HISTORIA DE DOS CIUDADESCHARLES DICKENS

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:HISTORIA DE DOS CIUDADES. CHARLES DICKENS.

Historia de dos ciudades es la 14ª novela de Dickens que, como era frecuente na época, apareceu por entregas sendo esta a primeira que o fixo de xeio semanal (de abril a novembro de 1859), en lugar de mensual, como era habitual. Desde o seu ano de aparición vendéronse 200 millóns de copias do libro, filmáronse varias versións cinematográficas, ademáis de catro seriais de radio e outras tantas mini-series para a televisión, incluido un capítulo da serie infantil Wishbone.A cabalo entre as cidades de Londres e París (única novela de Dickens que ten máis dun escenario) e ao redor da Revolución Francesa, Dickens emprega ao longo da súa obra estes catro símbolos –temas: a resurrección, a auga, a oscuridade e a luz e a xustiza social.

1.A resurrección: omnipresente na trama e primeiro título que o autor pensou para a novela. Atopámola:-No celebérrimo comezo da obra: “[...] En fin, esta época é tan pa-

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:recida a todas as épocas, que nada do aquí que vou a contar debería, en realidade, sorprendernos. Nada. Nin o perdón, nin a vinganza, nin a morte, nin a resurrección”.-Na mensaxe que leva Jerry Cruncher, en versión orixinal Recalled to life (Resucitado).-Nas imaxes coas que se expresa Mr. Lorry, que considera a torre do doutor Manette como unha “tumba” e ao seu encerro como un “enterramento” de 18 anos. Cinco anos máis tarde, nunha noite especialmente escura, Lorry dirá a Jerry que é unha noite como para saíren os mortos das tumbas.-No oficio de Jerry Cruncher que, na época xa que non existía recurso legal para obter cadáveres con fines científicos, se coñecía como resurrection man.-Ao final da novela, Darnay é rescatado da morte no último momento e Sidney Carton elixe a morte e a resurrección como medio para redimir os actos da súa vida.A resurrección vai unida á idea de morte e así aparece con frecuencia na obra: tanto en Francia como en Gran Bretaña emítense sentenzas de morte de xeito cotián e por delitos insigni-

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:ficantes; o autor, por unha parte, denuncia esta realidade e, por outra, parte dela para anunciar a resurrección dunha nova orde social en Francia.2. A auga: simboliza a enerxía do subconsciente, unha enerxía que pode chegar a ser perigosa cando sobrepasa os seus propios límites (tema recorrente nos soños, tamén tratado na psicoanálise). Nesta obra a auga representa a ira crecente na multitude. Aparece:-Na multitude de xente que é vista coma o mar, do que Dickens asegura que fixo o que quixo, e o que quixo foi destruír.-No aforcamento do marqués, de quen se di que quedou colgando a corenta pés de altura, envelenando a auga.-Na ira dos Defarge, vista como o epicentro dun remuiño de auga fervendo.-No retrato psicolóxico do gardián de Darnay: coma un home que fose afogado e recheo de auga.-Na descripción da reacción de madame Defarge cando se defende de Lucie Manette coma unha muller afogando.3. A escuridade e a luz: resulta recorrente na literatura e na arte

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:simbolizar a bondade coa luz e a maldade coa escuridade; neste sentido, Lucie é a luz e a señora Defarge é a escuridade. A escuridade representa a incertidumbre, o medo e o perigo: está escuro cando Mr. Lorry se encamiña a Dover e nas prisións, unha sombra sigue a madame Defarge, os bens do marqués son quiemados de noite e tamén de noite traballa Jerry Cruncher.4. A xustiza social: na súa infancia, e debido a un infortunio económico familiar, Dickens foi obrigado a traballar nunha fábrica; a súa demanda das condicións laborais e a reivindicación dos dereitos do neno son de sobra coñecidos na súa producción literaria. En la obra, Dickens:-Reflexa a crueldade con que é tratada a xente humilde.-Describe as horrendas condicións das prisións.-Utiliza, ás veces, o sarcasmo para facer ver o absurdo ou desproporcionado dos castigos.-Comprende a Jerry cando profanan tumbas para alimentar ao seu fillo.En definitiva, simpatiza coa Revolución pero só ata certo punto e lanza unha advertencia á aristocracia inglesa, é dicir aos seus lec-

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:tores, a través da comparación implícita París-Londres e da metá-fora, constante ao longo da obra, de sementar e recoller.PERSONAXES:•Constitúe xa un tópico dicir que Dickens traballa con personaxes planos: o marqués é malvado e se recrea na súa maldade, é o personaxe que máis e mellor encarna ao mal, xa que non nace dun trauma do pasado ni dun desexo de vinganza como é o caso do matrimonio Defarge, senón que é xenuíno; Lucie é bondadosa, adórnana todas as virtudes; xunto co doutor Manette e Charles Darnay constitúen o grupo da luz, da nome ao Segundo Libro titulado Fío Dourado, polo seu pelo loiro coma o de súa nai e polo feito de que reúne á familia cando o seu pai é excarcelado. Un caso aparte é Sidney Carton: este personaxe non é plano, posto que experimenta unha transformación ao longo da obra; partimos dun avogado alcólico de vida disoluta que, influído pola aura de Lucie (“lux”- “luz”), madura emocionalmente ata o punto de desexar outra vida e acabar coa súa para conseguila.•Os marqueses de Evrémonde son dous irmáns xemelgos. O maior é o pai de Charles Darnay, o menor herda o título trala mor-

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:te do seu irmán, é asasinado por Gaspard, pai do neno que atropela e que tamén morrerá executado despois de permanecer escondido durante un ano. Como curiosidade, unha das edicións francesas da obra levou por título O Marqués de Evrémonde.•Charles Darnay: o membro máis novo da familia nobre francesa dos Evrémonde que, rexeitando as súas orixes e privilegios, cambia o seu apelido por Darnay, transformación do apelido de solteira da súa nai (D’Aulnais). Amosa unha gran honestidade ao confesar ao doutro Manette a súa identidade e unha gran valentía volvendo a París para interceder por Gabelle.•Dr. Alexander Manette: víctima inocente da ira dos Evrémonde, prisioneiro na Bastilla durante 18 anos. Vello amigo de Jarvis Lorry, interventor non banco Tellson.•Ernest Defarge: propietario dunha taberna e líder da Jacquerie, casado con Thérèse Defarge; ao contrario que no caso da súa esposa, móveo unha causa nobre (recordemos que aloxou ao doutor Manette na súa casa trala excarcelación).•Thérèse Defarge: a antagonista da novela, iracunda e vingativa. É a irmá do neno e da nena víctimas dos marqueses.

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:• Jacques Primeiro, Segundo e Terceiro: compatriotas revolucionarios de Ernest Defarge, especialmente sanguinario o terceiro deles.•A Vinganza: camarada de Thérèse Defarge, descrita con frecuencia como “a súa sombra”; cabe destacar que, durante a Revolución, moitos homes e mulleres cambiaron os seus nomes como mostra de adhesión á causa.•Miss Pross: institutriz de Lucie desde que esta tiñe 10 anos; é a irmá do espía británico John Barsad, que máis tarde se convirte en espía francés (o seu verdadeiro nome é Solomon Pross).•Roger Cly: espía colaborador de Barsad.•A familia Cruncher: composta por tres membros. O pai traballa como home dos recados do banco Tellson e como desenterrador; mellor pai que marido, esconde ao seu fillo o seu segundo traballo. O fillo toma a seu pai como modelo de conducta, tanto familiar como laboralmente, maltrata a súa nai e aspira a converterse en desenterrador.Quizá el aspecto máis interesante do estudo dos personaxes sexa atopar que Charles Darnay e Sidney Carton son personalidades

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:complementarias, como as caras dunha mesma moeda: Darnay é honesto pero aburrido, Carton non nos resulta respetable pero sí atraente, é a versión mala de Darnay; para completar a similitude, ambos están enamorados da mesma muller. Se esta teoría é certeira, a obra de Dickens constituiría un precedente do Doutor Jekyll e Mr. Hyde de Stevenson.

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:Historia de dos ciudades. Apuntes sobre la segunda novela histórica de Charles Dickens.

Historia de dos ciudades figura entre las novelas más leídas del mundo (unos doscientos millones de ejemplares), junto con los títulos también ingleses El señor de los anillos y Diez negritos. Estas obras de ficción siguen a los libros más leídos, la Biblia y el Corán. Después de la publicación de Historia de dos ciudades en 1859, Dickens fue objeto de ataques por algunos críticos y escritores como Henry James y Aldoux Huxley (éste le atribuyó una tendencia al exceso de artificiosidad en la descripción de emociones y una carencia de formación universitaria). Sin embargo, Dickens, a pesar de carecer de una educación regular, fue un asiduo a la Biblioteca del British Museum y entusiasta lector de novela histórica, en concreto, de las novelas de Walter Scott, considerado el iniciador de este género en Gran Bretaña. Como Walter Scott, Dickens utilizó abundantes fuentes para la

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:documentación del período histórico en que se desarrolla Historia de dos ciudades, ensayos de diverso tipo y obras literarias alemanas e italianas. Entre los escritores victorianos que dan testimonio de su admiración hacia Dickens en sus escritos se encuentra Anthony Trollope (1882), quien señala la influencia de Thomas Carlyle, cuya obra La Revolución Francesa: Una Historia comparte además similitudes con la novela de Dickens:-Cronología. Ambas obras sitúan el comienzo en la etapa prerrevolucionaria en Francia e Inglaterra.- Utilización de las metáforas del mar y del fuego, especialmente en las escenas de la tormenta de La Bastilla.- Muerte del Gobernador de La Bastilla (Carlyle) y Foulon (Dickens).- Interés centrado en La Bastilla. Ambos escritores revelan la auténtica cifra de prisioneros liberados (5), frente a otras versiones erróneas.- Descripción minuciosa de las armas.- Mención constante y simbólica de los colores.

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:-Escritura de escenas y personajes ficticios basados en hechos y protagonistas reales.

LITERATURA Y REVOLUCIÓN FRANCESA.

Numerosos escritores participaron de forma activa en las actividades de la Revolución Francesa o fueron objeto de represalia durante la misma. El Marqués de Sade fue uno de los “inquilinos” más célebres de La Bastilla. También destacaron en ese momento su rival Benjamin Constant y Choderlo de Laclos. Una de las escritoras más importantes del siglo XVIII, Olympe de Gouges, apoyó la revuelta en sus inicios, aunque posteriormente pereció a manos de la guillotina. También secundaron su causa en los comienzos Chateubriand y el americano Thomas Paine, pero más tarde retiraron su apoyo cuando ésta se radicalizó. Otro de los escritores que murieron en el patíbulo fue el poeta André Chanier, quien fue asesinado tres días antes de la muerte de Robespierre. Fueron también testigos de la “tempestad” revolucionaria Nicolás Réstif de la Bretonne y la famosa Baronesa

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:de Stäel, así como la inglesa Grace Elliott, cuya relación sentimen- tal con el no menos insigne Duque de Orleáns se vio interrumpida por la ejecución de éste.A continuación indicamos una selección de títulos literarios relacionados con la Revolución Francesa :

Nicolás Edme Réstif de la Bretonne. El Palacio Real. 1790. Las noches de París. 1793.Victoire de Donnissan Rochejaquelain. Diario de la Marquesa de la Rochejaquelain. 1815.Benjamin Constant. Adolfo. 1816.Anne-Louise Germaine Necker, Baronesa de Stäel-Holstein. Diez años de destierro. 1821.Honoré de Balzac. Los Chouans. 1829.Grace Dalrymple Elliott. Diario de mi vida durante la Revolución. 1859.Alexandre Dumas. Trilogía dedicada a la Revolución Francesa: Los compañeros de Jehù (1857), Blancos y Azules (1867), El Caballero Héctor de Saint-Hermine (1869).Victor Hugo. Quatrevingt-treize. 1874.Emma Orczy, Baronesa de Orczy. La Pimpinela Escarlata. 1905.

de Stäel, así como la inglesa Grace Elliott, cuya relación sentimental con el no menos insigne Duque de Orleáns se vio interrumpida por la ejecución de éste.A continuación indicamos una selección de títulos literarios relacionados con la Revolución Francesa :

Nicolás Edme Réstif de la Bretonne. El Palacio Real. 1790. Las noches de París. 1793.Victoire de Donnissan Rochejaquelain. Diario de la Marquesa de la Rochejaquelain. 1815.Benjamin Constant. Adolfo. 1816.Anne-Louise Germaine Necker, Baronesa de Stäel-Holstein. Diez años de destierro. 1821.Honoré de Balzac. Los Chouans. 1829.Grace Dalrymple Elliott. Diario de mi vida durante la Revolución. 1859.Alexandre Dumas. Trilogía dedicada a la Revolución Francesa: Los compañeros de Jehù (1857), Blancos y Azules (1867), El Caballero Héctor de Saint-Hermine (1869).Victor Hugo. Quatrevingt-treize. 1874.Emma Orczy, Baronesa de Orczy. La Pimpinela Escarlata. 1905.

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:Anatole France. Los dioses tienen sed. 1912.Maurice Renard. El señor de la luz. 1933.Gertrud Von Le Fort. La última del cadalso. 1932.Georges Bernanos. Diálogos de Carmelitas. 1952. Basada en la anterior y que sirvió de inspiración para la ópera del mismo título de François Poulenc (1957).Alejo Carpentier. El siglo de las luces. 1962.Italo Calvino. El barón rampante. 1968.Robert Magerit. Tetralogía de la Revolución: ¡A las armas ciudadanos! (I), El reinado del Terror (II), Un viento de acero (III). 1963. Termidor y la nueva Francia. 1968.Patrick Süskind. El Perfume. 1968.Katherine Neville. El Ocho. 1988.Hillary Mantel. La sombra de la guillotina. 1994.Duncan Sport. La amante de Luis XV. De Irlanda a la Revolución Francesa. 2000.Carmen Posadas. La cinta roja. 2008.Luis López Nieves. El corazón de Voltaire. 2008.Cristina Muñiz. Jaque al trono. 2009.Michel de Grèce. El Régent. El Diamante de la Revolución. 2010. Pierre Michon. Los Once. 2011.

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:Historia de dos ciudades en el Cine.

• Historia de dos ciudades. 1911. J. S. Blackton y H. William.

•Historia de dos ciudades. 1917. Frank Lloyd.

• Historia de dos ciudades. 1935. Jack Conway. Protagonizada por Ronald Colman y Basil Rathbone.

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:• Historia de dos ciudades. 1958. Ralph Thomas. Protagonizada por Dirk Bogarde y Cecil Parker.• Historia de dos ciudades. 1980. Jim Goddard. Protagonizada por Peter Cushing y David Sachet. Realización para la televisión británica.• Historia de dos ciudades. 1984. Jean Tych.Largometraje de animaciónHistoria de dos ciudades ha sido adaptada tambiénpara teatro, ballet y musical.

Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:Hemos participado en la Sesión del Club de Lectura:

AuroraChusAuroraCarmelaEstefaníaFátimaPilarMaríaLauraMónica