Datuorokorrak

Herriak Gizonak /Emakumeak

Taldearenarabera

2001-2016 artean

4 puntukoigoera

%2,3 beste

hizkuntzetan

%72,9gaztelaniaz

%24,8 euskaraz

Adina

Adinekoek:%15,9

Helduek:%23,5

Gazteek:%21,5

Haurrek: %32

Emakumez-koek:

%26,7

Gizonezkoek:%22,7

Haur + helduentaldeetan

Haurrek hitz egitean:

%40,8

Haurrak bakarrik(heldurik

gabe):%22,2

Helduak,euren artean

(haurrikgabe): %16,3

Haurrek etahelduek

osatutakotaldeetan:%39,2

Helduak hitz egitean:

%36,9

Arbizu:%76,8

Etxarri Ara-natz: %57,8

Urdiain:%44,4Lakuntza:%30,9

Iturmendi:%27,7

Uharte Arakil:%17,9Altsasu:%13,9Irurtzun:%8,5

Olatzagutia:%3,7

SAKANAKO ASTEKARIA • 2017ko maiatzak 19, ostirala • 2. aroa • 597. zenbakia

JoanesBakaikoaaurrenekofinalarenatarianArteaga II.aren kontraLabriten, bihar >>11

CastilloSuarezekNemo liburuaaurkeztuko dugaur Altsasuko BasokoMarin, 18:30ean>>15

IrurtzungoUdalak 20pertsonakontratatukodituUdal aurrekontua ia1,9 milioikoa da >>9

EmakumeenBiraren XXX. edizioaSakanan biharEtxarri Aranatz Aralaretapa (58 km) >>11

LakuntzanCava festa etabertakoproduktuenazokaGaurtik igandera egitarau betea >>9

Hizkuntza-erabileraren kale-neurketaren datu nagusiak

>>3

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a2

Argazkiak emateko lekuak: • Altsasu: Foru Plaza 23-1 • zorion@guaixe.eus • Ordainketa, Guaixeren bulegoan edo ondoko kontu zenbakian egin daiteke:

ES56 3035 0018 47 0181012564 ZORION agurrakEta orain... 4 euro argazkia eta Pirritx, Porrotx eta Marimototsen opari-papera doan! Bazkideek 3,50 euro!ARGAZKIAK ASTEBETE LEHENAGO EKARRI, TOKIRIK GABE GELDITUKO ZARA BESTELA!

MusikaBrigada Improductiva eta Itaca Band.Maiatzaren 19an, ostiralean, 22:30eanEtxarri Aranazko gaztetxean.

Manto de espuma. Maiatzaren 21ean,igandean, 19:00etan Etxarri Aranazkoelizan. Etxarri Aranazko abesbatza.

DantzaOskara plazara! Maiatzaren 20an,larunbatean, 20:00etan AltsasukoIortia kultur gunean. Kukai dantzataldea.

AntzerkiaEscenícas. Maiatzaren 20an,larunbatean, 20:00etan Irurtzungokultur etxean. Kukumix antzerki taldea.

ZinemaUn golpe con estilo. Maiatzaren 19an,ostiralean, 22:00etan eta maiatzaren21ean, domekan, 20:10ean AltsasukoIortia kultur gunean.

La alta sociedad. Maiatzaren 25an,ostegunean, 19:00etan Altsasuko Iortiakultur gunean.

Bizikleta irteerakAltsasu-Donebikendi Arana-Altsasu(96 km). Maiatzaren 20an, larunbatean,9:00etan Altsasuko Baratzeko bidekolokomotoratik.

Lareo (54 km). Maiatzaren 21ean,domekan, 9:00etan AltsasukoZumalakarregi plazatik. Barrankatxirrindulari taldeko mendi bizikletataldea.

Mendi irteerakLizarrusti-Larraitz. Maiatzaren 21ean,igandean, 7:00etan Lizarrustitik.

ErakusketakIngurumena Altsasuko institutuan.Maiatzaren 21era arte astegunetan18:30etik 21:00etara eta domeketan19:00etatik 21:00etara, AltsasukoIortia kultur gunean.

Itziar Nazabal arte eskola. Maiatzaren22tik garagarrilaren 4ra arteastegunetan 18:30etik 21:00etara etadomeketan 19:00etatik 21:00etara,Altsasuko Iortia kultur gunean.

Hitzaldiak Si estamos conquistados, cómorecuperamos la independencia.Maiatzaren 19an, ostiralean, 19:30eanOlatzagutiko kultur etxean. Hizlaria:Tomas Urzainki Mina. Gure Esku Dago.

LiteraturaNemo kapitainaren azken bidaia.Maiatzaren 19an, ostiralean, 18:30eanAltsasuko Basoko Marin (GartziaXimenez 44). Castillo Suarez.

TaillerakUkendu tailerra. Maiatzaren 25ean,ostegunean, 18:00etan Ziordikoliburutegian. Aintzane Ostolaza.

AzokakBertako produktuen azoka.Maiatzaren 21ean, igandean,10:00etatik 15:30era Lakuntzakoplazan.

Berreskuratutako liburu eta diskoenelkartasun azoka txikia. Maiatzaren19an, ostiralean, 9:30etik 13:30eraAltsasuko San Juan plazan. Kaleko

elkartasun eta kultur elkartea.

BestelakoakHerri festa. Maiatzaren 20an,larunbatean, 14:30etik aurreraUrdiainen. Gure Esku Dago.

II. Cava festa. Maiatzaren 19tik 21era,ostiraletik igandera Lakuntzako elizaondoko karpan. Informazio gehiago 9.orrian.

Garagardo festa. Maiatzaren 20an,larunbatean, 19:00etatik aurreraIrurtzungo Barazki plazan. Gure EskuDago.

Deialdiak Altsasukoak aske. Maiatzaren 19an,ostiralean, 19:00etan Altsasukoudaletxe parean.

Beilatokia toki egokian. Nahi izanezgero posible da

Maiatzaren 19an, ostiralean, 19:00etanEtxarri Aranazko Kale Nagusiko 7.zenbakian.

Euskal Presoak Euskal Herrira!Maiatzaren 19an, ostiralean, 20:00etanArbizuko eta Etxarri Aranazkoplazetan, elkarretaratzeak.

Saint Mur espetxera martxa.Maiatzaren 20an, larunbatean,Sakanatik.

Euskal Presoak Euskal Herrira!Maiatzaren 21ean, domekan,20:00etan Altsasuko plazan,elkarretaratzea.

Maiatza 19-25Sakanan antolatzen diren ekitaldien berri emateko: gutunak@guaixe.eus

Izadi GarciaGurutxarriZorionak!Biyer gue tutuk 3 urte!!!oso ongi pasa astebu-rube eta muxu haundibet fameli guzian par-tes!

Lorea LacalleEtxarriZorionak!Familiaren partez!! Mu-xu pila bat.

EgoitzZorionak bihurri!Igandean 4 urte bete-tzen dituzu. Ongi pasaeta mila muxu Agurain-go eta Arbizuko fami-liaren partez.

EgoitzZorionak maitia!Ongi pasa zure eguna.Muxu pottolo bat.Oihan, aita eta amarenpartez.

Herri festa antolatudu GEDek Urdiaingo Gure Esku Dagok (GED)herri festa antolatu du biharko. Era-bakitze eskubidearen aldeko ekime-nak 14:30erako herri bazkaria anto-latu du. Haren ondoren bertsolariakariko dira.18:00etan, berriz, eraba-kitze eskubidearen alde daudenurdiaindarrak protagonista dituenbideoaren emanaldia eginen da.22:00etan, afaltzeko, ogitarteko janaizanen da. Festa despeditzeko Alfon-si Fon dj ariko da dantzarako giroajartzen. Gainera, egun guztian pla-zan musika izanen da. Urdiainen, Saka-nako beste sei herritan bezala, gara-garrilaren 18an herri galdeketa egi-nen da. Urdiaindarrak lurraldetasunariburuzko galdeketa batean parte har-tzeko aukera izanen dute.

Erabaki aurretik,garagardo festa Larunbatean, 19:00etatik, aurreraIrurtzungo Barazki plazan

Gure Esku Dagokirurtzundarrak herrigaldeketan partehartzera gonbidatuditu garagartzaroa-ren 18an. Erabakitzeeskubidea praktikanjarri nahi dute lurraldetasunaren ingu-ruko galdeketa antolatuz. Irurtzun-darrak hitzorduaz gaztigatzeko GureEsku Dagok garagardo festa antola-tu du biharko. Barazki plazatik pasa-tzen direnek Katalunia, Eskozia etaEuskal Herrian egindako garagardo-ak dastatzeko aukera izanen dute. Jate-koa izanen da ere, taloak. Eta guztiazuzeneko musikarekin girotuta.

Irurtzun»

Urdiain»

Bakarra:

Bazkideak:

Bazkideek deskontua

Asier Basurto Arrutiri eginda-ko elkarrizketa hemen:

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a 3

Ezkaatza >>

Udazkenean egindako hizkuntza-erabilera kale-neurketak emaitzahori utzi du. 15 urtetan lau puntu igoda euskararen kale erabilera; 2puntu azken 4 urteetan

Euskararen egoera zein den jaki-teko, norberaren pertzepzio edosubjektibotasuna saihesteko,

datuak ezinbestekoak dira. Eskual-de batean euskarak zein presen-tzia duen jakiteko soziolinguis-tek hainbat datu objektibori erre-paratzen diote: hizkuntzarenezagutza maila, ikastetxeetako etaeuskaltegietako matrikulazio

datuak, hizkuntzarekiko jendar-teak duen jarrera edota kalean eus-karaz entzun daitezkeen elkarriz-keta kopurua. Datu horiek euska-raren aldeko sustapen-planakegiteko baliagarriak dira.

Soziolinguistika Klusterrak hiz-

kuntza-erabilera kale-neurketaegin zuen joan den urteko udazke-nean. Klusterreko Asier BasurtoArrutik aurkeztu zituen datuakastelehenean. Basurtok hasiera-tik zehaztapen bat egin nahi izanzuen: “neurketa Sakanako kalee-takoa da; ezin da ziurtatu kaleanbehatutako elkarrizketetako hiztunguztiak sakandarrak zirenik”.

Neurketa egiteko udazkenean 4.583elkarrizketa behatu zituzten, guz-tira 13.723 hiztun. Kale-erabileraneurketaren akats tartea, gora-behera, %1,45ekoa da.

Lau elkarrizketatik bat euskarazdaSakanako kaleetan entzundakoelkarrizketen laurdena da euska-raz, %24,8. Gaztelaniaz %72,9 etabeste hizkuntzetan %2,3. Euskaraezagutzari buruzko Sakanako

azken datuak 2001ekoak dira etaorduan sakandarren %36,8 dira ele-bidunak zirela jasotzen zen. Ikas-tetxeetako matrikulazio datuekerakusten dute sakandarren eus-kararen ezagutza datuek gora egindutela. Baina ezagutza eta erabi-lera datuak parekatzea, gaur egun,ia ezinezkoa da euskaldunek gaz-telania ere erabiltzen dutelako.

Euskararen kale-erabilerak azken15 urteetan 4 puntu egin ditu gora,haietatik 2 azken bost urteetan.“Gorako joera leuna, konstantea du”.Erabilera bost urtetik behin binapuntu igoko balitz 2069rako iba-rreko elkarrizketen erdia euska-raz lirateke. 15 urtetik 4 puntu igozgero elkarrizketen erdia euskaraz2106an lirateke.

Hizkuntza Kopurua %Euskaraz 3.405 24,8Gaztelaniaz 10.004 72,9Beste hizkuntzetan 315 2,3Guztira 13.724 100

BilakaeraUrtea Euskararen erabilera %2001 20,72006 21,82011 22,82016 24,8

AlderaketaEremua Erabilera %Euskal Herria 13,3Nafarroa 5,7Sakana 24,8

Sakanako bederatzi herritan egin zenhizkuntza-erabileraren kale-neurke-ta. Soziolinguistika ezaugarri des-berdinak dituzten herriak direnez,emaitzak ez dira homogeneoak.Basurtok urtetik urterako emaitzeibaino joera orokorrari, bilakaerarierreparatzeko eskatu zuen. Ezagu-tza handien den herrietan erabiltzen

da euskara gehien: Arbizun, Urdiai-nen eta Etxarri Aranatzen. EuskalHerriko gune euskaldunetan gerta-tzen den moduan, beherako joeradute aurreneko bi herrietan. “Eus-kararen arnas-guneak diren herrie-tan joera hori ikusten da eta hizkun-tza-politika bereziak eskatzen dituz-te. Neurri propioak landu beharkodira”. Hizkuntzaren erabileran gorako joe-rarekin, Lakuntza dago, “ibarreko

goranzko joerarekin bat egiten due-na”. Euskararen erabilera gutxienduten herriak Irurtzun, Uharte Ara-kil, Iturmendi, Altsasu eta Olatzagu-tia dira. “2001eko eta 2011ko neur-ketan puntu berean zeuden. Orainbakoitzari goranzko joera desber-din bat neurtu zaio. Erritmo desber-dinean. Aldeak sortu dira. Hortik ikas-gaia atera daiteke: puntu beretik abia-tuta nola iritsi dira batzuk erabilerahandiagoa izatera?”

Euskararen erabileraren bilakaeraHerria 2001 2006 2011 2016 Irurtzun 7,1 11,6 7,6 8,5Uharte Arakil 7,4 13,8 9,4 17,9Lakuntza 25,8 27,3 33,7 30,9Arbizu 83,3 74,2 79,3 76,8Etxarri Aranatz 56,2 51,5 62,3 57,8Iturmendi 6,3 23,6 7,1 27,7Urdiain 53,8 46,6 59 44,4Altsasu 7,5 8,9 7,8 13,9Olatzagutia 0,6 8,9 7,2 3,7Guztira 20,7 21,8 22,8 24,8

Emakumezkoen eta gizonezko-en hizkuntza-portaeren arteanalde handirik ez dago. Emakumez-

koek gizonezkoek baino gehia-go hitz egiten dute. Azken launeurketetan beti izan da horre-

la, baina alde handiena, 4 puntu-koa, joan den urtean izan zen. Eus-kal Herriko datu orokorretan ereemakumezkoak dira euskaragehien erabiltzen dutenak.

Generoen erabilera bilakaera Urtea Orokorra Emakume Gizon2001 20,7 25,3 222006 21,8 22,1 21,32011 22,8 23,2 22,42016 24,8 26,7 22,7

Sakanan euskaraz gehien hitz egi-ten dutenak haurrak dira. (2-14urte). Helduak (25-64 urte) dira

hurrengo multzoa. Euskararen era-bileran hirugarren taldea gazteakdira (15-24 urte). Eta, azkenik, era-bilera baxuena adinduen taldeak du(64 urtetik gorakoak). Azken lau neur-ketetako joerak ez dira egonkorrak.

Haurrek eta helduek beti gorako joe-rari eusten diote. Gazteen erabile-raren goranzko joera gelditu eginda. Hizkuntzaren normalizazioaribegira desiragarriena haurren etagazteen erabilera aurretik egotea da.

Adinkako erabileraren bilakaeraUrtea Haurrak Gazteak Helduak Adinekoak2001 23,1 22,6 16,9 22,22006 25,6 22,8 19,6 18,52011 27,7 26,4 20,4 18,12016 32 21,5 23,5 15,9

Adin guztietako hiztunek elkarre-kin hitz egiten dute egunerokoan.Baina hizkuntza-portaerei dagokie-nez, haurrak presente badaude

erabilera igo egiten da. Haurrik ezdagoenean helduek erdarara jotzendute. Euskararen erabilerak behe-ra egiten du haurrak bakarrik egon-

da. Baina haurrak eta helduak elka-rrizketa berean badaude erabile-ra igotzen da. Helduek haurrei hitzegitean erabilera %36,9koa da.Alderantziz denean, haurrak hel-duari, berriz, %40,8koa. Haur-hel-du hizketaldietan “dezente gehia-go hitz egiten da euskaraz. Hau-rrak badaki gurasoei euskaraz eginbehar diola. Eta gurasoek euska-raz egiten diete txikiei hizkuntzatransmititzeko”.

Erabilera hizketa-taldearen araberaHizkuntza Haurren artean Helduen artean Haur eta helduen arteanEuskaraz 22,2 16,3 39,2Gaztelaniaz 77,4 81,1 58,1Beste hizkuntzetan 0,5 2,6 2,7

Sakanako euskararen ezagutzaazken datuak 2001ekoak dira.Salbuespena Altsasu da. Euskara-

ren ordenantza garatzeko udalakeuskaldunen errolda egin zuen eta%34,7 euskalduna zela jakin zen.Basurtok kale-neurketaren ingu-ruko aurkezpenean esan zuenez,“batez ere, populazioari begira,

Altsasuko datua arretaz jarraitubeharrekoa da. Seinale ona”. Saka-naren biztanleriaren herena Altsa-sun dago. “Bere erabilera Saka-nako bataz bestekora hurbiltzenari da”.

Hizkuntza-erabileraren kale-neurketa 2016

SAKANA

Elkarrizketen laurdena euskaraz

Erabilera

Adina

Herrika

Generoaren araberako emaitzak

Altsasuren kasua

Haurren presentzia eta erabileraBideoa

ALERTA GORRIA TALDEARI Asteartea, 19:30ean, Guaixen ON-LINE ELKARRIZKETA.Egin zure galderak www.guaixe.eus bidez.

Gazteleraz bada hitz potolo bat,otredad, euskaraz itzultzen zailadena. Gu ez garen horiek dira, bes-teak (otroa-k). Gu bezalakoak ezdirenak. Normala edo estandarraden horretatik ateratzen direnguztiak izaten ohi dira besteak.Nahigabe eta konturatzerako nor-mala-estandarra vs. bestea bino-mioarekin funtzionatzen dugu.

Eta, erne, “beste horiek” arro-tzen poltsan sartzen ditugunean,bakoitzari bere etiketa ezarriz eta

amaiezina den zerrenda osatuz.Demagun, potoloak, meharrak,betaurrekodunak, bere adinera-ko altuegia edo baxuegiak direnak,sudur edo belarri handiak, esko-la kontuetan beste batzuk bainomotelago edo azkarrago dabiltza-nak, gurea baino larru azal iluna-go edo zuriagoa dutenak, femeni-notasun-maskulinotasun ereduzurrunetik ateratzen direnak(mari-mutiko edo maritxuak dei-tuak), LGTBQIak edo hetereo-

arauaren baitan kokatzen ez direnidentitate guztiak, etab. Gehiagoluza genezakeen zerrenda horrierreparatuz, nor ez da inoiz “bes-tea” sentitu? Modu batean edo bes-tean guztiok gara edo izan gaitez-ke besteak. Bakoitza den bezala-ko izateko aukera ematen duteninguruak eraiki beharko genituz-ke, horrela inor ez litzateke “bes-tea” izango eta sentituko. Baina,momentuz espazio horiek ez ditu-gunez, babes-esparruak ezartzen

ditugu; aniztasunaren errespe-tua, inklusioa eta berdintasunabermatzeko. Baina, zoritxarrez“beste” horien eskubideak berma-tzeko eta errespetatzeko daudenbabeslekuak zeharkatu egitenditugu eta hesiaren beste aldeko-ak zokoratzen, arbuiatzen, pato-logizatzen, dominatzen, zapaltzeneta estereotipo mordoak lepora-tzen hasten gara. Normaltasuna-ren bide zurrunetik atera direnhoriei guztiei “bestearen etiketa”

ezarri eta zakarki zigortzen ditu-gu. –Fobia atzizkia erabiltzen duguzigor sozial guzti horietako batzukizendatzeko. Zeren beldur gara?Azken finean, ulermen eta onar-pen falta da arazoaren muina.

Zenbait esparrutan politikokidiskurtso zuzena zein den bada-kigu, baina, beste zenbaitetan ezdugu gupidarik normaltasuna-ren kontrako bidetik doazenakbaztertzeko, iraintzeko eta iku-sezintasunean uzteko. Inertziakjota egiten ditugun ekintza horienatzean dauden arrazoiak ezbaianjartzea komeni zaigu, gure uste-ak hankaz gora jartzeko. Badu-gu zer egin, esaterako, maiatza-ren 17aren harira, LGTBQI fobia-ren kontrako egunaren bueltan.

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a4 iritzia

Sakanan, adinekoendako, asmoberri eta garrantzitsu bat eratzenari da. Zein dira bere helburuak?

Hirugarren adinekoek izanditzaketen beharrei dagokien zer-bitzuei buruz, ikerketa sakon bategin nahi da: menpekotasuna

(dependentzia), egunerako zen-troa, babes-etxea, zahar-etxeak,jangelak….

Zerbitzu hauei buruz egon dai-tezkeen aukera ezberdinen fun-tsezko azterketa egiten ari dira.Sakanako biztanleek, etorkizune-

ko zahartzaroari begiratuta, gus-tuko izan ditzaketen zerbitzu ere-duak aztertu. Eskualdean zerbi-tzu hauetarako zuzendu daitez-keen ondasun higiezinak aztertu.

Hirugarren adinekoendako eza-rri nahi diren zerbitzuek suposa-

tzen duten gastuen bideragarrita-suna ikertu. Sakanako gizarte zer-bitzuetako elkarteek finantzatukodute proiektua: Etxarri Aranatz,Irurtzun eta Altsasu. Bestalde,ibarreko udalerri guztiek babes-ten duten proiektua da. Lanakaurrera doaz eta Sakanako erakun-de hauen nahia, egin beharrabukatutakoan, Nafarroako Gober-nuari aurkeztea da, proposatuta-koa gauzatzeko ahaleginak eginditzan. Asmo hauek oso komeni-garriak direla uste du SASOIAk.

Adinekoen behar eta gabezieiaurre egiteko era zuzen eta ego-kiena da, eta aipatutako zerbi-tzuen beharrean ikusten ditugun,Sakanako hirugarren adinekoen-dako, eragin onuragarria izandezaketelakoan gaude.Era berean,behar-beharrezkotzat jotzen duguinstituzioek, kolektiboek, elkarte-ek, jubilatuen elkarteek… hardezaketen konpromisoa, martxandagoen proiektu hau, indartu, bul-tzatu eta gauzatzeko.Sasoia

barrutik kanpora

Asmo berriak

LAGUNTZAILEAK:

GuaixeERREDAKZIO BURUA: Alfredo Alvaro Igoa • guaixe@guaixe.eusERREDAKZIOA: Maider Betelu Ganboa • kirolak@guaixe.eusMAKETATZAILEA: Ruben Imaz Alcaide • maketazioa@guaixe.eusPUBLIZITATEA: Maria Saez de Albeniz • publizitatea@guaixe.eus eta Eneida Carreño Mundiñano • publi@guaixe.eus

KOLABORATZAILEAK: Erkuden Ruiz Barroso, Maialen HuarteAranoZUZENTZAILEA: Patxi Flores LazkozARGITARATZAILEA: Guaixe Fundazioa. Foru plaza 23-1. 31800Altsasu • 948 564 275 • 948 562 107 • 618 882 675 KOORDINATZAILEA: Goizeder Anton Iturralde • fundazioa@guaixe.eusDISEINU ZERBITZUA: GK• Ainhoa Etxeberria Pikabea • gk@gkomunikazioa.eusADMINISTRAZIOA: Gixane Andueza Goikoetxea • admin@guaixe.eusLEGE GORDAILUA: NA-633/1995TIRADA: 3.200

BAZKIDEAK

Euskal udaberria kalera!Fran Balda Araña.Sakanako Kalera Kalera dinami-ka

Aurreko neguan borroka hilabe-te potentea garatu genuen pre-so ohiek antolatutako Kalerakalera! dinamikarekin, Saka-nan “Kalera Tour” arrakasta-tsua burutu genuelarik. Usurbil-go itxialdia bukatzearekin bate-ra, preso ohien dinamika amaituzen. Borrokaldi horren testuingu-ruan EPPKren zuzendaritzakeztabaida prozesua iragarri etaeztabaida txostena publiko eginzuen. 2013ko eztabaida proze-suan finkatutako ildoaren gara-pena planteatzen zuen, hiruardatzen bueltan: 1. Sakabana-keta amaitzea, kideak batuz. 2.Deserriratzea amaitzea, Kolek-

tiboa Euskal Herriratuz. 3. Espe-txeak hustea, kideak kaleratuz.Hiru ardatz horien inguruanlege bideak jorratzea planteatuzuen, bi marra gorri zeharkatugabe: damuketa eta salaketa. Era berean, planteatzen zuenildo hau garatzen duen kide pre-soak EPPKren babes politikoaedukiko duela. Eztabaida abia-da onean doa, eta EPPKk ezta-baidaren ondorioak udan publi-ko egingo ditu. Ezker abertzaleak hartu du pre-so ohien dinamikaren lekukoa,Euskal Herria kalera! dinamikaantolatuz. Amnistiaren aldekoastearen 40. urteurrenean, due-la 40 urte poliziak hildako 7herritarrei omenaldiak egingenizkien haien herrietan, etaOreretan manifestazio naziona-la egin genuen maiatzaren 13an.Udan ere ekimen potentea gara-tuko dugu. Era berean, martxak

antolatu ditugu biharko, larun-baterako, maiatzaren 20rako,Curtis, Puerto, Picassent, St.Maur, Fleury eta Roannera. Eus-kal Herri osotik autobusak abia-tuko dira sei espetxeetara, bakoi-tzean 400-500 lagun bilduko gare-larik. Sakanatik autobusaaterako dugu Etxarriko semeJuan Kutx Maiza dagoen St.Maurrera. Apuntatzeko, jo eza-zue ohiko leku edo militanteen-gana.

MAITE ZAITUZTEGU!! KALE-RA, BORROKALARI, KALERA!!

Milesker SakanaOihane Agirre Ulaiar, Unai OterminBenito eta beste zazpi lagun.

Berriz ere, gure egoera salatze-ra behartuak gaude. 2015ekoabenduan, euskal preso eta ihes-lari politikoen askatasunaren

aldeko ekimen batean parte har-tzeagatik, 27 nafar gazterekinbatera, 10 sakandarrek 22.000€arteko isunak jaso genituen.Onartu ezin genituen isunakerrekurritu eta “Herria vs Mor-daza” deituriko ekimena era-man genuen aurrera Mozal Lege-aren izaera errepresiboa salatze-ko.

Gurea ez da kasu isolatua, Eus-kal Herrian, forma ezberdinez,pairatzen dugun errepresioarenbeste kapitulu bat baizik. Erre-presioak hamaika aurpegi ditue-la salatu genuen. Nola ahaztu,beste askoren artean, aurpegihau erarik krudelenean ezagu-tzen dituzten Altsasu edo Orere-tako gazteak.

Atxiloketak, torturak, erail-ketak… Sakanan sobera ondoezagutzen dugu errepresioarenaurpegi bortitza. Gure esku dagohori aldatzea, borrokaz etorki-

zun berri bat eraikiz.Errepresio zuzenena gutxitu

badu ere, bide errepresiboa man-tentzen du Estatuak, statu quoazalantzan jartzen duen edonorikaiolaren burdinak etengabeerakusten jarraitzen du errepre-sioaren bidez.

Gu kolpatzeko, geroz eta ohi-koagoa den errepresio ekonomi-koa erabili dute, hain agerikoaez baina errepresaliatuen egu-nerokotasunean oztopo handiadena. Errepresio hau, gainera,errepresioa jasan dutenekikoelkartasuna kolpatzeko erabilidute. ASKI DA!

Bukatzeko, txalotzekoa izandela dirua lortzeko garaian jaso-tako laguntza eta Sakanakoherriek erakutsi diguten elkar-tasun eta babesa. Mila eskerSakana!

ERREPRESIOAREN AURRE-AN, HERRI ERANTZUNA!

gutunak Atal honetan ahalik eta iritzigehienek tokia izan dezaten1.500 karaktere (espazioekin)baino gehiago duten gutunik EZDA ONARTUKO. Karakterekopuru horretatik gorako gutun

guztiak LABURTU eginen dira.Gutunean izen-abizenak,telefonoa, helbidea eta NortasunAgiriaren zenbakia agertubeharko dira. Gutunakasteazkeneko goizeko

hamarretarako egon behar diragurean; bestela, ez da astehorretan publikatuko. Guaixealdizkariak ez du bere gainhartzen derrigorrez, aldizkarianadierazitako esanen eta iritzien

erantzukizunik. Zure iritzia helarazteko:Foru plaza, 23, 1 Altsasu;gutunak@guaixe.eus edo 948 564 275 telefonoa.

Gu eta besteak, bitxo arraroak astekoa

Marian Mendiola Barandalla

5Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a

sakanerria >>SEI ZORDUN HANDI: Nafarroako Gober-nuak zordun handien zerrenda publikatuzuen atzo. Foru ogasunari 250.000 eurobaino gehiago zor dizkioten 316 pertsona

eta enpresen artean ibarreko 6 enpresa dau-de. Lau eraikuntza arloarekin lotuta daudeeta beste biak ostalaritzakoak dira.

Otsoportilloko lezean AranzadiZientzia Elkarteak opatutakoFrancisco San Roman Galbeterenhezurrak jaso ditu familiak. Haiekerraustu eta hilerrian utziko ditu,“beste hezurrak non daudenbadakigu”

“Laurogei urte behar izan ditugugure senideei gertatu zitzaienareninguruko egia ezagutzeko. Beraienetxeetatik indarrez eraman etaOtsoportilloko leizean erail zituz-ten. Ez zuten epaiketarik izan etaezin izan zuten beraien burua defen-datu. Bai. Historia ezagutzengenuen, baina, egia ezagutzekounea iritsi da. Nafarroako gizarteaegia ezagutzen hasi da, MemoriaHistorikoaren Legea beteaz alda-ketaren gobernuarekin gauzatzendoalako”.

1936an erail zuten FranciscoSan Roman Galbeteren iloba Mai-te San Roman Goikoetxeak halaxehasi zuen bere hitzaldia igandean,Franciscoren hezurrak Urdiaine-ra bueltatu ziren egunean. Otsopor-tilloko lana ez dela bukatu gaztiga-tu zuen Maitek: “badakigu leizehorretan pertsona gehiago erail etabota zituztela. Horregatik, Nafarro-ako Gobernuari hasitako azterke-tekin jarrai dezala eskatzen dugu”.

Maitek azaldu zuenez, “familiaaskorendako Otsoportilloko lezeaoroimen eta askatasun topalekuizan da eta izanen da 1980tik. Ber-tan, urtez urte, monolitoaren aurre-an, familia handi bat elkartzengara gure senide eta lagunak omen-tzeko”. Historiaren “itzalpean” gel-ditutako emakumeak izan zituengogoan: “hamaika emakume, inda-rrez eta kemenez, bizitzari aurreegiteaz aparte, beraien seme-alabakaskatasunean, zintzotasunean, jus-tizian eta maitasunean hezi zituz-tenak”. Familiaren izenean, “unehunkigarri eta historikoa” posibleegin zuten guztiei eskerrak emanzizkien: “Urdiaingo eta EtxarriAranazko udalei, NafarroakoGobernuari, Aranzadi ZientziaElkarteari eta espreski Paco Etxe-

berriari eta Lurdes Errastiri”.

Alkatea“Gauez eta bortxaz bere etxetik era-man zutena, egun argiz eta ohoreosoz herrira itzuli da. Ongi etorriFrancisco San Roman Galbete.Urdiainen eta gure bihotzetan betiegonen da toki bat zuretako”. Haladespeditu zuen bere hitzaldia DavidOroz Alonso alkateak. Udalak hila-ren 10ean onartutako adierazpene-an jasotako pasartea da. Orozekgogorarazi zuen 1936ko garilaren18an “askatasuna eta aurrerapena-ren kontrako estatu kolpe faxistakerrepublikako agintaritza legiti-moa gobernutik kendu” zuela. EtaNafarroan gerra fronterik izan ezbazen ere 3.000 pertsona baino gehia-

go hil zituztela ere bai. Gogoan izanzituen “errepresio kalkulatuarenondorioz pairatutako egoera izuga-rriak, atxiloketak, kartzelatzeak,torturak, lan bortxatuak, neurtuta-ko etengabeko umiliazioak…”

Urdiain halakoetatik ez zelalibratu eta horren adibide Francis-co San Roman Galbete jarri zuen.80 urte pasatu behar izan dira guz-tiok genekien egia ofizialki ereegia bihurtzeko”, esan zuen alka-teak. Nafarroako aurreko gober-nuek “gertatutako argitzeko inola-ko kemenik” ez zutela izan ohar-tarazi eta “egungo NafarroakoGobernuari eta hainbat udali gureeskerrik beroenak, gai honen ingu-ruan behingoagatik ekimena har-tzeagatik”. Esker ona ere azalduzien “memoriaren inguruan lanhandia egiten ari diren taldeei,familia asko eta askori beti hor egondirelako berezkoa zutena, hau da,egia, justizia eta erreparazioa erre-klamatzeari utzi ez diotelako”.Aranzadi ZientziaElkartearen lanaeskertu zuen Orozek ere, “beraiekgabe, azalarazten lortzen ari denaaskoz zailagoa izanen litzatekeela-ko”.

Kontseilaria Ana Ollo Hualdek, Herritarrekikoeta Erakundeekiko Harremaneta-rako kontseilariak, eman zion Fran-cisco zenaren gorpuzkia bere fami-liari. Aurretik, Ollok UrdiaingoUdalak memoria historikoarekikokonpromisoa eskertu zuen”. Fran-ciscoren familiaz nabarmenduzuen, “81 urte hauetan bere memo-ria ahaztu ez” duela, “betiere bila-ketan jarraitu izan duena. Gaur,gure historian inoiz gertatu beharez zen kapitulu bat itxi ahal dugu”.

Nafarroako Gobernuak histo-ria-memoriarekin duen konpro-misoa berretsi zuen. Konpromisohori gorpuak hobietatik ateratze-ko planarekin eta gorpuak identi-fikatzeko beharrezko DNA bankusortu berriarekin osatzen dela gaz-tigatu zuen Ollok. Desagertutakopertsonen senideei dei egin zienDNA bankuan laginak emateko,“Franciscoren kasuan bezala, pix-kanaka fruituak ematen ari baita”.

Ollok berretsi zuen NafarroakoGobernuaren nahia “familiek desa-gertutako euren senideekin gerta-tu zena ezagutzea” dela, “haienmemoria lehengoratu eta duin-tzea. Asmo horretan familiek era-kundeen babesa izatea nahi dugu.Badakigu babes hau berandu iri-tsi dela, baina ikusgarri egin etabitartekoak jarri nahi ditugu, eginzaizuen bidegabekeria, ahal denneurrian konpontzeko”.

Kontseilariak, azkenik, “egia,justizia eta erreparaziorako esku-bideekin batera, gertatu zena ezerrepikatzeko konpromisoa” man-tentzearen garrantzia nabarmen-du zuen. “Gertatu zena oroitzeaklagundu behar gaitu gizarte etiko-ago eta justuago bat eraikitzen. Etahauxe da Nafarroako Gobernua-ren konpromisoa, giza eskubide-en defentsan”.

Aranzadi zientzia elkartea Francisco Otsoportilloko lezetikatera zuenetako bat izan zen PacoEtxeberria forentsea. Udalen etagobernuaren laguntzaz gorputzakateratzeko lanari “formalki etaofizialki” heltzeko aukera izandela azaldu zuen, gaineratuz: “sor-

tutako informazioa, beraz, ez dainolako kondaira; egia da!” Etxe-berriak esan zuenez, “Otsoporti-lloko memoria-tokiak biktimahauek utzi zituzten beste leze,koba, zulo eta bestelakoak irudi-katzen ditu”.

Forentseak azaldu zuenez,“sekula opatuko ez ditugun tokiandaude. Ez zituzten soilik erail. Gai-nera, estali egin zituzten, opa ezzitzaten. Horregatik, haiek bilatzehutsak aparteko garrantzia du”.Itxaropen faltsurik ezin dutela sor-tu gaztigatu zuen: “Franciscok seku-la opatuko ez ditugun besteak ordez-katzen ditu. Lan hau zaila da.Batzuetan etsigarria izan daiteke;bilatu eta ez delako opatzen edo iden-tifikazioak osotasuneko kasu gutxiargitzen dituenean”.

Horregatik, Etxeberriak nabar-mendu zuen “Otsoportillo etaFrancisco gainerako guztiakordezkatzen ari dira”. Eraildako-en bilaketak “balio demokratiko-ak finkatzeko eta giza eskubideendiskurtsoa zabaltzeko balio behardu”. Gaztigatu zuenez, “sentimen-duek ez dute preskribatzen. Bik-

timen senideek egia ezagutzekoeskubidea dute beti”. Senide etaerakundeek emandako konfiantzaeskertu zuen azkenik.

EskaeraAranzadi Zientzia Elkarteko kide-ak Otsoportilloko lezean bedera-tzi pertsonen gorpuzkiak opatuzituzten. Haietako lau identifika-tu zituzten. Bost identifikatzekodaude. Aranzadi Zientzia Elkarte-ko Lourdes Errastik deia egin zuen:“norbaitek uste badu bere senitar-tekoren bat desagertua izan zelaeta non dagoen ez badaki, ondolegoke informazio hori guri ema-nen baligu. Horrela, agian, bestebost pertsonak identifika ditzake-gu”. Horregatik, DNA laginak ema-tearekin batera, “datuak balituzteongi legoke jakinaraztea”. Esate-rako, Otsoportilloko gorpuzkiakmetalezko kutxan zeinek eta noizsartu zituen jakitea. Beste edozeindatuk ere “ikerketak aurrera egi-tea lagunduko du”. Aranzadiko kideak Otsoportillonberriro sartzeko asmoa dute. “Gai-nean dagoen legarra kendu etaarrasto gehiago gelditzen diren iku-siko dugu. Bederatzi pertsonen gor-puzkiak ditugu. Gehiago ez daude-la ziurtatubehar dugu”. Data zeha-tzik ez dute, baina udazken alderaizan litekeela esan digu Errastik.

Francisco San Romanen senideek bere hezurrak jaso zituzten Ana Ollo kontseilariaren eskutik.

Urdiain»

Historiarenondoren, egia

6 sakanerria Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a

Arakil»

Altsasu»

Irurtzun» Olatzagutia»

Uharte Arakil» Lizarragabengoa»

SAKANA

San Isidrokelkartuta

Arakildar mordo bat elkartu zenItxasperri ermitan atzokoan, San Isi-dro egunean. Mezaren ondoren iba-rreko soroak bedeinkatu zituenapaizak. Ermitaren abaroan otame-naz gozatzeko aukera izan zuten hur-bildu ziren arakildarrek. Kontu kon-tari izan ziren jan-edatekoekin.

Mundu zabaleko txoko askotakoarrozak egin dituzte larunbateanIrurtzunen. Maroko, Senegal,Ganbia, Siria, Irurtzun, Atakondoaeskola, jubilatuen elkartea etaAEBko erara egindakoak izan ziren

Maialen Huarte Arano

Arroza egiteko era bakarra ezdago. Hala ikusi ahal izan zenIrurtzunen larunbatean. Munduzabalean asko dira arroza kozi-natzeko erak. Batzuek berduraktartekatzen dituzte, besteek oilas-ko zatiak, urdaiazpikoarekin

egindakoa ere bai edo beganoa.Zapore ugari zereal bakar baten-dako. Mila modu, mila zapore.Aniztasuna aleka aleka ereinzuten Irurtzunen.

Goizean goizetik jendeak har-tu zuen lekua Foru plazako ater-pean. Batzuek egurrezko koilara-ri eragiten zioten bitartean bes-teak kolorez betetako stand-akikusten aritu ziren. Asia, Ame-rika, Afrika ... kontinenteak iru-dikatu zituzten. Lurralde bakoi-tzaren berezitasunak bildu zituz-

ten Atakondoa ikastetxeko ikas-leek eta bakoitzari bere tokiaegin zioten plazan. Aste guztianaritu baitziren lurralde bakoi-tzak duen aniztasuna lantzen,lurralde bakoitza pixka bat gehia-go ezagutzen.

Prestatutako arrozen dasta-tzea iritsi zen 13:30ean. Zapore des-berdinak eta testura ezberdinakprobatuta mahai inguru bateanelkartu ziren denak paella jatera.Egun borobila irten zen Mundua-ri arrozen bidez buelta emateko.

Jolas batean bezalaoroitzapenak altxorbihurtutaKuriketan dokumentala aurkeztu duLabrit Multimediak: Arakilgo garaibateko bizitza islatzen dutebailarako bizilagun helduenenoroitzapenek eta egungo haur etagazteen antzezpenarekin.

Maialen Huarte Arano

Haurtzaroa eta nerabezaroa nola bizizuten gure aiton-amonek ezagutzendugu askok. Istorio ugari kontatudituzte sutondoan. Baina, batzuk gor-detzen ez badira ahaztu egiten dira.Arrisku hori ekidin nahian laneanari da Labrit Multimedia. Hala, Ara-kilgo Udalaren eskariz ibarrekooroitzapenak bildu dituzte dokumen-talean. Lehena, 2014an aurkeztuzuten: Lau Haizetara. Oraingoanoroitzapen horiek hartu eta zenbaitpasartetan, zenbait bizitzako une-tan egin dute geldialdia: Kuriketan:Haurtzaroa eta nerabezaroa Arakilbailaran. Jaiotzak, ospakizunak, inauteriak,herrietako jaiak, elkarrekin egitenzituzten harremanak, gerra garaia...zenbait pasarte ekarri dituzte gogo-ra bailarako 25 adineko elkarrizke-tatuk eta horiek irudikatu dituzteegun haur eta gazte diren arakilda-rrek. Hitzak eta pasarteak tarteka-tzen dira, hortaz. Laburbildumahorren bitartez, sutondoan esateneta kontatzen ziren horiek betira-ko gorde ahalko dituzte.

Siriako arroz-errezeta prestatu zuten Irurtzunen larunbatean.

500 opari baino gehiago banatukodituzte hilaren 15etik 31ra

Sakanako Dendari, Ostalari etaZerbitzu Elkarteak UdaberrikoTonbola antolatu du. Ibarreko esta-blezimenduetan erosketak egite-ra animatu nahi du ekimenak.Elkarteari atxikita dauden estable-zimenduetan erosketak egitendituztenek tonbolako txartel batjasoko dute. Hura zabaldu eta, zor-tekoa izanez gero, zuzeneko sariajasoko du. Hala, erosketarekinbatera establezimendutik saribatekin aterako da zorioneko eros-lea. Honako sariak lortu daitezke:ardo-botilak, artisau-goxokiak,kafea edota pastak. Boletoak prest herritarren eskuetan biltzeko.

Igerilekuko tabernaerrentan hartzekoaukeraErburua Olazti udal elkarteakherriko igerilekuko taberna erren-tan emateko deialdia egin du. Udasasoian zabalik izanen dira igeri-lekuak eta tarte horretarako ema-nen da errentan taberna. Taber-na kudeatzeko kontratazioa pro-zedura irekiaren bidez emanen du.Eskaintzak hilaren 31era arte aur-keztu daitezke udaletxean. Eslei-penaren aurrekontua 50 eurokoada (BEZ kanpo). Hain zuzen, ur,argi, gas eta zabor bilketako gas-tuen pare. Deialdiaren pleguawww.olazti.com web orrian kon-tsultatu daiteke.

Kafe Konpondubueltan da

Maiatzaren 31n, asteazkenean,17:00etan, Gure Etxea eraikinean

Batek duen jakintza besteekin par-tekatzea eta horrela matxuratuta-ko edo hautsitako gauzak konpon-tzea. Hori da Kafe Konpondu eki-menaren asmoa. Bide batez,erabilitako tresnei bigarren aukerabat ematea lortu nahi dute, erosieta bota dinamika kontsumistatikaterata. Birziklatze Laborategiarenekimena da Kafe Konpondu. Biga-rren edizioan Aurelio Lucasek sokaz-ko aulkien ipurdiak konpontzen ira-katsiko du. Izena eman nahi due-nak 012 doako telefonoan emanbeharko du.

Aralar MendielkarteariNafarroakoGobernuarenaitortza Nafarroako Carlos III.a NoblearenGurutzea domina jasoko du AralarMendi elkarteak garagarrilaren 17an.Nafarroako Gobernuak emandakoikur horrek “euren jarduera espa-rru zehatzetik foru erkidegoarengarapenari, proiekzioari eta ospe-ari ekarpena egin dioten” pertsonaeta erakundeen lana aitortzea duhelburu. Aralar Mendi ElkarteariArtzain Egunaren antolakuntzanegindako lana aitortu nahi izan du.Artzaintzaren gorazarre festak aur-ten 50 urte beteko ditu artzainentradizioak eta produktuak sustatzeneta zabaltzen.

Aniztasuna, aleka aleka

»

»

Garai batekoohiturakberreskuratzen

Urteak dira San Isidro eguna ospa-tzen ez zela Lizarragabengoan.Garai batean San Isidro jai egunazen: goizean soroan edo azienda-

rekin lanean ibili ondoren lixarren-gotarrek arratsaldean jai hartzenzuten. Orduko ohitura zen herriguztia alkatearen etxean elkartzeaeta auzate batekin ospatzea. Aur-ten, garai batean bezala, auzateaegin dute. Bordatxo elkartean giroederrean ospatu zen San IsidroLizarragabengoan.

Plaza bete kolore

Sasoiko landareak, baratzerakoa,edergarriak, eztia eta eratorriak, Hurolioa eta hurrak, zaku termikoak etabestelako produktuak ikusi eta eros-teko aukera izan zen Olatzagutianatzo. Lore eta landare azokaren 10.urteurrenean txikienendako taile-rrak ere izan ziren.

Teresa Goikoetxea Arregi

Udaberriko tonbola elkartutakoestablezimenduetan

sakanerria 7Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a

Altsasu»

SAKANA

Altsasu»SAKANA

Altsasu»

»

LHko kirolikasketetarako izenematea heldu denastean zabalduko daSarrera proba espezifikoetarakoinskripzioa hilaren 25etik 31raeginen da

Altsasun dagoen Sakana LanbideHeziketa institutuan araubide bere-ziko kirol ikasketak eskaintzen ditu:mendi-kirolak eta eskalada. Bi kur-tsoko ikasketak dira eta bietan emandaiteke izena. Heldu den ikasturte-an ikasketa horiek egin nahi dituz-tenek proba espezifikoetarako ize-na eman beharko dute. Hori, ikas-tetxetik pasaz, harenwww.ifpalsasua.net web orriarenedo iestexer@educacion.navarra.ese-postaren bidez egin daiteke. Deial-diari buruzko argibide guztiak Nafa-rroako Aldizkari Ofizialean daude.

Eraso homofoboasalatu dute

Altsasuko mugimendu feministakjakinarazi duenez, paseatzen arizen bikote batek eraso homofoboajasan zuen pasa den astean. Mugi-menduko kideek adierazi dutenez,“erasoa izugarrizko errespetu fal-ta” dela pentsatzen dute, “erasoa-ren arrazoi bakarra homosexualaizatea izan baita”. Altsasuko mugi-mendu feministatik azaldu dutenez,“genero eta sexuetara lotuta dau-den fobia guztiak, homofobia beza-la, sistema patriarkalean oinarritu-ta daude; sistema hauxe izan da ereemakumeak zapaltzen dituena”. Erasoa salatzearekin batera, Altsa-suko mugimendu feministatik “gurelaguntza eta elkartasun osoa eskain-tzen diogu erasoa jaso duen biko-teari. Penagarria izanda ere, jarre-ra hauek ohikoak dira gure ingu-ruan. Horrelako jarrerei uko egiteaeta ozen salatzea eskatzen dugu”.Azaldu dutenez, “aldarrikapen femi-nista eta heziketa afektibo eta sexualegokia, orientazio sexual eta gene-ro identitate erasoekin bukatzekozutabe garrantzitsuak direla uler-tzen dugu”. Azkenik, “eskubidesexualekin aldarrikatzaile eta era-so homofobo eta sexistez aske denherri bat exijitzen dugu”.

HobekuntzakDantzalekukoigerilekuan Udako igerilekuak aurki zabaldukodituzte eta haiek behar bezala egondaitezen udalak, aurretik, hainbatlan eginen ditu. Umeen igerilekukohoditerian ur ihesa dago eta hurakonpontzeko 3.000 euro bideratu-ko ditu udalak. Igerileku bereko urahartzeko punpen hoditeria molda-tzeko 600 euro inbertituko dira.Aisialdi igerilekuan punpak jartze-ko 1.800 euro jarriko ditu udalak.Dantzalekuko hiru igerilekuetako ira-gazkietako harea duela 10 urte bai-no gehiago ez direnez, aldatu huraeta krepinak aldatzeko 11.400 eurojarriko dira. Azkenik, ez irristatze-ko pintura emanen da aisialdi etaigeriketa igerilekuetan eta horrek3.200 euro eskatuko ditu. Guztira20.000 euroko inbertsioa eginen duudalak Dantzalekun.

Espainiako Auzitegi GorenakIruñeko edo Madrileko auzitegienarteko eskumen-gatazka ebatzibitartean tramitazioa gelditzeaexijitu dute

Hamabostero bezala Altsasukoauzian auzipetutakoen gurasoekkontzentrazioa egin zuten Iruñe-an atzo. Oraingoan justizia alorre-ko profesionalen babesa jaso zutenelkarretaratzean. EspainiakoAuzitegi Gorenak auzia Iruñeanedo Madrilen epaitzea ebatzi behardu. “Gaur egun Espainiako Auzi-tegi Nazionalak NafarroakoLurralde Auzitegiaren errekeri-menduari kasurik ez egitea etakasua tramitatzen jarraitzea era-kunde horrekiko errespetu faltahandia iruditzen zaigu”.

Euren ustea berretsi zituzten:“gertakarien neurrigabekeria etalege eta hedabide proportzional-

tasun falta”. Altsasuko auzianoinarrizko eskubideak urratu zire-la berretsi zuten, besteak beste,“intimitatearena eta errugabeta-sunaren presuntzioarena, esatebaterako; eta espetxeratze kaute-lazko neurria soberazkoa bezainkrudela”. Epaile naturalaren esku-

bidea bermatzeko eta auzia Nafa-rroan epaitzeko eskatu zuten gura-soek. Auzian “proportzionaltasun,justizia eta ekitatearen printzi-pioak nagusitzea” nahi dutela gai-neratu zuten, Azkenik, 6 hilabetepreso daramaten hiru gazteenaskatasuna aldarrikatu zuten.

Xurrutengastronomia festa

Alde Zaharreko tabernak elkartzendituen Xurrut elkarteak pintxoasteburua antolatu du. Gaur hasieta domeka bitartean Gautxori,Koxka, Lezea, Xume eta Urtzitabernetan gastronomia-gutiziakdastatzeko aukera izanen da, egu-nero, 19:00etatik aurrera. Horihorrela izateko makina bat pro-ba egin dituzte aurreko egunetanbost tabernetako sukaldeetan.Pintxo eskaintza bereziarekinbatera, haiek dastatzen dituzte-nak sarien zozketan sartuko dira,afariak eta produktu loteak. Xurru-teko kideek miniaturazko gastro-nomiaz gozatzeko gonbidapenaegin dute.

Erasoak salatzeko:

Altsasun.erasorikez@gmail.com

Sakanako bideakNafarroakoGobernuarenibilbide gidatueneskaintzan Ekonomia Garapenerako Departa-mentuak ibilbide gidatu turistiko-en programa bat aurkeztu du. Horieiesker, Nafarroako natura-aniztasu-na, paisaiak eta kultura-ondarea eza-gutarazi nahi da. Maiatzaren 20tiklastailaren 28ra bitartean 15 bide-zidorretatik egindako ehun ibilaldiinguru, hiru ibilbide luze eta San-tiago bidea barne hartzen ditu.Lehen kasurako jarduerak bost euro-ko kostua du, eta gainerakoek 12euro balio dituzte, Iruñetik joatenda autobusaren bidaia barne. 2.000bat pertsonak parte hartzea aurrei-kusi da. Irurtzungo saien balkoia,Urbasako mendizaleen ibilbidea,Urederra, GR-20 eta GR-12 daude. +www.guaixe.eus

»

Igandean urte erdia bete zen Guar-dia Civilak Altsasun sarekadaegin zuela. Zazpi gaztek espetxe-an bukatu zuten eta ordutik handira Jokin, Adur eta Oihan. “Haie-kin batera beste 5 auziperatu zen-tzurik gabeko epaiketa baten zaindaude; beste bi adin-txikikoek etor-kizun zalantzagarria dute aurre-an”. Preso daudenen askatasunaaldarrikatzeko mobilizazioa han-di hartu zuen Altsasuk berriro.

Nabarmendu nahi izan zuten“operazio hartarako dena ondoprestatu zutela, polizia-muntaia,operazio politikoa eta gezur zeininformazioaren manipulazioa.Faltsututako errealitate bat saldunahian jarraitzen dute, baita kon-turik sinesgaitzenak sortzen ere”.

Ferietako liskarrean auzipetu-tako sei gazte eskerrak ematera

kioskora igo ziren: “eskerrik askoorain arte laguntza, elkartasuna,atxikimendua, adierazi duzuenguztioi. Haiek kalean eta hirulagun preso egotean “eroso” ez dau-dela aitortu zuten. Horregatik,hiru preso gaztean Altsasun nahidituztela esan zuten. Horrekin

batera, “muntaia” salatu zuten.Altsasun bizi eta lan egin nahidutela aldarrikatu zuten. Azkenik,gazte auzipetuek “bakoitzak ahalduen moduan, gu laguntzen etahiru presoak gurekin izan arte etahau guztia despeditu arte”, lagun-tzen segitzeko eskatu zuten.

Gurasoek Espainiako Auzitegi Nazionalakauziaren tramitazioa eteteko eskatu dute

“Bizitzen ari garen injustizia honen aurreanbeste behin, eskerrik asko”

8 sakanerria Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a

SAKANA Ziordi»

Zergatik? Gizakien mugimenduasorrarazten duten enpresak, giza-ki horiek mugetan geldiarazizaberasten diren enpresa berakdirelako. Indra Estatuan, adibidez. Gibraltar: lurralde aberatsa pobre-tik bereizten dituzten 14kilome-tro. Estatuko migrazio politikaezin uler daiteke Marokoren par-te hartzerik gabe.

Europatik presioa jasotzenjarraitzen du, migratzaileen mugi-menduak frenatzeko, horretara-ko Giza Eskubideak urratu beharbaditu ere. Eta, bestetik, AfrikaSubsahararra irekitzen ari da,bertako migratzaileen erregula-rizazio prozesuak hasiaz.

Jada ez dago deportazio masi-borik Marokon, baina gaur egunamankomuneko fosoak badaudeMaroko eta Algeria artean. Mili-tarrek kontrolatuak.

Migratzaileez hitz egiterakoan,gizonezko baten irudia datorkigunagusiki. Baina makina bat ema-kume eta adin txikiko dago migra-tzaileen artean. Hori bai, ez ditu-gu ikusten. Harresien gudakerrazten dute Europak behar due-na pasaraztea. Eta Europak gaurbehar duena esklabutza da, eskla-bu berriak. Europak migranteakbehar ditu sexurako, organoeta-rako eta etxeko lanetarako. Ezditugu ikusten, baina gure hirie-tan daude. Adin txikiko esklabusexualak. Eta errealitate bortitzhau ikustarazi egin behar da.

Ziurtasunaren argudiopean,Europa harresiz bete da. Ederranegozioa. Mafiak ez dira beharbezala zelatatzen. Zenbat eta mili-tar gehiago mugetan, orduan etamafia gehiago.

Europako ezkerraldeak, ez diobenetako erantzunik ematen ego-erari. Greziak Europak eskatudiona onartu du, errefuxiatuakjasotzeko. Siriako gerrak bi mai-letako migranteak sortu ditu, etaerrefuxiatu eta migratzaile eko-nomikoen arteko banaketa eka-rri du.

Aylan bezalako hildako haurasko dago munduan zehar egune-ro. Tarajal-eko kasua. Ez dagoinongo kondenarik oraindik. Esta-tuak ez du erreparaziorako memo-riarik. Hildako asko ditugu bidebazterretan. Eta heriotza horiekdenak saihets litezke.

Sakanako Immigrazio Zerbitzua

Hara zer dien

Europakomigraziopolitikak“Harresienguda” bezaladefinidaitezke

Peru laguntzekomaterial bilketaksegitzen duMateriala Altsasuko Frontoikozeharbidearen 14. zenbakikoudalaren bajeran jasotzen ari dira,asteazkenetan, 11:00etatik13:00etara

Asuncion Mendoza ziordiarra Erru-kiaren Andre Mariaren Ahizpenkongregazioko moja da eta 40 urtedaramatza Perun, Limatik 25 km-tara dagoen Machayn. Pobretuta-ko herria, uholdek berriki ezer gabeutzi ditu. Mendozak jakinarazi due-nez, haur-oihalak, sendaketak egi-teko gazak eta bendak, emakume-endako garbiketa eta higiene pro-duktuak, ikastetxeetarako aulki etamahaiak, bizikletak, 10 ordenagai-lu, arropak eta jatekoak. Ayuda Contenedores gobernuz kan-poko erakundea Altsasun bilketa egi-ten ari da eta, bereziki, negurakoarropak jaso nahi dituzte. Botikakbidaliz gero zerga pagatu behar dute-nez, dirua bildu eta Perura bidal-tzeko asmoa dute, han eros ditza-ten. Baita beharrezkoa duten gai-nontzekoa ere. Baina laguntzazbetetako edukiontzia Perura bidal-tzeko ere dirua behar dute. Gauregun 1.304 euro jasoak dituzte. Bai-na kopuru horri hitzemandakokopuruak gehituko zaizkie: 2.000euro Sakana kooperatibak, 600euro Ziordiko Udalak eta 300 euroRural Kutxak.

Ekarpenak egitekoCaixabank-en, 2100 3729 21

2210046559 kontu korrontean.

Bakaiku»

Altsasu»

Gazte asanbladak20. urteurrenaospatu duLarunbaterako prestatu zuten egi-tarau zabalarekin Bakaikuko Gaz-te Asanbladak bi hamarkada beteizana ospatu zuen. Frontenis txa-pelketako final erdien ondoren, tal-de argazkia egin eta zuhaitza lan-datu zuten. Bertso bazkarian SaatsKarasatorre eta Eneko Lazkoz ari-tu ziren bertsotan. Mahai buru-koak eginda, frontenis txapelke-tako finaletara joan ziren. Hango-ak eginda triki-poteoari ekin zioten.Ogitartekoak afaldu eta gero, dan-tzarako musika Osorondj-ak jarrizuen.

Udalak Idertzagainkaleko jolas parkeakonponduko duAltsasuko Udalak aurrekontuanaldaketa egin eta Idertzagain kale-an dagoen haur parkea berritze-ko 17.000 euro bideratuko ditu.Erabileragatik eta denborarenpasagatik zorua eta haur jolasak

berritu behar dira. Hura erabiltzenduten haurren gurasoek jolas par-kea berritzeko eskaera aurkeztuzuten udaletxean joan den urte-an. Lanak emateko deialdia egi-nen du udalak aurki. Javier Ollo Martinez alkateak nabar-mendu duenez, jolas parkeak bal-dintza egokietan egotea ezinbes-tekoa da istripuak eragozteko eta

hala udalari inork erreklamaziorikez egiteko. Udalak joan den urte-an Baratzeko Bide eta Otadiako jolasparkeak berritu zituen. Ollok azal-du duenez, udalak herriko jolas par-keak pixkanaka berritzeko konpro-misoa gauzatzen ari da. Aipatuta-ko hiru jolas parkeez aparte Altsasunlaugarren bat bada, Zumalakarre-gi plazan.

Andra Mari ikastolako enpresabatzordeak deituta ikastetxekolangileek LOMCE legearen etaharen ebaluazio proben kontrakokontzentrazioak egin dituzte atzoeta gaur goizean. Hezkuntza lege-aren azken aldaketak Lehen Hez-kuntzako 3. eta 6. mailan eta DBH-ko 4. mailan ebaluazio probak egi-tea ekarri du. Baina proba horiekez dira Nafarroako ikastetxe guz-tietan eginen, batzuetan bakarrik.Horietako bat Andra Mari ikasto-la da, zehazki, Lehen Hezkuntza-ko 6. mailako ikasleak. Horrega-tik deitu dituzte protestak.

Enpresa batzordeko ordezka-riek esan dutenez, “proba horiekez dute inongo balio akademikoriketa emaitzak ez zaizkie komunika-tuko ez familiei, ez ikastetxeei.

Batxilergoko 2. mailan ikasturtebukaeran eginen diren probak aldiz,selektibitatearen ordezkoa izanendira”. Eta gaineratu dutenez, “kon-tua ez da soilik LOMCEri aurre egi-

tea, baizik eta hezkuntza komuni-tate osoaren parte-hartzearekinhezkuntza sistemaren hobekuntzaintegrala helburu duen ebaluaziosistema propioa eraikitzea”.

Elkarretaratzea egin zuten enpresa batzordeak deituta.

76.000 euroko aurrekontua dute etaparrokiak ez du dirurik. Lanakordaintzeko diru bilketa egiten aridira herriko kutxa eta bankuguztietan

Otadiko Kristo Deuna ermita kon-pontzeko lanak joan den asteanhasi ziren. Eraikinaren barrual-de guztia aldamioz beteta dago.Han lanean ari diren langileek eliz-barrutiko arkitektoak aurreiku-sitakoa berretsi dute: ermitakobobeda oso egoera txarrean zego-en. Bobedak eta haiei eusten zie-ten egurrezko egitura kendu dituz-te eta teilatua begiratzeko asmoadute. Lanak despedituta ermita-ko teilatuaren egurrezko egitura

agerian uztea da. Itajun batek agerian utzi zuen

teilatua egoera txarrean egonzitekeela eta abendutik itxitadago. Maiatzeko gurutzeko eliz-kizuna han egin ohi da, baina

ermitaren egoeragatik elizanegin zen. Festetako egun nagu-sian, irailaren 14an, ermitak bes-te elizkizun handi hartzen du.Asmoren nahia ordurako erabe-rritua ikustea da.

Haur eta helduakelkarren ispiluaribegira Arbizuko Udalak eta Udalerri Eus-kaldunen Mankomunitateak (UEMA)haurrei eta haien gurasoei zuzendu-tako tailerra antolatu dute. Ispiluaribegira izena du eta Lehen Hezkun-tzan ari diren ikasleei eta haien gura-soei zuzenduta dago. Tailerrarenbidez gurasoen hizkuntza-ohiturezeta eredugarritasunaz hausnarketabulkatu nahi da. Horretarako abia-puntua haurren begirada izanen da,

eta lan-eremua haien inguru hurbi-la; etxea, ikastetxea eta kalea. Gaia,berriz, eguneroko harremanetan sor-tzen den komunikazio-hizkuntza.Arbizuko Udaletik azaldu dutenez,ikastetxea eta etxea dira, zalantza-rik gabe, heziketaren zutabe nagu-siak. Irakasleak eredu dira haurren-dako, eta baita gurasoak ere. Taile-rrari dagokionez, bi alde ditu. Haurrekariketa bat eginen dute errealitateamodu bisual batean, kolore etamarrazkien bidez adierazteko. Erahorretan, bakoitzak eguneroko hiz-kuntza-ohiturak deskribatuko ditu.

Segituan, haurrek haien lanaren aur-kezpena eginen diete helduei. Ondo-ren, elkarrekin errealitate horretazhausnartu eta, aldaketa beharra iza-nez gero, aukera berriak aztertukodituzte.

Maiatzaren 27an

11:00etatik 13:00etara, udaletxe-an. Asteazkenera arte eman daite-ke izena liburutegian: 948 017 777edo liburutegia@arbizu.eus

Arbizu»

Andra Mari ikastolan LOMCErenproben kontra

Lanak Otadiako ermitan

»

sakanerria 9Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a

Irurtzun» Lakuntza»

Gaur hasi eta igandea bitartean II.Cava festa ospatuko da

Eliz dorrearen azpian jarritakokarpak hartuko du Cava festarenbigarren edizioa. “Erdigunetik ger-tuago” jarri nahi izan dute horre-la. Handik pasatzen direnek SantSadurni d Ánoiako primerako 10cava dastatzeko aukera izanen dute.Publizitateak hain ezagun egindituen markak ez dira izanen, bai-zik eta familia xumeek ekoiztuta-koak, izen ona dutenak. Gamaertain eta altuko cavak izanen diradasta-gai, 2 eta 3 eurotan. Kopa esku-ratzeko 2 euro ordaindu beharko

da. Edanarekin batera jatekoa iza-nen da ere. Txomin parrila enpre-sa arduratuko da haiek prestatze-az. Menuan parrilan prestatutakobertako produktuak izanen dira,Nafarrak gehienak. Txingurriyeelkarteko kideak arduratuko dirazerbitzatzeaz.

Sant Sadurni d Ánoiako ordez-karitzaren buru Maria RosellMedall alkatea izanen da. Bera ber-tan dela baliatuta, eta Lakuntza-ko Udalaren parte hartzearekin,herriko Gure Esku Dago taldeakekitaldia antolatu du bihar eguer-dirako. Bestalde, bi herrietako

dantza taldeak elkarrekin dantzaikuskizuna prestatzen ari dira,hori ere larunbaterako.

Festaren jatorria 2014ko festetan San Sadurnid´Anoiatik correfoc ikuskizunaeskaintzera etorri ziren. Adiski-dantza sortu eta lakuntzarrek bisi-ta bueltatu zieten. Kataluniarrekeuren produktu izarraren, Cavareninguruan, Lakuntzan festa antola-tzeko proposamena luzatu zieten.Lakuntzako Udalak erronkari hel-du zion bi herrien arteko adiskidan-tza sendotzeko aukera zelako.

Cava eskaintza

Llopart, 1907, Capdevila Pujol,Varias, Agusti Torello Mata,Pere Mata, Sumarroca, Vilar-nau, Muscándia eta Oliver.

EgitarauaMaiatzak 19, ostirala 19:30ean Cava gunearenirekiera. 22:00etan Brindis herrikoia. 2:00etan Cava gunearen itxiera.

Maiatzak 20, larunbata 13:30ean Cava gunearenirekiera. 13:30ean Ekitaldia plazan,Katalunia Euskal Herria. 14:30ean Herri bazkaria. 19:00etan Sant Sadurnid´Anoiako eta Lakuntzakodantzarien saioa. Ondoren, Sant Sadurni d´Anoia-ko Tabalots batukada taldea. 20:00etan Katalunia eta EuskalHerriaren arteko brindisa. Dantzaldia Elebitan taldearekin,karpan. Afariak izanen dira. 2:00etan Cava gunearen itxiera.

Maiatzak 21, igandea11:00etan Cava gunearenirekiera. 18:00etan Cava gunearenitxiera.

Sakandarrak topa egiten Lakuntzako frontoian, asteburuan ere aukera egonen da.

Bertako ekoizleei bulkada emate-ko ideiarekin segitzen du Lakun-tzako Udalak. Horregatik, berres-kuratu zuen herriko azoka joan denurtean. Bertako ekoizleen eta arti-sauen produktuak lakuntzarreneta bisitarien eskura jarriz haiekezagutzera eman eta tokiko ekoiz-penen kontsumoa sustatu nahi duhorrela udalak.

30 bat salmahai izanen dira guz-tira. Bertako ekoizleak, gehienak,plazan izanen dute euren tokiak etaMikel Arregi kalean izanen dira

artisauak. Aurrenekoen salma-haien artean dabiltzanak txisto-rrak, gazta, pastelak, goxokiak etabestelakoak opatuko ditu. Bigarre-nen postuetan poltsak, bitxiak etagehiago opatuko ditu. Gainera,11:00etatik aurrera, eliz dorrearenondoan dagoen karpan cava gunea

zabalduko da. Han bertan Nafarro-ako txekorra eta basatxerria menuaduen herri bazkaria izanen da.

Eguerdian, bestalde, Lakuntza-ko azienda erakusketa eginen daeta behiak, ardiak, ahuntzak, potto-kak, zaldiak, txakurrak… ikuste-ko aukera izanen da.

Egitaraua10:00etatik 15:30era Bertako pro-duktuen azoka.Artisau produktuen txokoa.11:00etan Cava gunearen irekiera. 12:00etan Ganadu erakusketa. 12:30eanSega erakustaldi herrikoia, eli-za atzean. 13:00etan Aizkolariak, plazan.14:30ean Herri bazkaria, cava gunean.

Oharra: Igandean Mikel Arregi kalea,plaza inguruan, eta erdiguneko beste kalebatzuk oinezkoendako izanen dira.

Bertako ekoizleakPostua SalgaiaUtxama gazta Ardi gaztaIsidro Arregi harategia Txerri hestekiakPostiñeneko gazta Ardi gaztaVialdeagurea EztiaMañeko PastelakReino De Navarra Barazki kontserbaMigeltxo Saralegi TaloakOiaralda SL BarazkiakSojo Natura Belar kremakXabi Aizpeolea Ardi gaztaGoiuri gozotegia PastelakOllaondo Arrauntza ekologikoaLezaetako Ogia Ogi ekologikoaJamones Mendiola UrdaiazpikoaGastaka Barbara PastelakErlantz EztiaHatortxu Rock Rock kontzertuaLedeako ardandegia ArdoaAgirre Harategia Txerri hestekiak

Artisauak Artisaua SalgaiaPedro Maria Olea Armendariz Zurezko JostailuakAlazne Juaniz Ezpeleta ArropaLa Casa De Las Arañas ZeramikaXabier Iturrioz-Mª C. Del Rio OinetakoakIoseba Gurrutxaga Leatxe Erraldoiak / KilikiakTomas Mauleon Zurezko osagarriakJulio Molinuevo Boyarizo Zurezko JostailuakJose Luis Anso Zelaieta Ezpelezko goilarakMaria Esparza Belarritakoak / ZeramikaEnara Insausti Argazki-albumaIñaki Lacalle Zubiria Zura

Herritarrak kalean jarritako postuetako produktuak ikusten.

Udalak 20pertsonakontratatukoditu

Irurtzungo Udalak 1.892.225 euro-ko aurrekontua izanen du aurten,joan den urtean baino 5.000 eurogehiago. Haietatik 190.000 euroenplegua sustatzera bideratukoditu eta horren bidez 20 pertsonakontratatuko dituzte. Hiru mota-tako kontratazioak eginen dituIrurtzungo Udalak: BabestutakoGizarte Enplegua (91.000 euro),Nafar Lansare (58.000 euro) eta ige-rilekuko udako kanpaina (41.000euro).

Gainera, Irurtzungo Udalakgizarte arlorako hainbat diru sailere bideratu ditu, esaterako: Oina-rrizko Gizarte Zerbitzuen Man-komunitaterako 55.200 euro, ber-dintasun programetarako 6.600euro, kirol eta kultur taldeenda-ko diru-laguntzetarako 65.000euro. Gainera, aurrekontu parte-hartzaileetarako 35.000 euro bide-ratu ditu udalak. Irurtzundarrekparte hartze prozedura batenbidez zein lan egin behar den era-baki dute eta aurki jakinen da egi-nen den lana. Bestetik, inbertsio-tarako 211.000 euro ditu udalak.“Dena den, inbertsioen atala Nafa-rroako Gobernuaren TokikoAzpiegitura Planean onartutakolanen araberakoa izanen da.Proiektuak egitea eta zein urtee-tan planaren arabera izanen da”,azaldu du Aitor Larraza Carreraalkateak,

EH Bilduko zinegotzien alde-ko botoarekin eta Independente-en eta UPNren abstentzioarekinonartu zen aurrekontua. Alka-teak azaldu duenez, “gainerakoudal taldeek hilabete izan duteaurrekontu proposamena azter-tzeko eta ez zuten inolako ekar-penik egin. Bozketan abstenituegin ziren, azalpenik emangabe”.

Ezohiko cavak dastatzeko festa

»

Bertako produktuen azoka igandean

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a10 oharrak

1 HIGIEZINAK

2 TEKNOLOGIA

3 LANA/NEGOZIOAK

4 DENETARIK

5 IBILGAILUAK

6 HARREMANAK

7 AISIA/KIROLA

8 FAMILIA/ETXEA

NORBANAKOEN IRAGARKIAKWebgunean: guaixe.iragarkilaburrak.com-en doan

Astekarian: Saldu/erosi, errentan eman/hartu, 8€ / 3 aste

HARREMANETARAKOTelefonoa: 948-56 42 75

Posta elektronikoa: iragarki@guaixe.eus

LANA | NEGOZIOAK LAN ESKAINTZAK

Arruazuko ostatuan zerbitzari eus-kaldun bat behar da. Larunbat etaigandetarako. Tel 650 153 240.

Arbizuko kanpin-ean bi soroslebehar dira uztaila eta abuzturako. Tel848 470 922 edo info@campingarbi-zu.com

Dorrauko elkartean garbitasuna egi-teko pertsona bat behar da. Tel 60852 07 69

Administraria behar da Irurtzungotailer batendako. Zonaldeko pertsonabehar dugu. Arratsadez lan egiteko.Curriculuma bidalicamionrecambios@gmail.com

Arbizuko Karrika tabernan zerbitza-ri euskaldun bat behar da asteburu-tan lan egiteko. Tel 948 462 137

Zerbitzaria behar da AltsasukoDantzaleku tabernan udan laneanaritzeko. Deitu 667 35 35 03ra

Urdiaingo igerilekuetan sorosleabehar da. Lan horietan aritzeko sorosletitulua, D.E.S.A. ziurtagiria behar da.Interesatuek maiatzak 25a baino lehen,aitziberelkartea@gmail.com-era bidaliCV.

HIGIEZINAK ETXEBIZITZAK

EROSI

Etxea edo borda birgaitzeko eta lur-sailarekin erosi nahi dut. Tel 652 0640 43.

LOKALA

ERRENTAN EMAN

Lizarragako elkartea. Elkartea aloka-tzen da San Adrian jaietan (ekainaren17tik 19ra). Enkantea ekainaren 4aneguerdiko 12:00etan izango da.Gutxienez 600 €.

Urdiaingo igerilekuak hartzeko inte-resatu guztiak, ekainak 1ean, oste-gunean, arratsaldeko 20:30eanAitziber elkartean aurkeztu beharkodira. Talde bakoitzak bere ideia progra-ma entregatu eta aurkeztu beharko du.Interesatuak gurekin kontaktuan jartze-ko aitziberelkartea@gmail.com -enbidez. Junta.

IKASTAROAKExcel. Altsasun, dohain. 20 ordu.Lehentasuna langileek izanen dute.Maiatzaren 22tik 31ra, 17:00-19:30.Izen-ematea www.tiss.es edo 948 2353 99.

CC. Digitala eta sare sozialak.Altsasun, dohain. 20 ordu. Lehentasunalangileek izanen dute. Ekainaren 1etik8ra, 16:30-20:00. Izen-ematea

www.tiss.es edo 948 23 53 99.

OHARRAK Olatzagutiko irakurle taldea. AmityGaige-ren Las buenas intenciones libu-ruaz hizketatzeko elkartuko da garaga-rrilaren 9an, 21:00etan, Olatzagutikoliburutegian.

Odol-emaileak. Altsasu: maiatzaren19an 9:30-13:00. Lakuntza: ekainaren5ean, 17:00-20:30

Urdiaingo Gure Esku Dago.Maiatzaren 20an bere eguna ospatukodu eta herri bazkaria antolatuta dago.Gure Esku Dagok antolatutako bazkarirajoan nahi dutenek Kaluxa edo Mareotabernetan eskuratu ditzakete txartelak.

Bakaikuko Gure Esku Dago. Argazkierakusketa prestatzen ari da. Giza kate-tik Bakaikuko herri galdeketara bitarteanegindakoen argazkirik dutenek bakai-ku@gureeskudago.eus-e postara edo634 451 040 telefonora bidaltzekoeskatu du.

Literatura irteera. Garagarrilaren 4an,igandean, Zugarramurdira joateko txan-goa eta bazkaria antolatu du Arkatz libu-ru-dendak. Ibon Martin idazlearekinbatera El último akelarre liburuko paraje-ak ezagutzeko aukera izanen da.Altsasuko liburu-dendan eman behar daizena. 30 €.

Etxarri Aranazko irakurle taldea.Garagarrilaren 8an, ostegunean,

19:00etan, Etxarri Aranazko liburute-gian elkartuko da Miren Gorrotxategiren33 ezkil liburuaz hizketatzeko.

Otaiko ermitaren alde. Eraikina kon-pontzeko diru bilketa egiten ari dira.Ekarpenak parrokian edo herriko bankueta kutxetan zabaldutako kontuetansartu daitezke.

Enplegarritasuna hobetzeko biter-karitza eta aholkularitza zerbitzua.Sakanako Enpresarien Elkarteak langa-beei eta lan bila dabiltzanendako duenaholkularitza zerbitzua da.Harremanetarako, 948 468 307 telefo-noa.

Josefina Arregui klinikako bazkideaizan nahi baduzu, urtean 12 € edo nahiduzun kopurua eman dezakezu.Informazio gehiago amigosjosefinaarre-guilagunak@gmail.com edo amigosjo-sefinaarreguilagunak.blogspot.com

Auzolana Josefina Arregui klinikan.Parte hartu nahi dutenek 948 56 38 50(klinika) edo 689 03 51 02 (Patxi) tele-fonoetara hots egin dezatela

3MBk kontu korrontea zabaldu duRural kutxan eta jendeak han egin ditza-ke ekarpenak 3008 0093 662460985811.

Euskonews ekonomikoki laguntzekokanpaina. Informazio gehiago:www.euskonews.com/laguntza, eusko-news@euskonews.com, 943 32 22 94

Autoenplegurako laguntza. Zure lan-postua sortu nahi baduzu Cederna-Garalurrek honako laguntza eskaintzendu: ideia aztertzea, proiektua garatzea,enpresa sortzea edota martxan dagoenjarduera sondotzea. Argibide gehiago:948 56 70 10, sakana@cederna.es edosakana.admon@cederna.es

GoiEner Iruñean. Landarek utzitakolekuan, Joaquin Beunza, 9 behea,Errotxapean, hilabeteko lehenengo etahirugarren asteazkenetan, 17:00etatik19:00etara etor zaitezke informazioajasotzera, zalantzak argitzera, ekarpenakegitera…

Euskaldun bat euro bat. Nafarroakoerresumakoa izan zen BaigorrikoEtxauzia gaztelua euskaldunentzaterreskuratu nahi da. Nafartarren etaeuskaldun guztien etxea izan dadin. Gurekultura, ekonomia, historia eta mugazgaindiko harremanak antzinaraztekogunea bizia. Informazioa www.euskal-dunbateurobat.com

Helduen Nafarroako Euskal kantuJaialdia. Udazkenean izanen da. Izenaeman nahi duenak nafarroakoeuskalkan-tu@gmail.com edoamadominguez@tafallaikastola.org e-postara diatzi dezake, helduen jaialdira-ko dela adieraziz.

OPATUTAKOAK

GALDUTAKOAK

Argazki kamara digital txiki bat

Arbizuko Izar Ondo jatetxeareninguruan galdu nuen maiatzaren7an. Zorro grisa du. Deitu 687 447 915telefonora.

Altsasuko Udaltzaingoak Altsasungaldutako gauza hauek ditu: diru-zorroak, poltsak eta nezeserrak: 31.Audifonoa: 1. Betaurrekoak eta betau-rreko-zorroak: 42. Euritakoak eta miki-lak: 19. Belatitakoak, kateak, eskumutu-rrekoak, eraztunak, erlojuak eta imita-ziozko bitxiak: 31. Arropak eta oinetako-ak: 48. Bizikletak eta patinak: 10. Besteobjetu batzuk: 8. Etxeko giltzak eta ibil-gailuak.

Heriotzak

• Remedios ElorzBakaikoa, maiatzaren11n Etxarri Aranatzen.• Maria Zabala Igoa,maiatzaren 12anAltsasun.• Maria Otaegi SanRoman, maiatzaren 12anAltsasun

Informazio hau epaitegietaneta udaletan jasotzen da.

Agertu nahi ez duenak, hanjakinarazi dezala.

Iosu AnduagaGoñi

VII. urteurrena

Gu biyotzetan zaude

Zu fameliyekMayatzien 20an

Ramoni MujikaMazkiaran

(Gotzon Urrizola, Iñigo Aritza ikastolako irakaslearen amaginarreba)

Urak dakarrena urak daroa,zuk emandakoa

gurekin gelditzen da.

Jose Miguel Olano

VII. urteurrena

Beti egonen zaragure bihotzean

Lakuntzako elizan bere aldeko meza, maiatzaren 21ean,igandean, goizeko 11:00etan izanen da.

Zure familia

Pedro Garmendia(Altsasu Institutuko irakaslea)

Eskerrik asko gure seme-alabei irakatsitakoagatik.

Goian Bego

APYMA Aralar

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a 11

kirola >>Pilota

Txirrindularitza

Pilota

Etxarriarrak bihar, larunbatean,jokatuko du Buruz Burukopromoziko finala 17:30ean Labriten,Arteaga II.aren kontra (ETB1)

20 urteko Joanes Bakaikoa pilota-riak ilbeltzaren 14an debutatuzuen Asegarcerekin, PromoziokoBinakako Txapelketan, LadisGalarzarekin bikotea osatuta. Txa-pelketan behetik gora egin zuenbikoak. Ondoren, promoziokoBuruz Burukoa iritsi zen eta horbeste maila bat gora egin du Bakai-koak. Finalerako sailkatu da, JulenMartija, Urretabizkaia II.a etaGorka bidean utzi eta gero.

Bihar, Labriten jokatuko denfinalean (17:30ean, ETB1) etxarria-rrak Axier Arteaga izango du aur-kari. Apustuak Arteagaren alde ate-rako dira, baina etxarriarrak ez diz-kio gauzak erraz jarriko eta finaloso estua aurreikusten da.

Bihar, 14:00etan, Etxarri Aranatz –Aralarko San Migel santutegia etapa(58 km) jokatuko da. Sakanakoemakume txirrindulariek moztukodute etapa hasierako zinta

Asteazkenean hasi zen XXX. Ema-kumeen Bira-Laboral Kutxa SariNagusia. Guztira 17 emakumezko-en talde dira lehian daudenak,horietatik sei World Tour mailako-ak. Puntako txirrindulariak.

Gaurko etapa Antzuolan joka-tuko da (77,6 km). Bihar, larunba-tean, Sakanara helduko da Ema-kumeen Bira. Etxarri Aranaztikabiatuko dira txirrindulariak,14:00etan, Aralarko San Migel san-tutegiraino iristeko (58 km). Eta-pa menditsu eta ikusgarria pres-tatu dute antolatzaileek, sailkapenorokorrean eragina izango duena.

Goizetik egongo da mugimen-dua Etxarrin. 13:00etan, txirrindu-lariek kontrol firma pasatu behar-ko dute, plazan. Etxarri Aranazkoudaletxe paretik hasiko da laster-keta, 14:00ak puntuan.

IbilbideaEtxarritik aterako dira, Irurtzunbidean. Irañetan bonifikatutakosprinta izanen dute, 14:27ean. Irur-tzunera sartuko dira, han bueltahartuko dute, eta Egiarretako bide-gurutzean sartuta (14:43ean), Zua-rrarrateko igoerari ekingo diote

(mendiko saria, 2. maila). Ondo-ren, Larraungo zenbait herritatikpasa eta gero –Oderitz, Astitz etaAlli– Lekunberrira iritsiko diratxirrindulariak (15:08ean), etaBaraibartik barna Aralarko SanMigel santutegiko igoera gogorra-ri ekingo diote (mendiko saria. 1.maila. 1.222 m., 15:57ak inguruan).

Emakumeen Birako azken eta-pa igandean jokatuko da, Errente-rian (95,2 km), Jaizkibel portua tar-teko. Zalantzarik gabe, biharko SanMigeleko etapak eta Errenteriako-ak erabakiko dute Bira. Annemiekvan Vleuten (Orica), Ashleigh Mool-man-Pasio (Cervelo) eta SharaGillow (FDJ) dira faboritoak.

Espainiako KopaRural Kutxarendako Asteburu bikaina izan da hau RuralKutxa-Seguros RGA talde sakanda-rrarendako. Batetik, Iker AzkaratekBerriatuako lasterketa irabazi zueneta Euskaldun Torneoko lider berriada. Eta, bestalde, Espainiako Kopairabazi du Rural Kutxako GonzaloSerrano madrildarrak, igandean joka-tutako Macario Sari Nagusian lan bikai-na egin eta helmugan, esprint estuan,bigarrena izan eta gero.

Gorka IzagirrekGiroko trofeo batekarriko du ZiordiraGiroko 8. etapa irabazi zuen

Ziordian bizi denMovistar Teamtaldeko GorkaIzagirre ormaiz-tegiarrak iraba-zi zuen larunba-teko ItaliakoGiroko etapalehiatua. Erasobikaina jo etagero, helmuga-ra bakarrik iritsi zen eta garaipengarrantzitsua lortu zuen, “orain artelortutako garaipenik onena.

Nafarroako HerrienArteko Txapelketa:Arbizu, lehianMartxan dago Nafarroako HerrienArteko Txapelketa. Arbizu B multzo-an dago eta 2 jardunaldi jokatu ditu.Bata galdu eta bestea irabazi ditu.

Joanes Bakaikoa, txapelaren bila

»

»

»

Elkarpelota: hirutxapeldun sakandar Labrit pilotalekuan II. Elkarpelota Tor-neoko finalak jokatu ziren. Hiru txa-pela iritsi dira Sakanara: Lasok, Gan-boak eta Goikoetxeak lortutakoak.

XXX. Emakumeen Bira, Sakanan

1.jardunaldiko emaitzak: Iruñea 4 / Arbizu 0

Kimuak: Sarasibar-Sanchez 18 –Lakuntza-Imaz 16Haurrak: Berrio-Otondo 18 – Erdozia-Gorrotxategi 11Jubenilak: Mata-Cordon 22 – Olaetxea-Lazkoz 13Seniorrak: Garcia-Etchegoin 22 –Nazabal-Goikoetxea 6

2. jardunaldiko emaitzak: Arbizu 3 /Larraun 1

Kimuak: Lakuntza-Imaz 18 /Goldarazena-Garaño 2Haurrak: Estanga-Gorrotxategi 8 /Berekoetxea-Saralegi 18Jubenilak: Lima-Petriati 22 / Galartza-Domeño 1Seniorrak: Olaetxea-Lazkoz 22 – Gurrea-Mitxeo 6

II. Elkarpilota Txapelketa, sakandarrak

Aurrebenjaminak: Mikel Laso (Irurtzun)16 / A. Antimasberes (Lagunak) 10Kadeteak: Borja Ganboa (Oberena) 18/Javier Cuairán (Oberena) 10Jubenilak: Urtzi Nazabal (Arbizu) 10 /Andoni Goikoetxea (Arbizu) 22Seniorrak: Alberto Ongay (Irurtzun) 13 /Iosu Irurita (Oberena) 22

Bakaikoa: “oso ilusionatuta nago”

Materiala aukeratzen zuen lehen aldia izan da hau, eta kosta egin zitzaion pilotak aukera-tzea. “Espero nuen diferentzia gehiago egongo zela piloten artean, baina oso antzekoak ziren,pilota exigenteak, pisu nahikorekin. Nik nahiago ditut arinxeagoak, baina arazorik gabe”aipatu zuen. Buruz buru, asko defenditu behar dela eta aukera dagoenean tantoa bukatubehar duela argi du etxarriarrak. “Nire lana ahalik eta hobekien egiten saiatuko naiz, eta ira-bazten badut, hobe. Lasaia naiz, normalean ez naiz urduri jartzen. Ea finalean ere hala den.Niretzat sari handia da finalera iristea eta oso ilusionatuta nago. Partidaz partida joaten naiz,partida bakoitza ahalik eta hobekien prestatuz eta finala ere horrela prestatu dut. Disfruta-tzen saiatuko naiz. Sakea oso garrantzitsua da eta partidan barna zentratua egotea, ezin-bestekoa. Ezin da inoiz partidatik atera. Guztion ametsa da txapela ekartzea. Bera aterakoda faborito eta ni nirean zentratuko naiz, saiatuko naiz nire maila ematen eta ahalik etahobekien aritzen” nabarmendu zuen Bakaikoak. Ea txapela Etxarrira ekartzen duen.

XXV. IrurtzungoPilota Txapelketa:final laurdenenatarianGaur, ostiralean ligaxkako azkenpartida jokatuko da eta asteazkeneaneta ostegunean, final laurdenak

Afizionatuen mailako Irurtzun Txa-pelketa azken txanpara iristen arida. Txapelketa apirilaren hasieranabiatu zen eta garagarrilaren 10ean,Irurtzungo Trinitate festetan des-pedituko da. Puntako pilotari afi-zionatuak lehiatzen ari dira, 8 biko-te promesen mailan eta 28 bikotesenior mailan. Gaur, ostiralean, ligaxkako azken par-tida jokatuko da Irurtzunen etaasteazkenean eta ostegunean, aldiz,final laurdenen txanda izango da.

»

Sakandarrek moztuko dute zinta

Sakanako txirrindulari emakumezkoak izango dira etapa hasierako zinta moztuko dutenak.Izan ere, Etxarriko Udalak berdintasuna sustatzen jarraitzen du. “Berdintasunaren bidea erai-kitzen jarraitzen dugu, kirolean eta txirrindularitzan berdintasuna aldarrikatzeko eta ema-kume hauen indarraz eta ausardiaz gozatzeko. Horrelako ekitaldiek aukera paregabea ema-ten digute emakumeen borroka plazaratzeko eta agerian uzteko kirola kirola dela, eta sexuakez daukala zerikusirik. Agian hemendik urte batzuetara Joana ala Leire etxarriarrak Emaku-meen Biran ikusiko ditugu, baina argi daukagu, guretzat beti txapeldunak izango direla, etagure eskutan dagoen guztia egingo dugula beraien bidea errazteko” nabarmendu du Udalak.

Irurtzungo Txapelketa.Asteko partidakGaur, ostiralean, 20:00etan, Irurtzu-nen, ligaxkako azken partida:Lansalot-Mina / Otxandorena-LandiribarArmendariz-Arratibel / Adonis-ArangurenAsteazkenean, 19:15ean, Irurtzu-nen. Final laurdenak:Olazabal-Eulate / Urbieta-MariezkurrenaSantxo-Bergera / Zubizarreta-GarmendiaOstegunean, 19:15ean, Irurtzunen.Final laurdenak:Ojuel-Altuna / ostiraleko biga-rren partidako irabazleakOngay-Azanza / ostiraleko lehenpartidako irabazleak

»

Olaztin, San MigelTxapelketaOlaztiko San Migel elkarteak anto-latutako XLVI. San Migel Txapelke-ta aurreko asteburuan hasi zen.Asteburuan 2. Jardunaldia egongoda jokoan.

XLVI. San Migel PilotaTxapelketaOstiralean, 20:30ean:3. maila: Grados-Markinez /Julen-Aitor2. maila: Aiestaran-Tuero / Elor-tza-Alfredo1. maila: Urteaga-Huarte / Senar-AlustizaLarunbatean, 17:00etan:3. maila: Imanol-Mikel / Mazkia-ran-Castellanos2. maila: Mendoza anaiak /Loban-Arbizu1. maila: Lopez de Zubiria-Gar-ziandia / Ioseba-Unai

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a12 kirola

Irristaketa Futbola

Areto futbola

Txirrindularitza

Futbola

Kiroldegia

Mendi lasterketak

Sakanako FutbolTopaketak: kimuenazken jardunaldiaIgandean Etxarrin, Altsasun etaUrdiainen

Mank-ek futbol taldeekin elkarla-nean antolatutako Sakanako FutbolTopaketen kimuen mailako 15. jar-dunaldia, azkena, etzi jokatuko da.

Hurrengo asteetan ezagutuko diraproiektuaren xehetasun guztiak

Magna Gurpea Xotak eta Osasu-na klubak akordiora iritsi dira,“elkarrekin bidea egiteko”. Bi enti-tateek anbizio handiko proiektuakonpartitu nahi dute, Nafarroakokirola sustatu nahi duena. Hurren-go asteetan ezagutuko dira proiek-tuaren xehetasun guztiak, bainaaurreratu daitekeena da Xotakkolore berdea albo batera utzi etaOsasunako kamiseta gorria jantzi-ko duela, Adidas etxekoa, Osasu-nako armarria duena.

Aurrerago jakingo dira zein ize-narekin lehiatuko den, publizitateakordioen politika zein izango den,partidak non jokatuko diren etaakordioaren beste xehetasun guz-tiak. Xotako presidente TatonoArregik azaldu duenez, “Osasuna-rengatik oso ongi tratatuak senti-tzen dira, maitasun guztiarekin”.

Play Offak Jaen irabaziz hasiditu Magna GurpeakMagna GurpeaXota k lehenmailako ligatitulua erabaki-tzeko Play Offeihasiera bikainaeman die, PlayOffetako finallaurdeneko lehen partidan, JaenFS taldeari 3 eta 2 irabazi bai-tzion, Rafa Usinek (2) eta RobertoMartilek sartutako golei esker.

Gaur bigarren partida jokatubeharko dute bi taldeek, Jaenen,21:00etan, La Salobreja pabilioian.Jaenek irabazten badu, berdinke-ta apurtzeko hirugarren partidajokatuko litzateke, Jaenen bertan,igandean, 12:30ean. Aldiz, MagnaGurpea Xotak irabaziko balu, Irur-tzungo taldea finalerdietarakosailkatuko litzateke.

Preferente maila. 30. jardunaldia:Lagun Artea 3 – Berriozar 1 / EtxarriAranatz 3 – Arrotxapea 2

Lagun Arteak eta Etxarri Arana-tzek despeditu dute 2016/2017 den-boraldia. Asteburuan 30. jardunal-dia jokatu zen, azkena.

Lagun Arteak 3 eta 1 irabazi zionBerriozarri Lakuntzako ZelaiBerrin jokatutako lehian. Berrio-zar aurreratu zen markagailuan,baina beranduago Berriozarkoekate propioan sartutako gol batiesker berdintzea lortu zuen LagunArteak. Bigarren zatian Enekok,txilenaz, txurien bigarrena sartuzuen eta Danielek, Lagunen hiru-garrena.

Bestalde, San Donaton jokatuta-ko partidan jokoan zeuden 3 pun-tuak Etxarri Aranatzen geratuziren. Lehen zatian Etxarri izan zennagusi eta gol aukera ugari sortuzituen. Unaik eta Urkiak bi gol sar-tu zituzten. Bigarren zatian Arro-txapeakoak hobeto aritu ziren eta

gol bat sartu zuten. Handik gutxi-ra, Unaik Etxarriren hirugarrenasartu zuen baina Arrotxapeakoek,penaltiz, bigarrena sartzea lortuzuten. 3 eta 2 irabazita despedituzuen liga Etxarrik.

Lagun Artea, igoera faserasailkatzearSailkapenean Bidezarrak irabazi duPreferente mailako lehen multzo-ko liga (68 puntu). Maila autonomi-koara igo da. Beti Casedano biga-rrena izan da (59 puntu) eta Donez-tebe hirugarrena (47 puntu). Bitalde hauek igoera fasea jokatukodute. Igoera fasera sailkatzear gera-tu dira lakuntzarrak, laugarrenasailkatu baita Lagun Artea (44 pun-tu), igoera faserako 3 puntu eska-sera. Pena alde horren gutxiagatiksailkatzea lortu ez izana. Eta Etxa-rri Aranatz 9.a sailkatu da (39 pun-tu). Hurrengo denboraldian LagunArteak eta Etxarri Aranatzek pre-ferente mailan jarraituko dute.

Mank-en bizikletafesta aurten EtxarriAranatzenMaiatzaren 28an izanen da bainaizena ematea maiatzaren 23a bainolehen egin behar da

Aurten Etxarri Aranatzek hartuko duSakanako Mankomunitateko KirolZerbitzuak, Anitzartean Kulturarte-kotasun Zerbitzuak eta Euskara Zer-bitzuak antolatutako bizikleta festa. Adin guztietarako antolatu dutebizikleta festa, baina 10 urtetikbeherakoek nagusiek lagundutaparte hartu beharko dute. Besteakbeste, maiatzaren 28rako 9:30ean2 orduko bizikleta ibilaldia, 11:30eanauzatea eta kirol materialaren tru-kea eta 12:00etan herri jolasak etabizikleta konpontzeko tailerra anto-latu dira. Trukerako materiala ikas-tetxeetara eraman beharko da maia-tzaren 23a baino lehen, eta tiketajasoko dute egunean trukatzeko.

Izena ematekoDohainik da, baina maiatzaren 23abaino lehen eman behar da izenaAndra Mari ikastolan eta San Dona-to, Luis Fuentes, Arbizu eta ArranoBeltza ikastetxeetan. Bestela, 948464 866 telefonoan (Mank kirol zer-bitzua, kirolak@sakana-mank.eus)

I.Ziordiko FutbolTxapelketaAsteburuan I. Ziordiko Futbol Txa-pelketako 1. jardunaldiko atzeratu-tako partidak jokatuko dira Ziordi-ko Txipudiko futbol zelaian. 3. jar-dunaldia maiatzaren 26tik 28rajokatuko da.

Lapuente, Villalobos, Dacosta etaChamorro asteburuan lehiatu zirenBartzelonan

Asteburuan Llica d-Amunten (Bar-tzelona) Espainiako pista eta abia-dura txapelketak jokatu dira, hau-rren eta gazteen mailan. Haurrenmailan Jose Diego Dacosta etaAne Lapuente sakandarrak lehia-tu ziren, eta gazteen mailan AnderChamorro eta Unai Villalobos.

Lan bikaina egin zuten lausakandarrek. Tartean, AnneLapuente laugarrena sailkatu zen500 m sprintean eta bosgarrena300 m erlojupekoan. Eta UnaiVillalobosek brontzezko hirudomina lortu zituen 300 m erloju-pekoan, 5.000 puntuazioan eta10.000 kanporaketan.

Asteburuan Lagunak-enAsteburu honetan BarañaingoLagunak klubeko instalazioetanEspainiako Pista Irristaketa Txa-pelketak jokatuko dira, junior etasenior mailan. Bertan irristalarisakandarrak ere arituko dira.

Beraza bosgarrenaIrati TraileanUharte Arakilgoa lehen beteranoa izanzen. Aritz Munarriz zazpigarrenasailkatu zen eta Joxeja Maizazortzigarrena

Igandean jokatu zen Irati Trail 23 KmInter Irabia lasterketa, aldi berean Nafa-rroako Mendi Lasterketen Txapelke-ta zena. 177 korrikalarik osatu zutenproba eta Ion Sola (2:02:19) eta Lau-ra Sola (2:23:18) gailendu ziren. Sakan-darren artean Jose Luis Beraza izanzen azkarrena, helmugan bosgarre-na sartu eta gero (2:11:47). UharteArakilgoa probako lehen beteranoaizan zen eta Nafarroako Mendi Las-terketen Txapelketako lehen betera-noaren saria jaso zuen ere. Bestalde,igandean Zumarraga-Urretxun joka-tutako III. Uz Trail mendi lasterketa-ko 11 km-ko proban. Ainhoa Marki-nez olaztiarra 67.a sailkatu zen(1:26:19).

Ekainaren 3an izango da. Ekainaren1a baino lehen eman behar da izena

Barranka Txirrindulari Taldeakhainbat entitateren laguntzare-kin antolatuta, ekainaren 3an joka-tuko da VII. Sakana-Burunda 2017-Gran Fondo Navarra bizikletamartxa, Altsasun. Antolakuntzakbi ibilbide antolatu ditu, luzea (160km) eta ibilbide laburra (118 km).

Aurtengo ibilbidean aldaketanabarmenak egin dituzte. Ez diraUrbasatik pasako. Ibilbide luzean,Uhartetik San Migel igo ondoren,Lekunberritik Irurtzunera jokodute eta handik Aizpunera, Ariza-

letara eta Lezau-nera, Lizarraga-ko portua jaitsieta Altsasukobidea hartzeko.Ibilbide motze-an, aldiz, Uhar-te Arakiletik zuzenean Irurtzune-ra joko dute, Aralar santutegira igogabe, eta ondoren, luzeko ibilbideberbera egingo dute.

Izena ematekoEkainaren 1era arte www.barran-katt.com web orrian. Federatuek 25euro eta federatu gabekoek 30 euro.

2. jardunaldiko emaitzak

Dia Ibaia 5 – Ingenierias Iradi 8Los Suaves 9 – Auzomotojorik 9Ziordia 4 – Leones del Atlas 4Futsal Sakana 9 – Aralar Mendi 6

Sakandarrak Irati Trail 23 km Inter Irabian

1. Ion Sola 2:02:195. Jose Luis Beraza (Uhar) 2:11:477. Aritz Munarriz (Etx) 2:14:548. Joxeja Maiza (Etx) 2:15:4832. Iñigo Etxarte (Irur) 2:33:1734. Iñigo Rekalde (Irur) 2:36:1866. Iñaki Morillas (Irur) 2:47:49120. Amaia Razkin (Uhar) 3:10:40

Espainiako Txapelketak: hiru domina ekarri dituVillalobosek

Despeditu da liga: LagunArtea laugarrena eta EtxarriAranatz bederatzigarrena

Erregionaleko kopa: Altsasu finalerditan

Erregional mailako kopan garaipenak garaipenen atzetik pilatzen ari da Altsasu. Final zortzire-netako itzulerako partida jokatu zuen Altsasuk larunbatean Dantzalekun, Fiteroko Calatrava-ren kontra. Joanekoan 1 eta 2 irabazi zuen Altsasuk, eta kanporaketa alde zuten gorritxoek. Al-tsasu hasi zen dominatzen, baina Calatravaren atea zulatzea kosta egin zitzaien Joseba Bakai-koaren mutilei. Ongi defendatu zuten altsasuarrek eta Calatravakoek eusten bikain jakin izanzuten. Bigarren zatian iritsi zen euren aukera eta Gorkak eta Javik sartutako golei esker, 2 eta 0irabazi eta Erregionaleko kopako finalerdietara sailkatzea lortu zuten. Finalerdietan Los Arco-seko Urantzia taldea izango dute aurkari altsasuarrek. Joaneko partida igandean jokatuko da,Dantzalekun, 17:30ean. Ea orain arteko garaipenaren biderari eusten dioten.

Xotaren eta Osasunarenarteko akordioa, istear

VII. Sakana-Burunda 2017martxarako izena ematea zabalik

»

Sakanako FutbolTopaketak: kimuen15. jardunaldia, etzi10:00etan: Kaixo –Lagun Artea(Dantzalekun)12:00etan: Urdiain – Sutegi(Urdiain)12:30ean: Etxarri Aranatz – TipiTapa (Etxarri)

1. jardunaldia:atzeratutako partidakAralar Mendi – Dia IbaiaIngenierias Iradi – Auzomotojorik

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a kirola 13

Atletismoa

Saskibaloia

Duatloia

JALDASOROHARATEGIA

A L T S A S U30€ko erosketa batenga-tik etxeko produktua opa-ri.

ALFA INMOBILIARIAA L T S A S U

Etxe edo pisu baten eros-ketagatik 100 €ko txekeaopari.

KIXKUR ESTETIKAZENTROA

Z I O R D IEdozein produktu eroste-an, bigarrenean %20ekodeskontua.

IORTIA HORTZKLINIKA

A L T S A S U%10 aho garbiketetan etahortz ateratzeetan. Azter-keta doan.

JULENE KORTSETEGIETA LENTZERIA

A L T S A S U%5eko deskontua 50 €tikgorako erosketetan.

JOSE ITURRALDE TAXIAI R U R T Z U N

%10eko deskontua.

JAVIER AIZPUNHARATEGIA

U H A R T E A R A K I L50 €ko erosketetan, etxe-ko produktua doan.

UHARTE GAZTAU H A R T E A R A K I L

40 €ko gastuarekin, etxe-ko produktua doan.

BERGARA CENTRO OPTICO

A G U R A I NGraduatutako eta eguzki-tako betaurrekoetan %

www.guaixe.eus-enzerrenda osoa ikusgai

BAZKIDETZA 50€948 564 275

Nonerabili

Larunbatean jokatuko da, 17:00etanhaurrak eta 18:00etan helduak

Ziordiko Running taldeak maki-na bat babeslerekin antolatuta,bihar, larunbatean, IV. Ziordikoherri krosa jokatuko da. 17:00eta-tik aurrera, haurren lasterketakjokatuko dira, kategoria ezberdi-netan banatuta. Helduen proba,aldiz, 18:00etan hasiko da. Presta-tutako zirkuituari 3 buelta emanbeharko dizkiote helduek 6,8 kmosatzeko. Bukatzerakoan sari ema-tea eta auzatea izango da, Ziordikoelkartean. Korrikalarien arteanere hamaika sari zozketatuko dira.

Elikagaiak, inskripzioen trukeZiordiko herri krosa proba solida-rioa da. Izena ematearen truke eli-kagaiak eman beharko dituztekorrikalariek, haurrek 2 kilo etahelduek, aldiz, 3 kilo. Jasotakoguztia Iruñeko Paris 365 jantokisozialera bideratuko da. Berezikikontserbak, olioa eta gosaritara-ko elikagaiak –mermeladak, zere-alak, gailetak, Cola Cao…– dirabehar dituztenak.

Bestalde, Ziordiko herri krose-

an erabilitako boligrafoak eta erro-tulagailuak jasoko dira, Dravetfundazioaren alde.

Izena ematekoAurretik, gaur, ostiral arratsalde-ra arte, Dantzaleku Sakana Klu-beko web orrian, (www.dantzale-kusakana.com) eta egunean ber-tan, Ziordiko elkartean, 16:00etatikaurrera.

Sakanako XIV. Atletismo Ko-pa-Lasa Kirolak Saria abianZiordiko IV. Herri Krosak Sakana-ko XIV. Atletismo Kopa-Lasa Kiro-lak Saria zabalduko du, Mank-ekDantzaleku Sakana klubarekinantolatutako Kopa. Aurten 5 las-terketak puntuatuko dute: Ziordi-koak, Bakaiku-Iturmendiko XIV.Aitzkozar Herri Krosak (ekainak10), Ergoienako XIV. Birak (irai-lak 23), Sakanako XVII. Herri Las-terketak (urriak 21) eta Barrikar-teren XXXVII. OroimenezkoOinezko Lasterketak (abenduak 8,Altsasu). Sakanako 10 korrikala-ri hoberenek puntuatuko dute,emakumezkoek eta gizonezkoek.

Nafarroako Kirol JolasetakoAtletismoko lehen finaletanerreleboetako txapelduna izan zenPamplona Atlético taldearekin eta400 m hesietan bigarrena sailkatuzen iturmendiarra

Larunbatean Nafarroako KirolJokoetako Nafarroako Atletismo-ko lehen finalak jokatu ziren Iru-ñeko Larrabideko atletismo pistan.Fermin Azkargorta korrikalariiturmendiarrak junior mailakobi probatan parte hartu zuen, 400m hesietan eta 4x400 metrotan,erreleboetan, Pamplona Atléticobere taldeko kideekin.

Goizean, 400 m hesietan laster-keta bikaina egin zuen Azkargor-tak eta bigarrena iritsi zen helmu-gara (57.63). Denbora horrekinEspainiako Txapelketetara joatekotxartela lortu zuen Azkargortak,bertan parte hartzeko 58.10-eko den-boratik behera egin behar baita.

Arratsaldean izan zen errelebo-en txanda, 4x400 metrotan. Itur-mendiarrak eta bere taldekideeklan bikaina egin zuten. Hiruga-rren aldaketan hartu zuen lekukoa

Azkargortak eta taldeko azkarre-na izan zen. Pamplona Atléticotxapelduna izan zen (3:37). Bi domi-na jantzita, bere ibilbidean pausuakematen jarraitzen du.

CBASKek Final Fourreko finala galduzuen, 51 eta 57, MegacalzadoArdoiren kontra

Asteburuan gizonezkoen seniormailako 1. maila autonomikoanliga titulua erabakitzeko Final Fou-rra jokatu zen. Final Fourrera iri-tsi ziren lau taldeak CBASK Altsa-su, Megacalzado Ardoi, EscalerasAguerri eta Oberena izan ziren.

Larunbatean Oberenaren kon-tra lehiatu zen CBASK Altsasu.Partida oso konplikatua aurrei-kusten zen, Oberena maila horre-tako talde onenetakoa baita. CBAS-Kek sorpresa eman zuen eta finalhandirako sailkatu zen, partidazirraragarrian 2 tanto eskasekin

Oberenari 67 eta 69 irabazi eta gero. Finalean Escaleras Aguerriri 57

eta 67 irabaztetik zetorren Mega-calzado Ardoi izan zuen aurkariCBASKek. “Oso partida borroka-tua izan zen. Hasieran CBASK oke-rrago hasi zen, 14-15 tantoko aldeaatera zion Ardoik. Baina bueltaeman zioten partidari eta berdin-tzea eta lauzpabost tantoko aldekoaldea izatera lortu zuen CBASK-ek.Partida bukaera ikusgarria izanzen, bi taldeek irabazi ahal zezake-telako, aldea txikia baitzen. BainaArdoik partida bere aldera jartzenjakin zuen eta, azkenean, 51 eta 57irabazi zion CBASK-i” adierazidigute Altsasuko klubetik.

Benjumea lehen beteranoa izan zenOropesa del Marreko Half Triatloianeta Sergio Garcia de Eulate IruñekoHalf Triathlon Erronkan 19.a sailkatuzen 35-39 mailan

Asteburu hone-tan Half Tria-tloi kategoriakobi proba gogo-rretan aritudira triatletasakandarrak.Batetik, Orope-sa del MarrekoHalf Triatloi No Drafting proban(1,9 km igerian, 90 km bizikletaneta 21 km korrikan) aritu zen FelixBenjumea (Saltoki Trikideak).Altsasuarrak proba bikaina eginzuen eta helmugan bederatziga-rrena iritsi zen (4:22:25), FernandoSantander irabazletik (4:04:45)17:40ra. Beteranoen mailan lehenaizan zen Benjumea.

Garcia de Eulate, EspainiakoKopako liderIruñeak Pamplona-Iruñea HalfTriathlon Erronka hartu zuen

larunbatean. Allozeko urtegian 1,9km igerian egin ondoren, bizikle-ta hartu eta 85 km-ko buelta eginbehar izan zuten triatletek, bizikle-ta utzi eta Iruñean 21 km-ko dis-tantzia korrikan osatzeko. SergioGarcia de Eulatek ez zuen aurrei-kusitako maila eman, muskulu-ara-zoak izan baitzituen, baina hala ere92.a sailkatu zen, 35-39 urte artekomultzoan 19.a (4:28:24). Horrela,Espainiako Kopan bere adin tarte-ko multzoko liderra da altsasuarra.

Sakandarrak Oropesa del Marreko HalfTriatloian (1,9 km-90 km-21 km)

9.Felix Benjumea: 4:22:25 (lehenbeteranoa)

Sakandarrak Pamplona-Iruñea HalfTriathlon Erronkan (1,9 km-85 km-21km)

-Adin taldekako multzoen sailkapena:92.Sergio Garcia de Eulate: 4:28:24 (35-39mailan 19.a)202.Mikel Lakuntza: 4:41:25 (45-49 mailan19.a)214.Iñaki Alvaro: 4:42:40 (30-34 mailan56.a)260.Isidro Asurabarrena: 4:47:20 (40-44mailan 62.a)*Javier Borrega: 4:42:23

»

Fermin Azkargortaren bi dominak

CBASK: 6 tantorengatik…liga titulurik gabe

Half triatloia: Felix Benjumeabederatzigarrena Oropesan etasakandarrak txukun Iruñean

Zaleei eskerrak

CBASK-ek Final Fourrera taldea animatzera gerturatutako altsasuarren animoak esker-tu nahi ditu. “Jende asko etorri da gu animatzera eta oso giro ederra sortu zuten kan-txan. Espero baino basket zale altsasuar gehiago gerturatu ziren, eta izugarri animatuzuten taldea. CBASK klubeko gainontzeko taldeko neska-mutilak ere finalera gerturatuziren. Jokalariek asko eskertu zuten zaleek sortutako giro bikaina eta emandako animo-ak” diote CBASK-en. Bigarren urtez finalera sailkatu da CBASK, baina, gutxigatik, finalagaldu du. Ea hirugarrenean iristen den txapeldun izateko aukera!

Andra Mari IV.Binakako LasterketaIzena ematea zabalik: Maiatza-ren 27an jokatuko da AndraMari ikastolako IV. BinakakoNaparpellet Saria, eta aurretikizena eman daiteke ikastolan.

Dena prest IV. Ziordikoherri kroserako

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a14

kultura >>IRIARTERI AGUR: Anjel Iriarte Goikoetxea konposa-tzaile eta akordeoilari altsasuarra hilaren 10ean hilzen. Gerra ondorengo urte ilunak musikaz alaitu zi-tuen herri musikarietako bat izan zen.

Teatrevesziklorik ez, bainaamateurantzerkia bai

Maiatzak berarekin Tea-treves antzerki ama-teur zikloa ekartzenzuen Altsasura. Aur-

ten zazpigarren edizioa antolatze-koa zen Tarima Beltza taldea. “Bes-telako arrazoiengatik eta Iortiakultur guneko programazioarenoverbooking moduko batengatik,guk hala nahi gabe, zikloa ezin pro-gramatu gelditu gara”. Tarima Bel-tzako kideek zikloaz gozatzen zute-nei barkamena eskatu diete.

Gaineratu dutenez, “Iortiankalitatezko antzerki amateurraprogramatzeko ahaleginean ezdugu etsiko”. Urtean zehar ema-naldiak antolatuko dituzte. Hala,gogorarazi dute garagarrilaren3an Iruñeko Zarrapastra taldeakUrtsua, La leyenda de luz y nie-bla antzezlana jokatuko duela.Lizarrako Kilkarrak antzerki tal-dearen azken muntaia Altsasunikusteko aukera izanen delaaurreratu dute. Beste erkidegoe-tako talderen baten bisita lotzenari direla gaineratu dute.

Irailaren 13aren eta 17aren arte-an ospatuko dira Altsasukofestak. Haiek iragartzeko kar-

tela aukeratzeko Altsasuko Uda-lak lehiaketa antolatu du. Bi mai-la izanen dira helduena eta hau-r rena. Batera eta besteraaurkeztutako kartelek honakoleloa izan beharko dute: Altsasu-ko festak 2017 Fiestak de Alsa-sua 2017. Lanek originalak izanbehar dute.

Helduen mailara aurkeztu nahidutenek gehienez bi lan aurkeztuditzakete. Lanak DIN A3 edo 70 cmx 50 cm tamainan aurkeztu behar-ko dira, euskarri gogor baten gai-nean. Plika sistema erabiliz, lanakgarilaren 14ko 14:00ak arte aurkez-tu daitezke Iortia kultur gunean.Epaimahaiak hiru kartel finalis-ta aukeratuko ditu eta altsasuarrenbotoekin festetako kartel iragar-lea aukeratuko da. Herri bozketagarilaren 19tik 24ra eginen da.Kartel irabazlearen egileak 600euro irabaziko ditu.

Haurren mailari dagokionez,herriko ikastetxeetako Lehen Hez-kuntzako eta DBHko 1. eta 2. mai-

lako ikasleek parte hartu dezake-te. Lanak A3 tamainako paper ber-tikal batean aurkeztu beharkodituzte Iortia kultur gunean, gara-garrilaren 16ko 14:00ak bainolehen. Plika sistema erabili behar-ko da lanak aurkezteko. Kartelsarituaren egileak marrazketara-ko materiala eta 60 euro eskura-tuko ditu. Lehen Hezkuntzako kar-tel onenarendako aipamen bere-zia izanen da.

Larunbatean, 20:00etan, Irurtzungokultur etxean

Irurtzungo Kultur Kontseiluakantzerki amateurreko bi lanprogramatu ditu hurrengo bi

larunbatetarako. Zikloa Kukumixantzerki taldeak zabalduko du.Alfredo Sanzolen Escenícasantzez-lanarekin etorriko dira. El BardoEscaldao taldearen gerizpeanelkartutako zazpi antzezlek osa-tzen dute taldea. Haien zuzenda-ria Iratxe G. Uriz da.

I hizkiari azentu-marka jarridiote “izenburutik hasita bizitza-ren egoeren hautsitako paradakkontatu nahi digutelako, denaumorezko ikuspuntu batetik nola

ez. Eszenaz osatutako obra ekar-tzen digute kasu honetan eta Nafar-keriaren ikuspuntu berezi horie-tatik kontatutakoa gainera”. San-zolek joan den mendeko 80kohamarkadan kokatu du antzezla-na. Hartan agertuko dira sanfer-minak, ipuineko antxumeak, tore-roak, amonak eta beste. Honakoantzezleek jokatuko dute obra:Inma Montosa, Iñaki Zabala, Mon-txo Marcó, Paco García, ArantzaLarunbe, Elena Rodriguez eta Bea-triz Ripodas.

Irurtzungo amateur antzerkizikloa Txilindron antzerki talde-aren Mi mujer es el fontanero obra-rekin osatuko da. Hilaren 27anjokatuko da.

Altsasuko festak iragartzekokartel lehiaketa deitu du

Amateur antzerkiarengaraia Irurtzunen

Guaixe • 2017ko maiatzaren 19a kultura 15

HelmugakIruñetik Bartzelonarako bideantren lasaiak igarotzen dira arratsal-dean zehar. Ez dirudi heltzeko pre-miarik dutenik, eta geltoki hutse-tan gelditzen dira noizbehinka,zerbaiten esperoan bezala. Berrizabiatzen diren bakoitzean egunakargi pixka bat galdu duela ikus dai-teke leiho zikinetatik. Eta leiho haue-tan, motelki, paisaia aldatzen doa,eta koloreak, eta zeru berdin des-berdinen dentsitatea. Eguna gal-tzen den heinean ilunak trena iren-tsiko duela dirudi, baina usteka-bean argiak pizten dira. Iruñetik Bartzelonarako bideanahots kexatiak entzuten dira arra-tsaldean zehar. Heltzeko premia dau-katela dirudi, eta marmarka adie-razten dute geltoki hutsetan geldi-

tzen garen bakoitzean. Moteltasu-nak sumintzen ditu, eta denbora gal-tze astunak. Monitore txikian ikusidezaketen pelikulak oso txarrakomen dira gainera, eta egunkariakazkarregi amaitzen zaizkie. Emakumeak hiru egunkari eskatuomen ditu arratsaldean zehar, etabi minututan irakurri dituenez, jadaez dauka zer egiterik. Gainera, tre-nean hotz bizia egiten duela dio. Sena-rra ados dago eta orain okupazio-az mintzo da: “ez dirudi arazo horiinoiz konponduko denik, legislaziozorrotzagoa ezartzen ez badutebehintzat”. Oraindik ez dira trena-ren triki-trakaz kexatu, paisaia begi-ratzearren leihoaren kontra ipintzenez direlako agian.Nik ez dakit Bartzelonara heldu nahidudan, edo zuhaitz gehiago dituenbeste leku batera. Nahiago nuke agian

beste nonbait azaltzea, nonbaitbakartiago, ilunago. Gainera, ez dau-kat presarik. Hemen tartean luzegeratzen bagara, gera gaitezen. Ibil-bidea atsegina da, eta helmugarikgabe abiatzearen sentimen erosoagordetzen du oraindik.Hirian ez daukat labaintze leun hauhobetuko duen ezer esperoan. Atze-ratu gaitezke leihoetatik begira, ilu-nabarrak irensten gaituela. Helmu-gak paisaia ugari deuseztu ditu jada. Argia zeharo galdu denean, ema-kumeak leihotik so egin du, bainapaisaia joanda dago, eta bere aur-pegi aspertua aurkitu du soilik. Ilu-siorik gabeko hazpegiak zailakdira begiratzen. Eta arrazoirik gabe,larri piztu zaio hirira heltzekobeharra. Eta ez daki zertarako,baina iritsi nahi du. Bartzelonara ailegatzean etxeraabiatuko dira senar- emazteak, etaetxeko pertsianak irekitzeko esfor-tzurik egin gabe oheratuko dira.Lo egin baino lehen Bartzelona inba-ditzen ari diren turistez hitz egin-go dute: “Tamalez egoera oso larria da, jasa-nezina. Bai, eta hiria beroegi dago,horrela ezingo dugu lorik egin. Gai-nera leihoak irekitzekotan, zara-ta. Hiri honetan ezin daiteke bizi.Hobeki egongo ginateke bestenonbait... Eta infernu honetarakobidean zeuden paisaiak, gainera,helmugak kendu dizkigu”.

bazterretik

Mar Gonzalez Ruiz de Larramendi

Castillo Suarezen azken lana, Nemokapitainaren azken bidaia, AltsasukoBasoko Marin aurkeztuko du gaur,19:00etan

Erkuden Ruiz Barroso

Nafarroan laurogeita hamarbat haurrek bidaiatu behardute haien gurasoren bat

bisitatzeko. Castillo Suarezek haurhoriei guztiei eskaini die Nemokapitainaren azken bidaialiburua.Protagonistak ere bidaiak egitenditu haren aita bisitatzeko. Egoe-rari aurre egiteko istorio bat asma-tzen du. Gaur aurkeztuko duteBasoko Mari dendan 19:00etan.

Nemo kapitainaren azkenbidaia liburuak, izenburuak dio-en bezala bidaia batzuk kontatzenditu. Baina ez nolanahiko bidaiak.Haur batek kartzelan dagoen aitabisitatzera joaten deneko bidaiakkontatzen ditu. Umea kontzienteada aita kartzelan dagoela: “kartze-lak hotzak eta zikinak direla dioeta ez zaio gustatzen arrazoi asko-rengatik”. Gainera, kontzientea dagauza asko galtzen dituela. Hor-taz, egoerari aurre egiteko Nemo

kapitaina ikustera doala irudika-tzen du. “Nemo kapitaina urpeka-ri batean zegoen, bakarrik, irakur-tzen eta oso pertsona berezia zen.Bakardadean bizi zen eta, gaine-ra, haurrari itsasoko gauzak izu-garri gustatzen zaizkio”. Egoera-ri aurre egiteko hartzen duenestrategia da: “berak irudi hori sor-tzen du mekanismo gisa hobekibizi ahal izateko”.

“Mutiko hau existitzen da”.Castillo Suarez Jaunratseko ikas-tolara joan zen eta haurrekin hitzegiten zegoela, guztiek hasi zirenkontatzen haien aitaren ogibide-az. “Mutiko batek kontatzeko zeu-kan bere aita Valentzian bizi zela,eta nolabait parekatu nahi zuenbesteekin”. Berari eskainita dagoliburua: “iruditzen zait zor batneukala mutiko horrekin”. Duran-goko Azokan ere mutiko bat ema-kume batekin ikusten zuen, etabazekien bere ama ez zela. Amabisitan egoten zen eta, horregatik,izeba deitzen zuen emakumehorrekin joaten zen. “Berari erezor nion liburua”.

Istorioa haur baten ikuspuntu-

tik kontatuta dago, hortaz, egoe-ra hori sufritzen duen haur batenburuan sartzeko hiru familienlaguntza izan du Suarezek. “Umebatek eman zidan ideia, bainaberaiendako oso bizitza esperien-tzia gogorra da eta batzuetan diragauza horretaz hitz egitera”. Aur-kezpenera mutiko horietako batenaita joan zen, “haurrak ezin zue-lako, oso triste jartzen dela dio”,eta liburuan agertzen den irudibatean bere burua ikusten zuelaesan zion Suarezi.

Suarezek baldintza bat jarri zionargitaletxeari: ilustrazioak AitziberAlonsok egitea. Bost eta bederatziurte tartean irakurtzeko gomenda-tuta dagoen arren, Suarezek ustedu haurrak eta helduak elkarrekinirakurtzeko liburu bat dela. “Gal-dera asko sortuko dizkio umeari”.Haurrendako literaturarekin bel-dur da ez ote diren liburuak hel-duendako egiten. “Irakurri dutenhelduek esan didate asko gustatuzaiela. Ea haurrek berdin esatendidate”.

Dantza etazinema,eskutik: Kukai

Dantza Garaikidearen Jaial-diak, DNA, bigarren edi-zioa du maiatzaren 20tik

garagarrilaren 3ra. Nafarroara-ko dantzaren eta arte garaikide-aren arteko bat-egitea du helbu-ru jaialdiak. Edizio honetan diber-tsitatearen ardatzaren inguruandiseinatu da. Era horretan, dan-tza lengoaia artistiko desberdine-kin batuko da eta, esaterako,Altsasura zinemarekin batera iri-tsiko da Kukai Dantzaren Oska-ra Plazara.

Pablo Iraburu eta Iñaki Alfor-ja nafarrek Kukai Dantzako dan-tzariekin metraje ertaineko filmdokumental bat egin zuten: Oska-ra. Kukai Dantza taldeak MarcosMoreauren koreografia bateanoinarriturik musturiko izen bere-ko ikuskizunean oinarritzen dadokumentala. Ikuskizunak mun-tai horren sortze prozesua jaso-tzen du. Bertan parte hartzendute Erramun Martikorena abes-lariak eta euskal kulturako ele-mentuek, esaterako: joaldunek,Lesakako ihauteriak, maskara-dek eta abarrek.

Igandean, 19:00etan, EtxarriAranazko elizan

Etxarri Aranazko abesba-tzak Laredoko MusikaUdaberri Fejinarren XII.edizioan parte hartu zuen.

Emanaldi arrakastatsua eskaini

zuen. Gainera, Etxarri Aranazkoabesbatzak Esteban Sanz Velezkonposatzailearen Bastantes tusojos pieza mustu zuen. Igandeanetxean eskainiko duen Manto deespuma izenburuko kontzertuanere Kantabriako kantu pare bateskainiko ditu.

Nemo kapitaina bisitatzera joaten denhaurraren istorioa

EgitarauaObra SortzaileaAve regina caelorum Tomas Luis de VictoriaAve Maria Franz BieblBogoroditse Dievo Sergei RachmaninovAve maris stella Samuel BarberVolar Esteban Sanz VelezLevantate morenita Esteban Sanz VelezIzar ederrak Josu ElberdinKitolis Luis AranburuTe llevare Albert AlcarazDe profundis John August Pamintuan

Etxarri Aranazkoabesbatzaren kontzertua

Olmosen erakusketa Zizurren

Larunbatean, 20:00etan, AltsasukoIortia kultur gunean

Tamaina handiko egurrez-ko eskulturez bete du JoseMari Olmos eskultorealtsasuarrak Zizur Nagu-

siko kultur etxeko patioa. “Osogutxigatik sartu ziren piezak”, aitor-tu digu. 2014ko azaroan AltsasunHiru keinu iraganari erakusketanjarri zituen eskulturak daude, esa-terako: koloretako margoak, txo-rroskiloa, konpasa, kutxa bat edo

Leonardo da Vincideren Vitruvio-ko gizona. Azken hori bukatu gabedago, baina kultur etxeko ardura-dunen eskariz zirkulu barruandagoen giza irudia erdi landuadago. Olmosen hirugarren erakus-keta da Iruñerrikoa.

OrdutegiaHilaren 28ra ikusgai: astegunetan9:00etatik 21:00etara; larunbate-tan, 10:00etatik 14:00etara eta17:00etatik 21:00etara eta igande etajai-egunetan 12:00etatik 14:00etara.

SAKANAKO ASTEKARIA • 2017ko maiatzak 19, ostirala • 2. aroa • 597. zenbakia

G : tenperatura>>Max. °C Min. °C euria l/m2

Irurtzun 29 . . . . . . . . . 7.5 . . . . . . .5.4Etxarri A. 27.6 . . . . . . . 5.1 . . . . . .13Altsasu 27 . . . . . . . . . 7.5 . . . . . . .4.2Aralar 20.7 . . . . . . . 4.5 . . . . . .11.9Urbasa - . . . . . . . . . . - . . . . . . . . .-

: eguraldiaasteko >>

Min: 12 Max: 23 Min: 12 Max: 24 Min: 12 Max: 20 Min: 12 Max: 24 Min: 13 Max: 23 Min: 14 Max: 24 Min: 14 Max: 20

ostirala larunbata igandea astelehena asteartea asteazkena osteguna

euria: 15% euria: 10% euria: 10% euria: 10% euria: 5% euria: 10% euria: 10%

: ilargiaren aldia>>ilberri ilgora ilbete ilbehera

25 1 9 17

1.Zer egiten du etxarriar batekGranadan?Bilbon nago, ikasten, EnpresenAdministrazio eta Zuzendaritza-ko Lizentziatura, baina aurtengoikasturtea, 3. maila, Granadan egi-ten ari naiz, Séneca bekari esker.Oso gustura nago.

2.Noiz hasi zinen errugbianjokatzen?Aurten, Granadan. Nire pisukidebatek aurreko urtetik errugbi tal-de batean jokatzen zuen eta berakanimatu ninduen probatzera. Kon-bentzitu ninduen eta GranadakoUnibertsitateko INEF-eko Corre-caminos Errugbi taldean nabil.

3.Nola jokatzen da errugbira?Arau asko dituen kirola da, kon-taktu handikoa. Bi talde daude etafutbol zelai antzekoan jokatzen da.Ateetako zutoinak altuagoak dira,bertikalagoak, H forma osatuz etabaloia obalatua da. Kontua da baloihori taldekidetik taldekidera pasa-tzea, eskuz esku, eta kontrakoenzelaiko azkeneko marra gaindi-tzea. Hau da, kontrako atera iris-tea, marra gainditzea, eta eremuhorretan, in-goal izenarekin ezagu-tzen den eremu horretan, baloialurrean uztea. Horrela entsaio batlortzen da. Gero, baloia utzi duzunpuntu horretatik hainbat metroatzera, linea zuzenean, baloia koka-tu eta hankarekin baloia jaurtitze-ko aukera duzu, baloia “entre palos”esaten zaiona sartzeko.

4.Kontrako jokalariak bideatrabatzen saiatzen diraplakatzeak eta beste eginez.Hori da. Baina plakatzeetan ezdago guztia baimenduta. Errege-lamendu zabala eta potentea dago

errugbiaren atzetik, bete beharre-koa. Esaterako, lepotik gora ezinduzu jokalari bat hartu, fisikoki.Eta beste hainbat eta hainbat arau.

5.Kanpotik ikusita kirol gogorradirudi. Horrenbesterako al da?Kontaktuzko jokoa da, hori bai. Pla-katzeei beldurra kendu behar die-zu. Finean beste pertsona traba-tzea edo gelditzea da hori, beste per-tsonari heltzea. Baina beldurrakentzen duzunean, eta ongi ikas-ten duzunean, ez da horrenbeste-rako. Zuk kontrako jokalariarieutsi ahal diozu, lurrera bota, bai-na zu ere berarekin lurrera eroribeharko zara. Ezin dituzu zango-trabak eta holakoak egin. Arauasko daude, jokoa seguruago iza-teko. Bestalde, ahoan bukalak jar-tzen ditugu, babesteko. Tarteanlesioak ere izaten dira, baina bes-te kiroletan bezala.

6.Zein kategorietan zabiltzate? Gurea talde mistoa da. Mutilekinbatera entrenatzen dugu, bainapartidak aparte jokatzen ditugu.Gure taldea ez dago federatuta eta,hortaz, ez dugu federatutako txa-pelketetan parte hartzen, ez gau-de ligan; torneoetan aritzen garaeta lagunarteko partidak jokatzenditugu. Ongi doakigu. Talde dezen-tea gara, itxurakoa. Taldekidegehienak andaluziarrak dira, etakanpoko bospasei jokalari gaude,hiru euskaldun tartean. Giro osoona dago taldekideen artean.

7.Hurrengo ikasturtean Bilboraitzuliko zara ikasketekinjarraitzera. Errugbiarekinjarraituko duzu?Bai. Nire pisukidea Durangokoada eta esan zidan bertan emaku-

mezkoen talde bat dagoela, fede-ratua, Nesken Euskal Ligan par-te hartzen duena. Eta ziurrenikbertara joko dut. Guztiz harrapa-tu nau kirol honek; geroz eta zalegehiago ditu, goraka doa.

8. Zein postutan jokatzen duzu?Nik ez dut postu jakinik, oraindikikasten ari naiz. Aurrelari ibildunaiz eta orain jarri didate “tres cuar-tos” edo hiru laurden postuan, ihe-saldiak egiten dituen aurrelaria,finean. Jokalari azkarrenak izki-netan kokatzen dira, aurrera ziztubizian atera ahal izateko.

9.Egia da errespetua funtsezkoadela errugbian? Jokalariekarbitroen erabakiak protestatugabe onartzen dituztela?Bai. Arbitroak esaten duena ez dazalantzan jartzen. Errespetu han-dia zor zaio. Errugbiak arau askoditu, bereziki jokoa segurua izandadin. Eta jokoa ez da arriskutsuajokalari guztiek elkarri agertzendioten errespetuagatik.

10.Errugbian aritzera animatukozenuke jendea?Bai, zalantzarik gabe. Kirol gogo-rra dirudi baina barrutik ezberdi-na da. Harrapatzen zaitu, guztiz.

11.Egia da partida bukaeran bitaldeak elkarrekin bildu eta potebat hartzera doazela eta horrihirugarren zatia deitzen zaiola?Bai, hala esaten zaio eta guk erehala egiten dugu. Hori da inpor-tanteena (kar kar). Granadanbagaude, Granadako taldeak tokibat hartzen du eta partida bukae-ran bi taldekoak bertan biltzengara, giro onean eta gero, denenartean ordaintzen dugu.

>>11galdera

Lide Huizi Saez de Albeniz

Errugbi jokalari etxarriarra

Testua: Maider Betelu Ganboa

Bazkide zozketaMAIATZEKOSARIAK:

2.,3. ETA 4. SARIA:Artazako Kanpina: -%10

Lacturale: esneki lotea

Gaztezulo: 3 hilabetez doan

Magna Gurpea: 2 sarrera

Aquarium: sarrera bat

1. SARIA: Ekainberri: 2 sarrera

Artazako Kanpina: %10eko

deskontua

Lacturale: esneki lotea

Gaztezulo: 3 hilabetez doan

Magna Gurpea: 2 sarrera

Aquarium: sarrera bat

Lide, ezkerrean, bere pisukide eta taldekide Crisekin.