Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez...

49
Hizkuntza Hizkuntza - - eskubideen eta eskubideen eta lege statusaren lege statusaren egoera Euskal egoera Euskal Herrian Herrian Baionan Baionan , 2008ko , 2008ko uztailaren uztailaren 16an 16an

Transcript of Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez...

Page 1: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

HizkuntzaHizkuntza--

eskubideen eta eskubideen eta

lege statusaren lege statusaren

egoera Euskal egoera Euskal

HerrianHerrian

BaionanBaionan, 2008ko , 2008ko uztailarenuztailaren 16an16an

Page 2: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 3: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

HEGO EUSKAL HERRIAHEGO EUSKAL HERRIA

Artículo 3.

1.- El castellano es la lenguaespañola oficial del Estado. Todos los españoles tienen eldeber de conocerla y el derechoa usarla.

2.- Las demás lenguas españolasserán también oficiales en lasrespectivas ComunidadesAutónomas de acuerdo con susEstatutos.

Page 4: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

HEGO EUSKAL HERRIAHEGO EUSKAL HERRIA

1992ko azaroaren 5ean sinatu

2001eko apirilean berretsi

2001ko abuztuaren 1ean indarrean

2004an lehen ebaluazioa

2007an bigarren ebaluazioa

Page 5: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

HEGO EUSKAL HERRIAHEGO EUSKAL HERRIA

ESTATUKO LEGERIA

29/2005 Legea, Publizitate eta komunikazio instituzionalari buruzko Legea

12/2005 Legea, Erregistro Zibilaren 23. artikulua aldatzen duena

6/1985 Legea, Botere Judizialaren Lege Organikoa

30/1992 Legea Administrazio prozedura

Page 6: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

HEGO EUSKAL HERRIAHEGO EUSKAL HERRIA

EGOERA

Urteroko moduan Espainiako Estatuko Administrazioak gaztelania hutsean lan egiten jarraitu izan du 2007an. Urteko kexak baliatuz Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Ituna berretsitakoan hartu zituen konpromisoak ez direla bete egiaztatu ahal izan du Behatokiak Europako Kontseiluko Adituen aurrean

Page 7: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 8: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 9: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

NAFARROAKO FORU ERKIDEGOANAFARROAKO FORU ERKIDEGOA

Nafarroako Foru Eraentza

Birrezarri eta Hobetzeari

buruzko 13/1982 Lege

Organikoa

9. artikulua. 1. Gaztelera da Nafarroako hizkuntza ofiziala. 2. Euskarak ere hizkuntza ofizialaren maila izanen du Nafarroako eskualde euskaldunetan

Page 10: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

NAFARROAKO FORU ERKIDEGOANAFARROAKO FORU ERKIDEGOA

18/1986 Foru

Legea,

abenduaren

15ekoa Euskarari

Buruzkoa

Page 11: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

NAFARROAKO FORU ERKIDEGOANAFARROAKO FORU ERKIDEGOA

29/2003 Dekretua,

administrazioetan

euskararen erabilera

arautzen duena

Page 12: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

NAFARROAKO FORU ERKIDEGOANAFARROAKO FORU ERKIDEGOA

EGOERA

Euskararen Legeak eta ondorengo Dekretu murriztaileek eskubideen aitortzarako agertzen zituzten zirrikituak ere modu sistematikoan urratu dira.

Foruzainen lan-deialdiko lanpostu batean ere ez da derrigorrezkoa izan euskararen ezagutza

Osasunbidean eremu ez-euskalduneko herritar bihurtu dituzte nafar guztiak

Page 13: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 14: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 15: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 16: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 17: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOAEUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOA

Euskal Herriko Autonomi Estatutua

6. artikulua.

1.- Euskarak, Euskal Herriaren berezko hizkuntza denez, hizkuntza ofizialen maila izango du Euskal Herrian gaztelaniarekin batera, eta guztiek dute bi hizkuntzok ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea

Page 18: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOAEUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOA

•10/1982 Euskararen Legea

•6/1989 Euskal Funtzio Publikoari buruzko Legea

•86/1997 Dekretua administrazioetan euskararen erabilera

normalizatzeko prozesua arautzen duena

•1/1993 Euskal Eskola Publikoaren Legea

•138/1983 Dekretua, irakaskuntza ez-unibertsitarioan

euskararen erabilera arautzeko

•1983ko abuztuaren 1eko Agindua 138/1983 Dekretua garatzeko

•8/1997, Euskal Antolamendu Sanitarioaren Legea

•67/2003 Dekretua, euskararen erabilera Osakidetzan

normalizatzeko

•4/1992 Euskal Herriko Poliziari buruzko Legea

•30/1998 Dekretua, Ertzaintzan euskararen normalkuntza

prozesua arautzen duena

•6/2003 Legea abenduaren 22koa, Kontsumitzaileen eta

Erabiltzaileen Estatutuarena

•Eta abar

Page 19: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOAEUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOA

Ertzaintzaren lan-deialdietan bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu dira.

Osakidetzan oso agerian geratu da progresibitatearen tempus malguak ondorio zuzenak dituela eskubideen urraketan.

Page 20: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 21: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 22: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

Le langue de

la République

est le français

Page 23: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

“Depuis plus de deux siècles, les pouvoirs politiques ont combattu les langues régionales. Certes, la république a accompli une oeuvre consideráble: la maîtrise de la langue française par le peuple, le recul des obscurantismes et de l’ignorance. Fallait-il pour cela nier les réalités culturelles et linguistiques de nos régions, au prix de la disparition de certaines d’entre elles”

Frantziako Hezkuntza ministro ohi Jack Langek esana 2001eko apirilaren 25ean

Page 24: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

Villers-Cotterêts Ordenantza

Gregoire abateak 1794an adierazitakoa

Bas-Lauriol Legea

Page 25: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

JARRERA ITXIA NAZIOARTEKO ITUNEN AURREAN

1. JARRERA: Nazioarteko estandarrak ez sinatu edo berrestea

2. JARRERA: Gutxiengo nazionala hitza agertzen dituzten

artikulu guztietan oharra jartzea (Frantzian ez dago halakorik)

•Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Ituna

•Haurren Eskubideen Deklarazio Unibertsala

•Gutxiengo Nazionalen Babeserako Hitzarmen-Markoa

•Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Ituna

Page 26: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

ITUNA:

Eskubide Ekonomiko, Sozial eta Kulturalen Nazioarteko

Ituna (1966)

Page 27: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

PPRROOZZEEDDUURRAA

1996 1996 lehenlehenebaluazioaebaluazioa

2001 2001 bigarrenbigarrenebaluazioaebaluazioa

2008 2008 hirugarrenhirugarrenebaluazioaebaluazioa

Page 28: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

PPRROOZZEEDDUURRAA

2001etik 2001etik aurreraaurrera

2001eko azaroa: Estatuaren bigarren ebaluazioa

2001eko azaroa: Batzordearen gomendioak

Page 29: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu
Page 30: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

PPRROOZZEEDDUURRAA

2007an2007anFrantziako Estatuaktxostena aurkeztu aurrekogomendioak bete zituelaegiaztatzeko

Gizarte eragileok txostenakaurkeztu gomendioak bete ez

dituela egiaztatzeko

Gizarte eragileok bilera ofizialaegin Batzordeko kideekin geuretxostenak zuzenean azaltzeko

Page 31: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

PPRROOZZEEDDUURRAA

2008an2008anNazio Batuek informazioosagarria eskatu ziotenFrantziako Estatuari

Frantziako Estatuak bestetxosten bat aurkeztu zuen

informazioa emateko

Gizarte eragileok Estatuakesandakoa gezurtatzeko bestetxosten bat aurkeztu genuen

Page 32: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

2008ko 2008ko apirilaapirila

NAZIO NAZIO

BATUETAKO BATUETAKO

BATZORDEAREN BATZORDEAREN

BILERABILERA

Page 33: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

ESKAERAKESKAERAK

1. 2001eko gomendioak berrestea

2. Égalité kontzeptuaren irakurketamaltzurra ez egiteko eskatzea

3. Konstituzioaren aldaketa

Page 34: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

ONDORIOAKONDORIOAK

200ko maiatzean gomendio berriak

Page 35: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

KOKAPENA EGUNGO EZTABAIDANKOKAPENA EGUNGO EZTABAIDAN

Nazio Batuetakogomendioaksaihestezin eginbehar zaizkioAsanbladari zeinSenatuari

Page 36: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

KOKAPENA EGUNGO EZTABAIDANKOKAPENA EGUNGO EZTABAIDAN

NazioBatuetakoErakundeenkontraegingo al duGobernuak?

Page 37: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

KEXEN ARRAZOIAKEXEN ARRAZOIA

Page 38: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

KEXEN ARRAZOIAKEXEN ARRAZOIA

Page 39: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

KEXEN ARRAZOIAKEXEN ARRAZOIA

Page 40: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

KEXEN ARRAZOIAKEXEN ARRAZOIA

Page 41: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

KEXEN ARRAZOIAKEXEN ARRAZOIA

Page 42: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

LARRITASUNALARRITASUNA

Page 43: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

ERANTZUNAKERANTZUNAK

Page 44: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

ERANTZUNAKERANTZUNAK

Page 45: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

ERANTZUNAKERANTZUNAK

Page 46: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

ERANTZUNAKERANTZUNAK

Page 47: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

IRAKURKETAIRAKURKETA

Korpus juridiko ezak edo, hobe esanda, gure hizkuntza-eskubideen aitortzaren kontra eratuta dagoen korpus juridikoak ahalbidetu dituela Behatokiak jaso dituen kexa guzti-guztiak

Égalitérik ez dago Frantziako Estatuan. Herritar euskaldunei berdintasunaren izenean betebehar berdinak ezartzen dizkiete, baina ez dizkiete eskubideak aitortzen.

Frantsesaren erabilera derrigortzen dute, hartara, zertarako balio du euskarak administrazioen aurrean?

Page 48: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

Babes juridiko ezak:

7 7 urtekourteko behaketarenbehaketaren ondorioondorio nagusianagusia: : LapurdinLapurdin, , NafarroaNafarroa BehereanBeherean etaeta ZuberoanZuberoan

Urraketak betikotu egiten ditu

Urraketak naturalizatu egiten ditu

Hizkuntzaren garapenari galga jarri

Page 49: Hizkuntza - eskubideen eta lege statusaren egoera Euskal ... · bigarren hizkuntza-eskakizunik ez da ezarri oraindik, eta 1. hizkuntza-eskakizuna egiaztatzen ez duten langileak kontratatu

www.euskararentelefonoa.com

www.behatokia.org

�902194332 - 0559594948

[email protected]