Espainiako ibaiak (laburtuta)
-
Upload
marije-aguillo -
Category
Education
-
view
2.494 -
download
5
Transcript of Espainiako ibaiak (laburtuta)
ESPAINIAKO ANIZTASUN HIDRIKOA
Espainako Baliabide hidrikoen baldintzak
• Klimak– Espainia hezea– Espainia lehorra
• Erliebeak eta topografiak– Arroak sortzean– Lan hidraulikoak egitean
• Litologikoak– Buztinak isurketarako bidea oztopatzen du– Kareharriak ur infiltrazioa eta akuiferoak sor ditzake
• Landarediak– Erradiakzioen eta lurrunketaren aurreko babesa
• Gizakiak– Lan hidrologikoak– Erabilerak
Espainiako Ibaien Ezaugarriak
• Penintsularen alde gehiena exorreikoa da• Isurialde atlantikoa: % 68,7 da.• Isurialde mediterranearra: % 31,3 • Ezaugarri orokorrak, Iparraldeko ibaiak
izan ezik:• Emari gutxikoak• Oso irregularrak • Desaraukoak (Ezuzteko konportamendukoak)
Parque Nacional de las Tablas de Daimiel. Hoy en día se mantiene de forma artificial gracias al bombeo de agua. En 2006 sólo se han inundado 30 Ha de las 2179 Ha inundables
Emariak: txikiak inguruko ibaiekin konparatuz gero:
Po: 1.350 m³/sgRhin : 2.200 m³/sgLoira: 1.350 m³/sgRodano 1.820 m³/sgDuero: 675 m³/sg
Irregulartasun koefizientea: Irregulartasun koefizientea (1-3 txikia, 4-7 ertaina, 8-tik aurrera handia)
Ozeaniar aldekoak: 2 eta 5 bitarteanDuero: 8Tajo: 8Guadiana: 11Ebro: 6,5
Ez ohiko HazialdiakEspainiako ibaiek Europakoek baina hazialdi nabarmenagoak dituzte:Ebrok eta Duerok 20.000 m³/sg izan duteTajo: 14.000 m³/sgGuadalquivir: 12.000 m³/sg
Ez ohiko agorraldiakGuadalquivir 0,30 m³/sg (1950)
ESPAINIAKO IBAIEN EZAUGARRIAK - II
HANDIA
IBAIEN FAKTOREAK• Klima:
– Prezipitazioak, temperaturak, lurrunketa • Emari absolutua• Ibaiko erregimena
• Erliebeak eta topografiak– Arroak antolatzen ditu– Harrien nolakotasuna:
• isurketa-mota • haranen morfologia
– Erliebeak duen malda: • Uraren abiadura• Higatze prozezua• Garraio-ahalmena• Lan hidrografikoen posibilitatea
• Giza jarduerak– Urtegiak, kanalak, erabilerak
ARROA ETA ISURIALDE
• Ibai Arroa: – Ibai batek eta bere ibaiadarrek drenatutako eskualdea. Ibaiek uren-banalerroen bidez mugatutako sarea osatzen dute.
• Ibai isurialdea:– Itsaso berera urak isurtzen dituzten arroen multzoa.
• Uren banalerroa:– Garaierak lotzen dituen uztezko marra eta urak mendiko alde
batera edo bestera joatea determinatzen duena. – Ibai-sare baten inguruan dauden garaierek uren-banalerroa
osatzen dute
EF
A
B
CD
FE
Arroak, Cuencas hidrográficas: A, B, C, D, E, F
Ur bana-lerroa / Divisoria de aguas
Zenbat arro daude? Uren banalerroa nondik?
EMARIA• Emari Absolutua: Ibai batek urte betean
eramandako ur-kopuru totala da Hm³ -tan neurtzen da
• Emari modularra: Zenbait urtetan erregistraturiko urteko batez besteko emarien batez bestekoa da. Oro har, m³/sg-ko neurtzen da.
• Emari erlatiboa: Ibai batek puntu jakin batean daramatzan litroak/seg arroak neurketa-puntu horretatik gora dituen km²-z zatituta ateratzen den emaitza da. l/seg/km²-tan neurtzen da.– Nalon ibaiaren emari erlatiboa 25,71 l/seg/km²-koa; Guadiana ibaiarena
1,65 l/seg/ km²-koa.
Espainiako Ibai-sarea eta Isurialdeak
Red fluvial de España y las vertientes hidrográficas
1. Bizkaiko Itsasorako isurialdea: % 4 ibaietatik
2. Mediterramear Isurialdea: Ur-baliabideen % 26,2 jasotzen du
3. Isurialde atlantikoa: Penintsulako % 65 drenatzen du
1
23
Isurialde Hidrografikoak
• Bizkaiko itsasoko isurialdeko ibaiak– Prezipitazio ugariak (1350 mm
batez beste urtean)– Laburrak– Desnibel handia (2.000 m
batzuetan)– Higadura handikoak– Emaritsuak eta erregimen
erregularrak Nerbioi Ibaiaren jatorria; Delika-ko jauzia
Isurialde atlantikoko ibaiak– Miño eta Mesetako ibai handiak (Duero, Tajo,
Guadiana) gehi Guadalquivir ibai– Penintsulako % 65 drenatzen dute– 596,5 mm-ko prezipitazioak jasotzen dute– Luzeak (1000 km inguru) eta malda gutxiko ibaiak– Desnibeletan trokarteak eratzen dituzte– Mediterraneo alboan jaio eta Atlantikoan itsasoratzen
dira – Erregimen irregularrak dituzte– Udazkenean eta udaberrian hazi egiten dira
euriarekin.– Emariak, balio absolutuetan handiak dira– Emari erlatiboen balioak txikiak dira.
Duero Ibaia
• Picos de Urbión-en jaioa (2160 m) (Soria)• Arroa: 98.160 Km²• Oportotik gertu itsasoratzen da (Atlantikoan)• 913 km luzera• Penintsulako ibairik emari modular handiena
du: 675 m³/sg • Granito aldeak, haitzarte estuetatik,
zeharkatzen ditu: zentral hidroelektrikoak (Aldeadávila, Zentralik handiena; Saucelle)
• Ibaiadar nagusiak:
– Esla, Pisuerga eta Tormes
Picos de Urbion
DUERO SISTEMA
DUERO SISTEMA
Almendra-ko presa
La presa en cifras:BOVEDA:
Altura presa: 197 m. Longitud coronación: 567m Excavación: 1.107.900 m3 Hormigón: 2.188.000 m3
La presa de Almendra. .
La presa de Almendra tiene unas dimensiones que le otorgan el título de ser la presa más grande de España con sus 197 metros de altura y formar el tercer embalse en cuanto a capacidad se refiere. En total, el embalse ocupa una extensión de 8.582 hectáreas, pudiendo albergar más de 2.500 millones de metros cúbicos de agua.
Satelite bidezko
ikuspegia
Tajoren Arroa
IBAIADAR NAGUSIAK: Jarama, Alberche, Tietar
Vista panorámica del embalse de Torrejón –Río Tietar- (Cáceres, España), formado por el Tajo, en pleno Parque Nacional de Monfragüe
Guadiana Ibaia– Campos de Montielen goi lautadan (Lagunas de Ruidera)
jaiotzen da (900 m altitud)– Guadiana Arroak altuera gutxiko erliebeak izatea du
ezaugarri. – Arroa: 67.500 Km²– 818 Km luzerakoa– Emari modularra: 78,8 m³/sg – Erregimena: euri-mediterranearra– Nekez aurreratzen da:
• Desnivel txikia dagoelako• Litologiak (kare-harria) lurpeko zirkulazioa errezten du
– Bokalean (Ayamonten) estuario handia osatzen du (Cadizko golkoan)
IbaiakGuadianaren arroko uren banalerroa
GUADIANA ETA GUADALQUIVIRREN ARROAK – CUENCAS DEL GUADIANA Y DEL GUADALQUIVIR
Isurialde mediterraneoko ibaiak– Ebro izan ezik, laburrak dira– Trokak egiten dituzte (landarediarik gabeko maldak)– Higadura handia– Udan lehorraldi gogorrak– Udazkenean uholde galgarriak– Uhar ugariak eta gehienbat euri-bide lehorrak
(ramblak, rierak)
• Fluvia, Ter (Girona)• Llobregat (Barcelona)• Turia, Jucar (Valencia)• Segura (Murtzia, Alicante)• Almanzora (Murtzia)
Rambla
Ebroren arroa
SEGURA• Iturburua: Segura Mendizerra
(Jaén) 2000 mtan.
• Luzera: 341 Km
• Prezipitazioak: 380 mm.
• Emari modularra: 59,7 m³/sg • Erregimena: euri.mediterranearra.
• Ibaiadar nagusia: Mundo
• Itsasoratzen denean bere emari modularra 1 m³/s
2007ko abuztuan
ESPAINIAKO UR ESPAINIAKO UR BALIABIDEAKBALIABIDEAK
Prezipitazioak urtean
URA ETA UR-BALIABIDEAK
• Uraren kontsumoa (Ur geza) – Nekazaritzan %80– Industrian %6,4– Hiriko kontsumoan %14 (etxeetan, lorategietan, turismoan,...)
Golf-zelai batek 1.000.000 litro ur egunero behar du, hau da, 4000 pertsonek kontsumitzen dutena.)
• Beste erabilerak • Arrantza• Isurketak• Energia sortzea
Ur-Balantzeak• Espainian orokorrean positiboak dira
– Baliabideak: 346.000 Hm³ – Erabilgarriak (ebaporazio ostean): 111.305 Hm³ – Uraren eskaria: 35.323 Hm³ (!!)– Galerak lurruntzearen eraginez: %67
• Uraren jatorria– Ibaiak
• Ibaiak gehien bat irregularrak• Isurialdeen arteko desoreka
– Mediterraneoko arroak defizitarioak
– Akuiferoak
Uraren eskaria
• Dinamismo ekonomikoa aurrera doan ahala uraren eskaria ere handituz doa.
• Gaurko egoera:– Presen sistema ez da nahikoa
• Ur-galtze handiegia• Ureztapen sistema desegokiak• Ur-banaketaren sarea zaharkitua
• Aurreikuspegiak guztiz ezez- korrak aldaketa klimatikoa dela eta.• Arazo horiek 4.000 hm³ inguruko defizita sortzen du
Nekazaritza ureztapenerako ur-baltzak airetik ikusita
Campos de dalias (ALMERIA) 1984
-1984: Aldarrikatzen da akuiferoa gainustiatuta zegoela eta partzelen kopurua murriztu behar zela.
-- Ustiapenak jarraitzen du handitzen
--1996: Neurri multzo bat diseinatzen da ur baliabideak handitzeko
-- Jarraitu du lur-landuaren azalera handitzen
POLITIKA HIDRAULIKOAPOLITIKA HIDRAULIKOA• Helburua
– Ur-baliabideak kudeatzea eta
arautzea– Urarekiko arazkoak bideratzea.
• Baliabideak– Uren legea– Politika hidraulikoak– Arroen plan hidrologikoa
• Plan Hidrologiko Nazionala– Urekiko politika guztiak koordinantzen ditu– Arroen planak koordinatzen ditu– 18.000 milioi € inbertituko ditu– Europar Batasunak 2020rako markatzen dituen helburuak lortu behar
ditu
PLAN HIDROLÓGICO NAZIONALAPLAN HIDROLÓGICO NAZIONALA
• Helburuak– Baliabideak handitzea– Ibilguak edo uhaskak hobetzea – Uholdeen arriskuak gutxitzea– Uhaskak kontrolatzea– Uraren kalitatea hobetzea– Eskaria txikitzea:
• Ura erreziklatzen• Ureztapen sistemak berritzen
– Ikerketa bultzatzea
LAN HIDRAULIKOAKLAN HIDRAULIKOAK
A) Ur-baliabideak erregulatzeko
– Urtegiak
– Ura banatzeko urbideak
• 5000 Km baino gehiago
– Ibaien ur-daldaketak (38 funtzionatzen)
• Ebrokoa bertan behera utzita.
– 1050 hm³ urtero Kataluniara,
Valentziara eta Murtziara
• Rhodano ibaitik Kataluinara
proiektuan
Zer deritzozu horri?
B) Beste baliabide batzuk B) Beste baliabide batzuk kontrolatzekokontrolatzeko
• Pirinioetako lakuak energia elektrikoa sortzeko
• Akuiferoen erreserbak zaintzea• Desgatzategi txikiak bultzatzea
nekazaritzan
• Desgatzitegiak egitea hirien hornikuntzarako
• 250 instalakuntzak indarrean (1. postua Europan)
• 500.000 m³ eguneroko produkzioa• Valentzian, Murtzian, Kanarietan,
Ceuta eta Melillan, Balearretan batez ere.
Desgatzategia
Beste baliabide batzuk Beste baliabide batzuk kontrolatzekokontrolatzeko
• Uraren kalitatea hobetzeko
lanak• Araztegiak (ur hondakinak
tratatzeko)– EB-ren arabera 10000 biztanleko
hiri guztiek derrigorrez eduki
behar dute.
• Urbide sareak modernizatzea
(ura aurrezteko)
Desde el año 1984 hasta el 2003, Murcia pasó de tener 91.563 hectáreas para regadío a 225.356.lo que supone un incremento del 47,4 por ciento.
Algunas conclusiones del EstudioJosé Fernando Ortega pone de manifiesto que las más de 225.000 hectáreas de regadío que existen en la cuenca hidrográfica del Segura, frente a las 153.000 reconocidas oficialmente, suponen superar el consumo máximo de agua establecida para Murcia en el plan hidrológico de esta cuenca, en unos 400 hectómetros cúbicos.
http://www.rtve.es/alacarta/videos/television/batalla-por-agua-solo-queda-arena-politica/755176/
Teknologia berriak ureztatzeko http://www.rtve.es/alacarta/videos/television/sistema-riego-pionero-espana/835447/
URAREN ERABILERAREN INGURUKO ARAZOAK
Mantxa eta Murtziaren arteko ur-borroka
http://www.rtve.es/alacarta/videos/television/sistema-riego-pionero-espana/835447/
Tajo-Seguraren ur-aldaketa