Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do...

62
Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico das comarcas e Concellos de Galicia Primeiro semestre de 2012 Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia

Transcript of Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do...

Page 1: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

Evolución da actividade de visado e do estadoUrbanístico das comarcas e Concellos de Galicia

Primeiro semestre de 2012

Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia

Page 2: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 2 de 61

Colexio Oficial de Arquitectos de GaliciaPraza da Quintana nº 3. Casa da Conga.15704 Santiago de CompostelaTeléfono 981.552 400Fax 981. 561 658C.I.F. Q-1575005-B

Xunta de Goberno Redacción e coordinaciónAlberto Escobar Molinero

Decano / Presidente Colaboracións dasJorge Duarte Vázquez Área técnica

- Servizo de suervisión- Servizo de asesoramento

TesoureiroJ. Antonio Vázquez Martín Área de urbanismo

Área de informática

Secretario (en funcións)Jorge Álvarez Rúa

PresidentesA CoruñaXosé Manuel López MihuraLugoRaúl J. Veiga Lamelas.OurenseJosé Jaime Vázquez IglesiasPontevedraManuel Abelleira ArgibayVigoMartín de Cominges CarvalloSantiago de CompostelaAna Domínguez LaíñoFerrolXosé Manuel López Leira

VocaisMiguel Carballido PensadoFernando Martínez LópezPablo Noya SuárezCarlos Pajares Campos

Page 3: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 3 de 61

ÍNDICE

1. MARCO ECONÓMICO XERAL1.1. A situación económica1.2. Transmisións de vivendas en España y en Galicia1.3. Vivenda. Fiscalidade no primeiro semestre de 20121.4. Actividade e Novidades normativas en Galicia1.5. Novidades fiscais para o segundo semestre de 2012

2. ESTATÍSTICAS DE VISADO2.1. Número total de vivendas visadas2.2. Vivenda de protección oficial2.3. Vivenda Rehabilitada2.4. Vivenda Colectiva2.5. Vivenda Unifamiliar2.6. Vivendas con CFO emitido

3. NOVIDADES NORMATIVAS3.1. Urbanísticas3.2. Técnicas3.3. Fiscais

4. ACTIVIDADE URBANÍSTICA, DE CONTROL E DE REHABILITACIÓN EN GALICIA4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia4.3. Concellos adscritos a la APLU4.4. Concellos con oficina de rehabilitación

5. RESUMO XERAL5.1. Número de vivendas visadas5.2. Superficie construída e contía económica de uso Residencial en Galicia5.3. Proporción de vivendas unifamiliares5.4. Histórico de vivendas visadas

6. ESTATÍSTICAS DE VIVENDA VISADA, PORMENORIZADAS POR COMARCAS E CONCELLOS6.1. Provincia de A Coruña6.2. Provincia de Lugo6.3. Provincia de Ourense6.4. Provincia de Pontevedra

7. OBTENCIÓN E PROCEDENCIA DOS DATOS

Page 4: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 4 de 61

1. MARCO ECONÓMICO XERAL

1.1. A situación económica

Chegamos á metade do ano e aínda non hai luz sobre a evolución da economía española egalega, nin tampouco como era de prever sobre o mercado residencial, habendo mais benbastantes sombras, pois:

A economía española volveu entrar en recesión ao encadear dous trimestres seguidos decrecemento económico negativo.

No último trimestre creceu en case 370.000 desempregados, pechando o primeirosemestre cunha taxas de paro do 24,4% superior á prevista polo Goberno para todo 2012.

A confianza do consumidor caeu ata niveis non vistos. Os niveis de produción residencial seguen marcando, en termos absolutos, novos mínimos

respecto aos últimos 20 anos. As cifras de formación de fogares, que en caso de Galicia, non son moi positivas, mostran

unha demanda cuantitativamente máis débil respecto a semestres anteriores. A baixa actividade económica, co conseguinte aumento do desemprego, segue facendo que

creza a desconfianza da demanda, ao tempo que o seu nivel de solvencia se vai reducindo. O volume de transaccións de vivenda segue caendo, aínda que con menor virulencia. Por

tipoloxías, en vivenda nova as operacións baixaron un 32% no primeiro trimestre de 2012respecto ao mesmo período de 2012. En canto á segunda man, estas creceron algo máis do9%. Esta suba podería deberse ao gran peso que ten a vivenda usada na carteira de certasentidades financeiras.

Aínda que os prezos se seguiron axustando, mesmo dun modo máis acelerado, o esforzopara a adquisición dunha vivenda caeu dun modo moito máis suave. Así, ademais de baixaro prezo, tamén se reduciu a renda do fogar mediano, polo que o desconto no importe dasvivendas non se trasladou na mesma porcentaxe a un menor esforzo dos fogares paracompralos.

O stock de vivendas novas sen vender segue en niveis altos (unhas 800.000 en toda España,cifrándose en Galicia pola Administración da Xunta en 32.000, segundo datos de decembrode 2011), e aínda que si se rexistrou un lixeiro cambio de tendencia, non se aprecianindicios sólidos para darlles saída en 2014-2015, tal e como afirman certos informes

O nivel de financiamento do sector inmobiliario segue sendo moi elevado, tanto dende opunto de vista das actividades dese tipo, como dos fogares. As cifras rexistradas a finais demarzo de 2012 mostran un risco inmobiliario das entidades financeiras de case 950.000millóns de euros, cun desapalacamento de apenas o 3,6% dende o máximo alcanzado osegundo trimestre de 2010.

A morosidade continúa á alza, mesmo a máis velocidade que en trimestres anteriores,superando a finais de marzo o 8,4% sobre o total de créditos concedidos a "outros sectoresresidentes", e moi preto xa do máximo que se alcanzou no ano 1993, que foi do 8,9%. Seben en termos de Produto Interior Bruto (PIB) comparado, esa porcentaxe dobra o máximoalcanzado na pasada crise dos anos 90.

A actividade de visado de vivendas en Galicia, neste primeiro semestre, como indicadorrelevante do que pode ser o comportamento a curto prazo da evolución de vivendas, quepoidan obter licenza e ser construídas e postas no mercado, logo dun certo comportamentoplano, continúa o seu descenso.

Page 5: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 5 de 61

No conxunto do país, segundo datos do Banco de España, nos tres meses de 2012 visáronseunha cifra lixeiramente superior ás 14.200 unidades. Isto supón marcar un novo mínimo na serietrimestral dos últimos 20 anos, rexistrándose unha caída do 10% no conxunto de España,respecto ao último trimestre do pasado exercicio. Se en termos trimestrais observamos como,polo menos ata agora, non se tocou fondo, a serie mensual tampouco aventura cambios.

Durante o primeiro trimestre de 2012, iniciáronse en España un total de 16.734 vivendas, 11.116delas foron libres e 5.618 protexidas, estas cifras indican unha caída do 27% respecto ao mesmoe último trimestre de 2011, e supoñen retrotraerse a rexistros vistos a principios dos anos 80.

1.2. Transmisións de vivendas en España y en Galicia

A proporción de transmisións neste período foi de case tres vivendas de segunda man por cadavivenda nova, circunstancia que vén claramente condicionada polo obxectivo da Banca dealixeirar a súa carteira de activos.

No conxunto de España o comportamento xeográfico foi dispar, pois en 36 provincias serexistraron crecementos no número de compravendas de vivendas novas, mentres que nas 16restantes os resultados deste trimestre foron peores que os do primeiro trimestre de 2011.Os maiores descensos rexistráronse nas provincias de Biscaia (41%), Albacete, Lugo eGuadalajara (entre o 30% e o 40%).

No extremo contrario nas provincias de Zaragoza, Cuenca e en cidade de Melilla, con unincremento superior ao 30%.

Se nos centramos na vivenda nova, as case 17.700 unidades transmitidas supoñen un novorécord negativo na serie que, dende 2004, publica o Ministerio de Fomento.

Hai que destacar a importancia da evolución da transmisión de vivendas novas, xa que ocomportamento terá incidencia directa nas previsións de absorción do stock de vivenda novassen vender, e retomar con números lóxicos a normalización do mercado inmobiliario.

Page 6: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 6 de 61

No caso de Galicia, segundo os datos do Ministerio de Fomento, nas provincias de Pontevedra eOurense, se produxo unha redución das transacións de vivenda nova, en torno ó 45%, naprovincia da Coruña cerca dun 30%, e na de Lugo superior o 50%.

1.3. Vivenda. Fiscalidade no primeiro semestre de 2012

No primeiro Consello de Ministros do actual Goberno do 30 de decembro de 2011, tomáronseas seguintes medidas referentes á vivenda que a vista dos datos desta enquisa, podemos dicirque non influyeron na actividade de visados rexistrada no primeiro semestre do ano 2012, perosi e só de unha forma tímida, pero porcentualmente apreciable, o faceron as políticas derehabilitación. Ditas medidas foron:

Desgravación IRPF por compra de vivenda habitualRecuperar a desgravación por vivenda habitual para todas as rendas con efectos desde o 1 dexaneiro de 2012. Lembrar que o anterior Goberno limitara dende comezos do ano 2011 estadesgravación ás rendas inferiores a 17.707,2 euros brutos anuais, e eliminouna de formaprogresiva ata o limitala aos 24.107,20 euros.

IVEManter a redución do 4 % do IVE que grava a compra de casas novas establecida no RealDecreto-Lei 9/2011, de 19 de agosto, “de medidas para a mellora da calidade e cohesión dosistema nacional de saúde, de contribución á consolidación fiscal, e de elevación do importemáximo dos avais do Estado para 2011”. En cuxa Disposición transitoria cuarta sobre “Tipoimpositivo aplicable do Imposto sobre o Valor Engadido ás entregas de vivendas”, dicía oseguinte:

“Con efectos dende a entrada en vigor deste Real Decreto-Lei e vixencia exclusivamente ata o 31de decembro de 2011, aplicarase o tipo reducido do 4 por cento do Imposto sobre o ValorEngadido ás entregas de bens ás que se refire o número 7.º do apartado un.1, do artigo 91 da Lei37/1992, de 28 de decembro, do Imposto sobre o Valor Engadido”.

Page 7: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 7 de 61

IBIO Executivo subiu o Imposto de Bens Inmobles (IBI) do 50% das casas españolas de xeitotemporal e durante dous anos. A partir de 2012, as vivendas cuxo prezo estea por encima dovalor catastral medio do seu municipio comezarán a gravarse máis. Para levar a cabo estamedida, a Dirección Xeral do Catastro analizará todos os valores catastrais de cada concello paraver a súa media, e sobre ésta aplicará a subida. Con este aumento do IBI, o Goberno esperabarecadar 918 millóns de euros do total de 6.000 previstos e que cheguasen ás arcas do Estadograzas ao resto de subidas de impostos anunciadas.

Renda básica de emancipaciónO Executivo aprobou "non incorporar máis beneficiarios á Renda Básica de Emancipación parapoder manter a percepción dos que a viñan recibindo".Fomento realizou unha retención de crédito por cada un dos beneficiarios equivalente a todo oorzamento necesario para garantir o cobro da axuda unha vez recoñecida durante o períodomáximo de 4 anos ou ata que cumpran os 30 anos, xa que aínda que desapareza a axuda, osbeneficiarios aos que xa se recoñeceu este dereito poderán seguir percibíndoa. O seuorzamento para este ano ascendía a 364,1 millóns de euros, partida que se ampliou con 46,1millóns de euros procedentes do Fondo de Continxencia para o pago adicional das axudas aosbeneficiarios da Renda Básica de Emancipación durante o exercicio.

Bolsa de vivenda galegaO Goberno galego, a través do Instituto Galego de Vivenda e Solo (IGVS), a principios do ano2012, asinou un convenio con la Federación Galega de Municipios e Provincias (FEGAMP), coaFederación de Promotores de Galicia (FEPROGA), e dous entidades financeiras gallegas(Novagalicia e Caixa Rural), para sacar ao mercado, no prazo de tres anos, mais de 4.500vivendas del total de 32.000 inmobles que se estima están sen vender en Galicia.

Medidas urxentes para o impulso do comercioNeste semestre publicouse o RD Lei 19/2012, que no seu Título I de medidas urxentes deimpulso ao comercio, suprimiou as licenzas de ámbito municipal vinculadas aosestablecementos comerciais, así como para as súas instalacións e para determinadas obrasprevias. Dito Real Decreto é aplicable en locais cuxa superficie útil de exposición e venta aopúblico no sexa superior a 300 metros cadrados; excepto para aquelas actividades que teñanimpacto en el patrimonio histórico-artístico ou ocupen bens de dominio público. Ademáis, fixouque para o inicio e desenrolo, o cambio de titularidade, das actividades comerciais e servizosnon poderá esixirse licenza previa de instalacións, de funcionamento ou de actividade, ninlicenza para a realización das obras ligadas ao acondicionamento de los locais cando nonrequiran proxecto de obra segundo a LOE, nin ningunha outra licenza de clase similar. Nestescasos, as licenzas previas serán trocadas por declaracións responsables, o comunicacións previas(art. 71.bis Lei 30/1992 de Réxime xurídico das Administracións Públicas e do ProcedementoAdministrativo Común), onde o empresario declarará cumprir a normativa vixente e dispor dosdocumentos técnicos que se esixan, ademais de estar en posesión do xustificante do pago dotributo correspondente cando sexa preceptivo. A documentación técnica deberá estar asinadapor técnicos competentes de acordo coa normativa vixente.

Inspección Técnica das edificacións. (ITE´s) e fomento da RehabilitaciónCon respecto os cambios introducidos en materia de vivenda e fiscalizade é o novo enfoquedado na rehabilitación como segmento do mercado inmobiliario que se fixo en 2011 pola Lei2/2011 de Economía Sostible, e polo Real Decreto Lei 8/2011 de “medidas de apoio os

Page 8: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 8 de 61

debedores hipotecarios, de control do gasto público e cancelación de débedas con empresas eautónomos contraídas polas entidades locais, de fomento da actividade empresarial e impulso arehabilitación e de simplificación administrativa”, que estableceu a obrigatoriedade dasInspeccións Técnicas de Vivendas en aquelas edificacións con unha antigüidade superior aos 50anos en municipios maiores de vintecinco mil habitantes (que en Galicia son Vigo. A Coruña,Ourense, Santiago, Lugo, Pontevedra, Ferrol, Vilagarcía de Arousa, Narón, Oleiros, Carballo,Redondela, Ribeira, Culleredo, Marín e Cangas do Morrazo), dicir que isto ata da agora, non tivoavances significativos a nivel autonómico, e só os concellos de Lugo, e A Coruña reformaron asúa ordenanza, e se coñece que o concello de Pontevedra ten interese en acometer a súaimplantación.

Son porcentualmente esperanzadores, dentro dos exiguos números totais contablizados, asporcentaxes de rehabilitación de vivenda, pois na actividade de visado de vivendas pasouse dun17,6% do anterior semestre ao 27,5% neste, o que debería supoñer que pese á crise e ásrestricións económicas, a aposta pola rehabilitación debe ser decidida, cuestión coa que oexecutivo autonómico foi sensible ao destinar recentemente un 32% máis de recursos pararecuperar máis de 2.500 vivendas. Estas tramitacións realízanse a través das oficinasrehabilitación municipais, presentes nun 40% dos municipios galegos -56 áreas declaradas en128 concellos-, sendo a nosa Comunidade a primeira en número de áreas de rehabilitación deEspaña.

Como colofón a isto cabe engadir que non se pode seguir ocupando o territorio dunha formaextensiva mentres o patrimonio construído se deteriora, debéndose de poñer éste en valor, oque redundará nun indubidable beneficio económico e mellor benestar social, tal e como sepuxo de manifesto nas conclusións do recente 4º Congreso Internacional de Patoloxía e deRehabilitación de edificios (PATORREB) celebrado en Santiago de Compostela, as que se podenconsultar máis adiante.

1.4 Actividade e Novidades normativas en Galicia

A actividade técnica e urbanística galega acontecida neste semestre, pódese resumir nasseguintes actuacións:

Bases para unha nova Lei do Solo de GaliciaO aspecto urbanístico ven marcado pola tramitación Parlamentaria en xuño deste ano das“Bases para unha nova Lei do Solo” en Galicia, redactada pola Secretaría Xeral de Urbanismodependente da Consellería de Medio Ambente Territorio e Infraestructuras, que pretendetomando como base o contido do actual texto consolidado da Lei 9/2002 de OrdenaciónUrbanística de Galicia, resolver a problemática.

A súas intencións xerais son:

- Acadar unha Lei mais sinxela, eficaz e con maior seguridade xurídica.- Mellorar o seu contido actual e conseguir un documento de consenso que faga

perdurable no tempo e mais eficaz a súa aplicación.- Un texto que axilice e lle dea maior seguridade xurídica ás figuras de planeamento e,

sobre todo, que axude a acadar un territorio máis ordenado e máis sostible.

Page 9: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 9 de 61

En concreto o máis salientable do texto é o seguinte:

- Homoxeneización de conceptos e parámetros urbanísticos, concretados nas NormasTécnicas de Planeamento.

- Establecemento de ordenanzas tipo, incluíndoas nas Normas Subsidiarias Provinciais.- Suprimir a “reprodución” da toda a regulamentación autonómica estatal innecesaria.- Axuda activa da Consellería na consecución de cartografía que afecte o termo municipal,

marcando esta xa os elementos catalogados e áreas de protección necesarias.- Alixeirar o trámite ambiental.- Permitir crecementos vinculados aos efectivos aumentos demográficos.- Incentivar políticas de rexeneración da cidade.- Aplicación de novas tecnoloxías na elaboración, xestión e aprobación do planeamento

urbanístico.

Disposición Transitoria Terceira da Lei 2/2010Outra cuestión que tivo especial incidencia foi que o pasado 19 de abril rematou o prazo depresentación de solicitudes para a regularización de naves e vivendas sen licenza que foronconstruídas antes do 1 de xaneiro do ano 2003 (data en que entrou en vigor a actual LOUGA),tratouse dun proceso que tramitaron os propios concellos a instancia dos interesados paradarlle recoñecemento patrimonial ás edificacións deste tipo, o que non supón en ningún caso asúa legalización.

Estas solicitudes estiveron enmarcadas na Disposición Transitoria Terceira da Lei 2/2010 demodificación da LOUGA, que se centrou na situación urbanística das edificacións realizadas senlicenza ou sen autorización autonómica, existentes con anterioridade á mencionada data de 1de xaneiro de 2003.

Segundo datos la Secretaría Xeral de Urbanismo, en total, presentáronse 6.295 solicitudes neseperíodo de dous anos habilitado, das que o 71% (4.455 solicitudes) corresponderon a usosresidenciais, e o 29% restante (1.840) estiveron relacionados con outros usos que implicanactividade económica activa. O desglose foi o seguinte:

PROVINCIA TOTAL USORESIDENCIAL

USOINDUSTRIAL

A Coruña 1240 892 348Lugo 2322 1877 445Ourense 827 672 155Pontevedra 1905 1014 893

O 90% dos concellos galegos (284 en total), recibiron e tramitaron solicitudes para aregularización de construcións. Do total de municipios, 184 referíanse tanto a usos residenciaiscomo aos relacionados coa actividade económica e o resto presentaron solicitudes dun só uso.

En canto aos datos por municipios, destacaron os casos de Outeiro de Rei (Lugo), con 420solicitudes (39 de uso comercial); A Estrada (Pontevedra), que rexistrou 348 construciónssusceptibles de regularización, das que 195 corresponderon a edificacións para actividade

Page 10: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 10 de 61

comercial; e o concello de Lugo, con 263 solicitudes, das que 173 foron para vivendas e 90 paranaves comerciais.

Unha vez regularizadas, as construcións quedarán suxeitas ao réxime correspondente e pasarána aboar o IBI (imposto de bens inmobles) e, no caso das naves, o IAE (imposto de actividadeseconómicas).

Nova Lei de Vivenda de GaliciaNeste semestre, aprobouse polo Parlamento galego a nova Lei de Vivenda de Galicia, quesustituye a antiga Lei 18/2008, a cal segundo palabras do lexislador, inclúe medidas orientadasa garantir o acceso a vivenda a quen realmente o necesita, partindo dos principios de igualdadee transparencia no acceso as vivendas protexidas e as axudas públicas, ao mesmo tempo queestablece medidas que aportan seguridade xurídica ao mercado inmobiliario e garantías aosadquirentes e usuarios das vivendas, constituíndo así un instrumento que poda aportarestabilidade e dinamismo ao sector e permita estimular a promoción e rehabilitación dasvivendas en xeral e das protexidas en particular. Posto que regula as actuacións directas daXunta de Galicia a través da adquisición e rehabilitación de edificios e vivendas, elo supón untriplo obxectivo, social, urbanístico e arquitectónico. Dicir que en todo este proceso, de formamoi especial, as oficiñas das áreas de rehabilitación, teñen unha especial importancia posto queson as que están en contacto con as necesidades do cidadán. Ademais a Lei prevé a posibilidadede expropiación en casos de deterioro grave de edificacións nas que se desatendera aobrigación de rehabilitar.

En desenrolo desta Lei, o lexislador autonómico está a preparar un a Decreto que conterámedidas para intentar paliar os efectos da crise sobre os galegos que atopen dificultades paraafrontar as súas hipotecas ou alugueiros. Así a Xunta de Galicia iniciará de xeito inmediato atramitación dun decreto, que estalecerá medidas urxentes de carácter social, que ten comoobxectivo paliar no posible os efectos dos desafiuzamentos por execucións hipotecarias. Enconcreto preténdese:

- Facilitar o acceso a vivendas en aluguer subvencionado aos afectados pordesafiuzamentos.

- Haberá medidas protección dos adxudicatarios de vivendas de promoción pública ensituación de desemprego.

- Regulará a dación en pago das vivendas de promoción pública a cambio da condonaciónda débeda e facilitando que os adxudicatarios continúen residindo na mesma vivenda enréxime de alugueiro subvencionado.

- Reduciranse os trámites e os prazos para a cualificación de vivendas protexidas e para aadxudicación das mesmas, como medida de reactivación do sector da vivenda protexida

- Flexibilizaranse as condicións de venda de solo empresarial para facilitar a creación deemprego.

Page 11: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 11 de 61

4º Congreso PATORREBDe forma breve, cabe resaltar que entre o 12 e o 14 de abril de 2012 celebrouse en Santiago deCompostela o 4º Congreso de Patoloxía e de Rehabilitación de edificios (PATORREB), organizadopolo Colexio de Arquitectos de Galicia, que como conclusións fináis plantéxanse as quebrevemente se recollen de seguido:

1. A Patoloxía e a rehabilitación esixen unha formación universitaria específica2. A formación continua é necesaria para aqueles profesionais que se encargan tanto do diagnóstico e das intervencións

concretas.3. É preciso fomentar Escolas de Formación Profesional para operarios especializados en técnicas rehabilitadoras, a fin de

mellorar a súa empleabilidade4. Considéranse medios indispensables para pechar o ciclo formativo, a promoción de edicións, publicacións específicas,

manuais e aplicacións informáticas, que teñan como fin a rehabilitación.5. É desexable a adecuación, flexibilización e adaptación dos contidos lexislativos aos requirimentos e variadas esixencias do

conxunto do parque construído e as mais específicas nos seus edificios con valor arquitectónico recoñecido.6. A inspección técnica, sistemática, programada e obrigada dos edificios existentes constitúe un procedemento necesario e

útil para revisar a súas condicións de seguridade, marcar as pautas nas intervencións de mantemento, e incluso, paraorientar aos propietarios sobre melloras nas condicións de accesibilidade e adecuación térmica e acústica dos edificios.Doutra banda, recomendase a elaboración progresiva de bancos de datos que recopien e estruturen o contido dainspección e das intervencións que de elas deriven, con fin de conseguir protocolos de traballo que tendan a homoxeneizaros procedementos de inspección , os criterios do estado dos edificios e as pautas de intervención para a súa reparación emellora,

7. É necesario avanzar na adecuación a la Normativa Europea, adaptándoa aos procesos de rehabilitación e as nosascaracterísticas específicas, en orde a optimizar a eficacia enerxética e o confort dos edificios.

8. Recoñécese a importancia estratéxica da rehabilitación en operacións de largo alcance que deriven en medidas deaccesibilidade, habitabilidade, eficacia enerxética e calidade arquitectónica, con unha dimensión reequilibradora dacidade, tanto na edificación como nos espazos públicos.

9. Necesitase afondar nos mecanismos legais que permitan axilizar as tramitacións e superar os obstáculos derivados dascaracterísticas da vixente lexislación que faciliten as adecuadas estratexias arquitectónicas.

10. En todo este proceso, deben articularse medidas legais, financeiras e fiscais, que atraian inversións e incentiven o procesorehabilitador, ao tempo que garantiren aos propietarios a eficacia da tramitación, a viabilidade económica e orecoñecemento legal dos resultados obtidos, incrementándose así o valor engadido do parque rehabilitado.

11. As administracións deben orientar este proceso impulsando operacións piloto, capaces de converterse en modelos dunamplo proceso rehabilitador concitando a empresas enerxéticas, entidades financeiras (créditos e microcréditos),construtoras, usuarios, etc.

12. En tempos de rehabilitación, é indispensable contar con unha opinión pública favorable capaz de despertar expectativas edemandar actuacións concretas.

Información cartográficaRecentemente o Instituto de Estudios do Territorio dependente da Xunta de Galicia, creado haipouco, puxo a disposición dos cidadáns toda a información cartográfica en formato accesible através dunha plataforma web de descarga publica con máis de 20.000 mapas correspondentes acatro series cartográficas. Destaca a posta a disposición dos interesados de máis de 4.000 mapasdo Voo Americano de 1956, onde se inclúe a toponimia actual. Esta plataforma incrementará asúa base de datos pouco a pouco, ao punto que se prevé aumentar con outros 20.000 mapasdoutras catro series nos vindeiros meses

1.5. Novidades fiscais para o segundo semestre do ano 2012

A Publicación no BOE do 14 de Xullo de 2012 do Real Decreto-lei 20/2012, do 13 de xullo, demedidas para garantila estabilidade orzamentaria e de fomento da competitividade,condicionará sen dúbida o que aconteza no segundo semestre do ano 2012.Así resumidamente as cuestións económicas que foron acordadas e que poden afectar ao sectorinmobiliario foron as seguintes:

Page 12: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 12 de 61

IVEO Imposto de valor engadido xeral pasa do 18 por 100 ao 21 por 100, e o gravame reducido do 8por 100 ao 10 por 100, incluso para a construción de vivendas. Mantense o tipo superreducidodo 4 por 100 para os produtos de primeira necesidade, si ben para algúns bens e servizosreclasifícanse e pasan ao novo tipo xeral. Os cambios no imposto estarán vixentes dendesetembro deste ano.Temporalmente para as compras de novas vivendas manterase o IVE manterase no 4%,pasando a partires do 1 de xaneiro de 2013 ao 10% (*)

(*)A compra de vivenda nova e os seus anexos (ata dúas prazas de garaxe incluídas na mesma escritura de adquisición) polo RealDecreto-Lei 9/2011, de 19 agosto, establecera na súa Disposición Transitoria Cuarta, a aplicación do tipo do IVE 4% dende a súaentrada en vigor ata o 31 de decembro de 2011 e o Real Decreto-lei 20/2011, do 30 de decembro, na súa Disposición Final Quinta,prorrogou ese IVE do 4% ata o 31/12/2012

Nas vivendas sociais (VPP) seguirá sendo do 4%, nas VPA subirá ao 10%, nesa data.Con respecto á execución de obras que teña por obxecto a construción ou rehabilitación dunhaedificación, aplícase o IVE reducido (antes do 8%, e a partir de setembro do 10%), sempre que oempresario que execute a obra achegue unha parte dos materiais utilizados, sempre que o custodestes exceda do 40% da base impoñible (anteriormente era un 33%). Recordemos que osrequisitos para aplicar o tipo reducido, son os seguintes:- Que o destinatario sexa persoa física, non actúe como empresario ou profesional e utilice

a vivenda a que se refiren as obras para o seu uso particular, inclúense aquí ascomunidades de propietarios.

- Que a construción ou rehabilitación da vivenda a que se refiren as obras, concluísen polomenos dous anos antes do inicio destas últimas.

IRPFNo IRPF, suprímese a dedución por compra de vivenda habitual a partir do 1 de xaneiro de 2013para novas adquisicións.

Retencións por actividades profesionaisAs retencións por actividades profesionais pasan do 15 por 100, ao 21 por 100 ata o 31 dedecembro de 2013.

Imposto de SociedadesNo imposto de sociedades elévase o pagamento fraccionado para grandes empresas, e amplíasea limitación de dedución por gastos financeiros.O Imposto de Sociedades, limítase durante 2012 e 2013 a compensación de bases impoñiblesnegativas para entidades cunha cifra de negocios superior a vinte millóns de euros. Prodúceseun incremento transitorio dos pagamentos fraccionados. O importe mínimo elévase do 8 por100 ao 12 por 100. O tipo aplicable tamén se incrementa para entidades cun volume deoperacións superior aos 10 millóns de euros.

Limitación da dedución por gastos financeirosAmplíase a limitación da dedución por gastos financeiros, facéndoa extensiva a todas asempresas en xeral, sen circunscribirse á súa pertenza a un grupo mercantil.Fíxase un novo gravame do 10 por 100 sobre rendas de fonte estranxeira, exclusivo ata o 30 denovembro de 2012.

Page 13: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 13 de 61

Imposto da RendaPara o Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas, elévase temporalmente, do 15 por 100 ao 19por 100, para a retención por rendementos de actividades profesionais, e para o ingreso a contapor rendas do traballo derivados de impartir cursos, seminarios ou conferencias, igualándoas aoresto. Introdúcese unha disposición transitoria na Lei (Disposición Transitoria Vixésima Terceira),en virtude da cal, se fixa un tipo de retención "transitorio" do 21% para as rendas que sesatisfagan ou aboen entre o 1 de setembro de 2012 e o 31 de decembro de 2013.

Horarios comerciaisSe produce a liberalización de horarios comerciais para os locais comerciais inferiores a 300metros cadrados, dita cuestión en principio allea a actividade construtiva, pode condicionar osfluxos económicos neste segundo semestre do ano.

Page 14: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 14 de 61

2. ESTATÍSTICAS DE VIVENDAS VISADAS

2.1.Número de Vivendas visadas

O interese dos datos recollidos polo Colexio de Arquitectos de Galicia está en que podenanticipar a actividade construtiva que se poda realizar nun futuro inmediato, posto querepresentan o número de vivendas que en uns meses se poderán executar “exnovo” ourehabilitar pormenorizadamente nos diferentes concellos galegos, logo de conseguir anecesaria licenza municipal de obras.

Cabe destacar que esta análise estatística vense facendo polo Colexio de Arquitectos de Galiciadende fai máis de sete anos, e comprende dende o ano 2000 ata á actualidade, é dicir xa maisde doce anos. A este informe non lle afectou o RD estatal 1000/2010 de “visado obrigatorio”,posto que só se contabilizan as edificacións na fase de “execución” que poden ser construídastras a consecución da licenza municipal de obra, al ser dita fase de visado obrigatorio.

Á vista dos datos contidos nas táboas finais deste informe, podemos dicir que a actividade devisado colexial aínda non tocou fondo e segue baixando, pois o sobrante de vivendas en ventaaínda pendente de vender, as vivendas de segunda man postas a venda polas entidadesbancarias debidas a impagos hipotecarios, e a conseguinte contrición do crédito debido á criseeconómica, non anima aos inversores a promover novas actuacións de vivenda colectiva,verdadeiro motor da economía desde sector.

Nota: Os máximos históricos de vivendas visadas/mes, están nos meses de setembro de 2006, e marzo de 2007, en 8.093 e 6.130vdas/mes respectivamente pola entrada do CTE na súa primeira e segunda parte.

Evolución do visado de vivendas. Datos mensuais dos anos 2008, 2009, 2010, 2011 e 1s de 2012NHG: Normas Hábitat Galego (Decreto 262/2007) NHV: Normas Habitablidade de Vivendas.(Decreto 29/2010)

Atopámonos nunha situación de estancamento xeneralizada, sendo necesario facer balance dasactuacións pretéritas. A crise económica, a desconfianza nos mercados e a falta de liquidez fanque este período de latexo se estea prolongando máis aló do desexable. Como exemplo desto,podemos dicir que no primeiro semestre de 2012, visáronse unha media de 275 vdas/mes,seguindo a estela do valor mínimo absoluto de 203 vdas/mes do mes de decembro do ano 2011

NHG

NHV

340

3.255

837

Page 15: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 15 de 61

Evolución do visado de vivendas. Datos semestrais dos anos 2008, 2009, 2010, 2011 e 1s de 2012

O gráfico semestral reflexa os número de vivendas visadas, que para o segundo semestre de2011, e para o primeiro semestre de 2012 foron de 2.375 e de 1.650 vivendas respectivamente.Neste sentido, axúdanos a obter unha imaxe nítida do que está a acontecer, pois a recuperaciónnon parece vir. Todo indica que estamos inmersos nun ciclo de peche na expansión ilimitada dasnosas cidades, oportunidade que entendemos debe ser tida en conta para realizar operaciónsde remate das pezas urbanas, e de realización das unidades de execución con maior interesexeral, e de necesaria rehabilitación das zoas degradadas e do mantemento do parque edificado.

Á vista do movemento histórico no visado colexial, atopámonos ante uns valores mínimos de1.650 vivendas visadas no primeiro semestre de 2012 en toda Galicia, que de estenderse atotalidade do ano 2012, suporá (e xa o supón con respecto o semestre anterior), unha baixa do30% con respecto aos xa malos datos dos anos 2010 e 2011, ano este último que parecía habertocado fondo.

O primeiro semestre do ano rexistra valores porcentuais arredor, e só do 12,00% respecto dacifra media anual destes últimos doce, que foi de 27.201 vivendas/ano, e con unha cantidade

Evolución do visado de vivendas. Datos anuais 2000- 1s 2012

1.650

46.881

CTE I

32.832

13.036

2.375 1.650

Page 16: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 16 de 61

moi inferior aos 46.881 visados tope de vivenda contabilizados para o ano 2006, e moi lonxe das3.300 vivendas visadas que de seguir con esta proporción se poden acadar no final do ano 2012.

Evolución do visado de vivendas. Datos mensuais 2000- 1s 2012NHG: Normas Hábitat Galego (Decreto 262/2007)NHV: Normas Habitablidade de Vivendas. (Decreto 29/2010)CTE: Código Técnico da Edificación.(RD 314/2006)IVE: Subida do Imposto do valor engadido

A gráfica de valores mensuais, resulta moito máis significativa en canto ao rexistro deincidencias que repercuten no visado colexial. A situación segue a baixar, logo dun certoestancamento rexistrado no ano 2011, sen visos claros dunha tendencia positiva.

8.093

6.130

3.255

2685340

837

Page 17: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 17 de 61

2.2.Vivenda de Protección oficial

En canto á vivenda sometida a algún réxime de protección pública, o primeiro semestre recolleunha cifra global que supón menos do 1,00% do total das promocións, rexistrando o valormínimo nos últimos doce anos, nos que este dato colexialmente empezou a contabilizarse.

---- Porcentaxe x,xx % ---- Total Vivendas (2009- 1s 2012)

Evolución do visado de vivendas protexidas. Datos mensuais dos anos 2009 a 1s de 2012Os datos numéricos e porcentuais do período histórico entre os anos 2000 e 1s 2012 son:

Ano VPA Total Vivendas Porcentaxeano 2000 2947 33755 8,73 %ano 2001 3090 31801 9,72 %ano 2002 3358 31242 10,75 %ano 2003 4662 35685 13,06 %ano 2004 4592 37326 12,30 %ano 2005 3748 40781 9,19 %ano 2006 2776 47470 5,85 %ano 2007 1480 38150 3,88 %ano 2008 2036 20775 9,80 %ano 2009 441 7536 5,85 %ano 2010 302 4805 6,29 %ano 2011 323 4687 6,89 %1s ano 2012 16 1650 0,97 %

total 29771 335.663 7,94 %

Page 18: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 18 de 61

---- Porcentaxe x,xx % ---- Total Vivendas (2008- 1s 2012)

Evolución do visado de vivendas protexidas. Datos semestrais dos anos 2008, 2009, 2010, 2011 e 1s 2012

A falla de partidas orzamentarias deste tipo de vivendas, a falla de recursos económicos daAdministración nesta situación de crise xeneralizada, supón que os números deste tipo devivendas rexistren un mínimo histórico.

---- Porcentaxe x,xx % ---- Total Vivendas (2001-1s 2012)

Evolución do visado de vivendas protexidas. Datos anuais 2000—1 s 2012

Page 19: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 19 de 61

2.3.Vivenda Rehabilitada

A senda iniciada no segundo semestre do ano 2010 referida á actividade de rehabilitación devivendas, que lograron situar este sector case en un 25% para o conxunto deste ano, tras asbaixas detectadas de oito puntos porcentuais no ano 2011, parece que volve con forza,rexistrando no primeiro semestre de 2012 un valor do 27,52% do total, elo pode ser debido aosefectos da Lei estatal 2/2011 de 4 de marzo de Economía Sustentable, ao RD Lei 8/2011 deMedidas de apoio e impulso á rehabilitación, e polas políticas de rehabilitación do IGVS, quelevan a cabo as 57 oficinas de rehabilitación municipais, segundo o listado anexo a este informe.

---- Porcentaxe x,xx % ---- Total Vivendas (2009-1s 2012)

Evolución do visado de obras de rehabilitación. Datos mensuais dos anos 2009 a 1s 2012

---- Porcentaxe x,xx %

Evolución do visado de obras de rehabilitación. Datos semestrais dos anos 2008 a 1s 2012

Page 20: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 20 de 61

Se ben o 27% deste semestre invita a continuar nesta liña, favorecendo a revitalización dosnosos núcleos urbanos ou rurais, e adaptando as vivendas aos novos estándares decomfortabilidade e aforro enerxético, confíase que a obrigada implantación, ou no seu caso oimpulso das Inspección Técnica de Vivendas (ITE´s), polo menos, nos dezaseis concellos galegosmaiores de 25.000 habitantes en que resulta obrigatorio, así como o decidido apoio autonómicoas políticas de rehabilitación, deriven en mais e mellors actuacións de mantemento do parqueedificado galego.

---- Porcentaxe x,xx %

Evolución do visado de obras de rehabilitación. Datos anuais 2000-1s 2012

Os datos numéricos e porcentuais do período histórico entre os anos 2000 e 1s 2012 son:

Ano Rehabilitación TotalVivendas

Porcentaxe

ano 2000 788 33755 2,33 %ano 2001 1032 31801 3,25 %ano 2002 844 31242 2,70 %ano 2003 1130 35685 3,17 %ano 2004 1901 37326 5,09 %ano 2005 1648 40781 4,04 %ano 2006 1680 47470 3,54 %ano 2007 1603 38150 4,20 %ano 2008 1518 20775 7,31 %ano 2009 1156 7536 15,34 %ano 2010 1154 4805 24,02 %ano 2011 829 4687 17,69 %1s ano 2012 454 1650 27,52 %total 15737 335.663 4,69 %

Page 21: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 21 de 61

2.4.Vivenda Colectiva

Se nos achegamos ao visado da tipoloxía colectiva non podemos máis que verificar o descensono número de promocións. A porcentaxe contabilizado para este tipo de vivenda para oprimeiro semestre do ano 2012 e de pouco máis do 38%, cifra moi inferior ao 77% de mediarexistrado entre os anos 2000 a 2007.

---- Porcentaxe x,xx % ---- Total Vivendas (2009- 1s 2012)Evolución do visado da vivenda colectiva. Datos mensuais dos anos 2009 a 1s 2012

Isto supón que neste semestre do ano 2012 chégase ás 631 vivendas colectivas, sobre un totalde 1.650 unidades, o que supón menos do 40% do total, fronte a media de 28.900 vivendascolectivas de media anual visadas no período de anos 2000 a 2007, que supoñía un porcentaxehabitual desta tipoloxía do 75%.

Page 22: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 22 de 61

---- Porcentaxe x,xx %Evolución do visado da vivenda colectiva. Datos semestrais dos anos 2008 a 1 s 2012

Este valor porcentual para vivenda colectiva é o máis baixo dende que se teñen rexistradovalores, tamén en termos absolutos.

---

------- Porcentaxe x,xx % ---- Total Vivendas (2001-1s 2012)Evolución do visado da vivenda colectiva. Datos anuais 2001-1 s 2012.

Os datos numéricos e porcentuais do período histórico entre os anos 2000 e 1s 2012 son:

Ano V. ColectivaTotalVivendas Porcentaxe

ano 2000 25387 33755 75,21 %ano 2001 23465 31801 73,79 %ano 2002 22398 31242 71,69 %ano 2003 28382 35685 79,53 %ano 2004 29778 37326 79,78 %ano 2005 32195 40781 78,95 %ano 2006 38382 47470 80,86 %ano 2007 31236 38150 81,88 %ano 2008 15017 20775 72,28 %ano 2009 4704 7536 62,42 %ano 2010 2079 4805 43,27 %ano 2011 2253 4687 48,07 %1s ano 2012 631 1650 38,24 %total 255907 335663 76,24 %

Page 23: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 23 de 61

2.5.Vivenda Unifamiliar

Pola súa banda, o visado da vivenda unifamiliar segue tendo un marcado ritmo asimétricorespecto á do resto de variables analizadas. Lonxe de promocións por lote, a tipoloxíaunifamiliar illada cumpre unha función de expectativa individual, na que a economía persoalxoga un papel moi importante. A media de vivendas unifamiliares visadas sitúase en case 170por mes, inferior en trinta unidades con respecto os anteriores semestres, e moi lonxe das 550de media por mes rexistradas en períodos normais de actividade edificatoria.

---- Porcentaxe x,xx %

Evolución do visado da vivenda unifamiliar. Datos mensuais dos anos 2009 a 1s 2012.

En efecto, o número total de vivendas unifamiliares visadas no primeiro semestre do ano 2012,foi de 1.019, o que a sitúa nun porcentaxe de casi o 62% respecto das vivendas totais visadas,sendo esta porcentaxe a máxima rexistrada anualmente nas series dos últimos doce anos.

---- Porcentaxe x,xx %Evolución do visado da vivenda unifamiliar. Datos semestrais dos anos 2008 a 1s 2012.

Malia a situación, debemos ter presente que existe unha baixada no número de vivendasunifamiliares, que se ben resiste con maior fortuna aos envites da situación financeira, non éque quen de soster a actividade edificatoria dos últimos anos por si soa. Sen dúbida, a tendenciafutura é a de corrixir estes valores, no que a vivenda unifamiliar non supere porcentaxes

Page 24: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 24 de 61

maiores do 25-35% respecto da colectiva. Ata ese momento, podemos advertir unha situaciónde irregularidade, que ven marcada pola situación económica actual de crise.

---- Porcentaxe x,xx %

Evolución do visado da vivenda unifamiliar. Datos anuais 2000 a 1s 2012

Os datos numéricos e porcentuais do período histórico entre os anos 2000 e 1s 2012 son:

Ano V. Unifamiliar Total Vivendas Porcentaxeano 2000 7406 33755 21,94 %ano 2001 7470 31801 23,49 %ano 2002 7768 31242 24,86 %ano 2003 6348 35685 17,79 %ano 2004 6938 37326 18,59 %ano 2005 8024 40781 19,68 %ano 2006 8743 47470 18,42 %ano 2007 6462 38150 16,94 %ano 2008 5602 20775 26,97 %ano 2009 2737 7536 36,32 %ano 2010 2520 4805 52,45 %ano 2011 2371 4687 50,69 %1s ano 2012 1019 1650 61,76 %total 73408 335.663 21,87 %

Page 25: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 25 de 61

2.6.Vivendas con CFO emitido

Este gráfico representa o número que historicamente obtiveron o corresponde certificado finalde obra. Dicir que para o primeiro semestre do 2012 as vivendas rematadas foron case un 60%das vivendas visadas.

Evolución do certificado final de obra respecto a vivendas visadas. Datos anuais 2000-1s 2012

Nota: Os datos correspondentes ás vivendas con certificado Final de obra a partires do ano 2011 están calculados tendo en conta atramitación segundo o convenio asinado ó efecto entre o Colexio de arquitectos de Galicia e o Consello galego de aparelladores.

Os datos numéricos e porcentuais do período histórico entre os anos 2005 e o 1s 2012 son:

Ano Total Vivendas Vivendas con CFO

ano 2000 32832

ano 2001 30987

ano 2002 30311

ano 2003 32314

ano 2004 37001

ano 2005 40209 28.718

ano 2006 46881 28.471

ano 2007 37913 30.210

ano 2008 20767 29.585

ano 2009 7708 25.284

ano 2010 4805 11.294

ano 2011 4687 9.293

1s ano 2012 1650 2.823

Page 26: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 26 de 61

3. NOVIDADES NORMATIVASA continuación, facemos un resumen das referencias legais acontecidas no ano primeirosemestre de 2012, distinguindo entre normas de perfil urbanística, normas técnicas, e comonovidade normas fiscais, que de algunha ou outra forma influyen en maior o menor medida nofluxo do visado e da actividade colexial.

3.1. Urbanísticas Lei 4/2012, do 12 de abril, da Área Metropolitana de Vigo. Diario nº 77 de data

23/04/2012 Decreto 244/2011, do 29 de decembro, polo que se aproban os estatutos do organismo

autónomo Instituto de Estudos do Territorio. Diario nº 1 de data 02/01/2012 Orde do 15 de marzo de 2012 , conxunta das consellerías de Medio Ambiente, Territorio

e Infraestruturas e do Medio Rural e do Mar, sobre réxime da avaliación ambiental dosestablecementos de acuicultura na parte litoral da zona terrestre.

Real Decreto Lei 17/2012, de 4 de maio, de medidas urxentes en materia de medioambente. Xefatura do Estado. BOE 108 do 05/05/2012.

3.2. Técnicas Lei 2/2012, do 28 de marzo, galega de protección xeral das persoas consumidoras e

usuarias. Diario nº 69 de data 11/04/2012 Lei 3/2012, do 2 de abril, do deporte de Galicia. Diario nº 71 de data 13/04/2012 Lei 5/2012, do 15 de xuño, de bibliotecas de Galicia. Diario nº 122 de data 27/06/2012 Lei 13/2011, do 16 de decembro, reguladora da política industrial de Galicia. Diario nº 1

de data 02/01/2012 Lei 14/2011, do 16 de decembro, pola que se modifica a Lei 5/1998, do 18 de decembro,

de cooperativas de Galicia. Diario nº 2 de data 03/01/2012 Decreto 99/2012, do 16 de marzo, polo que se regulan os servizos sociais comunitarios e

o seu financiamento. Diario nº 63 de data 30/03/2012 Real Decreto Lei 5/2012, de 5 de marzo, de mediación en asuntos civís e mercantís.

Xefatura do Estado. BOE 56 do 06/03/2012 Real Decreto Lei 19/2012, de 25 de maio, de medidas urxentes de liberalización do

comercio e de determinados servizos. Xefatura do Estado. BOE 126 do 26/05/2012

3.3. Fiscais• Lei Orgánica 1/2012, do 3 de abril, pola que se exclúe do ámbito de aplicación da

disposición adicional da Lei Orgánica 3/2006, de 26 de maio, de reforma da Lei Orgánica5/2001, do 13 de decembro, complementaria da Lei Xeral de Estabilidade Orzamentaria,a determinados mecanismos de financiamento. Xefatura do Estado. BOE 81 do04/04/2012

Lei Orgánica 2/2012, de 27 de abril, de Estabilidade Orzamentaria e SostenibilidadeOrzamentaria. Xefatura do Estado. BOE 103 do 30/04/2012

Real Decreto-Lei 3/2012, de 10 de febreiro, de medidas urxentes para a reforma domercado laboral. Xefatura do Estado. BOE 36 do 11/02/2012

Real Decreto-Lei 4/2012, de 24 de febreiro, pola que se determinan obrigacións deinformación e procedementos necesarios para establecer un mecanismo definanciamento para el pago aos provedores das entidades locais. Xefatura do Estado.BOE 48 do 25/02/2012

Page 27: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 27 de 61

Real Decreto-Lei 12/2012, de 30 de marzo, polo que introdúcense diversas medidastributarias e administrativas dirixidas a redución do déficit público. Xefatura do Estado.BOE 78 do 31/03/2012

Real Decreto Lei 2/2012, de 3 de febreiro, de saneamento do sector financeiro. Xefaturado Estado. BOE 30 do 04/02/2012

Real Decreto Lei 7/2012, de 9 de marzo, por el que crease o Fondo para o financiamentodos pagos a provedores. Xefatura do Estado. BOE 60 do 10/03/2012

Real Decreto Lei 10/2012, de 23 de marzo, por el que modifícanse determinadas normasorzamentarias en relación coas facultades das Autoridades Europeas de Supervisión.Xefatura do Estado. BOE 72 de 24/03/2012

Real Decreto Lei 18/2012, de 11 de maio, sobre saneamento e venta dos activosinmobiliarios do sector financeiro. Xefatura do Estado. BOE 114 do 12/05/2012

Real Decreto Lei 6/2012, de 9 de marzo, de medidas urxentes de protección dedebedores hipotecarios sen recursos. Xefatura do Estado. BOE 60 de 10/03/2012

Page 28: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 28 de 61

ACTIVIDADE URBANÍSTICA, DE CONTROL E DE REHABILITACIÓN EN GALICIA

4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico.(datos proporcionados pola Secretaría Xeral de urbanismo da Xunta de Galicia)

I. PLANEAMENTO XERAL

A. APROBACIÓN DEFINITIVA DE PLANEAMENTO XERAL (SEGUNDO ART. 85.7a)Primeiro semestre PXOM de Sober (LU), aprobación definitiva completa do PXOM. DOG 09/02/2012 PXOM de Cortegada (OU) Orde de 28 de febreiro de 2012, sobre aprobación

definitiva do PXOM. DOG 16/03/2012 PXOM de Xove (LU) Orde de 12 de xuño de 2012 sobre aprobación definitiva do

PXOM. DOG 26/06/2012 PXOM de Muiños (OU) Orde do 15 de xuño de 2012 sobre aprobación parcial do

PXOM. DOG 29/06/2011 PXOM de Leiro (OU) Orde de 25 de xuño de 2012 sobre aprobación definitiva do

PXOM. DOG 5/07/2012 PXOM de Marín (PO) Orde do 27 de xuño de 2012 sobre aprobación definitiva do

PXOM. DOG 9/07/2012

B. LICITACIÓNS/ADXUDICACIÓNSPrimeiro semestre

PXOM de Betanzos. DOG 16/04/2012

C. AVANCE DE PLANEAMENTOPrimeiro semestre

Neste periodo non houbo.

D. APROBACIÓN AVALIACIÓN AMBIENTAL ESTRATÉXICA O INNECESARIEDADE DOMESMO

Primeiro semestre PXOM de Abegondo. Resolución do 11 de xuño de 2012. DOG 28/06/2012. PXOM de Mesía. Resolución do 2 de abril de 2012. DOG 26/04/2012 PXOM de A Coruña. Resolución do 9 de marzo de 2012. DOG 02/04/2012

E. APROBACIÓN DEFINITIVA PUBLICADA EN EL DOGPrimeiro semestre

Mugardos. Diario nº 117 de data 20/06/2012 Orde do 13 de xuño de 2012 sobreaprobación definitiva da modificación puntual do Plan Xeral de Ordenación Municipaldo Concello para a adecuación de usos de regasificación no solo industrial de PuntaPromontorio.

Page 29: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 29 de 61

Silleda. Diario nº 111 de data 12/06/2012. Anuncio da aprobación definitiva damodificación puntual do Plan parcial do polígono industrial Área 33.

Santiago de Compostela. Diario nº 94 de data 18/05/2012. Anuncio de aprobacióndefinitiva do Plan parcial do solo urbanizable delimitado número 14 (SUD-14), Montedo Seixo.

Barreiros. Diario nº 91 de data 14/05/2012. Resolución do 23 de abril de 2012, daSecretaría Xeral de Ordenación do Territorio e Urbanismo da Consellería de MedioAmbiente, Territorio e Infraestruturas, pola que se fai pública a aprobación definitivae as disposicións normativas do Proxecto sectorial para a mellora e ampliación dasinfraestruturas básicas de abastecemento dos núcleos de San Cosme, San Pedro, SanMiguel e Reinante, no concello de Barreiros, aprobado definitivamente por Acordodo Consello da Xunta de Galicia do 8 de marzo de 2012.

Santiago de Compostela. Diario nº 83 de data 02/05/2012 Orde do 17 de abril de2012 sobre aprobación definitiva da modificación puntual do Plan Xeral deOrdenación Municipal na rúa da Estrada con esquina á travesía da Estrada.

Oroso. Diario nº 72 de data 16/04/2012. Orde do 30 de marzo de 2012 sobreaprobación definitiva da modificación puntual número 3 do Plan Xeral de OrdenaciónMunicipal do sobre varias ordenanzas.

Pobra do Caramiñal. Diario nº 72 de data 16/04/2012 Orde do 30 de marzo de 2012sobre aprobación definitiva da modificación puntual do Plan Xeral nas áreas dereparticón e polígonos 9 e 10, para a implantación dun centro de saúde.

Vigo. Diario nº 66 de data 04/04/2012 Resolución do 21 de marzo de 2012 pola quese fai pública a aprobación definitiva e as disposicións normativas do Plan sectorial deordenación territorial do Campus Científico-Tecnolóxico do Mar nos terreos da ETEA,aprobado mediante Acordo do Consello da Xunta de Galicia do 23 de febreiro de2012.

Ordes. Diario nº 62 de data 29/03/2012 Orde do 15 de marzo de 2012 sobreaprobación definitiva da modificación puntual das Normas subsidiarias deplaneamento municipal sobre o uso específico de cemiterios.

Carballo. Diario nº 62 de data 29/03/2012. Anuncio sobre a aprobación definitiva doPlan Especial de Dotacións para un centro docente en solo rústico (referenciacatastral 001500400NH28E0001TU).

San Cibrao das Viñas. Diario nº 43 de data 01/03/2012 san cibrao das viñas Anuncioda aprobación definitiva do estudo de detalle presentado por Alfocasa, S.L.

Mugardos. Diario nº 41 de data 28/02/2012 Orde do 13 de febreiro de 2012 sobreaprobación definitiva da modificación número 11 do Plan Xeral de OrdenaciónMunicipal para actuación rehabilitadora do Castelo da Palma.

Pereiro de Aguiar. Diario nº 27 de data 08/02/2012 Decreto 64/2012, do 26 dexaneiro, de aprobación definitiva da modificación puntual do Plan Xeral deOrdenación Municipal para revisar a delimitación e ordenación do núcleo rural deVilariño-A Pena.

Page 30: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 30 de 61

Pereiro de Aguiar. Diario nº 27 de data 08/02/2012 Decreto 65/2012, do 26 dexaneiro, de aprobación definitiva da modificación puntual do Plan Xeral do Pereiro deAguiar (Ourense) para revisar a delimitación e ordenación do núcleo rural de Vilariño-A Igrexa.

Pereiro de Aguiar. Diario nº 26 de data 07/02/2012 Decreto 61/2012, do 26 dexaneiro, de aprobación definitiva da modificación puntual do Plan Xeral deOrdenación para revisar a delimitación e ordenación do núcleo rural de Vilariño-SanSalvador.

Pereiro de Aguiar. Diario nº 26 de data 07/02/2012 Decreto 62/2012, do 26 dexaneiro, de aprobación definitiva da modificación puntual do Plan Xeral deOrdenación Municipal para revisar a delimitación e ordenación do núcleo rural deFrieira-Melias.

Ares. Diario nº 26 de data 07/02/2012 Orde do 24 de xaneiro de 2012 sobreaprobación definitiva do expediente de modificación das normas subsidiarias deplaneamento municipal.

A Cañiza. Diario nº 23 de data 02/02/2012 Anuncio sobre a aprobación definitiva doPlan de sectorización do solo urbanizable do Vieiro.

O Pino. Diario nº 4 de data 05/01/2012 Orde do 23 de decembro de 2011 sobreaprobación definitiva da modificación puntual do Plan Xeral de Ordenación Municipalno lugar do Pedrouzo.

Porto do Son. Diario nº 2 de data 03/01/2012 Anuncio da aprobación definitiva doPlan especial de infraestruturas e dotacións para un tanatorio en Tarela.

.F. PXOMS CON INFORME PREVIO A APROBACION INICIAL (IPAI. ARTº 85.1 LOUGA)

Primeiro semestre PXOM de Baralla (LU) 12/01/2012 PXOM de Pontedeva (OU) 03/02/2012 PXOM de Carballo (AC) 03/02/2012 PXOM de Mondariz (PO) 15/02/2012 PXOM de Caldas de Reis (PO) 20/02/2012 PXOM de Bande (OU) 27/02/2012 PXOM de Montederramo (OU) 05/03/2012 PXOM de Baleira (LU) 28/03/2012 PXOM de Ponteceso (AC) 09/04/2012 PXOM de Nigrán (PO) 19/04/2012 PXOM de Moeche (AC) 07/05/2012 PXOM de Coristanco (AC) 07/05/2012 PXOM de Monforte de Lemos (LU) 10/05/2012 PXOM de Gudiña, A (OU) 15/05/2012 PXOM de Mos (PO) 23/05/2012 PXOM de Sada (AC) 30/05/2012 PXOM de Coles (OU) 30/05/2012 PXOM de Baltar (OU) 06/06/2012

Page 31: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 31 de 61

PXOM de Pereiro de Aguiar (OU) 14/06/2012 PXOM de Ponteareas (PO) 15/06/2012

G. RELACIÓN COMPLETA DE PXOMS CON INFORME PREVIO A APROBACIÓN INICIAL (IPAI.ART. 85.1 LOUGA) -(149 concellos)-a. Provincia da Coruña (33): Abegondo, Aranga, Ares, Arteixo, Bergondo, Betanzos,

Boqueixón, Camariñas, Carballo, Cedeira, Cesuras, Corcubión, Coristanco, A Coruña,Dumbría, Fisterra, Frades, Irixoa, Mañón, Melide, Mesía, Moeche, Muxía, Neda,Ordes, Ortigueira, Ponteceso, Pontedeume, Porto do Son, Sada, Santiso, Tordoia,Val do Dubra.

b. Provincia de Lugo (41): Alfoz, Baleira, Baralla, Becerreá, Begonte, Bóveda, Becerreá,Burela, Castro de Rei, Cervantes, O Corgo, Chantada, Folgoso do Courel, Foz, Friol,Guitiriz, Láncara, Mondoñedo, Monforte de Lemos, Monterroso, Muras, Navia deSuarna, As Nogais, Palas de Rei, Pantón, Páramo, A Pastoriza, Pobra de Brollón, Pol,A Pontenova, Portomarín, Quiroga, Ribadeo, Riotorto, Samos, Sarria, O Saviñao,Sober, Triacastela, Vilalba, Xermade.

c. Provincia de Ourense (46): Baltar, Bande, Beariz, Os Blancos, A Bola, O Bolo,Carballeda de Avia, Cartelle, Castrelo de Miño, Coles, A Cortegada, Chandrexa deQueixa, Entrimo, Gomesende, A Gudiña, O Irixo, Larouco, Montederramo,Monterrei, Oímbra, Padrenda, Parada do Sil, Petín, Pereiro de Aguiar, Pontedeva,Porqueira, Punxín, Quintela de Leirado, Ramirás, Ribadavia, A Rúa, Rubiá, SanAmaro, San Xoán de Río, Sarreaus, A Teixeira, Trasmiras, A Veiga, Verea, Verín,Viana do Bolo, Vilamarín, Vilamartín de Valdeorras, Vilariño de Conso, Vilar deSantos, Xunqueira de Espadañedo.

d. Provincia de Pontevedra (29): Arbo, Baiona, Caldas de Reis, Cambados, Catoira,Cerdedo, Crecente, Cuntis, Dozón, Gondomar, O Grove, A Guarda, Meaño,Mondariz, Moraña, As Neves, Nigrán, Oia, Pazos de Borbén, Ponteareas, PonteCaldelas, Pontevedra, Portas, O Rosal, Silleda, Soutomaior, Vila de Cruces, Vilaboa,Vilanova de Arousa.

H. APROBACIÓN INICIAL (ART. 85.2 LOUGA). Exposición ao público. Publicado no D.O.G.Primeiro semestre

PXOM Monterrei. DOG 02/01/2012 PXOM Boqueixón. DOG 09/01/2012 PXOM Vilamartín de Valdeorras. DOG 06/02/2012 PXOM O Irixo. DOG 08/02/2012 PXOM Burela. DOG 08/03/2012 PXOM Mañón. DOG 08/03/2012 PXOM Porto do Son. DOG 23/03/2012 PXOM Monterroso. DOG 10/04/2012 PXOM Becerreá. DOG 26/04/2012 PXOM O Saviñao. DOG 04/05/2012 PXOM Aranga. DOG 10/05/2012 PXOM A Teixeira. DOG 14/05/2012 PXOM Pontedeva. DOG 14/05/2012

Page 32: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 32 de 61

II. OUTROS INSTRUMENTOS XERAIS:

A. INFORME PREVIO Á APROBACIÓN INICIAL MP/PXOM – MP/NSP (IPAI. ART. 85.1LOUGA)Primeiro semestre

Amoeiro (OU): MP/PXOM nº1 (IPAI do 10/01/2012) Vedra (AC) : MP/PXOM lugar de Raimil (IPAI do 10/01/2012) Vilagarcía de Arousa (PO): MP/PXOM supresión UEI-16 (IPAI do 16/01/2012) Cerceda (AC): MP/NSP no PP Castelo (IPAI do 21/02/2012) Nigrán (PO): MP/NSP nº 24 (IPAI do 23/04/2012) Santiago de Compostela (AC): MP/PXOM cemiterio núcleo Quintáns (IPAI do 07/05/2012) Poio (PO): MP/PXOM, Lugar das Viñas, San Salvador (IPAI do 07/05/2012) Crecente (PO): MP/NSP ordenanza equipamento sanitario e asistencial (IPAI do

10/05/2012) San Sadurniño (AC): MP/NSP delimitación núcleo Esperanza (IPAI do 25/05/2012) Maside (OU): MP/NSP núcleo A Casanova (IPAI do 31/05/2012) Maside (OU): MP/NSP núcleo San Martín de Louredo (IPAI do 31/05/2012) Maside (OU): MP/NSP Rúa Outeiro Grande (IPAI do 31/05/2012) Barbadás (OU): MP/PXOM AR-10 Valenzá (IPAI do 11/06/2012) Santiago de Compostela (AC): MP/PXOM e PE-1 Rúa San Miguel dos Agros (IPAI do

22/06/2012) Maside (OU): MP/NSP rúa Camiño San Paio e seu entorno (Touza) (IPAI do 25/06/2012)

B. APROBACIÓNS DEFINITIVAS (ORDE 85.7A –APROBACIÓN DEFINITIVA-, 85.7APARCIAL OU 85.7B-NON OUTORGAR APROB DEFINITIVA-) DE MP/PXOM-MP/NSP.Primeiro semestre

Bueu (PO): MP/NSP habitabilidade (Orde 85.7A do 17/01/2012) Ares (AC): MP/NSP (6 modific. puntuais) - (Orde 85.7A do 24/01/2012) Mugardos (AC): MP/PXOM nº 11 Castelo da Palma (Orde 85.7A do 13/02/2012) Oroso (AC): MP/PXOM nº1 (Orde 85.7B do 28/02/2012) Marín (PO): MP/NSP nº 12 (Orde 85.7A do 06/03/2012) Ourense (OU): MP/PXOU normativa (Orde 85.7B do 15/03/2012) Ordes (AC): MP/NSP uso específico de cemiterios (Orde 85.7A do 15/03/2012) Pobra do Caramiñal, A (AC): MP/PXOM POL 9 e POL 10 centro saúde (Orde 85.7A do

30/03/2012) Oroso (AC): MP/PXOM nº 3 varias ordenanzas (Orde 85.7A do 30/03/2012) Santiago de Compostela (AC): MP/PXOM rúa da Estrada (Orde 85.7A do 17/04/2012) Mugardos (AC): MP/PXOM regasificación de solo en Punta Promontorio (Orde 85.7A do

13/06/2012) Soutomaior (PO): MP/NSP nº4 entorno Casa do Concello (Orde 85.7A do 27/06/2012) Neves, As (PO): MP/PXOM nº8 ampliación zona verde e espazos libres (Orde 85.7A do

27/06/2012) Narón (AC): MP/PXOM apertura dun vial no sector IV do polígono industrial Río do Pozo

(Orde 85.7A do 27/06/2012) Padrón (AC): MP/PXOM ampliación solo urb. Industrial en Extramundi de Abaixo (Orde

Page 33: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 33 de 61

85.7A do 27/06/2012) Vila de Cruces (PO): MP/NSP nº7 (Orde 85.7A do 29/06/2012) Pontes de García Rodríguez, As (AC): MP/NSP ámbito SUI-1 en Pena Porreira (Orde

85.7A do 29/06/2012) Ourense (OU): MP/PXOU normativa (Orde 85.7B do 02/07/2012)

III. PLANEAMENTO DE DESENROLO:

A. INFORME PREVIO APROBACIÓN DEFINITIVA IPAD (PLANEAMENTO PARCIAL) (IPAI.ART. 85.1 LOUGA)Primeiro semestre

Ourense(OU): PE BIC termais Burgas (IPAD do 12/01/2012) Arteixo (AC): PP As Medoñas (IPAD do 12/01/2012) Pontenova (LU): PE conxunto histórico Os Fornos (IPAD do 08/02/2012) Carballo (AC): PS SRAU-I 3 (zona B) (IPAD do 13/02/2012) Sanxenxo (PO): PEID SU-1 Cotos - Dorrón (IPAD do 13/02/2012) Trabada (LU): PE solo urbanizado industrial (IPAD do 15/02/2012) Antas de Ulla (LU): PE dotacións camiño 3ª idade (IPAD do 20/02/2012) Pontevedra (PO): PERI polígono delimitado en solo urbano non consolidado en

Campolongo (IPAD do 23/02/2012) Ordes (AC): MP/PP parque empresarial Merelle (IPAD do 01/03/2012) Vigo (PO): MP/PERI II-08 Bouza Sur (API-61) do PXOM (IPAD do 22/03/2012) Abadín (LU): PE solo industrial en Gontán (IPAD do 30/03/2012) Sanxenxo (PO): PE zona E69B O Revel (IPAD do 16/04/2012) Ponteceso (AC): PS Mezquita - Tallo (IPAD do 30/04/2012)

B. APROBACIÓNS DEFINITIVAS (ORDE 85.7A –APROBACIÓN DEFINITIVA-, 85.7APARCIAL OU 85.7B –NON OUTORGAR A APROBACIÓN DEFINITIVA-) DEPLANEAMENTO DE DESENVOLVEMENTO:Primeiro semestre

Non se produciron.

IV. DELIMITACIÓNS DE SOLO DE NÚCLEO RURAL

Primeiro semestre Dumbría (AC): DSNR A Boudañeira (Resolución de aprobación do 10/01/2012) Corgo, O (LU): DSNR San Xoan de Segovia (Resolución de NON APROBACIÓN do

06/02/2012) Corgo, O (LU): DSNR Cabreiros (Resolución de NON APROBACIÓN do 09/02/2012) Corgo, O (LU): DSNR de Maceda (Resolución de NON APROBACIÓN do 09/02/2012) Abadín (LU): DSNR O Rieiro, parroquia San Xoan Seivale Vilarente (Resolución de

aprobación do 20/02/2012) Abadín (LU): DSNR Xunto do Marco, parroquia de Cervela (Resolución de NON

APROBACIÓN do 20/02/2012) Abadín (LU): DSNR Os Carballas, parroquia Santa María Abadín (Resolución de NON

APROBACIÓN do 20/02/2012)

Page 34: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 34 de 61

Antas de Ulla (LU): DSNR da Cervela, parroquia de Cervela (Resolución de aprobacióndo 02/03/2012)

Punxín (OU): DSNR Rubías, parroquia de San Xoan de Ourantes (Resolución deaprobación do 01/03/2012)

Corgo, O (LU): DSNR Santa Mariña, parroquia Cabreiros (Resolución de NON aprobacióndo 20/03/2012)

Corgo, O (LU): DSNR de Marei, parroquia Santa María de Marei (Resolución deaprobación do 20/03/2012)

Pol (LU): DSNR de Rioxoán, parroquia Valonga (Resolución de aprobación do23/05/2012)

Piñor (OU): DSNR de Cotelas, parroquia de Canda (Resolución de aprobación do21/06/2012)

Caldas de Reis (LU): DSNR de Monelos, parroquia de Azúmara (Resolución deaprobación do 25/06/2012)

V. SUSPENSIÓN DE LICENZAS ou NOVA EXPOSICIÓN PÚBLICA PXOM

Primeiro semestre PXOM Ribadeo. 2ª Exposición público. DOG 09/04/2012 PXOM de Carballo. Suspensión cautelar de licenzas en diversos ámbitos das normas

subsidiarias municipais. DOG 10/05/2012

VI. PLANEAMENTO URBANÍSTICO XERAL ANULADO OU SUSPENDIDO

Primeiro semestreFinalmente, cabe salientar que no primeiro semestre do ano 2011, só se modificou asituación da ordenación urbanística do concello de Sada a cal, le afectou o Decreto53/2012, do 19 de xaneiro polo que se modificou a ordenación urbanística provisional dedito termo municipal, establecida con anterioridade polo Decreto 29/2006, do 16 defebreiro, polo que se suspendeu a vixencia das NSP de Sada, e se aprobou unhaordenación urbanística provisional ata a entrada en vigor do novo planeamento, xamodificada polo Decreto 193/2008, do 28 de agosto (DOG 31/01/2012).Tamén no DOG do 23/03/2012 publicouse o anuncio polo que se fai pública a resoluciónda sentenza de anulación relativa ao Plan Xeral de Ordenación Municipal de Carballo.Ademais consta unha resolución de anulación da axuda concedida para revisión do PXOMdo concello das Neves, feita pola decisión do concello en sesión ordinaria do 10/11/2011e solicitude a esta consellería do 10/02/2012.

Neste sentido a relación de concellos afectados por Decretos da Xunta de Galicia osuspensión xudiciais é a que segue:

Provincia de A Coruña: Abegondo: NSP do 27/12/1996, Anuladas por sentenza do Tribunal Superior de Xustiza

de Galicia de 14/9/2000, firme segundo sentenza do Tribunal Supremo do27/11/2003.

Ares: PXOM do 26/3/1999, Anulado por sentenza do Tribunal Superior de Xustiza deGalicia do 23/10/2003, confirmada por sentenza do Tribunal Supremo do14/01/2007.Queda vixente as NSP de 04/12/1978 anteriores.

Page 35: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 35 de 61

Carballo: PXOM do 20/05/2003, Anulado por sentenza do Tribunal Supremo do02/11/2011 (recurso 5084/2007). Publicado no DOG do 23/03/2012. Queda vixente asNSP 16/06/1978 anteriores.

Sada: NSP de 10/01/1997 Suspendidas polo Decreto 29/2006 do 16 de febreiro (DOG23/02/2006), polo Decreto 193/2008 do 28 de agosto.(DOG 08/09/2008) e poloDecreto 53/2012 do 19 de xaneiro.

Provincia de Lugo: Barreiros: NSP de 28/10/1994 Suspendidas polo Decreto 15/2007 do 1 de febreiro

(DOG 12/02/2007). Ribadeo: PXOU do 5/11/1993, Anulado por sentenza do Tribunal Superior de Xustiza

de Galicia do 25/03/1998 e confirmada por sentenza do Tribunal Supremo do18/06/2002. Queda vixente o PXOU 14/03/1977 anterior.

Viveiro: NSP do 02/09/1997, Suspendidas polo Decreto 102/2006 do 22 de xuño (DOG23/06/2006), polo Decreto 14/2010, do 04.02.2010 (DOG 17.02.2010), e polo Decreto89/2010 do 3 de xuño (DOG 10/06/2010).

Provincia de Ourense: Ourense: PXOM do 29/04/2003 Anulado por sentenza xudicial Firme. Queda vixente o

PXOU do 16/09/1986 anterior e polo disposto no Decreto 187/2011, de 29 desetembro (DOG 3/10/2011).

Melón: PXOM do 01/08/2008 Sentenza de 01144/2011 de Anulación do TSJ de Galicia,pero con recurso perante o Tribunal Supremo e polo tanto non firme.

Verín: PXOM do 03/08/1998, Anulado por sentenza do Tribunal Superior de Xustiza deGalicia do 27/02/2003 e confirmada por sentenza do Tribunal Supremo do13/02/2007. Quedan vixentes polo tanto as NSP 28/05/1986 anteriores.

Provincia de Pontevedra: Baiona: PXOU de 30/05/1994 Afectado parcialmente por sentenza 356/1997 do TSXG

do 24/05/1997. Anulando o apartado 4.4-5 das ordenanzas reguladoras Estrada, A: NSP de 11/10/1978 Suspendidas polo Decreto 207/2006 do 16/11/2006.

(DOG 21/11/2006). Gondomar: PXOM do 09/08/1997 Anulado por sentenza do 15/11/2001 do TSXG, que

acadou firmeza en casación por sentenza do TS do 22/02/2005. Posterior sentenza doTSX de Galicia do 24/04/2008, firme en casación ante o Tribunal Supremo, que anulaacordo plenario do 10/05/2005.

Grove: NSP de 25/04/1996 Suspendidas polo Decreto 208/2002, do 20 de xuño, (DOGdo 21/06/2002).

Ponteareas: NSP de 11/05/1995 Suspendidas polo Decreto 207/2002 do 20 de xuño(DOG 21/6/2002) polo Decreto 108/2004 do 29 de xuño (DOG 2/8/2004), polo Decreto319/2004 do 29 de marzo (DOG 17/1/2005) e polo Decreto 267/2007 do 28 dedecembro (DOG 29/1/2008).

Débemos engadir aquí que no caso do PXOM de Boiro (PXOM 20.05.03), suspendidocautelarmente, tras o recurso presentado por dicho concello, foi levantada a súasuspensión quedando esta sen efecto.

Page 36: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 36 de 61

VII. COMENTARIOS

Estado do Planeamento Urbanístico Xeral en GaliciaA situación actual do planeamento en Galicia segue a ser dispar, malia o esforzo poracadar unha adaptación á Lei do solo da maior parte dos concellos. A día de hoxe ó 78%dos concellos gallegos rísense por un planeamento xeral, 61 ten un PXOM adaptado a laLei vixente 9/2002, e 162 concellos o están redactando.

Así, dos 61 plans adaptados á 9/2002, 24 se atopan na provincia da Coruña (Lousame,Oroso, A Capela, Cerdido, As Somozas, Vilarmaior, Boimorto, Curtis, A Pobra doCaramiñal, Santiago de Compostela, Toques, Vedra, Zas, Paradela, Arzúa, Laxe, Oleiros,Paderne, Sobrado dos Monxes, Dodro, Muros, Teo, Touro, Outes), 8 en Lugo (O Incio,Castroverde, Rábade, Ribas de Sil, Sober, Pedrafita do Cebreiro, Lugo e Xove), 23 enOurense (San Cibrán das Viñas, Xunqueira da Ambía, Amoeiro, Avión, Sandiás, Castrelodo Val, Laza, Melón, Paderne de Allariz, Taboadela, Vilardevós, Esgos, Rairiz de Vega,Vilar de Barrio, Arnoia, Cualedro, Beade, Boborás, Cenlle, Cortegada, Muiños e Leiro), efinalmente, 6 na provincia de Pontevedra (Vigo, Rodeiro, Moaña, Valga, Tui e Marín).189 concellos galegos o están redactando.

Outros 65 concellos, o 20% non teñen planeamento, ou o ten suspendido ou anulado.63 deles xa comezaron a redactalo, e só dous deles, os concellos de Abadín e Ribeira dePiquín na provincia de Lugo, non ten planeamento y o están redactadno.

Na actualidade dos 315 concellos galegos, un total de 250, un 80%, réxenxe por unplaneamento xeral, sendo a media nacional do Estado Español do 78%.

Page 37: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 37 de 61

4.2 Plano de estado do planeamento en Galicia

Page 38: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 38 de 61

4.3 Concellos adscritos a APLU(datos proporcionados pola Axencia da Protección da legalidade Urbanística de Galicia )

Con respecto o número de concellos adheridos á la Axencia de Protección da LegalidadeUrbanística (APLU) coa a adhesión de Ponteareas, Nogueira de Ramuín y Fene no ano 2012suma o número 58 dos convenios autorizados con os concellos galegos. Con isto, a APLUxestiona actualmente 4.172 quilómetros cadrados de superficie correspondentes aos municipiosadheridos: 17 na Coruña, 9 en Lugo, 21 en Ourense e 11 en Pontevedra, o que supón 273.057habitantes.CONCELLO POBOACIÓN (HAB) TERRITORIO (KM2) PUBLICACIÓN

PROVINCIA A CORUÑA

A Baña 4528 98 DOG-18-02-09A Capela 1439 58 DOG 19-02-09Ares 5628 18,3 DOG 18-03-09

Arzúa 6484 155,4 DOG 20-04-09Boimorto 2348 82,4 DOG 18-03-09

Cabanas 3375 33,3 DOG 21-11-11Cariño 4617 46,8 DOG 06-07-09

Cedeira 7511 85,4 DOG 05-05-10

Dodro 3024 36,1 DOG 24-02-09

Fene 14169 26,3 -----Lousame 3702 93,6 DOG 15-09-09Miño 5628 32,97 DOG 22-09-11

Mugardos 5605 12,8 DOG 04-11-09Oroso 6804 72,1 DOG 11-03-09Porto do Son 9867 94,6 DOG 04-05-10

Toques 1416 77,9 DOG 29-04-09Val do Dubra 4481 108,7 DOG 17-02-09

PROVINCIA DE LUGO

Becerreá 3276 172,1 DOG 18-02-09

Begonte 3538 126,8 DOG 02-04-09Castroverde 3110 174,2 DOG 17-02-09

Lourenzá 2569 62,6 DOG 27-02-09O Saviñao 4570 196,6 DOG 11-11-10Ribeira de Piquín 723 73 DOG 18-02-09

Trabada 1436 82,7 DOG 11-03-09Valadouro 2209 110,5 DOG 18-02-10

PROVINCIA DE OURENSE

Amoeiro 2318 39,7 DOG 07-05-09

Carballeda de Avia 1607 47 DOG 19-02-09Castrelo de Miño 1981 39,7 DOG 19-02-09

Castrelo do Val 1240 122 DOG 19-02-09Cortegada 1367 26,9 DOG 16-11-09Entrimo 1406 84,5 DOG 18-02-09

Gomesende 1048 28,3 DOG 19-02-09Maceda 3153 101,93 DOG 25-03-11Maside 3087 40 DOG 18-03-09

Nogueira de Ramuín 2432 98,3 DOG 27-01-12O Barco de Valdeorras 14040 85,7 DOG 26-10-09

Paderne de Allariz 1597 38,8 DOG 11-11-10

Page 39: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 39 de 61

CONCELLO POBOACIÓN (HAB) TERRITORIO (KM2) PUBLICACIÓN

Parada de Sil 729 62,4 DOG 08-04-09Petín 1042 30,5 DOG 04-03-09Piñor 1430 52,7 DOG 18-02-09

Punxín 840 17,08 DOG 28-03-11San Amaro 1335 28,9 DOG 18-02-10

Taboadela 1690 25,2 DOG 21-07-09Verín 14237 94,1 DOG 26-05-09Vilamarín 2254 56,1 DOG 19-02-09

Vilardevós 2382 152,1 DOG 19-02-09

PROVINCIA DE PONTEVEDRA

A Guarda 10404 20,5 DOG 20-04-09Caldas de Reis 10045 68,25 DOG 01-12-11

Cuntis 5172 79,8 DOG 06-03-09Forcarei 4219 168,4 DOG 11-02-11Meaño 5475 27,8 DOG 09-11-09

Moraña 4349 41,3 DOG 19-02-09Nigrán 17869 34,8 DOG 20-04-09

Oia 3192 83,3 DOG 24-02-09Ponteareas 22750 125,6 DOG 15-02-12Pontecesures 3116 6,7 DOG 18-02-09

Vilaboa 5935 36,9 DOG 29-04-10

Page 40: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 40 de 61

4.4. Concellos con Oficinas de Rehabilitación(datos proporcionados polo Instituto Galego de Vivenda e Solo)

A nivel municipal, no primeiro semestre de 2012, non se produciu ningún cambio no referente ásáreas de rehabilitación (ARCH) de cascos históricos. Polo tanto, neste momento están a funcionar22 ARCH,s e 35 ARI´s en Galicia. Trátanse de:

PROVINCIA CONCELLO TIPO NOME DATAPROVINCIA A CORUÑA

A Coruña ARCH Cidade Vella e A Peixaría 14-11-03ARI R/ Fdez. Latorre 27-04-06ARI Nª Sra. do Carme 27-04-06ARI Barrio da Sgda. Familia 27-04-06ARI Grupo de vivendas do Birloque 22-02-10ARI Grupo vivendas de Sta. Cristina (Palavea) 19-10-09ARI Grupo de vivendas dos Mariñeiros 19-10-09

Betanzos ARCH Conx. Hist. de Betanzos e a súa zona deProtección

24-10-02

ARI Barrios da magdalena e Nosa Señora dos Remedios 24-10-02Corcubión ARCH Casco Histórico de Corcubión 15-12-03Ferrol ARCH Barrios Hist. A Magdalena e Ferrol Vello 06-09-01

ARI Barrio da Graña 06-06-05Neda ARI Conxunto Histórico de Neda 17-11-03Noia ARCH Casco Histórico de Noia 25-05-01Mugardos ARI Casco Antigo de Mugardos 17-04-06Muros ARCH Núcleo Histórico de Muros 01-08-01Padrón ARI Casco Urbano Histórico de Padrón 14-11-03Rianxo ARI Rianxo, Rianxiño e A Fincheira 05-05-08SantiagoCompostela

ARCH Casco Histórico de Santiago deCompostela

09-01-98

ARI Grupos de vivendas "Compostela e CardealQuiroga Palacios" do Barrio dePontepedriña

23-12-08

ARI Polígono de Vista Alegre 17-04-06PROVINCIA LUGO

Chantada ARI Casco Antigo de Chantada 05-06-00Lourenzá ARI Casco Antigo de Lourenzá 29-01-03Lugo ARCH Casco Histórico de Lugo 13-03-98

ARI Barrio do Sgdo. Corazón 19-07-07Mondoñedo ARCH Casco Histórico de Mondoñedo e Barrios

Históricos de S. Lázaro e "Os Muíños"23-04-98

Monforte Lemos ARCH Burgo Medieval e zonas de influencia deMonforte Lemos

25-04-03

Quiroga ARI Rural Praza Maior e Pacios de Mondelo 19-10-09Ribadeo ARI Casco Histórico da Vila de Ribadeo 11-05-01

ARI Núcleo de Rinlo (Ribadeo) 16-03-09Sarria ARI Casco Antigo de Sarria 03-10-03Sober ARI.rural Concello rural Sober 08-11-11Vilalba ARI Casco Antigo e zona ampliada de Vilalba 13-09-00Viveiro ARCH Casco Histórico de Viveiro 17-03-98

PROVINCIA OURENSEAllariz ARCH Conxunto Histórico de Allariz 05-07-96Castro Caldelas ARCH Centro Histórico de Castro Caldelas 02-03-07

Celanova ARCH Entorno do Mosteiro de S. Salvador deCelanova e do Burgo Medieval de Vilanovados Infantes

24-10-02

Ourense ARCH Casco Histórico de Ourense 09-01-98ARCH Núcleo de Seixalbo 24-10-03ARI Polvorín, Camelias e Carballeira 19-10-09

Ribadavia ARCH Casco Histórico de Ribadavia 08-06-99ARI Casco Antigo de San Cristovo de Ribadavia 09-07-08

Verín ARI Verín 17-04-06Vilar de Santos ARI.rural Núcleo de Vilar de Santos 21-06-11

Page 41: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 41 de 61

PROVINCIA CONCELLO TIPO NOME DATAPROVINCIA PONTEVEDRA

Baiona ARCH Vila de Baiona 18-02-11Cambados ARCH Conxunto Histórico de Cambados 10-12-01Poio ARCH Conxunto Histórico-Artístico de Combarro 31-10-02Cangas ARI Casco Antigo e zona ampliada de Cangas 11-04-01Marín ARI Casco Vello de Marín 07-07-11Pontevedra ARI Núcleo de Estribela 03-05-07Tui ARCH Casco Histórico de Tui 06-09-01Vigo ARCH Casco Vello de Vigo 29-09-97

ARI Casco Histórico de Bouzas 25-03-03Vilagarcía Arousa ARI Núcleo de Carril 02-03-07

ARI Núcleo de Vilaxoán 02-03-07ARI Casco Vello de Vilagarcía de Arousa 19-10-09

GALICIAVarios ARI Camiños de Santiago 17-12-10

C.Francés: Dende Pedrafita do Cebreiro ataSantiago de Compostela

17-12-10

C.da Prata I: Dende A Mezquita ou Verín ataOurense

17-12-10

C.da Prata II: Dende Ourense ata Santiago deCompostela

17-12-10

C.Inglés: Dende Ferrol ou A Coruña, xuntándose enMesía ata Santiago deCompostela

17-12-10

C.Primitivo: Dende A Fonsagrada ata Melide queconecta co Camiño Francés

17-12-10

C.Norte: Dende Ribadeo ata Arzúa que conecta coCamiño Francés

17-12-10

C.Fisterra-Muxía: Dende Santiago de Compostelaata Fisterra con desvío Muxía

17-12-10

C.Portugués: Dende Tui a Santiago de Compostela 17-12-10

Page 42: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 42 de 61

5. RESUMO XERAL

5.1 Número de vivendas visadas

Provincia

nºvivendas

1º Semestre2012

nºvivendas

2º Semestre2012

%VPA

1ª Semestre2012

%VPA

2º Semestre2012

%Rehabilitadas1º Semestre

2012

%Rehabilitada2º Semestre

2012

A Coruña 687 2,18% 15,14%

Lugo 281 0,00% 52,31%

Ourense 123 0,00% 42,28%

Pontevedra 559 0,18% 27,01%

Total 1.650 0,97% 27,52%

5.2 Superficie construída e contía económica de uso residencial en Galicia

Provincia

Sup. Const.1º Semestre 2012

(m2)

Sup. Const.2º Semestre 2012

(m2)

PEM1º Semestre 2012

(€)

PEM2º Semestre 2012

(€)

A Coruña 158.514 57.951.058,78 €

Lugo 56.168 55.623.820,49 €

Ourense 30.874 23.931.542,41 €

Pontevedra 132.053 76.569.789,11 €

Total 377.610 214.076.210,79 €

5.3. Proporción de vivendas unifamiliares

ProvinciaNúm. Unifamiliar1º Semestre 2012

Núm. Unifamiliar2º Semestre 2012

% Unifamiliar1º Semestre 2012

%Unifamiliar

2º Semestre 2012

A Coruña 354 51,53%

Lugo 158 56,23%

Ourense 105 85,37%

Pontevedra 402 71,91%

Total 1.019 61,76%

(*) Neste período tómase o PEM e non o PMB como en estudios estadísticos anteriores, debido á incidencia que tivo na recopilaciónde datos de visado nos CCPP a Lei 25/2009 e o RD 1000/2010.

Page 43: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 43 de 61

5.4. Histórico de vivendas visadas

Histórico de vivendas visadas por provincias en Galicia

ano mes A Coruña Lugo Ourense Pontevedra Total2000 xaneiro 839 313 171 805 2.128

febreiro 1.388 273 173 948 2.782marzo 1.271 180 231 1.236 2.918abril 1.635 511 85 803 3.034maio 1.644 399 292 970 3.305xuño 1.405 157 131 1.106 2.799 (16.966)xullo 1.451 362 189 1.184 3.186agosto 1.229 373 125 538 2.265setembro 1.790 352 82 878 3.102outubro 988 414 82 870 2.354novembro 1.426 336 116 754 2.632decembro 1.336 152 140 699 2.327 (15.866)

32.8322001 xaneiro 1.235 228 157 1.065 2.685

febreiro 1.341 279 220 828 2.668marzo 1.268 237 267 1.019 2.791abril 1.379 250 220 838 2.687maio 1.716 316 154 771 2.957xuño 1.837 241 182 827 3.087 (16.875)xullo 1.378 291 105 984 2.758agosto 1.638 290 177 558 2.663setembro 821 149 104 828 1.902outubro 967 193 136 1.099 2.395novembro 1.129 148 168 729 2.174decembro 1.078 323 250 569 2.220 (14.112)

30.9872002 xaneiro 1.091 217 151 889 2.348

febreiro 954 307 131 1.084 2.476marzo 1.335 164 99 692 2.290abril 1.490 225 212 767 2.694maio 880 275 145 710 2.010xuño 1.170 221 109 1.114 2.614 (14.432)xullo 1.240 279 141 1.100 2.760agosto 1.281 359 134 492 2.266setembro 1.182 231 217 888 2.518outubro 1.660 302 214 853 3.029novembro 885 250 232 1.171 2.538decembro 1.070 309 249 1.140 2.768 (15.879)

30.3112003 xaneiro 892 239 132 787 2.050

febreiro 1.224 319 176 533 2.252marzo 1.392 559 113 904 2.968abril 1.268 351 125 1.162 2.906maio 1.392 216 39 1.242 2.889xuño 1.881 484 133 858 3.356 (16.421)xullo 2.201 447 235 990 3.873agosto 1.429 489 144 1.057 3.119setembro 1.170 206 346 1.035 2.757novembro 1.037 411 167 964 2.579decembro 2.010 331 193 1.031 3.565 (15.893)

32.314

Page 44: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 44 de 61

ano mes A Coruña Lugo Ourense Pontevedra Total2004 xaneiro 882 383 164 750 2.179

febreiro 1.706 268 117 1.335 3.426marzo 2.122 307 187 913 3.529abril 1.212 180 127 1.215 2.734maio 1.615 564 239 466 2.884xuño 2.069 239 295 569 3.172 (17.924)xullo 1.771 582 389 843 3.585agosto 1.177 474 228 808 2.687setembro 1.461 481 139 825 2.906outubro 862 406 365 1.077 2.710novembro 2.034 574 167 1.152 3.927decembro 1.170 610 435 1.047 3.262 (19.077)

37.0012005 xaneiro 1.169 547 47 822 2.585

febreiro 977 419 308 1.409 3.113marzo 1.641 557 315 1.401 3.914abril 1.315 464 200 1.242 3.221maio 1.935 375 281 1.023 3.614xuño 1.495 512 396 1.326 3.729 (20.176)xullo 1.871 319 444 1.113 3.747agosto 1.486 718 403 853 3.460setembro 1.305 319 157 763 2.544outubro 907 949 194 1.006 3.056novembro 1.204 1.001 213 921 3.339decembro 1.044 1.513 248 1.082 3.887 (20.033)

40.2092006 xaneiro 1.237 484 309 1.115 3.145

febreiro 1.471 977 259 877 3.584marzo 1.217 2.941 227 1.127 5.512abril 1.833 479 164 875 3.351maio 1.636 611 395 750 3.392xuño 1.358 666 392 1.633 4.049 (23.033)xullo 1.654 597 409 1.656 4.316agosto 2.146 675 434 1.345 4.600

CTE I setembro 3.430 1.434 1.186 2.043 8.093outubro 965 339 30 352 1.686novembro 1.022 467 210 465 2.164decembro 1.576 528 166 719 2.989 (23.848)

46.8812007 xaneiro 1.644 782 298 727 3.451

febreiro 1.536 1.683 174 667 4.060CTE II marzo 2.155 1.900 521 1.554 6.130

abril 1.263 404 169 552 2.388maio 1.256 471 328 731 2.786xuño 1.611 279 170 1.500 3.560 (22.375)xullo 1.371 537 175 1.042 3.125agosto 1.522 610 316 770 3.218setembro 1.311 412 140 775 2.638outubro 1.192 523 177 953 2.845novembro 879 171 133 505 1.688decembro 963 342 170 549 2.024 (15.538)

37.9132008 xaneiro 1.187 243 85 1.009 2.524

febreiro 878 317 223 716 2.134marzo 740 223 266 761 1.990

Hábitat abril 1.738 606 338 573 3.255maio 487 188 227 1.036 1.938

Page 45: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 45 de 61

ano mes A Coruña Lugo Ourense Pontevedra Totalxuño 465 180 118 432 1.195 (13.036)xullo 448 137 461 388 1.434agosto 609 299 61 533 1.502setembro 537 82 362 383 1.364outubro 636 213 113 333 1.295novembro 471 99 91 241 902decembro 425 212 46 551 1.234 (7.731)

20.7672009 xaneiro 363 114 79 227 783

febreiro 264 133 44 293 734marzo 447 76 47 162 732abril 506 61 76 174 817

DB HR maio 366 46 63 124 599xuño 356 42 57 249 704 (4.369)xullo 181 159 163 260 763agosto 205 38 68 109 420setembro 113 177 80 144 514outubro 174 41 74 198 487novembro 286 91 37 152 566decembro 289 111 35 154 589 (3.339)

7.7082010 xaneiro 112 20 37 119 288

febreiro 142 49 40 136 367marzo 136 54 45 191 426

DHV abril 528 149 55 105 837maio 98 72 151 91 412xuño 171 113 41 145 470 (2.800)xullo 140 43 52 87 322agosto 122 30 31 68 251setembro 157 34 28 77 296outubro 131 29 25 75 260novembro 185 82 30 173 470decembro 256 25 44 81 406 (2.005)

4.8052011 xaneiro 104 41 38 89 272

febreiro 105 45 81 150 381marzo 162 45 36 134 377abril 288 28 89 99 504maio 150 28 27 117 322xuño 248 43 24 141 456 (2.312)xullo 119 35 86 78 318agosto 184 45 57 184 470setembro 174 22 61 119 376outubro 423 61 31 65 580novembro 205 26 33 164 428decembro 81 37 20 65 203 (2.375)

4.6872012 xaneiro 106 43 26 96 271

febreiro 98 24 13 94 229marzo 73 72 18 81 244abril 78 44 22 105 249maio 165 32 19 101 317xuño 167 66 25 82 340 (1.650)

Total años 2000 a 2011 en 12 años y medio 328.065 vivendas

Page 46: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 46 de 61

6. ESTATÍSTICAS DE VIVENDA VISADA, PORMENORIZADAS POR COMARCAS E CONCELLOS

6.1. Provincia de A Coruña6.2. Provincia de Lugo6.3. Provincia de Ourense6.4. Provincia de Pontevedra

Page 47: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 47 de 61

Page 48: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 48 de 61

6.1. NÚMERO DE VIVENDAS VISADAS POR CONCELLO E COMARCA.Provincia A CORUÑA

COMARCA CONCELLO 1semestre 2012

A BarcalaBAÑA (A) 2NEGREIRA 0

Total A Barcala 2

A Coruña ABEGONDO 1ARTEIXO 8

BERGONDO 7CAMBRE 6CARRAL 3CORUÑA (A) 107

CULLEREDO 11OLEIROS 12SADA 7

Total A Coruña 162

Arzúa ARZUA 3BOIMORTO 1PINO (O) 4

TOURO 2Total Arzúa 10

Barbanza BOIRO 8

POBRA DO CARAMIÑAL (A) 9RIANXO 1RIBEIRA 24

Total Barbanza 42

Bergantiños CABANA 2CARBALLO 11

CORISTANCO 2LARACHA 8LAXE 2MALPICA DE BERGANTIÑOS 6

PONTECESO 40Total Bergantiños 142

Betanzos ARANGA 1

BETANZOS 2CESURAS 1COIROS 1CURTIS 2

MIÑO 10OZA DOS RÍOS 4PADERNE 2VILARMAIOR 3

VILASANTAR 0IRIXOA 2

Total Betanzos 28

Page 49: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 49 de 61

COMARCA CONCELLO 1semestre 2012

Eume CABANAS 5

CAPELA (A) 3PONTEDEUME 1PONTES DE GARCÍA RODRIGUEZ (AS) 3MONFERO 1

Total Eume 13

Ferrol ARES 0CEDEIRA 4

FENE 3FERROL 30MOECHE 1MUGARDOS 1

NARÓN 14NEDA 2SAN SADURNIÑO 0SOMOZAS (AS) 0

VALDOVIÑO 7Total Ferrol 62

Fisterra CEE 1CORCUBIÓN 2DUMBRÍA 1FISTERRA 2

MUXÍA 0Total Fisterra 6

Muros CARNOTA 2

MUROS 9Total Muros 11

Noia LOUSAME 5

NOIA 7OUTES 9PORTO DO SON (O) 8

Total Noia 29

O Sar DODRO 1PADRÓN 3

ROIS 1Total O Sar 5

Ordes CERCEDA 7

FRADES 0MESÍA 0ORDES 17OROSO 11

TORDOIA 0TRAZO 1

Total Ordes 36

Ortegal CARIÑO 0CERDIDO 1ORTIGUEIRA 8MAÑÓN 0

Total Ortegal 9

Page 50: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 50 de 61

COMARCA CONCELLO 1semestre 2012

Santiago AMES 26BOQUEIXÓN 0BRIÓN 7SANTIAGO DE COMPOSTELA 139

TEO 7VAL DO DUBRA 1VEDRA 1

Total Santiago 181

Terra de Melide MELIDE 3SANTISO 0SOBRADO 0

TOQUES 0Total Terra de Melide 3

Terra de Soneira CAMARIÑAS 0

VIMIANZO 5ZAS 2

Total Terra de Soneira 7

Xallas MAZARICOS 2SANTA COMBA 8

Total Xallas 10

Total provincia A CORUÑA 687

Page 51: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 51 de 61

Page 52: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 52 de 61

6.2. NÚMERO DE VIVIENDAS VISADAS POR CONCELLO E COMARCA. Provincia LUGO

COMARCA CONCELLO 1semestre 2012

A Mariña Central ALFOZ 0

BURELA 1FOZ 18LOURENZÁ 1MONDOÑEDO 1

VALADOURO (O) 0Total A Mariña Central 21

A Mariña Occidental CERVO 3OUROL 0VICEDO (O) 0VIVEIRO 8

XOVE 3Total A Mariña Occidental 14

A Mariña Oriental BARREIROS 3

PONTENOVA (A) 1RIBADEO 11TRABADA 0

Total A Mariña Oriental 15

A Ulloa ANTAS DE ULLA 10MONTERROSO 2PALAS DE REI 4

Total A Ulloa 16

Chantada CHANTADA 3

TABOADA 1CARBALLEDO 1

Total Chantada 5

Lugo CASTROVERDE 1CORGO (O) 2FRIOL 8GUNTÍN DE PALLARES 0

LUGO 108OUTEIRO DE REI 10PORTOMARÍN 0RÁBADE 1

Total Lugo 130

Meira MEIRA 3POL 1

RIOTORTO 0RIBEIRA DE PIQUÍN 0

Total Meira 4

Os Ancares BARALLA 0BECERREÁ 12NAVIA DE SUARNA 2

PEDRAFITA DO CEBREIRO 0CERVANTES 0NOGAIS (AS) 0

Total Os Ancares 14

Page 53: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 53 de 61

COMARCA CONCELLO 1 semestre 2012

Quiroga QUIROGA 2RIBAS DE SIL 1FOLGOSO DO COUREL 0

Total Quiroga 3

Sarria INCIO (O) 2LÁNCARA 0PARADELA 4

SARRIA 10TRIACASTELA 0PÁRAMO (O) 0SAMOS 0

Total Sarria 16

Terra Chá ABADÍN 1

BEGONTE 2COSPEITO 2GUITIRIZ 3PASTORIZA 2

VILLALBA 9XERMADE 0CASTRO DE REI 1MURAS 0

Total Terra Chá 20

Terra de Lemos BOVEDA 1MONFORTE 3

POBRA DE BROLLÓN (A) 1SAVIÑAO (O) 0SOBER 9PANTÓN 1

Total Terra de Lemos 15

A Fonsagrada BALEIRA 6FONSAGRADA (A) 2

NEGUEIRA DE MUÑIZ 0Total A Fonsagrada 8

Total provincia LUGO 281

Page 54: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 54 de 61

Page 55: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 55 de 61

6.3. NÚMERO DE VIVIENDAS VISADAS POR CONCELLO E COMARCA. Provincia OURENSE

COMARCA CONCELLO 1semestre 2012

A Limia CALVOS DE RANDÍN 1RAIRIZ DE VEIGA 1SANDIAS 0VILAR DE BARRIO 1

XINZO DE LIMIA 5BALTAR 0BLANCOS (OS) 0PORQUEIRA 0

SARREAUS 0TRASMIRAS 0VILAR DE SANTOS 0

Total A Limia 8

Allariz-Maceda ALLARIZ 4BAÑOS DE MOLGAS 1MACEDA 0

PADERNE DE ALLARIZ 3XUNQUEIRA DE AMBÍA 1XUNQUEIRA DE ESPADANEDO 0

Total Allariz-Maceda 9

Baixa Limia BANDE 0ENTRIMO 0

LOBEIRA 0LOBIOS 1MUÍÑOS 0

Total Baixa Limia 1

O Carballiño BEARIZ 1BOBORÁS 4CARBALLIÑO (O) 6

IRIXO (O) 0MASIDE 1PIÑOR 2PUNXÍN 2

SAN AMARO 0SAN CRISTOVO DE CEA 1

Total O Carballiño 17

O Ribeiro ARNOIA 1AVIÓN 0BEADE 0CASTRELO DE MIÑO 2

CENLLE 0LEIRO 1MELÓN 0RIBADAVIA 5

CARBALLEDA DE AVIA 0CORTEGADA 1

Total O Ribeiro 10

Page 56: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 56 de 61

COMARCA CONCELLO 1 semestre 2012

Ourense AMOEIRO 4BARBADÁS 1COLES 2ESGOS 0

NOGUEIRA DE RAMUÍN 0OURENSE 17PEREIRO DE AGUIAR 10SAN CIBRAO DAS VIÑAS 5

TABOADELA 1TOÉN 9VILAMARÍN 1PEROXA (A) 0

Total Ourense 50

Terra de Caldelas CASTRO CALDELAS 0PARADA DE SIL 1

MONTEDERRAMO 1TEIXEIRA (A) 1

Total Terra de Caldelas 3

Terra de Celanova BOLA (A) 0CELANOVA 4GOMESENDE 0

MERCA (A) 1PADRENDA 0PONTEDEVA 1CARTELLE 0

QUINTELA DE LEIRADO 0RAMIRÁS 0VEREA 0

Total Terra de Celanova 6

Terra de Trives MANZANEDA 0POBRA DE TRIVES (A) 1CHANDREXA DE QUEIXA 0

SAN XOAN DE RÍO 1Total Terra de Trives 2

Valdeorras BARCO (O) 1

RÚA (A) 0RUBIÁ 0VEIGA (A) 3BOLO (O) 0

CARBALLEDA 0LAROUCO 0PETÍN 0VILAMARTÍN DE VALDEORRAS 0

Total Valdeorras 4

Page 57: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 57 de 61

COMARCA CONCELLO 1 semestre 2012

Verín CASTRELO DO VAL 1LAZA 0MONTERREI 1

VERÍN 9VILARDEVÓS 0CUALEDRO 0OIMBRA 1

RIÓS 0Total Verín 12

Viana VIANA DO BOLO 1

VILARIÑO DE CONSO 0GUDIÑA (A) 0MEZQUITA (A) 0

Total Viana 1

Total OURENSE 123

Page 58: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 58 de 61

Page 59: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 59 de 61

6.4. NÚMERO DE VIVIENDAS VISADAS POR CONCELLO E COMARCA. Provincia PONTEVEDRACOMARCA CONCELLO 1 semestre 2012

A Paradanta ARBO 3CAÑIZA (A) 3COVELO (O) 1CRECENTE 1

Total A Paradanta 8

Caldas CALDAS DE REIS 24CATOIRA 1

CUNTIS 3MORAÑA 1PONTECESURES 1PORTAS 3

VALGA 1Total Caldas 34

Deza AGOLADA 0LALÍN 1RODEIRO 3SILLEDA 1

VILA DE CRUCES 5DOZÓN 0

Total Deza 10

O Baixo Miño GUARDA (A) 8OIA 4ROSAL (O) 6TOMIÑO 9

TUI 13Total O Baixo Miño 40

O Condado MONDARIZ 3

MONDARIZ-BALNEARIO 1NEVES (AS) 6PONTEAREAS 12SALVATERRA DE MIÑO 10

Total O Condado 32

O Morrazo BUEU 8

CANGAS 15MARÍN 8MOAÑA 7

Total O Morrazo 38

O Salnés CAMBADOS 6GROVE (O) 9ILLA DE AROUSA 3

MEAÑO 10MEIS 1RIBADUMIA 4SANXENXO 19

VILAGARCÍA DE AROUSA 35VILANOVA DE AROUSA 7

Total O Salnés94

Page 60: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 60 de 61

COMARCA CONCELLO 1 semestre 2012

Pontevedra BARRO 5

CAMPO LAMEIRO 0COTOBADE 5LAMA (A) 0POIO 10

PONTE-CALDELAS 3PONTEVEDRA 58VILABOA 9

Total Pontevedra 90

Tabeirós-Terra de Montes ESTRADA (A) 4FORCAREI 2CERDEDO 3

Total Tabeirós-Terra de Montes 9

Vigo BAIONA 16

FORNELOS DE MONTES 3GONDOMAR 3MOS 11NIGRÁN 4

PAZOS DE BORBÉN 6PORRIÑO (O) 7REDONDELA 15SALCEDA DE CASELAS 10

SOUTOMAIOR 1VIGO 128

Total Vigo 204

Total PONTEVEDRA 559

Page 61: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

© Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia 61 de 61

7. Obtención e procedencia dos datos

Os datos recollidos nesta publicación obtivéronsedos rexistros do sistema informático colexial. Estaaplicación, desenrolada e pertencente ao Colexio deArquitectos, permite xestionar a supervisión técnicade Expedientes sometidos a visado colexial,recollendo e estruturando toda a informaciónasociada aos mesmos. Os criterios de selección eagrupación dos datos foron os seguintes:

Estrutura Xeográfica. Considerouse a establecidaao efecto pola Xunta de Galicia no seu Decreto65/1997.

Número de vivendas. A os efectos de contabilizaranualmente (ou no seu caso semestralmente), onúmero de vivendas rexistradas, tomáronse asproporcionadas polo sistema informático de xestióndo Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia, nassúas fases de Proxecto Básico e de Execución,Proxecto de Execución e Expediente deLegalización. En todos os casos diferenciouse a súatipoloxía entre vivenda libre e vivenda protexida, asícomo entre vivenda nova e vivenda existente e/oureformada.

No seu caso, as diferenzas existentes entre onúmero de vivendas de VPA visadas polo ColexioOficial de Arquitectos de Galicia e o número devivendas cualificadas pola administraciónautonómica derivan do feito de que as vivendasinicialmente como libres obteñen posteriormentecualificación como vivendas protexidas. Aspequenas variacións que poidan aparecer en cantoao número de vivendas contabilizado polo Colexiode Arquitectos pode deberse á inclusión oueliminación de tipoloxías non convencionais dosdiversos estudos, coma por exemplo residencias,hoteis, cámpings ou calquera outra de difícilclasificación.

Presuposto de Execución Material. Aos efectos deconsiderar a contía anual de presupostocontabilizado, tomouse o Presuposto de ExecuciónMaterial asinado polo colexiado no seu proxectopara uso Residencial de vivenda e hoteleirorexistrado no sistema informático colexial, incluíndoas zonas comúns, garaxes e rochos.

Superficie total construída. Aos efectos deconsiderar a contía de superficie construída,tomouse a do uso residencial de vivenda e hoteleirorexistrada no sistema informático colexial, incluíndoas súas zonas comúns, garaxes e rochos.

Estado do planeamento. Tivéronse en conta osdatos contidos no informe IUM (InformaciónUrbanística Municipal) actualizado periodicamentesegundo a información recollida nos propiosconcellos de Galicia, no Diario Oficial de Galicia, asícomo a achegada pola correspondente SecretaríaXeral competente na materia da AdministraciónAutonómica galega.

Plano temático. Obtívose a través dos datosachegados da Secretaría Xeral competente namateria da Administración Autonómica galega

Datos económicos. Os datos xerais sobre a marchada economía española foron recollidos do INE. Osdatos referentes ao índice de confianza doconsumidor obtivéronse do ICO (Instituto deCrédito Oficial). Os datos referentes ás hipotecas enEspaña obtivéronse do BE (Banco de España). Osdatos referentes á evolución histórica do Euribor aun ano, da EBF (European Banking Federation).Finalmente o dato de parados foi recollido doInstituto Nacional de Estadística.

Page 62: Evolución da actividade de visado e do estado Urbanístico ... · 4.1. Actividade urbanística do planeamento urbanístico 4.2. Plano de estado do planeamento en Galicia 4.3. Concellos

.