berariazko aplikazio baten bidez programatuak izaten dituen zirkuitu logikoa; hau da, zirkuitua fabrikatu eta gero programatzen dira funtzioak.es dispositivo lógico programable;

PLDfr unité logique programmable;

ULPen programmable logic device; PLD

299gainazalean muntatutako gailu (4)es dispositivo de montaje superficialfr composant monté en surfaceen surface mounted device

47


300hargailu/transmisore asinkrono unibertsal (4)Sin. UART (4)Serie/paralelo eta paralelo/serie bihurketak egiten dituen zirkuitu integratua; bit bakar bateko linea batetik seriean transmititzeko egiten du bihurketa, igorpenean transmisio asinkronoari dagozkion hasierako eta bukaerako bitak erantsiz.es receptor/transmisor asíncrono

universal; UARTfr émetteur-récepteur asynchrone

universelen universal asynchronous receiver/

transmitter; UART

301helbide-bus (4)Sistema logiko baten osagaien artean helbideak transmititzen dituen busa. Sistemak zenbat helbide-bit onartzen dituen, hainbat eroale edukiko ditu busak.es bus de direccionesfr bus d’adressesen address bus

302iragazki digital (4)es filtro digitalfr filtre numériqueen digital filter

JK baskulaIk. JK biegonkor

303JK biegonkor (4)Sin. JK baskula (3)es biestable JK; flip-flop JKfr bascule JKen JK flip-flop

304karga akoplatuko gailu (4)Sin. CCD (4)MOS kondentsadorezko memoria-elementu asko seriean lotuta dituen zirkuitu integratua. Memoria dinamiko eta iragazki dinamiko gisa erabiltzen da, irudi optikoak irudi elektriko bihurtzeko; adibidez, bideo-kameretan.es dispositivo de carga acoplada;

CCDfr dispositif à couplage de chargeen charge-coupled device; CCD

305kode-bihurgailu (4)es convertidor de códigofr convertisseur de codeen code converter

306kodegailu (4)es codificadorfr codeuren coder; encoder

307kodegailu-deskodegailu (4)Sin. codec (3)Seinale analogiko jarraituak bit-korronte digital bihurtu eta sarrerako seinale digitalak deskodetzen eta modu analogikoan itzultzen dituen gailua.es codificador-decodificador; codecfr codeur-décodeur; codecen coder-decoder; codec

308konbinaziozko zirkuitu (4)Une jakin bateko irteera-egoera une horretako sarrera-egoeraren mende bakarrik dagoen zirkuitu logikoa; hau da, sarreren aurretiko egoerak ez du inolako eraginik.es circuito combinacionalfr circuit combinatoireen combinational circuit

48


309kontagailu (4)Sarreran ezartzen diren pultsuen kopurua irteeran kode baten bidez adierazten duen zirkuitu sekuentziala. Bata bestearekin konektatutako biegonkorrez osatuta dago; horien irteerek egoera aldatzen dute sarreretan pultsuak ezartzen direnean.es contadorfr compteuren counter

310kontagailu bitar (4)es contador binariofr compteur binaireen binary counter

311kontagailu hamartar (4)es contador decimalfr compteur décimalen decimal counter

312kontrol-bus (4)Sistema logiko baten osagai guztiak koordinatzeko behar diren kontrol-seinaleak garraiatzen dituen busa.es bus de controlfr bus de commandeen control bus

313kontrol-unitate (4)es unidad de controlfr unité de commandeen control unit

314kristal likidozko pantaila (4)Sin. LCD (4)es pantalla de cristal líquido; LCDfr écran à cristaux liquides; LCDen liquid crystal display; LCD

LCDIk. kristal likidozko pantaila

315LIFO erregistro (4)Desplazamendu-erregistro mota bat: idaztean sartu den azken bita izango da irakurtzean lehen irtengo dena.es registro LIFOfr registre LIFOen LIFO register

316LSI zirkuitu (4)Sin. eskala handiko zirkuitu integratu (4)Ate logikoen kopurua 100 eta 9.999 bitartekoa duen zirkuitu integratua.es circuito LSI; circuito integrado a

gran escalafr circuit LSI; circuit intégré à

grande échelleen LSI circuit; large-scale integrated

circuit

317MBM memoria (4)Sin. burbuila magnetikozko memoria (4)Informazioa burbuila magnetikoen bidez biltegiratzen duen memoria. Burbuilak oso tamaina txikikoak direnez, datu-bolumen handia gorde liteke espazio mugatuan, eta atzipen-denbora ere bestelako memoria magnetikoena baino txikiagoa da.es memoria MBM; memoria de

burbujas magnéticasfr mémoire à bulles magnétiquesen MBM; magnetic bubble memory

49


318memoria (4)Sarrera eta irteera komunak dituzten erregistroak bilduz informazio kantitate handiak gordetzeko edukiera duen zirkuitu integratua.es memoriafr mémoireen memory

memoria biziIk. RAM memoria

memoria hilIk. ROM memoria

319memoria-txartel (4)es tarjeta de memoriafr carte mémoireen memory card

320memoria-zirkuitu (4)es circuito de memoriafr circuit de mémoireen memory circuit

321mikrokontrolagailu (4)Gailu edo ekipo elektroniko jakin bat kontrolatzen duen txipa, hainbat elementu integratuta dituena (hala nola PUZa, RAM memoria, EPROM memoria, sarrera eta irteerako periferikoak, kontagailua, bihurgailuak edo tenporizadorea).es microcontroladorfr microcontrôleuren microcontroller

322mikroprozesadore (4)Unitate aritmetiko eta logikoa, kontrol-unitatea eta erregistroak biltzen dituen txipa.es microprocesadorfr microprocesseuren microprocessor

323MOS osagarri (4)Sin. CMOS (4)Euskarri berean bi transistore osagarri, bata NMOS eta bestea PMOS, konektatuz zirkuitu integratuak eratzeko teknologia. PMOS transistoreen osagaien dentsitatea eta NMOS transistoreen abiadura konbinatzen ditu.es MOS complementario; CMOSfr MOS complémentaire; CMOSen complementary MOS; CMOS

324MSI zirkuitu (4)Sin. eskala ertaineko zirkuitu integratu (4)Ate logikoen kopurua 12 eta 99 bitartekoa duen zirkuitu integratua.es circuito MSI; circuito integrado

a escala mediafr circuit MSI; circuit intégré à

moyenne échelleen MSI circuit; medium-scale

integrated circuit

325multiplexadore (4)Informazio-iturri bati baino gehiagori aldi berean transmisio-bide berak erabiltzeko bidea ematen dien unitate funtzionala; maiztasun- edo denbora-irizpideak ezarri eta iturri bakoitzari bere bidea ematen dio.es multiplexorfr multiplexeuren multiplexer

50


326multiprozesadore (4)es multiprocesadorfr multiprocesseuren multiprocessor

NAND ateIk. EZ-ETA ate

327neurrira eginiko zirkuitu (4)Bezeroak zeharo bere beharren neurrira espresuki diseinarazitako zirkuitu integratua.es circuito full-customfr circuit à la demandeen full-custom circuit

NOR ateIk. EZ-EDO ate

NOT ateIk. EZ ate

OR ateIk. EDO ate

328osagai integratu (4)Zirkuitu baten plakan edo multzo konplexuago baten egituran txertatuta dagoen elementua. Osagai diskretuak ez bezala, ezin da elementu hori banaka ezarri edo askatu.es componente integradofr composant intégréen integrate component

329pantaila elektroluminiszente (4)es pantalla electroluminiscentefr écran électroluminescenten electroluminescent display

330paralelo/serie bihurgailu (4)es convertidor paralelo-seriefr convertisseur parallèle-sérieen parallel-to-serial converter

331plasmazko pantaila (4)es pantalla de plasmafr écran à plasmaen gas-plasma display

PLDIk. gailu logiko programagarri

332PROM memoria (4)Fabrikatu ondoren grabatzen den ROM memoria.es memoria PROMfr mémoire PROMen PROM; programmable read only

memory

333prozesadore (4)es procesadorfr processeuren processor

334prozesatzeko unitate zentral (4)Sin. PUZ (4)es unidad central de proceso; UCPfr unité centrale de traitement;

UCTen central processing unit; CPU

335pultsu-kontagailu (4)es contador de impulsosfr compteur d’impulsionsen pulse counter

PUZIk. prozesatzeko unitate zentral

51


336RAM memoria (4)Sin. memoria bizi (4)Bertako datuak irakurtzen, idazten eta gordetzen uzten duen memoria; hau da, edukia alda dakioke erabilera normalean. ROM memoriari kontrajartzen zaio.es memoria RAM; memoria vivafr mémoire RAM; mémoire viveen RAM; random access memory

RAM memoria dinamikoIk. DRAM memoria

RAM memoria estatikoIk. SRAM memoria

337REPROM memoria (4)Edukia elektrikoki programatu eta ultramore bidez ezaba dakiokeen ROM memoria.es memoria REPROMfr mémoire REPROMen REPROM; reprogrammable read

only memory

338ROM memoria (4)Sin. memoria hil (4)Gordeta daukan informazioa irakurtzen bakarrik uzten duen memoria; hau da, ezin zaio edukia aldatu erabilera normalean. Fabrikatzen den unean idazten zaio informazioa. RAM memoriari kontrajartzen zaio.es memoria ROM; memoria de sólo

lectura; memoria muertafr mémoire ROM; mémoire morteen ROM; read only memory

RS baskulaIk. RS biegonkor

339RS biegonkor (4)Sin. RS baskula (3)es biestable RS; flip-flop RSfr bascule RSen RS flip-flop

RTL logikaIk. erresistentzia-transistore logika

340seinale digitalen prozesadore (4)es procesador de señales digitalesfr processeur de signaux

numériquesen digital signal processor

341serie/paralelo bihurgailu (4)es convertidor serie-paralelofr convertisseur série-parallèleen serial-to-parallel converter

342serieko ataka (4)es puerto seriefr port sérieen serial port

343soinu-txartel (4)es tarjeta de sonidofr carte sonen sound card

344SRAM memoria (4)Sin. RAM memoria estatiko (4)Funtzionamendu estatikoa onartzen duen RAM memoria, hau da, tarteka freskatu beharrik ez duena.es memoria SRAM; memoria RAM

estáticafr mémoire RAM statiqueen SRAM; static random access

memory

52


345SSI zirkuitu (4)Sin. eskala txikiko zirkuitu integratu (4)Ate logikoen kopurua 1 eta 12 bitartekoa duen zirkuitu integratua.es circuito SSI; circuito integrado a

pequeña escalafr circuit SSI; circuit intégré à

petite échelleen SSI circuit; small-scale integrated

circuit

T baskulaIk. T biegonkor

346T biegonkor (4)Sin. T baskula (3)es biestable T; flip-flop Tfr bascule Ten T flip-flop

tarteko memoriaIk. buffer

347tenporizadore (4)es temporizadorfr temporisateuren timer

348transistore-transistore logika (4)Sin. TTL logika (4)Elkarrekin konektatutako transistoreen bitartez bideratzen den logika bipolarra. Transistoreak erabiltzen dira bai sarreran, bai funtzio logikoa egitean eta bai irteeran.es lógica transistor-transistor; lógica

TTLfr logique transistor-transistor;

logique TTLen transistor-transistor logic; TTL

TTL logikaIk. transistore-transistore logika

349txartel (4)es tarjetafr carteen card

350txartel grafiko (4)es tarjeta gráficafr carte graphiqueen graphic card

351txip (4)Zirkuitu integratu bat edo gehiago eduki ditzakeen material erdieroalezko pieza txikia. Gehienetan, siliziozkoa izan ohi da.es chipfr puceen chip

UALIk. unitate aritmetiko eta logiko

UARTIk. hargailu/transmisore asinkrono unibertsal

352ULSI zirkuitu (4)Sin. eskala ultrahandiko zirkuitu integratu (4)100.000 ate logiko edo gehiago dituen zirkuitu integratua.es circuito ULSI; circuito integrado

a ultra alta escalafr circuit ULSI; circuit intégré à

ultra-grande échelleen ULSI circuit; ultra large-scale

integrated circuit

53


353unitate aritmetiko eta logiko (4)Sin. UAL (4)es unidad aritmética y lógica; UALfr unité arithmétique et logique;

UALen arithmetic and logic unit; ALU

354VLSI zirkuitu (4)Sin. eskala oso handiko zirkuitu integratu (4)Ate logikoen kopurua 10.000 eta 99.999 bitartekoa duen zirkuitu integratua.es circuito VLSI; circuito integrado

a muy alta escalafr circuit VLSI; circuit intégré à très

grande échelleen VLSI circuit; very large-scale

integrated circuit

XOR ateIk. EDO esklusibo ate

zirkuitu biegonkorIk. biegonkor

355zirkuitu digital (4)es circuito digitalfr circuit numériqueen digital circuit

356zirkuitu integratu (4)Material erdieroalezko txip bakarrean egindako zirkuitu elektronikoa, tamaina txikikoa, osagai aktibo eta pasibo ugariz eratua. Funtzio logiko edo lineal espezifikoa betetzen du; funtzioa oso konplexua izan daiteke (mikroprozesadorea, adibidez) edo kuantitatiboki handia (memoria, adibidez).es circuito integradofr circuit intégréen integrated circuit

357zirkuitu integratu hibrido (4)es circuito integrado híbridofr circuit intégré hybrideen hybrid integrated circuit

358zirkuitu logiko (4)Eragiketa logikoak egiten dituen zirkuitu elektronikoa, hainbat ate eta funtzio logikoz osatua.es circuito lógicofr circuit logiqueen logic circuit

359zirkuitu monoegonkor (4)Egoera egonkor bakarra eta egoera ezegonkor bakarra dituen zirkuitua. Pultsu baten bitartez, egoera egonkorretik ezegonkorrera igarotzen da, eta berriro egoera egonkorrera itzultzen da pultsuaren eragina amaitzean.es circuito monoestablefr circuit monostableen monostable circuit

54


360zirkuitu programagarri (4)Fisikoki ezer aldatu gabe funtzio bat baino gehiago egin ditzakeen zirkuitua. Programa edo agindu-segida baten bitartez adieraziko zaio zirkuituari zer funtzio egin behar duen.es circuito programablefr circuit programmableen programmable circuit

361zirkuitu sekuentzial (4)Une jakin bateko egoera une horretako sarreren mende ez ezik aurretiko egoeraren mende ere badagoen zirkuitu logikoa; hau da, konbinaziozko zirkuituetan ez bezala, sarrerek ez dute unibokoki ekartzen irteera.es circuito secuencialfr circuit séquentielen sequential circuit

eUskarazko aUrkiBiDea

56


AA klaseko anplifikadore, 159AB klaseko anplifikadore, 160ADC, 272akoplagailu, 236akoplagailu akustiko, 237analizagailu, 238analizagailu logiko, 239AND ate, 292anplifikadore, 161anplifikadore diferentzial, 162anplifikadore ez-inbertsore, 163anplifikadore lineal, 164anplifikadore operazional, 165anplifikadore parametriko, 166anplifikadore transistoredun, 167anplifikadore-inbertsore, 168antena, 240antena dipolodun, 241antena paraboliko, 242aplikazio espezifikoko zirkuitu

integratu, 262argiz aktibatutako tiristore, 71artezgailu, 169artezgailu kontrolatu, 170artezgailu-iragazki, 171ASIC, 262ataka, 263ataka paralelo, 264ate logiko, 265ate-matrize, 266ate-matrize programagarri, 267atenuadore, 172atzerapen-linea, 173aurreanplifikadore, 174azeleragailu, 268azeleragailu grafiko, 269

BB klaseko anplifikadore, 175balbula elektroniko, 77banda kentzeko iragazki, 176banda-paseko iragazki, 177baristore, 55baskula, 271bateria, 243batugailu, 226behe-maiztasuneko sorgailu, 244behe-paseko iragazki, 178bektore-prozesadore, 270biegonkor, 271bihurgailu, 179bihurgailu analogiko/digital, 272bihurgailu digital/analogiko, 273BJT transistore, 86blokeo-kondentsadore, 9blokeo-osziladore, 180bozgorailu elektrostatiko, 129buffer, 274burbuila magnetikozko memoria, 317bus, 275

CC klaseko anplifikadore, 181CCD, 304chopper, 130CMOS, 323codec, 307

57


DD baskula, 276D biegonkor, 276D klaseko anplifikadore, 182DAC, 273Darlington anplifikadore, 183datu-bus, 277demodulagailu, 184demultiplexadore, 278desfase-osziladore, 185deskodegailu, 279desplazamendu-erregistro, 280diac, 59diodo, 60diodo argi-igorle, 61diodo artezle, 62diodo-transistore logika, 281dipolo, 241disko-formako kondentsadore, 10diskriminagailu, 186DRAM memoria, 282DTL logika, 281duplexadore, 283

EEAROM memoria, 284EDO ate, 285EDO esklusibo ate, 286EEPROM memoria, 287egoera solidoko errele, 11eguzki-zelula, 63ekualizadore, 187elektrodo, 12elektroi-biderkagailu, 188elektronika, 1elektronika analogiko, 2elektronika digital, 3elektronika integratu, 4

elikatze-iturri, 245EPROM memoria, 288eragingailu, 289erdieroale, 64erdieroale estrintseko, 65erdieroale intrintseko, 66erdieroale konposatu, 67erdieroalezko memoria, 290eremu-efektuko juntura-transistore, 68eremu-efektuko transistore, 69erlaxazio-osziladore, 189errele, 13errele elektromagnetiko, 14erreostato, 15erresistentzia, 19erresistentzia finko, 16erresistentzia harilkatu, 17erresistentzia-sare, 18erresistentzia-transistore logika, 291erresistore, 19erresonadore, 190eskala ertaineko zirkuitu integratu, 324eskala handiko zirkuitu integratu, 316eskala oso handiko zirkuitu integratu,

354eskala txikiko zirkuitu integratu, 345eskala ultrahandiko zirkuitu integratu,

352espektro-analizagailu, 246ETA ate, 292etengailu, 20etengailu diferentzial, 21etengailu magnetotermiko, 22EZ ate, 293EZ-EDO ate, 294EZ-ETA ate, 295

FFET transistore, 69FIFO erregistro, 296

58


flash memoria, 297flip-flop, 271fotoakoplagailu, 191fotodetektagailu, 192fotodiodo, 70fotopila, 127fotorresistentzia, 23fototiristore, 71fototransistore, 72fototriac, 73fotozelula, 126fusible, 24

Ggailu logiko programagarri, 298gainazalean muntatutako gailu, 299gaintentsioa kentzeko diodo, 74germaniozko diodo, 75geruzazko kondentsadore, 25goi-paseko iragazki, 193GTO, 121

HHall efektuko sentsore, 131hargailu, 194hargailu/transmisore asinkrono

unibertsal, 300hari gabeko mikrofono, 132haril higikorreko mikrofono, 141hedagailu, 133helbide-bus, 301hiru geruzako diodo, 76hodi elektroniko, 77hodi-formako kondentsadore, 26

IIGBT transistore, 78IGFET transistore, 79igorgailu, 195ikatz-geruzazko erresistentzia, 27inbertsore, 196induktantzia, 28indukzio-haril, 29inpedantzia-egokigailu, 247iragazki, 197iragazki aktibo, 198iragazki digital, 302iragazki pasibo, 199iragazki-kondentsadore, 30itzulbideko tiristore eroale, 80izpi katodikodun hodi, 81

JJFET transistore, 68JK baskula, 303JK biegonkor, 303juntura bakarreko transistore, 82juntura bakarreko transistore

programagarri, 83juntura-diodo, 84juntura-transistore, 85juntura-transistore bipolar, 86

Kkable, 248kable ardazkide, 249kable bihurritu, 250kable blindatu, 251

59


kable koaxial, 249kable paralelo, 252kable zapal, 253kanal anitzeko anplifikadore, 200kanal bakarreko anplifikadore, 201kapazitate aldagarriko diodo, 87kapazitate aldagarriko kondentsadore, 31kapazitate doigarriko kondentsadore, 32karga akoplatuko gailu, 304katodo-izpidun hodi, 81kode-bihurgailu, 305kodegailu, 306kodegailu-deskodegailu, 307kommutazio-diodo, 88kommutazio-kondentsadore, 33konbinaziozko zirkuitu, 308kondentsadore, 34kondentsadore doigarri, 35kondentsadore elektrolitiko, 36kondentsadore ez-polarizatu, 37kondentsadore finko, 38kondentsadore polarizatu, 39kondentsadore-mikrofono, 134konektore, 254konparadore, 202konpresore, 135kontagailu, 309kontagailu bitar, 310kontagailu hamartar, 311kontrol-bus, 312kontrol-unitate, 313kontrolagailu, 136kontrolagailu proportzional, 137kontrolagailu proportzional

diferentzial, 138kontrolagailu proportzional integral,

139kontrolagailu proportzional integral

diferentzial, 140korrontea mugatzeko erresistentzia, 40korronte-anplifikadore, 203kristal likidozko pantaila, 314kristal piezoelektriko, 41kristalezko osziladore, 204

LLASCR, 71laser-diodo, 89lau geruzako diodo, 90LCD, 314LDR erresistentzia, 23LED diodo, 61LIFO erregistro, 315LSI zirkuitu, 316

Mmaiztasun-biderkagailu, 205MBM memoria, 317memoria, 318memoria bizi, 336memoria hil, 338memoria-txartel, 319memoria-zirkuitu, 320MESFET transistore, 91metal oxidozko erdieroale, 92metal oxidozko erresistentzia, 42metal-geruzazko erresistentzia, 43metal-xaflazko erresistentzia, 44mikroelektronika, 5mikroetengailu, 45mikrofono dinamiko, 141mikrofono elektrostatiko, 134mikrokontrolagailu, 321mikroprozesadore, 322modulagailu, 206MOS, 92MOS osagarri, 323MOSFET transistore, 93MSI zirkuitu, 324mugagailu, 207multibibratzaile, 208multibibratzaile astable, 209multimetro, 257

60


multiplexadore, 325multiprozesadore, 326

NN ateko tiristore, 94N motako erdieroale, 95nahasgailu, 210NAND ate, 295nanoelektronika, 6neurrira eginiko zirkuitu, 327NMOS transistore, 96NOR ate, 294norabidezko akoplagailu, 255noranzko biko transistore, 97NOT ate, 293NPN transistore, 98NTC termistore, 53

Oon/off kontrolagailu, 142optoakoplagailu, 191optoelektronika, 7OR ate, 285osagai aktibo, 99osagai diskretu, 100osagai elektromagnetiko, 46osagai elektroniko, 101osagai integratu, 328osagai optoelektroniko, 143osagai pasibo, 47osziladore, 211osziloskopio, 256

PP ateko tiristore, 102P motako erdieroale, 103pantaila elektroluminiszente, 329paperezko kondentsadore, 48paralelo/serie bihurgailu, 330parasitoen kontrako iragazki, 212pare bihurritu, 250pare termoelektriko, 146PID kontrolagailu, 140PIN diodo, 104PIN fotodiodo, 105plasmazko pantaila, 331PLD, 298PMOS transistore, 106PN juntura, 107PNP transistore, 108polimetro, 257potentzia-anplifikadore, 213potentzia-diodo, 109potentzia-elektronika, 8potentzia-transistore, 110potentziometro, 49potentziometro harilkatu, 50PROM memoria, 332prozesadore, 333prozesatzeko unitate zentral, 334PTC termistore, 54pultsu-kontagailu, 335PUT, 83PUZ, 334

RRAM memoria, 336RAM memoria dinamiko, 282RAM memoria estatiko, 344REPROM memoria, 337ROM memoria, 338

61


RS baskula, 339RS biegonkor, 339RTL logika, 291

SSBS, 114Schmitt-en desarragailu, 214Schottky diodo, 111SCR, 215SCS, 116seinale digitalen prozesadore, 340sentsore, 144serie/paralelo bihurgailu, 341serieko ataka, 342Shockley diodo, 112siliziozko aldebakarreko

kommutadore, 113siliziozko aldebiko kommutadore, 114siliziozko artezgailu kontrolatu, 215siliziozko diodo, 115siliziozko kommutadore kontrolatu,

116sintetizadore, 216sintonizadore, 217soinu-txartel, 343sonometro, 258SRAM memoria, 344SSI zirkuitu, 345supereroale, 117SUS, 113

TT baskula, 346T biegonkor, 346tantalozko kondentsadore, 51tarteko memoria, 274

tenperatura detektatzeko erresistentzia, 52

tenperatura-koefiziente negatiboko termistore, 53

tenperatura-koefiziente positiboko termistore, 54

tenporizadore, 347tentsio-anplifikadore, 218tentsio-biderkagailu, 219tentsio-egonkorgailu, 220tentsio-erregulagailu, 145tentsio-zatigailu, 221tentsioaren araberako erresistentzia, 55termistore, 56termopare, 146tetrodo-tiristore, 118tiratroi, 119tiristore, 120tiristore blokeagarri, 121transduktore, 147transduktore aktibo, 148transduktore elektroakustiko, 149transduktore elektromagnetiko, 150transduktore elektromekaniko, 151transduktore erresistibo, 152transduktore fotovoltaiko, 153transduktore induktibo, 154transduktore kapazitibo, 155transduktore pasibo, 156transduktore piezoelektriko, 157transduktore termoelektriko, 158transformadore, 57transistore, 122transistore bertikal, 123transistore bipolar, 86transistore-transistore logika, 348triac, 124triodo, 125TTL logika, 348txartel, 349txartel grafiko, 350txip, 351

62


UUAL, 353UART, 300uhin osoko artezgailu, 222uhin-erdiko artezgailu, 223uhin-gidari, 259UJT, 82ULSI zirkuitu, 352unitate aritmetiko eta logiko, 353

Vvaractor, 87varicap diodo, 87VDR, 55VLSI zirkuitu, 354VU-metro, 260

XXOR ate, 286

Zzelula fotoelektriko, 126zelula fotovoltaiko, 127Zener diodo, 128zeramikazko kondentsadore, 58zirkuitu analogiko, 224zirkuitu aritmetiko, 225zirkuitu batutzaile, 226zirkuitu biegonkor, 271zirkuitu deribatzaile, 227zirkuitu diferentziatzaile, 227zirkuitu digital, 355zirkuitu egokitzaile, 228zirkuitu elektroniko, 229zirkuitu inprimatu, 230zirkuitu inprimatu malgu, 232zirkuitu integratu, 356zirkuitu integratu hibrido, 357zirkuitu integratzaile, 231zirkuitu logiko, 358zirkuitu malgu, 232zirkuitu monoegonkor, 359zirkuitu oszilatzaile, 233zirkuitu programagarri, 360zirkuitu sekuentzial, 361zubi, 234zubizko artezgailu, 235zuntz optikozko kable, 261

gaztelaNiazko aUrkiBiDea

64


Aaccionador, 289acelerador, 268acelerador gráfico, 269acoplador, 236acoplador acústico, 237acoplador direccional, 255adaptador de impedancias, 247ADC, 272alimentador, 245altavoz capacitivo, 129altavoz electrostático, 129amplificador, 161amplificador clase A, 159amplificador clase AB, 160amplificador clase B, 175amplificador clase C, 181amplificador clase D, 182amplificador Darlington, 183amplificador de corriente, 203amplificador de potencia, 213amplificador de tensión, 218amplificador de transistores, 167amplificador diferencial, 162amplificador inversor, 168amplificador lineal, 164amplificador monocanal, 201amplificador multicanal, 200amplificador no inversor, 163amplificador operacional, 165amplificador paramétrico, 166analizador, 238analizador de espectro, 246analizador espectral, 246analizador lógico, 239antena, 240antena dipolo, 241antena parabólica, 242ASIC, 262atenuador, 172

Bbáscula, 271batería, 243biestable, 271biestable D, 276biestable JK, 303biestable RS, 339biestable T, 346bobina de inducción, 29buffer, 274bus, 275bus de control, 312bus de datos, 277bus de direcciones, 301

Ccable, 248cable apantallado, 251cable blindado, 251cable coaxial, 249cable de fibra óptica, 261cable paralelo, 252cable plano, 253cable trenzado, 250CCD, 304célula fotoeléctrica, 126célula fotovoltaica, 127célula solar, 63chip, 351chopper, 130circuito analógico, 224circuito aritmético, 225circuito biestable, 271circuito combinacional, 308circuito de adaptación, 228circuito de memoria, 320circuito derivador, 227circuito diferenciador, 227

65


circuito digital, 355circuito electrónico, 229circuito flexible, 232circuito full-custom, 327circuito impreso, 230circuito impreso flexible, 232circuito integrado, 356circuito integrado a escala media, 324circuito integrado a gran escala, 316circuito integrado a muy alta escala, 354circuito integrado a pequeña escala, 345circuito integrado a ultra alta escala, 352circuito integrado de aplicación

específica, 262circuito integrado híbrido, 357circuito integrador, 231circuito lógico, 358circuito LSI, 316circuito monoestable, 359circuito MSI, 324circuito oscilante, 233circuito programable, 360circuito secuencial, 361circuito SSI, 345circuito sumador, 226circuito ULSI, 352circuito VLSI, 354CMOS, 323codec, 307codificador, 306codificador-decodificador, 307comparador, 202componente activo, 99componente discreto, 100componente electromagnético, 46componente electrónico, 101componente integrado, 328componente optoelectrónico, 143componente pasivo, 47compresor, 135condensador, 34condensador ajustable, 32condensador cerámico, 58condensador de bloqueo, 9condensador de conmutación, 33

condensador de detención, 9condensador de disco, 10condensador de filtro, 30condensador de papel, 48condensador de película, 25condensador de tántalo, 51condensador electrolítico, 36condensador fijo, 38condensador no polarizado, 37condensador polarizado, 39condensador tubular, 26condensador variable, 31conector, 254conmutador bilateral de silicio, 114conmutador controlado de silicio, 116conmutador unilateral de silicio, 113contador, 309contador binario, 310contador de impulsos, 335contador decimal, 311controlador, 136controlador on-off, 142controlador PID, 140controlador proporcional, 137controlador proporcional diferencial, 138controlador proporcional integral, 139controlador proporcional integral

diferencial, 140convertidor, 179convertidor analógico-digital, 272convertidor de código, 305convertidor digital-analógico, 273convertidor paralelo-serie, 330convertidor serie-paralelo, 341cristal piezoeléctrico, 41

DDAC, 273demodulador, 184demultiplexor, 278

66


descodificador, 279detector de temperatura resistivo, 52diac, 59diodo, 60diodo de capacidad variable, 87diodo de conmutación, 88diodo de cuatro capas, 90diodo de germanio, 75diodo de potencia, 109diodo de silicio, 115diodo de tres capas, 76diodo de unión, 84diodo electroluminiscente, 61diodo emisor de luz, 61diodo láser, 89diodo LED, 61diodo PIN, 104diodo rectificador, 62diodo Schottky, 111diodo Shockley, 112diodo supresor, 74diodo varicap, 87diodo Zener, 128dipolo, 241discriminador, 186disparador de Schmitt, 214dispositivo de carga acoplada, 304dispositivo de montaje superficial, 299dispositivo lógico programable, 298divisor de tensión, 221duplexor, 283

Eecualizador, 187electrodo, 12electrónica, 1electrónica analógica, 2electrónica de potencia, 8electrónica digital, 3electrónica integrada, 4emisor, 195

estabilizador de tensión, 220expansor, 133

Ffiltro, 197filtro activo, 198filtro antiparásitos, 212filtro de corte de banda, 176filtro de paso alto, 193filtro de paso bajo, 178filtro de paso de banda, 177filtro de rectificador, 171filtro digital, 302filtro pasivo, 199filtro supresor de banda, 176flip-flop, 271flip-flop D, 276flip-flop JK, 303flip-flop RS, 339flip-flop T, 346fotoacoplador, 191fotocélula, 126fotodetector, 192fotodiodo, 70fotodiodo PIN, 105fotopila, 127fotorresistencia, 23fototiristor, 71fototransistor, 72fototriac, 73fuente de alimentación, 245fusible, 24

Ggenerador de baja frecuencia, 244GTO, 121guiaondas, 259

67


Iinductancia, 28interruptor, 20interruptor diferencial, 21interruptor magnetotérmico, 22inversor, 196

LLASCR, 71LCD, 314limitador, 207línea de retardo, 173lógica diodo-transistor, 281lógica DTL, 281lógica resistencia-transistor, 291lógica RTL, 291lógica transistor-transistor, 348lógica TTL, 348

Mmatriz de puertas, 266matriz de puertas programable, 267memoria, 318memoria de burbujas magnéticas, 317memoria de semiconductores, 290memoria de sólo lectura, 338memoria DRAM, 282memoria EAROM, 284memoria EEPROM, 287memoria EPROM, 288memoria flash, 297memoria intermedia, 274memoria MBM, 317memoria muerta, 338

memoria PROM, 332memoria RAM, 336memoria RAM dinámica, 282memoria RAM estática, 344memoria REPROM, 337memoria ROM, 338memoria SRAM, 344memoria viva, 336metal óxido semiconductor, 92mezclador, 210microcontrolador, 321microelectrónica, 5micrófono de bobina móvil, 141micrófono de condensador, 134micrófono dinámico, 141micrófono electrostático, 134micrófono inalámbrico, 132microinterruptor, 45microprocesador, 322modulador, 206MOS, 92MOS complementario, 323multímetro, 257multiplexor, 325multiplicador de electrones, 188multiplicador de frecuencia, 205multiplicador de tensión, 219multiprocesador, 326multivibrador, 208multivibrador astable, 209multivibrador de funcionamiento

libre, 209

Nnanoelectrónica, 6

68


Ooptoacoplador, 191optoelectrónica, 7oscilador, 211oscilador de autobloqueo, 180oscilador de bloqueo, 180oscilador de cristal, 204oscilador de desfase, 185oscilador de relajación, 189osciloscopio, 256

Ppantalla de cristal líquido, 314pantalla de plasma, 331pantalla electroluminiscente, 329par termoeléctrico, 146par trenzado, 250PLD, 298polímetro, 257potenciómetro, 49potenciómetro bobinado, 50preamplificador, 174procesador, 333procesador de señales digitales, 340procesador vectorial, 270puente, 234puerta lógica, 265puerta NO, 293puerta NO-O, 294puerta NO-Y, 295puerta O, 285puerta O exclusiva, 286puerta Y, 292puerto, 263puerto paralelo, 264puerto serie, 342PUT, 83

Rreceptor, 194receptor/transmisor asíncrono

universal, 300rectificador, 169rectificador controlado, 170rectificador controlado de silicio, 215rectificador de media onda, 223rectificador de onda completa, 222rectificador de puente, 235red de resistencias, 18registro de desplazamiento, 280registro FIFO, 296registro LIFO, 315regulador de tensión, 145relé, 13relé de estado sólido, 11relé electromagnético, 14reóstato, 15resistencia, 19resistencia bobinada, 17resistencia de láminas metálicas, 44resistencia de óxido metálico, 42resistencia de película de carbón, 27resistencia de película metálica, 43resistencia dependiente de la

tensión, 55resistencia fija, 16resistencia LDR, 23resistencia limitadora de corriente, 40resistencia pirolítica, 27resonador, 190

SSBS, 114SCR, 215SCS, 116semiconductor, 64

69


semiconductor compuesto, 67semiconductor extrínseco, 65semiconductor intrínseco, 66semiconductor tipo N, 95semiconductor tipo P, 103sensor, 144sensor de efecto Hall, 131sintetizador, 216sintonizador, 217sonómetro, 258superconductor, 117SUS, 113

Ttarjeta, 349tarjeta de memoria, 319tarjeta de sonido, 343tarjeta gráfica, 350temporizador, 347termistancia, 56termistor, 56termistor de coeficiente de temperatura

negativo, 53termistor de coeficiente de temperatura

positivo, 54termistor NTC, 53termistor PTC, 54termopar, 146tiratrón, 119tiristor, 120tiristor activado por luz, 71tiristor bloqueable, 121tiristor conductor en inversa, 80tiristor N, 94tiristor P, 102tiristor tetrodo, 118transductor, 147transductor activo, 148transductor capacitivo, 155transductor electroacústico, 149

transductor electromagnético, 150transductor electromecánico, 151transductor fotovoltaico, 153transductor inductivo, 154transductor pasivo, 156transductor piezoeléctrico, 157transductor resistivo, 152transductor termoeléctrico, 158transformador, 57transistor, 122transistor bidireccional, 97transistor bipolar, 86transistor bipolar de unión, 86transistor de efecto de campo, 69transistor de efecto de campo

de unión, 68transistor de potencia, 110transistor de unión, 85transistor FET, 69transistor IGBT, 78transistor IGFET, 79transistor JFET, 68transistor MESFET, 91transistor MOSFET, 93transistor NMOS, 96transistor NPN, 98transistor PMOS, 106transistor PNP, 108transistor uniunión, 82transistor uniunión programable, 83transistor vertical, 123triac, 124trimmer, 35triodo, 125tubo de rayos catódicos, 81tubo electrónico, 77

UUAL, 353UART, 300

70


UCP, 334UJT, 82unidad aritmética y lógica, 353unidad central de proceso, 334unidad de control, 313unión PN, 107

Vválvula electrónica, 77varactor, 87varistor, 55VDR, 55VU-metro, 260vúmetro, 260

FraNtsesezko aUrkiBiDea

72


Aaccélérateur, 268accélérateur graphique, 269actionneur, 289adaptateur d’impédance, 247amplicateur classe A, 159amplicateur classe AB, 160amplicateur classe B, 175amplicateur classe C, 181amplicateur classe D, 182amplificateur, 161amplificateur à plusieurs voies, 200amplificateur à transistors, 167amplificateur à une voie, 201amplificateur de courant, 203amplificateur de puissance, 213amplificateur de tension, 218amplificateur différentiel, 162amplificateur inverseur, 168amplificateur linéaire, 164amplificateur multivoie, 200amplificateur non inverseur, 163amplificateur opérationnel, 165amplificateur paramétrique, 166analyseur, 238analyseur de spectre, 246analyseur logique, 239antenne, 240antenne dipôle, 241antenne parabolique, 242atténuateur, 172

Bbascule bistable, 271bascule D, 276bascule de Schmitt, 214bascule JK, 303bascule RS, 339

bascule T, 346batterie, 243bistable, 271bobine d’induction, 29bus, 275bus d’adresses, 301bus de commande, 312bus de données, 277

Ccâble, 248câble à fibre optique, 261câble blindé, 251câble coaxial, 249câble parallèle, 252câble plat, 253CAN, 272capteur, 144capteur à effet Hall, 131carte, 349carte graphique, 350carte mémoire, 319carte son, 343cellule photoélectrique, 126cellule photovoltaïque, 127cellule solaire, 63CIAS, 262circuit à la demande, 327circuit additionneur, 226circuit analogique, 224circuit arithmétique, 225circuit bistable, 271circuit combinatoire, 308circuit d’adaptation, 228circuit de mémoire, 320circuit différenciateur, 227circuit électronique, 229circuit imprimé, 230circuit imprimé souple, 232circuit intégrateur, 231

73


circuit intégré, 356circuit intégré à application

spécifique, 262circuit intégré à grande échelle, 316circuit intégré à moyenne échelle, 324circuit intégré à petite échelle, 345circuit intégré à très grande échelle, 354circuit intégré à ultra-grande échelle, 352circuit intégré hybride, 357circuit logique, 358circuit LSI, 316circuit monostable, 359circuit MSI, 324circuit numérique, 355circuit oscillant, 233circuit programmable, 360circuit séquentiel, 361circuit souple, 232circuit SSI, 345circuit ULSI, 352circuit VLSI, 354CMOS, 323CNA, 273codec, 307codeur, 306codeur-décodeur, 307commutateur commandé au silicium,

116comparateur, 202composant actif, 99composant discret, 100composant électromagnétique, 46composant électronique, 101composant intégré, 328composant monté en surface, 299composant optoélectronique, 143composant passif, 47compresseur, 135compteur, 309compteur binaire, 310compteur décimal, 311compteur d’impulsions, 335condensateur, 34condensateur à film, 25condensateur ajustable, 32

condensateur au papier, 48condensateur au tantale, 51condensateur céramique, 58condensateur d’appoint, 35condensateur de blocage, 9condensateur de commutation, 33condensateur de filtrage, 30condensateur disque, 10condensateur électrolytique, 36condensateur fixe, 38condensateur non polarisé, 37condensateur polarisé, 39condensateur tubulaire, 26condensateur variable, 31connecteur, 254convertisseur, 179convertisseur analogique-numérique, 272convertisseur de code, 305convertisseur numérique-analogique, 273convertisseur parallèle-série, 330convertisseur série-parallèle, 341couple de Darlington, 183couple thermoélectrique, 146coupleur, 236coupleur acoustique, 237coupleur directionnel, 255cristal piézoélectrique, 41

Ddécodeur, 279démodulateur, 184démultiplexeur, 278détecteur de température à résistance, 52diac, 59diode, 60diode à capacitance variable, 87diode à jonction, 84diode à quatre couches, 90diode à trois couches, 76diode au germanium, 75

74


diode au silicium, 115diode de commutation, 88diode de puissance, 109diode de redressement, 62diode écrêteuse, 74diode électroluminescente, 61diode laser, 89diode PIN, 104diode Schottky, 111diode Shockley, 112diode suppresseuse de surtension, 74diode varicap, 87diode Zener, 128discriminateur, 186disjoncteur de fuite à la terre, 21disjoncteur magnéto-thermique, 22dispositif à couplage de charge, 304diviseur de tension, 221duplexeur, 283

Eécran à cristaux liquides, 314écran à plasma, 331écran électroluminescent, 329égaliseur, 187électrode, 12électronique, 1électronique analogique, 2électronique de puissance, 8électronique intégrée, 4électronique numérique, 3émetteur, 195émetteur-récepteur asynchrone

universel, 300expandeur, 133

Ffiltre, 197filtre à élimination de bande, 176filtre actif, 198filtre antiparasite, 212filtre coupe-bande, 176filtre de redresseur, 171filtre numérique, 302filtre passe-bande, 177filtre passe-bas, 178filtre passe-haut, 193filtre passif, 199fusible, 24

Ggénérateur basse fréquence, 244guide d’ondes, 259

Hhacheur, 130haut-parleur électrostatique, 129

Iinductance, 28interrupteur, 20interrupteur bilatéral au silicium, 114interrupteur différentiel, 21interrupteur unilatéral au silicium, 113

75


Jjonction PN, 107

LLCD, 314ligne à retard, 173limiteur, 207logique diode-transistor, 281logique DTL, 281logique résistance-transistor, 291logique RTL, 291logique transistor-transistor, 348logique TTL, 348

Mmatrice de portes, 266mélangeur, 210mémoire, 318mémoire à bulles magnétiques, 317mémoire à semi-conducteurs, 290mémoire EAROM, 284mémoire EEPROM, 287mémoire EPROM, 288mémoire flash, 297mémoire intermédiaire, 274mémoire morte, 338mémoire PROM, 332mémoire RAM, 336mémoire RAM dynamique, 282mémoire RAM statique, 344mémoire REPROM, 337mémoire ROM, 338mémoire tampon, 274

mémoire vive, 336microcontrôleur, 321microélectronique, 5microinterrupteur, 45microphone à bobine mobile, 141microphone dynamique, 141microphone électrostatique, 134microphone sans fil, 132microprocesseur, 322modulateur, 206MOS, 92MOS complémentaire, 323multimètre, 257multiplexeur, 325multiplicateur de fréquence, 205multiplicateur de tension, 219multiplicateur d’électrons, 188multiprocesseur, 326multivibrateur, 208multivibrateur astable, 209

Nnanoélectronique, 6

Oonduleur, 196optocoupleur, 191optoélectronique, 7oscillateur, 211oscillateur à blocage, 180oscillateur à cristal, 204oscillateur à déphasage, 185oscillateur à relaxation, 189oscilloscope, 256

76


Ppaire torsadée, 250photocoupleur, 191photodétecteur, 192photodiode, 70photodiode PIN, 105photopile, 127photorésistance, 23photothyristor, 71phototransistor, 72phototriac, 73pont, 234port, 263port parallèle, 264port série, 342porte ET, 292porte logique, 265porte NON, 293porte NON-ET, 295porte NON-OU, 294porte OU, 285porte OU exclusif, 286potentiomètre, 49potentiomètre bobiné, 50préamplificateur, 174processeur, 333processeur de signaux numériques, 340processeur vectoriel, 270puce, 351

RRCS, 215récepteur, 194redresseur, 169redresseur commandé au silicium, 215redresseur contrôlé, 170redresseur demi-onde, 223redresseur en pont, 235

redresseur pleine-onde, 222registre à décalage, 280registre FIFO, 296registre LIFO, 315régulateur, 136régulateur à action par tout ou rien, 142régulateur de tension, 145régulateur PID, 140régulateur proportionnel, 137régulateur proportionnel et intégral, 139régulateur proportionnel et par

dérivation, 138régulateur proportionnel intégral

dérivé, 140relais, 13relais électromagnétique, 14relais statique, 11réseau de résistances, 18réseau prédiffusé de portes, 266réseau prédiffusé programmable, 267résistance, 19résistance à couche de carbone, 27résistance à couche métallique, 43résistance à feuilles métalliques, 44résistance à oxyde métallique, 42résistance bobinée, 17résistance de limitation du courant, 40résisteur fixe, 16résonateur, 190rhéostat, 15

SSBS, 114SCS, 116semi-conducteur, 64semi-conducteur composé, 67semi-conducteur de type N, 95semi-conducteur de type P, 103semi-conducteur d’oxyde de métal, 92semi-conducteur extrinsèque, 65

77


semi-conducteur intrinsèque, 66sonomètre, 258source d’alimentation, 245stabilisateur de tension, 220supraconducteur, 117SUS, 113synthétiseur, 216syntoniseur, 217

TTEC à jonction, 68temporisateur, 347thermistance, 56thermistance à coefficient de

température négatif, 53thermistance à coefficient de

température positif, 54thermistance CTN, 53thermistance CTP, 54thermocouple, 146thyratron, 119thyristor, 120thyristor blocable par la gâchette, 121thyristor N, 94thyristor P, 102thyristor passant en inverse, 80thyristor photosensible, 71thyristor tétrode, 118transducteur, 147transducteur actif, 148transducteur capacitif, 155transducteur électroacoustique, 149transducteur électromagnétique, 150transducteur électromécanique, 151transducteur inductif, 154transducteur passif, 156transducteur photovoltaïque, 153transducteur piézoélectrique, 157transducteur résistif, 152transducteur thermoélectrique, 158

transformateur, 57transistor, 122transistor à effet de champ, 69transistor à effet de champ à

jonction, 68transistor à jonction, 85transistor bilatéral, 97transistor bipolaire, 86transistor bipolaire à jonctions, 86transistor de puissance, 110transistor IGBT, 78transistor IGFET, 79transistor MESFET, 91transistor MOSFET, 93transistor NMOS, 96transistor NPN, 98transistor PMOS, 106transistor PNP, 108transistor TEC, 69transistor unijonction, 82transistor unijonction

programmable, 83transistor vertical, 123triac, 124triode, 125tube à rayons cathodiques, 81tube électronique, 77TUJ, 82TUP, 83

UUAL, 353UCT, 334ULP, 298unité arithmétique et logique, 353unité centrale de traitement, 334unité de commande, 313unité logique programmable, 298

78


Vvaractor, 87varistance, 55varistor, 55VDR, 55vumètre, 260VU-mètre, 260

iNgelesezko aUrkiBiDea

80


Aaccelerator, 268acoustic coupler, 237active component, 99active filter, 198active transducer, 148actuator, 289ADC, 272adding circuit, 226address bus, 301ALU, 353amplifier, 161analog circuit, 224analog electronics, 2analog-to-digital converter, 272analogue electronics, 2analyzer, 238AND gate, 292antenna, 240Application Specific Integrated Circuit,

262arithmetic and logic unit, 353arithmetical circuit, 225array processor, 270ASIC, 262astable multivibrator, 209attenuator, 172

Bband-elimination filter, 176band-pass filter, 177band-stop filter, 176battery, 243bidirectional diode thyristor, 59bidirectional transistor, 97binary counter, 310bipolar junction transistor, 86bipolar transistor, 86

bistable circuit, 271BJT, 86blocking capacitor, 9blocking oscillation, 180bridge, 234bridge rectifier, 235buffer, 274buffer storage, 274bus, 275

Ccable, 248capacitance transducer, 155capacitor, 34capacitor loudspeaker, 129carbon-film resistor, 27card, 349cathode-ray tube, 81CCD, 304central processing unit, 334ceramic capacitor, 58charge-coupled device, 304chip, 351chopper, 130class-A amplifier, 159class-AB amplifier, 160class-B amplifier, 175class-C amplifier, 181class-D amplifier, 182CMOS, 323coaxial cable, 249code converter, 305codec, 307coder, 306coder-decoder, 307combinational circuit, 308commutating capacitor, 33comparator, 202complementary MOS, 323compound semiconductor, 67

81


compressor, 135condenser microphone, 134connector, 254control bus, 312control unit, 313controlled rectifier, 170controller, 136converter, 179counter, 309coupler, 236coupling capacitor, 9CPU, 334crystal oscillator, 204current amplifier, 203current-limiting resistor, 40

DD flip-flop, 276DAC, 273Darlington amplifier, 183Darlington pair, 183data bus, 277decimal counter, 311decoder, 279delay line, 173demodulator, 184demultiplexer, 278diac, 59differential amplifier, 162differentiating circuit, 227digital circuit, 355digital electronics, 3digital filter, 302digital signal processor, 340digital-to-analog converter, 273diode, 60diode-transistor logic, 281dipole, 241dipole antenna, 241directional coupler, 255

disc capacitor, 10discrete component, 100discriminator, 186dish antenna, 242DRAM, 282DTL, 281duplexer, 283dynamic microphone, 141dynamic random access memory, 282

EEAROM, 284EEPROM, 287electrically alterable read only

memory, 284electrically erasable programmable read

only memory, 287electroacoustic transducer, 149electrode, 12electroluminescent display, 329electrolytic capacitor, 36electromagnetic component, 46electromagnetic relay, 14electromagnetic transducer, 150electromechanical transducer, 151electron multiplier, 188electronic circuit, 229electronic component, 101electronic tube, 77electronic valve, 77electronics, 1electrostatic loudspeaker, 129electrostatic microphone, 134emitter, 195encoder, 306EPROM, 288equalizer, 187erasable programmable read only

memory, 288exclusive OR gate, 286

82


expander, 133extrinsic semiconductor, 65

Ffeeder, 245FEPROM, 297FET transistor, 69field programmable gate array, 267field-effect transistor, 69FIFO register, 296film capacitor, 25filter, 197filter capacitor, 30fixed capacitor, 38fixed resistor, 16flash EPROM, 297flash memory, 297flat cable, 253flexible circuit, 232flexible printed circuit, 232flip-flop, 271four-layer diode, 90FPGA, 267free-running multivibrator, 209frequency multiplier, 205full-custom circuit, 327full-wave rectifier, 222fuse, 24

Ggas-plasma display, 331gate array, 266gate turn-off thyristor, 121germanium diode, 75graphic card, 350graphics accelerator, 269

ground fault circuit-breaker, 21GTO, 121

Hhalf-wave rectifier, 223Hall effect sensor, 131high-pass filter, 193hybrid integrated circuit, 357

IIGBT transistor, 78IGFET transistor, 79impedance adapter, 247inductance, 28induction coil, 29inductive transducer, 154integrate component, 328integrated circuit, 356integrated electronics, 4integrating circuit, 231interference filter, 212intrinsic semiconductor, 66inverter, 196inverting amplifier, 168

JJFET transistor, 68JK flip-flop, 303jumper, 234junction diode, 84junction field effect transistor, 68junction transistor, 85

83


Llarge-scale integrated circuit, 316LASCR, 71laser diode, 89LCD, 314LDR, 23LED diode, 61LIFO register, 315light activated SCR, 71light dependant resistor, 23light-emitting diode, 61limiter, 207linear amplifier, 164liquid crystal display, 314logic circuit, 358logic gate, 265logical analyzer, 239low-frequency generator, 244low-pass filter, 178LSI circuit, 316

Mmagnetic bubble memory, 317matching circuit, 228MBM, 317medium-scale integrated circuit, 324memory, 318memory card, 319memory circuit, 320MESFET transistor, 91metal oxide semiconductor, 92metal-film resistor, 43metal-foil resistor, 44metal-oxide resistor, 42microcontroller, 321microelectronics, 5microprocessor, 322microswitch, 45

mixer, 210modulator, 206monochannel amplifier, 201monostable circuit, 359MOS, 92MOSFET transistor, 93moving-coil microphone, 141MSI circuit, 324multichannel amplifier, 200multimeter, 257multiplexer, 325multiprocessor, 326multivibrator, 208

NNAND gate, 295nanoelectronics, 6negative temperature coefficient

thermistor, 53N-gate thyristor, 94NMOS transistor, 96non-inverting amplifier, 163non-polarized capacitor, 37NOR gate, 294NOT gate, 293NPN transistor, 98NTC thermistor, 53N-type semiconductor, 95

Oon-off controller, 142operational amplifier, 165optical fiber cable, 261optocoupler, 191optoelectronic component, 143optoelectronics, 7

84


OR gate, 285oscillator, 211oscillatory circuit, 233oscilloscope, 256

Ppaper capacitor, 48parabolic antenna, 242parallel cable, 252parallel port, 264parallel-to-serial converter, 330parametric amplifier, 166passive component, 47passive filter, 199passive transducer, 156P-gate thyristor, 102phase-shift oscillator, 185photocell, 126photocoupler, 191photodetector, 192photodiode, 70photoelectric cell, 126photoresistor, 23photothyristor, 71phototransistor, 72phototriac, 73photovoltaic cell, 127photovoltaic transducer, 153PID controller, 140piezoelectric crystal, 41piezoelectric transducer, 157PIN diode, 104PIN photodiode, 105PLD, 298PMOS transistor, 106PN junction, 107PNP transistor, 108polar capacitor, 39polarised capacitor, 39port, 263

positive temperature coefficient thermistor, 54

potentiometer, 49power amplifier, 213power diode, 109power electronics, 8power supply, 245power switch, 20power transistor, 110preamplifier, 174printed circuit, 230processor, 333programmable circuit, 360programmable logic device, 298programmable read only memory, 332programmable unijunction transistor, 83PROM, 332proportional controller, 137proportional-integral-derivative

controller, 140proportional-plus-derivative controller,

138proportional-plus-integral controller,

139PTC thermistor, 54P-type semiconductor, 103pulse counter, 335PUT, 83

RRAM, 336random access memory, 336read only memory, 338receiver, 194rectifier, 169rectifier diode, 62rectifier filter, 171relaxation oscillator, 189relay, 13reprogrammable read only memory, 337

85


REPROM, 337resistance temperature detector, 52resistive transducer, 152resistor, 19resistor network, 18resistor-transistor logic, 291resonator, 190reverse-conducting thyristor, 80rheostat, 15ROM, 338RS flip-flop, 339RTD, 52RTL, 291

SSBS, 114Schmitt trigger, 214Schottky diode, 111SCR, 215SCS, 116semiconductor, 64semiconductor memory, 290sensor, 144sequential circuit, 361serial port, 342serial-to-parallel converter, 341shielded cable, 251shift register, 280Shockley diode, 112silicon bilateral switch, 114silicon controlled rectifier, 215silicon controlled switch, 116silicon diode, 115silicon unilateral switch, 113small-scale integrated circuit, 345solar cell, 63solid-state relay, 11sonometer, 258sound card, 343spectrum analyzer, 246

squegging oscillator, 180SRAM, 344SSI circuit, 345static random access memory, 344stopping capacitor, 9superconductor, 117suppressor diode, 74surface mounted device, 299SUS, 113switch, 20switching diode, 88synthesizer, 216syntonizer, 217

TT flip-flop, 346tantalum capacitor, 51tetrode thyristor, 118thermal magnetic circuit breaker, 22thermistor, 56thermocouple, 146thermoelectric transducer, 158three-layer diode, 76thyratron, 119thyristor, 120timer, 347transducer, 147transformer, 57transient voltage suppressor diode, 74transistor, 122transistor amplifier, 167transistor-transistor logic, 348triac, 124trimmer, 35trimming capacitor, 32triode, 125TTL, 348tubular capacitor, 26twisted pair, 250

86


UUART, 300UJT, 82ULSI circuit, 352ultra large-scale integrated circuit, 352unijunction transistor, 82universal asynchronous receiver/

transmitter, 300

Vvaractor, 87variable capacitor, 31variable-capacitance diode, 87varicap diode, 87varistor, 55VDR, 55vertical transistor, 123very large-scale integrated circuit, 354VLSI circuit, 354voltage amplifier, 218voltage divider, 221voltage multiplier, 219voltage regulator, 145

voltage stabilizer, 220voltage-dependent resistor, 55volume-unit meter, 260VU meter, 260

Wwaveguide, 259wireless microphone, 132wire-wound potentiometer, 50wire-wound resistor, 17

XXOR gate, 286

ZZener diode, 128

erreFereNtzia BiBliograFikoak

89


ADURIZ, M.; BERRA, J.; JAIO, O. Elektronika analogikoa. Usurbil: Elhuyar, 2001.

ALECOP S. Koop. Neurketa eta neurtzeko tresnak. ALECOP, S. Koop.

Allsites LLC. Electronics glossary [linean]. http://www.allwords.com/glossa-ryPage.php?CAT=ELO [Kontsulta 2006-07-20].

ARRUTI, P.; ERRASTI, J.; LIZARBE, J.C.: Logika digitala eta mikropro-gramagarria. Usurbil: Elhuyar, 2001.

Autores Científico-Técnicos y Académicos (ACTA). Glosarios especia-lizados sobre Ciencia y Tecnología: Dispositivos Electrónicos [linean]. http://www.acta.es/glosarios/dispositivos_eñectronicos-e.htm [Kontsulta: 2006-07-20].

Glosarios especializados sobre Ciencia y Tecnología: Microelectrónica [linean]. http://www.acta.es/glosarios/microelectronica-e.htm [Kontsulta: 2006-07-20].

ELHUYAR. Elektrika eta elektronika Hiztegia.

FLEUTRY, M. Dictionnaire encyclopédique d’Électronique. Anglais-Français. Paris: La Maison du Dictionnaire, 1991.

IMH - Makina Erremintaren Institutua: Elektronika [ikasmateriala].

Maxfield & Montrose Interactive Inc. Electronics glossary [linean]. http://www.maxmon.com/glossary.htm [Kontsulta: 2006-07-20].

TERMCAT: Lèxic d’electrònica. Barcelona: Generalitat de Catalunya. Dep. d’Industria i Energia, 1995.

Elektronika eta Mikroelektronika · Olatz Ukar (Deustuko Unibertsitatea) Jon Legarda (Deustuko...

Documents

Transcript of Elektronika eta Mikroelektronika · Olatz Ukar (Deustuko Unibertsitatea) Jon Legarda (Deustuko...