ESCOLA UNIVERSITARIA POLITÉCNICA Aneiros - Serantes, s/n Ferrol

Actualizado a outubro de 2007 Nome e enderezo Escola Universitaria Politécnica Campus de Serantes 15405 Ferrol Tel.: +34.981.337400 Fax: +34.981.337401 Páxina web: http://lucas.cdf.udc.es/ Coordinador departamental Santiago Martín Criado Tel.: +34.981.337400 (Ext: 3096) Fax: +34.981.337401 Correo electrónico: sanmarcri@hotmail.com Calendario académico: O período lectivo iníciase o día 1 de outubro de 2007 e finaliza o 30 de setembro de 2008, e divídese en dous cuadrimestres, o primeiro dos cales abrangue do 1 de outubro ao 25 de xaneiro e o segundo do 18 de febreiro ao 6 de xuño. Os exames ordinarios teñen lugar nos períodos do 26 de xaneiro ao 16 de febreiro para o primeiro cuadrimestre, e desde o día 7 de xuño ao 30 de xuño para o segundo. Canto á convocatoria de setembro, os exames terán lugar entre os días 1 e 16. Descrición xeral do centro - Departamentos:

- Computación. - Construcións Navais. - Filoloxía Inglesa. - Física. - Enxeñaría Industrial - Enxeñaría Industrial II. - Matemáticas - Química Analítica.

SERVIZOS DA ESCOLA UNIVERSITARIA POLITÉCNICA Biblioteca A biblioteca está situada no 1.ª andar da Escola. A sala de lectura divídese en dúas zonas principais: - Consulta en sala: que consta de 195 postos de lectura, e ten 3 OPACS para o acceso ao catálogo automatizado e aos recursos centralizados da Biblioteca Central e un PC para a consulta de bases de datos propias desta biblioteca. - Hemeroteca: para a consulta das publicacións periódicas Horario: ininterrompido de luns a venres de 8.30 da mañá a 21.30 da tarde. - Teléfono: 981-337400 Ext.: 3044 préstamo e información Ext.: 3036 Dirección - Correo electrónico:beup@biblioteca.udc.es Aula Net A Aula Net da Escola Universitaria Politécnica dispón de 20 ordenadores. O horario é de 9 a 22 h ininterrompidamente. LINGUA DE ENSINO: galego / castelán.

Director Manuel Angel Graña López

ENXEÑEIRO TÉCNICO NAVAL ESPECIALIDADE EN PROPULSIÓN E SERVIZOS DO BUQUE

Os estudos conducentes á obtención do título oficial de Enxeñeiro Técnico en Propulsión e Servizos do Buque deberán proporcionar unha formación axeitada, nas bases teóricas e nas tecnoloxías propias desta titulación. SAÍDAS PROFESIONAIS SECTORES. Transformados metálicos, transportes e comunicacións, construción e materiais. Administración pública. FUNCIÓNS. Construción de buques. Estudo do efecto das ondas sobre as estruturas mariñas. Sistemas de propulsión, caldeiras, turbinas de vapor e gas, condución de fluídos, ventilación e climatización, instalacións frigoríficas e carga e descarga do buque.

PLANO DE ESTUDOS 770 411

Data de homologación: 18/09/97 Data de publicación do BOE: 26/3/98 Curso de implantación: 96/97

DISTRIBUCIÓN DOS CRÉDITOS DO PLANO DE ESTUDOS

Ciclo Curso Troncais Obrigatorias Optativas Libre Configuración

PFC Total

1º 49,5 16,5 9 - - 75

2º 31,5 25,5 6 12 - 75 1º

3º 43,5 7,5 6 12 6 75

TOTAL 124,5 49,5 21 24 6 225

PROXECTO FIN DE CARREIRA: si. CRÉDITOS POR EQUIVALENCIAS: ata 6 créditos de materias optativas ou de libre elección por:

• Prácticas en empresas, institucións públicas ou privadas etc. • Traballos academicamente dirixidos e integrados no plano de estudos. • Estudos realizados no marco de convenios internacionais subscritos pola Universidade. Equivalencia: 1 crédito =30 horas, con estadía mínima de 1 mes e medio.

ACCESO A OUTRAS TITULACIÓNS: Unha vez superada esta titulación terase acceso ao 2.º ciclo de:

• Enxeñeiro Naval e Oceánico (Directo BOE 27/12/93) • Enxeñeiro de Organización Industrial (Complementos BOE 28/9/95) • Licenciado en Investigación e Técnicas de Mercado (Complementos BOE 26/9/91 e 1/6/94) • Licenciado en Máquinas Navais (Complementos BOE 13/1/93 e 27/12/93) • Ademais Ldo. en Comunicación Audiovisual (BOE 12/6/92), Documentación (BOE 5/8/93), Publicidade e Relacións

Públicas (BOE. 12/6/92), Xornalismo (BOE. 12/6/92), Historia e Ciencias da Música (BOE 28/9/95), Humanidades (BOE 27/12/93), Lingüística (BOE 13/1/93) e Tradución e Interpretación (BOE 27/12/93).

ORGANIZACIÓN DO PLANO DE ESTUDOS

Cód. Tipo MATERIA Créditos Teórico Práctico

PRIMEIRO CICLO

PRIMEIRO CURSO

101 T Física Descrición. Mecánica. Acústica. Óptica. Electromagnetismo. Ondas Electromagnéticas. Electricidade. Obxectivos. - Entender a Física como unha Ciencia Fundamental con enorme influencia sobre o resto das ciencias e como soporte básico das materias técnicas. - Saber expresar correctamente os fenómenos físicos de forma cuantitativa. - Desenvolver a capacidade de analizar calquera problema en termos sinxelos e lóxicos. - Aplicar os conceptos e as leis fundamentais, explicados en cada unha das partes da Física, á resolución de problemas prácticos. Programa: 1. Conceptos previos 2 Dinámica dunha partícula 3. Dinámica dun sistema de partículas 4. Dinámica do sólido ríxido 5. Mecánica de fluídos 6. Mecánica relativista 7. Primeiro principio da termodinámica 8. Segundo principio da termodinámica 9. Campo e potencial eléctrico 10. Dieléctricos e polarización da materia 11. Campos magnéticos 12. Indución electromagnética 13. Análise de circuítos 14. Movemento ondulatorio e ondas electromagnéticas 15. Acústica 16. Óptica xeométrica 17. Óptica física 18. Introdución á Física cuántica 19. Física de polímeros Bibliografía: FISICA XERAL - F.W. Sears, M.W. Zemansky, H.D. Young e R.A. Freeman Física Universitaria (2 Vol.). Ed. Addison-Wesley Iberoamericana 1998/99 - R.A. Serway "Física" (2 Vol.). Ed. Mc. Graw - Hill 2002 - P.A. Tippler "Física" (2 Vol.). Ed. Reverté 1999 PROBLEMAS - L. Abade, L.Mª Igrexas "Problemas resueltos de Física General". Ed. Técnicas y Científicas Bellisco 2001 - F. Belmar, F. Cervera, H. Estellés "Problemas de Física (Mecánica, Electromagnetismo, Ondas)". Ed. Tebar Flores 1998 - F.A. González "La Física en problemas".Ed. Tebar Flores 1995 - J.L. Torrent Franz "272 Exámenes de Física". Ed. Tebar Flores 1994 - Varios Autores de ULPGC "Problemas de Física". Ed. Univ. de Las Palmas 1999. Profesora: Mª del Carmen Ramírez Gómez

12 6 6

102 T Matemáticas I Descrición. Álxebra lineal. Xeometría. Cálculo. Métodos numéricos. Ecuacións diferenciais. Variables complexa e estatística.

12 6 6

Programa: 1. Nocións básicas de resolución de sistemas de ecuacións lineais 1.1. Resolución de sistemas de ecuacións lineais: métodos de igualación, substitución e eliminación 1.2. Método de Gauss 2. Matrices e determinantes 2.1. Definición. 2.2. Operacións: suma de matrices, produto por escalares e produto de matrices. 2.3. Matriz trasposta. 2.4. Determinante dunha matriz cadrada. 2.5. Cálculo de determinantes. 2.6. Propiedades dos determinantes. 2.7. Rango dunha matriz. 2.8. Cálculo do rango por menores e por triangulación. 2.9. Matriz regular. 2.10. Matriz inversa 3. Espazos vectoriais 3.1. Definición, exemplos e propiedades. 3.2. Subespazos. 3.3. Exemplos. 3.4. Caracterización dos subespazos vectoriais. 3.5. Suma e intersección de subespazos. 3.6. Suma directa. 3.7. Combinación linear. 3.8. Dependencia linear. 3.9. Sistemas de xeradores. 3.10. Base e dimensión. 3.11. Teorema da base. 3.12. Coordenadas. 3.13. Cambio de coordenadas. 3.14. Matriz de cambio de coordenadas 4. Aplicacións lineais 4.1. Definición, exemplos e propiedades. 4.2. Operacións entre aplicacións lineais: suma, produto por escalares e composición. 4.3. Núcleo e imaxe dunha aplicación linear. 4.4. Matriz asociada a unha aplicación linear. 4.5. Rango dunha aplicación linear. 4.6. Propiedades 5. Sistemas de ecuacións lineais 5.1. Clasificación dos sistemas. 5.2. Teorema de Rouché Fröbenius. 5.3. Regra de Cramer. 5.4. Método de iteración simple de resolución de sistemas 6. Funcións de varias variables 6.1. Nocións topolóxicas en R: conxunto acoutado, supremo, ínfimo, máximo, mínimo. 6.2. Nocións topolóxicas en Rn: puntos interior, exterior, adherente, de acumulación illado; conxunto aberto, pechado, acoutado, compacto 6.3. Coordenadas polares, cilíndricas e esféricas. 6.4. Funcións reais de variable real: dominio e imaxe. 6.5. Funcións escalares e vectoriais: dominio, gráficas e conxuntos de nivel 7. Límite e continuidade de funcións de varias variables 7.1. Concepto de límite. 7.2. Límites restrinxidos. 7.3. Exemplos. 7.4. Cálculo práctico de límites. 7.5. Concepto de continuidade, propiedades. 7.6. Teorema de Bolzano para funcións dunha variable real 8. Diferenciación de funcións 8.1. Derivada direccional. 8.2. Exemplos. 8.3. Teoremas de Rolle e do valor medio para funcións dunha variable real. 8.4. Regra de L´Hôpital. 8.5. Derivadas parciais, propiedades e cálculo práctico. 8.6. Diferencial dunha función. 8.7. Relación entre diferencial e derivadas parciais 8.8. Vector gradiente, relación coas derivadas direccionais. 8.9. Derivadas parciais de orde superior. 8.10. Teorema de Schwartz. 8.11. Matriz Xacobiana. 8.12. Regra da cadea 9. Aplicacións da diferenciación de funcións 9.1. Polinomio de interpolación de Lagrange. 9.2. Teorema de Taylor para funcións dunha e varias variables reais. 9.3. Puntos críticos, clasificación. 9.4. Matriz Hessiana. 9.5. Extremos relativos en conxuntos compactos. 9.6. Extremos condicionados: método dos multiplicadores de Lagrange. 10. Integración de funcións de variable real 10.1. Partición dun intervalo. 10.2. Norma dunha partición. 10.3. Sumas de Riemann. 10.4. Integral de Riemann. 10.5. Teoremas do cálculo integral: teorema do valor medio primeiro e segundo teoremas fundamentais. 10.6. Cálculo de primitivas. 10.7. Integración numérica: método de Simpson. 11. Integración de funcións escalares 11.1. Integrais duplas. 11.2. Integrais triplas. 11.3. Cambio de variables nas integrais duplas e triplas. 11.4. Aplicacións das integrais. Bibliografía: - F. Granero Rodriguez (1991) "Álgebra y Geometría analítica". Mcgraw-Hill. - S.I. Grossman (1992) "Álgebra lineal con aplicaciones". Mcgraw-Hill.

- Agustín de la Villa (1994) "Problemas de álgebra". CLAGSA. - Alfonsa García e outros (1993) "Teoría y problemas de Análisis Matemático en una variable". CLAGSA. - Alfonsa García e outros (1996) "Cálculo II: Teoría y problemas de funciones de varias variables". CLAGSA. - Mardsen-Tromba (1991) "Cálculo Vectorial". Addison-Wesley. - M. Ladra, V. Suárez, y A. Torres "Preguntas test de Álgebra Lineal y Cálculo Vectorial" - Juan de Burgos (1994) "Cálculo infinitesimal de una variable". Mcgraw-Hill. - Juan de Burgos (1995) "Cálculo infinitesimal de varias variables". Mcgraw-Hill. - Valderrama-Bonnet (1989) "Métodos matemáticos aplicados a las ciencias experimentales". Pirámide. - J. Rodriguez e outros (1990) "Matemáticas I. Economía y Empresa. 4000 pruebas de evaluación". Ed. Centro de Estudios Ramón Areces. - L.Puig, J.Castro e S. Gallego (2000) "680 Tests de Matemáticas". In Fiweri Ediciones. Profesora: Mª Araceli Torres Miño

103 T Ciencias e Tecnoloxía de Materiais ©1

Descrición. Introdución á ciencia dos materiais e as súas propiedades. Estrutura dos materiais. Programa. 1. - MATERIAIS INDUSTRIAIS 1. - Materiais 2. - Produtos auxiliares 3. - Transformacións intrínsecas e extrínsecas 1.2. - CLASIFICACIÓN DOS MATERIAIS INDUSTRIAIS 2.1. - Materiais metálicos 1. - Metais ferrosos 2. - Metais non ferrosos 2.2. - Materiais non metálicos 1. - Sintéticos 2. - Naturais 2.3. - Materiais compostos 1. - Estratificados 2. - Aglomerados 3. - Sintetizados 1.3. - OS MATERIAIS E O DESEÑO INDUSTRIAL 1. - Selección de materiais 2. - Os materiais no deseño e a produción 3. - As normas 3.1. - Normas fundamentais Medidas Formatos Series estándar 3.2. - Normas de materiais Propiedades Composición Ensaios de materiais 3.3. - Normas de dimensións 4. - Regulamentacións 5. - Control e xestión de calidade 2.1.1. - ESTADO SÓLIDO 2.2. - ESTRUTURA CRISTALINA 2.2.1. - Características da estrutura cristalina 2.2.2. - Retículos cristalinos compactos 2.2.3. - Alotropía e estados alotrópicos 2.2.4. - O retículo cristalino. Defectos reticulares 2.2.5. - Comportamento elástico 2.2.6. - Comportamento plástico 2.2.7. - Comportamento elasto-plástico de materiais policristalinos metálicos

7.5 4.5 3

2.3. - ESTRUTURA AMORFA 2.3.1. - Características de estado amorfo e vítreo 2.3.2. - Comportamento elasto-plástico 2.3.3. - Estado vítreo. Elastómero. Xeles e soles 2.4. - ALIAXES E MESTURAS 2.4.1. - Aliaxes. Xeneralidades. Constituíntes 2.4.2. - Solucións sólidas. Solubilidade Hume-Rothery 2.4.3. - Tipos de aliaxes metálicas 2.5. - DIAGRAMAS DE FASES EN MATERIAIS SÓLIDOS 2.5.1. - Diagramas de equilibrio. Xeneralidades 2.5.2. - Diagramas de aliaxes binarias e ternarias 2.5.3. - Transformacións de fase de non equilibrio 2.5.4. - Diagramas de non equilibrio 2.5.5. - Tratamentos das aliaxes 2.6. - PROPIEDADES INTRÍNSECAS 2.6.1. - Mecánica da deformación elástica 2.6.2. - Mecánica da deformación plástica 2.6.3. - Fracturas e mecánica de fracturas 2.6.4. - Ensaios de propiedades mecánicas 2.6.5. - Ensaios prácticos dos módulos elásticos 2.6.6. - Resistencia á tracción. Ensaio de tracción 2.6.7. - Resistencia á compresión 2.6.8. - Resistencia á flexión 2.6.9. - Dureza superficial. Ensaios de dureza 2.6.10. - Resiliencia. Ensaios de resiliencia 2.6.11. - Resistencia á fluencia mecánica 2.6.12. - Fatiga dinámica, fractura e parámetros característicos 2.6.13. - Variación das propiedades da Enxeñaría nas aliaxes 2.6.14. - Análises térmicas. Tratamentos térmicos 3. - OS MATERIAIS METÁLICOS 3.1. - ENXEÑARÍA METALÚRXICA 3.1.1. - Fundamentos de metalurxia extractiva 3.1.2. - Procesos metalúrxicos 3.2. - MATERIAIS METÁLICOS FERROSOS 3.2.1. - Diagrama de equilibrio ferro-carbono 3.2.2. - Fundición. Constituíntes de fundicións 3.2.3. - Aceiros. Constituíntes dos aceiros 3.3. - TECNOLOXÍA DAS ALIAXES FERROSAS 3.3.1. - Tratamentos dos aceiros 3.3.2. - Tratamentos térmicos dos aceiros 3.3.3. - Tratamentos mecánicos 3.3.4. - Tratamentos termomecánicos 3.3.5. - Tratamentos termoquímicos 3.3.6. - Tratamentos das fundicións 3.3.7. - Tratamentos superficiais 3.3.8. - Implantación iónica 3.4. - MATERIAIS METÁLICOS NON FERROSOS - 3.4.1. - O cobre. Aliaxes de cobre 3.4.2. - Cuproaliaxes. Características 3.4.3. - Tratamentos do cobre e as súas aliaxes 3.4.4. - O aluminio 3.4.5. - Aliaxes do aluminio 3.4.6. - Tratamentos das aliaxes de aluminio 3.4.7. - Aliaxes lixeiras. O magnesio e as súas aliaxes 3.4.8. - Superaliaxes 3.4.9. - Tecnoloxía e tratamentos dos metais non ferrosos 4. - OS MATERIAIS NON METÁLICOS 4.1. - OS MATERIAIS NON METÁLICOS - 4.1.1. - Xeneralidades e clasificación 4.1.2. - Estruturas internas e propiedades 4.1.3. - Aplicacións 4.2. - MATERIAL VÍTREO - 4.2.1. - Material vítreo. Características 4.2.2. - Tecnoloxía dos vidros. Fibras de vidro

4.3. - MATERIAL CERÁMICO - 4.3.1. - Material cerámico. Características 4.3.2. - Procesamento dos materiais cerámicos 4.4. - MATERIAIS POLIMEROS - 4.4.1. - Polímeros. Características. Clasificación e obtención 4.4.2. - Relacións entre estrutura e propiedades 4.4.3. - Procesado e tratamento de polímeros 5. - APLICACIÓNS NA INDUSTRIA NAVAL DOS MATERIAIS 5.1. - MATERIAIS ESTRUTURAIS - 5.1.1. - Materiais na arquitectura naval. Aceiros navais. Composites 5.1.2. - Materiais na propulsión diésel e a vapor 5.1.3. - Materiais nos servizos do buque 5.2. - MATERIAIS RESISTENTES Á CORROSIÓN - 5.2.1. - Corrosión e deterioración dos materiais 5.2.2. - Recubrimentos con materiais resistentes á corrosión 5.2.3. - Sistemas activos de protección contra a corrosión 5.3. - MATERIAIS ILLANTES TÉRMICOS E REFRACTARIOS -. 5.4. - MATERIAL ELÉCTRICO - 5.4.1. - Condutividade eléctrica. Materiais condutores. Materiais semicondutores. 5.4.5. - Illantes eléctricos. Cerámicas. Polímeros. Líquidos. Gases. Categorías térmicas. Cables eléctricos 5.4.3. - Materiais magnéticos. Características e aplicacións Bibliografía:

- CIENCIA DE LOS MATERIALES. Rawlings. Ed. Limusa 1986 - CIENCIA DE LOS MATERIALES. Coca e Rosique. Ed Piramide. - CONOCIMIENTO DE MATERIALES. V.B. John. Ed Gustavo Gili. - INTRODUCCION A LA CIENCIA DE LOS MATERIALES (VOL I,II,III,IV). Ed. Limusa 1988. - FUNDAMENTOS DE CIENCIAS E INGENIERIA DE MATERIALES. W.F. Smith. Ed MacGraw-Hill - CONOCIMIENTO DE MATERIALES. Marin e Lsheras. Ed Donostiarra. - MATERIALES DE INGENIERIA Y SUS APLICACIONES. Flinn hy Trojan. Ed. MacGraw-Hill. - MATERIALS SCIENCEAND ENGINEERING. Callister W.D. Ed. John Wiley & Sons.

Profesores: Fernán Gómez Filgueiras e Laura García Soto

104 T Construción Naval Descrición. O buque e a súa construción. Artefactos oceánicos. Sistemas propulsivos e auxiliares. Programa. PRIMEIRO PARCIAL: PRINCIPIOS DE ENXEÑARÍA NAVAL. I. Xeneralidades. 1. - A navegación 2. - O buque 3. - Estaleiros 4. - Arquitectura Naval 5. - O contrato de construción e entidades relacionadas coa Industria Naval II. Estrutura 6. - Nomenclatura das características dun buque 7. - Elementos estruturais dun buque 8. - Compartimentos principais en que se subdivide un buque 9. - Nomenclatura do equipo de amarre e fondeo 10. - Nomenclatura dun equipo de carga e descarga 11. - Nomenclatura dos accesos dun buque 12. - Nomenclatura dos elementos de luz e ventilación dun buque 13. - Habilitación III. Armamento 14. - Propulsión dun buque

12 6 6

15. - Aparellos auxiliares 16. - Navegación a vela 17. - Equipos auxiliares á navegación 18. - Aparellos de goberno 19. - Equipos de salvamento e seguranza IV. Outras unidades 20. - Buques de pesca 21. - Embarcacións deportivas 22. - Off Shore SEGUNDO PARCIAL: CONSTRUCIÓN NAVAL. Capitulo 1.- Materiais empregados no casco 1.1.- Xeneralidades 1.2.- A madeira 1.3.- Ferro laminado 1.4.- Cemento 1.5.- Aceiro laminado en pranchas. 1.6.- Aceiro forxado 1.7.- Aceiro fundido 1.8.- Aceiro de alta resistencia 1.9.- Aceiro en perfís 1.10- Aliaxes lixeiras 1.11- Aceiros especiais 1.12- Plásticos Capitulo 2.- Descrición xeral do casco 2.1.- Construción naval 2.2.- Descrición xeral do casco 2.3.- Caderna mestra 2.4.- Datos que debe conter o plano da caderna mestra 2.5.- Esforzos de flexión na caderna mestra 2.6.- Plano do desenvolvemento do forro 2.7.- Plano lonxitudinal 2.8.- Planos de cubertas 2.9.- Cargueiros 2.10- Frigoríficos 2.11- Mineraleiros 2.12- Petroleiros 2.13- Bulkcarriers 2.14- Transportes de gases licuados 2.15- Buques roll-on/roll-off 2.16- Buques transporte de contedores Capitulo 3.- Fondo e duplo fondo 3.1.- Fondo 3.2.- Quilla 3:3:- Lonxitudinais de fondo 3.4.- Duplo fondo 3.5.- Vagras e varengas. 3.6.- Lonxitudinais de tapa de duplo fondo 3.7.- Traca de marxe na tapa do duplo fondo 3.8.- Reforzados locais do duplo fondo 3.9.- Compartimentado do duplo fondo 3.10- Buracos de home 3.11- Rexistros 3.12- Duplo fondo en cámara de máquinas Capitulo 4.- Mamparos 4.1.- Mamparos e a súa clasificación 4.2.- Mamparos resistentes 4.3.- Mamparos de subdivisión 4.4.- Mamparos de división 4.5.- Estrutura dos mamparos 4.6.- Paso de lonxitudinais a través de mamparos estancos 4.7.- Mamparos túnel da liña dos eixos 4.8.- Estrutura dos mamparos do túnel 4.9.- Mamparos de gardacabos

4.10- Portas nos mamparos de subdivisión 4.11- Esixencias da seguranza da vida humana no mar Capitulo 5.- Cubertas, vaos, esloras e puntais 5.1.- Cubertas 5.2.- Brusca e arrufo das cubertas 5.3.- Vaos 5.4.- Esloras 5.5.- Puntais Capitulo 6.- Forro 6.1.- Forro 6.2.- Descontinuidades do forro 6.3.- Cadernas 6.4.- Sobreplanos 6.5.- Palmexares. 6.6.- Conexións de cadernas e vaos 6.7.- Quillas de balance 6.8.- Cintóns 6.9.- Portas de forro Capitulo 7.- Cámara de maquinas e políns 7.1.- Cámara de máquinas 7.2.- Estrutura da cámara de máquinas 7.3.- Políns 7.4.- Políns da instalación propulsora principal 7.5.- Políns para máquinas auxiliares 7.6.- Políns de caldeiras ou depósitos 7.7.- Políns de chumaceira de empuxe 7.8.- Políns de chumaceiras de soporte Capitulo 8.- Rodas e codastes 8.1.- Xeneralidades 8.2.- Roda 8.3.- Codaste 8.4.- Encheduras e arcobotantes 8.5.- Estrutura das encheduras e dos arcobotantes 8.6.- Bucinas 8.7.- Escobéns e caixa de cadeas 8.8.- Detalles construtivos do escobén 8.9.- Detalles construtivos da caixa de cadeas. Capitulo 9.- Superestrutura e casetas 9.1.-Xeneralidades. 9.2.- Cidadela 9.3.- Casetas 9.4.- Castelo 9.5.- Tombadillo 9.6.- Lucernas 9.7.- Cheminea Capitulo 10.- Zapóns, brazolas e amuradas 10.1.- Descontinuidades nas cubertas 10.2.- Zapóns e brazolas 10.3.- Construción de zapóns e brazolas 10.4.- Pechadura de zapóns 10.5.- Amuradas 10.6.- Embornais e portas de achicado 10.7.- Portas de amurada Capitulo 11.- Temóns e elementos de amarre e fondeo 11.1.- Xeneralidades sobre temóns 11.2.- Tipos de temóns 11.3.- Descrición dun temón 11.4.- Estrutura dun temón 11.5.- Elementos de amarre e de fondeo 11.6.- Tipos de áncoras 11.7.- Mordazas ou estopores 11.8.- Cabrestantes e molinetes 11.9.- Bitas. Capitulo 12.- Cortes e descontinuidades menores na estrutura do casco

12.1.- Xeneralidades 12.2.- Compensación de cortes na estrutura 12.3.- Desconformidades menores na estrutura do casco Capitulo 13.- Unións soldadas e remachadas 13.1.- Esforzos admisibles na soldadura eléctrica 13.2.- Cálculo teórico das unións soldadas 13.3.- Calidades dos materiais 13.4.- Detalles estruturais 13.5.- Calidades da man de obra 13.6.- Inspección da soldadura 13.7.- Cálculo das soldaduras por LR 13.8.- Cálculo do cordón de soldadura por ABS 13.9.- Cálculo do cordón de soldadura por BV 13.10.-Remaches, as súas clases e dimensións 13.11.- Relación entre diámetro do remache e o espesor da prancha 13.12.- Tipos de remachado e a súa execución 13.13.- Disposición das costuras 13.14.- Forma de traballo dos remaches 13.15.- Módulo de resistencia dun remachado 13.16.- Análise dos casos mais correntes 13.17.- Calculo dun remachado Capitulo 14.- Esforzos a que esta sometida a estrutura dun buque 14.1.- Obxecto de estudo 14.2.- Resistencia lonxitudinal 14.3.- Resistencia transversal 14.4.- Esforzos locais 14.5.- Calculo das forzas de empuxe 14.6.- Curva de pesos 14.7.- Pesos de elementos continuos 14.8.- Peso da maquinaria 14.9.- Peso de consumos e respectos 14.10.- Peso da carga 14.11.- Integración da curva de pesos 14.12.- Método simplificado para o cálculo do momento flector 14.13.- Calculo do módulo resistente 14.14.- Valores máximos da carga en aceiros de construción naval 14.15.- Esforzo cortante. Xeneralidades 14.16.-Esforzo cortante nun buque 14.17.- Distribución do esforzo cortante no forro dun buque 14.18.- Colaboración das cubertas en soportar os esforzos cortantes 14.19.- Esforzos locais 14.20.- Problemas estruturais dos políns 14.21.- Problemas estruturais dunha eslora 14.22.- Problemas estruturais dunha quilla Capitulo 15.- Esforzos a que esta sometida a estrutura dun buque en augas tumultuosas 15.1.- Definición da onda máis prexudicial 15.2.- Movemento das particular da auga 15.3.- Posición do buque na onda 15.4.- Onda trocoidal 15.5.- Situación da onda no perfil do buque polo método Muekle 15.6.- Consideracións sobre a carga en condicións estándar 15.7.- Fórmulas aproximadas Bibliografía:

1. Afonso de Amorín Domínguez, M. Construcción naval I. Santiago, Tórculo, 1997. SIGNATURA: BR CN 22

2. Victoria Meizoso, J. Principios de Ingeniería Naval. Ferrol, Tórculo, 1995. SIGNATURA: BR CN 21

Profesores: Manuel Piñón Quiñonero /Jesús Victoria Meizoso

105 T Expresión Gráfica ©1

Descrición: Técnicas de representación. Debuxo asistido por computador. Obxectivos: - Coñecemento da xeración e propiedades das formas xeométricas, tanto para poder recoñecelas nos obxectos existentes, coma para a súa axeitada utilización, ata conseguir unha familiarización adecuada no seu manexo. - Interpretación e comprensión axeitada das distintas técnicas que permiten obter representacións planas de obxectos tridimensionais, así como estar en condicións de utilizar a máis axeitada en cada caso. - Adquisición dos hábitos necesarios para conseguir unha rápida e adecuada interpretación e utilización e comprensión dos convencionalismos específicos que para tal fin dispoñen as normas, e que dentro da linguaxe gráfica, son aceptados en función da súa aplicación a cada técnica. - Desenvolvemento das facultades espaciais de forma que o alumno poida mentalmente visualizar figuras tridimensionais e someter a análise os elementos xeométricos que as conforman. - Utilización axeitada e correcta dos instrumentos de debuxo, tanto tradicionais, como informáticos, co fin de materializar imaxes. Tomando como base esta relación de obxectivos xerais e tendo presentes os contidos das materias restantes, que consideran os planos de Estudo, redactaremos os obxectivos específicos, propios desta disciplina. Resumíndoos, estes obxectivos son os seguintes: - Aplicar axeitadamente o sistema diédrico de representación á resolución de problemas no espazo. - Utilizar axeitadamente o sistema axonométrico para representar figuras tridimensionais. - Coñecer e empregar de forma axeitada os formatos, os tipos de liña e de escalas normalizadas nas representacións gráficas. - Desenvolver a intelixencia visual, a capacidade imaxinativa e o sentido da visión espacial. - Desenvolver as destrezas e as habilidades que permiten expresar con precisión e obxectividade as solucións gráficas, mediante a utilización correcta dos instrumentos clásicos de debuxo. - Aplicar axeitadamente os recursos xeométricos dispoñibles para a representación de obxectos. - Saber interpretar e comprender correctamente a representación de obxectos tridimensionais mediante vistas diédricas. - Empregar axeitadamente a normativa xeral de debuxo industrial na representación de pezas. - Saber utilizar un programa de CAD para representacións en dúas dimensións, adquirindo certo grao de destreza. Programa. 1. O DEBUXO COMO LINGUAXE DA INDUSTRIA. 2. INSTRUMENTOS DE DEBUXO 3. NORMATIVA BÁSICA 4. NORMATIVA BÁSICA 5. INTRODUCIÓN AOS SISTEMAS DE REPRESENTACIÓN 6. FUNDAMENTOS. REPRESENTACIÓN DO PUNTO E A RECTA 7. REPRESENTACIÓN DO PLANO 8. INTERSECCIÓNS 9. PARALELISMO E PERPENDICULARIDADE 10. DISTANCIAS 11. ABATEMENTOS, ÁNGULOS E FIGURAS PLANAS 12. XIROS 13. CAMBIOS DE PLANOS DE PROXECCIÓN 14. REPRESENTACIÓN DE SUPERFICIES. POLIEDROS 15. SUPERFICIES RADIADAS 16. SISTEMAS AXONOMÉTRICOS. PERSPECTIVA ISOMÉTRICA 17. PERSPECTIVA CABALEIRA 18. INTRODUCIÓN AO CAD

6 3 3

19. COMANDOS BÁSICOS DE DEBUXO DE ENTIDADES 20. AXUDAS AO DEBUXO 21. COMANDOS BÁSICOS DE MODIFICACIÓN DE ENTIDADES. I 22. COMANDOS BÁSICOS DE MODIFICACIÓN DE ENTIDADES. II 23. COTA ASISTIDA POR ORDENADOR 24. CAPAS, BLOQUES E ATRIBUTOS 25. REPRESENTACIÓN MEDIANTE O SISTEMA DE VISTAS 26. PRINCIPIOS XERAIS DE COTA 27. CORTES Bibliografía:

- Manual de normas UNE en Dibujo Técnico. Normas generales. Tomo 3.. Aenor. Aenor. Madrid. - Dibujo: Ejercicios resueltos de selectividad. Badiola de Miguel, A., Gutiérrez Pellón, F.J.. Donostiarra. San Sebastián. - Geometría Descriptiva aplicada. Tomos I e II. Bermejo Herrero, M.. Urmo. Sevilla - Geometría descriptiva. Clérigo Pérez...[ e outros ]. Asociación de investigación. León. - Ejercicios de Dibujo Técnico I., resueltos y comentados. Cobos Gutiérrez, C., Del Río, M.G.. Tebar Flores. Albacete - Trazados de Dibujo geométrico. Dibujo Técnico I. Corbella Barrios, D.. El autor. Madrid. - Dibujo Industrial. Félez, J., Martínez, M. L.. Síntesis. Madrid. - Expresión Gráfica. Fernández Sora Alberto. Mira editores - Axonometrias. Ferrer Muñoz, J. L.. Paraninfo. Madrid. - Autocad 2002. Frey, D.. Anaya multimedia. Madrid - Dibujo Técnico I. ( primeira parte). Gomis Martí, J. M.. E.T.S.I.I.- U. P. Valencia, - Sistemas de representación. Sistema Diedrico. Tomo I. González García, V., López Poza, R., Nieto Oñate, M. Texgraf. Valladolid. - Geometría Descriptiva. González Monsalve, M. Palencia Cortés, J. Utrera Grafitrés. Sevilla. - Trazado Geométrico. González Monsalve, M. Palencia Cortés, J. Utrera Grafitrés. Sevilla. - Iniciación al sistema diedrico. Parte instrumental.Gonzalo Gonzalo, J. Donostiarra. San Sebastián. - Prácticas de Dibujo Técnico. Rotulación Industrial. Gonzalo Gonzalo, J. Donostiarra. San Sebastián. - Prácticas de Dibujo Técnico. Gonzalo Gonzalo, J. Álvarez Bengoa, V. y otros. Donostiarra. San Sebastián. - Ejercicios de Geometría Descriptiva. Izquierdo Asensi, F. Dossat. Madrid. - Geometría Descriptiva. -24 edición ampliada. Izquierdo Asensi, F. Paraninfo. Madrid. - Geometría Descriptiva, superior y aplicada. Izquierdo Asensi, F. Dossat. Madrid. - Dibujo Técnico de Ingeniería y Arquitectura. Normativa. Lozano Apolo, G.. Gráficas Summa, S.A. Oviedo. - Fundamentos geométricos del Dibujo Técnico. Nieto Oñate, M. Arribas González, J., Reboto Rodríguez, E. U. Valladolid. Serv. de publicaciones - Problemas originales propuestos en exámen. Oti Velasco, J. ETSICCP de Santander. - Geometría superior: conocimientos básicos para el estudio de la geometría descriptiva. Palancar Penella, M. Gráficas Topacio. Madrid. - Expresión Gráfica en la Ingeniería. Introducción al Dibujo Industrial. Pérez Díaz, J. L., Palacios Cuenca. Prentice Hall. Universidad Carlos III de Madrid. - 50 ejercicios de Expresión Gráfica. Láminas de enunciados y de soluciones.. Pérez Díaz, J. L., Palacios Cuenca, S.. Bellisco, E. Técnicas y Científicas. Madrid - Guía del dibujante proyectista en electrónica. Raskhodoff, N. Gustavo Gili. Barcelona.

- Curso de Dibujo Geométrico y Croquización. Rodríguez de Abajo, F. J., Álvarez Bengoa, V. Marfil S.A. Alcoy. - Dibuix tècnic. Sánchez Gallego, Juan A., Villanueva Bartrina, Lluis. Ediciones UPC - Sistema diedrico, 200 problemas tipo, comentados y resueltos. Santisteban Requena, A.. Norma. Madrid. - Geometría Descriptiva y sus aplicaciones. Tomos I, II e III. Taibo Fernández, A.. Tebar Flores. Madrid. - Autocad 2002 avanzado. Tajadura Zapirain, J.A. López Fernández, J. McGraw-Hill. Madrid.

Profesora: Mercedes Insua Cabanas

106 D Métodos Informáticos ©2

Descrición. Conceptos básicos informáticos aplicados á Enxeñaría. Sistemas operativos. Fundamentos da programación. Obxectivos: Adquirir coñecementos básicos de arquitectura de ordenadores. Manexar un sistema operativo de ampla difusión. Manexar un folla de cálculo e unha linguaxe de programación. Adquirir habilidades para a implantación de algoritmos de cálculo técnico. Realizar cálculos técnicos coas ferramentas anteriores. Programa: TEORIA 1. - Fundamentos de hárdware 2. - Fundamentos de sóftware 3. - Conceptos sobre sistemas operativos. Os ss.00. windows 4. - Conceptos sobre ficheiros e bases de datos 5. - Conceptos sobre cad/cam/cae/cim 6. - Conceptos sobre redes de ordenadores 7. - Pascal I. Estrutura dun programa. Variables. Operadores. Entradas e saídas 8. - Pascal II. Estruturas de control e diagramas de fluxo 9. - Pascal III. Matrices e rexistros PRACTICAS 1. - Prácticas co WINDOWS 2. - Prácticas cun WORD 3. - Prácticas con Internet 4. - Prácticas con EXCEL 5. - Prácticas de PASCAL Bibliografía:

· Estructura de computadores y periféricos / Martinez Duran e outros / RAMA · Estructura y tecnología de computadores i / Cerrada Somolinos e outros / UNED ·Conceptos de informática / Peter Bishop / Anaya Multimedia ·Programacion en turbo pascal / Joyanes Aquilar, Luis / Macgraw Hill ·Pascal y Turbopascal. Un enfoque practico / Joyanes Aguilar ·Excel 2000 paso a paso ·Calquera manual de usuario de Windows / Microsoft

Profesor: César A. Vidal Feal

4.5 1.5 3

107 D Química ©1

Descrición. Estruturas da materia. Reaccións químicas. Aplicacións dos principios químicos a problemas de Enxeñaría. Control analítico da contaminación e toxicidade de produtos industriais. Obxectivos: Achegar ao futuro Enxeñeiro Técnico os fundamentos de Química necesarios

6 3 3

para a súa formación, unindo o carácter básico-científico e o sentido de aplicación técnica. O alumno: - Revisará os conceptos e unificará os coñecementos previos que permitan o desenvolvemento axeitado da materia. - Dominará os cálculos termoquímicos e a interpretación de magnitudes termodinámicas base de cálculos enerxéticos máis complexos que realizará en materias posteriores da titulación. - Interpretará de forma teórica a estrutura electrónica dos átomos como base para a comprensión da estrutura molecular e do enlace químico. - Relacionará as propiedades das substancias e o tipo de enlace presente. - Estudará o equilibrio químico, interpretará os factores que inflúen no equilibrio de sistemas gasosos, lembrará os conceptos fundamentais implicados no equilibrio ácido-base, e tratará con profundidade os equilibrios redox base dos temas seguintes. - Estudará os principais tipos de pilas voltaicas e electrolíticas, explicando os procesos de electrodeposición. - Revisará os factores que favorecen os procesos de corrosión, tratando os métodos empregados na protección de metais. - Coñecerá as metalurxias específicas do sodio, magnesio, aluminio, ferro e cobre, como unha aplicación dos procesos redox. - Aclarará o concepto de reacción química nuclear, diferenciando entre procesos de radioactividade natural e artificial, e explicando dentro desta a fisión e fusión nuclear. - Abordará o estudo dos coñecementos xerais da química orgánica que lle permitan achegarse a unha área da química que se poden atopar no exercicio da súa actividade profesional. Programa: Programa de clases teóricas. Tema 1. Conceptos químicos fundamentais - A Química ciencia da materia - Número atómico, número másico e isótopos - Masas atómicas e moleculares - Número de Avogadro. Concepto de mol - Fórmulas químicas - Ecuacións químicas: estequiometría - Disolucións: expresión da concentración Tema 2. Termodinámica química - Conceptos básicos de Termodinámica - Primeiro principio da Termodinámica. Enerxía interna - Entalpía e ecuacións termoquímicas. Lei de Hess - Calorimetría - Segundo principio da Termodinámica. Entropía - Enerxía libre de Gibbs. Espontaneidade das reaccións químicas Tema 3. Estrutura atómica e propiedades periódicas - Modelo atómico de Bohr - Modelo mecanocuántico do átomo - Distribución dos electróns nos átomos - Estrutura electrónica e sistema periódico - Propiedades periódicas Tema 4. Enlace químico - Introdución ao enlace químico: tipos de enlace - Enlace iónico - Enlace covalente - Enlace metálico - Forzas intermoleculares Tema 5. Equilibrio químico I. - Conceptos xerais - Equilibrios en fase gasosa. Constante de equilibrio - Principio de Le Chatelier - Equilibrios ácido - base - Concepto de pH - Ácidos fortes e débiles

- Bases fortes e débiles Tema 6. Equilibrio químico II - Equilibrios de oxidación - redución - Número de oxidación. Axuste de reaccións redox - Pilas voltaicas - Potenciais normais - Espontaneidade das reaccións redox - Ecuación de Nernst Tema 7. Aplicacións tecnolóxicas da electroquímica - Pilas voltaicas - Pilas comerciais: pilas primarias e acumuladores - Pilas electrolíticas - Electrólise. Leis de Faradio - Electrodeposición Tema 8. Corrosión e protección de metais - Concepto de corrosión. Clasificación dos procesos de corrosión - Susceptibilidade dos metais - Heteroxeneidades electroquímicas - Protección de metais contra a corrosión - Corrosión mariña - Corrosión atmosférica Tema 9. Metalurxia e química dos metais - Os metais na natureza - Procesos metalúrxicos - Metalurxia de metais específicos: sodio, magnesio, aluminio, ferro e cobre. - Aliaxes Tema 10. Química nuclear - Estrutura e estabilidade dos núcleos - Radioactividade natural - Transmutación nuclear - Reaccións nucleares: fisión e fusión nuclear - Aplicacións da radioactividade Tema 11. Química orgánica I - Características xerais dos compostos orgánicos - Grupos funcionais e nomenclatura - Isomería: concepto e clasificación - Principais tipos de reaccións orgánicas Tema 12. Química orgánica II - Hidrocarburos alifáticos - Hidrocarburos aromáticos - Produtos orgánicos de interese industrial: o petróleo Programa de clases prácticas de laboratorio - Preparación de disolucións e valoracións ácido-base - Rendemento dunha reacción química - Calor de reacción - Determinación do contido en cobre nunha mostra - Ácidos fortes e débiles - Reaccións redox - Electrodeposición - Electrólise - Destilación - Síntese e propiedades de polímeros Bibliografía: • TEORÍA. - CHANG: "Química". Editorial: Interamericana. Editorial: Mc Graw - Hill. 7ª Edición. 2002. - EBBING, D.: “Química General”. Editorial: Mc Graw - Hill. 5ª Edición, 1997. - ESTEBAN, S. e NAVARRO, R.: "Química General". Editado pola UNED, Madrid 2000. - MAHAN B.M., MYERS R.J.: "Química. Curso universitario". Editorial Addison-Wesley Iberoamericana. 4ª Ed. 1990. - MASTERTON, W.L.; HURLEY, C.N.: "Química. Principios y Reacciones".

Editorial: Thomson. 2003. - PAZ, M.; CASTRO, F. e MIRO, J.: "Química I". Editado pola UNED, Madrid, 1995. - RUÍZ, A.; POZAS, A.; LÓPEZ, J. e GONZÁLEZ, MªB.: “Química General”. Editorial: Mc Graw – Hill. 1994. - WHITTEN, DAVIS, PECK : “Química General”. Editorial: Mc Graw – Hill, 5ª edición, 1998. • PROBLEMAS. - SIENKO: "Problemas de Química". Editorial: Reverté, 1993. - VINAGRE F., VAZQUEZ DE MIGUEL L.M.: "Fundamentos y problemas de química". Editorial: Alianza, 2ª Ed., 1996. - WILLIS: "Resolución de Problemas de Química General". Editorial: Reverté.1995 • FORMULACIÓN. - PETERSON: "Formulación y Nomenclatura Química Inorgánica". Ediciones y Distribuciones Universitarias.1993 - PETERSON W.R.: "Formulación y nomenclatura Química Orgánica". EUNIBAR-Editorial Universitaria de Barcelona.1996 - QUIÑOA, E. e RIGUERA, R.: "Nomenclatura y representación de los compuestos orgánicos". Editorial: MC Graw-Hill, 1996. PÁXINA WEB. http://eup.cdf.udc.es Na sección correspondente ao Departamento de Química inclúense exercicios de autoavaliación dos conceptos básicos de Química necesarios para o seguimento da materia. Profesora: M.ª Victoria González Rodríguez

109 D Inglés Técnico Naval I ©2

Descrición. Inglés orientado á Enxeñaría. Gramática. Sintaxe. Técnicas de comprensión lectora. Programa: Tema 1. Nouns. Tema 2. Pronouns - Indefinite pronouns Tema 3. Determiners -Both, either, neither Tema 4. Adjectives Tema 5. Comparison Tema 6. Adverbs of duration: Still" yet" already" Tema 7. Prepositions Tema 8. Verb Tema 9. Conditional Clauses Tema 10. Relative clauses Tema 11. Estafe clauses Tema 12. Purpose and reason clauses Tema 13 Result clauses Tema 14 Contrast clauses Tema 15. Manner clauses Tema 16. Cohesión: Making connections in speech and writing Temas de lectura: 1. Shipyards and shipbuilding 2. Classification Societies 3. Ship subdivision. Positions on board 4. Ship design 5. Mariner Engineering 6. Types of ships 7. English for Scientific and Technical Purposes. Bibliografía: Manuais:

6 3 3

- "English for Information Technology". - Michael Brooks and Francois Lagoutte. Ed. Alhambra, Madrid 1993. - "English Computing". - Erich Glendinnging and John Meswan. Ed. Longman, 1996. - "English for Electronics". I. Alvarez de Mon, Mª. A. Lerchundi, P. Moreno. - "English for Science and Technlogy-Nuclears". Ed. McGraw-Hill, 1993. - "English in Mechanical Engineering". - Erich Glendinning. Ed. Oxford. M.P. 1984. - "General Engineering". -C.M. and Johnson. Ed. Cassell, 1988. - "Scientific and Technical English". Dv. Jarollav Vaclavik. Ed. Zurich, 1989. Revistas: - "Computer Graphics and Applications". Ed. Computer society. - "Design Engineering". Produced by B.P.C. Magazines - "Industrial Electronics". P. The I.E.E.E. Industrial Electronic Society. California. - "Computing designer for electronic engineer managers" Ed. Pen Well - Westford. (Ma) Dicionarios: - Diccionario Español -Inglés. Ed. Grijalbo, Barcelona. - Diccionario Politécnico -Federico Beigheder Atiens. Ed. Diaz de Santos -Madrid. - Diccionario Enciclopédico de Términos Técnicos. Ed. McGraw - Hill. N. York. - Oxford Dictionary of current Idiomatic English. O.N.P. Oxford. - Diccionario de Términos Económicos, Financieros y Comerciales. - E. Alcaraz Varó and Brian Huges. Ed. Ariel, Barcelona. Morfosintaxe: - Collins Cobuild, Harpercollins Publishers. London 1991 - "English Grammar". - Thomson and Mortinet. Oxford University Press, 1975. - "Fonética funcional Inglesa - José Merino e Ana Marino. KK. Anglo -Didáctica, Madrid, 1990. - "English Grammar". -Digby Beaumant and Colin Grauger. Ed. Heinemann, Oxford 1991. - The New Cambridge English Course. Ed. Cambridge. M.P. 1990 Profesora: Piar Fernández Bellón

Optativas recomendadas ©1: 554 y ©2503/527 9

SEGUNDO CURSO

201 T Resistencia de Materiais ©2

Descrición. Resistencia de materiais. Sistemas estruturais mariños. Programa. TEMA 1. Xeneralidades e definicións TEMA 2. Tracción-compresión isostática TEMA 3. Cortadura TEMA 4. Tracción-compresión hiperestática TEMA 5. Transformacións de esforzos e deformacións. Circulo de Mohr. Aneis e depósitos a presión. TEMA 6. Torsión. TEMA 7. Flexión. Diagramas TEMA 8. Flexión. Tensións TEMA 9. Flexión. Deformacións TEMA 10. Flexión hiperestática TEMA 11. Solicitudes compostas TEMA 12. Columnas esveltas. Empeno TEMA 13. Potencial interno. Teoremas enerxéticos. TEMA 14. Accións dinámicas TEMA 15. Cálculo plástico

6 3 3

Bibliografía: - Ferdinan P. Beer: MECANICA DE MATERIALES. McGraw-Hill E. Russell Johnston, Jr. - Luis Ortiz Berrocal: RESISTENCIA DE MATERIALES. McGraw-Hill - José A. González Taboada: TENSIONES Y DEFORMACIONES EN MATERIALES ELÁSTICOS, Universidade de Santiago - S. Timoshenko: RESISTENCIA DE MATERIALES. Espasa-Calpe - Joseph Edward Shigley: APPLIED MECHANICS OF MATERIALS. McGraw-Hill - Miguel A. Sanz Gonzalez: CALCULO ESTRUCTURAL. - Angel Gonzalez Alonso: ELASTICIDAD Y RESISTENCIA DE MATERIALES. Problemas resoltos de ESTRUTURAS - William A. Nash: RESISTENCIA DE MATERIALES. McGraw-Hill Teoría e problemas resoltos

Profesor: Ramón Martínez Ogando

202 T Equipos e Servizos ©1

Descrición. Sistemas de condución e regulación dos fluídos. Ventilación e climatización. Instalacións frigoríficas. Medios de carga e descarga. Outros sistemas. Programa. Tema 1. INTRODUCIÓN O mar, a súa relevancia e considerandos ante as demandas que xeran na Enxeñaría Naval. Descrición xeral do buque, tipoloxías e equipos e servizos fundamentais. Regras e regulamentos que afectan os equipos e os servizos dos buques. Organismos internacionais, as administracións, sociedades de clasificación etc., que teñen que ver coa Construción Naval. Tema 2. SISTEMAS VARIOS Sistemas de acceso: escalas, escaleiras, pranchas, plataformas, pasamáns, amuradas e candeeiros. Portas, zapóns. Sistemas de luz e de ventilación natural: portelos, ventás, instruídas e mangueirotes. Toldos. Defensas. Tangóns. Luces e marcas de navegación. Tema 3. SISTEMA DE CARGA E DESCARGA Enxarcia e arboradura. Paus, plumas e grúas. Enxarcia firme e de labor. Enxarcia: vexetal, sintética e metálica. Aparellos. Distintos sistemas de manobra. Tema 4. VENTILACIÓN O benestar ambiental e especificacións contractuais. Ventiladores, tipos e características. Calculo de capacidades de sistemas de ventilación (cámara de máquinas propulsoras, cámara de xeradores, adegas de carga e RO-RO, Sistema ISO 8861). Perdas de carga en condutos. Calculo de condutos, dimensionado. Exemplos Tema 5. REFRIXERACIÓN Illamento térmico. Maquinas frigoríficas e fluídos refrixerantes. Diagramas psicrométricos. Adegas frigoríficas e gambuzas. Fontes de auga fría. Calculo de capacidade frigorífica de bodegas e gambuzas. Exemplos. Tema 6. AIRE ACONDICIONADO: Sistemas de A.A. Esixencias contractuais. Calculo de cargas térmicas. Calculo segundo ISO. Refrixeración sen humidificación. Refrixeración con humidificación. Calefacción. Exemplos. Bibliografía: - AFONSO DE AMORIN DOMÍNGUEZ, M. (2001). Bombas: aislamiento – calefacción y Ventilación: refrigeración aire acondicionado. Ferrol EUP - AFONSO DE AMORIN DOMÍNGUEZ, M. (1997). Construcción Naval I. Santiago. Tórculo. - ASOCIACIÓN DE INGENIEROS NAVALES. (1985) Encuentros Tecnológicos de la Construcción Naval. Madrid – AINE. - BAQUERIZO PARDO, M. Electricidad aplicada al buque. Madrid. Publicación do FEIN - COMINGES AYUCA, J. L. (19 ). Maquinas Auxiliares: apuntes de 5º curso de

6 4.5 1.5

la ETSIN. Madrid. Publicación do ETSIN. - CRESPO RODRÍGUEZ, R. (1979) Vocabulario de Construcción Naval. Madrid. FEIN. Asociación de Ingenieros Navales. - CHORRO ONCINA, R. (1987). Construcción Naval. Publicación do ETSIN - CURSO DE INGENIERÍA DEL FRIO (1º.1989. MURCIA). Curso de ingeniería del frio. Madrid. A. Madrid Vicente. - FUMADÓ ALSINA, J. L. (1996). Climatización de edificios. Barcelona. Ediciones del Sarbal. - GARCIA DONCEL RODRIGUEZ, B. (1972). Teoría del Buque. Tomos I, II e III. Cádiz. El autor. - GODINO GIL, C. (1956). Teoría del Buque y sus aplicaciones. Tomos I e II. Barcelona. Gustavo Gili. - LUNA MAGLIOLI, A. (19 ). Apuntes de proyectos (Buques y Sistemas de Pesca). Madrid. Publicación do ETSIN. - MARTINEZ – HIDALGO Y TERAN, J. Mª. dir. (1988). Enciclopedia General del mar. Editorial Garriga S.A. - MICO BARBA, F. (1978). Introducción a la Pesca Marítima. Publicación do ETSIN. Madrid. - MORENO ARENAS, V. Motores de combustión interna. Madrid. Publicación do ETSIN. - MOYA BLANCO, C. (1976). Equipos y Servicios. Publicación do ETSIN. Madrid. - NÚÑEZ BASAÑEZ, JOSE F. (1984) Apuntes sobre buques pesqueros. Publicación do ETSIN - PINACHO Y BOLAÑO – RIVADENEIA, F. J. (19 ). Buques y Sistemas de Pesca. Publicación do ETSIN. - RASE, H. F. (1973). Diseño de tuberías para plantas de proceso. Madrid. H. Blume. - SEALT, J.A. (19 ). Teoría del buque. Madrid. Publicación do ETSIN. - VICTORIA MEIZOSO, J. R. (1995). Principios de ingeniería naval. Santiago. Tórculo Profesores: Manuel Afonso de Amorin Dominguez e Jesús R. Vitoria Meizoso

203 T Máquinas Auxiliares ©2

Descrición. Elementos e máquinas auxiliares. Programa: Tema 1. - Bombas e exectores Tema 2. - Compresores Tema 3. - Ventiladores Tema 4. - Introdución á transmisión de calor Tema 5. - Intercambiadores de calor Tema 6. - Condensadores Tema 7. - Plantas destiladoras Tema 8. - Depuradoras Tema 9. - Tanques desaireadores Tema 10. - Sistemas de combustible Tema 11. - Sistemas de refrixeración Tema 12. - Mecanismo de goberno Bibliografía: - Calor y frío industrial. UNED. 1990 - Instalaciones frigoríficas. Ed. Marcombo 1984 - Principios de refrigeración. Ed. Continental 1985 - Problemas de flujo de fluidos. Ed. Limusa 2000 - Mecánica de fluidos y máquinas hidráulicas. UNED 1976 - Turbomáquinas térmicas. ETSII. 2001 Profesor: Enrique Juan García-Bustelo García

4.5 3 1.5

204 T Mecánica Técnica ©1

Descrición: Mecánica. Aplicación á Enxeñaría da estática, cinética e dinámica.

6 4.5 1.5

Programa. UD1- Álxebra vectorial UD2-Centros de gravidade UD3-Momentos de inercia UD4-Estática de partículas e do sólido UD5-Estruturas articuladas e vigas UD6-Cables flexibles UD7-Rozamento UD8-Traballos virtuais UD9-Cinemática de partículas UD10-Cinética de partículas (2ª Lei de Newton) UD11-Cinética de partículas (Enerxía e cantidade de movemento) UD12-Cinemática do sólido (Movemento plano) UD13-Cinemática do sólido (Mov. ar.punto fixo e Movem. Xeral) UD14-Cinética do Sólido (Movem. plano) UD15-Cinética do Sólido (Movem. ar.punto fixo e Movem.Xeral) Bibliografía: Apuntamentos do profesor - Mecánica Vectorial para Ingenieros -Beer&Johnston - Mecánica -E.Belda - Estática y Dinámica -J.L.Meriam - Mecánica Vectorial -Louis Brand - Calculo Integral Aplicado a la Física y Técnica -P.Puig Adam. . Profesor: Emilio Lage Vellon

205 T Termodinámica Técnica Descrición. Procesos termodinámicos. Máquinas e motores térmicos. Combustión. Transmisión de calor. Obxectivos. - Desenvolver nos estudantes a conciencia física dos fenómenos da transferencia e da transformación da enerxía e a súa análise. - Inducir á compresión das leis fundamentais que gobernan a transferencia e transformación da enerxía. - Presentar metodoloxías practicas para resolver problemas, con énfase en problemas reais de termodinámica aplicada á súa profesión. - Preparar o estudantes para a practica profesional ou o posgrao. Programa. PRIMEIRO CUADRIMESTRE -TEMA 1. INTRODUCIÓN. Sistemas termodinámicos. Propiedades. Estados. Procesos. Equilibrio. -TEMA 2. PRIMEIRO PRINCIPIO DA TERMODINÁMICA. Enerxía dun sistema. Enerxía mecánica. Transferencia de enerxía mediante calor e traballo. Balance de enerxía de sistemas pechados. Análise enerxética de ciclos. -TEMA 3. PROPIEDADES DUNHA SUBSTANCIA PURA. Relación p-v-T. Valores das propiedades termodinámicas. A relación p-v-T para gases. O modelo de gas ideal -TEMA 4. ANÁLISE EXERXÉTICA DE SISTEMAS abertos. Conservación da masa para un volume de control. Conservación da enerxía para un volume de control. Análise de volumes de control en estado estacionario. Análises transitorias. -TEMA 5. O SEGUNDO PRINCIPIO DA TERMODINÁMICA. ENTROPÍA. Formulacións do segundo principio. Procesos reversibles e irreversibles. Corolarios do segundo principio para os ciclos termodinámicos. Medidas do rendemento máximo para ciclos produtores e consumidores de traballo. O ciclo de Carnot. -TEMA 6. ANÁLISE EXERXÉTICA. Exerxía. Balance de exerxía para sistemas pechados. Exerxía de fluxo. Balance de exerxía para volumes de control. Eficiencia exerxética.

9 6 3

-TEMA 7. RELACIÓNS TERMODINÁMICAS PARA AS SUBSTANCIAS COMPRESIBLES. Ecuacións de estado. Funcións termodinámicas de dúas variables independentes. Relacións a partir de diferenciais exactas. Relacións termodinámicas que inclúen a entropía, a enerxía interna e a entalpía. Outras relacións termodinámicas. SEGUNDO CUADRIMESTRE -TEMA 8. CICLOS DE VAPOR PARA A PRODUCIÓN DE TRABALLO. O ciclo de Rankine. Melloras no rendemento de ciclo de Rankine. Ciclos binarios. Coxeración. Análise enerxética e exerxética dos ciclos de vapor. -TEMA 9. CICLOS DE GASES PARA A PRODUCIÓN DO TRABALLO. O Ciclo Otto de aire-estándar. O ciclo Diesel de aire-estándar. O ciclo mixto de aire-estándar. O ciclo de Bryton de aire estándar. Melloras ao ciclo de Bryton. Ciclo combinado turbinar de gas-turbina de vapor. Fluxo estacionario en canos e difusores. -TEMA 10. SISTEMAS DE REFRIXERACIÓN E BOMBA DE CALOR. Refrixeración por compresión de vapor. Sistemas en fervenza e refrixeración multietapa. Refrixeración por absorción. Bomba de calor. Sistemas de refrixeración con gas. -TEMA 11. MESTURAS NON REACTIVAS DE GASES IDEAIS E SICROMETRÍA. Descrición da mestura. Relacións p-v-T en mesturas de gases ideais. Ou H, S para mesturas de gases ideais. Principios básicos de sicrometría. Aplicación da conservación da masa e da enerxía aos procesos sicrométricos. A Temperatura de saturación adiabática e de bulbo húmido. Diagramas sicrométricos. Procesos sicrométricos. -TEMA 12. MESTURAS REACTIVAS E COMBUSTIÓN. O proceso de combustión. Conservación da enerxía nos procesos reactivos. Temperatura adiabática de lapa. Entropía absoluta e terceiro principio da termodinámica. Células de combustible. Exerxía química. Eficiencia exerxética dos sistemas reactivos. Bibliografía:

- Termodinámica Técnica. Editorial Reverte. M.J. Shapiro, H.N. Moran -Termodinámica. Editorial Mc Graw Hill. Kennet Wark, Donald E. Richards -Termodinámica Lógica y Motores Térmicos. Editorial Ciencia 3. José Aguera Soriano

Profesor: José Ramón Calvo Díaz

206 D Electrotecnia e Electrónica Naval Descrición. Compoñentes e circuítos electrónicos. Teoría de circuítos e fundamentos de maquinaría eléctrica.

9 4.5 4.5

207 D Mecánica de fluídos ©2

Descrición. Aplicacións de dinámica de fluídos á Enxeñaría. Programa. UD1-Propiedades básicas dos Fluídos UD2-Forzas de presión UD3- Pulo e estabilidade UD4-Análise dimensional UD5-Ensaios con modelos UD6-Conceptos de movemento de fluídos UD7-Ecuacións de Euler e Bernouilli UD8-Ecuación da enerxía UD9- Ecuación da cantidade de movemento UD10-Medicións de presión, velocidade e caudal UD11-Perdidas en canalizacións UD12-Aplicacións con bombas centrifugas UD13-Canalizacións en serie e en paralelo UD14-Propulsión e gabes UD15-Ecuacuación de momento cantidade de movemento. en Rodete de bomba

6 3 3

centrifuga Bibliografía: Apuntamentos dos profesores indicados - Mecánica de Fluídos y Hidráulica -Ronald V. Giles ( Shaum 's) - Mecánica de Fluídos -Frank M. White - Mecánica de Fluídos -Victor L. Streeter Profesor: Emilio Lage Vellon e Indalecio Seijo Jordán

208 D Debuxo Naval e Técnicas de CAD ©1

Descrición. Debuxo técnico de propulsión e servizos. Ampliación do deseño por computador. Programa. TEMA 1 NORMALIZACIÓN. XENERALIDADES. 1.1 Normalización: fins 1.1.1 Aplicación ao debuxo técnico 1.2 Normas UNE, ISO e outras 1.3 Números normais: series de Renard 1.3.1 Aplicacións TEMA 2 ESCALAS, FORMATOS, LIÑAS E ESCRITURA normalizada 2.1 Escalas normalizadas 2.2 Formatos 2.2.1 Dimensións 2.2.2 Denominacións 2.2.3 Cadros de rotulación e pregado 2.3 Liñas normalizadas: clases, espesores e aplicacións 2.4 Escritura normalizada 2.4.1 Clases 2.4.2 Alturas 2.4.3 Aplicacións TEMA 3 PRINCIPIOS DE REPRESENTACIÓN 3.1 Xeneralidades 3.2 Principios de representación 3.2.1 Primeiro diedro 3.2.2 Terceiro diedro 3.2.3 Paso dun sistema a outro 3.3 Elección de vistas necesarias 3.4 Vistas principais 3.5 Vistas auxiliares 3.6 Aplicacións TEMA 4 CORTES E SECCIÓNS 4.1 Xeneralidades 4.2 Planos de corte 4.2.1 Corte por un plano 4.2.2 Corte por dous planos paralelos 4.2.3 Corte por planos sucesivos 4.2.4 Corte por dous planos concorrentes 4.3 Seccións abatidas con ou sen desprazamento 4.4 Medios cortes 4.5 Cortes locais 4.6 Disposición de seccións sucesivas 4.7 Raiados 4.8 Aplicacións TEMA 5 ANOTACIÓN 5.1 Principios xerais 5.2 Método de anotación 5.2.1 Elementos de anotación 5.2.2 Liñas auxiliares de cota, liñas de cota e de referencia 5.2.3 Inscrición das liñas de cota 5.3 Disposición e inscrición das cotas 5.3.1 Anotación en serie

6 3 3

5.3.2 Anotación a partir dun elemento común 5.3.3 Anotación por coordenadas 5.3.4 Anotación combinada 5.4 Indicacións especiais 5.4.1 Cordas, arcos, ángulos e radios 5.4.2 Elementos equidistantes 5.4.3 Elementos repetitivos 5.4.4 Chafráns e abelanados 5.4.5 Outras indicacións 5.5 Indicación de niveis 5.5.1 Niveis sobre vistas e cortes verticais 5.5.2 Niveis sobre vistas en planta e cortes horizontais 5.5.3 Niveis en planos de situación TEMA 6 BOSQUEXOS 6.1 Xeneralidades 6.1.1 Definición 6.2 Tipos de bosquexo 6.2.1 Bosquexo de ideación ou deseño de novos produtos 6.2.2 Bosquexo do natural 6.3 Materiais necesarios e aparatos de medida 6.4 Tipos e trazado de liñas 6.5 Bosquexo de: 6.5.1 Círculos 6.5.2 Arcos 6.5.3 Cadrados e rectángulos 6.6. Bosquexo en proxección diédrica 6.6.1 Orde de execución 6.7. Bosquexo isométrico 6.7.1 Prismas 6.7.2 Elipses 6.7.3 Cilindros 6.7.4 Orde de execución 6.8 Aplicacións 6.8.1 Bosquexo de novos deseños ou ideación 6.8.2 Bosquexo do natural 6.8.2.1 Conxuntos e despezamentos 6.8.2.2 Montaxe 6.8.2.3 Estoupados 6.8.2.4 Esquemas TEMA 7 INDICACIÓNS DOS ESTADOS SUPERFICIAIS NOS DEBUXOS 7.1 Obxecto e campo de aplicación 7.2 Símbolos utilizados 7.3 Indicacións engadidas aos símbolos 7.4 Disposición das especificacións 7.5 Indicacións nos debuxos 7.6 Observacións importantes TEMA 8 TOLERANCIAS 8.1 Introdución. Definicións 8.2 Tolerancia dimensional 8.3 Tolerancia xeométrica: forma. Orientación. Posición Oscilación 8.4 Formas de indicar as tolerancias TEMA 9 CONXUNTOS E DESPEZAMENTOS 9.1 Conceptos de debuxo de conxunto e de despezamento 9.2 Referencia dos elementos, listaxe de pezas 9.3 Numeración de planos, clasificación 9.4 Normas de trazado 9.5 Aplicacións TEMA 10 REPRESENTACIÓN SIMPLIFICADA 10.1 Signos convencionais de remaches e parafusos 10.2 Representación simbólica de unións soldadas en planos 10.3 Representación simplificada de resortes

10.4 Signos convencionais para engrenaxes 10.5 Representación simplificada de roscas e pezas roscadas 10.6 Representación simplificada de canalizacións 10.6.1 Representación ortogonal 10.6.2 Debuxo isométrico 10.6.3 Aplicacións Bibliografía: DEBUXO INDUSTRIAL Bibliografía recomendada - NORMAS UNE – EN - ISO - AENOR. Normalización y Certificación. Conceptos Básicos. Aenor, Madrid, 1.991 - AENOR. Dibujo Técnico. Normas básicas. Aenor, Madrid, 1.999 - BERTOLINE- WIEBE- MILLER- MOHLER. Dibujo en Ingeniería y Comunicación Gráfica. 2ª Edición. Mc Graw Hill, Méjico, 1999. - FELEZ MINDÁN, J. Dibujo Industrial. Síntesis, Madrid, 1996 - GIESECKE FREDERICK E. Dibujo Técnico. Editorial Limusa, Méjico, 1992- GONZALO GONZALO, J. Croquización. Donostiarra, San Sebastián, 1.987 - LUZADDER, W.Fundamentos de Dibujo en Ingeniería. Prentice-Hall. Méjico, 1.994 - RODRÍGUEZ DE ABAJO. F.J. Curso de Dibujo Geométrico y Croquización Donostiarra. San Sebastián, 1.992 - RODRÍGUEZ DE ABAJO, F. J. Dibujo Técnico. Donostiarra. San Sebastián, 1.984 Complementaria - AURIA APILLUELO, J. M. Dibujo Industrial. Conjuntos y Despieces. Paraninfo. Madrid, 2.000 - COMPANY, P. Dibujo Normalizado. Servicio de Publicaciones de la U. P. de Valencia, 1.997 - EQUIPO TÉCNICO EDEBÉ. Dibujo: Técnicas de Expresión Gráfica I. Equipo EPS. Zaragoza. Edebé. Barcelona, 1.988 - GONZÁLEZ MONSALVE, M. Normalización Industrial. Los autores. Sevilla, 1.973 - GONZALO GONZALO, J. Cortes, Secciones y Roturas. Donostiarra. San Sebastián, 1.986 - GONZALO GONZALO, J. Rotulación Industrial. Donostiarra. San Sebastián, 1.987 - HERNANZ BLANCO J. L. Curso de Dibujo Técnico. Fondo Editorial de Ing. Naval. Madrid, 1.980. - LADERO ORDÓÑEZ, R. Técnicas de Expresión Gráfica. FP1-1º- Delineación Donostiarra. San Sebastián, 1.985. - LADERO ORDÓÑEZ, R. Técnicas de Expresión Gráfica. FP1-2º- Delineación Industrial Donostiarra. San Sebastián, 1.986. - LADERO ORDÓÑEZ, R. Técnicas de Expresión Gráfica. FP2-1º- Delineación Donostiarra. San Sebastián, 1.987. - LADERO ORDÓÑEZ, R. Técnicas de Expresión Gráfica. FP2-2º- Edificios y Obras Industriales Donostiarra. San Sebastián, 1.987. - LADERO ORDÓÑEZ, R. Técnicas de Expresión Gráfica. FP2-3º- Delineación Edificios y Obras Industriales Donostiarra. San Sebastián, 1.975 - LADERO ORDÓÑEZ, R. Técnicas gráficas. Tomos I e II. Donostiarra. San Sebastián, 1.986 - SALDAÑA ALBILLOS, M. Dibujo Técnico I: 60 ejercicios resueltos Servicio de Publicaciones ETSII Madrid, 1.992 - SANDOVAL GARCÍA, A. Dibujo: Curso selectivo. El autor. Santander, 1.963. Profesor: Jose Ramón Souto López

209 D Deseño de Servizos ©2

Descrición. Deseño dos sistemas do buque. Esquemas. Dimensionamento.

4.5 1.5 3

Programa. Tema 1. SISTEMAS DE CANALIZACIÓNS Xeneralidades. Servizos de propulsión: combustible, lubricación, hidráulico, refrixeración, vapor e aire. Servizos de seguranza: achique, lastre, contra incendios, baldeo, aireacións e sondas. Servizos de habilitación: calefacción, ventilación, augas. Cálculos e disposicións. Servizos de explotación: carga e descarga. Tema 2. CANALIZACIÓNS, VÁLVULAS E ACCESORIOS: Diferentes tipos e clase de canalización, a súa utilización, unión e montaxe a bordo. Probas. Válvulas, tipos e usos. Accesorios. Soportes. Tema 3. SISTEMA DE AMARRE E FONDEO: Descrición do sistema de amarre e fondeo. Áncoras, cadeas, cables e estachas. Molinetes e cabrestantes. Caixas de cadeas. Escobéns, estopores e bozas. Elementos auxiliares ao amarre e fondeo. Sistemas de remolque. Regulamentacións. Cálculo e disposicións (numeral de equipo) Tema 4. SISTEMA DE CONTRAINCENDIOS Mecánica do lume e clases de incendios. Axentes extintores de incendios e as súas aplicacións. Equipos de prevención, detección e extinción de incendios. Atmosferas explosivas, desgasificación e inertización de tanques. Normas e regulamentacións. Tema 5. SISTEMAS DE SALVAMENTO Abandono de buque. Medios individuais: aros, guíndolas, chalecos e traxes de supervivencia. Medios colectivos: aparatos flotantes, balsas e botes. Estibas e pescantes. Cálculo e disposicións. Normativa e regulamentos. Tema 6. HABILITACIÓN Tipoloxías, características e distribución. Pontes de goberno. Camarotes e outros espazos, cociñas, aseos, gambuzas, pañois. Iluminación e insonorización. Cálculo e disposicións. Normas e regulamentación. Tema 7. BOMBAS. INSTALACIÓNS DE BOMBEO Tipos de Bombas. Bombas centrifugas curvas Q-H. Aspiración das bombas e NPSH. Selección de bombas. Magnitudes principais. Perdidas de carga. Bombas de carga e contraincendios. Calculo diámetros de canalizacións. Tanques hidróforos. Exemplos. Bibliografía:

- AFONSO DE AMORIN DOMÍNGUEZ, M. (2001). Bombas: aislamiento – calefacción y Ventilación: refrigeración aire acondicionado. Ferrol E.U.P. - AFONSO DE AMORIN DOMÍNGUEZ, M. (1997). Construcción Naval I. Santiago. Tórculo. - ASOCIACIÓN DE INGENIEROS NAVALES. (1985) Encuentros Tecnológicos de la Construcción Naval. Madrid – AINE. - BAQUERIZO PARDO, M. Electricidad aplicada al buque. Madrid. Publicación del FEIN - COMINGES AYUCA, J. L. (19 ). Maquinas Auxiliares: apuntes de 5º curso de la ETSIN. Madrid. Publicación del ETSIN. - CRESPO RODRÍGUEZ, R. (1979) Vocabulario de Construcción Naval. Madrid. FEIN. Asociación de Ingenieros Navales. - CHORRO ONCINA, R. (1987). Construcción Naval. Publicación del ETSIN - CURSO DE INGENIERÍA DEL FRIO (1º.1989. MURCIA). Curso de ingeniería del frió. Madrid. A. Madrid Vicente. - FUMADÓ ALSINA, J. L. (1996). Climatización de edificios. Barcelona. Ediciones del Sarbal. - GARCIA DONCEL RODRIGUEZ, B. (1972). Teoría del Buque. Tomos I, II y III. Cádiz. El autor. - GODINO GIL, C. (1956). Teoría del Buque y sus aplicaciones. Tomos I y II. Barcelona. Gustavo Gili. - LUNA MAGLIOLI, A. (19 ). Apuntes de proyectos (Buques y Sistemas de Pesca). Madrid. Publicación del ETSIN. - MARTINEZ – HIDALGO Y TERAN, J. Mª. dir. (1988). Enciclopedia General del mar. Editorial Garriga S.A. - MICO BARBA, F. (1978). Introducción a la Pesca Marítima. Publicación del ETSIN. Madrid. - MORENO ARENAS, V. Motores de combustión interna. Madrid.

Publicación del ETSIN. - MOYA BLANCO, C. (1976). Equipos y Servicios. Publicación del ETSIN. Madrid. - NÚÑEZ BASAÑEZ, JOSE F. (1984) Apuntes sobre buques pesqueros. Publicación del ETSIN - PINACHO Y BOLAÑO – RIVADENEIA, F. J. (19 ). Buques y Sistemas de Pesca. Publicación del ETSIN. - RASE, H. F. (1973). Diseño de tuberías para plantas de proceso. Madrid. H. Blume. - SEALT, J.A. (19 ). Teoría del buque. Madrid. Publicación del ETSIN. - VICTORIA MEIZOSO, J. R. (1995). Principios de ingeniería naval. Santiago. Tórculo.

Profesores: Jesús R. Victoria Meizoso / Manuel Afonso de Amorin Dominguez

Optativas recomendadas (©1 529/555/557 e ©2 518/552) Libre configuración

6 12

TERCEIRO CURSO

301 T Instalacións de Vapor e Turbinas de Vapor e Gas Descrición. Caldeiras. Turbinas de vapor e de gas. Reactores nucleares e deseño de cámaras de máquinas. Bibliografía:

1. Uso eficiente de energía en calderas y redes de fluido. Madrid, IDAE: Instituto para la Diversificación y Ahorro de la Energía, 1988. SIGNATURA: BR TR 22 2. AENOR. Calderas. Madrid, AENOR, 1993. SIGNATURA: BR TR 29 3. Alonso Valle, F. La seguridad en calderas. Madrid, Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo, 1996. SIGNATURA: BR TR 12 4. Márquez Martínez, M. Combustión y quemadores. Barcelona, Marcombo, 1989. SIGNATURA: BR TR 27 ; AGOTADO

Profesor: Manuel Piñón Quiñonero

9 6 3

302 T Motores de Combustión Interna ©1

Descrición: Maquinaria Diésel. Propulsión eléctrica. Deseño de cámara de máquinas. Programa: Tema 1. - Introdución termodinámica ao estudo dos MCI Tema 2. - Evolución histórica dos MCI Tema 3. - Ciclos ideais e reais Tema 4. - Traballo e potencia Tema 5. - Termoquímica da combustión Tema 6. - Métodos para a renovación da carga enerxética nos MCI Tema 7. - Sobrecarga nos MCI Tema 8. - Sistemas de arranque e inversión da marcha Tema 9. - Análise cinemática e dinámica dos MCI Tema 10. - Bancos de proba: análise dos diferentes parámetros obtidos no motor Tema 11. - Propulsión eléctrica Bibliografía: - Design of propulsion and electric power generation system 2002 - Teoría de los motores térmicos. Ed. Alsina 1989 - Motores de combustión interna. Ed. Continental 1982

4.5 1.5 3

- Motores de combustión interna. Fundamentos. Ed. UPV. 1993 - Termodinámica lógica y motores térmicos. Ed. Ciencia 1993 - Máquinas para la propulsión de buques. Ed. Universidad de A Coruña 2001 - Marine Diesel Engines. Ed. Doug Woodyard. 1999 - Internal Combustion Engine. Fundamentals. Ed. McGraw-Hill 1998 - Prácticas de motores de combustión. Ed. UPV. 2001 - Diseño de maquinaria. MacGraw-Hill 2000 Profesor: Enrique Juan Garcia-Bustelo Garcia

303 T Proxectos e Regulamentación de Propulsión e Servizos ©2

Descrición. Proxectos. Metodoloxía, organización e xestión. Regulamentación aplicable a buque e artefactos off-shore. Programa. Tema I.- Presentación e bibliografía Tema II.- Terminoloxía, abreviacións e símbolos Tema III.- Introdución histórica A) Sistemática do proxecto Tema IV.- Sistemática do proxecto dun buque Tema V. - Factores que inflúen no proxecto Tema VIN. - Requirimentos do cliente -1 Tema VII.- Requirimentos do cliente -2 Tema VIII.- Proxecto preliminar - Dimensionamento - 1 Tema IX.- Proxecto preliminar - Dimensionamento - 2 Relación entre as dimensións principais. Tema X.- Proxecto preliminar - Estimación do peso en rosca Tema XI. - Proxecto preliminar - Estimación da capacidade de carga Tema XII.- Elección do equipo propulsor, liñas de eixos e hélice e dos equipos de manobrabilidade, leme e empuxadores transversais. Tema XIII.- Proxecto preliminar - Disposición xeral do buque Tema XIV.- Proxecto preliminar - Habilitación - Situación e disposición Tema XV.- Proxecto de contrato B) REGULAMENTACIÓN Tema XVI.- As sociedades de clasificación. Tema XVII.- O arqueo dos buques pola regra 2.ª Tema XVIII.- Convenio Internacional sobre liñas de carga, 1966. Tema XIX.- O Convenio Internacional SOAS 1974 Tema XX. - Instalacións de máquinas e eléctricas. Parte C e D do capítulo II-1 do Convenio SOAS. Tema XXI. - Capítulo II-2 do convenio SOAS. “Construción - Prevención, detección e extinción de incendios" Tema XXII.- Capitulo III do Convenio SOAS, “Dispositivos e medios de salvamento Tema XXIII.- Capitulo IV do Convenio SOAS, “Radiocomunicacións" Tema XXIV.- Capitulo V do Convenio SOAS, “Seguranza da navegación". Tema XXV.- Capitulo VII do convenio SOAS, “Transporte de mercadorías perigosas" Tema XXVI.- Capitulo VI do Convenio SOAS, “Transporte de carga" Tema XXVII.- Normas técnicas referentes a buques que transporten produtos químicos perigosos a granel en estado. Normas técnicas referentes a buques que transportan materiais licuados a granel. Tema XXVIII.- Seguranza en buques de pasaxe de transbordo rodado. Tema XXIX.- Convenio internacional MARPOL, anexo I. – “Regras para previr a contaminación por hidrocarburos". Tema XXX.- Convenio internacional MARPOL, anexo II, “Regras para previr a contaminación ocasionada por substancias nocivas liquidas transportadas a granel". Convenio internacional MARPOL anexo III, “Regras para previr a contaminación ocasionada por substancias prexudiciais transportadas por mar en vultos". Convenio internacional MARPOL anexo IV, “Regras para previr a contaminación ocasionada polas augas sucias dos buques". Tema XXXI- Real decreto 1837/2000 do 10 de novembro. Regulamento de

7.5 4.5 3

inspección e certificación de buques civís. Tema XXXII.- Buques pesqueiros. Tema XXXIII.- Buques de recreo. Bibliografía: - El Proyecto de Buque Mercante F.E.I.N. Varios Autores - Elements of Ship Design Munro-Smith - Practical Ship Design Editorial Elsevier D.Watson - Artigos de revistas técnicas ( Enseñaría Naval, rotación etc) Textos oficiais: - Lei de P.e M.M.; decretos; convenios internacionales; regulamentos; circulares da DXMM. Profesor: Santiago Martín Criado

304 T Tecnoloxía Mecánica e Soldadura ©1

Descrición: Máquinas. Ferramentas. Mecanismos. Tolerancias. Técnicas e procesos mecánicos. Métodos e procedementos de soldadura na construción naval e off-shore. Técnicas de soldadura e unión. Sistemas de aseguramento da calidade na industria naval. Programa: TECNOLOXÍA MECÁNICA E MECANISMOS: ANÁLISE DOS DESPRAZAMENTOS. ANÁLISE DE VELOCIDADES. CENTROS INSTANTÁNEOS DE VELOCIDADE. ANÁLISE DE ACELERACIÓNS. TECNOLOXÍA DE ENGRENAXES. TRENS DE ENGRENAXES DE EIXOS PARALELOS. METROLOXÍA DIMENSIONAL. SISTEMA ISO DE AXUSTES E TOLERANCIAS. O MECANIZADO DE METAIS. COMPOSICIÓN DAS FERRAMENTAS DE CORTE. PROCESOS DE MECANIZADO CON ARRANQUE DE LABRA. PROGRAMACIÓN DE CONTROL NUMÉRICO NAS MÁQUINAS FERRAMENTAS. SOLDADURA: PROCESOS DE CORTE. SOLDADURA POR COMBUSTIÓN. SOLDADURA POR ARCO MANUAL CON ELECTRODOS REVESTIDOS E APLICACIÓNS. SOLDADURA POR ARCO UMERXIDO, SOLDADURA POR ELECTROESCORIA E AS SÚAS APLICACIÓNS. SOLDADURA POR ARCO BAIXO GAS PROTECTOR CON ELÉCTRODO NON CONSUMIBLE E APLICACIÓNS. SOLDADURA POR ARCO BAIXO GAS PROTECTOR CON ELÉCTRODO CONSUMIBLE E APLICACIÓNS. SOLDADURA POR RESISTENCIA ELECTRICA E APLICACIÓNS. SOLDADURA POR EXPLOSIÓN, FEIXE DE ELECTRÓNS E LÁSER. INTRODUCIÓN Á SOLDABILIDADE E APLICACIÓNS. DEFECTOLOXIA DAS UNIÓNS SOLDADAS. CALIDADE E INSPECCIÓN NAS CONSTRUCIÓNS SOLDADAS. Bibliografía TECNOLOXÍA MECÁNICA: - Teoría de máquinas y mecanismos. Shigley y JJ Uciker. Ed. Mc Graw Hill - El mecanizado moderno. Sandvik. - Metrología dimensional. Aenor. - Manual de control numérico de máquinas herramienta. Fagor.. SOLDADURA: - Welding handbook I, II y III. Aws. - Manual de soldadura. Ed. Prentice Hall. Aws. - Soldadura de los aceros. Reina Gómez. - Las soldaduras técnicas y control. Seferian, d. - Tecnología y técnica de los procesos de soldadura. Rodríguez Salgado. Profesor: Jaime Couce Fernández e Fernando Casanova Rivas

7.5 4.5 3

305 T Sistemas Hidráulicos e Pneumáticos ©1

4.5 1.5 3

Descrición. Sistemas hidráulicos e pneumáticos. Programa:

1. Introdución e fundamentos da Oleopneumática 2. Compoñentes e representación dos sistemas oleopneumáticos 3. Válvulas direccionais 4. Válvulas antirretorno 5. Válvulas reguladoras de presión 6. Válvulas reguladoras de caudal 7. Bombas hidrostáticas, compresores e motores oleopneumáticos 8. Máquinas hidráulicas de pistóns 9. Actuadores lineais 10. Acumuladores hidráulicos e a súa aplicación 11. Descrición e fundamentos da Técnica de Mandos 12. Estrutura dos sistemas pneumáticos aplicados aos procesos de

fabricación, manipulación e montaxe Bibliografía: Publicados polo Servizo de Reprografía e da autoría do profesor:

- 9 cadernos de Oleohidraúlica que abarcan o temario da materia - Manual de Simbología Neumática e Hidráulica - Vademécum de neumática - Cuaderno de problemas - Manual de prácticas de Hidráulica - Manual de prácticas de Pneumática - Manual de prácticas de Electroneumática - Manual de prácticas de Electrohidraúlica - .

Ademais: - ‘Fundamentos y componentes de la Oleohidraúlica. Training

hidráulico. Compendio 1. Mannesmann Rexroth, 1991. - ‘Manual de Oleohidraúlica Industrial’. Vickers Systems, 1993. - I.M.I. Norgren, S.A. ‘Cálculo y diseño de circuitos en aplicaciones

neumáticas’. Marcombo, 1998. - SMC International Training. Neumática. Paraninfo 2000.

Profesor: Javier Bouza Fernández

306 T Sistemas Eléctricos e Electrónicos do Buque Descrición. Compoñentes e circuítos electrónicos. Análise de circuítos en réxime permanente e transitorio. Máquinas eléctricas utilizadas a bordo do buque. Automatización do buque. Deseño e análise estática e dinámica da rede eléctrica a bordo. Sistemas de comunicación e navegación. Equipos auxiliares da navegación. Programa: Parte I Máquinas eléctricas Tema 1. - Xeneralidades sobre máquinas eléctricas Tema 2. - Transformadores Tema 3. - Alternadores e motores síncronos Tema 4. - Motores asíncronos Tema 5. - Máquinas de corrente continua Parte II Emprego e selección da enerxía eléctrica no buque Tema 6. - A electricidade no buque. Regulamentacións Tema 7. - Definición da instalación Parte III Planta xeradora Tema 8. - Balance eléctrico Tema 9. - Elección de xeradores Tema 10. - Características dos grupos electróxenos Tema 11. - Grupo e instalacións de emerxencia Parte IV Distribución da enerxía eléctrica Tema 12. - Cadros de distribución Tema 13. - Cables eléctricos

10.5 6 4.5

Parte V Instalacións de forza Tema 14. - Características e selección dos motores eléctricos Tema 15. - Equipos de control Parte VI Instalacións de iluminación Tema 16. - A iluminación no buque Parte VII Sistemas de comunicacións e de navegación Tema 17. - Comunicacións interiores e sistemas de alarmas Tema 18. - Servizos auxiliares á navegación Tema 19. - Sistemas electrónicos de navegación Parte VIII Varios Tema 20. - Automatización da planta eléctrica. Bibliografía:

- "Sistemas Eléctricos y Electrónicos del Buque".- Apuntes de texto del Profesor de la asignatura José L. Bouza Collado - "Tratado Práctico de Electrotecnia".- Tomo II. Máquinas Eléctricas. Jesús Rapp Ocariz. - "Máquinas Eléctricas" Rafael Sanjurjo Navarro - "Máquinas de corriente alterna". Juan María Ortega Plana e José Ramírez Vázquez - "Problemas resueltos de Electrotecnia". A. Fouille - "Problemas de Electrotecnia". Tomo II. Máquinas Eléctricas. Jesús Fraile Mora - "Teoría y Problemas de Máquinas Eléctricas y Electromecánicas". Syed A. Nasar - "Lecciones de Electricidad Aplicada al Buque". Manuel Baquerizo Pardo - "Práctica de Electricidad en la Marina". G.O.Watson - "Marine electrical equipment and practice". H. D. McGeorge

Profesor: José Luis Bouza Collado

307 D Administración e Organización de Empresas Navais ©2

Descrición. Economía xeral e administración de empresas navais. Organización e disposición de estaleiros. Produción, planificación. Obxectivos. -Estudo e exposición da orixe e da evolución histórica da empresa, así como analizar as distintas formas xurídicas que pode adoptar. Ofrecer unha visión xeral sobre a natureza, o contido e a finalidade do traballo dun directivo, analizando as súas principais funcións. -Introdución á ciencia contable para que o alumno coñeza o seu mecanismo ou o seu funcionamento. -Estudo das principais vías de financiamento dunha empresa. -Estudar e aplicar os procedementos de análise de proxectos de investimento. Programa. Tema 1. A empresa e o empresario Tema 2. Clases de empresas Tema 3. Fundamentos de administración Tema 4. A planificación Tema 5. A organización Tema 6. A dirección e o control Tema 7. Contabilidade financeira Tema 8. Contabilidade de custos Tema 9. O investimento na empresa Tema 10. O financiamento da empresa Tema 11. A función comercial Bibliografía: - "Cómo comprar mejor"; Juan Pérez-Carballo y Veiga. Ed: IMPI. - "La decisión de invertir"; Angel Pérez-Carballo y Veiga, Felipe Monge Zamorano. Ed: IMPI. - "Cómo interpretar un balance"; Jose A. Fernández Eléjaga, Ignacio Navarro

7.5 4.5 3

Viota. Ed: Deusto. - "Contabilidad para dirección"; F. Pereira, E. Ballarín y otros.Ed: Eunsa. - "Principios de Gestión Financiera"; Angel y Juan Pérez-Carballo, Eugenio Vela Sastre. Ed: Alianza Universidad Textos. - "Administración"; David R. Hampton. Ed: McGraw-Hill. - "Diagnóstico financiero de la empresa"; Eduardo Fondevilla Roca. Ed: Vicens-Vives. - "Estados Contables"; Salvador Carmona, Francisco Carrasco. Ed: McGraw-Hill. - "Análisis de estados financieros"; Jesús Urías Valiente. Ed: McGraw-Hill. - "Derecho Civil y Mercantil"; Vicente del Valle Zaragoza, Manuela Zaragoza Segura. Ed: McGraw-Hill Profesores: Sonia Bouza Fernández e Ramón García Díaz

310 D Proxecto Fin de Carreira ©2

Descrición. Elaboración dun proxecto fin de carreira como exercicio integrador.

6 - 6

Optativas recomendadas (507/509/514/519/521/511/516/517/523/533/537/538) Libre configuración

6

12

NOTA: © materia cuadrimestral

Cód. OPTATIVAS Créditos Teórico Práctico

503 Ampliación de Química ©2

Descrición. Estado de agregación da materia. Equilibrios químicos. Cinética química. Obxectivos. - Completar os conceptos químicos desenvolvidos na materia "Química" - Presentar unha introdución química a algúns materiais de interese tecnolóxico - Mostrar unha visión xeral da problemática ambiental - Achegar ao alumno os coñecementos necesarios para completar unha formación química básica que lle axude a se enfrontar ao resto das materias da carreira e a resolver con seguranza os aspectos químicos dos problemas que se lle formulen durante o desenvolvemento da súa actividade profesional Programa. Tema 1. Estados de agregación da materia. I Tema 2. Estados de agregación da materia. II Tema 3. Disolucións. Propiedades das disolucións Tema 4. Cinética Química Tema 5. Materiais de interese tecnolóxico Tema 6. Química ambiental Bibliografía.

- http:// eup.cdf.udc.es Sección correspondente ao Departamento de Química. - "Química" Chang R. Mc Graw-Hill, Madrid 2002. - "Química General" Whitten K.W., Davis R.E., Peck M.L. Mc Graw-Hill, Madrid 1998. - "Química Ambiental" Baird C. Reverté, Barcelona 2002. - "Problemas de Química" Sienko M.J., Reverté, Barcelona 1993. - "Resolución de problemas de Química General" Willis C.J. Reverté, Barcelona 1995.

Profesores: Elia Alonso Rodríguez, Julia Pérez Iglesias, Victoria González Rodríguez

4.5 3 1.5

507 Autómatas Programables ©1

Descrición. Programación de autómatas. Programa:

4.5 3 1.5

1.Introdución ao control industrial 2. Deseño de automatismos combinacionais e secuenciais 3. Arquitectura interna do autómata 4. Ciclo de funcionamento do autómata 5. Configuración do autómata 6. Sensores e actuadores 7. Interfaces de entrada / saída. 8. Norma IEC1131. Linguaxes de programación 9. Obxectos de linguaxe PL7 10. Hárdware do TSX37 11. Programación do autómata mediante linguaxe de contactos. 12. GRAFCET 13. Implantación guía GEMMA 14. Comunicacións

Bibliografía: - “Autómatas programables” Josep Balcells. Ed. Marcombo. - “Autómatas programables” A. Porras / A. P. Montanero. Ed. McGraw-Hill - “Desarrollo de sistemas secuenciales” Rodríguez Mata. Ed. Paraninfo - “Sistemas electrónicos digitales” Enrique Mandado. Ed. Marcombo. - “Sistemas Digitales” Tocci. Ed Prentice Hall - “Manual de Referencia PL7Micro/Junior/Pro. Descripción detallada de las Instrucciones y Funciones”.TLX DR PL7 40S spa V4.0. Tomos 1, 2 y 3. - “Autómatas TSX Micro. Manual de puesta en marcha”.TSXDM3733S. - “Programable Controllers- Part 3: Programming Languages, International Electrotechnical Comisión, IEC 1131-3”, 1993 - “Circuitos y sistemas digitales” García Sánchez y otros. Ed. Tebar Flores. - “Automatización. Problemas resueltos con autómatas programables” Pedro Pomera. Ed. Paraninfo.

Profesor: Andrés J. Piñón Pazos

508 Debuxo Industrial I Descrición. Bosquexo e anotación. Representacións particulares. Sistemas europeo e americano.

4.5 3 1.5

509 Debuxo Industrial II © 1

Descrición. Deseño industrial avanzado asistido por ordenador.

4.5 3 1.5

510 Deseño e Cálculos de Servizos do Buque Asistido por Ordenador Descrición. Linguaxes informáticas utilizadas no cálculo e no deseño de servizos do buque. Sóftware de aplicación.

4.5 3 1.5

511 Oferta e Contratación de Buques ©2

Descrición. Distintos sistemas comerciais de contratación e proxectos do buque.

4.5 3 1.5

512 Buques e Sistemas de Pesca ©2

Descrición. Sinalización dos sistemas de pesca, mellora destes, así como dos sistemas ópticos da industria pesqueira.

4.5 3 1.5

513 Plantas de Proceso Off-shore Descrición. Instalacións de refinado e produción flotantes. Distintos tipos de estruturas destas.

4.5 3 1.5

514 Deseño e Construción de Artefactos Off-shore ©1

Descrición. Innovacións da Enxeñaría off-shore. Buques específicos. Deseño e proxectos dentro desta Enxeñaría. Programa:

4.5 3 1.5

Capítulo 1. - A industria off-shore. Introdución. Resumo histórico Capítulo 2. - A exploración de depósitos petrolíferos submarinos. Introdución Desenvolvemento dun depósito submarino off-shore. A exploración. Perforación de exploración. A produción de petróleo. Capítulo 3. - Plataformas mariñas de exploración. Plataformas somerxibles. Plataformas semisomerxibles. Plataformas autoelevables. Buques de perforación. Barcazas de perforación Capítulo 4. - Plataformas fixas de produción de petróleo. Plataformas "jacket" Plataformas de patas tensoras. Plataformas articuladas. Plataformas susceptibles de ceder. Plataformas de gravidade Capítulo 5. - Unidades móbiles de traballos off-shore. Plataformas grúa. Plataformas de tendido de canalización. Plataformas semisomerxibles de traballos. Buques de subministración. Capítulo 6. - Outros produtos da industria off-shore. Construcións modulares. Plantas industriais flotantes. Elementos estruturais. Unidades de produción submarina. Outras construcións flotantes. Grandes instalacións e equipamentos. Transformacións. Capítulo 7. - Equipos en plataformas mariñas de perforación. Piso de perforación. Torre de perforación. Drawworks. Chigre de perforación. Unión xiratoria e mesa motora. Servizo de lamas. BOP Stack. Válvula de seguranza do pozo. Compensadores de movementos. Disposicións do equipamento. Áncoras e fondeo. Varios. Bibliografía:

- A PRIMER OF OILWELL DRILLING Autor : Ron Baker. Editorial : PETROLEUM EXTENSION SERVICE – THE UNIVERSITY OF TEXAS AT AUSTIN. USA) - AN INTRODUCTION TO MARINE DRILLING. Autor : Malcolm Maclachlan Editorial : DAYTON´s (UK) - THE TECHNOLOGY OF OFF-SHORE DRILLING COMPLETION AND PRODUCTION. EditorIAL : ETA SEMINARS (USA) - CODIGO PARA LA CONSTRUCCION Y EL EQUIPO PARA UNIDADES MOVILES DE PERFORACION MAR ADENTRO. Editorial : Organizacion Marïtima Internacional. - Reglamento MOBILE OFFSHORE DRILLING UNIT. Editorial : AMERICAN BUREAU OF SHIPING - OFF-SHORE INSTALLATION PRACTICE. Autor : Crawford. Edita : LRS - APUNTAMENTOS DA MATERIA Autor: profesor da materia - FONDO EDITORIAL DE “OILFIELD PUBLICATIONS Ltd.” (UK)

Profesor: Manuel Afonso de Amorin Domínguez

515 Buques de Guerra ©2

Descrición. Arquitectura dos buques de guerra. Modernización e novos sistemas operativos nos buques de guerra actuais.

4.5 3 1.5

516 Sistemas Óleo Pneumáticos Avanzados ©2

Descrición. Automatización mediante equipos óleo pneumáticos

4.5 3 1.5

517 Reparacións Navais ©2

Descrición. Planificación e xestión do mantemento de buques. Reparacións e melloras do carenado.

4.5 3 1.5

518 Tecnoloxía dos Materiais Compostos ©2

Descrición. Compoñentes. Novos materiais. Características e ensaios. Programa: 1.1. - MATERIAIS compostos. 1.2. - INTERACCIÓNS MATRIZ-REFORZO 1.3. - COMPOSTOS DE MATRIZ METÁLICA 1.4. - COMPOSTOS DE MATRIZ CERÁMICA 1.5. - COMPOSTOS DE MATRIZ POLIMERA

4.5 3 1.5

2. - APLICACIÓNS DOS MATERIAIS COMPOSTOS 2.1. - COMPOSTOS ESTRUTURAIS 2.2. - COMPOSTOS PARA RECUBRIMENTOS PROTECTORES 2.3. - TECNOLOXÍAS PARA MATERIAIS compostos 2.4. - COMPORTAMENTO EN SERVIZO 2.5. - DESEÑO INDUSTRIAL CON MATERIAIS COMPOSTOS Bibliografía:

- Strong A. B., "Fundamentals of Composites Manufacturing: Materials, Methods, and Applications", Society of Manufacturing Engineers, Michigan (1989). - Matthews F. L., Rawlings R. D., "Composite Materials: Engineering and Science", Chapman and Hall, London (1994). - Michaelli W., Wegener M., Begemann M., "Tecnología de los composites/ plásticos reforzados". Hanser Editorial, Barcelona (1992). - Bor Z. Jang, "Advanced Polymer Composites: Principles and Applications", American Society for Metals, OH (1994). - Akovali G., "The Interfacial Interactions in Polymeric Composites", Kluwer Academic Publishers, Dordretch (1993). - Paipetis S. A., Papanicolaou G. C., "Engineering Applications of New Composites", Omega Scientific, Oxon (1988). - Pendleton R. L., Tuttle M. E., "Manual on Experimental Methods for Mechanical Testing of Composites", Elsevier Applied Science, London (1989). - Lubin G., "Handbook of Composites", Van Nostrand Reinhold, N. Y. (1982). "Engineered Materials Handbook", Vol 1. "Composites", American Society of Metals, OH (1987). - Islam M. J., Wallace W., Kandeil A. Y., "Artificial Composites for High Temperature Applications", Noyes Data Corporation, New Jersey (1985). - Harris B., "Engineering composite Materials", Institute of Metals, London (1986). - Noton B. R., "Composite Materials in Engineering Design", American Society for Metals, OH (1973). - Oleeski, "SPI Handbook of Technology and Engineering of Reinforced Plastic/Composites", Society of the Plastics Industry, Van Nostrand Reinhold, N. Y. (1976). - Chanda M., Roy S. K., " Plastics Technology Handbook", 2ª Ed., Marcel Dekker, N. Y. (1993). - Miles D. C., Briston J. H., "Polymer Technology", Chemical Publishing, New York (1979). - Chanda M., Roy S. K., "Plastics Technology Handbook", Marcel Dekker, New York (1992). - Cheremisinoff N. P., "Handbook of Polymer Science and Technology", Marcel Dekker, New York (1989). - Bicerano J., "Prediction of Polymer Properties", Marcel Dekker, New York (1993). - Schneberger G. L., "Adhesives in Manufacturing", Marcel Dekker, New York (1983). - Frados J., "Plastics Engineering Handbook", Van Nostrand Reinhold, New York (1976). - Dubois J. H., John F. W., "Plastics", Van Nostrand Reinhold, New York (1974). - Crawford R. J., "Plastics Engineering", Pergamon Press, Oxford (1987). - Seymour R. B., "Polymers for Engineering Applications", ASM, Ohio (1987). - Legge N. R., Holden G., Schroeder H. E., "Termoplastic Elastomers. A Comprehensive Review", Hanser Publishers, Munich (1987). - Roberts A. D., "Natural Rubber Science and Technology", Oxford University Press, Oxford (1988). - McColm I. J., "Ceramic Science for Materials Technologists", Leonard Hill, N. Y. (1983).

Profesor: Fernán Gómez Filgueiras

519 Ensaios non Destrutivos ©1

Descrición. Técnicas de ensaios de materiais. Mediante probas de carácter non destrutivo.

4.5 3 1.5

Programa: 5.5.1. - CONTROL E XESTIÓN DA CALIDADE NA INDUSTRIA 5.5.2. - MECÁNICA DE FALLAS, O DESEÑO E OS END Mecánica de fracturas, deseño e os END Distribución de tensións e concentración de tensións Fractura estético e dinámica Fisuración súbita e controlada Factores que inflúen no proceso de fractura 5.5.3. - DEFECTOS E ANISOTROPÍA NAS PEZAS Defectos nas pezas fundidas Defectos debidos a tratamentos térmicos Defectos debidos aos procesos de manufactura Defectos en pezas forxadas Defectos en pezas soldadas 5.5.4. - ENSAIOS NON DESTRUTIVOS EN MATERIAIS E PEZAS 1. - ENSAIOS NON DESTRUTIVOS. APLICACIÓNS 2. - RADIOGRAFA INDUSTRIAL. FUNDAMENTOS TECNOLÓXICOS Fontes de radiación Exame radiográfico Instrumental e instalacións 3. - ULTRASÓNS. FUNDAMENTOS TECNOLÓXICOS Instrumental e instalacións Técnicas de inspección Análise e aplicacións 4. - MÉTODOS ELECTROMAGNÉTICOS. FUNDAMENTOS Instrumental e instalacións Partículas magnéticas. Partículas electrizadas Detección de gretas e outras heteroxeneidades 5. - LÍQUIDOS PENETRANTES. FUNDAMENTOS Instrumental e instalacións Líquidos penetrantes Inspección e aplicacións 5.5.5. - ENSAIOS TECNOLÓXICOS NON DESTRUTIVOS 1. - ANÁLISE DE TENSIÓNS E DEFORMACIÓNS Lacas fráxiles Fotoelasticidade Extensometría mecánica e eléctrica 2. - ANÁLISE TÉRMICA ESTRUTURAL. FUNDAMENTOS Instrumental e instalacións. Métodos de inspección Termografía diferencial. Puntos quente Análise e aplicacións 3. - ANÁLISE MODAL. FUNDAMENTOS TECNOLÓXICOS Métodos de análise Parámetros modais Tipos de bandas de excitación Medios tecnolóxicos. Procesamento e análise modal Aplicacións industriais dos ensaios modais Profesor: Fernan Gómez Filgueiras

520 Inglés Técnico Avanzado Naval Descrición. Análise morfosintáctica. Fonética. Prácticas de conversación.

6 1.5 4.5

521 Deseño de Propulsores Mariños Descrición. Deseño avanzado de hélices e outros sistemas de propulsión.

4.5 3 1.5

522 Instalacións Eléctricas Descrición. Deseño de instalacións. Aparamenta. Proteccións.

6 3 3

523 Facturación de Enerxía Eléctrica ©2

Descrición. Facturación en AT e BT. Complementos. Equipos de medida.

6 3 3

Programa: - Lexislación básica, terminoloxía usada.

-Facturación a tarifa: tarifas binómicas en AT e en BT e os seus diferentes tipos, formulacións, algoritmos de cálculo e complementos que os afectan. -Produción en réxime especial: criterios de facturación, primas e complementos. -Acometidas eléctricas: calculo dos dereitos acometida, de verificación e fianza. -Mercado liberalizado de compra-venda da enerxía eléctrica: funcionamento e facturación.

Bibliografía:

- Lexislación vixente sobre tarificación. (fotocopias dos BOE para o efecto) -Normas particulares de empresa subministradora de Unión Fenosa. -Regulamentos electrotécnicos en BT e en AT. -Curso de introdución ao mercado da electricidade, publicado por OMEL. -Facturas particulares achegadas por terceiros para os efectos de optimización.

Profesor: Julio Aneiros Lorenzo

524 Produción de Electricidade Mediante Enerxías Alternativas Descrición. Minicentrais hidráulicas. Centrais solares. Centrais eólicas.

6 3 3

525 Inglés Técnico Naval II Descrición. Redacción e conversación en inglés técnico naval.

4.5 1.5 3

527 Enxeñaría e Xestión do Medio ©2

Descrición. Aplicación das técnicas de protección do medio. Avaliación do impacto ambiental. Análise dos riscos industriais. Obxectivos. O alumno - Situarase no contexto adecuado mediante a revisión dos conceptos e das leis que constitúen a base en que se asentan os esteos da Enxeñaría e da Xestión Ambiental. - Definirá e aplicará os conceptos básicos que se van utilizar ao longo do curso. - Fará un repaso das principais actividades industriais contaminantes, e dentro destas estudará con detalle as principais actividades contaminadoras do aire, hídricas e xeradoras de residuos perigosos. - Estudará os diferentes contaminantes de orixe industrial como as emisións, as verteduras e os residuos sólidos. - Veranse con detalle outros contaminantes máis específicos como os ruídos, as vibracións e os olores, para finalizar co estudo dos residuos perigosos e a súa implicación na contaminación do solo. - Discutirá as solucións máis axeitadas para o control das emisións atmosféricas: sistemas de captación de partículas e sistemas de eliminación de compoñentes gasosos. - Discutirá as solucións máis axeitadas para o control das verteduras industriais e os seus sistemas de tratamento. - Estudará un esquema básico de sistemas de depuración de augas EDAR. - Unha vez estudada a clasificación e composición dos RSU, veranse os distintos sistemas de tratamento: vertedura, incineración e compostaxe - Discutiranse os distintos tipos de reciclaxe e estudaranse as plantas de reciclado e de tratamento. - Entenderá a comprensión da contaminación dos solos e a dificultade dos sistemas de tratamento. - Estudará os métodos de protección contra contaminantes máis específicos mais non menos daniños como o ruído, as vibracións e os olores. Programa:

Tema I. Principios básicos 1. A industria e o medio: compromisos e beneficios - Desenvolvemento industrial e medioambiente - Accións voluntarias da industria - Beneficios da aplicación de novas tecnoloxías 2. Bases ecolóxicas aplicadas á industria - Definicións

4.5 1.5 3

- Ecosistemas e industria: impacto ambiental - A industria e a protección do medio 3. Enxeñaría ambiental e ecoloxía industrial - Aspectos ecolóxicos e humanos - Estratexias básicas da empresa - Previsións da industria Tema II. O problema ambiental na industria e na empresa - Clasificación das actividades industriais contaminantes - Actividades contaminadoras do aire - Contaminación hídrica de orixe industrial - Actividades xeradoras de residuos tóxicos e perigosos Tema III. Os contaminantes de orixe industrial - As emisións - As verteduras - Os residuos sólidos industriais - Ruído e vibracións nas zonas industriais - Os olores no medio industrial - Residuos tóxicos e perigosos - Contaminación do solo Tecnoloxías de ecoloxía industrial: control da contaminación Tema IV. Control das emisións á atmosfera - Solucións - Sistemas de captación de partículas - Sistemas de eliminación de compoñentes gasosos - Elección do sistema máis idóneo: combinación de sistemas Tema V. Control das verteduras industriais - Tratamento e mellora da calidade ambiental das verteduras industriais - Tratamento de verteduras de residuos industriais - Tratamento de lamas - Selección dos sistemas axeitados de tratamento de augas de RI - Esquema básico dun sistema de depuración de augas RU Tema VI. Tratamento dos residuos sólidos urbanos - Introdución, clasificación e composición - Xestión: fases de xestión - Vertedura - Incineración - Compostaxe - Reciclaxe: plantas de reciclado e tratamento Tema VII. Tratamento dos residuos industriais e control da contaminación do solo - Residuos sólidos industriais - Xestión de residuos tóxicos e perigosos - Control da contaminación dos solos - Sistemas de tratamento Tema VIII. Prevención e protección contra o ruído, as vibracións e os olores - Métodos de protección contra o ruído - Medidas específicas - Tratamento e control dos olores - Técnicas de control PRÁCTICAS Os créditos dedicados a prácticas dedicaranse á visión de vídeos formativos e visitas a empresas con sistemas de xestión de contaminantes. O resto de créditos os alumnos utilizaranos en revisións bibliográficas para a presentación en grupos (máximo tres) de traballos sobre calquera dos temas anteriores que terán que expoñer publicamente perante o resto dos seus compañeiros.

Bibliografía: - MARIANO SEOANEZ CALVO: “Ecología Industrial. Ingeniería

Medioambiental Aplicada a la Industria y a la Empresa”. Editorial: Mundi – Prensa. - FUNDACIÓN MAPFRE. “Manual de Contaminación Ambiental”. Editorial: Mapfre. - HERBERT F. LUND: “Manual Mc Graw – Hill de Reciclaje”. Editorial: Mc Graw – Hill.

- LA GREGA, BUCKINGHAM, EVANS: “Gestión de Residuos Tóxicos. Tratamiento, Eliminación y Recuperación de Suelos”. Editorial: Mc Graw – Hill. - RAMÓN ORTEGA. IGNACIO RODRÍGUEZ: “Manual de Gestión Medioambiental”. Editorial: Mapfre. - C.Orozco, A.Pérez, Mª. N. González, E.J. Rodríguez, J.M. Alfayate: “Contaminación Ambiental. Una visión desde la Química”. Editorial: Thomson.

Métodos de avaliación. Valorarase con 20 puntos o “traballo práctico" considerando a presentación escrita, o novidoso del, a dificultade da súa elaboración (labor de campo), a achega de datos de interese e a exposición pública, incluíndo os medios utilizados e a súa complexidade. A proba escrita (exame tipo test de 20 preguntas) valorarase sobre 10 puntos. A nota final valorarase sobre 30 puntos, sendo 15 puntos o aprobado 5. Profesor: Jesús Manuel Castro Romero

528 Corrosión: Análise e Control. Pinturas e Protección de Superficies Descrición. Corrosión: análise e control. Pintura e protección de superficies.

4.5 1.5 3

529 Física de Polímeros ©1

Descrición. Introdución á ciencia dos polímeros. Visco elasticidade. Polímeros amorfos. Polímeros cristalinos. Solucións de polímeros. Análise térmica de polímeros. Microscopía de polímeros.

6 3 3

530 Control de Procesos por Computador Descrición. Control discreto. Aplicacións.

4.5 3 1.5

531 Sistemas Electrónicos Dixitais Descrición. Control discreto. Aplicacións.

4.5 3 1.5

532 Sistemas Electrónicos de Potencia Descrición. Sensores e acondicionadores de sinal. Sistemas de adquisición de datos.

4.5 3 1.5

533 Control Electrónico de Máquinas Eléctricas ©2

Descrición. Arrincadores progresivos. Regulación de velocidade.

4.5 3 1.5

534 Regulación Automática Descrición. Sistemas de regulación automática. Servo sistemas.

4.5 3 1.5

535 Instrumentación Analítica na Enxeñaría Técnica Descrición. Introdución ás técnicas de análise instrumental. Conceptos fundamentais das técnicas analíticas de interese industrial.

4.5 3 1.5

536 Sistemas de Climatización Descrición. Calefacción. Refrixeración. Acondicionamento do aire.

4.5 3 1.5

537 Ampliación de Motores de Combustión Interna ©2

Descrición. Elementos construtivos. Equilibrado. Análise de vibracións. Programa. Curvas características que definen o comportamento dun motor de combustión interna alternativo. Relacións dimensionais nos MCIA. Análise dos factores que interveñen. Elementos construtivos. Descrición, características e análise de esforzos aos que se atopan sometidos os principais órganos do motor. O equilibrado nos motores alternativos; aplicación aos motores policilíndricos. Estudo da forza e momentos de inercia.

4.5 3 1.5

Bibliografía: - Máquinas para la propulsión de buques. Ed. UDC. 2001 - Motores de combustión interna alternativos. Ed. UPV. 1984 - The internal combustion engine in theory and practice. MIT press 1982 - Internal combustion engines. Fundamentals. Mac Graw-Hill 1988 - Introduction to internal combustion engines. SAE 1995 - Motores térmicos. Ed. Alsina 1989 Profesor: Enrique Juan Garcia Bustelo Garcia

538 Ampliación de Turbinas de Vapor e de Gas ©2

Descrición. Regulación e análise estrutural. Análise de vibracións.

4.5 3 1.5

551 Planificación dos Sistemas de Información Descrición. Bases de datos e planificación e deseño dos sistemas de información.

4.5 3 1.5

552 Introdución ás Redes de Ordenador ©2

Descrición. Topoloxías e protocolos. Sistemas operativos. Aplicacións.

4.5 3 1.5

554 Xestión de Aprovisionamento ©1

Descrición. Aprovisionamento industrial. Métodos e sistemas operativos. Xestión comercial. Obxectivos:

- Ofrecer unha visión xeral e práctica sobre a xestión de aprovisionamento. - Destacar a importancia dunha boa xestión de stocks na empresa, como fonte de melloras para esta. - Estudar e aplicar os distintos modelos ou métodos de xestión. - Dar a coñecer as principais características dos diferentes medios de transporte. - Expoñer que se entende por cadea loxística e como se establecen as relacións entre os seus compoñentes.

Programa: Tema 1.A xestión de compras e aprovisionamento Tema 2. A xestión de stocks Tema 3. Modelos de xestión de stocks Tema 4. Organización e xestión de almacéns Tema 5. Localización dos almacéns Tema 6. Medios de transporte e plataformas loxísticas Tema 7. Loxística empresarial Tema 8. Novas estratexias loxísticas Tema 9. Acordos de cooperación Bibliografía.

- "Cómo comprar mejor"; Juan Pérez-Carballo y Veiga. Ed: IMPI. - "Optimizando las compras"; R. Perrotin y P. Henschenn. Ed: Gestión 2000. - "Localización, distribución en plantas y manutención"; Joseph Vallhonrat, Albert Corominas. Ed: Productica. - "Distribución comercial"; E. Díes de Castro y J.C. Fernández. Ed: McGraw-Hill. - "Logística empresarial"; Eduardo A. Arbones Malisani. Ed: Productica. - "Transporte internacional de mercancías"; J.J. Enríques de Dios. Ed: ESIC. - "Logistica y Aprovisionamiento"; Matin Christopher. Ed: Folio.

Profesora: Sonia Bouza Fernández

4.5 3 1.5

555 Química dos Combustibles e Lubricantes ©1

Descrición. Química da combustión. Combustibles e lubricantes industriais. Programa: Tema 1. Combustión

4.5 3 1.5

- Combustión, fases da reacción de combustión. - Teoría da lapa. Condicións límites para que se produza a lapa - Parámetros da combustión. A combustión completa: reaccións de combustión e volume de aire mínimo necesario, volume de aire mínimo húmido. Exceso de aire - Cantidade e composición dos gases de combustión - Método gráfico para o cálculo rápido do aire e gases de combustión - Cálculo de exceso de aire coñecendo as porcentaxes de O2 e CO2 nos gases de combustión - Pseudo combustión oxidante. Pseudo combustión neutra. Combustión con defecto de aire - Diagramas de combustión: diagramas de Bunte, Ostwald e Keller - Combustión en leito fluído: tipos de leitos, composición. Aplicacións Tema 2. Combustibles. Combustibles sólidos e gasosos. - Definición e características principais: potencia calorífica, temperatura de combustión, residuos - Métodos de determinación do poder calorífico. PCS. PCI. Calorímetros - Combustibles sólidos: clasificación. Madeira: Composición e características - Carbóns: clasificación e composición, depósitos carboníferos, turba, lignito. Cinzas dos combustibles sólidos. Índice de carbonificación de Wieluch. - Gasificación do carbón - Combustibles gasosos: clases e propiedades, intercambiabilidade dos gases combustibles. Clasificación en función do índice de Wobbe. Tema 3. Combustibles líquidos. - Clasificacións: n.º de átomos de carbono, índice de Octano, índice de Cetano, viscosidade, temperatura de destilación - Determinación das características dos combustibles líquidos. especificacións e ensaios: densidade, viscosidade, poder calorífico, presión de vapor Reid, volatilidade, límites de inflamabilidade, punto de inflamación, residuo carbonoso, destilación, xofre, corrosión da tira de cobre, punto de embazamento, punto de obstrución de filtro frío, auga e sedimentos cinzas, punto de anilina, índice Kuop, calor específica, condutividade térmica, punto de conxelación - Correlacións entre propiedades - Toma de mostra segundo INTA150021 (ASTM D-270): mostra, aparato de toma de mostra, aparato receptor da mostra. Tema 4. Lubricantes Mecanismo da lubricación. Lubricación fluída, lubricación limítrofe. - Imperativos da lubricación. Clasificación UNE segundo a viscosidade, designación. - Características xerais dos lubricantes: propiedades físicas, superficiais, térmicas e químicas. - Ensaios para aceites de engrenaxes: Timken, catro bólas, FZG. - Aditivos: tipos de aditivos (melloradores do IV, antioxidantes-anticorrosivos-antiferruxe, deterxentes etc.). - Graxas lubricantes: definición, comportamento, clasificación polas súas compoñentes, fabricación. - Ensaios das graxas: químicos, físico-químicos e mecánicos. - Fluídos hidráulicos: características, tipos de fluídos hidráulicos, clasificación e selección. - Lubricación do motor: normas e clasificacións. Prácticas de laboratorio: - Determinación da viscosidade - Determinación do punto de inflamación e de combustión - Determinación de auga en combustibles e lubricantes - Determinación de acidez: total e mineral - Determinación da densidade Bibliografía:

- Manual técnico sobre la utilización de combustibles líquidos en la industria. Madrid. CAMPSA. - Combustibles y su combustión. Madrid. Centro de Estudios de la Energía, 1983. - Asociación de investigación industrial eléctrica. Grupos de trabajo de estudios

de explotación de centrales nucleares. Lubricantes y engrases. Madrid. ASINEL, 1985. - RODRÍGUEZ CUETO, A. Entrenamiento técnico inicial lubricantes. Shell España, 1997. - MAGÍN LAPUERTA AMIGO, JUAN JOSÉ HERNÁNDEZ ADROVE. Tecnologías de la combustión. Ed. Universidad de Castilla- La Mancha. Cuenca, 1998. - ANTHONY L. KOHAN. Manual de calderas. Ed. Mc. Graw – Hill, 2000. - A. BONHAGELO. Produits de graissage et de protection. Ed. Cemagref, 2000. - TOMÁS NOLES PERLADO, JAVIER EUBA MANERO. Tecnologías de combustión en lecho fluido, experiencias con combustibles españoles. Fundación BABCOCK para la innovación tecnológica. 2000.

Profesor: Julia Pérez Iglesias

557 Matemáticas II ©1

Descrición. Ampliación de matemáticas. Programa.

1. Integrais impropias 1.1. Concepto de integral impropia de primeira especie 1.2. Criterios de converxencia: criterio de comparación, criterio de límite 1.3. Integrais dependentes dun parámetro 2. A transformación de Laplace 2.1. Existencia da transformación de Laplace 2.2. Transformadas de funcións elementais 2.3. Propiedades: linealidade, primeira propiedade de translación, segunda propiedade de translación, cambio de escala, multiplicación por potencias, transformada das derivadas, transformada dunha integral, transformada dunha función periódica 2.4. Teorema do valor inicial 2.5. Teorema do valor final 2.6. Transformadas de funcións especiais: función impulso, función chanzo 3. A transformada inversa de Laplace 3.1. Existencia da transformada inversa 3.2. Propiedades 3.3. Cálculo práctico da transformada inversa 3.4. Convolución de funcións 4. Ecuacións diferenciais de primeira orde 4.1. Clasificación das ecuacións diferenciais: ordinarias e en derivadas parciais 4.2. Orde e grao dunha ecuación diferencial 4.3. Teorema de existencia e unicidade de solución 4.4. Ecuacións en variables separadas 4.5. Ecuacións homoxéneas 4.6. Ecuacións reducibles a casos anteriores 4.7. Ecuacións exactas 4.8. Factores integrantes 4.9. Ecuacións lineais 4.10. Ecuación de Bernouilli 5. Ecuacións diferenciais lineais de orde n 5.1. Ecuación homoxénea e non homoxénea 5.2. Estrutura dos conxuntos de solucións das dúas ecuacións 5.3. Wronskiano dun conxunto de funcións 5.4. Solucións independentes 5.5. Ecuación característica 5.6. Método de variación de parámetros 5.7. Método dos coeficientes indeterminados 5.8. Solución da ecuación non homoxénea 6. Sistemas de ecuacións diferenciais lineais de primeira orde 6.1. Autovalores e autovectores dunha matriz cadrada 6.2. Autoespazos e autoespazos xeneralizados 6.3. Descomposición dun espazo como suma directa de autoespazos xeneralizados 6.4. Sistemas homoxéneos e non homoxéneos 6.5. Relación entre sistemas de primeira orde e ecuacións de orde n 6.6. Estrutura dos conxuntos de solucións dos dous tipos de ecuacións

6 4.5 1.5

6.7. Wronskiano dun conxunto de funcións 6.8. Solucións independentes 6.9. Variación de parámetros 6.10. Solución do sistema non homoxéneo 7. Resolución de ecuacións diferenciais mediante a transformación de Laplace 7.1. Resolución de ecuacións de primeira orde 7.2. Resolución de ecuacións de diferenciais lineais con coeficientes constantes 7.3. Resolución de ecuacións de diferenciais con coeficientes variables 8. Resolución de sistemas de ecuacións diferenciais mediante a transformación de Laplace 8.1. Resolución de sistemas lineais de primeira orde con coeficientes constantes 8.2. Resolución de sistemas lineais de calquera orde con coeficientes constantes 8.3. Resolución de sistemas con coeficientes variables

Bibliografía: - Boyce, W. e DiPrima, R. "Ecuaciones Diferenciales". Limusa. - Braum, M. "Ecuaciones Diferenciales". Ed. Iberoaméricana. - Derrick, W.R. "Ecuaciones Diferenciales". Fondo Educativo Iberoamericano. - González Montiel, J. "Problemas de ecuaciones diferenciales". Publ. U.P. de Madrid. - Granero, F. "Cálculo". Mcgraw-Hill. - Ladra, M., Suárez, V. y Torres, A. "Preguntas test de Álgebra Lineal y Cálculo Vectorial" - Ross, S.L. "Ecuaciones Diferenciales". Reverté. - Simmons, G.F. "Ecuaciones Diferenciales". Mcgraw-Hill. - Spiegel, M.R. "Transformadas de Laplace". Mcgraw-Hill. - Zill, D.G. "Ecuaciones Diferenciales con aplicaciones". Ed. Iberoaméricana. Profesor: Marcelino Ladra, Vicente Súarez e Araceli Torres..

561 Sistemas de Control Integral do Buque Descrición. Control centralizado e automoción dos sistemas do buque.

4.5 3 1.5

GLOSARIO T = troncal D = obrigatoria

A = anual ©1 =1.º cuadrimestre ©2 2.º cuadrimestre