Fonología consonántica de un idiolecto del euskera de Zuberoa
Euskalerria, Bizkaia Eta Zuberoa
Transcript of Euskalerria, Bizkaia Eta Zuberoa
Bizkaia
Zuberoa
Euskal Herria EuropaEuskal Herria Europa
EuskalerriaEuskalerria
BizkaiaGipuzkoa
ArabaNafarroa
Lapurdi
Landak
Behe Nafarroa
Zuberoa
Kantauri itsasoaBiarno
Huesca
Zaragoza
Cantabria
Burgos
Errioxa
BIZKAIABIZKAIA
BIZKAIA
BIZKAIABIZKAIA
BILBO
KANTAURI ITSASOA
GIPUZKOA
ARABA
CANTABRIA
Bizkaiko hegoaldea iparraldea baino menditsuagoa da,Gorbeiaeta Anboto mendirik aipatuenak dira. Iparraldea berrizlauagoa da eta kostaldean dauden mendien artean Sollube da aipagarriena.
Bizkaiko itsaslabarra
Bakioko hondartza
Gure kostaldea
Anboto
• AlluitzSollube
•• BizkaikoBizkaiko ibaiakibaiak ArabakoakArabakoak bainobaino zabalagoakzabalagoak etaetamotzagoakmotzagoak diradira etaeta urur gehiagogehiago garraiatzengarraiatzen dutedute..
Artibai ibaiaNervioi ibaia
Oka ibaia
Ibaizabal ibaia
Kadagua ibaia
Butroe ibaia
Lea ibaia
Harri eramaketa
Estropadak
Harri jasotzaileaAizkolariak
Eskupilota
Eskalada
MARIJAIA (BILBO)
ANTZARRAK (LEKEITIO)ABUZTUAN OSPATZEN
DIRA.
IRAILAN OSPATZEN
DIRA.
SANTA KRUTZEKO JAIAK (GALDAKAO)
IRAILAN OSPATZEN
DIRA.
• Mozolo galdakaoko jaietako sinbolo bat da .
• Irailan ospatzen dira santa kruzeko jaiak.
• Marijaia Bilboko aste nagusiaren sinbolo bat da.
• Marijaia 1978ko Abuztuan sortu zen.
• Marijaiak buruan zapi bat eramaten
du eta baserriko jantziak.
San antolinak irailaren 1etik irailaren 8ra ospatzen dira.
Lekeitioko jaietan antzar eguna asko aipatzen da.
Basurdeak ugariak dira parkeko basoetan. Heizako helburu nagusi bihurtu dira eta parkean babestuta dago.
Pagoa gorbeiko mendiak estaltzen dituen zuhaitz arruntena da.
Arrabioa pagadietan bizi da eta lupetza gustatzen zaio.
Pertsona askok jilgueroa dute etxean, baina parke naturaletan harrapatzea debekatua dago.
Urkia
Kostaldean , arrain eta itsakiak , nagusiak izan dira , barnealdean , berriz , natural eta umatutako okelak , barazki eta lekak edo ibaietako arrainak eta bakailoa idorra.
Makailao bizkai erara
Euskal gaztaMarmitakoa
Indaba gorriak
Dantzari dantza
Soka dantza
Sagar dantza
Dantza honi tradizionalkiz Banako deitzen zaio , bakar bati dagokion dantza delako. Zortzi gizonez
osaturik dago .
Musika kompasei jarraituz , postu batetik bestera aldatzen dira , zortzigarren pausoa eta posisio
aldaketak.
YouTube YouTube - BANANGO- BANANGO
Dantza mota honek dantzari kopuru mugagabea du eta izenak dioen bezala eskua elkar emanez soka bat osatuz dantzatzen da.
Herri eta auzoko jai nagusietaz gain, erromerietan edo ospakizun desberdinetan ere dantzatzen da -ezkontzetan adibidez.
Garai batean herrietako erromerietan dantzatzen ziren bi dantza mota hauek.
Gaur egun Galdakaoko jaietako erromerietan jendea ikus daiteke jota eta porrusalda dantzatzen.
YouTube - jota zaharra arratiko jota
ZUBEROA
BEHE
NAFARROA
NAFARROA
BIARNO
BIARNO
BIZTANLERIA:
16.000 biztanle inguru
Zuberoako mendiak hegoaldean daude Zuberoako mendiak hegoaldean daude kokatuta: Harbailetako oihana, Arlas kokatuta: Harbailetako oihana, Arlas
eta Ori mendi handienak dira. eta Ori mendi handienak dira.
ORI
ARLASHARBAILETAKO HARBAILETAKO OIANAOIANA
Zuberoako ibaiak hauek Zuberoako ibaiak hauek dira:dira:
Izpatzuri, (Saison), Lauset, Izpatzuri, (Saison), Lauset, Aphurra, Uhaitza eta Aphurra, Uhaitza eta
Sta.Garasi.Sta.Garasi.
Uhaitza Larraine
ZUBEROAKO
KIROLAK
Zuberoan errugbia da kirolarik Zuberoan errugbia da kirolarik famatuena. Mauleko errugbi taldeak famatuena. Mauleko errugbi taldeak 105 urte ditu eta Euskal Herriko 105 urte ditu eta Euskal Herriko garrantzitsuenetakoa bat da.garrantzitsuenetakoa bat da.
MaulekoMauleko futbol taldea berriro ere futbol taldea berriro ere izan zena izateko prestatzen ari da izan zena izateko prestatzen ari da buru-belarriburu-belarri
Zuberoa da Euskal Herriko herrialde Zuberoa da Euskal Herriko herrialde txikiena; 15.000 biztanle ditu. Errugbia txikiena; 15.000 biztanle ditu. Errugbia dagoen lekuan egonda, zail dute dagoen lekuan egonda, zail dute gainerako kiroletako taldeek burua gainerako kiroletako taldeek burua ateratzea, baina futbol taldea asmo ateratzea, baina futbol taldea asmo horrekin ari da. 101 urte bete ditu jada.horrekin ari da. 101 urte bete ditu jada.
Zuberoako maskaradan elementu nagusia dantza egitea da.Zuberoako maskaradan elementu nagusia dantza egitea da. Maskaradako azken egunean antzezpen bat egiten da. Maskaradako azken egunean antzezpen bat egiten da. Pertsonaiak bi taldetan banatzen dira: gorriak eta beltzak.Gorriak dantzatzen duten Pertsonaiak bi taldetan banatzen dira: gorriak eta beltzak.Gorriak dantzatzen duten
bitartean, beltzak ordenarik gabe lekutik lekura doaz. bitartean, beltzak ordenarik gabe lekutik lekura doaz.
,,
YouTube - Pastorala Pastorale Basque
Zuberoko pastorala kanpoko euskal antzerki herrikoi landuena da. Antzeztua eta kantatua den antzerki mota hori Erdi-Aroko antzerkietatik dator.
Lehen pastoralak eleizetan ospatzen ziren, gaur egun kalean ospatzen dira. Pertsonaiak bi multzotan banatzen dira, onak eta txarrak: onak, aingerua, apaiak eta jainkoa. Txarrak, Turkoak Frantzesak edo Inglesak.
Hartza ia desagertua zegoen pirineoetan baina orain ugaltzen ari da.
Sarrioa animalia oso arrunta da pirinioetan, eta arroketan bizi da.
Lilium pyrenaicum babestuta dagoen landare bat da.
Txistua, dambolina, trikitixa eta panderoa
Zuberoako txirula
Txalaparta Alboka
BertsolaritzaBertsolaritza abestuz, errimatuz eta neurtuz burutzen den berbaldi bat bezala definitzen da.
“Neurriz eta errimaz
kantatze hitza
horra hor zer kirol mota
den bertsolaritza” Xabier Amuriza
YouTube - Bertsolaritza txapelketa nagusia 2009. Azken agurrak