HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta...

62
HELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak errespetatzea, baita gizarte demokratiko baten berezko aniztasuna ere. - Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak. b) Banakako eta taldeko lan-ohiturak garatzea, baita ikasketetan ahalegina egiteko eta erantzukizuna izateko ohiturak ere; halaber, konfiantza, iritzi kritikoa, ekimena, jakin- mina, interesa, sormena eta jarrera ekintzailea garatzea. - Ikasten ikastekoa. - Ekimena eta jarrera ekintzailea. - Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak. c) Gatazkak aurreikusteko eta modu baketsuan konpontzeko trebetasunak lortzea, ikasleek etxean nahiz familian eta gainerako gizarte-taldeetan autonomiaz jokatzeko. - Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak. - Ekimena eta jarrera ekintzailea. d) Kulturak eta pertsonen arteko desberdintasunak ezagutzea, ulertzea eta errespetatzea, baita gizon-emakumeen eskubide- eta aukera-berdintasuna ere, eta desgaitasunen bat duten pertsonen diskriminaziorik eza ere bai. - Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak. e) Gaztelania ondo ezagutzea eta erabiltzea, baita kasuan kasuko autonomia- erkidegoko hizkuntza koofiziala ere, eta irakurtzeko ohiturak garatzea. - Hizkuntza-komunikaziorakoa. f) Atzerriko hizkuntza batean edo gehiagotan, oinarrizko komunikazio-gaitasuna lortzea, mezu errazak adierazteko eta ulertzeko, eta ohiko egoeretan jokatzen jakiteko. - Hizkuntza-komunikaziorakoa. g) Matematikarako oinarrizko gaitasunak garatzea, eta oinarrizko eragiketak behar dituzten problemak ebazten hastea: kalkulua, geometria-ezaguerak eta zenbatespenak. Era berean, hori guztia eguneroko bizitzako egoeretara aplikatzeko gai izatea. - Matematikarako gaitasuna, eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak. h) Naturaren Zientzien, Gizarte Zientzien, Geografiaren, Historiaren eta Kulturaren funtsezko alderdiak ezagutzea. - Matematikarako gaitasuna, eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak. - Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak.

Transcript of HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta...

Page 1: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

HELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen

ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak errespetatzea, baita gizarte demokratiko baten berezko aniztasuna ere.

- Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak.

b) Banakako eta taldeko lan-ohiturak garatzea, baita ikasketetan ahalegina egiteko eta

erantzukizuna izateko ohiturak ere; halaber, konfiantza, iritzi kritikoa, ekimena, jakin-mina, interesa, sormena eta jarrera ekintzailea garatzea.

- Ikasten ikastekoa. - Ekimena eta jarrera ekintzailea. - Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak.

c) Gatazkak aurreikusteko eta modu baketsuan konpontzeko trebetasunak lortzea,

ikasleek etxean nahiz familian eta gainerako gizarte-taldeetan autonomiaz jokatzeko.

- Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak. - Ekimena eta jarrera ekintzailea.

d) Kulturak eta pertsonen arteko desberdintasunak ezagutzea, ulertzea eta

errespetatzea, baita gizon-emakumeen eskubide- eta aukera-berdintasuna ere, eta desgaitasunen bat duten pertsonen diskriminaziorik eza ere bai.

- Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak.

e) Gaztelania ondo ezagutzea eta erabiltzea, baita kasuan kasuko autonomia-

erkidegoko hizkuntza koofiziala ere, eta irakurtzeko ohiturak garatzea.

- Hizkuntza-komunikaziorakoa. f) Atzerriko hizkuntza batean edo gehiagotan, oinarrizko komunikazio-gaitasuna

lortzea, mezu errazak adierazteko eta ulertzeko, eta ohiko egoeretan jokatzen jakiteko.

- Hizkuntza-komunikaziorakoa.

g) Matematikarako oinarrizko gaitasunak garatzea, eta oinarrizko eragiketak behar

dituzten problemak ebazten hastea: kalkulua, geometria-ezaguerak eta zenbatespenak. Era berean, hori guztia eguneroko bizitzako egoeretara aplikatzeko gai izatea.

- Matematikarako gaitasuna, eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko

gaitasunak. h) Naturaren Zientzien, Gizarte Zientzien, Geografiaren, Historiaren eta Kulturaren

funtsezko alderdiak ezagutzea.

- Matematikarako gaitasuna, eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak.

- Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak.

Page 2: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

- Kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak. i) Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabiltzen hastea, eta jasotzen eta

sortzen dituzten mezuekiko iritzi kritikoa izatea.

- Gaitasun digitala. j) Hainbat arte-adierazpen erabiltzea, eta ikusizko eta ikus-entzunezko proposamenak

garatzen hastea. - Kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak.

k) Norberaren garbitasuna eta osasuna balioestea, norberaren eta gainerakoen

gorputza onartzea, desberdintasunak errespetatzea, eta gorputz-hezkuntza eta kirola erabiltzea, norberaren garapena eta gizarte-garapena sustatzeko.

- Matematikarako gaitasuna, eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko

gaitasunak. - Ekimena eta jarrera ekintzailea. - Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak.

l) Gizakiarengandik hurbilen dauden animaliak ezagutzea eta balioestea, eta haiek

zaintzeko jokabideak garatzea.

- Matematikarako gaitasuna, eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak.

m) Afektibotasuna garatzea, nortasunaren arlo guztietan eta beste pertsonekiko

harremanetan; halaber, indarkeriaren, era guztietako aurreiritzien eta estereotipo sexisten aurkako jarrera ere garatzea.

- Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak. - Ekimena eta jarrera ekintzailea.

n) Trafiko-istripuen prebentzioan eragina duten bide-hezkuntza eta errespetu-jarrerak

sustatzea.

- Gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak.

Page 3: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

PROGRAMAZIOA

1. UNITATEA Iraila Urria AZALPENA

Unitatearen izenburua Cantervilleko mamua. Unitatearen deskribapena Unitate honekin emango diogu hasiera seigarren mailako ikasturteari. Lehen Hezkuntzako azken ikasturtea izanik, ikasleek aurreko bost ikasturteetan ikasitakoak berrikusi eta sakontzeko aukera izango dute. Gainera, eduki berriak ere ikasiko dituzte, euren burua prestatzeko hurrengo ikasturterako. Hori guztia kontuan hartuz, ikasturte honetako ikaslearen liburuan ez da aldaketarik izango egiturari eta edukien trataerari dagokionez; hala ere, oro har, edukiak sakonagoak, irakurgaiak landuagoak eta ariketak zorrotzagoak izango dira. Hasierako irakurgaia Oscar Wildek idatzitako Cantervilleko mamua lanaren pasartea da. Misteriozko narrazio-testu klasikoa da; hortaz, ikasleek literatura-genero horren eta nazioarteko idazlearen berri izateko aukera izango dute. «Lexikoa» atalean, hainbat hiztegi mota daudela ikasiko dute ikasleek. Era berean, ohartuko dira hiztegi bakoitzak bere egitekoa duela. Bestalde, «Ortografia» atalean, puntuaren eta bi puntuen erabilera-arauak landuko dira. «Gramatika» atalean, testua eta berori osatzeko behar diren elementuak aztertuko dira; hots, hitza, perpausa eta paragrafoa. Elementu bakoitza definitu, eta, gainera, testu labur baten egitura aztertuz, elementuok nola erabili behar diren ikasiko dute. «Ahoz» atalean, ikasleek testuak ozen ondo irakurtzeko baliabideak bereganatuko dituzte. «Idatziz» atalean, ikasleek testuak izan beharreko ezaugarriak aztertuko dituzte (koherentzia, kohesioa eta egokitasuna). «Literatura» atalean, literatura-testua zer den azalduko zaie ikasleei, baita literatura-testuen eta ez-literarioen arteko desberdintasunak ere. Bukatzeko, «Amaierako lana» atalean, alfabetoa berrikusten da. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Hiztegi mota desberdinak ezagutzea eta zuzen erabiltzen jakitea. • Puntua eta bi puntuak nola erabiltzen diren jakitea eta ondo erabiltzea. • Hitza, perpausa, paragrafoa eta testua bereiztea eta identifikatzea. • Ozen irakurtzean, argi ahoskatzea, erritmo eta intonazio egokiak mantentzea eta

behar diren etenaldiak egitea. • Testu koherenteak, kohesionatuak eta egokiak identifikatzea.

Page 4: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Literatura-testuen ezaugarriak ezagutzea. • Alfabeto bat asmatzeko gai izatea.

METODOLOGIA

• Fotokopiatzeko baliabideen hasierako ebaluazioa egitea, ikasleen aurrejakintzak identifikatzeko eta aurreko mailako edukiak berrikusteko.

• Unitateko hasierako irakurgaia denon artean irakurtzea, ozen. Audio-CDko lokuzioa entzutea.

• Ikasturteko lan-dinamika eta lan-ohiturak finkatzea: hiztegia erabiltzea, azpimarratzea, laburpenak eta eskemak egitea, koadernoa txukun aurkeztea, zalantzak irakasleari galdetzea...

• Unitate honi dagokion Proposamen Didaktikoaren aurkezpenean proposatutako baliabideak erabiltzea unitateko hainbat eduki lantzeko (besteak beste, «Lexikoa» atalekoak).

• Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea, bikoteka lan egitea...

• Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea.

• Liburu Digitaleko ariketak egitea, unitateko edukiak berrikusteko.

• Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak berrikusteko.

Page 5: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK

Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-

ADIERAZLEAK OG

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Cantervilleko mamua.

1. Gai da narrazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki narrazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Hiztegi motak. 2. Gai da hiztegi mota desberdinak bereizteko.

2.1. Bereizten ditu hiztegi mota desberdinak.

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG

3. Gai da hiztegi mota bakoitza ondo erabiltzeko.

3.1. Ondo erabiltzen du hiztegi mota bakoitza.

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG

• Puntuazio-markak (I): Puntua eta bi puntuak.

4. Gai da puntuaren eta bi puntuen erabilera-arauak ezagutzeko.

4.1. Ezagutzen ditu puntuaren eta bi puntuen erabilera-arauak.

HK, GD, EJE, IIG

5. Gai da puntua eta bi puntuak zuzen erabiltzeko.

5.1. Erabiltzen ditu puntua eta bi puntuak.

HK, GD, EJE, IIG

• Hitza, perpausa, paragrafoa eta testua.

6. Gai da testuaren edo olerkiaren egitura ulertzeko eta izenburua identifikatzeko.

6.1. Ulertzen du testuaren edo olerkiaren egitura eta identifikatzen du izenburua.

HK, GD, IIG, EJE

7. Gai da testuaren barruko elementuak (hitzak, perpausak eta paragrafoak) bereizteko.

7.1. Bereizten ditu testuaren barruko elementuak (hitzak, perpausak eta paragrafoak).

HK, GD, IIG, EJE

• Ozen irakurri. 8. Gai da testu bat erritmo, abiadura eta intonazio egokiak erabiliz irakurtzeko.

8.1. Irakurtzen du testu bat erritmo, abiadura eta intonazio egokiak erabiliz.

HK, GD, IIG, EJE, GGG

Page 6: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Testua (I) 9. Gai da testu kohesionatuak, koherenteak eta egokiak idazteko.

9.1. Idazten ditu testu kohesionatuak, koherenteak eta egokiak.

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG, GGG

• Literatura-testuak. 10. Gai da literatura-testuen ezaugarri nagusiak identifikatzeko (idazlearen helburua).

10.1. Identifikatzen ditu literatura-testuen ezaugarri nagusiak (idazlearen helburua).

HK, GD, EJE, KKA, GGG

11. Gai da literatura-testuak eta testu ez literarioak bereizteko.

11. 1. Bereizten ditu literatura-testuak eta testu ez literarioak.

HK, GD, EJE, KKA

• Gai naiz alfabeto bat asmatzeko.

12. Gai da hainbat alfabeto bereizteko.

12.1. Bereizten ditu hainbat alfabeto.

HK, GD, EJE, KKA

13. Gai da alfabeto bat asmatzeko, taldeka.

13.1. Asmatzen du alfabeto bat, taldeka.

HK, GD, EJE, IIG,

KKA, GGG

Page 7: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

2. UNITATEA Urria AZALPENA Unitatearen izenburua Kalifa eta astoa. Unitatearen deskribapena Hasierako irakurgaia Mila gau eta bat gehiago arabiar ipuinen bildumako kontakizunetako baten moldaketa da. Istorio horretako protagonista kalifa harroputz bat da. Egun batean, jeinu txantxazale batek kalifa asto bihurtu zuen, eta alboan zuen astoa, kalifa. Horrela, bi pertsonaien bizitzak trukatu, eta egoera barregarriak sortzen dira.

«Lexikoa» atalean, ikasleek sinonimoak eta antonimoak berrikusiko dituzte. «Ortografia» atalean, koma eta puntu eta koma erabiltzeko jarraibideak berrikusiko dituzte ikasleek. «Gramatika» atalean, izena izango dugu aztergai. Ikasleek kontzeptu hori aurreko ikasturteetan ere landu duten arren, oraingoan sakonago landuko dute; aurretik ikasitako kategoriez gain, oraingoan, izen zenbakaitzak neurgarriak edo neurgaitzak izan daitezkeela ikasiko dute. «Ahoz» atalean, ikasleek ahozko testu koherenteak sortu beharko dituzte, informazioa ordena eta modu egokian emanez. «Idatziz» atalean, testuaren kohesioa landuko da. Horretarako, errepikapenak saihesteko eta testuko informazioa antolatzeko baliabideak landuko dituzte. «Literatura» atalean, hiru literatura-generoak aurkezten dira: narrazioa, lirika eta antzerkia. Literatura-generoen ezaugarri orokorrak azalduko dira. «Amaierako lana» atalean ikasleek Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala zer den ikasiko dute. Horretarako, aldarrikapen horren atal batzuk irakurri, eta horien inguruan hausnartuko dute. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo

zuzenak erabiliz. • Hitz sinonimo eta antonimoak bereiztea eta behar bezala erabiltzea. • Koma eta puntu eta koma nola erabiltzen diren jakitea eta ondo erabiltzea. • Izen arruntak eta bereziak, bizidunak eta bizigabeak, zenbakarriak eta

zenbakaitzak eta zenbakaitz neurgarri eta neurgaitzak bereiztea. • Ahozko testu koherenteen ezaugarriak identifikatzea. • Testuari kohesioa emateko baliabideak ezagutzea eta erabiltzea. • Literatura-genero nagusiak (narratiba, lirika eta antzerkia) ezagutzea. • Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala ezagutzea eta balioestea.

Page 8: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaia denen artean irakurtzea, ozen. Aurreko unitateko «Ahoz»

ataleko jarraibideak kontuan hartzea, irakurketa egokia egiteko. • «Ortografia» ataleko edukia modu progresiboan lantzea. Unitateko edukia

aurkeztu aurretik, lehen unitateko edukia gogora ekartzea. • Literatura-genero bakoitzeko beste eredu batzuk ikasgelara ekartzea, «Literatura»

atala sakontzeko. • Amaierako lana baliatzea giza eskubideei buruz hausnartzeko. Interneten bilatzea

Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Ikasitakoak beste testuinguru batzuetan aplikatzea.

Page 9: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK/GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-

ADIERAZLEAK OG

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Kalifa eta astoa.

1. Gai da narrazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki narrazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Sinonimoak eta antonimoak.

2. Gai da sinonimo eta antonimo kontzeptuak bereizteko eta ondo erabiltzeko.

2.1. Ondo bereizten ditu sinonimoak eta antonimoak.

HK, GD, IIG,

MZTG

2.2. Ondo erabiltzen ditu sinonimoak eta antonimoak.

HK, GD, IIG,

MZTG

• Puntuazio-markak (II): koma eta puntu eta koma.

3. Gai da koma eta puntu eta komaren erabilera-arauak ezagutzeko.

3.1. Ezagutzen ditu komaren eta puntu eta komaren erabilera-arauak.

HK, GD, EJE, IIG

4. Gai da koma eta puntu eta koma ondo erabiltzeko.

4.1. Ondo erabiltzen ditu koma eta puntu eta koma.

HK, GD, EJE, IIG

• Izena. 5. Gai da izen arruntak, bereziak, bizidunak, bizigabeak, zenbakarriak, zenbakaitzak eta zenbakaitz neurgarri eta neurgaitzak identifikatzeko eta bereizteko.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu izen arruntak, bereziak, bizidunak, bizigabeak, zenbakarriak, zenbakaitzak, eta zenbakaitz neurgarri eta neurgaitzak.

HK, GD, IIG, EJE

• Ahozko testuak sortu: koherentzia.

6. Gai da ahozko testu koherenteen ezaugarriak ulertzeko.

6.1. Ulertzen ditu ahozko testu koherenteen ezaugarriak.

HK, GD, IIG, EJE, MZTG, GGG

7. Gai da ahozko testu koherenteak sortzeko.

7.1. Sortzen ditu ahozko testu koherenteak.

HK, GD, IIG, EJE, MZTG, GGG

Page 10: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Testua (II). 8. Gai da testuari kohesioa emateko baliabideak identifikatzeko.

8.1. Identifikatzen ditu testuari kohesioa emateko baliabideak.

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG

9. Gai da testu kohesionatuak idazteko.

9.1. Idazten ditu testu kohesionatuak.

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG

• Literatura-generoak.

10. Gai da literatura-genero nagusiak bereizteko.

10.1. Bereizten ditu literatura-genero nagusiak.

HK, GD, IIG, KKA

• Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala.

11. Gai da Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala ezagutzeko eta horri buruz hausnartzeko.

11.1. Ezagutzen du Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala eta horri buruz hausnartzen du.

HK, GD, IIG, EJE,

GGG, KKA

Page 11: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

3. UNITATEA Azaroa AURKEZPENA Unitatearen izenburua Igogailu barruko gertakariak. Unitatearen deskribapena Hirugarren unitateko hasierako irakurgaia antzerki-testu bat da, Galder Pérezek idatzia. Aurreko bi unitateetan narrazio-testuak irakurri dituztenez, hauxe da landuko den lehen antzerki-testua. Antzerki-testuan, hiru pertsonaia bitxi igogailu batean harrapatuta geratzen dira. Igogailua ez gora eta ez behera geratzen denean, egoera ezin barregarriagoa biziko dute. «Lexikoa» atalean polisemia eta homonimia zer diren ikasiko dute ikasleek. Interesgarria da ikasleek argi ikustea fenomeno bi horien arteko desberdintasuna; besteak beste, hiztegia behar bezala erabiltzeko jakingaia baita. «Ortografia» atalean ikasleek etenpuntuak eta parentesiak izango dituzte hizpide. «Gramatika» atalean izenordaina landuko dute. Maila honetan, pertsona-izanordainak berrikusteaz gain, gainerako izenordain mota guztiak aztertuko ditugu: izenordain zehaztugabeak (galdetzaileak eta galdetzaileetatik eratorriak), bihurkariak eta elkarkariak. «Ahoz» atalean pasadizo barregarri bat entzungo dute. Gero, Mintzamen-tailerrean, ikasleek haiei gertatutako pasadizoa kontatu beharko dute. «Idatziz» atalean, biografia eta autobiografia landuko dira. Horretarako, autobiografia-eredua irakurri, eta, gero, Idazketa-tailerrean, gustuko duten pertsona ezagun baten biografia labur bat idatzi beharko dute. «Literatura» atalean literatura-baliabideen lanketari ekingo diogu, lehenengo, literatura-baliabide hauek landuz: errepikapena eta aliterazioa. «Amaierako lanean» irudiak interpretatzeko proposamena egiten zaie ikasleei. Irudimena erabiliz, ikasleek irudiak deskribatzeko gai direla erakutsi beharko dute. Hain zuzen, hiru argazki: desberdin jarriko zaizkie aurrean: margolan bat, paisaia bat eta ekintza bat adierazten duen argazkia. Irudi bakoitzarekin zeregin bat izango dute. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako antzerki-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo

zuzenak erabiliz. • Hitz polisemikoen eta homonimoen esanahi eta erabilera desberdinak ezagutzea. • Etenpuntuak eta parentesiak nola erabiltzen diren jakitea eta ondo erabiltzea. • Pertsona-izenordainak, izenordain zehaztugabeak, izenordain bihurkariak eta

izenordain elkarkariak bereiztea eta behar bezala erabiltzea. • Pasadizoa kontatzeko gai izatea. • Biografia eta autobiografia bereiztea. • Biografia laburra idaztea.

Page 12: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Errepikapena eta aliterazioa ezagutzea eta literatura-testuetan identifikatzea. • Irudiak interpretatzea.

METODOLOGIA

• Hasierako antzerki-testuaren taldekako irakurketa dramatizatua egitea, intonazio,

erritmo eta ahoskera zuzenekin. • Hasierako irakurgaia hiruko taldetan antzeztea. • Pertsona ezagunen biografiak irakurtzea, «Idatziz» atala indartzeko. • «Ortografia» ataleko edukia modu progresiboan lantzea. Unitateko edukia

aurkeztu aurretik, aurreko unitateko edukia gogora ekartzea. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Liburu Digitaleko ariketak egitea, unitateko edukiak berrikusteko. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko.

Page 13: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK/GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-

ADIERAZLEAK OG

• Hasierako antzerki-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Igogailuaren zain.

1. Gai da antzerki-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki antzerki-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Polisemia eta homonimia.

2. Gai da hitz polisemikoak eta homonimoak bereizteko.

2.1. Bereizten ditu hitz polisemikoak eta homonimoak.

HK, GD, IIG

• Puntuazio-markak (III): etenpuntuak eta parentesiak.

3. Gai da etenpuntuaren eta parentesiaren erabilera-arauak ezagutzeko.

3.1. Ezagutzen ditu etenpuntuaren eta parentesiaren erabilera-arauak.

HK, GD, EJE, IIG

4. Gai da etenpuntuak eta parentesiak ondo erabiltzeko.

4.1. Ondo erabiltzen ditu etenpuntuak eta parentesiak.

HK, GD, EJE, IIG

• Izenordaina. 5. Gai da pertsona-izenordainak, izenordain zehaztugabeak, izenordain bihurkariak eta izenordain elkarkariak identifikatzeko eta bereizteko.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu pertsona-izenordainak, izenordain zehaztugabeak, izenordain bihurkariak eta izenordain elkarkariak.

HK, GD, IIG, EJE

• Pasadizoa kontatu.

6. Gai da pasadizoak ahoz kontatzeko.

6.1. Kontatzen ditu pasadizoak, ahoz.

HK, GD, EJE, GGG

• Biografia eta autobiografia.

7. Gai da biografia eta autobiografia bereizteko.

7.1. Bereizten ditu biografia eta autobiografia.

HK, GD, IIG, EJE, KKA

8. Gai da biografia laburra idazteko, binaka.

8.1. Idazten du biografia laburra, binaka.

HK, GD, IIG, EJE, KKA, GGG

Page 14: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Literatura-baliabideak (I): errepikapena eta aliterazioa.

9. Gai da errepikapena eta aliterazioa bereizteko.

9.1. Bereizten ditu errepikapena eta aliterazioa.

HK, GD, IIG, KKA, GGG

10. Gai da errepikapena eta aliterazioa olerkietan identifikatzeko.

10.1. Identifikatzen ditu errepikapena eta aliterazioa olerkietan.

HK, GD, IIG, EJE, KKA, GGG

• Badakit irudiak interpretatzen.

11. Gai da irudiak interpretatzeko.

11.1. Interpretatzen ditu irudiak.

HK, GD, EJE, IIG, KKA, GGG

Page 15: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

4. UNITATEA Azaroa AURKEZPENA Unitatearen izenburua Munduko hiriak. Unitatearen deskribapena Hasierako irakurgaia munduko lau hiri ikusgarriri buruzko dibulazio-testua da (Tokiori, Istanbuli, Erromari eta Buenos Airesi buruzkoa, alegia). Testuari esker, ikasleek bidaia interesgarri bat egingo dute eta leku horiei buruzko hainbat bitxikeria ikasiko dituzte. «Lexikoa» atalean, ikasleek izenak, adjektiboak eta aditzak definitzen ikasiko dute. Definitzen ikasteko teknikak erakutsiko zaizkie ikasleei, hain zuzen ere. «Ortografia» atalean, marratxoaren eta marra luzearen berrikuspena egingo da. Eduki horrekin bukatutzat emango dugu puntuazio-marken lanketa. «Gramatika» atalean, determinatzaileak berrikusiko ditugu: mugatzaileak (artikuluak eta erakusleak) eta zenbatzaileak (zehaztuak, zehaztugabeak eta orokorrak). «Ahoz» atalean, ahozko deskribapenak egingo dituzte. Horretarako, entzungai bat erabili eta landuko dute. Amaitzeko, Mintzamen-tailerran, eraikuntza ezagunen bati buruzko deskribapena egin beharko dute. «Idatziz» atalean, ikasleek testu baten lehen eta bigarren mailako ideiak identifikatzen ikasiko dute. Horretarako, ikasleek irakurgaia aztertu, informazio garrantzitsua azpimarratu eta horri buruzko eskema sortu beharko dute. «Literatura» atalean, ikasleek konparazioa, metafora eta pertsonifikazioa literatura-baliabideak landuko dituzte. «Amaierako lana» atalean, ikasleei eskatuko zaie informazio-orri baten informazioa interpretatzeko eta daturik esanguratsuena nabarmentzeko. Lanketarako Euskal Kostaldeko Geoparkeari buruzko informazio-orria irakurriko dute. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako dibulgazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo

zuzenak erabiliz. • Izenen, adjektiboen eta aditzen definizioak idazteko gai izatea. • Marratxoa eta marra luzea nola erabiltzen diren jakitea eta ondo erabiltzea. • Determinatzaile mugatzaile eta zenbatzaileak ezagutzea eta identifikatzea. • Pertsona, gauza edo leku baten ahozko deskribapena egitea. • Lehen eta bigarren mailako ideiak identifikatzea eta eskemetan irudikatzea. • Konparazioa, metafora eta pertsonifikazioa ezagutzea eta literatura-testuetan

identifikatzea. • Informazio-orria interpretatzea.

Page 16: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaiaren aurreirakurketa bat egitea: arretaz begiratzea irakurgaiaren izenburuari, azpitituluei eta argazkiei.

• Orain arte landutako puntuazio-marka guztien berrikuspena egitea: puntua, bi

puntuak, koma, puntu eta koma, etenpuntuak, parentesiak, marratxoa eta marra luzea.

• Ohiko ikasketa-teknikak erabiltzea: eskema eta laburpena. Irakurgaiko eta

«Idatziz» ataleko testuak eskema bidez adieraztea. • «Gramatika» ataleko edukia (determinatzaileak) modu grafikoan adieraztea,

eskema baten bitartez. • «Literatura» ataleko edukia modu progresiboan lantzea, unitateko edukia aurkeztu

aurretik, aurreko unitateko edukia gogora ekarriz. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Ikasleekin solasalditxoa egitea, haien beharrizanak ezagutzeko.

Page 17: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK

IKASKETA-ADIERAZLEAK

OG

• Hasierako dibulgazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Munduko hiriak.

1. Gai da dibulgazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki dibulgazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Definitzea. 2. Gai da izenak, adjektiboak eta aditzak definitzeko.

2.1. Definitzen ditu izenak, adjektiboak eta aditzak.

HK, GD, IIG, EJE

• Puntuazio-markak (IV): marratxoa eta marra luzea.

3. Gai da marratxoaren eta marra luzearen erabilera-arauak ezagutzeko.

3.1. Ezagutzen ditu marratxoaren eta marra luzearen erabilera-arauak

HK, GD, IIG

4. Gai da marratxoa eta marra luzea ondo erabiltzeko.

4.1. Ondo erabiltzen ditu marratxoa eta marra luzea.

HK, GD, EJE, IIG

• Determinatzaileak. 5. Gai da determinatzaile mugatzaileak (artikuluak, erakusleak) eta zenbatzaileak (zehaztuak, zehaztugabeak, orokorrak) identifikatzeko eta bereizteko.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu determinatzaile mugatzaileak (artikuluak, erakusleak) eta zenbatzaileak (zehaztuak, zehaztugabeak, orokorrak).

HK, GD, EJE, IIG

• Deskribapena. 6. Gai da lekuak deskribatzeko, ahoz.

6.1. Deskribatzen ditu lekuak, ahoz.

HK, GD, EJE, IIG,

GGG, KKA

• Lehen eta bigarren mailako ideiak.

7. Gai da testu baten lehen eta bigarren mailako ideiak identifikatzeko.

7.1. Identifikatzen ditu testu baten lehen eta bigarren mailako ideiak.

HK, GD, EJE, IIG

• Literatura-baliabideak (II): konparazioa, metafora eta

8. Gai da konparazioa, metafora eta pertsonifikazioa ulertzeko.

8.1. Ulertzen ditu konparazioa, metafora eta pertsonifikazioa.

HK, GD, EJE, IIG

Page 18: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

pertsonifikazioa. 9. Gai da konparazioa, metafora eta pertsonifikazioa identifikatzeko.

9.1. Identifikatzen ditu konparazioa, metafora eta pertsonifikazioa.

HK, GD, EJE, KKA

• Gai naiz informazio-orria interpretatzeko.

10. Gai da informazio-orri bateko informazioa interpretatzeko.

10.1. Interpretatzen du informazio-orri bateko informazioa.

HK, GD, KKA, GGG, MZTG

Page 19: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

5. UNITATEA Abendua AURKEZPENA Unitatearen izenburua Orkestra-gizona eta txaranga-andrea Unitatearen deskribapena Lehen hiruhilekoari Zirku magikoa liburuko olerki dibertigarri batekin emango diogu amaiera. Olerki horretan, musikari-bikote bitxi baten berri izango dute ikasleek. Hamaika musika-tresna elkarrekin jotzen dituzte, kontzertu luze eta txundigarri batean, baina azkenean bietako batek huts egin, eta bertan behera geratzen da bien arteko harremana. «Lexikoa» atalean, maileguak berrikusiko dute ikasleek. Horrez gain, zer hizkuntzatatik datozen eta euskarazko ordainik duten ere aztertuko dute. «Ortografia» atalean, ikasleek maileguak euskaratzeko oinarrizko ortografia-arauak landuko dituzte. «Gramatika» atalean, adjektiboak berrikusiko ditugu; hots, izenondoa eta izenlaguna. Horrez gain, izenondoaren graduatzaileak aztertuko dira, askatuak eta atxikiak. «Ahoz» atalean, ikasleek testu bat ahoz laburtzen eta osatzen ikasiko dute. Alegia, testua irakurri ondoren, laburpena egiteko eskatuko zaie. Gainera, Mintzamen-tailerrean, testua osatu beharko dute, beste informazio eta datu batzuk gehituz. «Idatziz» atalean, jarraibideak aztertuko dituzte berriro ere. Testu mota horren ezaugarriak berrikusteaz gain, Idazketa-tailerrean, ikasleei aztertutakoaren antzeko beste jarraibide sorta bat sortzeko eskatuko zaie. «Literatura» atalean, ikasleek hiperbolea eta sinestesia zer diren ikasteko aukera izango dute. Beraz, zentzumenekin jolastuz, beste sinestesia eta hiperbole batzuk sortu beharko dituzte. «Amaierako Lana» atalean, keinuen bidezko komunikazioa zer den ikasiko dute ikasleek. Maila honetan, hitzik gabeko komunikazioan ikasitakoan sakonduko dute. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako poesia-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo

egokiak erabiliz. • Euskarak beste hizkuntza batzuetatik hartutako maileguak ezagutzea. • Maileguak euskaratzeko oinarrizko ortografia-arauak ezagutzea eta erabiltzea. • Adjektiboak (izenlagunak eta izenondoak) identifikatzea eta bereiztea. • Izenondoak mailakatzea, graduatzaile atxikiak eta askatuak erabiliz. • Testu bat laburtzea eta osatzea. • Jarraibide argi eta zehatzak idaztea. • Hiperbolea eta sinestesia bereiztea eta literatura-testuetan identifikatzea. • Keinuak identifikatzea eta haien bidez komunikatzeko gai izatea.

Page 20: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaiaren irakurketa adierazkorra egitea, taldeka. • Orain arte landutako literatura-baliabide guztien berrikuspena egitea:

errepikapena, aliterazioa, konparazioa, metafora, pertsonifikazioa, hiperbolea eta sinestesia.

• Ikastetxeko liburutegian olerkiak bilatzea, «Literatura» ataleko edukiak sakontzeko. • Ikasitakoak beste testuinguru eta ikasgaietara aplikatzea. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Hiruhilekoaren berrikuspena egitea, hiruhilekoko edukiak berrikusteko. • Ikasleekin hizketalditxoa egitea, hiruhilekoan zehar egindako lanari buruz.

Page 21: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-

ADIERAZLEAK OG

• Hasierako poesia-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Orkestra-gizona eta txaranga-andrea.

1. Gai da poesia-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki poesia-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Maileguak. 2. Gai da maileguak identifikatzeko eta haien euskarazko esanahia azaltzeko.

2.1. Identifikatzen ditu maileguak eta azaltzen du haien euskarazko esanahia.

HK, GD, EJE, IIG

• Maileguen idazkera.

3. Gai da maileguak euskaraz zuzen idazteko.

3.1. Zuzen idazten ditu maileguak euskaraz.

HK, GD, EJE, IIG,

KKA

• Adjektiboak. 4. Gai da adjektiboak (izenlagunak eta izenondoak) identifikatzeko eta bereizteko.

4.1. Identifikatzen eta bereizten ditu adjektiboak (izenlagunak eta izenondoak).

HK, GD, EJE, IIG

5. Gai da izenondoak graduatzaile askatu edo atxikien bidez mailakatzeko.

5.1. Mailakatzen ditu izenondoak graduatzaile askatu edo atxikien bidez.

HK, GD, IIG, EJE

• Informazioa laburtu eta osatu.

6. Gai da irakurritako edo entzundako informazioa ahoz laburtzeko.

6.1. Laburtzen du irakurritako edo entzundako informazioa.

HK, GD, IIG, EJE,

GGG

7. Gai da irakurritako edo entzundako informazioa osatzeko.

7.1. Osatzen du irakurritako edo entzundako informazioa.

HK, GD, IIG, EJE,

GGG

• Jarraibideak. 8. Gai da jarraibide argi eta zehatzak idazteko.

8.1. Idazten ditu jarraibide argi eta zehatzak.

HK, GD, EJE, IIG

• Literatura-baliabideak (III):

9. Gai da hiperbolea eta sinestesia ulertzeko.

9.1. Ulertzen ditu hiperbolea eta

HK, GD, EJE

Page 22: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

hiperbolea eta sinestesia.

sinestesia.

10. Gai da olerki batean hiperbolea eta sinestesia identifikatzeko.

10.1. Identifikatzen ditu hiperbolea eta sinestesia olerki batean.

HK, GD, EJE, IIG,

KKA

• Badakit keinuen bidez komunikatzen.

11. Gai da keinuen esanahia interpretatzeko.

11.1. Interpretatzen du keinuen esanahia u.

HK, GD, EJE, IIG

12. Gai da keinuen bidez mezuak adierazteko.

12.1. Adierazten ditu mezuak keinuen bidez.

HK, GD, EJE, IIG,

GGG

Page 23: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

6. UNITATEA Urtarrila AURKEZPENA Unitatearen izenburua Nagusi misteriotsu bat Unitatearen deskribapena Bigarren hiruhilekoari hasiera emateko, Jules Verne idazle ezagunaren Munduari itzulia 80 egunean eleberriaren pasarte irakurriko dute ikasleek, eta «Ulermen» atalean hari buruz hausnartzeko aukera izango dute. «Lexikoa» atalean, hitz-eratorpenari helduko diogu. Ikasleek edukia landu dute aurreko mailetan; ikasturte honetan, ikasitakoa indartu eta sakondu egingo dute. Seigarren unitatean, lekua, denbora eta gauza abstraktuak adierazten dituzten atzizkiak landuko ditugu: -tegi, -di, -te, -ero, -aldi, -aro, -tasun, -keria. «Ortografia» atalean, euskal ortografiako edukirik nahasgarrienetako bat aztertuko dute ikasleek: txistukariak. Unitate honetan, s, x eta z txistukariak landuko dituzte. «Gramatika» atalean, izenen deklinabidea berrikusiko dute ikasleek. «Ahoz» atalean, ikasleei istorio bat sortzeko eskatuko zaie, ahoz. Horretarako, istorioetan ageri ohi diren oinarrizko elementuak berrikusiko dituzte: protagonistak, gertakariak, lekua, unea eta istorioaren egitura. Azkenik, Mintzamen-tailerrean, istorio bat asmatu beharko dute, taldeka, aipatutako elementu horiek guztiak erabiliz. «Idatziz» atalean, deskribapenari helduko diogu. Maila honetan, deskribapenak objektiboak edo subjektiboak izan daitezkeela ikasiko dute. Eszena baten deskribapena irakurri ondoren, Idazketa-tailerrean, deskribapen bat idatzi beharko dute. «Literatura» atalean, genero narratiboaren lanketari ekingo diogu. Narrazioaren osagaiak ikasiko dituzte ikasleek: narratzailea, ekintza, pertsonaiak, lekua eta denbora. Horrez gain, elementu horiek aztertu beharko dituzte narrazio-testu labur batean. «Amaierako lana» atalean, artista baten fitxa egin beharko dute. Horretarako, artistaren datuak bildu, eta fitxa batean bildu beharko. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Lekua, denbora eta gauza abstraktuak adierazten dituzten atzizkiak ezagutzea eta zuzen erabiltzea: -tegi, -di, -aldi, -aro, -te, -ero, -tasun, -keria.

• S, z eta x txistukariak ondo erabiltzea. • Deklinabide-kasuak ezagutzea eta ondo erabiltzea. • Istorioen elementu nagusiak ezagutzea. • Ahozko istorioak sortzea, narrazioaren elementuak kontuan hartuz. • Eszena baten deskribapena idaztea. • Narrazio-testuen osagaiak identifikatzea.

Page 24: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Artista baten fitxa egitea.

METODOLOGIA

• Audio-CDko lokuzioa entzutea. Binaka testuaren irakurketa adierazkorra egitea. • Hasierako irakurgaia erabiltzea «Literatura» ataleko edukiak aurkezteko. • Ikasturteko lan-ohituren etengabeko jarraipena egitea. • Ikasitakoa beste testuinguru eta ikasgai batzuetara aplikatzea. • Amaierako lana baliatzea, euskal pertsonaia ezgaunei buruz hitz egiteko

(idazleak, artistak...) • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Liburu Digitaleko ariketak egitea, unitateko edukiak berrikusteko. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko.

Page 25: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK

IKASKETA-ADIERAZLEAK

OG

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Nagusi misteriotsu bat.

1. Gai da narrazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki narrazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Atzizkiak (I): lekua, denbora, gauza abstraktuak.

2. Gai da lekua, denbora eta gauza abstraktuak adierazten dituzten atzizkiak identifikatzeko eta bereizteko.

2.1. Identifikatzen eta bereizten ditu lekua, denbora eta gauza abstraktuak adierazten dituzten atzizkiak.

HK, GD, EJE, IIG

3. Gai da hitz berriak sortzeko, lekua, denbora eta gauza abstraktuak adierazten dituzten atzizkiak erabiliz.

3.1. Hitz berriak sortzen ditu, lekua, denbora eta gauza abstraktuak adierazten dituzten atzizkiak erabiliz.

HK, GD, EJE, IIG

• Txistukariak: s, x, z. 4. Gai da s, x eta z duten hitzak zuzen idazteko.

4.1. Zuzen idazten ditu s, x eta z duten hitzak.

HK, GD, EJE, IIG

• Deklinabidea.

5. Gai da deklinabide-kasuak identifikatzeko eta bereizteko.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu deklinabide-kasuak.

HK, GD, EJE, IIG

6. Gai da deklinabide-kasuak zuzen erabiltzeko.

6.1. Zuzen erabiltzen ditu deklinabide-kasuak.

HK, GD, EJE, IIG

• Istorioa sortu. 7. Gai da istorioa sortzeko osagaiak identifikatzeko: pertsonaia nagusia, beste pertsonaiak, lekua, unea eta gertakariak.

7.1. Identifikatzen ditu istorioa sortzeko osagaiak: pertsonaia nagusia, beste pertsonaiak, lekua, unea eta gertakariak.

HK, GD, EJE, IIG

8. Gai da ahozko 8.1. Asmatzen du istorio HK,

Page 26: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

istorio bat asmatzeko, osagai horiek erabiliz.

bat, ahoz, osagai horiek erabiliz.

GD, EJE, GGG

• Deskribapena. 9. Gai da deskribapen objektiboak eta subjektiboak bereizteko.

9.1. Bereizten ditu deskribapen objektiboak eta subjektiboak.

HK, GD, EJE, KKA

10. Gai da deskribapen subjektibo labur bat idazteko.

10.1. Idazten du deskribapen subjektibo labur bat.

HK, GD, EJE

• Genero narratiboa (I). 11. Gai da genero narratiboaren elementu garrantzitsuenak (narratzailea, ekintza, pertsonaiak, lekua eta denbora) identifikatzeko.

11.1. Identifikatzen ditu genero narratiboaren ezaugarri nagusiak (narratzailea, ekintza, pertsonaiak, lekua eta denbora).

HK, GD, EJE

• Badakit artista baten fitxa egiten.

12. Gai da artista bati buruzko informazioa bilatzeko eta haren fitxa idazteko.

12.1. Bilatzen du artista bati buruzko informazioa eta haren fitxa idazten du.

HK, GD, EJE

Page 27: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

7. UNITATEA Urtarrila Otsaila AURKEZPENA Unitatearen izenburua Lapurtutako usaina. Unitatearen deskribapena Hasierako irakurgaia Japonian girotutako ipuina da. Ipuin horretan, Ooka izeneko epaile jakitunak ikasle gazte baten eta haren errentatzailearen arteko liskarra epaitzen du. Irakurgai jostagarria izateaz gain, hainbat balio lantzeko eta Japoniako kultura ezagutzeko aukera ere emango die ikasleei. «Lexikoa» atalean, jatorria eta nolakotasuna edo izaera adierazten duten atzizkiak landuko ditugu: -tar, -tsu, -ti, -tiar, -zale, -tun / -dun. Ikasleek aurreko mailetan ikasitakoa berrikusiko dute. «Ortografia» atalean, txistukariak lantzen jarraituko dugu. Oraingoan, ts, tx eta tz txistukariak landuko ditugu. «Gramatika» atalean, aditzaren lanketari ekingo diogu. Unitate honetan, aditz jokatuak eta jokatugabeak aurkeztuko ditugu. Horrez gain, aditz jokatugabe motak (trinkoak, perifrastikoak eta aditz-lokuzioak) ere berrikusiko dituzte ikasleek. «Ahoz» atalean, ikasleek gai baten ahozko aurkezpena egin beharko dute. Horretarako, lehenik, ahozko aurkezpen bat entzungo dute. Ondoren, Mintzamen-tailerrean, ahozko aurkezpen bat sortu beharko dute, urrats batzuei jarraituz. «Idatziz» atalean, ikasleek aurretik ikusi eta entzundakoak oinarri hartu, eta idatziz eman beharko dituzte. Horretarako, azalpen-testu labur bat irakurri ostean, Idazketa-tailerra atalean, ereduan irakurritakoaren antzekoa sortu beharko dute. «Literatura» atalean, genero narratiboari dagozkion azpigeneroak (ipuina, eleberria eta alegia) aztertuko dituzte ikasleek. «Amaierako lana» atalari dagokionez, ikasleek zuhaitz genealogiko bat ikusi eta komentatu beharko dute. Bide batez, familiarekin lotura duen lexikoa berrikusiko dute. Halaber, amaitutakoan, haien familaren zuhaitz genealogikoa egingo dute. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo

egokiak erabiliz. • Jatorria eta nolakotasuna adierazteko atzizkiak ezagutzea eta zuzen erabiltzea:

-tar, -tsu, -ti, -tiar, -zale, -tun / -dun. • Ts, tx eta tz txistukariak ondo erabiltzea. • Aditz jokatu eta jokatugabeak identifikatzea. • Aditz jokatu motak (aditz trinkoak, perifrastikoak eta aditz-lokuzioak) ezagutzea.

Page 28: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Gai baten ahozko aurpezpena egitea. • Azalpen-testua idaztea. • Genero narratiboaren azpigeneroak ezagutzea. • Zuhaitz genealogikoa egitea.

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaia denen artean irakurtzea, ozen. Audio-CDko lokuzioa entzutea.

• Hasierako irakurgaia baliatzea hainbat balio lantzeko. • Irakasleak azalpen-testuen beste eredu batzuk ekartzea. • «Lexikoa» ataleko edukia modu progresiboan lantzea, unitateko edukia aurkeztu

aurretik, aurreko unitateko edukia gogora ekarriz. • Ikastetxeko liburutegira bisita egitea, «Literatura» atalean landutako testu moten

ereduak bilatzeko: alegia, ipuina, eleberria. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Liburu Digitaleko ariketak egitea, unitateko edukiak berrikusteko. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko.

Page 29: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK

IKASKETA-ADIERAZLEAK

OG

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Lapurtutako usaina.

1. Gai da narrazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki narrazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Atzizkiak (II): jatorria, nolakotasuna.

2. Gai da jatorria eta nolakotasuna adierazten duten atzizkiak identifikatzeko eta bereizteko.

2.1. Identifikatzen eta bereizten ditu jatorria eta nolakotasuna adierazten duten atzizkiak.

HK, GD, EJE, IIG

3. Gai da hitz berriak sortzeko, jatorria eta nolakotasuna adierazten duten atzizkiak erabiliz.

3.1. Sortzen ditu hitz berriak, jatorria eta nolakotasuna adierazten duten atzizkiak erabiliz.

HK, GD, EJE, IIG

• Txistukariak: ts, tx eta tz.

4. Gai da ts, tx eta tz duten hitzak zuzen idazteko.

4.1. Zuzen idazten ditu ts, tx eta tz duten hitzak.

HK, GD, EJE, IIG

• Aditza (I): Aditz jokatuak eta jokatugabeak. Aditz jokatugabe motak.

5. Gai da aditz jokatu eta jokatugabeak identifikatzeko eta bereizteko.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu aditz jokatu eta jokatugabeak.

HK, GD, EJE, IIG

6. Gai da aditz jokatu motak (aditz trinkoak, aditz perifrastikoak eta aditz-lokuzioak) behar bezala erabiltzeko.

6.1. Behar bezala erabiltzen ditu aditz jokatu motak (aditz trinkoak, aditz perifrastikoak eta aditz-lokuzioak).

HK, GD, EJE, IIG

• Gai baten aurkezpena. 7. Gai da ahozko aurkezpena egiteko.

7.1. Egiten du ahozko aurkezpena.

HK, GD, EJE, IIG,

GGG

Page 30: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Azalpen-testuak. 8. Gai da azalpen-testuaren ezaugarri nagusiak ulertzeko.

8.1. Ulertzen ditu azalpen-testuaren ezaugarri nagusiak.

HK, GD, EJE

9. Gai da azalpen-testu laburrak idazteko.

9.1. Idazten du azalpen-testu labur bat.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG

• Genero narratiboa (II): azpigeneroak.

10. Gai da genero narratiboaren azpigeneroak ezagutzeko: eleberria, ipuina, alegia.

10.1 Ezagutzen ditu genero narratiboaren azpigeneroak: eleberria, ipuina, alegia.

HK, GD, EJE, KKA

• Gai naiz zuhaitz generalogikoa egiteko.

11. Gai da zuhaitz genealogikoa aztertzeko eta ulertzeko.

11.1. Aztertzen eta ulertzen du zuhaitz genealogikoa.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG

12. Gai da zuhaitz genealogikoa marrazteko.

12.1. Marrazten du zuhaitz genealogikoa.

HK, GD, EJE, IIG,

GGG, MZTG

Page 31: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

8. UNITATEA Otsaila AZALPENA Unitatearen izenburua Ozeano tropikaletako animaliak. Unitatearen deskribapena Hasierako irakurgaia dibulgazio-testua da. Horren bitartez, ikasleek ozeano tropikaletan bizi diren hainbat animalia-espezieren (itsas iguanaren, itsas dortokaren eta izurde handiaren) berri izango dute: non bizi diren, zer jaten duten eta antzeko beste zenbait jakingarri. «Lexikoa» atalean, aurrizkiak landuko ditugu. Euskarazko aurrizkiak hain urriak izanik, maila honetan euskarak beste hizkuntza batzuetatik mailegatutako aurrizkiak ikasiko dituzte ikasleek: super-, hiper-, poli-, proto-, anti- eta tele-. «Ortografia» atalean, h letraren erabilera zuzena barneratzeko ariketak landuko dituzte ikasleek. «Gramatika» atalean, aditza lantzen jarraituko dugu. Batetik, aditz perifrastikoen eta aditz trinkoen aspektuari helduko diegu; bestetik, aditzaren aldiak landuko ditugu. «Ahoz» atalean, ikasleek gai bati buruzko argudioak eman beharko dituzte. Horretarako, lehenik, testu bat entzun eta irakurriko dute. Gero, testuko argudioak identifikatzeko gai direla erakutsi beharko dute. Mintzamen-tailerrean, halaber, gai bati buruzko aldeko zein aurkako argudioak idazteko eskatuko zaie. «Idatziz» atalean, albistea landuko dute. Batetik, albistearen egitura berrikusiko dute; hots: izenburua, sarreratxoa eta albistearen gorputza. Bestetik, albistearen bost galderak izango dituzte aztergai: Noiz? Non? Nork? Zer? Zergatik?. Idazketa-tailerrean, halaber, albiste bat sortuko dute. «Literatura» atalari dagokionez, genero lirikoan sartuko gara, bete-betean. Unitate honetan lirika-testuen ezaugarri nagusiak landuko ditugu: egitura (ahapaldiak, bertso-lerroak), neurria, errima, literatura-baliabideak... Ikasitako edukiak olerkietan aplikatuko dituzte. «Amaierako lana» atalean, ikasleek munduko hizkuntza-aniztasunari buruz gogoeta egiteko aukera izango dute. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako dibulgazio-testua abiadura egokian egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Euskarak mailegatutako aurrizkiak ezagutzea. • H letra duten hitzak ondo idaztea. • Aditzaren perifrastikoen aspektua (burutua, burutugabea eta geroa) identifikatzea. • Aditz trinkoen aspektua (puntukaritasuna eta betikotasuna) identifikatzea. • Aditzaren aldiak (oraina, iragana eta hipotetikoa) ezagutzea eta identifikatzea. • Gai bati buruzko argudioak ematea.

Page 32: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Albistearen atalak identifikatzea. • Genero lirikoaren ezaugarriak identifikatzea eta bereiztea. • Munduko hizkuntza-aniztasuna balioestea.

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaiaren aurreirakurketa bat egitea, honako hauei erreparatuz: izenburuari, azpitituluei, argazkiei.

• Ohiko ikasketa-teknikak erabiltzea: eskema eta laburpena. Irakurgaiko testua

eskema bidez adieraztea. • Egunkarietan beste albisteak bilatzea, «Idatziz» atalean ikasita berrikusteko. • Amaierako lana baliatzea munduko hizkuntza-aniztasunari buruz hausnareta

egiteko. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Liburu Digitaleko ariketak egitea, unitateko edukiak berrikusteko.

Page 33: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK

Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-

ADIERAZLEAK OG

• Hasierako dibulgazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Klima gogorreko animaliak.

1. Gai da dibulgazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki dibulgazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Aurrizkiak: mailegatutako aurrizkiak.

2. Gai da euskarak mailegatutako aurrizkiak identifikatzeko eta bakoitzaren esanahia ulertzeko.

2.1. Identifikatzen ditu euskarak mailegatutako aurrizkiak eta ulertzen du bakoitzaren esanahia.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG

3. Gai da hitz berriak sortzeko, euskarak mailegatutako aurrizkiak erabiliz.

3.1. Sortzen ditu hitz berriak, euskarak mailegatutako aurrizkiak erabiliz.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG

• H letra. 4. Gai da h letra duten hitzak ondo idazteko.

4.1. Zuzen idazten ditu h duten hitzak.

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG

• Aditza (II): aspektua eta aldia.

5. Gai da aditz perifrastikoen aspektua (burutua, burutugabea eta geroa) identifikatzeko eta zuzen erabiltzeko.

5.1. Identifikatzen du aditz perifrastikoen aspektua (burutua, burutugabea eta geroa).

HK, DG, EJE, IIG

5.2. Zuzen erabiltzen du aditz perifrastikoaren aspektua.

HK, GD, EJE

6. Gai da aditz trinkoen aspektua (puntukaritasuna eta betikotasuna) identifikatzeko eta zuzen erabiltzeko.

6.1. Identifikatzen du aditzaren aspektua (puntukaritasuna eta betikotasuna) aditz trinkoetan.

HK, GD, EJE, IIG

6.2. Zuzen erabiltzen du aditzaren aspektua

HK, GD,

Page 34: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

aditz trinkoetan. EJE

7. Gai da aditzaren aldiak (oraina, iragana, hipotetikoa) identifikatzeko eta zuzen erabiltzeko.

7.1. Identifikatzen eta zuzen erabiltzen ditu aditzaren aldiak (oraina, iragana eta hipotetikoa).

HK, GD, EJE, IIG

• Gai bati buruzko argudioak eman.

8. Gai da gai bati buruzko argudioak emateko.

8.1. Ematen ditu gai bati buruzko argudioak.

HK, GD, EJE, IIG,

GGG

• Albistea. 9. Gai da albistearen egitura (izenburua, aurkezpena, albistea) bereizteko.

9.1. Bereizten du albistearen egitura (izenburua, aurkezpena, albistea).

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG

10. Gai da albistearen galdera hauei erantzuteko: Nor, Zer, Noiz, Non, Zergatik.

10.1. Erantzuten ditu albistearen galdera hauek: Nor, Zer, Noiz, Non, Zergatik.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG

11. Gai da albistea idazteko.

11.1. Idazten du albistea. HK, GD, EJE, IIG,

MZTG, GGG

• Genero lirikoa (I). 12. Gai da genero lirikoaren ezaugarri nagusiak identifikatzeko eta bereizteko.

12.1. Identifikatzen eta bereizten ditu genero lirikoaren ezaugarri nagusiak.

HK, GD, EJE, IIG, KKA

• Hizkuntza, denon ondare.

13. Gai da munduko hizkuntza-aniztasunari buruz hausnartzeko eta eztabaidatzeko.

13.1. Hausnartzen eta eztabaidatzen du munduko hizkuntza-aniztasunari buruz.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG, GGG

Page 35: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

9. UNITATEA Otsaila Martxoa AZALPENA Unitatearen izenburua Autobusaren zain. Unitatearen deskribapena Hasierako irakurgaia Alaitz Olaizolaren Autobusaren zain liburutik ateratako antzerki-testu barregarria da. Irakurgai horretan, autobus-geltoki batean topo egin dute hainbat pertsonak, eta itxaron artean gertatutako xelebrekeriak kontatzen zaizkigu. «Lexikoa» atalean, hitz elkartuak lantzen dira. Ikasleek hitz elkartuen osagaiak (hitz bakunak) aztertuko dituzte, kategoria gramatikalen arabera. «Ortografia» atalean, ikasleek hitz elkartuen idazkera landuko dute; hots, noiz idatzi behar diren hitz elkartuak marratxoz lotuta eta noiz hitz bakarrean. «Gramatika» atalari dagokionez, aditzaren moduari helduko diogu. Hain zuzen, hiru modu aztertuko dituzte ikasleek: indikatiboa, ahalera eta agintera. «Ahoz» atalean, eztabaida aurkeztuko dugu. Lehenik eta behin, ikasleek irratiko eztabaida baten adibidea entzungo dute, eta horren elementuak aztertuko dituzte: moderatzailea, parte-hartzaileak, gaia, argudioak... Ondoren, Mintzamen-tailerrean, gai bati buruzko eztabaida egiteko eskatuko zaie ikasleei. «Idatziz» atalean, beste kazetaritza-testu bat landuko dugu: erreportajea. Testu mota horren ezaugarriak aztertu ondoren, Idazketa-tailerrean, ikasleek beste erreportaje bat idatziko dute. «Literatura» atalean, genero lirikoaren azpigenero bat landuko dugu: baladak. Ikasleek Ternuako penak izeneko balada irakurri eta aztertuko dute. «Amaierako lana» atalean, ikasleek errepide-mapa baten adibidea aztertu eta interpretatu beharko dute, bertan agertzen diren ikonoak aztertuz. Horrez gain, errepide-mapan adierazitako tokiak aztertzeko aukera ere izango dute.. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako antzerki-testua abiadura egokian egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Hitz elkartuak osatzen dituzten hitz bakunen kategoria identifikatzea. • Hitz elkartuak idazten jakitea (marratxoz lotuta ala hitz bakarrean). • Aditzaren moduak (indikatiboa, ahalera eta agintera) ezagutzea eta ondo

erabiltzea. • Eztabaida batean, iritzia azaltzea. • Erreportajearen ezaugarriak identifikatzea. • Baladen ezaugarriak ezagutzea. • Errepide-mapa interpretatzeko gai izatea.

Page 36: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaiaren irakurketa dramatizatua egitea. Bosteko taldetan antzezpena egitea.

• «Gramatika» ataleko edukia modu progresiboan lantzea. Unitate honetako edukia

(aditzaren modua) landu aurretik, aurreko unitateko edukiak gogora ekartzea (aditz motak, aditzaren aspektua...).

• Eztabaida ondo egiteko arauak azaltzea: parte-hartzaileen iritzia errespetatzea... • Sarean edo beste testu batzuetan (egunkarian, aldizkarian), erreportajeak

bilatzea, «Idatziz» atala sakontzeko. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Ikasitakoak beste testuinguru eta ikasgaietara aplikatzea.

Page 37: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK

IKASKETA-ADIERAZLEAK

OG

• Hasierako antzerki-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Autobusaren zain.

1. Gai da antzerki-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki antzerki-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Hitz elkartuak. 2. Gai da hitz elkartuak osatzen dituzten hitz bakunen kategoriak identifikatzeko eta bereizteko.

2.1. Identifikatzen eta bereizten ditu hitz elkartuak osatzen dituzten hitz bakunen kategoriak.

HK, GD, EJE

• Hitz elkartuen idazkera.

3. Gai da hitz elkartuak hitz bakarrean edo marratxoz lotzeko.

3.1. Lotzen ditu hitz elkartuak hitz bakarrean edo marratxoz.

HK, GD, EJE, IIG

• Aditza (III). 4. Gai da aditzaren moduak (indikatiboa, ahalera, agintera) identifikatzeko eta bereizteko.

4.1. Identifikatzen eta bereizten ditu aditzaren moduak (indikatiboa, ahalera, agintera).

HK, GD, EJE, IIG

5. Gai da aditzaren moduak (indikatiboa, ahalera, agintera) zuzen erabiltzeko.

5.1. Zuzen erabiltzen ditu aditzaren moduak (indikatiboa, ahalera, agintera).

HK, GD, EJE, IIG

• Eztabaida. 6. Gai da eztabaidaren ezaugarriak identifikatzeko.

6.1. Identifikatzen ditu eztabaidaren ezaugarriak.

HK, GD, EJE, IIG

7. Gai da eztabaida batean iritzia adierazteko,

7.1. Adierazten du bere iritzia eztabaida batean, gainerakoen

HK, GD, EJE, IIG,

Page 38: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

gainerakoen iritziak errespetatuz.

iritziak errespetatuz. GGG

• Erreportajea. 8. Gai da erreportajearen atalak (izenburua, aurkezpena, azpiatalak) bereizteko.

8.1. Bereizten ditu erreportajearen atalak (izenburua, aurkezpena, azpiatalak).

HK, GD, EJE, IIG

9. Gai da erreportaje labur bat idazteko.

9.1. Idazten du erreportaje labur bat.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG, GGG

• Genero lirikoa (II): baladak

10. Gai da baladen ezaugarri nagusiak ezagutzeko eta balada eredu bat aztertzeko.

10.1. Ezagutzen ditu baladen ezaugarri nagusiak eta aztertzen du balada eredu bat.

HK, GD, EJE, IIG, KKA

• Errepide-mapa interpretatu.

11. Gai da errepide-mapa bateko elementuak (errepideak, herriak, ikonoak...) identifikatzeko eta mapa behar bezala erabiltzeko.

11.1. Identifikatzen ditu errepide-mapa bateko elementuak (errepideak, herriak, ikonoak…) eta behar bezala erabiltzen du mapa.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG

Page 39: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

10. UNITATEA Martxoa AZALPENA Unitatearen izenburua Ezusteko bi mezu. Unitatearen deskribapena Bigarren hiruhilekoari amaiera ameteko, Arthur Conan Doyle britainiar idazleak asmatutako Sherlock Holmes pertsonaiaren kontakizun labur bat irakurriko dute ikasleek. Istorio horretan, protagonistek ezkutuko mezu bat jasotzen dute gutun batean, eta mezu hori deszifratzeko ahaleginak egiten dituzte. «Lexikoa» atalean, esapideak eta atsotitzak landuko ditugu. «Ortografia» atalean, ikasleek -a itsatsia duten hitzen berrikuspena egingo dute. «Gramatika» atalari dagokionez, aditza lantzen jarraituko dugu. Oraingoan, beste bi modu landuko ditugu: baldintza eta subjuntiboa. «Ahoz» atalean, ikasleek inkesta landuko dute. Batetik, inkestaren ezaugarriak aztertuko dituzte (galdera motak), bestetik, Mintzamen-tailerrean, inkesta labur bat prestatu beharko dute. «Idatziz» atalean, beste kazetaritza-testu bat landuko dugu: film-kritika. Testu mota horren ezaugarriak aztertzeaz gain, Indiana Jones arka galduaren bila filmaren kritika irakurriko dute. Azkenik, Idazketa-tailerrean, ikasleek film-kritika laburra idatziko dute. «Literatura» atalean, genero narratibo-lirikoari helduko diogu. Bernardo Atxagaren Behi euskaldun baten memoriak eleberriko pasarte baten bitartez, ikasleek prosa poetikoaren ezaugarriak ezagutuko dituzte. «Amaierako lana» atalean, hainbat informazio-iturri erabiltzen ikasiko dute ikasleek, hala nola egunkaria, entziklopedia, hiztegia, aldizkari espezializatuak... Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Esapideak eta atsotitzak ezagutzea eta behar bezala erabiltzea. • -a itsatsia duten hitzak ondo idaztea. • Aditzaren moduak (baldintza eta subjuntiboa) ezagutzea eta ondo erabiltzea. • Ahozko inkesta egitea. • Film-kritika labur bat idaztea. • Genero narratibo-lirikoa ezagutzea eta identifikatzen jakitea. • Informazio-iturriak behar bezala erabiltzen jakitea.

Page 40: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaia denon artean irakurtzea, ozen. CDko lokuzioa entzutea. • Esapideen eta atsotitzen bilduma txikia egitea, «Lexikoa» atalean ikasitako

esapide eta atsotitzekin, eta ikasleekin lehendik ezagutzen zituztenekin. • «Gramatika» ataleko edukia modu progresiboan lantzea. Unitateko edukia

aurkeztu aurretik, aurreko unitateko edukia gogora ekartzea. • Azken lau unitateetako «Gramatika» ataleko edukia (aditza), modu grafikoan

adieraztea, eskema baten bidez. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Ikasleekin hizketalditxoa egitea, hiruhilekoan zehar egindako lanari buruz. • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Liburu Digitaleko ariketak egitea, unitateko edukiak berrikusteko, indartzeko eta

sakontzeko. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko.

• Hiruhilekoaren berrikuspena egitea, hiruhilekoko edukiak berrikusteko.

Page 41: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK / EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-ADIERAZLEAK OG

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Ezusteko bi mezu.

1. Gai da narrazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki narrazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Esapideak eta atsotitzak.

2. Gai da esapideak eta atsotitzak bereizteko eta zuzen erabiltzeko.

2.1. Bereizten eta zuzen erabiltzen ditu esapideak eta atsotitzak.

HK, GD, EJE, IIG, KKA

3. Gai da atsotitzen irakaspena ulertzeko.

3.1. Ulertzen du atsotitzen irakaspena.

HK, GD, EJE, IIG, KKA

• -a itsatsia. 4. Gai da -a itsatsia duten hitzak zuzen idazteko.

4.1. Zuzen idazten ditu -a itsatsia duten hitzak.

HK, GD, IIG, EJE

• Aditza (IV). 5. Gai da aditzaren moduak (baldintza, subjuntiboa) identifikatzeko eta bereizteko.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu baldintza eta subjuntiboa.

HK, GD, IIG, EJE

6. Gai da aditzaren moduak (baldintza, subjuntiboa) zuzen erabiltzeko.

6.1. Zuzen erabiltzen ditu aditzaren moduak (baldintza, subjuntiboa).

HK, GD, IIG, EJE

• Inkesta. 7. Gai da inkesta bateko galdera irekiak eta itxiak bereizteko.

7.1. Bereizten ditu inkesta bateko galdera irekiak eta itxiak.

HK, GD, EJE

8. Gai da inkesta txiki bat egiteko, taldeka.

8.1. Egiten du inkesta txiki bat, taldeka.

HK, GD, EJE, IIG

• Film-kritika. 9. Gai da film-kritikaren ezaugarri nagusiak ezagutzeko.

9.1. Ezagutzen ditu film-kritikaren ezaugarri nagusiak.

HK, GD, EJE, IIG

10. Gai da film kritika labur bat idazteko, taldeka.

10.1. Idazten du film-kritika labur bat, taldeka.

HK, GD, EJE, GGG,

Page 42: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

IIG

• Genero narratibo-lirikoa: prosa poetikoa.

11. Gai da prosa-poetikoaren ezaugarriak zein diren jakiteko eta identifikatzeko.

11.1. Badaki eta identifikatzen ditu prosa-poetikoaren ezaugarriak.

HK, GD, IIG, KKA

• Badakit informazio-iturriak erabiltzen.

12. Gai da informazio-iturri ugari bereizteko eta helburuaren arabera erabiltzeko.

12.1. Bereizten eta helburuaren arabera erabiltzen ditu informazio-iturri ugari.

HK, GD, KKA, EJE, IIG,

MZTG

Page 43: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

11. UNITATEA Apirila AZALPENA Unitatearen izenburua Bidaiariok, trenera! Unitatearen deskribapena Hirugarren hiruhilekoari hasiera emateko, Orient Express trenari eta Transiberiar trenbideari buruzko dibulgazio-testu bat irakurriko dugu. Datu historikoez gain, haiekin lotutako beste bitxikeria batzuen berri ere izango dute ikasleek. «Lexikoa» atalean, ikasleek familia lexikoa eta eremu semantikoa berrikusiko dituzte. «Ortografia» atalean, ikasleek g eta j letrak dituzten hitzak landuko dituzte. «Gramatika» atalean, adberbioak aztertuko dituzte. Sailkapen osoa izango dugu aztergai: aditzondoak eta adizlagunak. Aditzondo motak ere ikusiko ditugu: leku-, denbora-, modu-, iritzi- eta maila-aditzondoak. «Ahoz» atalean, ikasleek testu bat dramatizatu beharko dute. Lehenik, Roald Dahl-en Charlie eta kristalezko igogailu erraldoia liburuko pasarte bat irakurriko dute. Mintzamen-tailerrean, testu hori dramatizatu beharko dute, ikasturtean zehar landutako teknikak (intonazioa, erritmoa eta irakurketa ozena) erabiliz. «Idatziz» atalean, elkarrizketa izango dugu hizpide. Lehenik, aldizkari batean argitaratutako elkarrizketa zati bat irakurriko dute ikasleek, baita haren ezaugarriak aztertu ere. Azkenik, Idazketa-tailerrean, elkarrizketa baterako galderak prestatu beharko dituzte. «Literatura» atalari dagokionez, genero dramatikoari helduko diogu. Antzerki-testuen ezaugarri nagusiak aztertuko ditugu: egitura (eszenak, oharrak…).Halaber, ezaugarri horiek antzerki-testu labur batean aplikatzeko eskatuko zaie ikasleei. «Amaierako lana» atalean, ikasleek herri bateko hauteskunde-emaitzak biltzen dituen grafikoa aztertu eta interpretatu beharko dute. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako dibulgazio-testua abiadura egokian egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Familia lexikoa eta eremu semantikoa ezagutzea eta bereiztea. • Hitzak familia lexikoa eta eremu semantikoaren arabera sailkatzea. • G eta j letrak dituzten hitzak ondo idaztea. • Adberbioak (aditzondoak eta adizlagunak) identifikatzea. • Testuak behar bezala dramatizatzea. • Idatzitako elkarrizketaren atalak identifikatzea. • Elkarrizketa baterako galderak idaztea. • Genero dramatikoaren ezaugarriak ezagutzea.

Page 44: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Grafiko bateko datuak interpretatzea eta aztertzea.

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaia baliatzea, literatura-testuen eta testu ez literarioen desberdintasunak lantzeko.

• Proposamen Didaktoaren aurkezpenean bildutako baliabideak erabiltzea, unitate

honetako hainbat eduki lantzeko (besteak beste, «Idatziz» atalekoak). • Elkarrizketa gehiago ekartzea, «Idatziz» atala sakontzeko. • Beste ikasgai batzuetako (Matematikako) edukiak erabiltzea unitate honetan

aplikatzeko («Amaierako lana» atalean). • Eskolako liburutegian beste antzerki-testu batzuk bilatzea, «Literatura» ataleko

edukiak sakontzeko. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko.

Page 45: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-

ADIERAZLEAK OG

• Hasierako dibulgazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Bidaiariok, trenera!

1. Gai da dibulgazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki dibulgazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Familia lexikoa eta eremu semantikoa.

2. Gai da eremu semantiko bereko hitzak identifikatzeko.

2.1. Identifikatzen ditu eremu semantiko bereko hitzak.

HK, GD, IIG

3. Gai da familia lexiko bereko hitzak identifikatzeko.

3.1. Identifikatzen ditu familia lexiko bereko hitzak.

HK, GD, EJE, IIG

• G eta J letrak. 4. Gai da g eta j dituzten hitzak zuzen idazteko.

4.1. Zuzen idazten ditu g eta j dituzten hitzak.

HK, GD, IIG, EJE

• Adberbioak. 5. Gai da adberbio motak identifikatzeko eta bereizteko: adizlagunak eta aditzondoak.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu adberbio motak: adizlagunak eta aditzondoak.

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG

6. Gai da adizlagunak zer deklinabide-markarekin sortzen diren jakiteko.

6.1. Badaki adizlagunak zer deklinabide-markarekin sortzen diren.

HK, GD, EJE, IIG

7. Gai da aditzondo motak bereizteko: leku-, denbora-, iritzi-, maila-, modu-aditzondoak.

7.1. Bereizten ditu aditzondo motak: leku-, denbora-, iritzi-, maila- eta modu-aditzondoak.

HK, GD, EJE, IIG

• Testua 8. Gai da testu bat dramatizatzeko.

8.1. Dramatizatzen du testu bat.

HK, GD, IIG,

Page 46: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

dramatizatu. EJE, GGG, KKA

• Elkarrizketa. 9. Gai da elkarrizketaren ezaugarriak identifikatzeko eta bereizteko: atalak, elkarrizketatzailea, elkarrizketatua...

9.1. Identifikatzen eta bereizten ditu elkarrizketaren ezaugarriak: atalak, elkarrizketatzailea, elkarrizketatua...

HK, GD, IIG, EJE, KKA

10. Gai da elkarrizketarako galderak sortzeko, taldeka.

10.1. Sortzen ditu elkarrizketarako galderak, taldeka.

HK, GD, EJE, IIG,

GGG

• Genero dramatikoa (I).

11. Gai da genero dramatikoaren ezaugarri nagusiak identifikatzeko.

11.1. Identifikatzen ditu genero dramatikoaren ezaugarri nagusiak.

HK, GD, IIG, EJE

• Herriko hauteskunde-emaitzak interpretatu.

12. Gai da herriko hauteskundeetako emaitzen grafikoa interpretatzeko.

12.1. Interpretatzen du herriko hauteskundeetako emaitzen grafikoa.

HK, GD, MZTG,

EJE, IIG

Page 47: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

12. UNITATEA Apirila AZALPENA Unitatearen izenburua Naturaren olerkiak Unitatearen deskribapena Hasierako irakurgaian ikasleek naturarekin lotura duten bi olerki irakurriko dituzte: «Biozkadak» eta «Egunsentia eta ilunabarra». Lehenengoa Koldobika Jauregi Jautarkol olerkariarena dugu, eta bigarrena, Emeterio Arreserena. Bi olerki horietan, naturaren deskribapen iradokitzailea irakurriko dute ikasleek. «Lexikoa» atalean, erdarakadak izango ditugu hizpide. Ikasleek euskarak gaztelaniatik bereganatutako egitura arrotzak aztertzeko aukera izango dute, baita horiek euskara jatorrean nola adierazi behar diren ikasteko aukera ere. «Ortografia» atalean, bait- eta arazi partikulak zuzen idazten ikasiko dute. «Gramatika» atalean, euskarazko perpausaren ordena eta galdegaia landuko ditugu. Batetik, ikasleek ordena ez-markatua eta markatua ikasiko dituzte; bestetik, galdegaia zer den eta zertarako erabiltzen den ikasiko dute, baita perpauseko zer elementu izan daitekeen galdegai ere. «Ahoz» atalean, solasaldia eta bakarrizketa landuko dira. Ikasleek bakarrizketa bat entzun eta irakurriko dute; horrela, bien arteko aldea ulertuko dute. Mintzamen-tailerrean, bakarrizketa solasaldi bihurtzeko eskatuko zaie. «Idatziz» atalean, ikasleek kexa-gutuna zer den ikasiko dute. Horretarako, lehenik eta behin, egiturari erreparatuko diote. Idazketa-tailerrean, gai bat aukeratzeko eta kexa-gutun bat idazteko eskatuko zaie ikasleei. «Literatura» atalari dagokionez, genero dramatikoaren azpigenero nagusiak aztertuko ditugu: komedia eta tragedia. Horrez gain, komedia-testu labur bat ere irakurriko dugu. «Amaierako lana» atalean, ikasleek iradokizunak egiteko gai direla erakutsi beharko dute eta eskolako iradokizun-kutxan sartzeko moduko iradokizunak idatziko dituzte. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako olerkiak abiadura egokian egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo

egokiak erabiliz. • Erdarakadak identifikatzea eta euskarazko ordain jatorrak ematen jakitea. • Bait- eta arazi partikulak ondo erabiltzea. • Perpausen ordena markatua eta ez-markatua bereiztea. • Perpausetako galdegaia identifikatzea. • Solasaldia eta bakarrizketa ezagutzea eta identifikatzea. • Kexa-gutuna idaztea.

Page 48: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Komedia eta tragediaren ezaugarriak ezagutzea. • Iradokizunak idaztea.

METODOLOGIA

• Hasierako olerki-testuen irakurketa adierazkorra egitea, ikasle bakoitzari ahapaldi bana irakurtzeko eskatuz.

• «Literatura» ataleko edukia modu progresiboan lantzea. Unitateko edukia (genero

dramatikoaren azpigeneroak) aurkeztu aurretik, aurreko unitateko edukia (genero dramatikoaren ezaugarriak) gogora ekartzea.

• Amaierako lana baliatzea, eskola hobetzeko iradokizunak egiteko. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Liburu Digitaleko ariketak egitea, unitateko edukiak berrikusteko.

Page 49: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK

IKASKETA-ADIERAZLEAK OG

• Hasierako poesia-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Naturaren olerkiak.

1. Gai da poesia-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki poesia-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Erdarakadak. 2. Gai da erdarakadak identifikatzeko.

2.1. Identifikatzen ditu erdarakadak.

HK, GD, IIG,

EJE.

3. Gai da erdarakadak ordezteko, euskarazko egitura jatorrak erabiliz.

3.1. Ordezten ditu erdarakadak, euskarazko egitura jatorrak erabiliz.

HK, GD, IIG,

EJE

• Bait- eta arazi. 4. Gai da bait- eta arazi partikulak zuzen idazteko.

4.1. Zuzen idazten ditu bait- eta arazi partikulak.

HK, GD, IIG,

EJE

• Perpausa (I): Perpausaren ordena.

5. Gai da perpausaren ordena markatua eta ez-markatua identifikatzeko eta bereizteko.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu perpausaren ordena markatua eta ez-markatua.

HK, GD, IIG,

EJE

6. Gai da ordena markatuan dauden esaldietako galdegaia identifikatzeko.

6.1. Identifikatzen du galdegaia, ordena markatuan dauden esaldietan.

HK, GD, IIG,

EJE

• Solasaldia eta bakarrizketa.

7. Gai da solasaldia eta bakarrizketa bereizteko.

7.1. Bereizten ditu solasaldia eta bakarrizketa.

HK, GD, IIG,

EJE

• Kexa-gutuna. 8. Gai da kexa-gutunaren atalak identifikatzeko: hartzailearen datuak, gaia, hasierako agurra, azalpena eta amaierako agurra.

8.1. Identifikatzen ditu kexa-gutunaren atalak: hartzailearen datuak, gaia, hasierako agurra, azalpena eta amaierako agurra.

HK, GD, IIG,

EJE

9. Gai da kexa-gutuna idazteko, taldeka.

9.1. Idazten du kexa-gutuna, taldetan.

HK, GD,

Page 50: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

GGG, EJE, IIG

• Genero dramatikoa (II): komedia eta tragedia.

10. Gai da genero dramatikoaren azpigeneroak (komedia eta tragedia) ezagutzeko eta identifikatzeko.

10.1. Ezagutzen eta identifikatzen ditu genero dramatikoaren azpigeneroak (komedia eta tragedia).

HK, GD, IIG,

EJE, KKA

11. Gai da komedia edo tragedia baten eszena bat dramatizatzeko, taldeka.

11.1. Dramatizatzen du komedia edo tragediaren eszena bat, taldeka.

HK, GD, EJE, GGG, KKA

• Eskolako iradokizun-kutxa.

12. Gai da eskolako iradokizun-kutxarako iradokizunak egiteko.

12.1. Egiten ditu eskolako iradokizun-kutxarako iradokizunak.

HK, GD,

GGG, MZTG,

IIG, EJE

Page 51: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

13. UNITATEA Maiatza AZALPENA Unitatearen izenburua Lau anaia umezurtzak. Unitatearen deskribapena Hasierako irakurgaian ikasleek Euskal Herriko herri-ipuin baten berri izango dute. Ipuin horrek lau anaia umezurtzen istorioa kontatzen du: bakoitzak bere lanbidea aurkitu behar izan zuen, umezurtz gelditu ondoren. Urte batzuen buruan, laurak elkartu eta errege baten alaba salbatzera joan behar izan zuten. Horretarako, urte horietan ikasitakoa erabili zuten. «Lexikoa» atalean, ikasleek tabu-hitzak eta eufemismoak landu eta erabiltzen ikasiko dute. «Ortografia» atalari dagokionez, bustidurak eta in eta il letra multzoak berrikusiko ditugu. Garrantzitsua da eduki horiek berrikustea, ikasleek il eta in letra multzoak ll eta ñ bezalakoekin ez nahasteko. «Gramatika» atalean, perpausaren bi atal nagusiak berrikusiko dituzte ikasleek: subjektua eta predikatua. Subjektua izena, izenordaina edo izen-sintagma izan daitekeela ikasiko dute. Beste alde batetik, izen-sintagmak predikatuan zer funtzio betetzen dituzten aztertuko dute (osagarri zuzena eta zehar-osagarria). «Ahoz» atalean, ikasleek iragarkiaren ezaugarri nagusiak landuko dituzte: eslogana eta musika. Hori guztia aztertzeko, irratiko bi iragarki entzungo dituzte; ondoren, Mintzamen-tailerrean, iragarki bat sortu beharko dute, taldeka. «Idatziz» atala publizitatearen hizkuntza aztertzeko erabiliko da, baita bere ezaugarri nagusiak aztertzeko ere: literatura-baliabideak, errima... Publizitate-kartel baten inguruan hausnartu ostean, Idazketa-tailerrean, ikasleek eslogana sortu beharko dute. «Literatura» atalean, bertsolaritza landuko dugu. Unitate honetan, aurreko mailetan ikasitako hainbat kontzeptu berrikusiko ditugu: neurria, errima, oina, puntua. Ezaugarri horiek guztiak Igor Elortzaren bertso batean aztertuko dituzte. «Amaierako lana» atalari dagokionez, ikasleek proiektu txiki bat egin beharko dute, taldeka. Unitate honetan, elkartasun-kartela sortu beharko dute, eskolan antolatuko den ekintza solidario bati buruzko publizitate gisa. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Tabu-hitzak eta eufemismoak bereiztea eta bata bestearekin ordeztea. • Bustidurak, in eta il dituzten hitzak ondo idaztea.

Page 52: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Perpausaren bi atal nagusiak(subjektua eta predikatua) identifikatzea. • Subjektu eta predikatu barruko elementuak ezagutzea eta identifikatzea (osagarri

zuzena, zehar-osagarria, izen-sintagma…). • Ahozko iragarkia eta bere ezaugarriak ezagutzea. • Iragarkietarako esloganak idaztea. • Bertsoen ezaugarri nagusiak (neurria, errima…) ezagutzea eta identifikatzea. • Elkartasun-kartela egitea.

METODOLOGIA

• Audio-CDko lokuzioa entzutea. Gero, denen artean, testuaren irakurketa egitea, ozen.

• Hasierako irakurgaia eta «Lexikoa» atala baliatzea hainbat balio lantzeko. • Sarean, egunkarietan eta antzeko komunikabideetan publizitate-testuak bilatzea. • Proposamen Didaktikoaren aurkezpenean bildutako webguneak eta baliabideak

erabiltzea, «Literatura» ataleko edukiak lantzeko. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Ikasitakoak beste testuinguru eta ikasgai batzuetan aplikatzea. • Liburu Digitaleko ariketak egitea, unitateko edukiak berrikusteko. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Ikasleekin solasalditxo bat egitea, orain arte egindako lanari buruz. Hainbat

konturen inguruan galdetzea: nola ikusten duten euren burua, lan egin duten, zertan hobeto behar duten... Ikasturte-amaierara begira, ikasleen maila egiaztatzeko modu ona izan daiteke.

Page 53: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK

Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-

ADIERAZLEAK OG

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Lau anaia umezurtzak.

1. Gai da narrazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki narrazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Tabu-hitzak eta eufemismoak.

2. Gai da tabu-hitzak eta eufemismoak identifikatzeko eta bereizteko.

2.1. Identifikatzen eta bereizten ditu tabu-hitzak eta eufemismoak.

HK, GD, IIG, EJE,

GGG

3. Gai da tabu-hitzak eta eufemismoak bata bestearekin ordezteko.

3.1. Bata bestearekin ordezten ditu tabu-hitzak eta eufemismoak.

HK, GD, EJE, IIG,

GGG

• Bustidurak, in eta il. 4. Gai da bustidurak, in edo il dituzten hitzak zuzen idazteko.

4.1. Zuzen idazten ditu bustidurak, in edo il dituzten hitzak.

HK, GD, IIG, EJE

• Perpausa (II): Subjektua eta predikatua.

5. Gai da perpausaren atal nagusiak (subjektua eta predikatua) identifikatzeko eta bereizteko.

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu perpausaren atal nagusiak: subjektua eta predikatua.

HK, GD, IIG, EJE

6. Gai da, aditz-sintagmaren barruan, osagarri zuzena (OZ) eta zehar-osagarria (ZO) identifikatzeko.

6.1. Identifikatzen ditu osagarri zuzena (OZ) eta zehar-osagarria (ZO) aditz-sintagmaren barruan.

HK, GD, EJE, IIG.

• Iragarkia. 7. Gai da iragarkien ezaugarri nagusiak identifikatzeko.

7.1. Identifikatzen ditu iragarkien ezaugarri nagusiak.

HK, GD, IIG, EJE, MZTG, GGG

Page 54: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

8. Gai da ahozko iragarkiak sortzeko, taldetan.

8.1. Sortzen ditu ahozko iragarkiak, taldetan.

HK, GD, IIG, EJE, MZTG, GGG

• Publizitatearen hizkuntza.

9. Gai da publizitatearen hizkuntzaren ezaugarriak zein diren jakiteko.

9.1. Badaki zein diren publizitatearen hizkuntzaren ezaugarriak.

HK, GD, IIG, EJE,

GGG

10. Gai da publizitate-kartelak sortzeko, esloganak erabiliz.

10.1. Sortzen ditu publizitate-kartelak, esloganak erabiliz.

HK, GD, IIG, EJE

• Bertsolaritza (I). 11. Gai da bertsoen ezaugarri nagusiak identifikatzeko: neurria, errima, oinak, puntuak.

11.1. Identifikatzen ditu bertsoaren ezaugarri nagusiak: neurria, errima, oinak, puntuak.

HK, GD, IIG, EJE,

KKA, MZTG

• Badakit elkartasun-kartela egiten.

12. Gai da elkartasun-kartela egiteko, taldetan.

13.1. Egiten du elkartasun-kartela, taldetan.

HK, GD, IIG, EJE, MZTG, GGG

Page 55: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

14. UNITATEA Maiatza AZALPENA Unitatearen izenburua Dromedarioaren konkorra. Unitatearen deskribapena Hasierako irakurgaia Rudyard Kipling idazle ospetsuaren ipuinetako bat dugu. Horretan, dromedarioari konkorrak nola irten zion kontatzen zaigu, modu bitxi batean. Aspaldi-aspaldian, dromadarioa animalia berekoia eta alferra zen, eta ez zion inori laguntzen, harik eta jenio txantxazale batek hori aldatu zuen arte. Ikasleek istorio dibertigarria irakurriko dute. «Lexikoa» atalean, lexiko-aberastasuna izango dugu hizpide. Ikasleei, hitz eta egitura orokorrak eta makulu-hitzak erabili ordez, lexiko aberatsagoa barneratzeko zenbait baliabide eskainiko zaizkie. «Ortografia» atalari dagokionez, ikasleek siglak eta laburdurak berrikusiko dituzte. Horrez gain, siglak nola deklinatu behar diren ere ikasiko dute. «Gramatika» atalean, hiztunaren jarreraren araberako perpaus motak landuko ditugu: adierazpen-, harridura-, galde- eta aginte-perpausak. Halaber, harridura-perpausetan erabiltzen ditugun interjekzioak ere izango ditugu aztergai. «Ahoz» atalean, poesia ozen irakurtzeko jarraibideak ikasiko dituzte ikasleek. Horretarako, Gabriel Arestiren Apur dezagun katea olerki ezagunaren irakurketa adierazkorra entzungo dute. Mintzamen-tailerrean, olerki berbera berriz irakurri beharko dute, intonazio, erritmo eta adierazkortasun egokiak erabiliz. «Idatziz» atalean, informazio-orria landuko dugu. Hasteko, informazio-orri baten adibidea irakurri, eta testu mota horren ezaugarriak identifikatuko dituzte ikasleek. Idazketa-tailerrean, informazio-orri labur bat idatziko dute. «Literatura» atalean, bertsolaritza lantzen jarraituko dugu. Unitate honetan, neurriaren arabera dauden bertso motak landuko ditugu: zortzikoak eta hamarrekoak. «Amaierako lana» atalean, ikasturtean zehar landutako hitzen bankua sortzeko eskatuko zaie ikasleei. Proiektu txiki horri esker, ikasturteko zenbait eduki berrikusiko dituzte, hala nola maileguak, hitz ezezagunak... Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Lexiko-aberatsa eta egokia erabiltzea. • Siglak eta laburdurak bereiztea. • Laburdurak behar bezala deklinatzea. • Hiztunaren jarreraren araberako perpausen sailkapena ezagutzea.

Page 56: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Interjekzioak adierazi nahi denaren arabera erabiltzen jakitea. • Olerki bat modu adierazkorrean irakurtzeko gai izatea. • Informazio-orria idaztea. • Bertsoek izan ditzaketen neurriak (zortzikoa eta hamarrekoa) ezagutzea. • Hitzen bankua sortzea.

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaia ozen irakurtzea, denen artean. Ikasleek abiadura, erritmo eta intonazio egokiak erabili beharko dituzte.

• «Gramatika» ataleko edukia modu progresiboan lantzea. Unitateko edukia

aurkeztu aurretik, aurreko unitateko edukia gogora ekartzea. • Egunkarietan, sarean edo antzeko komunikabideetan informazio-orri ereduak

bilatzea eta ikasgelara ekartzea, «Idatziz» atala sakontzeko. • Sarean bertsolaritzari buruzko ikus-entzunezkoak bilatzea, «Literatura» atala

indartzeko eta sakontzeko. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzek

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Ikasitakoak beste testuinguru eta ikasgaietara aplikatzea.

Page 57: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK IKASKETA-ADIERAZLEAK OG

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Dromedarioaren konkorra.

1. Gai da narrazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki narrazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, GD

• Lexiko-aberastasuna

2. Gai da lexiko aberatsa eta zehatza erabiltzeko, makulu-hitzak saihestuz.

2.1. Erabiltzen du lexiko aberatsa eta zehatza, makulu-hitzak saihestuz.

HK, GD, EJE, IIG,

MZTG

• Siglak eta laburdurak.

3. Gai da siglak eta laburdurak identifikatzeko eta bereizteko.

3.1. Identifikatzen eta bereizten ditu siglak eta laburdurak.

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG

4. Gai da siglak behar bezala deklinatzeko.

4.1. Behar bezala deklinatzen ditu siglak.

HK, GD, IIG, EJE, MZTG.

• Perpausa (III): Perpaus motak eta interjekzioak.

5. Gai da hiztunaren jarreraren araberako perpausak bereizteko: adierazpen-, harridura-, galde- eta aginte-perpausak.

5.1. Bereizten ditu hiztunaren jarreraren araberako perpausak: adierazpen-, harridura-, galde- eta aginte-perpausak.

HK, GD, IIG, EJE

6. Gai da mota guztietako perpausak sortzeko.

6.1. Sortzen ditu mota guztietako perpausak.

HK, GD, IIG, EJE

7. Gai da harridura-perpausetan hainbat motatako interjekzioak (poza, arreta edo ustekabea adierazten dutenak) erabiltzeko.

7.1. Erabiltzen ditu harridura-perpausetan hainbat motatako interjekzioak (poza, arreta edo ustekabea adierazten dutenak)

HK, GD, IIG, EJE

Page 58: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Poesia ozen irakurri.

8. Gai da poesia ozen irakurtzeko, intonazio, erritmo eta abiadura egokiak erabiliz.

8.1. Irakurtzen du poesia, ozen, intonazio, erritmo eta abiadura egokiak erabiliz.

HK, GD, IIG, EJE,

GGG, KKA

• Informazio-orria. 9. Gai da informazio-orriaren ezaugarri nagusiak identifikatzeko.

9.1. Identifikatzen ditu informazio-orriaren ezaugarri nagusiak.

HK, GD, IIG

10. Gai da informazio-orria idazteko.

10.1. Idazten du informazio-orria.

HK, GD, EJE, IIG.

• Bertsolaritza (II) 11. Gai da bertso-motak (zortzikoa eta hamarrekoa) identifikatzeko eta bereizteko.

11.1. Identifikatzen eta bereizten ditu bertso-motak (zortzikoa eta hamarrekoa).

HK, GD, IIG, EJE,

KKA

• Hitzen bankua sortzen.

12. Gai da hitzen bankua sortzeko, ikasturtean zehar ikasitako hitzekin.

12.1. Sortzen du hitzen bankua, ikasturtean zehar ikasitako hitzekin.

HK, GD, EJE, KKA,

MZTG, GGG

Page 59: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

15. UNITATEA Ekaina

AZALPENA Unitatearen izenburua Hiru itsuak. Unitatearen deskribapena Ikasturteko azken unitatearen hasierako irakurgaian, ikasleek Frantziako Erdi Aroko herri-ipuin bat irakurriko dute. Gorabeheraz betatako ipuin labur horri esker, ikasleek Erdi Arora egingo dute bidaia, eta garaiko ohiturei buruz zerbait ikasteko aukera izango dute. «Lexikoa» atalean, onomatopeiak landuko ditugu, eta aurreko mailetan ikasitakoa gogora ekarriko dugu. «Ortografia» atalean, ikasturtean zehar ikasitako hainbat edukiren berrikuspen orokorra egingo dugu: puntuazio-markak, hitz-elkarketa, txistukarien idazkera eta siglak. «Gramatika» atalean, perpaus elkartuak zer diren ikasiko dute ikasleek. Eduki horrek berebiziko garrantzia du hurrengo ikasturteetara begira. «Ahoz» atalean, eguneroko ahozko mezuak landuko ditugu. Batetik, ikasleek eguneroko zenbait testu entzuteko aukera izango dute; Mintzamen-tailerrean, bestetik, eguneroko hiru egoeratan aplikatzeko moduko ahozko testuak sortu beharko dituzte. «Idatziz» atalean, idatzizko eguneroko testuak izango ditugu aztergai: mezuak, jakinarazpenak... Eredu bat aztertu ondoren, Idazketa-tailerrean, ikasleek testu laburrak sortu beharko dituzte eguneroko zenbait egoeratarako. «Literatura» atalean, ikasleek literatura-testu baten iruzkin laburra egiten ikasiko dute. Lehenik, Oliver Twist eleberriaren iruzkina irakurriko dute; ondoren, irakurritako eleberri baten iruzkina egingo dute. «Amaierako lana» ikasturte-amaierako txangoa prestatzeko proiektua izango da. Talde-lana eginez, ikasleek proposamena adostu, eta txangoaren xehetasunak pentsatu eta adierazi beharko dituzte. Ondoren, gurasoentzako jakinarazpena idatzi, eta ikaskideei azalduko diete. Unitateko ariketen bitartez, ikasleek eduki hauek lantzea nahi da:

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokiak erabiliz.

• Onomatopeien esanahia ulertzea. • Ikasturtean zehar ikasitako ortografia-edukiak (puntuazio-markak, hitz

elkartuak…) behar bezala erabiltzen jakitea. • Perpaus bakunak eta elkartuak bereiztea eta identifikatzea. • Ahozko eguneroko testuak ulertzea eta sortzea. • Idatzizko eguneroko testuak ulertzea eta sortzea. • Literatura-testu baten iruzkin laburra idazteko gai izatea.

Page 60: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Ikasturte amaierako txangoa taldeka antolatzea eta jakinarazpena idaztea.

METODOLOGIA

• Hasierako irakurgaia denen artean irakurtzea, ozen. Binaka edo taldeka irakurtzea, irakurketa-txandak antolatuz.

• Ikasturte osoan zehar landutako ortografia-edukiak berrikustea, unitateko ariketak

egiteko. • «Gramatika» ataleko azken bost unitateen edukiak berrikustea: perpausa. Eduki

horiek modu grafikoan adieraztea eskema baten bidez. • Amaierako lanean egindako txangoen aurkezpena egitea. • Lankidetzan ikasteko dinamikak finkatzea: talde-lanak, erabakiak adostea,

bikoteka lan egitea... • Proposamen Didaktikoan bildutako metodologia-iradokizunak eta fotokopiatzeko

baliabideak (indartzeko eta sakontzeko ariketak) erabiltzea. • Fotokopiatzeko baliabideen unitateko ebaluazioa egitea, unitateko edukiak

berrikusteko. • Hiruhilekoaren berrikuspena egitea, hiruhilekoko edukiak berrikusteko. • Fotokopiatzeko baliabideen amaierako ebaluazioa egitea, ikasturteko edukiak

berrikusteko. • Ikasleekin solasaldi bat egitea, ikasturtean zehar ikasitakoari buruz hitz egiteko.

Halaber, euren lanaren autoebaluazio txiki bat egiteko eska dakieke.

Page 61: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

EDUKIAK/EBALUAZIO-IRIZPIDEAK/ IKASKETA-ADIERAZLEAK / GAITASUNAK Oinarrizko gaitasunak (OG): hizkuntza-komunikazioa (HK), matematikarako gaitasuna eta zientzia eta teknologiarako oinarrizko gaitasunak (MZTG), gaitasun digitala (GD), ikasten ikastekoa (IIG), gizarte-gaitasunak eta gizabidezkoak (GGG), ekimena eta jarrera ekintzailea (EJE), eta kulturaren inguruko kontzientzia eta adierazpenak (KKA).

EDUKIAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK

IKASKETA-ADIERAZLEAK

OG

• Hasierako narrazio-testua abiadura egokian irakurtzea, intonazio eta erritmo egokia erabiliz: Hiru itsuak.

1. Gai da narrazio-testua abiadura egokian irakurtzeko, intonazio eta erritmo egokia erabiliz, eta testua ulertzeko baliabideak erabiltzen ditu.

1.1. Badaki narrazio-testuak abiadura, intonazio eta erritmo egokia erabiliz irakurtzen, eta testuak ulertzeko baliabideak erabiltzen.

HK, IIG

• Onomatopeiak. 2. Gai da onomatopeien esanahia azaltzeko.

2.1. Azaltzen du onomatopeien esanahia.

HK, GD, IIG, EJE,

KKA

• Berrikuspena. 3. Gai da ikasturteko ortografia-edukiak (puntuazio-ikurrak, hitz elkartuen idazkera, txistukariak eta siglak) ondo erabiltzeko.

3.1. Ondo erabiltzen ditu ikasturteko ortografia-edukiak (puntuazio-ikurrak, hitz elkartuen idazkera, txistukariak eta siglak).

HK, GD, IIG, EJE,

MZTG

• Perpausa (IV): Perpaus bakunak eta elkartuak.

4. Gai da perpaus bakunak eta elkartuak identifikatzeko eta bereizteko.

4.1. Identifikatzen eta bereizten ditu perpaus bakunak eta elkartuak.

HK, GD, IIG, EJE

5. Gai da perpaus elkartuak sortzeko, juntagailuak erabiliz (eta, edo, ala, baina).

5.1. Identifikatzen eta bereizten ditu perpaus elkartuetako juntagailuak (eta, edo, ala, baina).

HK, GD, IIG, EJE

• Eguneroko testuak.

6. Gai da ahozko eguneroko testuak identifikatzeko eta sortzeko.

6.1. Identifikatzen eta sortzen ditu ahozko eguneroko testuak.

HK, GD, IIG, EJE,

GGG

• Eguneroko testuak.

7. Gai da idatzizko eguneroko testuak identifikatzeko eta sortzeko.

7.1. Identifikatzen eta sortzen ditu idatzizko eguneroko testuak.

HK, GD, IIG, EJE,

GGG

Page 62: HELBURUAK GaitasunakHELBURUAK Gaitasunak a) Bizikidetzaren balioak eta arauak ezagutzea eta balioestea, horiekin jokatzen ikastea, herritartasuna gauzatzeko prestatzea, eta giza eskubideak

• Literatura-testuak iruzkindu.

8. Gai da literatura-testuen iruzkinaren egitura ezagutzeko.

8.1. Ezagutzen du litertaura-testuen iruzkinaren egitura.

HK, GD, IIG, EJE,

KKA

9. Gai da literatura-testuen iruzkina sortzeko, binaka.

9.1. Sortzen du literatura-testuen iruzkina, binaka.

HK, GD, EJE, IIG,

GGG, KKA

• Ikasturte amaierako txangoa antolatu.

10. Gai da ikasturte amaierako txangoa diseinatzeko, taldeka.

10.1. Diseinatzen du ikasturte amaierako txangoa, taldeka.

HK, GD, GGG, IIG,

EJE