Espainia eta euskal lurralderia XIX.mendean -...
Transcript of Espainia eta euskal lurralderia XIX.mendean -...
Aurkibidea:- Independentzia gerra- Frantziaren aurkako gerra- Cadizko gorteak- Cadizko konstituzioa- Seiurteko absolutismoa- Hirurteko liberala- Absolutismoaren amaiera- Hispanoamerikako kolonien independentzia- Independentziaren faseak- Bideoa
Independentzia gerra- XIX.mendean Manuel Godoy
gobernatzen hasi zen.- Espainiak gerra deklaratu zion
Frantziari.- Garaituak izan ziren. (San
Ildefonsoko ituna 1796-1800)- Espainia eta Frantzia
Inglaterraren kontra.- Trafalgarren frantsesak eta
espainarrak garaitu ondoren.
Frantziaren aurkako gerra
- Napoleonek Espainia konkistatu nahi zuen.- Herri altxamendua egon zen.- 1808aren amaieran Madrilgo altxamendua.- 1808aren amaieratik1812ra Napoleonen
tropek.- 1812tik 1814ra Napoleonen gainbera
militarra.
Cadizko gorteak- 1810ean Junta Zentral Gorena eratu
zen.- Diputatu gehienek liberalak ziren.- Beste gutxi batzuk absolutistak
ziren.- 1812ko Espainiako historiako lehen
konstituzioa.
Cadizko konstituzioaLiberalismo politikoaren printzipioetan oinarrituta zegoen.
Botere banaketa:
- Botere legegilea- Botere betearazlea- Botere judiziala
Seiurteko absolutista
- 1814ko martxoan, Fernando VII.a Espainiar itzuli zen.
- 1812ko Konstituzioa kentzeko Persiarren Manifestua.
- 1812ko Konstituzioa hutsean utzi zuen.
Hirurteko liberala (1820- 1823)- 1820an Riegoren
pronuntziamendua.- Fernando VII.a erregeak men
egin zion 1812ko konstituzioari.- Liberal moderatuak eta
amorratuak.
Absolutismoaren amaiera (1823-1833)
- “Desiratua”k absolutismoa berrezarri zuen.
- Independentzia Gerran Napoleonen aurka borrokatu izanagatik ematen zitzaien.
Hispanoamerikako kolonien independentzia
- Mugimendu independentzia kasuak.
- XIX.mendearen hasieran, Amerikako kolonietan mugimendua.
Independentziaren faseak:
Gerrak hiru aldi izan zituen:
- Lehen aldia, 1808aren amaierara arte.
- Bigarren aldian, 1808eta 1812 artean.
- Hirugarren aldian, 1812 eta 1814 artean.
Bideoahttp://www.youtube.com/watch?v=_FdDM-En5eQ
Iturburuakhttp://multiblog.educacion.navarra.es/jerrando/files/2011/12/KarlosIVaren_laburpena.pdf
http://www.hiru.eus/eu/historia/la-guerra-de-la-independencia-espanola
https://eu.wikipedia.org/wiki/Iberiar_Penintsulako_Gerra
http://www.eitb.eus/eu/albisteak/gizartea/bideoak/osoa/1705438/bideoaindependentzia-gerra-urteurrena-ekitaldiak-egin-dituzte-irunean/ gehigarria
http://www.gaztezulo.eus/bertso-satanikoak/kubako-independentzia-gerra
Liburua; Santillana zubia geografia eta historia 4dbh
1)GalderaAzaldu Frantziaren aurkako gerra.
Napoleonek Espainia konkistatu nahi zuen eta horretarako Portugalera joan behar zen, herrialdea hori ikusita altxatu zen Napoleonen kontra. Herri altxamendua egon zen, hau da, herria beraien artean hitz egin eta Napoleonen kontra jarri ziren. Ingalaterrak hori ikusita Portugalekin aliatu zen Napoleonen kontra.
1808aren amaieran Madrilgo altxamendua egon zen. Frantsesek Zaragoza eta Girona inguratu zuten baina porrota izan zuten Bailenen. 1812tik 1814ra Napoleonen gainbehera militarra egon zen, Espainia eta Britainiarrek Frantzia garaitu zuten.
2)GalderaAzaldu Independentzia gerra.
Europako beste monarkia batzuekin batera gerra deklaratu zioten Frantziari, dena den Espainia garatua izan zen. San Ildefonsoko ituna sinatu zuten 1796ean. Espainia eta Frantzia aliatu ziren Ingalaterraren kontra. 1805 ean, britainiarren eta portugaldarren aliantza indartu egin zen. Napoleonek Portugal okupatu egin nahi zuen Erresuma Batua ahultzeko. Ituna sinatu zuten 1807 an, itun horretan akordiatu zutena Espainolak eta Frantziarrak zeharka zezaketela Portugalera joateko, baina Frantsesak aukeraz baliatuz Espainiar hiri batzuk okupatu zituzten.