IGELDOKO

Nota: la versión de este documento encastellano, para los que así lodeseen, está disponible en laoficina de la Casa de Cultura deIgeldo, de martes a viernes de15:30 a 17:30, o se puede solicitaren el teléfono 943 313030 o en elcorreo electrónico:herrikontseilua@gmail.com

HERRI KONTSULTAPROZESUAREN ARGIBIDEAK

Desanexioari buruzko

Igeldon2013ko azaroaren 10ean

2

Dokumentu honek parte hartzeko prozesu baten argibideak jasotzen ditu: Igeldoko desanexioari buruzkoherri kontsultarekin amaituko den parte hartzeko prozesuarenak, hain zuzen.

Herri kontsulta gaur egun indarrean dagoen Gipuzkoako Herritarren partaidetzari buruzko uztailaren 8ko1/2010 Foru arauaren baitan egingo da.

Desanexioari buruzko herri kontsulta 2013ko azaroaren 10ean egingo da Igeldon.

Erakunde sustatzailea Gipuzkoako Foru Aldundia da eta Igeldoko Herri Kontseilua elkarlanean arituko daprozesu osoan.

1. SARRERA

3

2. AURREKARIAK

Honako hauek dira prozesua justifikatzen duten eztabaida-gaiaren zergatia eta aurrekariak:

Gaur egun Donostiako auzoa den Igeldok herri nortasun bizia du.

Igeldo herria zen 1180. urtean Donostiako hiria sortu zenean. Hiria sortu zen une berean, Igeldo bertakoauzo izatera pasatu zen. Dena den, bere baliabideak kudeatzeko eta antolatzeko administrazio propioaizan zuen kontzeju gisa, eta 1845eko udal legearen arabera, bertan aukeratutako alkate etaerrejidoreekin osatutako udala ere eduki zuen. Egoera horrek sei urte iraun zituen, 1851an Donostiarenparte izan zen berriro ere. 1857an, Igeldok independentzia eskatu zuen, baina ez zuen lortu, eta1863tik aurrera Donostiara erabat lotuta geratu zen. Ondoren, auzo alkatea izan zuen.

Bere burua era autonomoan gobernatzearen aldeko iritzia eta jarrera indartsua izan da eta izatenjarraitzen du Igeldon. 1980ko hamarkadan berriro ere desanexioaren aldeko mugimendua piztu etaegituratu zen.

Donostiako Udalak Igeldon egin nahi zituen aldaketa urbanistiko esanguratsu batzuek zenbaiten arteanegonezina sortu zuten, bertako etxebizitza beharrak kontuan hartzen ez zituela uste baitzuten. Horrela,Auzolan elkarteak, garai hartan indarrean zegoen 1960/1986 dekretuan oinarrituta, 1994ko azaroan,herri galdeketa bat bultzatu zuen.

Galdeketan, %58,7ak Igeldo Donostiatik bereiztearen alde bozkatu zuen, %8,8ak kontra eta %32akdeszentralizazioaren alde egin zuen. Orduan 908 herritar bizi ziren Igeldon eta horietatik 717k zutenboto eskubidea. Galdeketan 487 pertsonek hartu zuten parte.

Galdeketaren emaitzak kontuan hartuta, Itsas Aurre elkartea sortu zen desanexioaren prozesua aurreraeramateko. Ondoren, igeldotarren eguneroko arazoei aurre egiteko, Igeldoko Herri Kontseilua sortuzen 1996an.

Galdeketako emaitzak eskuan hartuta eta bideragarritasun txostenak eginda, 1995eko otsailean,Igeldoko Itsas Aurre Elkarteak Donostiako Udalari desanexiorako espedientea irekitzeko eskaera formalaaurkeztu zion.

Geroztik, espediente horrek atzera-aurrera asko izan ditu eta epaitegietan ere egon da.

Itsas Aurre elkarteak 2013ko ekainean Gipuzkoako Foru Aldundiari espedientea berrikusteko eskaeraluzatu dio. Foru Aldundiak erabakia hartzeko igeldotarrek zer iritzi duten jakin nahi du herri kontsultabaten bidez.

4

3. PARTE HARTZEKO PROZESUA

Ekintza Eguna Ordua Tokia

1. mahai ingurua: Desanexioari buruzko herri kontsulta Igeldon URRIAK 3, osteguna 20:00 Itsas Aurre kultur etxean

Sektore ekonomikoaren bilera URRIAK 7, astelehena 17:00 Itsas Aurre kultur etxean

Eragileen bilera URRIAK 10, osteguna 17:30 Eskolan

Hegoaldeko / Mendebaldeko herritarrentzat bilera irekia URRIAK 14, astelehena 20:00 Itsas Aurre kultur etxean

Etumeko / Ameztiko herritarrentzat bilera irekia URRIAK 17 osteguna 20:00 Buenavistan

Etumeko / Ameztiko herritarrentzat bilera irekia GAZTELANIAZ URRIAK 21, astelehena 20:00 Nicolsen

Itsasaldeko herritarrentzat bilera irekia URRIAK 24, osteguna 20:00 Itsas Aurre kultur etxean

Kaskoko herritarrentzat bilera irekia URRIAK 30, asteazkena 20:00 Din din elkartean

2. mahai ingurua: Desanexioari buruzko herri kontsulta Igeldon (herritarren bileretan ateratakoarekin aberastuta) AZAROAK 8, ostirala 20:00 Itsas Aurre kultur etxean

Parte hartzeko prozesua 2013ko irailean jarri da martxan eta azaroaren 10eko kontsultarekin amaituko da.

Herri kontsultaren aurretik, beraz, herritarrek gaiaz informatu, hausnartu eta eztabaidatzeko hainbat mahaiinguru, auzokako bilera eta sektorekako bilera izango dituzte. Horietan honako gai hauek landuko dira:

• parte hartzeko prozesua

• desanexioa: zer da? zergatik bai? zergatik ez? zer suposatzen du?

• kontsultaren emaitzaren araberako urratsak

Hizkuntzaren tratamendua: euskara Igeldoko berezko hizkuntza da, baita bertako ohiko hizkuntza ere. Hala ere, erdal hiztunei begira,bilera bat gaztelaniaz egingo da eta bilera guztietan banatuko den dokumentazioa gaztelaniaz ere egongo da nahi duenarentzat etagaldera-erantzunen tartean bakoitzak nahi duen hizkuntza erabiltzeko aukera izango du.

5

4. KONTSULTAREN EZAUGARRIAK

5. KONTSULTARAKO GALDERA

Igeldo Donostiatik desanexionatzearen inguruko herri kontsulta, 2013ko azaroaren 10ean, igandean,egingo da.

• Botoa emateko eskubidea honako hauek izango dute:

– Igeldon bizi diren herritarrek. Horretarako, alde batetik Usurbil, Orio eta Kantauriitsasoak markatutako mugak hartzen dira kontuan eta bestalde, Donostiarekikomugak; Donostiako udalak definitutakoak.

– irailaren 30a baino lehen barruti horretan erroldatutako herritarrek.

– eta azaroaren 10a baino lehen 16 urte bete dituztenek.

• Ordutegia: 09:00etatik 20:00etara.

• Tokia: Itsas Aurre kultur etxean.

• Beharrezko dokumentazioa: hauteskundeetan erabiltzen diren ohiko identifikazio dokumentuak.

Herri kontsultaren baldintzak Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Herri Kontseiluak bermatuko dituzte.

Parte hartzeko prozesua diseinatzeko lanaren ildotik, Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Herri Kontseiluakherri kontsultako galdera erabaki dute. Honako hau

Igeldo udalerria izatea nahi duzu?

6. ESKENATOKIAK

6

a) UDALERRI BIHURTZEKOTANHerri kontsultan herritarren gehiengoa desanexioaren aldekoa balitz eta Gipuzkoako ForuAldundiak, igeldotarren iritzia kontuan hartuta, desanexioa onartuko balu.Legearen arabera, 1.001 eta 2.000 biztanle artean dituzten udalerriek (Igeldok 1.074 biztanle ditu) 9 zinegotziizaten dituzte.

Bestalde, 5.000 biztanle baino gutxiago dituzten udalerriek derrigor alkatea, alkateordea, kontuen batzordeaeta plenoa izan behar dituzte. Hala ere, plenoak erabakiko balu, beste organo batzuk ere eratu ahal izangolirateke.

Udal batek, legez, derrigor eskaini beharreko zerbitzuak honako hauek dira: eremu publikoa argiztatzea etagarbitzea, hilerria, ur hornikutza eta estolderia, elikagaien kontrola, hondakinen bilketa eta bideen zolaketa.

Dena den, legez har ditzakeen eskumenak ere badira:

• Leku publikoen segurtasuna eta zirkulazioaren antolaketa.• Bide publikoen artapena.• Antolamendu eta kudeaketa urbanistikoa.• Ondare artistiko, historiko eta ingurumenaren babesa.• Zerbitzu sozialak eta garraio publikoa.• Turismo, kirol eta kultur arloak.• Lankidetza, irakaskuntza eta osasungintza arloan eskuduntza duten instituzioekin.

Udalerri batek zerbitzuak bere kabuz eskaini ditzake –hau da, bere baliabideak soilik erabiliz- edo beste udalerribatzuekin elkarlanean. Adibidez, kaleak beren baliabideez garbitu edo argiztatzen dituzte udalek, baina urhornikuntza edo hondakinen tratamenduari dagokionez, beste udal batzuekin sortutako mankomunitateenbidez eskaintzen dute zerbitzua. Igeldoren kasuan, inguruko udalerrietan ur hornikuntza Añarbekomankomunitateak (Errenteria, Donostia, Hernani, Lasarte-Oria, Pasaia, Oiartzun, Lezo, Urnieta, Usurbil etaAstigarraga) kudeatzen du, eta hondakinen tratamendua, San Markos Mankomunitateak (Donostia, Errenteria,Oiartzun, Lezo, Pasaia, Astigarraga, Hernani, Lasarte-Oria, Urnieta eta Usurbil).

Udalerrien finantziazio iturri nagusia, Foru Aldundiak zergetatik udaletara bideratzen duen zatia da. Dena dela,udalek ere, beren kabuz, zergak bildu ditzakete. Alde batetik, esaterako, lizentziak ematekoorduan edo ur hornikuntza ematerakoan tasak kobratzen dituzte. Bestetik, zerga bereziak ereezartzen dituzte udalek: haien artean esanguratsuenak, Ondasun Higiezinen gaineko Zerga(I.B.I.) edo ibilgailuen gainekoa.

Adibidez, Amezketak eta Berastegik, ezaugarri aldetik, Igeldoren antza dute: bi udalerri hauek 900.000 €inguruko sarrerak dituzte. Horietatik %61 Udalak Finantzatzeko Foru Funtsetik jasotzen dute (GipuzkoakoForu Aldunditik) eta gainerako %39, udal zerga eta tasetatik.

IGELDO

7

b) AUZO IZATEN JARRAITZEKOTANHerri kontsultan herritarren gehiengoa desanexioaren aurkakoa balitz eta Gipuzkoako ForuAldundiak, igeldotarren iritzia kontuan hartuta, desanexioa ukatuko balu.Gaur egungo egoera mantenduko litzateke, Donostiako beste edozein auzoren modura.

Igeldon, hauteskunde bitartez osatutako Herri Kontseilu bat dago. Bertan, zazpi kidek modu boluntarioanhartzen dute parte. Elkarte honek helburu hauek ditu:

• Igeldotarren bizi baldintzak hobetzea

• Igeldo beste lekuetan ordezkatzea

• Igeldotarren berezko izaera eta ezaugarriak zaintzea

Auzoa izaten jarraituz gero, Donostiako Udalak Igeldoko behar nagusiak kudeatzen jarraituko luke. DonostiakoUdalean 25 zinegotzi aukeratzen dira. Alkatea, alkateordea, kontu batzordea eta plenoa ez ezik, ondorengohauek ere derrigorrezkoak dira: gobernu batzordea, plenoko batzordeak, aholkularitza juridikoa, iradokizun etaerreklamazio batzordea, kudeaketa ekonomiko-finantziariorako organoak, hainbat arlotako zuzendaritzak…

Biztanle asko dituzten udalerriek, Donostiak bezala, beren eremua distritotan banatzeko aukera dute, Udalekozinegotzi baten gidaritzapean, deszentralizatutako kudeaketa bultzatzeko asmoz. Donostiaren kasuan ez dahorrelako antolamendurik sortu.

Igeldok ez du inolako eskuduntzarik kudeatzen, baina, Igeldoko bi elkartek hitzarmenak egindituzte Donostiako Udalarekin. Igeldoko Herri Kontseiluak kultur arloko hitzarmena duUdalarekin eta honek diru laguntza ziurtatzen dio, kultur etxerik ez duten beste auzo batzueibezala. Lizardi pilota eskolak ere 2012an hitzarmena sinatu zuen Udalarekin. Hitzarmen horren

arabera, udalak 7.000 € jarri zituen frontoiaren erabilera antolatzeko.Donostia bezalako udalerriek biztanleriari derrigor eskaini beharreko zerbitzuak gehiago dira, adibidez,udalerri barruko garraio publikoa edo suhiltzaile zerbitzua. Udalerri txikiek bezala, Donostiak Igeldon

eta beste auzoetan eskaintzen dituen zerbitzuak emateko, bere baliabideak soilik erabil ditzake edo besteudalerriekin elkarlana bultza dezake. Adibidez, kaleak garbitzeko, enpresa bat azpikontratatzean du (F.C.C.)eta aldiz, ur hornikutza ziurtatzeko, beste udal batzuekin batera, Añarbeko Makomunitatearen parte da: Udala,Donostiako hornikutza sareko artapenaz arduratzen da, udalerriaren tamainaren araberako kuota bat ordaintzendu eta ordainketa nagusia kontsumoaren araberakoa izaten da.

Zerbitzu hauen kostua ordaintzeko, Donostiako Udalaren diru sarrera arrunten artean Foru Aldundiak jasotakozergen zatia da nagusia (2013ko aurrekontuetan sarrera arrunten %43,6). Bigarrena, Ondasun Higiezinengaineko Zerga (%16,4) eta gero, Zabor Tasa (%5,2) eta Trakzio Mekanikodun Ibilgailuen gaineko Zerga (%4,5).Diru sarrera arruntak osatzeko eta inbertsio ahalmena handitzeko Donostiako Udalak kapital eta finantza dirusarreretara jotzen du. Haien artean, nagusiak: zorpetze ahalmena, edo ondasun higiezinen eta lursailensalmentatik lortutako dirua.

IGELDO

Herritarren Partaidetzarako Zuzendaritza

herritarrekin@gipuzkoa.net

ANIMATU etaPARTE HARTU!Igeldoren etorkizuna zure esku dago!!

Nota: la versión de este documentoen castellano, para los que así lo

deseen, está disponible en la oficina de la Casa de Cultura deIgeldo, de martes a viernes de

15:30 a 17:30, o se puede solicitaren el teléfono 943 313030 o en el

correo electrónico:herrikontseilua@gmail.comIgeldoko Herri Kontseilua

herrikontseilua@gmail.com