HAWAII

• Hawaii Ameriketako Estatu Batuetako estatu bat da. Polinesiako uhartedi bat da, Ozeano Bareko ipar-erdialdean kokatua, Kantzer tropikotik hegoaldera. Sandwich uharteak izena izan zuen garai batean.

• Honolulu da hiriburua.

HONOLULU

KLIMA

• Tropikala: euri-jasa handiak tarteka, eta eguzkitsua oro har. Ipar-ekialdeko alisioak eta uharteen garaierak latitudeari legokiokeena baino klima hotzagoa eragiten dute, eta tenperatura-gorabeherak berdintzen.

HISTORIA

• James Cook-ek uhartedia aurkitu zuenean (1788), lau erreinutan zatitua zen. Handik gutxira, Kamehameha (1782-1810) ia lurralde osoaz jabetu zen, eta administrazio bakarra ezarri zuen. Erregetzak 1893 arte iraun zuen. Bitartean, potentzia kolonialen arteko gatazkak bizi izan ziren Hawaiin, AEBko, Frantziako eta Britainia Handiko misiolariek, merkatariek, diplomazialariek eta abarrek esku hartzen baitzuten bertako arazoetan.

JAMES COOK

• 1893an, atzerritarrek osaturiko batzorde batek Liliuokalani erregina egotzi, eta 1898an AEBen mendeko lurralde bihurtu zen. 1922tik aurrera, berebiziko garrantzia izan zuen uhartediak, AEBko armadaren Ozeano Bareko ardatz bihurtu baitzen Pearl Harbour basea. 1941eko abenduaren 7an, japoniar gudarosteak Pearl Harbour-eko gerra-portua bonbardatu zuen, galera gogorrak eraginik, eta, horren ondorioz, AEB zuzenean gerran sartu zen. 1959an, AEBko estatu bihurtu zen.