Erakundeen arteko jarduerarako eta koordinazioarako I. Udal … · 2012-03-27 · erakundeen arteko...
Transcript of Erakundeen arteko jarduerarako eta koordinazioarako I. Udal … · 2012-03-27 · erakundeen arteko...
ERAKUNDEEN ARTEKO
JARDUERARAKO ETA
KOORDINAZIORAKO
I. UDAL PROTOKOLOA
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI
ARRETA HOBEA EMATEKO
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 2 -
AURKIBIDEA
ADIERAZPENAK........................................................................................- 5 -
AKORDIOAK ............................................................................................- 8 -
I. GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI LAGUNTZEKO ETA ESKU HARTZEKO PRINTZIPIO NAGUSIAK……………………………- 12 - II. GENERO INDARKERIA ETA SEXU ERASO KASUETAN KOORDINATZEKO PROZEDURAK ........................................................................................ - 16 -
EMAKUMEENTZAKO “SARBIDEAK”……………………………………………………………..- 16 -
II. 1. BERDINTASUN SAILA. EMAKUMEEN TOPALEKUA……………………………..- 18 - 1.1. Esku hartze motak ............................................................... - 18 - a. Urgentziazko esku hartzeak ..................................................................- 18 - b. Lehentasunezko esku hartzeak.............................................................- 18 - 1.2. Biktimari laguntzea. Urgentziazko fasea................................... - 19 - 1.3. Biktimari laguntzea. Lehentasunezko arreta. ............................ - 21 - 1.4. Esku hartze prozesuan emakumearekin egotea........................ - 21 - a. Osasun zentrora joateko laguntza........................................................- 22 - b. Sexu erasoen kasuetan osasun zerbitzura joateko laguntza .............- 22 - 1.5. Esku hartze prozesuan garraioetarako laguntzak....................... - 23 - 1.6. Baliabideei buruzko informazioa ............................................. - 23 - 1.7. Emakumeak prozesu aurreko laguntza juridikoa behar badu....... - 23 - 1.8. Babes Agindua Berdintasun Sailean eskatzea ........................... - 24 - 1.9. Emakumeak salaketarik ez jartzea erabaki badu ....................... - 24 - 1.10. Urgentziazko bizitokia erabiltzeko prozedura........................... - 25 - 1.11. Koordinazioa Gizarte Zerbitzuekin ......................................... - 26 - 1.12. Esku hartze prozesuaren jarraipena eta amaiera. .........................- 27 - 1.13. Esku hartzeen eskaria eta erregistroa .................................... - 27 -
II. 2. GIZARTE ZERBITZUEN SAILA…………………………………………………………….- 30 - 2.1. Esku hartze motak ............................................................... - 30 - 2.2. Urgentziazko esku hartzea……………………………………………………………..- 30 - 2.3. Lehentasunezko esku hartzea ...........................................................- 31 - 2.4. Esku hartze prozesuan biktimarekin egotea…………………………..…….- 32 - a. Osasun zentrora joateko laguntza……………………………………- 32 - b. Sexu erasoen kasuetan osasun zerbitzura joateko laguntza .............- 32 - 2.5. Garraiorako laguntza urgentziazko esku hartzean. .................... - 33 - 2.6. Baliabideei buruzko informazioa ............................................. - 33 - 2.7. Emakumeak prozesu aurreko laguntza juridikoa behar badu....... - 34 - 2.8. Babes Agindua Gizarte Zerbitzuetan eskatzea........................... - 34 - 2.9. Emakumeak salaketarik ez jartzea erabaki badu ....................... - 34 - 2.10. Egoera baloratu ondoren, emakumeak urgentziazko bizitokia behar badu......................................................................................... - 35 - 2.11. Familiarentzako Arreta Zerbitzua (FAZ).................................. - 36 - 2.12. "Emakumeentzako Jabekuntza Prozesuak eta kultura aniztasuna" Hausnarketa Gunea……………………………………………….…………………………………-37 - 2.13. Esku hartze prozesuaren jarraipena eta amaiera. .........................- 37 - 2.14. Informazio eskaerak esku hartze prozesuan………………………….…….-37 -
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 3 -
II. 3. HIRITARREN SEGURTASUN ARLOA……………………………………………………- 40 - 3.1. Esku hartzearen titulartasuna…………………………………………………………- 40 - 3.2. Biktimarentzako laguntza ...................................................... - 40 - 3.3. Biktimak urgentziazko abegia behar badu……………………………………….-41- 3.4. Emakumeak salaketa jartzen badu………………………………………………....-42-
II. 4. ERTZAINTZA……………………………………………………………………………………….- 45 -
4.1. Esku hartzea erasoa gertatu den tokian………………………………………….-45- 4.2. Salaketa jasotzea ................................................................. - 46 - a. Demandatzaileari eman beharreko informazioa ..................................- 46 - b. Babes Aginduaren Eskaera....................................................................- 47 - 4.3. Biktimarentzako laguntza………………………………………………………………...-47- 4.4. Adingabeentzako arreta ........................................................ - 47 - 4.5. Esku hartzea sexu erasoa egon denean…………………………………………..-47- 4.6. Koordinazioa Udaltzaingoarekin…………………………………………………..…..-48- 4.7. Informazioa ematea eta Gizarte Zerbitzuetara eta Berdintasun Sailera bideratzea……………………………………………………………………………………………….…-49- a. Zerbitzu espezializatuak ........................................................................- 49 - b. Adostasun informatua............................................................................- 50 -
II. 5. OSASUN ZENTROA…………………………………………………………………………….- 52 - 5.1. Genero indarkeria gertatzen denerako jarraibideak……………………...-52- 5.2. Sexu erasoak gertatzen direnerako jarraibideak…………………………..- 55 -
III. ERAKUNDEEN ARTEKO KOORDINAZIOA……………………………………………………….- 57 -
III.1. Udal Protokoloaren Koordinazio Orokorra…………………………………………- 57 - III.2. Koordinaziorako Mahai Teknikoa……………………………………………………….- 59 - III.3. Koordinazio Orokorraren eta Koordinaziorako Mahai teknikoaren arteko lotura…………………………………………………………………………………………………………...- 60 -
IV. UDALAREN ADIERAZPENAK ETA EKINTZA PUBLIKOAK………………………………..- 61 - V. ERMUAN GENERO INDARKERIAREN EDO SEXU ERASOEN ONDORIOZ EMAKUMEA HILTZEN DENERAKO PROZEDURA…………………………………………………………………..….- 62 - ERANSKINEN ZERRENDA……………………………………………………………………………..………- 64 -
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 4 -
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN
EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO
JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIOARAKO I. UDAL PROTOKOLOA
Ermuan,
BATU DIRA:
Ermuko Udala
Eibarko Ertzain Etxea
Osakidetza
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 5 -
ADIERAZPENAK
- Forma ezberdinak dituen emakumeen aurkako indarkeria emakumeen
duintasunaren eta osotasun fisiko nahiz moralaren aurkako eraso larria dugu
eta, horrenbestez, giza eskubideen urraketa nabarmena eta onartezina
da.
- Emakumeen aurkako indarkeriak emakumeek bizitzeko eremu ezberdinetan
jasaten duten egiturazko ezberdintasun egoeran ditu erroak.
Desberdintasunari, gizartean eta familian sexuaren arabera egindako
zereginen eta arduren banaketa tradizionalak eusten dio, banaketa horrek
emakumeak gizonen azpitik jartzen ditu eta.
- Emakumeen aurkako indarkeria genero desberdintasunean
oinarritzen da. Izan ere, ezberdintasun horren isla da, seguruenez larriena,
baina, horrez gain, gizartea kontrolatzeko funtsezko tresna da,
ezberdintasun egoerari eutsi eta iraunarazi egiten diolako.
- Osasunaren Munduko Erakundeak dio emakumeen aurkako indarkeria dela
ugaltzeko sasoian dauden emakumeak hil izanaren edota larri
gelditzearen arrazoia, minbizia bezain larria, eta trafiko istripuak eta
malaria batera baino osasun txarrerako arrazoi nagusiagoa dela.
- Espainiako Estatuan urtero ehun emakume inguru hiltzen ditu
indarkeria sexistak, eta, ondorioz, ume eta nerabe asko eta asko ama barik
gelditzen dira, familiaren eta gizartearen sufrimenduaz gain.
- EAEn, 2010ean, 5 emakume hil zituzten. Ildo berean, Bizkaian, genero
indarkeria dela eta, 1.762 salaketa jarri ziren, 485 familia barneko
indarkeriagatik eta 119 emakumek sexu erasoen biktima izan zirela adierazi
zuten.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 6 -
- Genero Indarkeriaren biktimei laguntzeko Zuzendaritzaren 2010eko
txostenaren arabera, Ermuak biktimizazio tasa baxua du1.
- Emakumeen aurkako indarkeria sakonean aztertu eta era askotara zehaztu
dute nazio, estatu eta nazioarteko erakundeek. Indarkeriaren erroetan
eta ondorioetan bat datoz, baina ez ordea, nomenklaturan. Ados daude,
baita, indarkeriak emakume guztiei eragiten diela esatean, gizarte baldintza,
familia estatusa, adina, erlijio eta nazionalitate desberdinetakoak izan arren.
- Mundu zabalean, indarkeria sexistak aurpegi desberdinak ditu, eta
herriaren arabera, era batzuk gehiago ematen dira. Estatuan, bikotekidearen
edo bikotekide izandakoaren aurka eragindako indarkeria da nagusi. Horrela,
azpimarratu egiten da izandako edo gaur egungo lotura afektiboa,
emakumea eta gizona elkarrekin bizi izan ala ez. Hori guztia, Genero
indarkeria delitutzat jo da legedian2.
- Nahiz eta genero indarkeriak baino eragin txikiagoa izan, indarrean dagoen
Zigor Kodean datozen Sexu Askatasunaren aurkako delituen artean, sexu
erasoak izan ziren nagusi: 2009an, arlo horretako 10 salaketatik 8, sexu
erasoen salaketak ziren.
- Protokoloak erakundeen jarduerak koordinaziorako prozedurak ezarri ditu
genero indarkeria eta sexu eraso kasuetan. Hala eta guztiz ere, erakunde
sinatzaileek sexu jazarpena artatzeko eta prebenitzeko jarduerak batzen
hasteko konpromisoa dute, laster, emakumeen aurkako indarkeria mota
horren erakundeetako jardueren koordinaziorako prozedurak izateko.
- Genero indarkeria eta sexu erasoa delituen emakume biktimei arreta ematen
dieten erakundeek jarduerarako protokoloak egin dituzte azken urteotan.
Oraingoan, aurrera eginez, erakundeen arteko protokoloa gauzatu da,
1 Txostenaren arabera, “biktimizazio tasa” irizpideak udalerri horretan indarkeriak duen eragina adierazten du, baina ez da balorazio irizpidea eta ez ditu azaltzen zergatik gertatzen diren horrelako egoerak. 2Genero indarkeria: Genero indarkeriak indarkeria fisikoa eta psikologikoa batzen ditu, askatasun sexualaren aurkako erasoak, mehatxuak, derrigortzeak edo askatasun gabetza arbitrarioak barne. Erasotzaileak senarrak, senarrak izandakoak, edo bestelako harreman afektiboko bikotekideak izaten dira, nahiz eta elkarrekin bizi ez. Genero Indarkeriaren aurkako babes integralaren neurriei buruzko Lege Organikoaren definizioa, 2004ko abenduaren 29an BOEn argitaratua.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 7 -
erakundeen protokoloetako prozedurak bateratu eta emakumeei arreta
hobea emateko.
- Protokoloak etengabe hobetzeko helburua du, hau da, ez da dokumentu
itxia, aldatzen joango da protokoloari jarraipena egiteko tokietan
sumatutako beharrei egokitzeko. Era berean, genero indarkeriaren eta sexu
erasoen indarkeriaren inguruan prestakuntzak duen garrantzia azpimarratu
nahi du, horrelako indarkeriaren biktimei arreta hobetzeko bermea delako.
- Protokoloa arretaren arloan oinarritzen da. Gainerako arloek, prebentzioa,
sentsibilizazioa, prestakuntza, eta abarrek sekulako garrantzia dute
gizartearen arazo horri erantzun integrala emateko. Hori dela eta,
Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako III Planeko programetan
garatuko dira, arlo guztiek udal jarduera osotzeko.
- Protokoloa talde lanaren emaitza da, eta oso ona izan da erakundeek
adierazpenetan eta jarduerarako printzipioetako akordioak adosteko. Izan
ere, adierazpen eta printzipio horiexek zuzenduko dituzte genero
indarkeriaren eta sexu erasoen biktima diren emakumeekin izan beharreko
arreta eta esku hartzea Ermuan.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 8 -
AKORDIOAK
LEHENA: Ermuan Genero indarkeriaren eta sexu erasoen biktima diren emakumeei
arreta hobea emateko erakundeen arteko jarduerarako eta koordinaziorako Udal
Protokoloa sinatzea.
BIGARRENA: Koordinaziorako Udal Protokoloaren koordinazio politikoaren
arduraduna izendatzea3.
HIRUGARRENA: Pertsona hauek izango dira arreta eta koordinazio lanen
jarraipenaren arduradunak. Lehenengoa, titularra da eta bigarrena, ordezkoa,
titularra ez dagoenean ordezkoa egiteko.
Udala: - Berdintasun teknikaria - Gizarte langilea - Udaltzaingoa: Lehen Agentea eta Ofizialorde Nagusia
Ertzaintza: Jarraipenerako izendatu diren Agenteak Osakidetza.
- Debabarreneko ESI: Lehen Arreta Zerbitzuko Burua eta Erizain Arduraduna
- Mendaroko Ospitalea: Erizain Zuzendaria
LAUGARRENA: Jarduerarako eta koordinaziorako I. Protokoloaren edukiak
banatzea akordioa sinatu duten erakundeen menpekoak diren edo erakunde horiek
osatzen dituzten profesional guztien artean, hain zuen ere, genero indarkeriaren
eta sexu erasoen biktimei arreta eskaintzen lan egiten dutenen artean.
BOSGARRENA: Erakunde bakoitzak indarkeria sexistaren aurkako jarduerei
buruzko etengabeko trebakuntza Planak egiteko konpromisoa garatzea genero
indarkeriaren eta sexu erasoen biktimei arreta eskaintzen lan egiten dutenen
artean.
3 Koordinatzailea izendatzeko prozesura 56 orrialdean dago zehaztuta.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 9 -
SEIGARRENA: Erakunde sinatzaileen jarduera protokolo honen I atalaren
araberako jarduera printzipioei lotzea: “Genero indarkeria eta sexu erasoak
jasandako emakumeei laguntzeko eta esku hartzeko printzipio nagusiak”.
ZAZPIGARRENA: Erakundeen arteko koordinazioa hobetzeko Protokoloaren II
atalean datozen prozedurak eta mekanismoak jarraitzea.
ZORTZIGARRENA: Protokoloan ezarritako koordinaziorako mekanismoetan,
emakumeenganako indarkeriaren aurka egiten duten beste gizarte eragile batzuen
partaidetza sustatzea, besteak beste: hezkuntza zentroak, guraso elkarteak eta
herritarren plataformak.
BEDERATZIGARRENA: Koordinaziorako eta jarraipenerako egiturak sortzea,
horrela genero indarkeriaren eta sexu erasoen biktima diren emakumeei arreta
hobea lortzeko, eta egituretan parte hartzea.
HAMARGARRENA: Ermuan biktima kopuruaren ahal denik eta erregistrorik
zehatzena izatea. Horretarako, estatistiken barne sartuko dira baliabideei buruzko
informazioa eskatzen duten emakumeak, nahiz eta erabili ez. Datu azterketaren
helburua indarkeria mota horiek jasaten duten emakumeen multzoa ahalik eta
ondoen ezagutzea da, hain zuzen ere, laguntza eskatzeko prozesuan emakumeok
dituzten beharrak eta zailtasunak.
HAMAIKAGARRENA: Genero indarkeria kasuetako esku hartzea eta
berdintasunerako udal politikak bateratzea. Izan ere, emakumeen aurkako
indarkeriaren oinarria emakumeen eta gizonen arteko desberdintasuna da, eta
desberdintasunari era integralean egin behar zaio aurre, emakumeen aurkako
indarkeria behingoz ezabatzeko.
HAMABIGARRENA: Genero indarkeriaren aurkako udal ekintza plana garatzea,
udal berdintasun planen barruan, gaur egun erakundeek eta elkarteek antolatzen
dituzten ekintza guztiak batzeko, ekintzok elkarrekin bat etorri eta eraginkorragoak
izateko.
HAMAHIRUGARRENA: Arazoaren 22ko 239/2011 Dekretua dela eta, Euskal
Autonomia Erkidegoan deribazio judizialaren bidezko Familia Elkarguneak arautzen
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 10 -
dituen Dekretua aldatzeko dena, zerbitzua Ermutik ahalik eta hurbilen sortzea
bultzatzea, behar dutenei erabilera errazteko.
HAMALAUGARRENA: Protokoloa abian jarri eta urte bira, funtzionamendua
ebaluatzea. Horretarako, zerbitzuetako erabiltzaileen balorazioak jasoko dira,
arretan emandako hobekuntzak eraginkorrak direla baieztatzeko.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 11 -
ERAKUNDEEN ARTEKO
JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO
I. UDAL PROTOKOLOA
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA
DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO
ERMUA
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 12 -
I. GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN
EMAKUMEEI LAGUNTZEKO ETA ESKU HARTZEKO PRINTZIPIO NAGUSIAK
Jarduerarako Protokoloan jasotako jarraibideak betetzeko, arreta ematen duten
profesionalak eta erakundeak honako printzipioetan oinarrituko dira4:
Indarkeria gabe bizitzea. Esku hartzearen helburua genero indarkeriaren
biktima maitasun harremanetan indarkeria gabe bizitzea da. Horretarako,
garrantzitsua da erasoen ondorio mingarriez jabetzea, bai beregan eta baita
bere ardurapean edo inguruan daudenengan. Salaketa tresna aproposa da
indarkeria gabeko bizitza lortzeko, eta prozesuaren zati garrantzitsua da,
emakumearen segurtasunean eragin ahal duelako. Beraz,
bikotekidearengandik banatzea emakumearen erabakia da, ez baita esku
hartzearen helburua.
Konfiantza. Genero indarkeria jasan duten emakume guztiek, indarkeria
fisikoa, psikologikoa, ekonomikoa nahiz sexuala izan, arreta izango dute,
salaketa jarri ala ez, erabakiak hartzeko gaitasuna izan ala ez, egoeraz
jabetu ala gertatutakoari izenik jarri ez. Zerbitzuetara jotzea konfiantzaren
seinale da, eta eskura dituzten zerbitzuak eskainiko zaizkie beti. Edozelan
ere, ezin izango dira baliabideak erabiltzea baldintzatu emakumeak era jakin
batera jokatzen badu edota esku hartze prozesuan adostutako jarraibideak
betetzen baditu.
Lehentasuna. Emakume biktimen arretak lehentasuna izango du. Izan ere,
arretarako zerbitzua beregana joan daiteke, esku hartzea arintzeko eta
errazteko.
Eraginkortasuna eta arintasuna. Protokoloak batzen dituen jarraibideak
aplikatzeko, bermatu beharko da antolaketa eraginkorra eta arina, horrelako
egoeretan ohikoa izaten den premiak hala eskatuta, berehalakotasunarekin
jokatzeko.
Segurtasuna eta seguritatea. Laneko jardueratik eratorritako betebehar
juridikoak konpromiso etikoa eta emakumeak babesteko bermea dira. Esku
4 Erakundeen arteko II Akordioaren printzipioak jaso dira. Horrezaz gain, Protokoloa sinatu duten erakundeek beste printzipio garrantzitsu batzuk ere gehitu dituzte.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 13 -
hartzean, garrantzitsuena emakumearen osotasun pertsonala da, bizi edo
bizitzen dituen egoera bortitzak zigorrik gabe gelditzea baztertuz.
Erakundeek babes neurriak izan behar dituzte arreta emateko tokietan,
emakumeentzako espazio seguruak. Hala, ez dute bat egingo espazio
berean emakumeak eta erasotzaileak, salaketa jarri, arreta jaso edo
jarraipena egiteko orduan.
Esku hartzean, emakumeari konfidentzialtasuna bermatu behar zaio, eta
datuak zertarako erabiliko diren esan eta bere eskubideak zeintzuk diren
zehaztuko zaio.
Hurbiltasuna. Emakumeei eman beharreko arreta hurbilekoa izango da,
hurbiltasunak (geografikoa, emozionala eta kasua ezagutzea) esku hartze
hobea dakarrelako. Jarraipena eta koordinazioa ere erraztu egiten dira eta
erakundeen laguntzak konfiantza sortzen du.
Jabekuntza eta normalizazioa. Kasu bakoitzerako neurri egokiak
hartzeko garaian, indarkeriaren biktima diren emakumeek autonomia eta
bizimodu normalizatua izan dezaten ahalegina egin beharko da. Horretarako,
esku hartzeak kontuan izango du: emakumeak egoerei aurre egiteko
gaitasuna bultzatzea, bere balioa aitortzea eta erabakiak hartzea indartzea.
Prebentzioa. Jasotako jarraibide multzoa aplikatuko da biktimen aurkako
indarkeria egoerarik errepika ez dadin. Biktimak izan daitezke bai
emakumeak, bai euren kargu dituzten umeak eta nerabeak, edo eurekin bizi
diren eta mendekotasuna duten pertsona helduak.
Laguntza osoa eta pertsonalizatua. Protokoloan aipatutako indarkeriaren
biktima diren emakumeei eta horien menpekoak diren pertsonei ematen
zaien arretak indarkeria egoera bakoitzetik sortzen diren behar ezberdinak
hartuko ditu barnean eta, horretarako, kasu bakoitzean gertatzen diren
egoera pertsonalen eta sozialen arabera egokienak diren zerbitzuak eta
laguntzak jarriko zaizkie eskura.
Berdintasuna. Arreta biktima guztiei eskaintzen zaiela bermatu beharko
da, honako ezaugarriengatik inor baztertu barik: egoera zibila, orientazio
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 14 -
sexual, adina, sinesmen edo ideologia, gutxiengo etniko, nazional edo
linguistiko bateko kide izatea, maila ekonomikoa, ezgaitasun fisiko, psikiko
edo sentsorialak, edota beste edozein izaera pertsonal edo sozial. Era
berean, beharrezko neurriak hartuko dira euren egoera pertsonal eta
sozialarengatik laguntza osoa jasotzeko zailtasunak dituzten biktimen
eskubideak modu eraginkorrean bermatzeko, bereziki, ezgaitasunak dituzten
emakumeek eta emakume etorkinek, edozein dela ere euren egoera
administratiboa, eta, beharrezko bada, udalez gaindiko baliabideetara
bideratuk zaio.
Batez ere, ezgaitasunak dituzten emakumeek informazioa eta baliabideak
erabiltzeko duten eskubidea bermatzeko, kasu bakoitzean beharrezkoak
diren egokitzapenak egin beharko dira (garraiorako laguntzak,
akonpainamendua, keinu hizkuntzako interpreteak, braillez idatzitako
dokumentuak, komunikazio handigarria, etab.). Emakume atzerritarrek
hizkuntzaren aldetik izan ditzaketen eragozpenak gainditzeko edo arintzeko
neurriak ere hartuko dira. Emakume horiei gogoraraziko zaie erroldatzeko
eskaera egitea zein garrantzitsua den babes sozialaren sareko oinarrizko
zerbitzuak jaso ahal izateko.
Garrantzitsua da gogoratzea genero indarkeria jasaten duten emakumeei
laguntzeko sistemak aurrerapauso handiak eman dituela, baina, bestalde,
egungo zerbitzuek eta baliabideek mugak dituzte, nolabaiteko autonomia
pertsonala duten emakumeentzat direlako. Gainerako zailtasunak dituzten
emakumeen taldeek aukera gutxiago dute baliabideetara ailegatzeko. Izan
ere, batzuetan, zerbitzuetatik kanpo gelditzen dira
Ardura. Ezin dugu ahaztu genero indarkeriaren eta sexu erasoen biktimei
arretan esku hartzen duten pertsonak derrigortuta daudela zuzendaritzari
edota ikuskaritzari lanean sumatutako hutsuneak komunikatzera. Hala,
hutsuneok betetzeko baliabideak eskatu behar dituzte.
Adingabeen interesen defentsa. Jarduera protokoloa aplikatzeko garaian,
biktimek beraien kargu dituzten adingabeei arreta eskaintzeko eta horiek
babesteko beharrezkoak diren neurriak hartuko dira, adingabeen
eskubideak, ongizatea eta garapen osoa bermatzeko. Beti kontuan hartu
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 15 -
beharko da umeen eta nerabeen interes gorena, umeei eta nerabeei arreta
eta babesa emateko otsailaren 18ko 3/2005 Legeak xedatzen duen moduan.
Era berean, bermatuko da biktima diren emakumeen seme-alabak ez egotea
deklaratzeko orduan, eta emakumearekin badaude salaketa jartzean edo
baliabideren bat tramitatzean, espazio aproposak izan behar dituzte, beraien
beharrei egokitutako arreta izan dezaten.
Ahalik eta biktimizaziorik txikiena. Protokoloan aipatzen den indarkeria
jasan duten emakumeek bigarren mailako biktimizazioa izaten dute. Hori
horrela, protokoloan aurreikusitako arreta eskaintzeko jarraibideak eta
bideak betetzea eta inplikatutako erakundeak koordinatzea profesionalen
ardura izango da; biktimek ez dute ardura hori izan behar.
Era berean, gogoan izan behar da emakumeak arretarako baliabide horiek
eskatzea eta erabiltzea borondatezkoa dela, ez dela derrigorra.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 16 -
II. GENERO INDARKERIA ETA SEXU ERASO KASUETAN KOORDINATZEKO
PROZEDURAK
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEENTZAKO “SARBIDEAK”
Protokoloak esku hartze prozesua hasteko emakumeek erabil ditzaketen sarbideak
zehaztu ditu, beraien bizitzatik indarkeria ezabatzeko. Beraz, hauexek dira
arretarako sarbideak:
1. ERMUKO UDALA
1.1 BERDINTASUN SAILA. EMAKUMEEN TOPALEKUKO ZERBITZU
ESPEZIFIKOAK
1.2 GIZARTE ZERBITZUEN SAILA
1.3 HIRITARREN SEGURTASUN ARLOA. UDALTZAINGOA
Informazio guneak:
1.4 ABIAPUNTU: Herritarrentzako informazioaren zerbitzu orokorra da.
Genero Indarkeriaren biktima den emakumea Berdintasun Sailera
bideratuko du. Txanda telefonoz hartuko du, eta emakumeri idatziz
jarriko dio zerbitzuaren helbidea, ordua eta nork hartuko duen.
Emakumeak baimena ematen badio, bere izena, abizenak eta
telefonoa erregistratuko ditu, Berdintasun teknikariak egin beharreko
jarraipenerako.
1.5. Herritarrei zuzeneko arreta ematen dieten sailek genero indarkeria
artatzeko udal zerbitzuei buruzko informazioa izango dute, eskatzen
duten emakumeei emateko.
2. ERTZAINTZA. EIBARKO ERTZAIN ETXEA
3. OSAKIDETZA. ERMUKO OSASUN ZENTROA, MENDAROKO OSPITALEA
4. BESTELAKOAK: Bake Epaitegia, hezkuntza eta elkarte arloak, etab…
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 17 -
Alor horiek sarbide garrantzitsuak dira genero indarkeriaren biktimentzako
arreta ibilbidera. Gainera, egoerei buruzko informazioa izateko eta sumatzeko
bide aproposak dira. Hori dela eta, laster komunikaziorako eta bideratzeko bide
ofizialak ezarri beharko dira edota protokoloa sinatu eta Koordinaziorako Mahai
Teknikoak sartuko dira.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 18 -
1. BERDINTASUN SAILA. EMAKUMEEN TOPALEKUA
Berdintasun Saila esku hartze soziala koordinatzeko udal jarduerako unitate
arduraduna da genero indarkeria eta sexu eraso kasuetan. Zerbitzua Emakumeen
Topalekuan dago eta bertan daude Berdintasun Teknikaria, administraria eta
dinamizatzailea. Hauexek dira Berdintasun Sailak koordinatzen dituen esku
hartzeko baliabide espezifikoak:
- Abegi etxea
- Informazio, orientazio eta laguntza zerbitzua
- Laguntza juridikorako zerbitzua.
- Laguntza psikologikorako zerbitzua
- Emakumeentzako Jabekuntza Eskola eta prestakuntzarako baliabideak
- Elkarteak eta parte hartzea
1.1. Esku hartze motak
Esku hartzea mota bitakoa izan daiteke: urgentziazkoa eta lehentasunezkoa.
Esku hartzea era batekoa edo bestekoa izan, eta horrela behar bada, Dualia
itzulpen zerbitzua5 erabiliko da, emakumearen komunikazioa, edozein hizkuntzatan
bada ere, erraztu eta bermatzeko.
a. Urgentziazko esku hartzeak
- Urgentziazko esku hartzeetan berehalako erabakiak hartu behar dira,
emakumearen edo ingurukoen arriskua neutralizatzeko (salaketa jarri, etxetik
ateratzea antolatzea, ospitalera edo abegi zentrora eroatea, etab).
b. Lehentasunezko esku hartzeak
- Lehentasunezko esku hartzeetan ez dago berehalako erabakirik hartu beharrik,
biktimak ez duelako salaketarik jarri nahi, erasoa ez delako egin berria, zerbitzu
espezializatuen etengabeko laguntza behar duelako, diru-laguntzak, etab.
5 Eskuragarri dituzte Gizarte Zerbitzuetan eta Udaltzaingoan.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 19 -
Lehentasunezko esku hartzeetan, urgentziazko esku hartzeek behar dituzten
egoerak egon daitezke.
1.2. Biktimari laguntzea. Urgentziazko fasea
- Berdintasun teknikariak du egoera horiek artatzeko ardura, momentuan eta
arretarako ordutegian, astelehenetik ostiralera.
- Lehenengo esku hartzea telefonoz edo aurrez aurre izan daiteke.
a) Telefono bidezko esku hartzea
- Ertzaintza edo Udaltzaingoa emakumearen etxera edota dagoen tokira joatea
baloratuko da. Beharrezkoa bada, bataren edo bestearen esku hartzea eskatuko da.
b) Aurrez aurreko esku hartzea
- Berdintasun teknikariak emakumearen egoera larritzat edo arriskutsutzat jotzen
badu, esku hartze poliziala lehenetsiko du. Horretarako, Ertzaintzari deituko dio,
emakumea bideratu eta arriskuaren balorazioa egiteko.
- Ertzaintzak emakumearen arrisku mailaren berri emango dio Berdintasun
teknikariari eta Udaltzaingoari, dagozkien neurriak har ditzaten.
- Esku hartze polizialaren ondoren, Berdintasun teknikariak lehen elkarrizketa
izango du emakumearekin, berarekin batera, jarduera plana egin eta beharrezko
baliabideak abian jartzeko.
- Berdintasun teknikaria ez badago, Emakumeen Topaguneko pertsonalak egoera
baloratuko du, esku hartzea telefono bidezkoa edo aurrez aurrekoa izan. Egoera
larria edo arriskutsua dela uste badu, telefonoz deituko du Udaltzaingora edo
Eibarko Ertzaintzara, lehen esku hartzeak egin ditzaten. Biktimak Emakumeen
Topagunera jotzen badu, leku aproposean egongo da zain. Ondoren, Emakumeen
Topaguneko pertsonalak gertatutakoaren berri emango die Berdintasun teknikariari
edota Gizarte Zerbitzuetako Protokoloaren arduradunei.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 20 -
- Beharrezkoa denean, eta emakume etorkinekin komunikazioa errazteko, Eusko
Jaurlaritzako Biltzen Integraziorako eta Kulturen arteko Bizikidetzarako euskal
Zerbitzua eskatuko da.
- Esku hartzean udal abegi etxea erabili behar bada, Berdintasun teknikariak tratu
txarren biktima diren emakumeentzako udal abegi etxearen barne araudia azalduko
dio emakumeari, sartu aurretik, onartu beharra duelako. Jarraian, behin-behineko
abegia eman ahal izango zaio.
- Aipatutako guztia egin ondoren, Berdintasun teknikariak txostena prestatu eta
abegi etxean sartzeko Batzordearen deialdia egingo du, batzordearen araudian
ezarritako prozeduraren epean6.
- Abegi etxean sartzeko baldintza guztiak bete eta emakumea bertan dagoenean,
Berdintasun teknikariak Lanerako Plana egingo du. Horretarako, abian jarriko ditu
beharrezko diren baliabideak7.
- Biktimaren baliabide ekonomikoak baloratu ostean, emakumeari hala badagokio,
Berdintasun teknikariak udal laguntza ekonomiko espezifikoaren zenbatekoa
proposatuko die zuzendaritza teknikoari eta politikoari. Berehala tramitatuko du,
batez ere, emakumeak udal abegi etxea erabili behar badu.
- Emakumeak bestelako udal baliabide espezializatuak, foru abegi baliabideak edo
baliabide autonomikoak behar baditu, Berdintasun teknikariak bideratu eta
koordinatuko ditu, bai baliabideak eta baita Gizarte Zerbitzuak ere.
- Emakumea arriskuan badago, lehentasuna emango zaio berarekin egoteari.
Horretarako, Udaltzaingoarekin eta Ertzaintzarekin koordinatuko da.
Arriskua baloratzeko prozesuan, emakumea ez bada arriskuaz jabetzen,
azpimarratuko zaio bere burua, seme-alabak eta bere ardurapean daudenak zaindu
beharra duela. Era beran, adieraziko zaio teknikariek bera babesteko ardura dutela.
6 1,2 eta3 Eranskinak: Abegi etxearen araudia, sartzeko fitxa eta Prozedura. 7 4 Eranskina: Abegi etxeko erabiltzaileentzako Lan Plana.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 21 -
1.3. Biktimari laguntzea. Lehentasunezko arreta.
- Berdintasun teknikariak du egoera horiek artatzeko ardura arretarako ordutegian,
aldez aurreko txandarekin.
Lehenengo elkarrizketaren helburua biktimari laguntzea izango da, eskura dituen
baliabideak eta arreta jakinaraztea, eta arazoak izan ditzakeen irtenbideak
azaltzea. Lehentasuna emango zaie segurtasuna, osasuna eta abegiari. Bai berak,
bai bere ardurapean dituen adingabeek gizarte laguntza osoa jasotzeko eskubidea
dutela ere azalduko zaio.
Jakinaraziko zaio bere segurtasuna zaintzeko, eta hala dagokionean, baita seme-
alabena ere, bitarteko guztiak bere eskura jarriko direla.
- Lehentasunezko esku hartzeren baten ondorioz, zeregin gehiago sor daitezke:
epaiketa, epe ertaineko edo luzerako abegia eskatzea, zerbitzu espezializatuak
eskatzea, laguntza ekonomikoak tramitatzea, eta abar. Kasu horietan, esku hartze
prozesuak jarraitu egiten du, nahiz eta premiazkoa izan ez berehalako erabakiak
hartzea.
1.4. Esku hartze prozesuan emakumearekin egotea.
- Berdintasun teknikariak baloratu egingo du emakumeak akonpainamendua behar
duen ala ez. Balorazioa berak edo Udaltzaingoak egingo dute. Beharrezkoa bada,
Berdintasun teknikariak emakumeari Udaltzaingora lagunduko dio edo,
Udaltzaingoari eskatuko dio Emakumearen Topagunera hurbiltzeko.
- Era berean, Berdintasun teknikariak baloratu eta eskatuko dio Udaltzaingoari
emakumea Eibarko Ertzain Etxera, osasun zentrora, epaitegira edo joan behar duen
tokira eroateko.
- Emakumearen berbiktimizaziorik egon ez dadin, ez da berarekin jende gehiegirik
egon behar. Beraz, Udaltzaingoaren eta Ertzaintzaren kasuan, emakumearekin
egoteko edo nonbaitera eroateko, uniforme barik eta ikurrik gabeko ibilgailuak
erabiliko dituzte.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 22 -
a. Osasun zentrora joateko laguntza.
- Biktimak Emakumeen Topagunera jotzen badu eta lesioak baditu edo, nahiz eta
ez ikusi, zauriak dituela uste bada, Berdintasun teknikariak Ertzaintzara bidaliko du.
atestatua egin eta, beharren arabera, Ermuko Osasun Zentrora edo Mendaroko
Ospitalera eroateko.
- Emakumeari adieraziko zaio lesioen parte ofiziala eskatzeko, horrela salaketa
egitean aurkeztu ahal izateko.
b. Sexu erasoen kasuetan osasun zerbitzura joateko laguntza
- Sexu erasoen biktimak Emakumearen Topalekura jo badu, Berdintasun
teknikariak edo orduan momentuan Topalekuan dagoen pertsonalak Ertzaintzari
deituko dio telefonoz, dagokion prozedurari hasiera eman eta Mendaroko Ospitalera
laguntzeko.
Beharrezkoa bada, biktimari ez garbitzeko eta arroparik ez aldatzeko esan behar
zaio, eta aho bidezko erasorik gertatu bazaio, ez jateko eta ez edateko,
etorkizuneko prozesu judizial baterako funtsezkoak izan daitezkeen frogak deusezta
ez daitezen.
- Kasu horietan, Ertzaintzak aldez aurretik ospitalera deituko du, biktima hara
daramatela jakinarazi eta ospitalean arreta eskaintzeko prestaketak egiten has
daitezen. Ospitaleak egingo ditu auzitegiko medikua bertaratzeko gestioak,
biktimari azterketa medikoa egin eta laginak hartzeko.
- Edozelan ere, auzitegiko medikuari gertakariari buruz eskura dauden datu guztien
berri emango zaio.
- Emakumeari jakinaraziko zaio 24 orduko zerbitzu juridikoa duela, deitu eta
abokatuen laguntza izateko. Doako laguntza juridikoa lortzeko ere informazioa
jasoko du.
- Biktima adingabea bada, esku hartzea Gizarte Zerbitzuekin batera koordinatuko
da. Hala, Gizarte Zerbitzuek familiari, tutoreei edota Bizkaiko Foru Aldundiko
Adingabeen Zerbitzuei deituko diete, gertatutakoaren berri emateko.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 23 -
1.5. Esku hartze prozesuan garraioetarako laguntzak
Kontuan izanda zenbat kilometro dauden Ermua eta laguntza ematen edo
beharrezko tramiteak egiten diren herrien artean (Mendaro, Eibar, Durango,
Bilbo);
Kontuan izanda Ertzaintzak garraioa bakarrik lehen esku hartzean
bermatzen duela8:
- Biktimak ez badu babes neurririk edota berezko baliabiderik beharrezko laguntza
jasotzeko edo salaketa jartzeko tramiteak egiteko, Berdintasun teknikaria
Udaltzaingoarekin koordinatuko du emakumeari tokietara laguntzea.
1.6. Baliabideei buruzko informazioa
- Lehentasunezko zein urgentziazko kasuetan, emakumeari genero indarkeria eta
sexu erasoak gertatzen diren egoeretarako eskaintzen diren udal, foru, Erkidegoko
eta Estatuko baliabideen berri emango dio Berdintasun teknikariak (juridikoak,
psikologikoak, ekonomikoak, gizarte hezitzaileak, bizitoki, lana, etxebizitza eta
abarren ingurukoak) ,eta hala dagokionean, emakumeak baliabide horiek
eskuratzeko bidea egingo da, beharrezkoa denean, emakumea zerbitzu
espezializatura edo bestelako zerbitzuetara bideratuz9.
- Urgentziazko fasean, Berdintasun teknikariak Gizarte Zerbitzuekin koordinatuko
du aldez aurreko txanda, txanda eskatu eta, asko jota, bost egunen barruan.
- Berdintasun Sailak genero indarkeria jasotzen dutenentzat dauden baliabideen eta
zerbitzuen informazioa emango du. Horretarako, baliabideen informaziorako
liburuxka emango dio emakumeari, ondoen uler dezakeen hizkuntzan, lasai irakurri
eta komeni zaiona aukeratzeko: laguntza juridikoa, psikologikoa…
1.7. Emakumeak prozesu aurreko laguntza juridikoa behar badu
8 Ertzaintzaren akonpainamendua arrisku mailaren araberakoa da. Izan ere, arriskua altua bada, akonpainamendua ez da bakarrik hasierako esku hartzeetako, etengabeko akonpainamendua ere egon daitekeelako, biktimak eskolta behar badu. 9 5 eta 6 Eranskinak: Laguntza Juridikorako eta Psikologikorako txanda eskatzeko. Ermuko Berdintasun Saila. Emakumeen Topalekua.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 24 -
- Emakumeak laguntza juridikoa behar badu, Berdintasun teknikariak udal zerbitzu
juridikora bideratuko du eta abokatuari txanda eskatuko dio bost egunen barruan.
Laguntza juridikoa emateko zerbitzuetako laguntza kualifikatuaz gainera,
Berdintasun teknikariak biktimari bere eskubideei eta egin beharreko prozedura
judizialei eta izapideei buruzko oinarrizko informazioa eta aholkuak emango dizkio.
- Emakumeari jakinaraziko zaio babes agindua eskatu edota salaketa jartzeko
garaian, behar moduko aholkularitza jasotzeak duen garrantzia; horretarako,
abokatuen elkargoetako zerbitzu espezializatuari laguntza juridikoa eskatzeko
aukera duela adieraziko zaio. Laguntza hori Ertzain-etxetik edo epaitegitik
bideratzea aholkatuko dio.
- Bestalde, jakinaraziko zaio Biktimari Laguntzeko Zerbitzua erabil dezakeela (BLZ),
doako justiziari buruzko informazioa izateko eta tramitatzeko eta abar.
1.8. Babes Agindua Berdintasun Sailean eskatzea
- Gomendioa eman arren, biktimak babes aginduaren eskaera Berdintasun Sailetik
egitea nahiago badu, berriro ere gogoraraziko zaio abokatuen laguntza zerbitzuaz
baliatzea komeni dela. Berdintasun teknikaria zerbitzuarekin harremanetan jarriko
da horretarako10.
1.9. Emakumeak salaketarik ez jartzea erabaki badu
- Emakumeak ez badu nahi gertaerarik salatu ezta Babes Agindua eskatu ere,
horrelakoetarako dauden baliabideak eskainiko zaizkio.
- Egoerak horrela eskatzen badu, dagokion agintariari gertatutakoaren berri
emango dio. Horretarako, Erakundeen arteko II. Hitzarmenaren III. Eranskineko
bidalketa txostenaren eredua erabiliko da eta biktimari kopia bat emango zaio11.
10 7 Eranskina: Babes agindua eskatzeko eredua. Gizarte Zerbitzuak. 11 8 Eranskina ikusi: Epaitegira bidaltzeko ofizio eredua. Gizarte Zerbitzuak. Erakundeen arteko II Akordioa.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 25 -
- Aipatutako bidalketa txostena emakumea beste instantzia batzuetara bideratzen
denean ere erabiliko da, harrera egiten dion erakundeak Berdintasun
teknikariarekin harremanetan jartzeko modua izan dezan.
- Emakumeak salaketarik ez jartzea erabakitzen duen kasuetan, Berdintasun Sailak
epaitegiari premiazkoak iruditzen zaizkion neurriak hartzeko eskatu ahal izango dio,
Genero Indarkeriaren Aurrean Babes Osoa emateko Neurriei buruzko abenduaren
28ko 1/2004 Lege Organikoaren 19.4 artikuluari jarraiki. Eskaera horiek
epaitegiaren bidez bideratuko dira eta fiskaltzara joko dute aipatutako sailak
eskaerak gauzatzeko.
Dagokion agintariari gertatutakoaren berri eman baino lehen, (Durangoko
Epaitegia), biktimari zera azalduko zaio, salatzera eta agindua eskatzera
animatzearren: salaketa jartzea, eskubidea ez ezik, jasaten ari den harreman
bortitzarekin amaitzeko eta Justizia Administrazioak dituen babes mekanismoak
eskuratzeko modua dela (erasotzailearen urruntze agindua, poliziaren babesa, aitak
semearekiko edo alabarekiko dituen eskubideak bertan behera lagatzea,
etxebizitzaren erabilpena, elikadura pentsioa eta abar.
Era berean, profesionalak legez gertatutakoa epaitegiei jakinaraztera derrigortuta
daudela azalduko zaio biktimari. Izan ere, agindua betetzen ez badu, zigor
ondorioak izan ditzake.
1.10. Urgentziazko bizitokia erabiltzeko prozedura12
- Emakumeak urgentziazko bizitokia behar badu eta Berdintasun Sailera bulego
orduetan joan bada, Ermuko abegi baliabidean sartzea baloratu eta tramiteak
egingo dira. Edozelan ere, egoeraren edo emakumearen arabera, urgentziazko foru
baliabidera ere bidera daiteke.
- Berdintasun teknikariaren ardura da abegi etxean garbitasunerako produktuak eta
janaria izatea. Bestelako generoa Berdintasun teknikariak edo Udaltzaingoak
erosiko dute emakumea etxean sartzen denean. Horretarako, udal Kontu
Hartzailetza Arloarekin prozedura arina eta eraginkorra ezarriko da.
12 Ikusi 3 Eranskina: Abegi etxean sartzeko prozedura.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 26 -
- Emakumea etxean dagoen bitartean, jarraipena egitea Berdintasun teknikariaren
ardura izango da. Aldizka, egoeraren berri emango dio Sarrera Batzordeari, abegi
etxearen jarraipena egiteko eta erabakiak hartzeko organo arduraduna delako.
Berdintasun teknikariaren ardura da, baita, kasuari buruzko txostenak prestatu eta
Batzordea batzeko deialdiak egitea.
Abegi etxea urgentziazko baliabidea da, ez da etxebizitza baliabidea: zelan erabili
araudian dator eta emakumeak ezagutu eta onartu egin behar du etxearen araudia
erabili ahal izateko.
Sarrera Batzordeak baloratuko du emakumeak baliabidea erabiltzeko baldintzak
bete dituen ala ez.
- Emakumearen edota bere ardurapena dauden adingabeen edo pertsonen
beharrak udal baliabideekin artatuko dira. Beharrezkoa bada, bestelako
baliabideetara bideratuko dira.
- Adingabeak badaude, arreta berezia emango zaie, genero indarkeriaren biktima
dira eta, zuzenean bizi dutelako edo amak bizi duen indarkeriaren ondorioak jasan
dituztelako. Hori dela eta, eskura dauden baliabideak eskainiko zaizkie, eta
beharrezkoa bada, sortu berriak direnak proposatuko dira.
- Berdintasun teknikariak eguneratuta izango du abegi etxearen okupazio fitxa.
Aldizka, fitxa hori Udaltzaingoari bidaliko dio, jakin dezaten abegi etxean tokirik
dagoen ala ez.
- Urgentziazko bizitokia eskatzen bada edo etxea berehala utzi behar badu eta
eskaera Berdintasun Sailaren ordutegitik kanpo egiten bada, Udaltzaingoak izango
du emakumea Ermuko edo urgentziazko foru abegi etxera eroateko ardura.
1.11. Koordinazioa Gizarte Zerbitzuekin
- Berdintasun teknikariak beharrezko diren batzarrak antolatuko ditu Gizarte
langileekin edota udal Gizarte Zerbitzuetako arduradunarekin, kasua koordinatu eta
bilakaeraren jarraipena egiteko.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 27 -
- Egindako esku hartzeak Gizartenet aplikazioan jasoko dira.
- Biktima adingabea bada, arreta Gizarte Zerbitzuekin koordinatuko da. Gizarte
Zerbitzuek familiari, tutoreei edota Bizkaiko Foru Aldundiari egoeraren berri
emango diete.
Premien azterketa eta lanerako plan integrala emakumearekin adostuko dira, eta
Berdintasun teknikaria eta erreferentziazko gizarte langilea koordinatu egingo dira,
betiere emakumearen jabekuntzan oinarrituta.
1.12. Esku hartze prozesuaren jarraipena eta amaiera.
- Genero indarkeria eta sexu eraso kasuetan, esku hartzearen jarraipena
Berdintasun teknikariaren ardura izango da eta ezarritako epeetan egingo du.
Beharrezkoa denean, jarraipena honako pertsonekin koordinatuko du:
Udaltzaingoa, Ertzaintza, Osasun Zentroa, erreferentziazko gizarte langilea eta
bestelako pertsonala. Koordinazioa lan prozesuan edota planean oinarrituko da13.
Jarraipena bertan behera gera daiteke emakumeak horrela eskatuz gero, hitzez edo
isilbidez: indarkeriaren zikloa apurtu duelako, bikote harremana amaitu badu,
laguntzarako beste sare bat badu, bizilekua aldatu badu edo bestelako gertaeraren
bat dela eta, ez badu nahi Berdintasun edota Gizarte Zerbitzuen esku hartzerik.
1.13. Esku hartzeen eskaria eta erregistroa
- Berdintasun teknikariak Gizarte langileekin koordinatuko du Eibarko Ertzaintzak
Ermuan etxeko indarkeriaren biktima diren emakumeei buruz eskatutako
informazioaren erantzuna (normalean, fax bidez).
- Berdintasun teknikariak eskatuko die gizarte langileei edota hezitzaileei dagozkien
txostenak idazteko, hala eskatzen badu Ertzaintzak edo bestelako instatzia
ofizialak. Txostenei, Berdintasun teknikariak izandako esku hartzearen datuak
gehituko dizkie. Azkenik, bere ardura izango da txostenok fax bidez aipatutako
instantziei bidaltzea.
13 9 Eranskina: Hasierako esku hartzearen fitxa. Berdintasun Saila.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA. ERMUA
- 28 -
- Berdintasun teknikariak izandako esku hartzeak erregistratuko ditu,
erabiltzaileekin izandako esku hartzeen jarraipena eta poliziarekin koordinatzea
errazteko, babes aginduen jarraipena Udaltzaingoarekin eta informazio eskaerak
Ertzaintzarekin. Esku hartzeak erregistratzeko, 10 eta 11 Eranskinetan dauden
ereduak erabiliko ditu.
Osasun Zentroa
Gizarte Zerbitzuetako txanda hartu
Bestelakoak
Ekonomikoak
Salaketa/Babes Agindua Urgentziazko etxebizitza
Bai Ez Bai Ez
Deitu Ertzaintzari
Laguntza juridikoa
Udal Abegi Etxea Bizkaiko Foru Aldundiko Abegi Zerbitzua
Udaltzaingoa Akonpainamendua
Bai Ez
Laguntza ekonomikoa
Bai Ez
Jabekuntza Eskola
Babes Agindua Akonpainamendua bermatzea
Adingabeen Arreta
Sozialak Ertzaintza Epaitegia
Kasuaren jarraipena eta koordinazioa
Udal laguntza juridikoa
Udal laguntza psikologikoa
Laguntzen informazioa
Sexu Erasoak
Bai
Udaltzaingoa Ertzaintza
Mendaroko Ospitalea (deitu aurretik)
Larria Arina
Ez
Berdintasun Saila
Urgentziazkoa Lehentasunezkoa
Genero Indarkeria
Segurtasun arriskurik badago, Ertzaintzara edo Udaltzaingoara deitu eta bideratu
Lesioak
- Abegia - Zerbitzuen eta
baliabideen ahozko eta idatzizko informazioa
- Lan Plana
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 30 -
2. GIZARTE ZERBITZUEN SAILA
2.1. Esku hartze motak
Gizarte Zerbitzuak esku hartze sozialerako jarduteko udal unitateak dira, genero
indarkeria zein sexu eraso kasuetan.
- Esku hartzea era bitakoa izan daiteke: urgentziazkoa eta lehentasunezkoa. Bata
zein bestea izan, Berdintasun Sailaren atalean aipatutako kasuak aztertuko dira.
2.2. Urgentziazko esku hartzea
- Gizarte Zerbitzuek urgentziazko egoerei berehala erantzungo diete bulego
orduetan, astelehenetik ostiralera. Ordutegiz kanpo, urgentziazko arreta
Udaltzaingoak eskainiko du.
- Emakumeak, telefonoz zein bertaratuta, azaldu duenean gertatutakoa, Gizarte
Zerbitzuetako langileek baieztatu egingo dute emakumea genero indarkeriaren
edota sexu erasoen arrisku egoeran dagoela.
- Jarraian, emakumea leku egokira eramango dute, erasotzailearekin topo ez
egiteko. Erreferentziazko gizarte langileak edo gizarte hezitzaileak, emakumeari
lehentasuna eman, eta berehala hartuko du.
- Gizarte langileak emakumearen datuak jasoko ditu. Horretarako, eta beharrezkoa
bada, Dualia itzulpen zerbitzua erabiliko du, emakumearen komunikazioa erraztu
eta bermatzeko.
- Lehentasuna emango zaio emakumea babestuta egoteari. Hala, Gizarte langileak
egoeraren larritasunari eta erasoa berriro gertatzeko arriskuari buruzko datuak
jasoko ditu, eta, behar bada, Udaltzaingora edo Ertzain Etxera deituko du14.
- Beharrezkoa bada, osasun arreta eman beharko zaio. Horretarako, Udaltzaingoak
emakumea Osasun Zentrora eroango du, eta emakumeari aholkatuko zaio dagokion
lesio partea eskatzeko. 14 Arriskua baloratzeko, tresna bi erantsi dira. Bertan, Gizarte langileei eta inplikatutako bestelako pertsonalari laguntzeko adierazleak daude, erabiltzaileen egoera aztertzeko orduan. Ikusi 12a 12b Eranskinak.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 31 -
- Era berean, Gizarte langileak Berdintasun teknikariari deituko dio, egoeraren berri
eman, esku hartzeko eskatu eta arreta koordinatzeko. Berdintasun teknikaria egon
ez eta ordezkoa badago, ez dio deituko.
- Arreta egokia bermatu eta bigarren biktimizaziorik ez egoteko, Gizarte.net
aplikazioa kontsultatuko da, kasuari buruzko daturik dagoen jakiteko.
2.3. Lehentasunezko esku hartzea
- Emakumearen eskaera jaso ondoren, asko jota bost eguneko epean, txanda
emango zaio, eta berarekin batera, arrisku egoera baloratuko dute. Emakumeari
animatuko zaio egoera salatzera eta, beharrezkoa bada, babes agindua eskatzera.
Lehenengo elkarrizketaren helburua biktimari laguntzea izango da, eskura dituen
baliabideak eta arreta jakinaraztea, eta arazoak izan ditzakeen irtenbideak
azaltzea. Lehentasuna emango zaie segurtasuna, osasuna eta abegiari. Bai berak,
bai bere ardurapean dituen adingabeek gizarte laguntza osoa jasotzeko eskubidea
dutela ere azalduko zaio.
Jakinaraziko zaio bere segurtasuna zaintzeko, eta hala dagokionean, baita seme-
alabena ere, bitarteko guztiak bere eskura jarriko direla.
- Txanda horretan, eta erabiltzailearekin batera, lan plana prestatuko dute.
- Txandak administrariekin batera kudeatuko dira, egun eta ordu berean topo egin
ez dezaten erasotzaileak edo bere familiakoek eta biktimak. Horretarako, zain
egoteko tokia egokituko da.
- Beharrezkoa denean, eta emakume etorkinekin komunikazioa errazteko, Eusko
Jaurlaritzako Biltzen Bitartekaritza Zerbitzua eskatuko da, Inmigrazio teknikariaren
bitartez.
- Foru edo autonomia eskumeneko baliabideak behar badira, Gizarte Zerbitzuek
bideratu eta koordinatuko dituzte baliabideok, Berdintasun Sailarekin batera.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 32 -
2.4. Esku hartze prozesuan biktimarekin egotea
- Gizarte Zerbitzuek genero indarkeriaren eta sexu erasoen biktimen
akonpainamendua baloratuko dute esku hartze prozesuan.
- Emakumeen berbiktimizaziorik egon ez dadin, ez da berarekin jende gehiegirik
egon behar. Beraz, Udaltzaingoaren eta Ertzaintzaren kasuan, emakumearekin
egoteko edo nonbaitera eroateko, uniforme barik eta ikurrik gabeko ibilgailuak
erabiliko dituzte.
a. Osasun zentrora joateko laguntza
- Biktimak Gizarte Zerbitzuetara jotzen badu eta lesioak baditu edo, nahiz eta ez
ikusi, zauriak dituela uste bada, Gizarte langileak Ertzaintzara bidaliko du, atestatua
egin eta, beharren arabera, Ermuko Osasun Zentrora edo Mendaroko Ospitalera
eroateko.
- Emakumeari adieraziko zaio lesioen parte ofiziala eskatzeko, horrela salaketa
egitean aurkeztu ahal izateko.
b. Sexu erasoen kasuetan osasun zerbitzura joateko laguntza
- Sexu erasoaren biktima Gizarte Zerbitzuetara hurbiltzen bada, gizarte langileak
edo bertako langileek Ertzaintzari deituko diote, dagokion prozedura martxan jarri
eta emakumea Mendaroko Ospitalera eroateko.
Beharrezkoa bada, biktimari ez garbitzeko eta arroparik ez aldatzeko esan behar
zaio, eta aho bidezko erasorik gertatu bazaio, ez jateko eta ez edateko,
etorkizuneko prozesu judizial baterako funtsezkoak izan daitezkeen frogak deusezta
ez daitezen.
- Kasu horietan, Ertzaintzak aldez aurretik ospitalera deituko du, biktima hara
daramatela jakinarazi eta ospitalean arreta eskaintzeko prestaketak egiten has
daitezen. Ospitaleak egingo ditu auzitegiko medikua bertaratzeko gestioak,
biktimari azterketa medikoa egiteko eta laginak hartzeko.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 33 -
- Edozelan ere, auzitegiko medikuari gertakariari buruz eskura dauden datu guztien
berri emango zaio.
- Emakumeari gogoratuko zaio 24 orduko doako zerbitzua duela abokatuaren
laguntza telefono bidez izateko. Emakumea adingabea bada, familiari, tutoreei
edota Bizkaiko Foru Aldundiko Adingabeen Zerbitzuari deituko zaie15.
- Aspaldi gertatutako sexu eraso kasuetan, Gizarte Zerbitzuetan txanda emango
zaio gizarte langilearekin eskatu eta, asko jota, bost egunen barruan, eta
emakumeari arreta espezifikoa eskainiko zaio. Era berean, eskura dituen
baliabideen berri emango zaio, eta beharrezkoa bada, laguntza juridikora eta
laguntza psikologikora bideratuko zaio, Emakumeen Topagunean. Azkenik,
emakumearekin aldizkako txandak adostuko dira, egoera aldatu den jakiteko, eta
aldaketon araberako estrategiak martxan jartzeko.
2.5. Garraiorako laguntza urgentziazko esku hartzean.
- Biktimak ez badu babes neurririk edota berezko baliabiderik beharrezko laguntza
jasotzeko edo salaketa jartzeko tramiteak egiteko, Gizarte langileak
Udaltzaingoarekin koordinatuko du emakumeari tokietara laguntzea.
2.6. Baliabideei buruzko informazioa
- Lehentasunezko zein urgentziazko kasuetan, emakumeari genero indarkeria eta
sexu erasoak gertatzen diren egoeretarako eskaintzen diren udal, foru, Erkidegoko
eta Estatuko baliabideen berri emango zaio (juridikoak, psikologikoak,
ekonomikoak, gizarte hezitzaileak, bizitokia, lana, etxebizitza eta abarren
ingurukoak), eta hala dagokionean, emakumeak baliabide horiek eskuratzeko bidea
egingo da. Beharrezkoa denean, emakumea zerbitzu espezializatura edo bestelako
zerbitzuetara bideratuko da.
- Gizarte Zerbitzuen Sailak genero indarkeria jasotzen dutenentzat dauden
baliabideen eta zerbitzuen informazioa emango du. Horretarako, baliabideen
15 13 Eranskina: BFAko haurren zerbitzurako komunikazioa eta 14 Eranskina: Adingabeen urgentziazko abegi zentroen helbideak.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 34 -
informaziorako liburuxka emango dio emakumeari, ondoen uler dezakeen
hizkuntzan, lasai irakurri eta komeni zaiona aukeratzeko.
2.7. Emakumeak prozesu aurreko laguntza juridikoa behar badu
- Emakumeak laguntza juridikoa behar badu, Gizarte langileak udal zerbitzu
juridikora bideratuko du eta abokatuari txanda eskatuko dio bost egunen barruan,
egoera urgentziazkoa bada. Lehentasunezkoa bada, abokatua Emakumeen
Topagunean egoten den egunetarako eskatuko da txanda. Laguntza juridikoa
emateko zerbitzuetako laguntza kualifikatuaz gainera, Berdintasun teknikariak
biktimari bere eskubideei eta egin beharreko prozedura judizialei eta izapideei
buruzko oinarrizko informazioa eta aholkuak emango dizkio16.
- Biktimari jakinaraziko zaio babes agindua eskatzeko garaian, behar moduko
aholkularitza jasotzeak duen garrantzia; horretarako, abokatuen elkargoetako
zerbitzu espezializatuari laguntza juridikoa eskatzeko aukera duela adieraziko zaio.
Laguntza hori gizarte zerbitzuetatik, Ertzain-etxetik edo epaitegitik eska daiteke.
2.8. Babes Agindua Gizarte Zerbitzuetan eskatzea
Gomendioa eman arren, biktimak babes aginduaren eskaera gizarte zerbitzuetatik
egitea nahiago badu, berriro ere gogoraraziko zaio abokatuen laguntza zerbitzuaz
baliatzea komeni dela. Gizarte langilea zerbitzuarekin harremanetan jarri ahal
izango da horretarako.
2.9. Emakumeak salaketarik ez jartzea erabaki badu
- Emakumeak ez badu nahi gertaerarik salatu ezta Babes Agindua eskatu ere,
horrelakoetarako dauden baliabideak eskainiko zaizkio.
- Egoerak horrela eskatzen badu, dagokion agintariari gertatutakoaren berri
emango dio. Horretarako, Erakundeen arteko II. Hitzarmenaren III. Eranskineko
bidalketa txostenaren eredua erabiliko da eta biktimari kopia bat emango zaio.
16 15 Eranskina: Doako justizia eskatzeko agiria. Eusko Jaurlaritza.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 35 -
- Aipatutako bidalketa txostena emakumea beste instantzia batzuetara bideratzen
denean ere erabiliko da, harrera egiten dion erakundeak Gizarte langilearekin
harremanetan jartzeko modua izan dezan.
- Emakumeak salaketarik ez jartzea erabakitzen duen kasuetan, Gizarte langileak
epaitegiari premiazkoak iruditzen zaizkion neurriak hartzeko eskatu ahal izango dio,
Genero Indarkeriaren Aurrean Babes Osoa emateko Neurriei buruzko abenduaren
28ko 1/2004 Lege Organikoaren 19.4 artikuluari jarraiki. Eskaera horiek
epaitegiaren bidez bideratuko dira eta fiskaltzara joko dute aipatutako sailak
eskaerak gauzatzeko.
Dagokion agintariari gertatutakoaren berri eman baino lehen, (Durangoko
Epaitegia), biktimari zera azalduko zaio, salatzera eta agindua eskatzera
animatzearren: salaketa jartzea, eskubidea ez ezik, jasaten ari den harreman
bortitzarekin amaitzeko eta Justizia Administrazioak dituen babes mekanismoak
eskuratzeko modua dela (erasotzailearen urruntze agindua, poliziaren babesa, aitak
semearekiko edo alabarekiko dituen eskubideak bertan behera lagatzea,
etxebizitzaren erabilpena, elikadura pentsioa eta abar)
Era berean, profesionalak legez gertatutakoa epaitegiei jakinaraztera derrigortuta
daudela azalduko zaio biktimari. Izan ere, agindua betetzen ez badu, zigor
ondorioak izan ditzake.
2.10. Egoera baloratu ondoren, emakumeak urgentziazko bizitokia behar badu
- Emakumeak urgentziazko etxea behar badu eta Gizarte Zerbitzuetara bulego
orduetan joanez gero, udal abegi etxera bideratuko zaio. Horretarako, Gizarte
langilea Berdintasun teknikariarekin koordinatuko da, berak duelako abegi etxea
kudeatzeko ardura.
- Emakumeak abegi baliabidea epe ertainerako edo luzerako behar badu, Bizkaiko
Foru Aldundiaren foru abegi etxera bideratuko da eta bertara Udaltzaingoak
eroango du.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 36 -
- Urgentziazko bizitokia eskatzen bada edo etxea berehala utzi behar badu eta
eskaera Berdintasun Sailaren ordutegitik kanpo egiten bada, Udaltzaingoak izango
du emakumea Ermuko edo urgentziazko foru abegi etxera eroateko ardura.
2.11. Familiarentzako Arreta Zerbitzua (FAZ)
Familientzako arreta zerbitzua da. Arreta, laguntza eta orientazio psikologikoa eta
sozio-hezitzailea ematen zaie babes barik edota egoteko arriskuan dauden
adingabeen familiei. Zerbitzura Udal Gizarte Zerbitzuek bideratzen dute.
- Indarkeriaren biktimak adingabeko seme-alabarik badu, Gizarte Zerbitzuek
familiako egoera eta FAZn esku hartzea beharrezkoa den baloratuko dute.
Aitak edo bikotekideak amaren aurka erabilitako indarkeriak zuzeneko eragina du
adingabeengan. Horrela azaldu behar zaie emakumeei eta, era berean, euren
babesa agintarien ardura dela informatuko zaie.
- Eskola Zentroak leku aproposak dira familian genero indarkeria detektatzeko
adingabearen jokabidearen bitartez. Hori dela eta, Familiarentzako arreta zerbitzua
eskolekin koordinatuko da Gizarte Zerbitzuekin batera, honakoak egiteko:
Babes eza sumatzeko arrisku adierazleak emateko, besteak beste,
familia barruko tratu txar egoerak detektatzeko.
Eskola zentroarekin batera, babes barik dauden adingabeak
sumatzeko.
Behar duen familiari, adingabeentzako eta familiarentzako gizarte
hezitzaileak edota laguntza psikologikoa eskaintzeko.
Eskola zentroarekin koordinatzeko, adingabeari eskola prozesuan
eragiten dioten arloei buruzko jarraipena egiteko.
- Gizarte Zerbitzuek udal, foru eta autonomia baliabideen berri emango diote,
baliabideok bere bizitzatik indarkeria desagertzeko balio dezaketelako, esate
baterako, Familietan Esku hartzeko Foru Programa eta Etxean Indarkeria erabiltzen
duten Nerabeei Laguntzeko Programa.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 37 -
2.12 “Emakumeentzako Jabekuntza Prozesuak eta kultura aniztasuna” Hausnarketa
Gunea
Gizarte Zerbitzuek Emakumeentzako Jabekuntza Prozesuak eta kultura aniztasuna”
Hausnarketa Guneari buruzko informazioa emango dute. Espazioa Inmigrazio
Zerbitzuak eta Berdintasun Sailak bultzatu dute, indarkeria bizi izan duten
emakumeentzako hausnarketarako eta jabekuntza pertsonal eta kolektiborako
gunea izateko.
2.13. Esku hartze prozesuaren jarraipena eta amaiera.
- Jarraipena aldizkako txanden bitartez egingo da, egoera aldatu den jakin eta
aldaketon inguruan estrategiak martxan jartzeko. Beharrezkoa bada, jarraipena
Berdintasun teknikaria, Udaltzaingoa, Ertzaintza eta Osasun Zentroarekin
koordinatuko da.
- Jarraipena bertan behera gera daiteke emakumeak horrela eskatuz gero, hitzez
edo isilbidez: indarkeriaren zikloa apurtu duelako, bikote harremana amaitu badu,
laguntzarako beste sare bat badu, bizilekua aldatu badu edo bestelako gertaeraren
bat dela eta, ez badu nahi Gizarte Zerbitzuen esku hartzerik.
- Jarraipena eten daiteke, baita, biktimak erabaki duelako tratu txarrak eragin
dizkion gizonarekin bueltatzea, berarentzat egokiak diren arrazoiengatik eta ez
dagoelako ados teknikariek emandako aholkuekin. Horrelako kasuetan, egoeraren
arriskua baloratzean erabiltzailea eta Gizarte langilea bat ez datozenean, eta
emakumeak Gizarte Zerbitzuen esku hartzea eta harremana bera ere etetea nahi
duenean, erabakia errespetatu egingo da. Baina, joan aurretik, emakumeari esango
zaio oso garrantzitsua dela laguntzarako harremanak ez apurtzea. Egoeraren
arabera, Gizarte langileak txostena bidaliko du Epaitegira, erabiltzaileak esku
hartzea etetea erabaki duela jakinarazteko.
2.14. Informazio Eskaerak esku hartze prozesuan
- Ertzaintzak edo bestelako instantziak hala eskatuta, Gizarte langileek, Inmigrazio
teknikariak edota hezitzaileek dagozkien txostenak prestatuko dituzte, Berdintasun
teknikariarekin koordinatuta.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 38 -
- Ertzaintzak eskatuz gero, 16 eranskinean dagoen informazioa eskatzeko fitxaren
eredua beteko da.
Osasun Zentroa
Juridikoa
Psikologikoa
Jabekuntza
Salaketa/Babes Agindua Urgentziazko abegia
Bai Ez Bai Ez
Ertzaintzara deitu
Laguntza jurudikoa
Udal abegi etxea Bizzkaiko Foru Aldundiko Abegi etxea
Udaltzaingoak akonpainamendua
Bai Ez
Laguntza ekonomikoa
Bai Ez
Babes Agindua Akonpainamendua eta eroatea bermatzea
Laguntza Ekonomikoak
Familiako Esku hartzea
Eskola Zentroak
Ertzaintza Epaitegia
Kasuaren jarraipena
Familiarentzako Arreta Zerbitzua
Berdintasun Saila
Agresiones sexuales
Bai
Udaltzaingoa Ertzaintza
Mendaroko Ospitalea
(Deitu aurretik)
Larria Arina
Gizarte Zerbitzuak
Urgentziazkoa Sexu erasoak
Lehentasunezkoa
Genero indarkeria
- Baliabideen eta zerbitzuen ahozko eta idatzizko iformazioa - Lan Programa sozio-ekonomikoa eta lanekoa. -Familiarentzako Arreta Zerbitzua. -Hausnarketarako guneak
Segurtasunerako arriskua badago, Ertzaintzari edo Udaltzaingoari deitu eta bideratu Koordinatu Berdintasunarekin
Lesioak
Ez
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 40 -
3. HIRITARREN SEGURTASUN ARLOA
3.1. Esku hartzearen titulartasuna
- Udaltzaingoak edozein motatako delituetan esku hartzen du, nahiz eta salaketak
Eibarko Ertzain Etxean tramitatzen diren.
- Ertzaintzak eta Udaltzaingoak, elkarrekin koordinatu, eta emakumea zaindu eta
babestu egingo dute.
3.2. . Biktimarentzako laguntza
- Biktima Udaltzaingora joaten bada, edo telefonoz deitzen badu, edo
Udaltzaingoaren lehen jarduera in situ bada, kalean zein etxean, biktimak salaketa
jarri nahi badu, Ertzaintzari deituko zaio, eta emakumearekin egongo da zain
dagoen bitartean.
- Emakumeak Udaltzaingora jotzen badu, leku diskretuan artatuko dute.
- Emakumeak laguntza medikoa behar badu, Ertzaintzara bideratuko zaio, egin
beharrekoak egin eta dagokion Osasun zentrora eroateko (Ermuko Osasun Zentroa
edo Mendaroko Ospitalea). Aldez aurretik, dagokion osasun zentrora deituko da,
jakinaren gainean egon daitezen, eta eskatuko zaie osasun protokoloa abian
jartzeko.
- Sexu erasoa egin berria bada (72 ordu baino lehenago gertatutakoa), udaltzainak
Ertzaintzara deituko du, Ospitalera eraman eta egin beharreko tramiteak egin
ditzaten. Biktimari ez garbitzeko eta arroparik ez aldatzeko esango zaio, eta aho
bidezko erasorik gertatu bada, ez jan eta ez edateko ere adieraziko zaio.
- Biktimak ez badu nahi salaketarik jarri, Udaltzaingoak artatuko du. Era berean,
emakumeari jakinaraziko dio legearen arabera, derrigortuta dagoela
gertatutakoaren berri ematera, eta hobe dela emakumeak berak salaketa jartzea.
Beharrezkoa bada, Osasun Zentrora lagunduko dio, eta urgentziazko abegia behar
badu, Berdintasun teknikariarekin edo ordezko teknikariarekin edo politikariarekin
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 41 -
jarriko dira harremanetan, ondoren, udal abegi baliabidera edo foru abegi etxera
eroateko.
3.3. Biktimak urgentziazko abegia behar badu
- Biktimak baliabideren bat eskatuz gero Berdintasun teknikariaren ordutegiz
kanpo, Udaltzaingoak zuzenean eroango du emakumea abegi etxera behin-
behingoz. Aurretik, beharrezkotzat jotzen bada, koordinatzaile politikoari deituko
dio.
Kontuan izango dira aipatutako urgentziazko baliabideko araudian aurreikusita
dauden baldintzak. Emakumeari barne araudiaren baldintzak azalduko zaizkio, eta,
ados badago, dagokion eskaera beteko da.
- Udaltzaingoak emakumearen egoera emozionala dela eta, udal abegi etxera eroan
edo ez zalantzak baditu (kontuan izanda etxean ez dagoela inor eta bakarrik egon
behar duela), Ermuko Osasun Zentrora lagunduko dio. Joan aurretik, telefonoz
deituko du, urgentziazko balorazio psikiatrikoa egin diezaioten.
- Medikuaren balorazioak hala gomendatzen badu, emakumea foru abegi
baliabidera edo osasun izaerako baliabideren batera eroango da.
- Udal abegi etxera joan daitekeela baloratzen bada, Udaltzaingoak bertara eroango
du, eta, beharrezkoa bada, janariak ere emango dizkio, Gizarte Zerbitzuek edo
Berdintasun teknikariak artatu arte.
- Emakumea udal abegi etxera eroatea erabakitzen bada eta, beste emakume bat
egon arren bertan, tokia badago, telefonoz deituko diote etxean dagoen
emakumeari, jakin dezan beste emakume bat izango dela etxean, batez ere gauez
bada. Gainera, emakume biei esango zaie elkarrekin egon behar dutela eta egoera
berberagatik daudela. Ostean, Berdintasun teknikaria arduratuko da kasuen eta
elkarbizitzaren jarraipena egiten.
- Emakumea etxean dagoela, giltzak emango zaizkio, helbide gabekoak. Beste
giltzak Udaltzaingoak izango ditu. Etxean dagoen bitartean, oinarrizko segurtasun
neurri batzuk azalduko zaizkio, eta betetzeko eskatuko zaio, bai berak bai berarekin
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 42 -
dauden adingabeak edo gainerako pertsonak. Jakinaraziko zaio inondik inora ere
ezin izango dela erasotzailearekin harremanetan jarri.
- Kasuan gerta daitezkeen gertaera bereziak bideratuko dira, esate baterako,
etxeko animaliez kargutu behar bada edo udal abegi etxeko araudian aipatzen ez
diren bestelako kasuak.
- Emakumeak abegi baliabideren bat behar badu eta ez baditu betetzen udal abegi
etxeko baldintzak, Bizkaiko Foru Aldundiko urgentziazko abegi etxera eroateko
aukera eskainiko zaio.
3.4. Emakumeak salaketa jartzea erabaki duenean
- Biktimari aholkularitza juridikoa duela gogoraziko zaio, salaketak zertarako balio
duen eta bere ondorioak zeintzuk diren jakin ditzan. Ondoren, gertatutakoaren
txostena idatziko da, Ertzaintzari eman eta atestatua prestatzeko.
- Udaltzaingoa Ertzaintzarekin koordinatuko da kasuaren jarraipena egiteko, batez
ere urruntze agindurik badago.
- Aldizka, eta gutxienez urtean bitan, Berdintasun teknikariarekin koordinazio
batzarrak egingo dira urruntze agindua duten kasuak direla eta.
- Ertzaintzak biktimaren baten daturik ez badu, Udaltzaingoak beharrezkoak diren
datuak emango dizkio (babes aginduak, helbideak, etab.)
- Esku hartzea zehatz-mehatz erregistratuko da eta esku hartzean jasotako
informazioa Berdintasun teknikariari bidaliko zaio, aipatutako Sailak esku
hartzearekin eta koordinazioarekin jarraitzeko.
- Prozesu guztiak emakumearen baimena izan beharko du eta dagokion fitxan
jasoko da17.
- Emakumearen segurtasuna bermatzeko, ez zaie informaziorik emango etxekoei
edo lagunei, arretarako profesionalei emango zaie bakarrik.
17 16 Eranskina: Informazioa bideratu eta koordinatzeko adostasun orria. Ermuko Udala.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 43 -
- Beharrezkoa bada, Udaltzaingoak esku hartu ahal izango du genero indarkeria
kasuetan, Gizarte Zerbitzuekin eta Berdintasun Sailarekin koordinatuta.
Salaketa
Larria Arina
Ertzaintzara deitu
Ertzaintza heldu bitartean berarekin egon
Mendaroko Ospitalea
Ermuko Osasun Etxera eroan
Atestatua Ertzaintzari Komunikazioa Berdintasunari
Abegi baliabidea behar du
Berdintasuna ordutegiz kanpo
Ertzaintzara deitu
Ertzaintza heldu bitartean berarekin egon
Lesioak Lesiorik ez
Genero Indarkeria (Berdintasunarekin
koordinatu)
Sexu Erasoa (Berdintasunarekin
koordinatu)
Ertzaintzari deitu
Ertzaintza heldu bitartean berarekin egon
Ez du salatu
Udaltzaingoa
Emakumearen deia/beste pertsona bat In situ Udaltzaingora joan da
Bai Eroan
Berdintasuna/Gizarte Zerbitzuen ordutegian
Berdintasunera/Gizarte Zerbitzuetara deitu
Abegi etxeko arduradunari deitu
Ez
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 45 -
4. ERTZAINTZA
Ertzaintzak, bere eginkizunen artean, genero indarkeria, etxeko indarkeria eta sexu
erasoen biktimentzako arreta eta esku hartze espezializatua du.
Izan ere, honako zerbitzuak ditu:
Urgentziazko esku hartzea.
Salaketa edozein orduan jartzeko aukera (24 ordu zabalik).
Babes aginduen eskariak tramitatzea.
Emakume biktimentzako arreta espezializatua. Arreta polizialaz gain, bere
segurtasun beharren araberako baliabideen informazioa ematen zaio, eta
emakumeak hala nahi badu, jarraipena egiten zaio.
Urgentzietarako telefonoa eskaintzen zaio emakumeri, Bortxa telefono mugikorra,
112 eta Ertzain Etxeko telefonoekin.
Emakumearen arrisku egoeraren araberako babes neurriak. Zaintza puntualetik
etengabeko zaintzara.
900840111 24 orduko telefonoa. GIBLZ.
4.1. Esku hartzea erasoa gertatu den tokian
- Biktimak hala eskatutakoan, edo beste pertsona edo erakunde batzuek edota Ermuko
Udaltzaingoak deitzen badu egoeraren berri emateko, Ertzaintza biktima dagoen etxera
edo tokira joango da eta han egongo da beharrezkoa den denboran.
- Biktimak lesioak baditu, txikiak izan arren, edota lesioak agerikoak ez izanagatik egon
litezkeenaren susmoa badago, biktimari dagokion zerbitzu medikora lagunduko zaio
(Ermuko Osasun Zentroa edo Mendaroko Ospitalea) eta lesioen partea eska dezala
aholkatuko zaio, ondoren, parte hori salaketa jartzeko unean aurkeztu ahal izateko.
- Gertaeren arabera, emakumeari Osasun Zentrora, Epaitegira, etxera edo abegi
zentrora lagunduko zaio. Osasun Zentrora lagundu behar bazaio, ertzaina zain egongo
da osasun langileek kontsulta amaitu arte, ondoren, biktimari laguntzeko premiak
ebaluatzeko.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 46 -
- Hasiera batean, Ertzaintzak aztertuko du emakumeak larrialdietarako abegirik behar
duen eta horri buruzko informazioa emango dio: familiakoen edo lagunen etxea, udal
abegi etxea edota foru abegi etxea.
- Emakumeak bere bizitokira joan beharra badu gauzak hartzeko, Ertzaintzak
lagunduko dio. Esku hartzea Udaltzaingoarekin koordinatuko du.
- Emakumeari urgentziazko arreta eman ondoren, atestatua bete eta espedientea
irekiko da.
4.2. Salaketa jasotzea
- Genero indarkeriaren edo sexu erasoen biktima izan den emakumea Ertzain Etxera
heltzen denean, aparteko gela batean egongo da artatu bitartean, egoerak horrela
eskatzen badu.
- Salaketa jasotzerakoan, biktimaren egoera emozional berezia kontuan izango da,
betiere, segurtasun giroa sortzen saiatuz. Salaketa jasotzeko tokia erosoa, eta pribatua
izango da, etenik ez egoteko eta biktimaren intimitatea bermatzeko. Beharrezkoa bada,
Herrizaingo Saileko itzulpen baliabidea erabiliko da. Salaketa amaitzen denean,
biktimari salaketaren kopia bat emango zaio.
- Emakumearen seme-alabak ez dira berarekin egongo salaketa jartzeko orduan, eta
behar duten zaintza eta arreta jasoko dute.
a. Demandatzaileari eman beharreko informazioa
Biktimari salaketa jartzeak dakartzan ondorioak zeintzuk diren azalduko zaio. Sexu
askatasunaren aurkako delituetan ere, salaketa jartzearen beharra azalduko zaio,
gertatutakoa zigorrik gabe geldi ez dadin.
- Era berean, babes agindua eskatzeko aukera duela jakinaraziko zaio, baita salaketa
jartzeko zein babes eskaera eskatzeko doako aholkularitza emango dion ofizioko
abokatua izateko eskubidea ere – genero indarkeria kasuetako zein sexu erasoetako
biktimei aholkularitza ematen espezializatutako abokatua izango da-. Biktima
aholkularitza jasotzeko prest badago, ertzainak horretarako behar diren kudeaketak
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 47 -
egingo ditu eta biktimari jakinaraziko dio abokatua ertzain-etxera noiz ailegatzea
aurreikusita dagoen.
b. Babes Aginduaren Eskaera
- Ertzain-etxean babes aginduaren eskaera egiten denean, gertakariak frogatzeko
urgentziazko atestatua edo txostena egingo da eta delitu eta falta jakin batzuk azkar
eta berehala epaitzeko prozeduraren arabera izapidetuko da.
4.3. Biktimarentzako laguntza
- Biktimak segurtasuna arriskuan ikusten badu, edota hala eskatzen badu, lagundu
egingo zaio bai berari eta, beharrezkoa bada, baita ardurapean dituen seme-alaba
adingabeei ere, berak esandako helbidera edo beste tokiren batera ( senitartekoen
etxera, lagunenera, etab.), udal abegi etxera baliabiderik egokiena bada
Udaltzaingoarekin koordinatuta, edota komeni bada, abegirako foru baliabidera.
- Emakumea eraman behar den kasuetan, bereizgarririk gabeko ibilgailu ofizialean
eramango da eta ase egingo zaizkio urgentziazko premiak behar diren baliabideetan:
larrialdietarako osasun zerbitzua, gizarte zerbitzuak, etxea, abegi baliabidea, epaitegia
(lehen bertaratzean), etab.
- Emakumeari genero indarkeriaren eta sexu erasoen biktimentzat dauden gizarte
zerbitzuen informazioa emango zaio.
4.4. Adingabeentzako arreta
- Biktimak bere ardurapean adingaberen bat badu, zaindu ezin duen tartean, berak
izendatutako pertsonaren edo familiako beste norbaiten esku utziko da adingabea; hori
posible ez bada, Foru Aldundiko adingabeen zerbitzura jo beharko da, adingabeen kargu
egin daitezen.
4.5. Esku hartzea sexu erasoa egon denean
- Sexu erasoa edo abusua egin berria bada, gertaera neutralizatu eta biktimari arreta
emango zaio. Jarraian, emakumea Mendaroko Ospitaleko larrialdietarako zerbitzura
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 48 -
eramango da. Aldez aurretik, telefonoz deituko zaie, eta ospitalean dagoen bitartean,
emakumearekin egon beharra dago.
Biktimari ez garbitzeko eta arroparik ez aldatzeko esango zaio, eta aho bidezko erasorik
gertatu bada, ez jan eta ez edateko ere adieraziko zaio, egon daitezkeen aztarnak ez
desagertzeko eta balizko prozesu judizialean erabiltzeko.
- Ospitalera eramaten badute, Ertzainek auzitegiko medikua ospitalera joateko eskaera
egingo dute, azterketa medikoa egin eta laginak hartzeko. Era berean, auzitegiko
medikuari gertakariari buruz eskura dauden datu guztien berri emango zaio.
- Emakumeari adieraziko zaio 24 orduko doako zerbitzua duela abokatuaren laguntza
izateko.
- Emakumeari baliabideei eta zerbitzuei buruzko informazioa emango zaio, kontuan
izanda egoera emozionala eta informazioa barneratzeko ahalmena.
- Biktimari ez zaio aitorpenik hartuko osasun arloko langileek azterketa egin eta bere
behar pertsonalak ase arte. Biktima ospitaleratu behar bada, deklarazioa ospitale
barruan hartuko zaio ahal denean18.
4.6. Koordinazioa Udaltzaingoarekin
Ertzaintza eta Udaltzaingoen arteko protokoloak zabaldu eta koordinatzeko akordioetan
oinarrituta, Ermuko Udaltzaingoa barne, ezarrita dago, hilero, Eibarko Ertzaintzak
Udaltzaingoari genero indarkeria eta sexu eraso kasuen berri emango diola, bai
Ertzaintzak bai Udaltzaingoak kasu eta datu guztiak dituztela baieztatzeko19.
18 Momentu honetan, Ertzaintza sexu askatasunaren aurkako delituak artatzeko prozesua martxan jartzeko ikerketa egiten ari da. Izan ere, prozesua etxeko eta genero indarkeria kasuetakoen antzekoa da, Kalitatezko Kudeaketa Sisteman oinarritutakoa. Prozesu berria Eusko Jaurlaritzako GIBLZk bultzatu du. 19 Ertzaintzaren Koordinaziorako Batzordeak eta Udaletako Udaltzaingoek adostu zuten Protokoloa aplikatzea, 1997ko otsailaren 5ko Aktan agertzen den moduan. Hori dela eta, 2004 eta 2007 urteen artean, protokoloaren alor batzuk aldatu eta egokitu dira, batez ere, gai biren inguruan: Udalekin batera, Hirigunearen mugak ikustea eta etxeko eta genero indarkeria kasuak.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 49 -
- Udaltzaingoak ez badu biktimari buruzko daturik, Ertzaintzak behar dituen datuak
emango dizkio (babes aginduak, helbideak, etab).
4.7. Informazioa ematea eta gizarte zerbitzuetara eta Berdintasun Sailera bideratzea
- Emakumeari bere eskubideen eta eskura dituen baliabideen informazioa emango zaio
idatziz. Emakumeak hala nahi badu, Berdintasun Sailera edota Gizarte Zerbitzuetara
bideratuko dute. Nolanahi ere, Ertzaintzak etengabeko koordinazioa izango du zerbitzu
bi horiekin eta Ermuan izandako genero indarkeria eta sexu erasoen kasuen berri
emango die.
- Ertzaintza Berdintasun teknikariarekin koordinatuko da genero indarkeria eta sexu
eraso kasuetan, eta Gizarte Zerbitzuekin generoarekin zerikusi ez duten etxeko
indarkeria kasuetan.
a. Zerbitzu espezializatuak
- Gainera, biktimari jakinaraziko zaio arreta espezializatua eskaintzeko eskura dauden
baliabideak zeintzuk diren (abegi-etxeak, laguntza juridikoa eta psikologikoa jasotzeko
programak...). Nolanahi ere, biktimari ematen zaion informazioaz gain, oso
garrantzitsua izango da kasua bideratzen saiatzea, Berdintasun Sailera genero
indarkeria bada, eta Gizarte Zerbitzuetara etxeko indarkeria bada.
- Emakumeari proposatuko zaio Berdintasun Sailarekin harremanetan jartzea, bai
telefonoz, bai bertaratuta, bertako erabiltzailea ez bada ere. Emakumeak baiezkoa
ematen badu, idatziz jarriko zaio helbidea eta telefonoa, eta baita Berdintasun
teknikariaren izena ere.
- Emakumeak horrela nahi badu, txanda berehala edo Ertzaintzarekin egon ondoren
emango zaio, eta Berdintasun Sailari denaren berri emango zaio, kasuaren jarraipena
egiteko.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 50 -
b. Adostasun informatua
- Emakumeari adostasun idatzia eskatuko zaio Ertzaintzari emandako datuak
Berdintasun Sailak, Gizarte Zerbitzuek eta Ermuko Udaltzaingoak berehala
partekatzeko, zerbitzuetako erabiltzailea ez bada ere.20.
- Era berean, eta biktimarentzako arreta hobetzeko, idatzizko informazioa eskatuko zaie
Berdintasun Zerbitzuari genero indarkeria eta sexu eraso kasuetan, eta Gizarte
Zerbitzuei etxeko indarkeria kasuetan.
20 17 Eranskina:. Genero edota Etxeko Indarkeriaren eta biktimei buruzko informazio eskaria. 18 Eranskina: Izaera Pertsonaleko datuak erabiltzeko adostasun akta
Ez
Atestatua
Bai
Ondorioei buruzko informazioa Babes agindua eskatzea Atestatua Epaitegia Ofizioko Txanda abokatuari
eta Laguntza juridikoko Zerbitzuko arduradurari deitu eta zain egon
Segurtasun arriskuaren testa Txostena Informazioa Adostasuna sinatua, Gizarte
Zerbitzuetara bideratzeko Zerbitzuak eta baliabideak
Eroatea Baliabideak eta zerbitzuak
Bai Ez
Epaitegira eroan (1. bertaratzea)
Baliabideei buruzko informazioa
Bai Ez
Berdintasun Zerbitzura deitu
Aldizkako jarraipena
Genero Indarkeria Sexu Erasoak
Mendaroko Ospitalea (aurretik deitu)
Lesioak (larritasunaren arabera) Lesiorik ez
Osasun Zentroa/Ospitalea
Arreta emateko zain
SALAKETA
Ertzaintza
In Situ Ertzain Etxea
Besteren bat
Emakumea
Udaltzaingoa
Ertzaintza heldu bitartean berarekin egon
Deia
Bere etxea (gauzak hartzera)
Beste etxe batera
Urgentziazko abegia
Bai Ez
Deitu eta eroan emakumeentzako Ermuko abegi etxera edo BFA
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 52 -
5. OSASUN ZENTROA
Osasun arloko langileek kasu bakoitzari dagokion jarraibideari ekingo diote eta beti
kontu handiz ibiliko dira, emakumearen intimitatea eta konfidentzialtasuna
bermatzeko neurriak hartuz.
5.1. Genero indarkeria gertatzen denerako jarraibideak
a. Genero indarkeriaren aurrean nola jokatu Lehen mailako arretako
Zerbitzuetan
Ermuko Osasun Zentroan, Lehen mailako arreta zerbitzua 8:00etatik 20:00etara
dago, astelehenetik ostiralera.
Biktimak lesio larriak baditu eta esku hartze espezializatua behar badu,
anbulantziari deitu eta Mendaroko Ospitalera edo Donostiako Ospitalera
eramango zaio.
Emakumeak lesio arinak baditu eta genero indarkeriaren ondorioz direla
badio, lesio partea beteko da, ondoren, Osasun Zentroko Zuzendaritzatik
Durangoko Epaitegira ezarritako epean bidaltzeko.
Osasun arloko langileek pertsona bat genero indarkeriaren biktima izan
daitekeenaren susmoa dutenean edo hori pentsarazteko aztarnak topatzen
dituztenean, genero indarkeria gertatu ote den baieztatu edo aukera hori
baztertu beharko dute. Horregatik, garrantzitsua da osasun arloko langileek
pertsona batek genero indarkeria jasan duela pentsarazten duten zantzuak
eta sintomak zein izan daitezkeen jakitea, eta kontsultan adi egotea kasu
horiek identifikatzeko21.
Biktimak ez baditu nahi gertaerak salatu edo babes neurriak eskatu,
motibatzeko esango zaio salatzea ez dela derrigorra, baina tresna ona dela
indarkeriarekin amaitzeko eta genero indarkeria jasaten duten
emakumeentzako babes baliabideak izateko. Horrezaz gain, esango zaio
21Genero indarkeriaren biktima diren emakume ia guztiak indarkeria jasaten hasi eta handik urte betera joaten dira osasun zentrora. Horregatik, osasun arloaren lana funtsezkoa da biktimak arin sumatu eta identifikatzeko
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 53 -
profesionalek derrigortuta daudela legez Epaitegiari gertatutakoaren berri
ematera22.
Emakumeari komentatu eta genero indarkeria jasotzen duela onartzen badu,
azterketa zehatza egin beharko zaio, izan litzakeen lesioak antzemateko eta
bere egoera emozionala baloratzeko. Zein azterketa eta zertarako egingo
zaizkion jakinarazi beharko zaio. Eskura dituen laguntzeko baliabideen berri
emango zaio ahoz eta idatziz, eta Berdintasun Sailera bideratuko zaio.
Emakumeak ez badu onartzen genero indarkeria jasaten dagoela, esku
hartzea historia klinikoan erregistratuko da, eta arreta berezia eskainiko zaie
antzemandako arazo fisikoei, psikologikoei eta sozialei. Gainera, jarraipen
bisitaldiak egiteko aukera eskainiko da, medikua-pazientea harremana
sendotzeko. Arreta berezia emango zaio emakumeak bizi duen egoerari.
- Pediatria zerbitzuak adingabeei egindako abusuak edo indarkeria ikusten baditu,
berehala ofizioko salaketa jarriko du.
Kasu guztietan, lehen esku hartzea amaitu ondoren, hurrengoak gizarte
zerbitzuekin koordinatuko dira, emakumearen baimenarekin. Horrela, laguntza
zabalago izango du.
b. Genero indarkeriaren aurrean nola jokatu Larrialdi zerbitzuetan
Lehen Arretaz kanpoko osasun zerbitzua 17:00etatik eta 08:00ak arte da,
astelehenetik larunbatera. Asteburuetan, zerbitzua larunbatean hasten da,
09:00etan, eta astelehenean amaitzen da, 08:00etan.
Osasun laguntza dagokion jarduera terapeutikoen planari ekinez emango da.
Kasua aztertu ondoren, biktimak lesio fisiko edo psikiko larriak baditu,
Mendaroko Ospitalera eroango dute anbulantziaz. Anbulantzia eskatzeko
ardura EAG -k du.
Laguntza emateaz amaitu eta, hala behar denean, dagokion tratamendua
jarri ondoren, alor administratiboei eta legalei ekingo zaie.
22 Etxeko tratu txarrei eta emakumeen aurkako sexu indarkeriari aurre egiteko Osasun Protokoloa
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 54 -
Biktimak salaketa jarri nahi badu, EAG -k lesioen partea beteko du (eredua
osasun Protokoloan dago, etxeko tratu txarren eta emakumeenganako sexu
indarkeriaren aurka Osakidetzak 2008ko irailean atera zuen Protokoloan).
Lesioen partea bete ostean, biktimari irakurri eta kopia bat bidaliko zaie:
a. Durangoko Epaitegiari, osasun protokoloko “Bidalketa-txostena”
eredua erabilita.
b. Historia klinikoari, “bidalketa txostena” ren kopia batekin batera.
c. Biktimari, horrek bere segurtasun pertsonala arriskuan jartzen
duenean izan ezik; horrelakoetan, konfiantza duen norbait
izendatzeko esango zaio, hark dokumentuak jaso ditzan.
Ertzaintzari deituko zaio, akonpainamendua egiteko eta salaketa jartzeko
prozedura ahalbideratzeko.
Biktimak ez baditu nahi gertaerak salatu edo babes neurriak eskatu,
motibatzeko esango zaio salatzea ez dela derrigorra, baina tresna ona dela
indarkeriarekin amaitzeko eta genero indarkeria jasaten duten
emakumeentzako babes baliabideak izateko. Horrezaz gain, esango zaio
profesionalek derrigortuta daudela legez Epaitegiari gertatutakoaren berri
ematera23.
Emakumeak urgentziazko abegia behar badu, Osasun Zentrotik
Udaltzaingora deituko da, gestio guztiak egin eta Ermuko abegi etxera edo
beste batera joan dadin.
Lehen esku hartzea Larrialdietarako Zerbitzuetan izan denean, mediku
txostena idatzi eta emakumeari emango zaio, medikuari edo erizainari eman
eta jarraipen egokia egiteko. Era berean, erreferentziazko medikuari edota
erizainari telefonoz deituko zaie esanez euren pazientea genero
indarkeriaren biktima dela sumatu dutela. Aipatutako guztia emakumearen
baimenarekin egin behar da.
23 Etxeko tratu txarrei eta emakumeen aurkako sexu indarkeriari aurre egiteko Osasun Protokoloa.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 55 -
Emakumeari eskura dituen baliabideei buruzko informazioa emango zaio:
laguntza juridikoa eta psikologikoa… Horretarako, osasun langileek gizarte
baliabideen gida erabiliko dute, formatu informatikoan zein paperean
dutena, protokoloei buruzko artxiboan kontsultatzeko.
- Emakumearen segurtasunerako edo osotasun fisikorako arriskua badago,
Ertzaintzara edo Udaltzaingora deituko da, ahalik eta arinen bertaratzeko.
- Osasun arloko langile guztiek argi izateko kasuaren bideratze eta koordinazio
mekanismo guztiak, zentroak urgentziazko telefonoen zerrenda izango du,
prozedura arintzeko.
5.2. Sexu erasoak gertatzen direnerako jarraibideak
a. Sexu erasoa edo abusua gertatu berri denean nola jokatu (72 ordu baino
gutxiago24)
Biktima ahal denik arinen Mendaroko Ospitalera eramango da, azterketa
ginekologikoa egin eta laginak izateko. Ospitaleak salaketa judiziala
jarriko du martxan.
b. Sexu erasoa edo abusua gertatu berria ez denean nola jokatu (72 ordu baino
gehiago25).
Horrelakoetan izaten diren kalte eta lesio fisiko eta psikikoak arintzen
lagunduko zaio, dagokion jarduera terapeutikoen plana abian jarriz.
Laguntza emateko ekintzak burutu eta, hala behar denean, dagokion
tratamendua jarri ondoren, Osasun Protokoloan dagoen lesio partearen
eredua beteko da.
24 Denbora tarte hori ez da zehatz-mehatz ulertu behar; baliteke muga hori zabaltzea eskatzen duten egoerak gertatzea. 25 Denbora tarte hori ez da zehatz-mehatz ulertu behar: gertakaria izan eta 72 ordu baino gehiago igaro eta oraindik, kasuaren ezaugarriak direla eta, lagin biologikoak eskuratzeko aukera egon daitekeenaren susmoa badago, sexu erasoa edo abusua gertatu berri denetan jarraitzen den prozedura bera jarraitu beharko da.
Mendaroko Ospitalea
Lesioen partea
Emakumeari irakurri eta
eman Kopia
historialean
Gizarte eta babes neurrien informazioa
Berdintasun Zerbitzua
Epaitegira bidali
Osasun Zentroa
Sexu erasoak
Segurtasunerako arriskua badago, deitu Ertzaintzara edo Udaltzaingora Koordinatu Berdintasun Zerbitzuarekin
Berria(-72h) Lehengoa(-72h)
Lehen arreta Genero indarkeria
Bai Ez
Emakumearekin partea irakurri
Epaitegira bidali (Durango) FAXez
Emakumeari eman
Historia klinikoa
Salaketa
Ertzaintzara deitu Baliabideen informazioa eta Berdintasunera deitu
Bai Ez
Protokoloko koordinatzaileari deitu
Abegia behar badu
Tratu txarrak onartu ditu
Ez du onartu
Esplorazio fisikoa eta psikikoa
Arazo fisiko,
psikiko eta sozialak artatu
Historialean erregistratu
Medikuak jarraipena
egin
Datuak Gertatutakoak Aurrekariak Azterketa fisikoa Egoera emozionala Diagnostikoa Tratamendua Jarduera plana eta
bideratzea: Gizarte Zerbitzuak Lehen Arreta
Emakumearekin komentatu
Datu gehiagoren zain
Ez du tratu txarrik onartu
Txostena eman
Historialean erregistratu
Baliabideen informazioa
eta bideratu
Bere medikuari esan, jarraipena
egiteko
Ez komentatu
Susmoa
EAG urgentzia
Mendaroko Ospitalea Larria Larria
Tratu txarrak onartu ditu
Lesioen partea
Lesioak eta kalteak osatu
Datuak Gertatutakoak Aurrekariak Azterketa fisikoa Azterketa ginekologikoa Egoera emozionala Diagnostikoa Tratamendua Jarduera plana eta
bideratzea: Gizarte Zerbitzuak Lehen Arreta
Ospitaleratzea
Tratu txarrak onartu ditu
Lesioen partea
Osasun arreta
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 57-
III. ERAKUNDEEN ARTEKO KOORDINAZIOA
Erakunde sinatzaileen arteko koordinazioa hobetzeko eta Protokoloaren edukien
jarraipena eta ebaluazioa egiteko, koordinaziorako talde hauek egongo dira:
Koordinazio Orokorra eta Koordinaziorako Mahai Teknikoa.
KOORDINAZIORAKO INSTANTZIAK
III.1. Udal Protokoloaren Koordinazio Orokorra
Indarkeria jasaten duten emakumeenganako erakundeen erantzunak azkarra,
eraginkorra eta koordinatua behar du. Hori dela eta, udal politikariek eta gainerako
erakunde sinatzaileek zerbitzuetako langileak hartutako erabakien berri izan behar
dute, beraiekin bat egiteko. Jarraipena bermatzeko, Protokoloaren Koordinatzaile
Orokorra izendatuko da.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 58-
Izendatzea
-Koordinatzailea Berdintasun zinegotzia edo alkateak izendatzen duena izango da.
- Udalbatzan izendatuko da.
- Era berean, koordinatzailea ez dagoenerako, ordezkoa izendatuko da (oporra,
bajak, lan bidaiak…). Titularra ez dagoenean, horren berri eman beharko da.
Eginkizunak
1. Emakumeen eskariei egokitutako arreta egotea bermatzea, udal zein foru
baliabideen bitartez.
2. Udalak adierazpen publikoetatik eratorritako erabakiak hartzea: adierazpenak,
indarkeriaren aurkako deialdiak edo elkarteratzeak edota antzeko ekintzak.
3. Beharrezkoak diren udal baliabideak izatea, protokoloa benetako beharrei
egokitzeko.
4. Urtean behin, udal ordezkari politikoei izandako esku hartzeen datu orokorrak
aurkeztea.
5. Beharrezkotzat jotzen bada, ofiziozko salaketa jartzeko erabakia hartzea.
6. Erakundeen arteko koordinazioa bermatzea.
7. Protokoloan jaso ez diren gaiak aztertzea.
Protokoloan jaso ez diren gaiaren bat aztertu beharra egon eta Mahaiarekin
komentatzeko denborarik ez badago, koordinatzaileak izango du erabakia hartzeko
ardura.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 59-
III.2. Koordinaziorako Mahai Teknikoa
Partaideak:
1) Berdintasun teknikaria
2) Udal Gizarte Zerbitzuetako ordezkaria.
3) Ertzaintzako ordezkaria
4) Udaltzaingoko ordezkaria
5) Ermuko Osasun Zentroko ordezkaria
6) Mendaroko Ospitaleko ordezkaria
Zerbitzu espezializatuetako profesionalak: laguntza juridikoa, laguntza
psikologikoa, FLZ, Inmigrazio teknikaria, gizarte langilea edo hezkuntza
zentroetako ordezkariek parte hartu ahal izango dute egoeraren bat aztertzeko,
Mahai Teknikoak hala eskatuta.
Eginkizunak:
1) Protokoloaren funtzionamendua, izandako esku hartzeak eta erakundeen
arteko koordinazioa aztertu eta ebaluatzea.
2) Batzarretik batzarrerako bitartean emandako arretari buruzko estatistikak
egitea eta arreta emandako herritarren ezaugarriak azpimarratzea, udal
politikak hobetzeko erabilgarri izan daitezkeelako.
3) Protokoloa hobetzeko proposamenak egitea, emakumeei emandako
arretaren kalitatea hobea izan dadin. Gainera, zerbitzu berriek martxan
jartzea proposatzea, sumatutako beharren araberakoak.
4) Genero indarkeria kasuetan izandako esku hartzeak berdintasun politikekin
bat egitea bultzatu, lagundu eta gainbegiratzea.
5) Beharrezkoa denean, Koordinatzaile orokorrarekin batzea.
- Ohiko batzarrak sei hilero egingo dira, udaberrian eta udazkenean, eta
urgentziazkoak badira, behar denean.
- Urgentziazko batzarrerako deialdia egiteko, gutxienez Koordinaziorako Mahaiko
partaide batek eskatu beharko dio idatziz Berdintasun teknikariari, deialdia egin
dezan.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 60-
III.3. Koordinazio Orokorraren eta Koordinaziorako Mahai teknikoaren arteko lotura.
Berdintasun teknikaria Koordinazio Orokorraren eta Koordinaziorako Mahai
teknikoaren arteko lotura da.
Eginkizunak:
1) Koordinaziorako Mahai teknikoaren batzarren deialdia eta gai zerrenda egin
eta bertako partaideei bidaltzea aste bi aurretik.
2) Koordinaziorako Mahai teknikoaren ez ohiko batzarren deialdia egitea.
3) Koordinaziorako Mahaiko batzarrak dinamizatzea. Aldez aurretik, gaiei
buruzko informazioa edota materiala prestatzea.
4) Batzar bakoitzeko aktak idatzi eta partaideei bidaltzea batzarra egin eta aste
biko epean.
5) Koordinatzaile Orokorrari batzarretako emaitzen berri ematea aste biko
epean.
6) Koordinaziorako Mahai teknikoa batu beharrik ez badago, protokoloa
martxan jarri izanari lotutako gertaerak artatzea.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 61-
IV. UDALAREN ADIERAZPENAK ETA EKINTZA PUBLIKOAK
Ermuko Udalaren eta ordezkarien ardura da genero indarkeriaren aurkako kultura
sortzeko egin beharreko jardunak antolatzea. Hori lortzeko, Ermuan sor daitezkeen
indarkeria egoerei erantzun proportzionatua eta egokia eman behar die. Beraz,
Ermuko Udalak:
1. Genero indarkeriaren biktimei zuzeneko elkartasuna adieraziko die, betiere,
biktimekin esku hartzen duen lantalde teknikoari egoki iruditzen bazaio.
2. Emakumeen aurkako indarkeria gaitzetsiko du, biktimek, familiakoek edo
emakumeon elkarteek horrela eskatzen badute.
3. Dei egingo die herritarrei parte hartzeko indarkeriaren aurkako eta emakumeei
babesa emateko ekintzetan, emakumeak, familiak edo bere elkarteak horrela
eskatuz gero, eta emakumeen edo bestelako elkarteek indarkeria hori dela eta
egindako deialdietan.
4. Dei egingo die herritarrei beraien gaitzespena adierazi dezaten, manifestazio
publikoetan edo, genero indarkeria eta sexu eraso kasuetan, horien aurkako
adierazpenak plazaratzen.
5. Arazoaren 25eko sentsibilizazio jardueren barruan, udal ordezkariek emakumeen
aurkako indarkeriari buruzko adierazpen publikoa egingo dute.
6. EUDELeko Berdinsarean hartuko du parte, berdintasunaren aldeko eta
emakumeen indarkeriaren aurkako Euskal Herriko udalen sarea. Horrezaz gain,
beharrezkotzat jotzen bada, bestelako kanpainetan ere hartuko du parte.
7. Beharrezkoak diren kanpainak eta ekintzak inplementatuko ditu.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 62-
V. ERMUAN GENERO INDARKERIAREN EDO SEXU ERASOEN ONDORIOZ
EMAKUMEA HILTZEN DENERAKO PROZEDURA
Herrizaingo Sailak Udalari jakinarazten dionean herriko emakume bat hil egin dela
genero indarkeriaren edo sexu erasoen ondorioz:
1. Udalak Osoko Batzarrerako deia egingo du, heriotza gaitzesteko adierazpen
instituzionala onartuko du eta dei egingo die herritarrei parte har dezaten egoki
iritzitako ekintzetan (elkarteratzea, manifestazioa, edo bestelakoak).
2. Udala emakumearen familiarekin harremanetan jarriko da behar duten laguntza
eskaintzeko: laguntza legala, laguntza psikologikoa krisi egoeretarako edo doluan
laguntzeko; laguntza ekonomikoa, beharrezkoa bada; gorpua aberriratu behar
bada, laguntza eman; gainerako familiakoei informazioa ematea, bai Estatuan bai
kanpoan bizi direnei, etab. Genero indarkeriagatik eta sexu erasoengatik hildako
emakumeen familiakoei jarraipena egingo zaie, kasu bakoitzean, behar dituzten
baliabideak euren eskura jartzeko.
3. Hildako emakumearen seme-alabak eta bestelako familiakoak indarkeriaren
biktima zuzenak dira. Beraz, aitortza publikoa behar dute, estigmatizazioaren aurka
egiteko eta aurrera egin dezaten. Horretarako, Udalak aitortzarako ekintzak
bultzatuko ditu, biktimak indarkeriarekin amaitzeko egindako borroka pertsonalaren
aitortzarako.
4. Udalak, egoki iritziz gero, herri akzioa erabiliko du.
5. Erabaki egingo da nork hitz egingo duen prentsarekin, informazioa zehatza eta
egokia izatea bermatzeko.
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 63-
GENERO INDARKERIAREN ETA SEXU ERASOEN BIKTIMA DIREN EMAKUMEEI ARRETA HOBEA EMATEKO ERAKUNDEEN ARTEKO JARDUERARAKO ETA KOORDINAZIORAKO I. UDAL PROTOKOLOA
- 64-
ERANSKINEN ZERRENDA
1. Ermuko Udal Abegi Etxearen araudia
2. Udal Abegi Etxearen sarrera eta adostasun fitxa
3. Udal Abegi Etxean sartzeko Prozesura
4. Abegi Etxeko erabiltzaileentzako Lan Plana
5. Laguntza juridikorako zerbitzuko bideratze eskaria
6. Laguntza psikologikorako zerbitzuko bideratze eskaria
7. Babes Agindua eskatzeko eredua
8. Epaitegira bidaltzeko ofizio eredua. Gizarte Zerbitzuak. Erakundeen arteko II.
Akordioa.
9. Esku hartzeak erregistratzeko fitxa. Berdintasun Saila.
10. Udala. BU Fitxa: Berdintasun Zerbitzuaren eta Udaltzaingoaren arteko
koordinazioa urruntze aginduei jarraipena egiteko.
11. Udala. BGZE: Berdintasunaren, Gizarte Zerbitzuen eta Ertzaintzaren arteko
koordinazioa etxeko eta genero indarkeria kasuen berri emateko eta
informazioa eskatzeko.
12. a. Arriskua baloratzeko udal tresna. Indarkeria larriaren arriskua aurresateko
eskala
12.b. Arriskua baloratzeko udal tresna. Adierazleak.
13. Bizkaiko Foru Aldundiko Haurren Zerbitzurako komunikazioa
14. Adingabeen Urgentziazko Abegi Zentroen helbideak
15. Doako justizia eskatzeko orria.
16. Udala. Informazioa bideratzeko eta komunikatzeko adostasun informatuaren
orria.
17. Ertzaintza. Gizarte Zerbitzuei informazioa eskatzeko fitxa. GI
18. Ertzaintza. Izaera pertsonaleko datuak erabiltzeko adostasun akta.
19. Bizkaiko zerbitzuak
20. Erakundeen arteko II Akordioa: Gizarte zerbitzuen jarduera