1. ESPA A NO S CULO XVIII SISTEMA ECON MICO E SOCIAL CO ECIDO CO NOME DE ANTIGO R XIME : 1- ECONOM A RURAL E SE ORIAL 2- XERARQUIZACI N SOCIAL BASEADA EN ESTAMENTOS PRIVILEXIADOS E NON PRIVILEXIADOS

2. 1- SOCIEDADE E POBOACIN MANTENSE ALTA A MORTALIDADE PERO ANDA MIS A NATALIDADE o que leva a un AUMENTO DA POBOACIN (NUNS 3 MILLNS) CAUSAS: Remate dos grandes andazos. Melloras nas tcnicas agrcolas e novos cultivos. Relativa paz ao longo do sculo. Polticas poboacionistas dos Borbns. ELEMENTOS NEGATIVOS: Mantemento de crises de subsistencia DESIGUAL CRECEMENTO ESENCIALMENTE RURAL Poboacin sculo XVIII 3. RXIME DEMOGRFICO ANTIGO Pretransicin TRANSICIN Faseinicial DEMOGRFICA Fasefinal RXIME DEMOGRFICO MODERNO Postransicin Taxa de mortalidade Taxa de natalidade 4. A SOCIEDADE est dividida en estamentos que se caracterizan por: Desigualdade xurdica (distintas leis e non pagar impostos) Inmobilismo Exercicio ou non do poder As temos dous estamentos privilexiados (nobreza e clero) e un non privilexiado (Terceiro Estamento) Estas diferenzas estn baseadas na tradicin e na vontade divina. 5. A NOBREZA ( 5% da poboacin) Privilexios por nacemento Posen grandes extensins de terras, acadando o morgado a mxima importancia. As sas terras estn vencelladas ou amortizadas: non se poden vender.(mans mortas) Exercen a xurisdicin sobre moitos individuos Abundantes ingresos: As rendas da terra. As derivadas do exercicio da xurisdicin seorial: tributos, taxas, monopolios, malos usos, etc Exercen importantes cargos polticos e militares. Non pagan impostos. Diferentes niveis de riqueza e poder. Aumenta a alta nobreza (privilexios outorgados polos reis) e dimine o nmero de fidalgos. Nobreza no sculo XVIII 6. Primeiramente, que despois dos seus das posuir e gozar perpetuamente este vnculo e morgado Don Domingos Cabarrs e Gelabert, o seu fillo lextimo e primoxnito, e os seus herdeiros lextimos por orde de primoxenitura regular, preferindo o maior ao menor e o varn femia, anda que esta sexa maior de idade, e consonte s leis do reino (...) que os bens deste morgado non se poidan dividir, vender, ceder, renunciar, doar, legar, trocar, acensuar, empear nin gravar de ningunha maneira (...) o cal lles prohibe absolutamente aos posuidores, porque as lles convn e preciso seguridade desta vinculacin. Con estas condicins, requisitos e reservas, e non sen elas, Don Francisco Cabarrs fai, outorga e formaliza esta escritura de vnculo e morgado de todos os expresados bens e do crdito dos cento dous mil pesos ou parte deles, porque o seu importe chega e non excede o tercio e remanente do quinto do que pode dispor libremente a prol de Don Domingos Cabarrs, o seu fillo lextimo e primoxnito, consonte s leis do reino (...) Escritura de fundacin do morgado outorgado por Francisco Cabarrs ( 1780) Biografa de Francisco Cabarrs 7. CLERO (2% da poboacin) Posen grandes propiedades, igrexas, pazos... Abundantes ingresos: rendas da terra. As derivadas do exercicio da xurisdicin seorial: tributos, taxas, monopolios, malos usos, etc A dcima Doacins piadosas Exercan un gran poder ideolxico e gozaban dun grande prestixio social. Monopolizaban a educacin Establecen a moral pblica. Grupo heteroxneo: dende os cardenais, bispos e abades (fillos segundns da nobreza) ata pobres cregos de aldea 8. O CAMPESIADO. Nivel de vida moi baixo, mera subsistencia. Excesiva divisin da terra (Galicia) ou grandes latifundios que os reducen a xornaleiros (Andaluca) Moitos deles, a maiora, sometidos xurisdicin seorial (vivan mellor nas terras de realengo). Todos pagan numerosos impostos a seores e ao Estado. Pequenos propietarios (moi poucos) Arrendatarios (Son a maior parte do campesiado) Non teen terras propias. Teen que pagar rendas polas terras que traballan. Sometidos xurisdicin seorial Entre rendas, tributos, dcima, taxas e malos usos poden chegar a pagar mis do 50% da sa producin Xornaleiros. Non teen terras. Traballan para outros a cambio dun xornal. 9. GRUPOS URBANOS Moitas diferenzas entre eles. Son os mis afectados pola suba de prezos agrcolas e a inflacin. Burguesa: Propietarios de obradoiros, fbricas, comercios... O seu peso econmico aumenta co crecemento do comercio e a artesana. Reclaman mis poder poltico e prestixio social Concentrada nas cidades, sobre todo Madrid e cidades costeiras con actividades comercial (Cdiz, Barcelona...) Clases populares urbanas: Traballadores asalariados da industria e o comercio, etc. Marxinados Pobres que viven da caridade. 10. 2- ECONOMA BASEADA NA AGRICULTURA, concentra a maiora da poboacin activa. A posesin da terra daba poder e riqueza de a os intentos de mantela: morgados, terras amortizadas... o 80% das terras est fora do mercado, impedindo a MOBILIDADE ECONMICA. Amosa BAIXOS RENDEMENTOS, nun momento no que hai que alimentar a unha poboacin maior. OBXECTIVO IMPOSIBLE REFACER A AGRICULTURA CON NOVAS LEIS AGRARIAS PERO SEN TOCAR OS PRIVILEXIOS NICA SADA: A DESAMORTIZACINA DESAMORTIZACIN (informe sobre a lei agraria de 1795, obra de Jovellanos) Expropiar as grandes propiedades O MEDO REVOLUCIN FRANCESA FREA CALQUERA MEDIDA NESTE SENTIDO 11. 2- ECONOMA COMERCIO: NON HAI UN MERCADO UNIFICADO (Problemas de transporte, aduanas...) COMERCIO INTERIOR ESCASO (s algns excedentes agrarios) E DE CARCTER LOCAL OU COMARCAL MANTENSE O COMERCIO CON AMRICA BAIXO COMPAAS COMERCIAIS (de Barcelona, Filipinas, Guipuzcoana...) trala desaparicin do monopolico cos decretos de libre comercio ( 1765-1778) INDUSTRIA ESCASA DEMANDA DE PRODUTOS FEBLE. A industria urbana fundamentalmente gremial, moi regulamentada e proteccionista, a rural non vai mis al de grupos de artesns que traballan nun rexime domstico. GRANDE INDUSTRIA: Reales Fbricas creadas pola monarqua, e industria privada concentrada en Catalua e no sector txtil ATA 1750, PROTECCIONISMO; DESPOIS, LIBERALIZACIN, con ataque aos gremios. 12. ASPECTOS POLTICOS DO SCULO XVIII GUERRA DE SUCESIN (1700-1714) Fin do conflito Paz de UtrechtPaz de Utrecht (1715)(1715) Entrada de Filipe VEntrada de Filipe V en Barcelona (1714)en Barcelona (1714) Espaa perde as sas posesins europeas mis Xibraltar e Menorca Dous pretendentes ao trono: Filipe de Anjou Arquiduque Carlos de Austria Provoca un conflito civil e tamn europeo A coroa de Aragn apoia a Carlos: medo ao centralismo borbnico 13. ABSOLUTISMO MONRQUICO E MODELO CENTRALIZADOR TENDENCIA UNIFORMIDADEUNIFORMIDADE Decretos de Nova Planta (p.e. Abolicin das Cortes de Aragn) Perden importancia os Consellos. O monarca intervn de forma mis directa no goberno Con Filipe V as secretaras de Estado e de despacho (nomeados polo rei). Con Carlos III a Junta Suprema de Estado ordinaria y suprema NOVAS FIGURAS PARA A ADMINISTRACIN DO TERRITORIO: Desaparecen os vicerreinados, creando demarcacins provinciais Os intendentes (recadar impostos e dinamizar a economa) Capitn Xeneral Reais Audiencias CAMBIO NA LEI DE SUCESIN COROA: FILIPE V APROBA A LEI SLICALEI SLICA 14. Por decreto do 9 de outubro vindeiro fun servido dicir que tendo coa asistencia Divina (1) e xustiza da mia causa pacificado enteiramente as mias armas o Principado de Catalua (2) tocaba mia soberana establecer goberno a el e dar providencias para que os seus moradores vivan con paz (3), quietude e abundancia; para tal ben, tendo precedido madura deliberacin e consulta de ministros da mia meirande confianza resolvn que no referido Principado se forme unha Audiencia (4), na que presida o Capitn Xeral o Comandante Xeral das mias armas (4) de xeito que os despachos, despois de empezar co meu ditado, prosigan no seu nome: o cal Capitn Xeral ou Comandante ha de ter voto s nas cousas do goberno e isto achndose presente na Audiencia; debendo en motivacins de oficios e cousas graves o Rexente (5) avisarlle un da antes do que ha de tratar. Referencia ao decreto de 9 de outubro de 1715, o 4 Decreto de Nova Planta (os anteriores foran ditados en 1707, o que afectaba abolicin do sistema lexislativo e institucional de Aragn e Valencia; en 1711, o 2 decreto restableca parte do dereito aragons e o 3, en 1715, afectaba a Mallorca. (1): Alusin ao carcter divino da Monarqua: Monarqua absoluta (2) (3): Alusin ao enfrontamento blico entre Felipe V e o arquiduque Carlos de Austria, que fra proclamado Rei de Aragn, co nome de Carlos III, en 1706. A guerra con Catalua mantvose ata 1714, sendo a batalla de Barcelona do 11 de setembro, coa vitoria das tropas borbnicas, un episodio decisivo. Contexto histrico: vitoria sobre Catalua despois da sinatura do Tratado de Utrecht (1713) (4) Reorganizacin administrativa en base a provincias que sustiten aos antigos vicerreinatos. Prodcese un equilibrio entre o representante do monarca, o Capitn Xeral, e a corporacin tcnica que este preside, a Audiencia.(5) Persoa que preside realmente a Audiencia 15. DIVISIN ADMINISTRATIVA DE ESPAA NO SCULO XVIII 16. MM OO NN AA RR CC AA SS DD OO SS CC UU LL OO XVIIIXVIII FILIPE VFILIPE V (1700-1746)(1700-1746) FERNANDO VIFERNANDO VI (1746-1759)(1746-1759) CARLOS IIICARLOS III (1759-1788)(1759-1788) CARLOS IVCARLOS IV (1788-1808)(1788-1808) Reorganizacin da Facenda e a flota Aproximacin a Francia (Pactos de Familia) e loita por recuperar territorios en Italia fronte Austria. 1738, Npoles e Sicilia para o seu fillo Carlos. Abdica en 1723, aos poucos meses morre Luis I e volve ao trono Ausencia de conflitos externos. Reformas interiores dirixidas polo Marques de la Ensenada 1776, participacin na guerra de independencia dos EE.UU. Recuperacin de Menorca. Monarca regalista, exemplo: expulsin dos xesutas Motn de Esquilache (1766). razns econmicas e polticas que o explican. O motn xorde tras unhas medidas para mellorar o saneamento e a orde pblica. Decreto Esquilache Ministros de Carlos III 17. ILUSTRACINILUSTRACIN Movemento cultural baseado na RAZNRAZN COECEMENTO FELICIDADE OBXECTIVO DA VIDA HUMANA Crticas igrexa, s supersticins, ou s tradicins como base do coecemento FF II GG UU RR AA SS MONTESQUIEU: DIVISIN DE PODERES ROUSSEAU: SOBERANA POPULAR VOLTAIRE: SISTEMA FISCAL MIS XUSTO DIDEROT e D'ALEMBERT: A ENCICLOPEDIA Defensa de Mobilidade social fronte os estamentos. Liberdade e igualdade de todos os seres humanos A propiedade privada e a liberdade econmica Teora econmica: a fisiocracia Bases do LIBERALISMOLIBERALISMO 18. ILUSTRACIN EN ESPAA Difusin LENTALENTA e DIFCILDIFCIL ? Ausencia de burguesa, conservadurismo da intelectualidade e enorme peso da Igrexa Principal preocupacin A EDUCACIN para sar da ignorancia e do baixo nivel cultural. A ECONOMA para sar do atraso Protagonistas Carlos III e os seus ministros: Campomanes Conde de Floridablanca Conde de Aranda Gaspar Melchor de Jovellanos Medidas Simplificar a administracin e a economa (unificacin de pesos, medidas, taxas...) Melloras na agricultura: novas tcnicas, cultivo de novas terras, mellorar o rxime de propiedade... Liberalizacin do comercio con Amrica, estimulando as a producin e mellorando os ingresos fiscais Defensa da capacidade persoal e o traballo como mrito para ocupar cargos. Crticas ao abuso de nobreza e clero Creacin de escolas de Artes e Oficios, obrigatoriedade da educacin primaria Fundacin de institucins culturais e cientficas, Academias e das Sociedades Econmicas de Amigos do Pas para fomentar a agricultura, o comercio e a industria, traducindo libros estranxeiros difundindo as ideas fisicratas 19. CLAVES PARA ENTENDER O SCULO XVIIICLAVES PARA ENTENDER O SCULO XVIII ANTE UN PAIS EN QUEBRA (ECONMICA, SOCIAL, DE PRESTIXIO) OS REIS E OS MINISTROS INICIAN REFORMAS EN TODOS OS EIDOS PERO CON LMITES QUE AS CONDICIONAN, NON SE CUESTIONAN NIN AS RELACINS DE PRODUCIN NIN AS ESTRUTURAS SOCIAIS HERDADAS. OS ILUSTRADOS ESPAOIS DEFENDEN O PODER ABSOLUTO DO MONARCA (DESPOTISMO ILUSTRADO) COMO O NICO INSTRUMENTO PARA MELLORAR O BENESTAR DO POBO. OS FRACASOS A FINAIS DO SCULO CUESTIONAN ISTO, FLASE DE LIMITAR O PODER DO REI, DA DIVISIN DE PODERES, DA ELABORACIN DUNHA CONSTITUCIN, DA DEFENS A DOS DEREITOS INDIVIDUAIS, DA ABOLICIN DOS PRIVILEXIOS ESTAMENTAIS...