'Hamalau heriotzena', argitze bidean · 2015. 7. 2. · 'Hamalau heriotzena', argitze bidean...

'Hamalau heriotzena', argitze bidean

Modesto Arrieta, 'Hamalau heriotzena' bertso sorta ikertzen diharduen bertsozalea

ELGOIBAR- 956. zenb. XXIII urtea - 2015-07-03

956 azala:Maquetación 1 02/07/15 12:19 Página 1

ZOZOAK BELEARI

ARKAITZ IRURETA ARRIETA

IBON SERRANO LASA

“Esango neuke oin lanera bizikletaz guazen zoruak ez garala hain zoruak”

Xaboiaz ez arduratu, dagoeneko ez dut xanpurik behar;eskerrik asko, Arkaitz. Ia nik ere abentura literario ho-netan neurria ematen dudan. Nire estilo barrokoaren-dako onargarria ez den testu luzeeran errenditu beharradudanez BARRENen, goazen bada harira.

Azken finean, zer da ba lanera txirringaz joateko ekintza?Praktikotasun, ingurumen eta osasun onura ebidenteak alboratueta sentimenduen arloa nahiko nuke landu....La byciclette bai, gi-zakiaren eta naturaren neurrira asmaturiko artelan mekaniko doi-tua; lanerako tresna bihurtuta, amodio hau egunero apur batureztatu besterik ez dugu egiten.

Le veló bai, Anchoragetik Ussuaiara, Leningradetik PyongPyongera, Eskiulatik Lanestosara, Elgoibartik hondartzara; bidaiak,oporrak, haurtzaroa, gaztaroa, xalotasuna; hori dena berreskura-tzea ere bada.

Baina, zirrara, kitzika, sentimendu sasipoetiko hauetaz gain,txirringa lan mundura ekartzea bi arlotan eragiten duen iraultzatxobat ere izan daiteke.

Alde batetik, maila pertsonalean, konfort eremutik atera gai-tzaketen ohiturak aldatuz, zoriontasunaren bidean urratsak emanbaititzakegu.

Eta bestetik, maila kolektiboan, jarrera estetiko berriak gureeginez, inguruko errealitatea, neurri mikroskopikoan bada ere,eraldatzen dugu. ‘-Entzun lurraren garrasia’ (Bergoglio dixit).

Alegia, naturaltasunez, inori kalte egin gabe, aurreiritziak baz-tertuz, oztopoak gaindituz (...non hago-zein larretan, Deba-arrokobidegorria?), errealitatea guk ere sortzen dugula jabetzen gara.Honela, eliteek gure garunetan txertatutako gizarte ereduarenideian arrakala txikiak irekiz, inposatutako egi ofizialak zalantzanjarriz eta gure buruetan sinesmena berreskuratuz.

Beraz, bukatzeko, apaltasun osoz gonbidapen bat, irakurle,iluntzean, behin gertukoei maitasuna adierazirik, igo ganbararaeta mindfulness-ez beterik, atera txoko baztertu horretatik horren-beste une eder eman dizkizun txirringa, oihal busti batez igurtzi,ferekatu, garbitu, koipeztatu, puztu gurpilak; zure bizimoduan al-daketatxo berri bat mamurtzen den bitartean.

3

Ni gaur bizikletan etorri naiz lanera, zu zergaittikez? Dudarik gabe, hori izan da nigan eraginhaundixena eduki duan zure esaldixa, Ibon. Hu-rrengo egunian neu ere bizikletaz juan nintzanlanera. Zuk jarrittako hondar ale txiki hark jarrai-

pena eduki zuan, eta jende gehixago kontajiatzen jarraittu gen-dun. Automotibaziorako, kalkulu orri bat egin gendun, eta gutakobakoitzak kotxez egin ordez bizikletaz egiten genittun kilometriakapuntatzen hasi giñan. Kilometruen informazio horrekin eta kotxebatek batazbesteko daukan gasoliña kontsumuarekin, kilometrokoaurreztutako CO2 kopurua kalkulatu gendun, eta urte bukaeran,isuri gabeko karbono dioxiduaren pisua pasteletan jaten hasigiñan.

Orain, Txirrinlan deitzen diogu taldiari. Urtian behin afaribat egitten dogu pastelen aitzakixan, eta korreo talde bat ere

badaukagu gai honen inguruko berrixak eta filosofadak elkar-trukatzeko. BARRENek portada bat ere eman zigun behin; akor-datzen zara?

Esango neuke oin lanera bizikletaz guazen zoruak ez ga-rala hain zoruak. Ez da zure meritua, ez, ez dizut xaboiaemango, inertzia hartzen hasitta zeguan mugimendu bat dalapentsatzen dotelako. Baiña gure inguruan aportazio honek beregarrantzixa eduki duala pentsatzen dot, eta hori errekonozitunahiko nizuke lehenengo gure Zozoak Beleari honetan.

Hirugarrenez nator atal honetara. Batek baiño gehixagokpentsatuko dau: badator berriz txapa hau. Nik aurreko bi aldi-xetan bezela zera pentsatzen dot: ia lagunaren mailla ematendoten testuetan eta ideiak argi azaltzia lortzen doten. Edozeinkasutan, ilusio haundixakin hasi dot berriz ere nere txanda. Iaez zaittudan aspertzen!

“‘La veló, bai’; bidaiak, oporrak,... hori dena berreskuratzea ere bada”

956 alea:Maquetación 1 02/07/15 12:21 Página 3

IRITZIA4

Aspaldi honetan albiste ekonomi-koek bereganatu dute egunero-kotasuna. Beheranzko bidea

noiz gelditu, berri positiboen egarrizgaude, zikloaren goranzko txandakdena errazago egingo digula sinistuta.Baina ohiko eskemen ondoan, etahaize horien indarra ukatu gabe, ohar-tzen ote gara mundu berri baten eraun-tsien astindupean gaudela?

Globalizazioaren alderdi txundiga-rrienak geureganatu genituen lehen-bizi, informazioa minutuero irentsiz,

han eta hemen saldu etaerosiz, mundua txiki utziz.Pendulo bat bailitzan, bes-teen ahaleginak eta gara-penak jasatea ere ari gara

ezagutzen, hazkundearen etalehiakortasunaren gurpil ase ezi-

nean.

Tartean, makina bat iraultza. Auto-matizazioak etorkizuneko mundua eka-rri digu. Internetek elkarkomunikazioa

birsortu du. Lan harremanak zeharo aridira aldatzen, antolakuntza jerarkikoaklantalde balioanitzen azkartasunarenaurrean makalduz.

Hiru dimentsiotako inprimaketa buruduten teknologia gehigarriek industriahankaz gora jartzeko gaitasuna dau-kate. Unitate bat egin edo mila egin,banakako ekoizpen kostea berdinaizatea lortu badaiteke… akabo orainarteko hornikuntza kateak, akabo es-kala ekonomiak? Akabo tamainaren in-darrarekin egituratutako enpresenekosistema?

Mehatxuen aurrean ez ezik, aukeraitzelen aurrean gaudela uste dut. Etaohiko eskema askoren ordezkatze bor-titzaz gain, bidaide berri baten konpai-nian. Sareak gorpuztean eta elkarlanahauspotzean omen dago funtsa, eza-gutzari, berrikuntzari eta ekintzailetasu-nari bide emateko. Horietan guztietanere ez zaigu eskarmenturik falta.

Eskema zaharrak etahaize berriak

MIKEL ARTOLA

“Sareak gorpuztean eta elkarlana hauspotzean

omen dago funtsa, ezagutzari, berrikuntzari

eta ekintzailetasunari bide emateko”

Ekonomilaria

Kalebarren plaza, 2 20870 ELGOIBAR - 943 744 112 - [email protected]

Publizitatea: 943 743 704 - [email protected]

BARRENek bere gain hartzen du espazio arazoengatik iragarkiak lekuz aldatzeko eskubidea. BARRENek ez du bere gain hartzenIritzia, Zozoak Beleari eta eskutitzak ataletan adierazitakoen erantzukizunik.

KOORDINATZAILEA Ainhoa Andonegi KAZETARIAK Ainhoa Andonegi, Asier Orbea, Ainara Argoitia HIZKUNTZA ARDURADUNA Ainara ArgoitiaPUBLIZITATEA Leire Rubio, Leire Alberdi MAKETATZAILEA Zaloa Arnaiz ATARI DIGITALEKO ARLO TEKNIKOAREN ARDURADUNA Aitor Lauzirika ADMI-NISTRARIAK Amaia Arrizabalaga, Nerea Osoro KOLABORATZAILEAK Garazi Ayesta, Nora Hadi, Ibon Serrano, Arkaitz Irureta, Nora Kor-taberria, Nerea Gurrutxaga, Andoitz Agirregomezkorta, Abel Arriaga, Inma Mugertza, Ander Izagirre, Ana Alberdi, Eneko Iturbe,Javi Muñoz, Rafa Furnier, Eire Vila, Mikel Olaizola, Manu Sanchez, Unai Villena, Iosu Juaristi, Ainhoa Lendinez, Iñigo Lamelas, JoseLuis Azpillaga, Julen Ansola, Eider Iriondo, Edurne Izagirre, Alain Ulazia, Enetz Ezenarro, Jesus Jimenez, Mikel Artola, Iñaki Odriozola,Ander Mujika, Ander Soraluze. INPRIMATEGIA Gertu Koop.E. TIRADA 4.860 ale LEGE GORDAILUA SS-1.038/92 ISSN 1138-1855ARGITARATZAILEA:

LAGUNTZAILEAK:


GUTUNAK 5

u ALTZOLATIK, UDALARI EDO DA-GOKIONARI!

Orain arte nazkatuta bageunden Al-tzolan, azkenaldi honetan marra go-rria berriro ere gainditu da.

Aspaldi gabiltza arratoiak (eta ezhala moduzkoak) kalean ikusten, etagainera, gero eta gehiago ari diraagertzen eta edozein ordutan eta edo-zein tokitan. Zer gertatzen da?. Arra-toien pozoian ere aurreztu behar dela?

Hemen, Altzolan, inoiz ez da dra-gatu Deba ibaia, baina uste dugu gu-txienez erreka bazterrak garbitubeharko zirela, arratoiak hain lasai ibiliez daitezen eta hain erraz ugaldu ezdaitezen. Zalantza dugu honen ardura-dunak egiten duen benetako jarraipenagai honez.

Zer hasi beharko dugu auzotarrenartean dirua biltzen arratoien aurkakopozoia erosteko?. Edoeta, lehiaketakantolatzen, ea nork hiltzen dituen arra-toi gehiago?. Aski da!

Zertarako ordaintzen ditugu zer-gak?. Erdigunea ondo apainduta la-

gatzeko bakarrik? Altzolan irtenbideaorain!

ENA: L3798888R

BARRENek ez du nere gain hartzen IRITZIA eta ESKUTITZAK ataletan adierazitakoen erantzunkizunik. Eskutitzak ondo identifikatuta egonbehar dute. Ez ahaztu izen-abizenak, NAN eta telefonoa jartzea. Bidali helbide honetara: [email protected]

Javier Cerezo Julian

Naturak gain hartu dio zure gorputzari, baina ez ezagutu zintugun guztiongan

utzi duzun oroimenari.Maite zaitugu.

2015eko ekainaren 26an hil zen, 52 urterekin.Sendiak bihotzez eskertzen ditu jasotako doluminak,

bai eta hileta elizkizunetara agertu izana ere.

ESKUTITZEI BURUZKO ARAUDIA

BARRENen edozein gutun argitaratu ahal izateko, honakobaldintza hauek bete beharko ditu nahitaez:

1. Eskutitz guztiek identifikatuak egon behar dute: izen-abizenak, telefono zenbakia eta NAN zenbakiaderrigorrezkoak dira.2. 1.500 karaktere izan behar ditu gehienez eskutitzak.3.Eskutitzak izen-abizenen inizialekin edota izen-abizenekinargitaratuko dira. Ezizenarekin ezingo dira sinatu gutunak.Onartu egingo ditugu identifikagarriak diren taldeak:“Ikastolako irakasleak”, esaterako. Bestalde,sinatzailearekin batera beste lagun batzuk ere daudenean,hauek ere identifikatuta egon behar dute.4. Pertsona eta erakundeek gutun-egilearen izen-abizenakjakiteko eskubidea izango dute gutun horretan euren izenaaipatu edo erreferentziaren bat egiten bada eta gutunainizialekin sinatuta badago.5. Ez dira onartuko: biraoak, gutun iraingarriak eta errespetufaltaz idatzitakoak, buzoneatzeko edo kale banaketaegiteko idatzitako idazkiak, pertsona eta erakundeeizuzenduriko mehatxuak…6. Ez dugu gazteleraz datorren eskutitzik argitaratuko.


MOTZIAN6

BBidegi, Gipuzkoako autobideakkudeatzeko sozietate publikokozuzendaria izango da aurreran-

tzean Alfredo Etxeberria, Elgoibarko al-kate ohia. Zortzi urte egin ditu alkateElgoibarko Udalean, eta orain, KattyNevadoren lekukoa hartuko du Bide-gin. Foru Aldundiak «Bidegi Gipuzko-ako Azpiegituren Agentzia S.A.» ForuSozietate Publikoa eratu zuen, eta Mer-kataritza Sozietate Anonimoa da etabazkide bakarra Gipuzkoako Foru Al-dundia du.

Bidegik hiru helburu nagusi ditu:1. Bilbo-Behobia A-8 autobideko etaEibar-Gasteiz A-1 autobideko Gipuzko-ako zatiak zaintzea eta ustiatzea.2. Aipatu azpiegituretan zati berriak,hobekuntzak, zabalkuntzak eta luzape-nak proiektatu, eraiki, zaindu, finan-tzatu eta ustiatzea.3. Beste autobide eta ahalmen handikobideak eta horiei lotutako edozein zer-bitzu proiektatu, eraiki, finantzatu,zaindu eta ustiatzea, eta, dagokio-nean, hobekuntzak egitea.

Alfredo Etxeberria Bidegiko zuzendari izendatu dute

Amaitu dira aurtengo Altzolako eta Idotorbeko jaiak

Altzolako San Joan jaiak eta Idotorbeko San Pedrojaiak amaitu dira. Giro onean joan dira jaiak bi auzoetan,eta ekintza gehienek harrera ona izan dute. Antolatzaileekadin eta gustu guztietarako ekintzak prestatu zituzten aur-tengo jaiak ospatzeko.

San Pedroko jaien barruan hainbat lehia eta proba izanziren, beste hainbat ekitaldiren artean: Jose Mari Zelaia etaPako Idiakezek osatutako bikoteak irabazi zuen Mus Txa-pelketa. Zapatuan, Euskadiko Cross Country txapelketakokanporaketa jokatu zuten, eta partaideen artean Aitor Gar-cia, Jon Criado eta Aitor Osoro elgoibartarrak ere izanziren. Senior mailan, Iban Ibarrak irabazi zuen proba 30

urtetik gorakoetan; eta, Borja Nietok 30 urtez beherakoetan.23 urtez azpikoen kategorian Jon Otamendik irabazi zueneta Egoitz Peñagarikano izan zen azkarrena beteranoen ar-tean. Junior mailan Xabier Aldalur izan zen azkarrena. Gizaproban, bestalde, Mendaroko zortzi emakumek eta Berri-txuko sei gizonezkok neurtu zituzten indarrak, 500 kiloko ha-rriarekin, eta Mendaroko emakumeak nagusitu ziren.Antolatzaileek janariz eta edariz betetako otarra zozketatuzuten, eta 5366 zenbakiari egokitu zaio lehen saria. 4581zenbakia da ordezkoa. Bigarren saria, Nekaturreko nekazaletxean egonaldia, 6336 zenbakiaren jabeak irabaziko du.Kasu honetan, 6000 zenbakia da ordezkoa.


MOTZIAN 7

Bretainiako Folklores du Monde jaialdiragonbidatu dute Haritz dantza taldea

Hasi dira santana jaietako danborradarako

entseguak

Aste honetan hasi dituzte santanajaien barruan, uztailaren 25eanegingo duten nagusien danborrada-rako entseguak, eta datozen egunetanere izango dira entsegu saioak. Hauekdira entsegu egunak: uztailak 6, 8,13, 15, eta 20. Saio guztiak21:30ean izango dira, MendarokoIkastolan.

Mendaroko jaietakogazteen eguneko paellalehiaketarako izena emateko epea hasi da

Uztailaren 18an Gazteen Egunaospatuko dute Mendaron, eta bestehainbat ekitaldiren artean, koadrilenarteko paella lehiaketa antolatu dute.Interesatuek bost euro ordaindu be-harko dituzte, parte hartzeko (arroza,oilaskoa, gatza eta olioa Udalak ja-rriko ditu). Uztailaren 12ra arte emandaiteke izena, Uztargi, Menditxo edoAitz Beltz tabernetan. Lehiaketa hila-ren 18an izango da, 13:00etan, etagero, bazkaria egingo dute.

Landa guneko bideak garbituko ditu Debemenek

Debemen elkarteak Debabarrenekolanda guneetakoko bideak garbitukoditu aurten ere. Abendutik maiatzera bi-tartean, bide bazterrak eta kutxatilakgarbitzen dituzte, eta aldiz ekainetikurrira bitartean, bide bazterretako sus-traiak garbituko dituzte. Abuztukoazken astean jardungo dute Menda-ron, eta iraileko bigarren asteanegingo dituzte Elgoibarko lanak.

‘Gure Balioak’ sarirako hautagaiak aurkezteko epea zabalik dago

Debegesak antolatutako GureBalioak sariketarako hautagaiakaurkezteko epea uztailaren 24raarte egongo da zabalik. Edonorkizango du bere hautagaiak aur-kezteko aukera, herritar, enpresa,elkarte, hezkuntza zein ikerketazentro edota erakundek. Debaba-rreneko eskualdean gizarte ba-lioen arloan nabarmendu denpertsona edo erakundeen jardunaaitortzea eta saritzea du helburuGure Balioak Sariak. Informaziogehiago Debegesako 943 820110 telefonoan.

Datorren uztailaren 6tik 12ra Folklores du Monde izeneko folklore jaialdia os-patuko da Bretainian eta antolatzaileek Haritz dantza taldeko kideak gonbi-datu dituzte bertan parte hartzera. Folklores du Monde Bretainiako Saint

Malo herrian egiten da urtero, uztailean. Jatorrian, Bretainiako kulturari erreferentziaegin nahi dion jaialdia da, baina urteekin, mundu osoko dantza eta musikak biltzendituen jaialdia izatera pasatu da. Mazedonia, Togo, Peru, Irlanda, Galizia, Indo-nesia, Lituania, Brasil eta Bretainia bertako taldeak ikusi ahal izango dira besteakbeste Folklores du Monde jaialdian, Haritz dantza taldearekin batera.

Sabin Osoro saritu zuten iaz.


ELKARRIZKETA 9

“Lehenengoz ‘Hamalau heriotzena’entzun genuenean ikaratuta gelditu ginen”

u MODESTO ARRIETA IRAKASLE ERRETIRATUA ETA BERTSOZALEA

‘Hamalau heriotzena’ bertso sorta ezaguna ikertzen ari dira Modesto eta Bertol Arrieta aita-seme zarauztarrak. Iaz, jatorrizko bertso-paperaren kopia aurkitu zuten, eta ikerlanean jarraitzeko, informazio osagarria izan dezaketen guztiei laguntzeko deia egin diete orain.Jose Larrañaga izeneko Mendaroko semeak Etxebarriko Altzibar baserrian egindako hilketa lazgarri batzuk ditu kontagai bertso sortahorrek, lehen pertsonan. Familia bereko hiru lagun hil zituen Larrañagak 1825eko urriaren 13an: Miguel Galdos eta Katalina Gandiagasenar-emazteak eta haien 23 urteko alaba Joseba Mikaela Galdos. Hiltzailea garrotez hil zuten gero.

w Zerk piztu zizuen ‘Hamalau herio-tzena’ bertsoak ikertzeko gogoa?

Xabier Lete, Antton Valverdek eta JulenLekuonak orain 40 urte atera zuten Bertsozaharrak diskoan (Herri Gogoa-Edigsa,1974) dauka abiapuntua. Disko hura osoezaguna egin zen, eta haietako bat zenHamalau heriotzena –aurrez Julen Lekuo-nak kantatu eta grabatutako bertsoak–.Kantu hura lehenengoz entzun genue-nean, ikaratuta gelditu ginen. Han konta-tzen diren gertaerak hain dira gogorrak,hain dira tragikoak eta hain gordin konta-tzen dira... izugarria da. Etxean beti ibiliizan gara eztabaidan hiltzaileak berakidatziko ote zituen bertsoak edo bertsola-riren batek idatziko ote zizkion, eta entzu-ten genituen aldiro, semeak, osobertsozalea denak, beti esaten zidan zer-bait egin behar genuela bertso haiekin.Semea eta biok zientzietakoak gara,baina; ez gara literaturan adituak, alegia,eta gainera, biok lanean egoteak ere zail-tzen zigun kontua. w Noiz hasi zineten burubelarri ho-

netan?Orain hamar bat urte. Erabaki genuen

Donostia inguruko artxiboetan hasiko nin-tzela ni azterka eta berak galdetuko zuelaBilbon. Halako batean, gertatutakoarensumarioa aurkitu zuen Bertolek Bilbon.Han dena zegoen jasota: zer gertatu zen,nola, non eta nola harrapatu zuten JoseLarrañaga hura, zenbat pertsona hil zitueneta zeintzuk, eta nola hil zuten gero beragarrotez... Eta halaxe konturatu ginen ber-

tsoetan esaten den guztia egia zela. Ha-rrituta gelditu ginen, baina ezin genuenaskoz gehiago egin, eta orduko hartanere, halaxe gelditu zen kontua, harik etanik erretiroa hartu nuen arte.

Gero, Bertol semeari dokumental bategitea ere bururatu zitzaion eta nik agindunion liburutegietan eta artxiboetan eginbeharrekoak egingo nituela, asti gehiagodudalako. Bilaketa sistematiko bat egite-kotan gelditu ginen, eta iaz ekin genionlanari. w ‘Hamalau heriotzena’ sorta eza-

guna da. Zerk egin ditu horren ezagun?Bila hasi ginenean jabetu ginen hor-

taz, beste askok ere kantatu izan zituztelabertsook: Antton Aranburuk, Oskorrik etaMorauk, eta jakin genuen, era berean,gerra aurreko bertso biltzaile handiek ere[Aita Donostia, Manuel Lekuona, Azkue,Jorge Riezu...] jaso zituztela bertsio batzukherri ezberdinetan. Antologietan ere azal-tzen direla ikusi genuen gero, eta horrekerakusten du adituek kalitate bat aitortzendietela bertsooi. Jakina, Jose Larrañagakegindako hilketa lazgarri haiek ere, lehenpertsonan horren gordin kontatzen diren

horiek ere, ez dira oharkabean pasatze-koak. 1989an, Etxeberria bertakoek an-tzezlan bat ere estreinatu zuten gai honeninguruan, eta hemen inguruko dozena batherritan eskaini zuten, arrakasta handizgainera. Kuriosoa da: obran hiltzaile pa-pera egin zuenak, Iñigo Larrinagak, bene-tako hiltzailearen abizen bera du.w Ez al zen ba Larrañaga?

Larrañaga da berez, eta hala ageri daMendaroko agirietan, baina sumarioanLarrinaga abizenez agertzen da. Gipuz-koako agirietan Larrañaga bezala ager-tzen da beti, baina Bizkaikoetan,Larrinaga bezala. Ez dakit orduko grafiakeraginik edo zerikusirik izango duen,baina zerbait bada. Suposatzekoa da,baina, antzerkia hemen inguruan ibili zengaraian gai hau pil-pilean ibiliko zela etaizugarri harritzen gaitu inork gehiago ezjakitzea. w Jatorrizko bertsopaperaren bila Chi-cagoraino ere iritsi zarete. Nola izan dahori?

Guk ezagutzen genuen bertsioa Ma-nuel Lekuonaren bertsioa zen, baina ha-lako batean, Jesus Maria Leizaolalehendakari izandakoaren 1808-1814en la poesía popular vasca liburuan bilaari ginela, topatu genuen Hamalau herio-tzena sorta ezagunaren jatorrizko bertso-paper hori Lucien Bonaparte printzeakjaso zuela, gertaera lazgarri haiek jazoeta 40 bat urtera. Euskaraz idatzitako ar-gitalpen ugari erosi zituen Bonapartek, etaizugarrizko liburutegi pertsonala osatu

“Etxean beti ibili garaeztabaidan hiltzaileak

berak idatzi ote zituen bertsoak edobertsolariren batek”

- AINARA ARGOITIA -


ELKARRIZKETA

zuen Londresen. Hura ere zientzietakoazen gure antzera, baina lan handia eginzuen hemengo dialektoak-eta aztertzen.Leizaolak esaten zuen Bonaparte hil ze-nean, haren alargunak Chicagoko New-berry Libraryri saldu ziola bilduma osoa(1900. urte inguruan). Han dago beraz.Baina guk geure buruari galdetzen dio-guna zera da: Hamalau heriotzena sorta-ren bertsopaper bakarra argitaratu zuten?Guk geuk ez dugu uste. Guk uste dugu gu-txienez ehun kopia aterako zituztela garaihartan ere, zabaltzeko izaten zirelako ber-tsopaperak. w Eta ez dago? Zer da Euskaltzaindianazkena topatu duzuena?

Leizaolaren bidez jakin genuen horiere. Berari irakurri genion Bonaparterenbilduma horren mikrofilm bat lortu zuela.Eta hasi ginen haren bila, baina arrakastahandirik gabe. Donostiako Koldo Mintxe-lenan egongo dira 1.600-1.700 bat ber-tsopaper digitalizatuta, baina hori ez.Orduan, Pello Esnalek eta Jabier Kaltza-kortak Euskaltzaindian galdetzeko esan zi-guten, eta jo genuen hara.

Eta halako batean, iazko udan, haranon bidaltzen didaten bertsopaper harenkopia bat, emailez. Izugarria izan zen. Bi-dali ziguten horrek ez zeukan guk orduraarte ezagutzen genuen bertsioak [Manuel

Lekuonarena] zuen izenburua, dotoreagobat baizik, baina paper hartan bertsoaknon eta noiz argitaratu ziren ere zehaztenzen: Tolosako Juan Manuel La Lamarenmoldetegian, 1826an [Gerra aurretik in-prenta horretan bertan argitaratu zuenIxaka Lopezek Xabiertxo liburua ere, haur-irakurketako entziklopedia txikia]. Guk be-rehala pentsatu genuen Leizaolarenmikrofilmetik ateratako kopia izango zelahori, baina ezetz esan zidaten, Euskal-tzaindiak 80ko hamarkadan zuzeneanChicagora joan eta Bonaparteren bildu-mari egindako mikrofilm batetik aterata-koa zela. Kontsultak errazteko, mikrofilmharen kopiak egin zituen Euskaltzaindiakgero paperean, eta zehazki, horien kopiada guri bidali zigutena.w Eta? Leizaolak berak egin zuen mikro-filmaren arrastorik bai?

Ba hori gertatu eta hogei bat egunera,Roberto Kerexetak esan zidan bazegoela

Euskadiko Artxibo Historikoan kaxa batLeizaolaren izenarekin, eta joateko. Joanginen, eta hantxe topatu genuen bestea.Horixe da berez orain artean ezagutzenzen idatzizko bertsio zaharrena. Ordukoortografia garaira egokituta eta izenak ez-kutatuta eman zituen argitara Leizaolak.w Aitortu diguzu gaiak berak piztuzuela zuen arreta, baina zer dute berezberezitik? Usatzen ziren halako gaiakgarai hartan?

Bai, geroago gehiago, baina ba-daude batzuk, Goizuetako Trabukoren his-toria, adibidez, Patziku Perurenakikertutakoa eta Mikel Laboak kantatuta-koa. Belateko lapurrak da beste bat. Hanere lau anaia hil zituzten. Geroagokoenartean, 1900. urte inguruan, hor dagoAian gertutakako Tejeriaren hilketa ere.Baina hura bertsolari batek idatzi zuen.Garai hartan ohikoa zen hori, bertsolariprofesional bati eskatzea norbere tragediaidazteko. Egia da, hala ere, ezagutzenditugun garai horretako bertsopapergehienak gabon kantak direla eta horre-gatik bada aurkikuntza bat.w Eta egiletzaren inguruan zer usteduzue zuek? Hiltzaileak berak idatzi zi-tuela ala norbaitek idatzi zizkiola?

Horixe da ez dakiguna: nork idatzizituen. Adituei galdetzen diegu eta esa-

“Bertsolari eskolatubatek idatzi zituelauste dugu, baina

garai hartan eskolagabeak ziren denak”

Bertol eta Modesto Arrieta.

10


ELKARRIZKETA

ten digute bertso horiek profesionalbatek idatzi zituela, baina kontraesanbat badaukagu hor. Batetik, bertsolariadituek esaten digute hau idatzi zuenakbertsolari peto-petoa izan behar zuela,oso ondo idatzita daudelako, baina bes-tetik, dialektologian adituek nabarmen-tzen digute hilketak Bizkaian gertatuarren bertsoak gipuzkeraz idatzita dau-dela, Tolosaldeko hizkeran, eta jakin ba-dakigu han bertan argitaratutakoakdirela. Orduan zera ondorioztatzendugu guk: bertsoak idatzi zituena Tolosainguruko bertsolari bat izan behar zela,baina oso eskolatua, eta jakina, bigauza horiek ez dira ondo ezkontzen,1825. urte bueltako bertsolari peto-pe-toak, bat-batean sortzeko gai zirenak,baserritarrak zirelako, eskolatu gabeak.Garai hartako bertsolari eta idazle guz-tiak aztertzen dihardugu, badaudelakohogeita hamarretik gora, baina zailadago. Eta hor gaude, galduta. Guretzatizugarria izango litzateke norbaitek ko-rapilo hori askatzen lagunduko baligu.w Zer beste duzue zintzilik?

Jatorrizko bertsopaperaren edo kopia-ren baten bila ari gara. Inprentan atera-tzeko, norbaitek eskuz idatzi zuenaurrena, eta inprentatik ere ez zen kopiabakarra irtengo. Harremanetan gaude in-prentako ondorengoen ondorengoekin.Uste dugu kopia batzuk argitaratuko zituz-tela, eta nonbaiten, baserriren batean-edo, egon behar dela aleren bat. AntonioZabala izan da gurean bertso biltzaileenbiltzailea, baina haren bilduman ere ezdugu topatu –Hauspoa bilduman 300 li-buru baino gehiago argitaratu ditu bertso-larien inguruan eta bere bilduma osoaKoldo Mitxelenan dago—. Bazter askomiatu ditugu eta ez da inon ageri. Zailadela badakigu, jakina. XIX. mendeko bi-garren erdian, Xenpelarren garaian-eta,askoz bertsopaper gehiago argitaratu zi-tuzten, eta hala ere, garai horretakoak to-patzea ere zaila dela esaten digute... w Pista batzuk bildu dituzue, eta horie-tako batek Elgoibarreraino ekarri zai-tuzte. Kontaiguzu.

Bertsopaperak baino lehenago

Gabon kantak idazten hasi ziren. Horiekidazten zituztenen artean daude Bizentaeta Juan Jose Mogel neba-arrebak eta JoseBizente Etxegarai bera, gai erlijiosoezgain, gai politikoak eta jai-girokoak ereidatzi zituen donostiarra. Hain justu ere,Jose Bizente Etxegarai honek bazuen kua-derno bat bere poesia guztiekin eta Anto-nio Zabalak kontatzen du berak inoiz ezzuela lortu hura ikustea. Kuaderno harenbila ere ari gara, han egon daitekezkee-lakoan. Izan ere, bat-bateko bertsolariaizan ez arren, bertso asko idazten zituenEtxegaraik. Hori bai, 1813an erre zenDonostia, eta esaten da ordura artekodenak erre zitzaizkiola. Kuaderno harenbilaketak ekarri gaitu hona. w Elgoibarren egon daitekeela uste alduzue ba?

Ez, baina... 1962an Adrian LoiarteEsnalek zeukan kuaderno hori, Donostiakokronistak. Bera hil zenean, alarguna saiatuzen Donostiako liburutegiari saltzen, bainaez zuen lortu, eta beraz, suposatzen dahaien etxean geldituko zela. Lau seme-alaba izan zituen Adrian Loiarte horrek,eta seme-alabetan gazteena, Lucrecia, El-goibarren hil zen oran hamar bat urte,San Lazaro egoitzan. Egoitzako ardura-dunarekin izan gara hizketan eta harkesan digu Lucreciak aipatzen zuela, bai,euren etxean liburutegi eder bat izan zu-tela, baina etxea saldu egin zutela eta

gehiagorik ez zekiela —Lucreciak beraketa bere hiru neba-arrebek ez zuten ondo-rengorik izan—. Askok galdutzat ematendute kuadernoa, baina gu burugogorrakere bagara eta ari gara bila.w Etxebarriraino iritsi zarete?

Bai. Hori da gure beste ikerketa--lerroa. Hiltzailearen beraren, biktimen edoinguruko bizilagunen ondorengoen atzetikgabiltza. Sumarioan esaten da KatalinaGandiaga ez zela momentuan hil etaberak kontatu zuela gertatutakoa medikua-ren eta laguntzera joan zitzaizkion bizila-gun gertukoen aurrean –Aretxuluaga,Sarasibar, Lejardi... baserrietakoei–. Su-marioan aipatzen da hiltzailea bera ereumetan etxe hartan bizitakoa zela eta ho-rregatik hartu zutela hain ondo etxekoek.Beraz, pentsatzen dugu bai hiltzaileareneta baita biktimen ondorengoak ereegongo direla, eta baita lekuko izan zireninguruko baserritarren ondorengoak ere.Altzibar baserria egon zen lekuan izangara, eta ibili gara herrian galdezka,baina itxuraz inork ez daki ezer han. Ezda sinesgarria. w Adar askoko bilaketa da hortazzuena. Beste zerbait aipatu nahiko ze-nuke?

Bai. 1962an Arrate Irratian Basarribertsolariak kantatu zituela bertsohauek eta grabazio haren atzetik erebagabiltzala. Arrate Irratiko emanaldihark hain izan zuen arrakasta handia,Basarri berak idatziz eman zituela geroArantzazu aldizkarian –Manuel Lekuo-naren bertsioa–. Uste dugu Loiola Irra-tiak eta Segura Irratiak ere bateraeman zutela grabazio hori, baina ezdugu inon topatzen. Eta zaila izangoda, bai, baina orain 200 urteko ber-tsopapera agertu bada Chicagon, zer-gatik ez da ba agertuko orain 50urteko grabazio bat?w Ikerketarako baliagarria zaizuenzerbait duenak nola egin behar du zue-kin harremanetan jartzeko?

Idatzi diezagula [email protected] helbidera. Informazioguztia zaigu guri lagungarri eta eskertukodiogu.

“1962an Basarrik kantatu zituen bertsohauek Arrate Irratianeta grabazio harenatzetik gabiltza”

“Jose Larrañagareneta haren biktimen

ondorengoen bila arigara, informazioa

izan dezaketelakoan”

11


GARAI BATEAN12

1966

Marisol Odriak ekarri du aste honetako erretratua BARRENera. Maalako elizan aterata dago argazkia, lehengo Ama BirjinaMirari Egilearen aldarearen aurrean. Arrate Astigarragaren ezkontza ospatu zuten egun horretan, eta koadrilako argazkiaatera zuten.

Ezkerretik eskumara: Carmen Romero, Izaskun Uriguen, Mari Tere Laskurain, Maria Jesus Urain, Arrate Astigarraga, Ce-cilia Urain, Marisol Odria, Begoña Sorazu, Mari Carmen Zubizarreta, Ana Mari Iriondo, Mari Glori Perello. Koadrilako hirufalta dira argazkian: Maria Angeles Iriondo, Itziar Beristain eta Edurne Lasa.

Jose Emilio Martinez Criado“Musa”

2015ko ekainaren 27an hil zen.Sendiak bihotzez eskertzen ditu jasotako doluminak,

bai eta hileta elizkizunetara agertu izana ere.


SEMAFOROA 13

Zuen kexak, galderak edo txaloak bidaltzeko: [email protected] - 943 744 112

BARRENen 954. alean argitaratu zen kexa batiMendaroko Udalak emandako erantzuna: “Ur-

tarrilean gertatu zen lurjausia Azpilgoeta kale barrenean, eta harrigehiago erortzeko arriskuagatik, berehala, hesiekin inguratu etaseinaleztatu genuen, horretarako espaloia eta ondoko erreia itxiz.Era berean, berehala jarri ginen Gipuzkoako Foru Aldundikoekinharremanetan, beraien eskuduntza delako hori. Zenbait gestiorenondoren, apirilean, Mendaron, N634 errepidean, Azpilgoetakalearen hasierako zatian, lur erauzketako ezponda egonkor-tzea izeneko proiektua aurkeztu zuen Foru Aldundiak. Han, hartubeharreko neurriak zehazten dira: kareharrizko puskak erortzeasaihesteko babeserako sare bat jarriko dute, 1.900 metro koa-droko azalera izango duena, eta baita sei metrotako buloiakere, sor daitezkeen tentsioak lurrera transmititzeko.

Kontratuaren lizitazio tramiteak egin ondoren, ekaina hasie-ran, lan hauek Geotunel enpresari esleitu zaizkiola jakinarazi duForu Aldundiak. Aurrekontua 114.608 eurokoa da. Uztailarenlehen edo bigarren astean hasteko asmoa dute, eta bi hilabeteanbukatzea aurreikusten dute. Segurtasuna bermatzeko, obrak irau-ten duen bitartean Azpilgoetatik 634 errepidera doan erreia itxiamantenduko dute, eta Arranbide kaletik irten beharko da errepidenagusira. Biribilgunetik Azpilgoetarako erreia, berriz, zabalikegongo da. Eragozpenak ulertuko dituzuelakoan, aldez aurretikeskerrik asko zuen pazientziagatik”.

Urazanditik errepide nagusira irteteko lekuanzulo handi bat dago, eta oso dago arrisku-

tsua.: “Zer esanik ez Pilarreko aparkalekutik errepide nagu-sira irten nahi dutenentzat, zuloa bete-betean harrapatzendutelako. Berez ere arriskutsua dute Pilarreko aparkalekutik ir-teten direnek errepide nagusira irtetea, eta zulo hori hor ego-teak are gehiago zailtzen die irteera”.

Zaborrontzi batzuk oso egoera txarreandaude Mendaron: “Herriko zaborrontzi asko oso

egoera txarrean daudela salatu nahi dugu. Zaborrontzietakoaskori beheko tapa falta zaie, eta jakina, hondakin guztiak lu-rrera jausten dira. Eskertuko genuke Udalak kontuan hartukobalu gure kexa”


ELKARRIZKETA14

“Oso polita da Nahaste Borraste proba, baina oso gogorra”

11 urte zituela etorri zen Antonio Fer-nandez Extremaduratik Euskal Herrira.Soraluzera iritsi zen, eta ezkondu zeneanetorri zen Elgoibarrera. 33 urte zituelahartu zuen parte estreinakoz Soraluzekoherri lasterketan, eta ordutik ez dio ko-rrika egiteari laga. 70 urte ditu, eta aur-ten ere ez du hutsik egin NahasteBorraste proban. Azkenekoz egin zuelaesan zuen, eta antolatzaileek oroigarribat eman zioten hainbeste urtetan hutsikegin gabe parte hartzeagatik. Korrikaegiten segituko du, horrek ematen dio-lako “bizia”.

w Joan zen astekoa zure azken Na-haste Borraste izan zela adierazi duzu.Ez dago atzera bueltarik?

Ez, hauxe izan da azkena. Iaz ereegon nintzen lagatzekotan, baina aur-tengoa izan da azkena. Bizikletan eznaiz ondo moldatzen, eta Nahaste Bo-rraste proban bizikleta klabea da. Ni eznaiz bizikletan ibiltzen. Nahaste Borrasteprestatzeko Bergarara joan nintzenbehin bizikletan, eta hirutan egin nuenlasterketako ibilbidea, baina besterik ez.Gainera, nire bizikleta oso astuna da,eta horrekin ez daukat ezer egiterik. As-kotan gurpilari begiratu behar izaten diotplatoa ondo sartu den edo ez ikustekoere, eta Melitongo errotondara iriste-rako, beste asko Albitxurin gora egotendira! Kolpe handia hartu nuen behin Al-bitxuritik behera, eta beldurra diot bizi-kletari. Behin baino gehiagotan bizikletaeskuan hartuta igo izan dut Karkizanokoaldapa! Korrika eta zakuarekin ondomoldatzen naiz, eta proba horiek baka-rrik balira ez nintzateke azkena izango!

- AINHOA ANDONEGI -

u ANTONIO FERNANDEZ KORRIKALARIA


ELKARRIZKETA 15

w Nahaste Borraste proba berezia daelgoibartarrentzat. Zuri ere hala irudi-tzen zaizu?

Bai, berezia da. Pare bat aldiz hutsegingo nuen, baina bestela edizio guztie-tan hartu izan dut parte. Kalegoen plazaikuslez beteta egoten da, denak animoakematen, eta oso giro polita egoten da he-rrian, baina aldi berean, gogorra da. Bi-zikletan ibiltzeko eta korrika egitekomuskuluak desberdinak dira, eta aldaketahori oso gogorra egiten da. Proba laburrabaina intentsitate handikoa da. Bizikletautzi, zakua hartu eta gero korrika hasteagogorra da. Maalara iritsi arte arnasakontrolatu ezinda joaten naiz, eta azkenzatia egiten dut gusturen. w 70 urte dituzu. Noiz hasi zinen ko-rrika egiten?

Soraluzen bizi nintzenean, herri laster-keta bat antolatu zuten, eta parte hartzeaerabaki nuen. Azkena ez izatea zen nirehelburua, eta lortu nuen. Gero, Eibarkolasterketa batean ere eman nuen izena,eta horrela, gaur arte. Lasterketa askotanparte hartu izan dut: Behobia-Donostian1:18 denbora egin nuen 91n, 46 urtere-kin. 1:15ean egin nahi nuen, baina hiruminutu gehiago behar izan nituen. Urteberean Donostiako maratoia egin nuen,3:11n, ia entrenatu gabe. Orain ez dakitmaratoia egiteko gai izango nintzatekeen.Baietz uste dut, nire erritmoan eginez,amaituko nuke. Kilometroa zazpi edo zor-tzi minutuan eginez, distantzia luzeak egi-teko gai izango nintzateke oraindik.Mugertza Krosean ere parte hartu izandut, eta Karakateko Igoeran ere bai. Po-lita da Karakatekoa, baina oso gogorra.Proba hori egiteko asko entrenatu beharda, eta ni mendian ez nintzen entrena-tzen. Lauan hobeto moldatzen naiz. Herrilasterketa pila batean parte hartu izan dut,eta beteranoen mailan sartu nintzenetiksari asko eskuratu ditut. Etxeko ganbaragaraikurrez beteta daukat! w Estreinako lasterketa hartan partehartu zenuenean, pentsatzen al zenuen70 urterekin korrika segituko zenuela?

Helburu handiegirik gabe hasi nin-

tzen, baina gustura dihardut korrika.Mediku bati entzun nion behin gauzabat hamasei aldiz eginez gero, engan-txatu egiten zaituela, eta nire kasuan,bete da. Sigman lan egiten nuenean,lanetik irten eta Berdun aldera joatennintzen korrika egitera, eta handik Da-nobatera, edo Mintxeta egin aurretikere han ibiltzen nintzen. Orain ere,egunero ordubete inguru korrika egitenahalegintzen naiz. Industriguneetara,edo Maltzagako bidegorrira joatennaiz. Nahi izanez gero, korrika egi-teko lekuak badaude. Berdin zait euriaegiten duen edo ez, bustitzea ez daarazo. Gero kamiseta aldatu, eta kitto.Gaur egun jende asko dabil korrika,neska zein gizon, eta beti egiten duttopo norbaitekin. Berriketan gustura jo-aten gara. w Lesioek ere errespetatu zaituzte,ezta?

Bai, bizikletan hartu nuen kolpehura izan da txarrena. Nahaste Bo-rraste proban izan zen, Albitxuritik be-hera. Zulo bat zegoen bidean, etahantxe sartu nuen gurpila. Besoanarrastada bat neukan, eta segitzekomoduan nengoela uste nuen, baina be-kainetik odola irteten zitzaidala ikusinuenean, konortea galdu nuen. Esnatunintzenean Mendaron nengoen, ospi-talean. Oso ondo esnatu nintzen, ger-tatutako guztia gogoratzen nuen, etaetxera joan behar nuela esaten nionmedikuari, afaritarako geratuta nengo-ela-eta. Mendarotik etxera bost kilome-tro neuzkan, eta ordu erdian korrikaerraz iritsiko nintzen. Buruan kolpea

hartu nuenez, memoriaz ondo nengo-ela egiaztatzeko hainbat galdera eginzizkidaten, eta ondo erantzun nuen,baina komunera joan eta txiza egiteanodola irteten zitzaidala ikusi nuenean,benetan kezkatu nintzen. Ordura arteausardia zen guztia beldur bilakatuzen. Medikuak esan zidan ingresatuegin behar nuela, giltzurrun bakarraedukita, ondo sendatu behar nuela.Hura sustua hartu nuena! ‘Giltzurrun ba-karra? Eta bestea?’ Galdetu nion medi-kuari. Ordura arte ez nekien ezer.Soldaduska egiteko pasatu nuen me-diku proba, eta Sigman ere egiten ziz-kiguten mediku-azterketak, baina antzadenez, sekula ez zidaten hori begiratu.Kolpearen ondorioz, hiru puntutan gil-tzurruna puskatuta zegoen, eta sendatuezean, kendu egin beharko zidatelaesan zidaten. Mundua behera etorri zi-tzaidan. 22 egun egin nituen ospita-lean, eta gerora jakin nuen nahiko larriegon nintzela. Zorionez, ondo osatunintzen, eta ordutik bizitza normala egi-ten dut. w Noiz arte jarraituko duzu korrika?

Hankek erantzuten didaten bitar-tean korrika egiten jarraituko dut. JoseGurrutxaga bezala izan nahi nuke!Hura ere sarri ikusten dut txandala jan-tzi eta bidegorrian pasiatzen. Korrikaegiteak ematen dit niri bizia, eta horriesker, oso ondo sentitzen naiz. Bi edohiru egun korrika egin gabe egoten ba-naiz, gaizki egoten naiz, beharra dau-kat. Medikuari bisita gutxi egitendizkiot! Urtean behin azterketaren bategitera joan beharko nuke, baina az-kenekoz joan nintzenetik pasatukoziren hiru bat urte! Abuztuan Extrema-durara joango naiz oporretan, nirejaioterrira, eta han egiten den herri-las-terketan hartuko dut parte. Herriko fes-tak izaten dira, eta behin bainogehiagotan gaupasa eginda hartu izandut parte. Jan-edana ere asko gustatzenzait, eta asteburuetan horixe egiten dut.Bi-hiru kilo hartzen ditut asteburuetan,baina astean zehar zaindu egiten naiz.

“Hankek erantzutendidaten bitartean

korrika egiten jarraituko dut, horrek

ematen dit bizia”


KIROLA16

2012an ezarri zuen errekorra Iñigo Larizek Na-haste Borraste proban, eta aurten 11 segungogutxiago behar izan ditu proba amaitzeko:

17:50ean ezarri du errekor berria. Ion Garatek eginzuen bigarren 18:16ko denboraekin; eta, AsierMurua izan zen hirugarrena (18:38). 57 lagunekhartu zuten parte Kimetz elkarteak antolatutako pro-ban, tartean hiru emakumek. Horien artean AinhoaLendinez izan zen azkarrena, beste behin ere,20:33ko denborarekin. Lendineztarren ahizpa gazte-ena, Nerea, helmugaratu zen bigarren postuan etaSonia Polo ailegatu zen hirugarren. Argazki guztiaketa sailkapena ikusteko: www.barren.eus

u Iñigo Larizek 11 segundoan ondu du bere errekorra Nahaste Borraste proban


KIROLA 17

Tenis eta padel txapelketakofinalak, bihar

40-15 tenis elkarteak antolatutako teniseta padel txapelketak iritsi dira amaierara,eta bihar jokatuko dituzte finalak. Aurten,tenis erakustaldia ere antolatu dute, eta goizguztirako egitaraua prestatu dute arduradu-nek. 10:00etan hasiko dira ekitaldiak ema-kumezkoen padel finalarekin, eta segidan,tenis finala jokatuko dute. 11:15ean gizo-nezkoen padel finala izango da. Segidan,sariak banatuko dituzte, eta horren ostean,tenis jokalari profesionalen erakustaldiaizango da. Ivan Rodrigo (Pete Sampras te-nislari ezagunaren ikasle izandakoa), Ar-kaitz Mazarbeitia eta Jony Taborcia izangodira gonbidatutako tenislariak.

Naturhouse taldeak ImanolGarciandia fitxatu du

Azken bi denboraldiak Sanloko AlcortaForging Group taldean jokatu dituen ImanolGarciandia Alustiza (Zumarraga, 1995) es-kubaloi jokalaria fitxatu du Asobal Ligandiharduen Errioxako Naturhouse La Riojataldeak.2,01 metro, 101 kilo eta 20 urteditu Imanol Garciandiak eta ezker hega-lean jokatzen du.

Sanloren urteko batzarra,gaur, 19:00etan

Bazkideen batzar nagusia egingo duSanlok gaur, 19:00etan, Kultur Etxeko so-toan. Kirol eta ekonomia alorreko balora-zioak egingo dituzte, eta datorrendenboraldirako helburuen berri emangodute. Bazkide kuotaren zenbatekoa ere ze-haztuko dute.

Maite Maiorak hirugarren egin du kilometro bertikalen Europako txapelketan

Gipuzkoako giza proba txapelketako lider jarri da Mendaroko taldea

Gipuzkoako giza proba txapelketako bigarren jardunaldia jokatu zuten dome-kan Errezilgo Gernika plazan. Deba, Itziar, Berrobi eta Mendaroko taldeek hartuzuten parte, eta hogei minutuan aritu ziren lanean 950 kiloko harriarekin. ItziarkoAndutz taldeak irabazi zuen proba eta Mendaroko TopeNatxiok taldeak lortu zuenbigarren postua. Emaitza honi esker, ligaxka eran jokatzen diharduten txapelketakolidergoa eskuratu du Mendaroko taldeak. Finala uztailaren 18an jokatuko da, El-goibarren.

Nazioarteko Mendi Lasterketen Federazioak (ISF) antolatuta, kilometro ber-tikalen Europako Txapelketa jokatu zuten barixakuan Chamonixen (Fran-tziako Alpeak)., eta Maite Maiora mendaroarrak hirugarren egin zuen,

43:30 denborarekin. Kilometro bertikalen Espainiako txapelduna den Paula Ca-brerizo madrildar gazteak irabazi zuen proba, 41:11ko denborarekin. Kilometrobertikalen egungo munduko txapeldunari, Laura Orgue kataluniarrari, 18 segun-doko aldea atera zion Cabrerizok.


MERKATU TXIKIA18

LANA................................

Eskaerak

Emakumea eskaintzen da lanerako, in-terna edo orduka. Sukalde laguntzailelanetan, biltegiko lanetan, garbiketa la-netan eta nagusiak zaintzen esperien-tzia. ( 673 955 298-----------------------------------------------------------------------------------Neska eskaintzen da lanerako, internaedo orduka. Sukalde laguntzaile lane-tan, biltegiko lanetan, garbiketa lanetaneta nagusiak zaintzen esperientzia.( 632 510 102-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea eskaintzen da garbiketalanak egiteko. Interna moduan ere bai.( 632 882 532-----------------------------------------------------------------------------------42 urteko emakumea naiz eta lan eginnahi nuke. Nagusiak zaintzen lan eginizan dut eta erreferentzia onak dauzkatUmeekin ere oso ondo moldatzen naiz.Interna moduan lan egiteko ere prest.( 642 636 525-----------------------------------------------------------------------------------Emakume arduratsua eskaintzen da,umeak zein nagusiak zaintzeko edo ta-berna eta etxeetan garbiketa lanak egi-teko. ( 620 258 708-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea eskaintzen da adinekoakzaintzeko eta garbiketak egiteko. Espe-rientzia eta erreferentzia onak ditu. ( 603 743 240-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea eskaintzen da garbiketakegiteko eta adinekoak zaintzeko. Abuz-tuan ere lan egiteko prest. ( 638 338 816

Emakumea pertsona helduak edoumeak zaintzeko prest. Orduka edo in-terna. ( 633 236 528-----------------------------------------------------------------------------------Emakume arduratsua eskaintzen da per-tsona helduak zaintzeko edo garbiketalanak egiteko. Orduka edo interna. ( 632 454 417-----------------------------------------------------------------------------------Emakume arduratsua eskaintzen da per-tsona helduak zaintzeko edo garbiketalanak egiteko. Orduka edo interna. ( 631 705 406-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea nagusiak edo umeak zain-tzeko eta etxeko lanak egiteko prest,09:00etatik 16:00ak bitartean. ( 680 808 125-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea eskaintzen da adinekoakzaintzeko. Interna. ( 631 832 767-----------------------------------------------------------------------------------Neska eskaintzen da umeak zein nagu-siak zaintzeko eta garbiketa lanak egi-teko. ( 667 897 002-----------------------------------------------------------------------------------Neska eskaintzen da umeak zein nagu-siak zaintzeko eta garbiketak egiteko. ( 685 724 861 / 943 748 899 -----------------------------------------------------------------------------------Neska eskaintzen da sukaldari laneta-rako, nagusiak zein umeak zaintzekoedo garbiketak egiteko. ( 633 357 538-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea nagusiak zaintzeko edoetxeko lanak egiteko prest, orduka. ( 653 156 403-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea eskaintzen da nagusiak zain-tzeko edo etxeko lanak egiteko. Or-duka. ( 616 457 254

Neska euskalduna eskaintzen da porta-lak garbitzeko. ( 617 571 210-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea eskaintzen da, interna,etxeko lanak egiteko zein nagusiak zain-tzeko. ( 606 641 609-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea eskaintzen da nagusiak zain-tzeko edo garbiketa lanetarako. ( 626 914 904-----------------------------------------------------------------------------------Mutila sukaldari laguntzaile (elikagaiakmanipulatzeko tituluarekin) edo zerbitzarilanetarako prest. Behar bereziak dituz-ten pertsonak zaintzeko prest (ikasketakegiten). ( 661 064 027----------------------------------------------------------------------------------- Neska eskaintzen da orduka, internaedo externa, umeak zein nagusiak zain-tzeko. ( 635 189 294-----------------------------------------------------------------------------------Neska eskaintzen da garbiketa laneta-rako edo nagusiak zaintzeko. Ordezka-penak egiteko prest.( 638 338 816-----------------------------------------------------------------------------------Neska eskaintzen da tabernan lan egi-teko. ( 634 209 087-----------------------------------------------------------------------------------Emakumea eskaintzen da nagusiak edoumeak zaintzeko eta garbiketa laneta-rako. Arduratsua eta esperientziarekin.( 620 258 708-----------------------------------------------------------------------------------

Eskaintzak

Jaietan Elgoibarko Taberna bateanlan egiteko zerbitzaria behar da. Es-perientzaduna.Bidali CV: [email protected] helbidera.

Zerbitzari euskalduna eta sukalde lagun-tzailea behar dira. Esperientzia. CV bi-dali Gautxo tabernara. -----------------------------------------------------------------------------------

ETXEBIZITZAK...................

Salgai

Pisua salgai San Bartolome kalean, (7zenbakia, 2. pisua). Bi logela, egon-gela, sukaldea, bainugela eta trastele-kua. Egoera eta prezio onean.( 665 716 443----------------------------------------------------------------------------------- Babes ofizialeko bi logelako pisua, hirulogelakoarengatik aldatuko nuke. Ga-briel Krutzelaegi kalean dago etxea. ( 628 115 677-----------------------------------------------------------------------------------

BESTELAKOAK...................

Martxan dagoen liburudendaren ardurahartzeko prest dagoen pertsona batenbila gabiltza. ( 696 394 717 / 677 744 273-----------------------------------------------------------------------------------Lerun industrigunean, Netto BM hiper-merkatuan dagoen Rosa liburudendanloteria saltzeko lizentzia eskualdatzenda, gaixotasunagatik. Harremaneta-rako: [email protected]( 680 321 479-----------------------------------------------------------------------------------Sofa salgai. Ia berria. Tela iragazgaitza.( 628 115 677

P. M. Urruzuno kalea, 6 behea - Elgoibar943 743 140 - [email protected](

Bizi garen eraikinean, lehenengo solairuko bizilagunak erabilera pribatuko terra-za bat dauka. Azkeneko batzarrean jakinarazi zigun terraza zati bat ixteko asmoaduela, etxea handitzeko. Bileran ez genuen ezer erabaki, baina aurreikusita duenaegingo balu, kalte egingo lioke komunitateari eta bereziki niri, bigarren solairuko bi-

zilaguna naizelako eta obra hori egingo balu kanpotik nire etxera erraz sartzea legokeelako. Hu-rrengo batzarrean berriz aztertuko dugu gai hau zerbait erabakitzeko, baina zalantza daukat ko-munitateak obra hori egitea baimendu dezakeen.

Terraza elementu amankomuna da, eta beraz, lehenengo solairuko etxe jabe horrek erabiltzea badu, bai-na ez espazio hori bere nahierara moldatzea, ezta obra horiek gainerakoei inolako kalte egiten ez dieten ka-suan ere.

Bizilagun horrek egin nahi duenak eraikineko elementu amankomunak aldatzea suposatzen du, eta ho-rrenbestez, bizilagun guztien onespena behar du. Obra horren kontra zeu bakarrik agertuko bazina ere,ezingo luke egin.

AHOLKUA: Komunitateko dokumentazio guztia aztertu beharko zenuke, gerta daitekeelakosalbuespen kasu batzuk jasota egotea.

ROSA Mª PINTADO: Etxaldeen Administraziorako-Gradu ikasketen arduraduna Al-

cala de Henareseko Unibertsitatean, eta Gipuzkoa, Bizkai eta Arabako, Errioxako eta

Kantabriako ikastetxeetan. Zuzenbidean lizentziatua. Kolegiatu zenbakia: 749

Merkatu txikiko iragarkiak hiru astez argitaratzen ditugu. Salmenta eta alokairu iragarkiak ordaindu egin behar dira.

Etxebizitzak, garajeak eta lokalak: 18€ (alokairua) - 22€ (salmenta). Autoak saltzea: 18€ . Bestelakoak: 10€.

Iragarkiari erretratua jarriz gero, 6€ gehiago ordaindu behar dira.

BAZKIDEENTZAKO PREZIOAK:

Etxebizitzak, garajeak eta lokalak: 15€ (alokairua) - 20€ (salmenta). Autoak saltzea: 15€. Bestelakoak: 8€.

Iragarkiari erretratua jarriz gero, 5€ gehiago ordaindu behar dira.


ZORIONAK ZURI 19

Argazkiak eguazten eguerdia (12:00etarako) baino lehen ekarri behar dira BARRENeko bulegora, edo [email protected] e-postara bidali.

Uztailaren hirua /aizu, Nahia,zure eguna!. /Gaur opariak zu-retzat dira / zare-lako gure kuttuna.

Zorionak, Iker,hilaren 9an 8 urtebeteko dituzulako.Etxekoen partez,bereziki Miren etaAneren partez.

Zorionak, Nora,asteartean urte-bete egin zenue-lako. Etxekoenpartez.

Zorionak Laraetxeko sorginarilehen urtebete-tzean, etxeko guz-tien partez.

Zorionak, Nora,zure lehenengo ur-t e b e t e t z e a n !Muxu handi batEliaren partez!.Muaaa!!

Zorionak, Ane,10 urte egin ditu-zulako! Zu zaragure oparionena... Muxuhandi bat zure fa-miliakoen partez.

Zorionak, Nora,zure zortzigarrenurtebetetze egu-nean! Patxo handibat etxekoon par-tez.

Z o r i o n a k ,Maddi, 7 urtebeteko dituzulakol a r u n b a t e a n .Muxu handi bat,Ane, aitatxo etaamatxoren partez.

Zorionak, bikote! Iritsi zaigula egunhandia! Bihar zuen eguna ospatzeko irri-kitan gaude! Ondo-ondo pasatzekodugu horrenbeste itxaron dugun egu-nean! Muxu bana!

Zorionak, Mikel eta Jon, igandean etaasteartean 3 eta 6 urte beteko dituzue-lako, hurrenez hurren. Muxu bana, fami-liakoen partez.

Erretratu bakarreko agurra: 4’50€. Argazki bikoitza: 7€. Hirukoitza: 9€. Hiru lagunetik gorako taldeak:15€

ELGOIBARKO IZARRAKO BAZKIDEENTZAKO PREZIOAK: Erretratu bakarreko agurra: 3’50€. Argazki bikoitza: 6€. Hirukoitza: 8€. Hiru lagunetik gorako taldeak: 12€


AGENDA20

3 BARIXAKUA19:00 Sanloren urteko batza-rra. Kultur Etxeko sotoan.21:30 Bideo forum-a. Haizeak an-tolatuta, Si fuera fácil filma eskainikodute. Kultur Etxeko hitzaldi gelan.

4 ZAPATUA10:00 Tenis eta padel txapelke-tako finalak. 40-15 tenis elkarteakantolatuta, Mintxetan.11:00 Eskolarteko xake txa-pelketa. Maalako parkean.16:30 Euskadiko zirkuituko tal-deen Elgoibarko txapelketa.Maalako parkean.16:00 Javier Ezenarro zenarenomenezko lasterketa. MendarokoHerriko Enparantzan hasiko da. Jubeni-len lasterketa da, eta partaideek 80 ki-lometroko ibilbidea osatu beharko dute.17:00 Elgoibar Dance Festivaljaialdia. Kida Events elkarteak antola-tuta, Albitzuri industrigunean.

7 MARTITZENA8:00 Sanferminetako entzie-rroak zuzenean. Hilaren 14ra artegoizeko eskainiko dituzte Iruñeko sanfer-minetako entzierroak Kultur Etxeko hi-tzaldi gelan.

10 BARIXAKUA10:30 San Fermin Txiki. Atxutxia-maikak antolatuta, San Bartolome etaErrosario kaleetan zehar. 22:00 Ultratrail lasterketariongi-etorria. Azkaraten.

DJ saioa

Kida Events elkarteak ElgoibarDance Festival jaialdia anto-

latu du bigarren urtez. Khris Rioseta David MK elgoibartarrekosatzen dute Kida Events. Biekmusika elektronikoa dute gus-tuko, eta orain dela hamabosturte hasi ziren mundu horretanbidea egiten. Musika elektroni-koaren kultura Elgoibarren za-baldu nahi dute, eta asmohorrekin antolatu dute EDF jaial-dia. Aurten Euskal Herriko etanazioarteko DJ onenekin osatudute kartela. Bihar izango dajaialdia, 17:00etatik aurrera,Albitzuriko industrigunean.

Nabarmendua


AGENDA 21

Aire libreko zinea (Kalegoen plazan)

‘Ocho apellidos vascos’3, barixakua, 22:30

Zuz.: Emilio Martinez-Lazaro. Espainia, 2014. Irau-pena: 98 min. Generoa: komedia. Aktoreak: ClaraLago, Dani Rovira, Carmen Machi, Karra Elejalde.Rafa, andaluziar peto-petoa da, eta bizitzan behar duen guztia bereherrialdean aurkitu izan duena beti: ardoa, gomina eta emakumeak.Baina bat-batean, emakumezko batek kalabazak emango dizkio:Amaia euskaldunak. Rafa ez dago hori onartzeko prest, eta EuskalHerrira bidaiatuko du, Amaiaren maitasuna bereganatzeko.

Botika ordutegiak 09:00 - 13:00 / 16:00 - 20:00

Telefono interesgarriak Elgoibarko Izarra......................943 741 626Udaltzaingoa.............................943 741 394Udalaren arreta bulegoa..............943 741 050Udaleko idazkaritza....................943 743 700Bake epaitegia...........................943 741 630Gizarte Ongizate saila................943 741 008 Hirigintza..................................943 744 384Mankomunitatea........................943 700 799Debemen..................................943 744 067 Artekaritza (Hazienda).................943 744 414Berdintasun saila ........................943 741 050 Euskara saila..............................943 744 366Kultura saila...............................943 742 158 Udal liburutegia..........................943 743 525Gazteria saila............................943 531 319Gazte informazio gunea.............943 257 986Ludoteka...................................943 748 883 Gaztelekua................................943 743 228Enplegua-Merkataritza.................943 741 050Emugi.......................................943 747 371Kiroldegia.................................943 744 415Mintxeta....................................943 747 356Musika eskola............................943 742 145

Udal euskaltegia.........................943 742 731AEK euskaltegia.........................607 601 423KZgunea...................................943 023 640Jubilatuen biltokia.......................943 740 526San Lazaro egoitza.....................943 740 296Eguneko zentroa.........................943 744 565 Kontsumo bulegoa......................943 743 088Taxi geltokia...............................943 740 898Larrialdiak...............................................112Gurutze gorria............................943 743 864Eusko tren..................................902 543 210Pesa.........................................902 101 210Correos - Posta...........................943 741 547

Mendaroko Udala....................943 033 282Liburutegia.................................943 033 291 Bake Epaitegia..........................943 033 289Eguneko Zentroa........................943 031 746 Mendaro Ikastola........................943 756 141 Haurtzaindegia..........................943 755 219Musika Eskola............................943 244 275Taxi ...................................... 607 57 57 28 Ospitalea.................................943 032 800

GUARDIAK

09:00 - 22:003 Barixakua ORUESAGASTI4 Zapatua GARITAONANDIA5 Domeka GARITAONANDIA6 Astelehena IBAÑEZ7 Martitzena GARITAONANDIA8 Eguaztena ETXEBERRIA9 Eguena ORUESAGASTI10 Barixakua ETXEBERRIA

22:00 - 24:00Astelehenetik igandera GARITAONANDIA

24:00 - 09:00ELORZA (Eibar) Juan Gisasola, 18 - 943 206 100

* Fernandez: Herriko enparantza4, Garagartza (Mendaro) Tel.: 943 756 142* Ibañez: Rekalde, 1 (Soraluze) Tel.: 943 751 638* Oruesagasti: Kalebarren, 9 (Soraluze) Tel.: 943 751 384

Gaztelekua

Ludoteka

Uztailaren 8ko Mintxetarako irteerarakoizenematea zabalik:

Azken eguna uztailaren 7a.

Uztailaren 8anGamarrako igerilekuetara egingo dugu

irteera.

‘Rio2’4, zapatua, 22:30

Zuz.: Carlos Saldanha. AEB eta Brasil, 2014.Iraupena: 101 min. Blu, Perla eta euren hiru seme-ala-bek bizitza perfektua daukate. Perlak erabakitzen du seme-alabek benetako hegazti bezala bizitzen ikasi behar dutela,eta horretarako, Amazoniara egingo dute bidaia. BLu kez-kakuta dago, ohianean aurkituko dutenarekin.


HITZ ETA KLIK22

“Txankakoa zubia atletismo-pista bat zen niretzat”

Unai Villena

Manu Sanchez

Iratzargailuaren alarma torturatzai-leak goizeko seietan jotzen zuenastelehenero, eta miramendurik

gabe erbesteratzen ninduen ametsenerresumatik, bultzaka eta ostikoka.Alta, niri eskainitako biolentzia hura

guztia bueltan joaten zitzaion eskuin eskuaz emandako dan-batekoan, eta infernuko txirrina isildu ostean, ohe barrura sar-tzen nuen, bost minutu beranduago joko zuen alarmaerrepikakorraren zarata izara artean ito zedin, eta nire eskuakberehala zanpa zezan hura itzaltzeko botoia. Horrela, lauz-pabost aldiz errepikatzen zen gauza bera, 6:30 inguruan burubarruan daukadan eta kontzientzia esaten dioten ahots ka-broiak behingoz jaikitzera derrigortu arte: “Alfer puta hori, uni-bertsitatea zain daukazu Bilbon, irten ohetik!”. Haren esanek

bat-bateko eragina izaten zuten nigan; halakoa zen, nagiakatera eta erlojuari begiratu ere egin gabe, korrika egiten bai-nituen egin beharreko guztiak (pixa, arropa jantzi, motxilahartu, etxetik irten). Eta korrika egiten nuen, baita ere, Erretxin-ditik autobus-geltokirainoko distantzia luzea, lasterkari olinpikoabanintz bezala, denborarekin lehia itsuan. Lasterketaren buka-eran, Plaza Handia gurutzatu eta Txankakoa zubitik geltokiaikus nezakeenean, askotan nire autobusa bertan izaten zenabiatzeko prest, eta larrituta egiten nuen bidearen azken zatia,lurpeko pasabidea hartu ordez, zubitik aurrera jarraitu eta 634errepidea gurutzatuz. Eguneko gainerako edozein ordutan era-bat suizida izan zitekeen esprintarekin ematen nion amaierabost minutu atzerago etxetik irtendakoan hasitako lasterketari.Ikasle nintzen garaiko astelehen goizetan, Txankakoa zubiaatletismo-pista bat zen niretzat.


'Hamalau heriotzena', argitze bidean · 2015. 7. 2. · 'Hamalau heriotzena', argitze bidean...

Documents

Transcript of 'Hamalau heriotzena', argitze bidean · 2015. 7. 2. · 'Hamalau heriotzena', argitze bidean...