"Ikastola" aldizkaria: 175.zenb. - iraila

www.ikastola.net

EUSKAL HERRIKO IKASTOLAKKOOPERATIBA EUROPARRA ABIAN >>

(11-14 orr.)

Orain bederatzi urte sei ordenagailu zituzten Elgoibarko San Bartolome ikastolaneta zerbitzari txiki bat. Ikasturte honetan 104 ordenagailu txiki erabiliko dituzteLHko geletan bakarrik Ikasys proiektuaren barruan, eta hiru zerbitzari handi di-tuzte. Aldaketa horren lekuko izan diren hiru irakaslerekin eta zuzendariarekin,Jabier Larrañagarekin, mintzatu ginen Ikasys proiektuaren onurez eta arrakastaz.Eneritz Iturbe, IKT dinamizatzailea eta Ikasys proiektuaren arduraduna da. MariKruz Intxausti, berriz, Matematika irakaslea da; aurreko ikasturtean zehar liberatutaaritu zen Ikasys-erako, arlo horretako edukien koordinazioa beregain izan baitzuen.Nuria Revueltak, azkenik, Ingelesa, Euskara eta Ingurunea irakasten ditu; irakasleikasketak egin zituen atzerriko hizkuntzetan eta Psiko-pedagogian lizentziatua da.

3Ikastola175

www.ikastola.net

EUSKAL HERRIKO IKASTOLAKKOOPERATIBA EUROPARRA ABIAN >>

(11-14 orr.)

IKA

STO

LA A

LDIZ

KA

RIA

w

ww

.ikas

tola

.net

iks

EDITATZAILEA:IKASTOLEN KONFEDERAZIOAZamudioko TeknologiElkartegia, 208 B-1 48170 ZAMUDIO Tel.: 606 33 41 45

KOORDINATZAILEA:Zuriñe [email protected]

ERREDAKZIOA:Joxean Agirre eta Eva Domingo

EUSKARA ZUZENTZAILEA:Imanol Artola

DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Txema Garzia Urbina

INPRIMATZAILEA: GERTU inprimategia.Oñati. Tel.: 943 78 33 09

ISBN:Ikastolen Konfederazioa,84/933872/6/6

IKT TEKNOLOGI BERRIAKIKASYSELGOIBAR IKASTOLAN

ELKARRIZKETA >>

NU

RIA

RE

VUE

LTA

ETA

JA

BIE

R L

AR

RA

ÑA

GA

LE

HE

N L

ER

RO

AN

, E

TA E

NE

RIT

Z IT

UR

BE

ETA

MA

RI

KR

UZ

INTX

AU

STI

ATZ

EA

N.

IKA

SYS

PR

OIE

KTU

A E

LGO

IBA

RK

O I

KA

STO

LAN

KIL

OM

ETR

OA

K U

RR

IAR

EN

4A

N D

ON

OS

TIA

NE

US

KA

L H

ER

RIK

O I

KA

STO

LAK

.IK

AS

TOLE

N K

OO

PE

RAT

IBA

EU

RO

PAR

RA

EG

ITU

RAT

ZEN

AR

I D

AG

AZT

E E

GO

NA

LDIA

K E

SP

EJO

N (

AR

AB

A)

EU

SK

AL

DA

NTZ

AK

IK

AS

TEN

MA

RR

AZK

I B

IZID

UN

EN

BID

EZ

OIN

EZ

BA

SO

A A

RG

IÑE

RE

NTZ

AT A

RB

IZU

NU

RR

IAR

EN

24

AN

DE

NO

K B

AIO

NA

RA

:D

EIA

DA

R:

LUR

RA

LDE

HIZ

KU

NTZ

EN

OFI

ZILA

TAS

UN

AA

LDA

KR

RIK

ATZE

KO

MA

NIF

ES

TAZI

OA

3 71

1

16

18

20

22

175

IRAILA 2009

“

“Ariketak koadernoanbaino gusturago egitendituztela diote ikasleek

“

“

4 Ikastola175 · iraila 2009

IKASYS ikasle bakoitzaren erritmora oso erraz egokitzen da

ELKARRIZKETAIKASYS PROIEKTUAELGOIBARKO IKASTOLA

>>

IKASYSEN URTEBETEKO BALANT

-Hain emaitza onak lortuko zi-ren susmorik ba al zenuten?

ENERITZ ITURBE: Asteanordu erdiz egiten dituzte arike-tak arlo bakoitzean. Beraz, bostarlo direnez, bi ordu eta erdi egi-ten dituzte. Guk ez genekienIkasysek emaitzetan zer onuraekarriko zituen, baina susmoabagenuen, motibazio izugarria-rekin egiten baitzituzten arike-tak. Kontzentrazio eta gogo han-diarekin ikusten genituen lane-

an ikasleak, eta horrek emaitze-tan eraginik izango zuela pen-tsarazten zigun. Baina bukaera-ra arte ez dugu benetan jakinemaitzen berri.

-Zer jarrera erakutsi dute gura-soek eta irakasleek?

JABIER LARRAÑAGA: Gura-soak a priori esperientzian par-te hartzearen alde agertu ziren.Nahiago zuten beren seme-ala-bak Ikasys taldean ikustea ‘kon-

trol taldean’ baino. Irakasleen al-detik erresistentzia handixea-goa zegoen; hala ere, oso azkarsartu ziren dinamikan, eta ha-sieran ezkor agertzen zirenekere abantaila handiak ikusi ziz-kioten sistemari.

MARI KRUZ INTXAUSTI:Lanbide gehienetan zuk zurebulegoan egiten duzu lan tek-nologia berriekin, baina ikas-gela batean ikasleen aurreanhasi behar duzu teknologia ho-

Joan den ikasturtean sekulakooihartzuna izan zuen Ikasysproiektua esperimentatu zuten16 ikastoletako bat izan zenElgoibar Ikastola. LHkobigarren, laugarren eta seigarrenmailan hasi ziren lanean, mailabakoitzean gela bat proiektuansartuz, eta beste bat “kontroltalde” gisa hartuz, hots,aurrekoekiko alderaketa egin ahalizateko gela gisa. EHUHezkuntzako Ikerkuntza eta

Diagnosi Metodoen sailekoirakasle talde bat arduratu zenebaluazioa egiteaz. Esan beharradago ebaluazio horren emaitzakguztiz baikorrak izan zirela, gutxibada ere, arlo guztietan (Ikasyserabili den bost arloetan, alegia,hiru hizkuntzatan, inguruneaneta matematikan) eta gelaguztietan “kontrol taldeetan”baino emaitza hobeak lortubaitziren.

5Ikastola175

�

IKASYS PROIEKTUAELGOIBARKO IKASTOLA

TZEA ELGOIBARKO IKASTOLAN

riekin. Bitarteko horiek zuk bai-no hobeto erabiltzen dituztenikasleak dira gainera gehienetan,eta horrek beldurtzen ditu asko-tan irakasleak.

-Motibazioa aipatu duzue. Nolakoaizan da?

MKI: Kontuan izan behar daariketa horietan irudia, animazioaeta, ingelesean batez ere, audioasko sartzen direla eta horrekerakargarriago egiten dituela.Ariketak koadernoarekin bainoaskoz hobeto egiten dituzteladiote ikasleek.

NURIA REVUELTA: Gehien gus-tatzen zaiena zera da, hots, une orodakitela ariketa bat ondo edogaizki egiten duten, sistemak be-rak zuzentzen baititu ariketak.Irakasleek, ondorioz, denboragehiago daukate gaizki dabiltzaneilaguntzeko. Irakaslearen zain gelabatean ikusten diren ikasle erres-kada horiek desagertu egin ziren.Irakaslearen profila aldatu egitenda neurri batean: laguntzailebihurtzen da. Sistemak berak duenaplikazio bati esker, irakasleakikasle guztien lana kontrola deza-ke bere ordenagailutik; ariketakegiten bakoitzak zenbat denborabehar izan duen, zertan huts eginduen eta beste hainbat informazioizan ditzake.

-Zertarako balio du Ikasys-ek?

JL: Helburu batzuk lantzeko baliodu Ikasys-ek, ez denak. Errepika-penaren bidez memoria lantzeko daaproposa, eta prozedura itxiak au-tomatizatu eta barneratzeko ere bai.Zenbait konpetentzia lantzeko ba-lio du. Beste batzuk gelan landubeharko ditu irakasleak. Gainera,Ikasys ikasle bakoitzaren erritmo-ra oso erraz egokitzen da, eta ho-nenbestez, ikaslearen autonomialantzeko oso egokia da, ikasleak be-rak ikusten baitu noraino dakien,zenbat dakien. Batzuek tresna osa-garri bat dela esaten dute. Nik eznioke osagarri deituko, gure me-todologiaren zati bat gehiago bai-zik, eduki eta gaitasun jakin batzuklantzeko. Honek ez du ordezkatzengelako lan guztia, han lehen fitxenbidez egiten zen lana baizik.

-Zer ebaluatu dute EHUko ira-kasleek?

JL: Sistemaren eta emaitzen eba-luazioa egin zuten, eta ondorioakoso baikorrak izan ziren. Hasiera-ko eta bukaerako azterketak eginzituzten gelaz gela, eta urte osokojarraipena ere bai. Horretaz gai-nera, eztabaida taldeak antolatu zi-tuzten zuzendariekin, irakaslee-kin eta dinamizatzaileekin Ikasto-len Etxean edo fakultatean bertan,eta horietan parte hartu genuen.

Ikasturte honetan LHko gela

guztietan erabiliko dute

Ikasys, eta DBHko lehen eta

hirugarren mailatan ere es-

perimentatuko dute. Iaz bi

armairu erabili bazituzten

(bakoitzean 26 ordenagai-

lu), ikasturte honetan lau ar-

mairutara pasatuko dira.

Armairuez gainera, zerbi-

tzari bat behar du sistemak,

eta gela bakoitzean wifia.

Ordenagailu horiek, bestal-

de, Informatika klaseak ge-

lan bertan emateko, nahiz

Interneten kontsultak egin

edo informazioa bilatzeko

ere erabiliko dira.

Ez da Elgoibarkoa LH oso-

ra zabaldu duen ikastola

bakarra izango, 35 ikastola

baitira Ikastolen Elkarteak

kudeatzen duen proiektuan

pauso hori emango dutenak.

Ikastolen Elkarteaksortu eta kudeatzen duenIKASYS Proiektua

UPV/EHUko Hezkuntzako Ikerkuntza etaDiagnosi Metodoen -HIDM- Saileko irakasletalde batek egindako ikasturte osoko ebaluazioa-ren ondorioa oso baikorra izan da: maila guztie-tan eta arlo guztietan (hiru hizkuntzak,matematikak eta ingurunea) kontrol taldeek bainoemaitza hobeak eman dituzte ikasketan Ikasysproiektuan lan egin duten ikasleek. Aldeak, noski,txikiak dira, baina emaitzak hobeak. Beraz, kon-trol taldearen eta talde esperimentalaren arteanaldea badago.

Emaitza homogeneo samarrak izan dira, gai-nera; ez dira arlo batean hobeak eta beste bateanokerragoak izan. Gorakadatxo hori arlo guztietaneman da, kontutan izanik ordutegiaren %10ekoerabilera izan duela, eta hori da garrantzitsua.

Ebaluazioaren emaitza emankorra izanik,bultzada garrantzitsua izan denez, Ikasys-eko ar-

duradunek proiektua ikastola guztietara zabal-tzea erabaki dute. Joan den ikasturtearen amaie-ran ikastola guztiei egin zitzaien eskaintza, etamomentuz 35 ikastola animatu dira. HorietanLHko etapa guztira hedatuko da eta, DBHkoeduki sorkuntza ere bukaturik dagoenez, etapahorretan ere sei hilabeteko esperimentazioaegingo da aurten. Hogei bat ikastolak hartukodute parte bigarren etapa honetako esperimenta-zioan. Proiektua martxan jartzeak kostu batzukditu, eta horregatik geratu da ikastola multzo batsartu gabe. Datozen ikasturteotan sartuko direlaespero dute Ikasys-en arduradunek.

Ikasys-ek, bestalde, interes izugarria sortu duEstatu espainiarreko beste hainbat puntutan, Ka-talunian bereziki, eta proiektua saltzeko aukerakere badaudela dirudi.


iks ELKARRIZKETAIKASYS PROIEKTUAELGOIBARKO IKASTOLA

>>

IKASYS MEJORA ELRENDIMIENTO

El proyecto Ikasys, creado eimpulsado por la Federación deIkastolas, que comprende unequipo de ordenadores portátiles ycontenidos curriculares específicospara que los alumnos haganejercicios de memorización, hamejorado el rendimiento de losestudiante en las cinco área senlas que se ha experimentado: lastres lenguas, matemáticas y medioambiente. Ese el resultado de unaevaluación realizada por profesoresde la UPV a lo largo del cursopasado. La evaluación ha sido unespaldarazo para los responsablesdel proyecto que ahora quierenextenderlo a todas las ikastolas.Hemos estado en la ikastola deElgoibar, uno de los centrospioneros de Ikasys.

IKASYS AMÉLIORE LERENDEMENT

Selon l’évaluation effectuée par desprofesseurs de l’université basqueEHU tout au long de l’annéedernière, le projet Ikasys, crée etsoutenu par la Fédération desikastola pour lequel les élèvesdisposent d’ordinateurs portablesoù sont intégrés programmes etexercices de mémorisation, aamélioré le rendement des élèvesdans les cinq matièresexpérimentées: les trois langues,les mathématiques etenvironnement. Les résultats del’évaluation ont encouragé lesresponsables du projet qui désirentmaintenant l’étendre à toutes lesikastola. Nous avons visitél’ikastola d’Elgoibar, l’une despionnières du projet.K

AR

LOS

SA

NTI

AG

O, A

INH

OA

BO

GA

NTE

S E

TA J

UA

NIT

O

ETX

EB

ER

RIA

UN

IBE

RTS

ITAT

EK

O I

RA

KA

SLE

ETA

IKE

RLA

RIA

K.

IKASYS PROIEKTUAREN ONURAKEGIAZTATU DITU UNIBERTSITATEAK

Ebaluazioaren ziurtapena

IKASYS PROIEKTUAREN ONURAKEGIAZTATU DITU UNIBERTSITATEAK

Ebaluazioaren ziurtapena

<Ninguno>

7Ikastola175

�

URRIAREN 4an DONOSTIANZurriola ikastolak inbidia puntu bat sortarazten du bertara hurbiltzen direnengan: Eleanitz proiektua

eraman dute Batxilergoraino eta han ingelesa lantzen dute jatorri ingeleseko irakasleekin; musika eta

dantza eskola ofizial bat dute ikastolan bertan (350 ikasle ibili ziren iaz), ETBko harrobi izan den antzerki

eskola ere bai (iaz 250 ikasle) eta kirol ekintza egitarau indartsua dute, bizpahiru meritu aipatzearren.

Sekulako hazkundea izan duen ikastola da, ikaslez mukuru dago, dituen eraikinak gainezka.

Barandiaran lizeoa dagoen lursaila saldu eta diru horrekin eraikin bat

altxatu nahi dute, baina horretarako Grosen bertan lursail

bat aurkitu beharko dute.

gipuzkoa:

JOSE MARI EIZMENDILEHENDAKARIA (eskubian),XABIER ELORTZA LEHENDAKARI OHIA ETA AURKENE MORA ZUZENDARIA KILOMETROEI BEGIRA

“Overbooking-a Zurriola ikastolan”Barandiaran lizeoaren lur saila saldu eta ingurukolursail batean eraikin berria egin nahi dute


Donostiako Zurriolaikastola kolpetikgehiegi luzatu den

gazte bat bezala dabil,jantzietan sartu ezinik. “Orainsei urte hasi zen gureproiektua lantzen, nahiz etaazken urrats esanguratsua,Batxilergoa hona ekartzea,duela bi urte gauzatu zen.Orduan Batxilergoko lehenikasturtean 38 ikasle ziren.Joan den ikasturtean 63 izanditugu. Bi urtean, beraz, ia-iabikoiztu egin da ikaslekopurua. Jarrera horimantendu egingo da,ikasturte berri honetakomatrikula 62 ikaslekoa izanbaita. Oso garbi dugu gerorakopuru hori handitu egingo

dela, LH eta HHan 70ikasletik gorako kopuruakbaititugu”, hasi zen AurkeneMora, ikastolako zuzendaria.

Zurriola ikastola etaBarandiaran lizeoaren artekoezkontza guztiz izan dainteresatua. Barandiaran,Donostiako ikastoleiBatxilergoa eta goi zikloakemateko sortutako zentroa,larri zebilen ikasle aldetikikastola horiek (Zurriolasalbu) sare publikora pasatuzirenetik, eta Zurriola, aldiz,leku faltan. BarandiaranekIbaetan okupatzen zuen lureremua saldu eta Groseninbertitzea erabaki zutenorain lau bat urte. Hiri handi

bateko plana izanik, lureremuaren birkalifikazioa etaHirigintza Plan Nagusiaatzeratu egin dira.“Batxilergoan mailabakoitzeko bi talde ditugukontzertaturik, nahiz eta gukhiru eskatzen ditugun; arrazoisinple bat dugu hirugarrenaeskatzeko: Eleanitz proiektuaBatxilergoraino eraman duenikastetxe bakarra gara.Ingelesez lantzen direnarloetan hiru talde egitenditugu. Lehen mailan, esatebaterako, Ingelesa bera moduoso sendoan lantzen dute,Filosofia eta MunduGaraikideko Zientziakingelesez ematen dituztelarikaukeran. Irakasle natiboekin

egiten dugu lan, eta horrekere kostuak handitu egitenditu, baina arrakasta ari garalortzen, gizarteak berakingelesaren eskaera gero etanabarmenago sentitzenduelako. Eleanitz proiektuaDBHn bukatzen da, etakalitatearen izenean gukeman dugun jauzi bat izan dahau. Honetan aitzindariakgara”, jarraitu zuen AurkeneMorak.

BatxilergoaBarandiaranen zegoeneanDBH bukatzenzuten ikasleerdiakbakarrikjoaten ziren

lizeo horretara. “Orain ikasleguztiek jarraitzen duteikastolan bertan Batxilergoaegiten eta, gainera, kanpotikbeste batzuk etortzenzaizkigu”, erantsi zuen JoxeMari Eizmendi lehendakariak.

Barandiaran lizeoakeman dizkion ikasleak hartuondoren hiruna gela dituztemaila bakoitzeko DBHn .“Barandiarango ikasleak honaekarrita lerro bat gizentzealortu dugu. Bien bitarteanhasita geunden HHan mailabakoitzeko lau talderekinlanean, maila bakoitzeko70etik gora ume ditugulako.HHko lau lerro horiek ez dirabenetakoak, erdaldunentxertaketa hobea izatearrengure poltsikoetatikkontzertazio bat ordaintzenbaitugu”, erantsi zuen XabierElortza lehendakari ohiak.

Haur Hezkuntzako ikaslekopuru horiek (mailabakoitzeko 70etik gora) LHrairitsi ahala ez dute jakingonon sartu. “Ondoan genuenkortxo fabrika saldu etaeranskin berria egin genuenorain urte batzuk eta gelakalokatzen dizkiegu ondokomoja batzuei, baina denakbeteta ditugu. Aurten moldagaitezke, hurrengoikasturtean ere gela kopurubera izango dugu, baina biurte barru ezinbestekoa dugubeste erakin bat ondoanizatea. Kilometroek emangodigutena, diru kopuru

ELKARRIZKETA>> iks

UN MATRIMONIO DECONVENIENCIA

La de Zurriola es una de esasikastolas que producen ciertaenvidia. Es una de las ikastolas queha desarrollado el Proyecto deLenguas hasta el Bachillerato,donde trabajan el inglés, porejemplo, con profesorado nativo;cuentan con una escuela de teatroque ha sido cantera de actores enlas series de ETB1 y cuentantambién con una escuela de música.Hace seis años, esta ikastola y elliceo Barandiaran iniciaron los

trámites para un matrimonio por elque el liceo trasladaba elBachillerato y los ciclos deFormación Profesional a la primera,con la intención de vender el solary financiar la ampliación de laikastola de Gros. El parón de lacrisis y la bajada de precios handificultado la operación. Losedificios actuales de la ikastolaestán saturados y con la edición delKilometroak, que se desarrollará enlas faldas de Ulia y aledaños de laplaya de la Zurriola, quieren da aconocer los proyectos que tienenpara el futuro más inmediato.

UN MARIAGE DE CONVENANCE

L’ikastola de Zurriola fait des envieux: c’estune des ikastola qui a développé le ProjetLinguistique jusqu’au baccalauréat. Ainsi,par exemple, les cours d’anglais sontdispensés par un professeur anglais.L’ikastola compte par ailleurs une école dethéâtre, dont sont issus certains acteursdes séries diffusées par ETB1, ou encoreune école de musique. Il y a six ans, cetteikastola et le lycée Barandiaran ontfusionné : le lycée a transféré lebaccalauréat et les cycles de formationprofessionnelle à l’ikastola, tout cela dansle but de vendre le terrain et de financer

l’extension de l’ikastola de Gros. La crise etla baisse des prix ont rendu l’opérationplus difficile que prévu et les bâtimentsactuels de l’ikastola sont saturés. Leprochain Kilometroak, qui se déroulera surles flancs du mont Ulia et aux alentours dela plage de Zurriola, permettra de se faireune idée des projets à court terme del’ikastola.

9Ikastola175

Berdea eta urdina, mendiaren etaitsasoaren koloreak erabili dituztelogotipoan; ibilbideak ere mendia etaitsasoa elkartuko ditu, ikastola tarteandela Ulia mendiaren magalazeharkatuko baitu, eta Zurriotakohondartza ertzean izango baititu bigune.

“Ategorrietako Renferen geltokiondoan jarri dugu sarrera bat.Zumarragatik Irunera bitarteanzerbitzuak bikoiztu egingo ditu, etageltoki horretatik ibilbidera sartzeagomendatzen dugu. Kostako trengeltokia eta Topoarena ere ez dirahain urrun geratzen. Autoz datozenakGarberako aparkalekuetara bideratukoditugu; handik etengabeko autobus

zerbitzu baten bidez etorriko diraAtegorrietako Kotxeras autobusgeltokira, bertatik ibilbidera sartuz.Autobus antolatuak, azkenik,Trintxerpeko portu sarreran geratukodira, eta joan-etorriko autobuszerbitzua jarriko zaie, nahiz eta oinezere ibilbidea gertu geratzen den”, hasizen Igor Elortza.

Goizez jendea Ulia magaleanibiliko dela uste dute bikoordinatzaileek, baina arratsaldeanhondartza ertzera hurbilduko delapentsatzen dute. “Bai Sagues eta baiKursaal ondoko guneak oso lekuerakargarriak dira, eta arratsaldeanhor jendetza bilduko dela uste dugu.Hortik etxera itzultzeko geltoki

nagusian trena hartzeko gomendioaluzatu nahi diogu jendeari”, erantsizuen Josebe Muguruzak.

Gune bakoitzean eskaintza zabalaantolatzen saiatu dira, baina bigarrenguneak, Kotxerasek, badu gazteeizuzendutako kontzertu egitarau bat.Hor joko dute egunean zehar ZerenZaik, Xarmak, Kautak, Asgarth-ek,Mendeku Itxuak eta Triki Takek.“Badago talde bat, Asgarth, heavymusika egiten duena, jo gabe urteakeman eta berriro egun honetarakoelkartu dena”, gogoratu zuen Igorrek.

Hirugarren gunean, Haztegin,haurrentzako ikuskizunak izango dira:Txan magoa, Zirika Zirkus, Aiko etaPoxpolo eta Mokolo, esate baterako.

“Pirritx eta Porretxekin bi saio eginditugu urteko egitarauan. Bi aldizGasca bete zuten eta atsedena emandiegu”, jarraitu zuen Ighorrek.Laugarren gunean hip hop eta raptailerrak egongo dira. Saguesen ere,laugarren gunean, kontzertu handiakizango dira, hala nola, Betagarri,Gertrudis (Bartzelonatik dator),Errenteriako Oinarri Abesbatza, EsneBeltza eta Akelarre, batzukaipatzearren; Kursaalen, berriz,seigarren gunean: Big Band, EasoAbesbatza eta Orfeoi Txiki, Txirri,Mirri eta Txiribiton (beteranoak etagazteak elkarrekin), Xabi SanSebastian, MC Jearras Band eta AnjeDuhalde.

Josebe Muguruza eta Igor Elortza, koordinatzaileak

“Sei kilometro Uliaren magalean eta hondartza ertzean”

mugatua da. Proiektuareneuskarri sendoena Barandiranzegoen lur saila saltzea zen,baina luzatu egingo daoperazio hori. 2005eanaurkeztu genuen birkalifikazioeskaera. Abendurako PlanNagusia onartuko zela eta,horrek gure eskariaahalbideratuko zuela ustegenuen. Lau urte pasatu dira,eta Plan Nagusia hasierakoonarpen fasean dago oraindik.Lur sail horren gaineramaileguak eska genitzake,baina lurraren prezioak nolajaitsi diren ikusita itotzekoarriskua genuke, eranskinberria egiteko milioi bat eurokomailegua atera baikenuen.Beraz, beste ate batzuk jotzenhastera goaz”, jarraitu zuenXabier Elortzak.

“Alde horretatik panoramaezkorra da, baina oso baikorrada ikasle kopuru aldetik.Zentzu horretan,

Administrazioaren aurreaneskaerak egiteko moduangaude. Bestalde, krisialdiakberak ere ez digu aurten askolagundu, eta gure proiektuaDonostiaren erdianfinantzatzeko behar dugundirutza erraldoia eskuratzekozailtasunak izango ditugulaaurreikusten dugu. Batzuetaneman lezake hiri handi batekoikastola batek ahalmen handiaizan behar duela, baina,askotan, zailtasunak erebiderkatu egiten dira hemen.Urtea halaxe etorri da, etahorrexegatik eskatu behardiegu euskaltzaleei aurtenahalegintxo gehigarri bat egindezaten” jarraitu zuen JoseMari Eizmendik.

Kanta ikasle taldebatek egin du, eta hitzak,berriz, Xabier Elortzalehendakari ohiarenak dira.

www.kilometroak.net

Hamahiru ordezkariak

Koldo Tellitu (Betiko Ikastola, Leioa)(lehendakaria), Arantza Manterola (Haur-tzaro Ikastola, Oiartzun) (lehendakariordea),Xabier Arrieta (Armentia Ikastola, Gas-teiz) (idazkaria), Paxkal Indo (OrtzaizekoIkastola) (diruzaina), Aitor Goitia (LaudioIkastola), Eugenio Jiménez (San Bizente Ikas-tola, Oion), Juan José Álvarez (ItxaropenaIkastola, Trapaga), Juan Carlos Gómez(Urretxindorra Ikastola, Bilbo), TxumaiIturria (Salbatore Mitxelena Ikastola, Za-rautz), Andoni Sarriegi (Andramendi Ikas-tola, Beasain), Joxi Sangüesa (Argia Ikasto-la, Tutera), Murielle Leizagoien (Azkaine-ko Ikastola) eta Maite Urmeneta (ErrobiIkastola, Kanbo) dira Artezkaritza Kontseiluaosatzen duten kideak.

Ikastolen kooperatiba europarra egituratzen ari da

EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK

“Tolosako Leidorren aurkeztuko dira Artezkaritza Kontseilua eta Zuzendaritza Talde berria”

Izendapen hauekegin dituena, ekainaren13ko sortze-ekimenetikatera zen ArtezkaritzaKontseilu berria izan da.Kontseilu hori batzaregunean bertan izenda-tu zen, aldez aurretikerabakita zegoen proze-durari jarraiki. Lurraldebakoitzean aho batezhautatu zen zeintzukizango ziren ikastola sor-tzaileak. Berez hama-bost kidekoa izatekoa zen, baina hamahiru kidetan geratua da, Nafarroako hiru or-dezkarietatik bat bakarrik sartu baitzen.

Aurretik, federazio bakoitzak hiruna ikastola izendatu zituen erakunde berria-ren sortzaile izan zitezen. Ikastola horietako ordezkariak izan ziren, ondorioz, ba-tzarren bukaeran Euskal Herriko Ikastolak kooperatiba europarra sortu zutenak, ikas-tolak izan baitira fundatzaileak.

Irailaren 26an Tolosako Leidorren egin-go den ikasturte berriaren irekiera ekitaldiabaliatuko du Euskal Herriko Ikastolak koo-peratiba europar berriak bere egituraren ar-duradun nagusiak aurkezteko. ArtezkaritzaKontseiluko kideak zein Zuzendaritza Talde-koak azalduko dira agertokira. Ekainaren

13an ikastolen VI. Batzarraren azken saioanhartutako erabakien ondoriozko erabaki ka-teak eman ditu, hala ere, bere lehen emai-tzak: Imanol Igeregi izango da elkarte berria-ren zuzendaria, Abel Ariznabarreta Pedagogiarduradun nagusia, eta Jose Luis Sukia finan-tza zuzendaria.

Euskal Herriko Ikastolak kooperatibarenzuzendari kargurako Imanol Igeregiren izen-dapena eta Pedagogi arloa gidatzeko AbelAriznabarretaren etorrera izan dira sortze-ekimenaz geroztik erakunde berria egitura-tzen hasteko egin diren bi izendapen nagu-siak, Jose Luis Sukiarenarekin batera.

Ikastolak dira fundatzaileak

11Ikastola175

erreportajea

3

6

5

11 7 8 1 4 12 13

10

2

9

12

iks

Ekainaren 13ko saioa

Emaitza hauek guztiak ekainaren 13an Zamudio-ko Parke Teknologikoko ekitaldi publikoen aretoan bu-rututako saioaren ondorena dira. Bertan bi atal izan zi-ren: alde batetik Ikastolen Batzarra, eta bestetik sortze-ekimena, aurrez antolatuta zegoen prozedurari jarrai-tuta. Bigarrena guztiz beharrezkoa zen, lehenak ez bai-tzeukan balio juridiko-administratiborik. Batzarrean,Euskal Herrian zehar barreiatutako ehun ikastolatatik93tako ordezkariak izan ziren. Partaidetza handia, be-raz. Sortze-ekimenean hamabi ikastolak hartu zuten par-te. Hasiera batean hamabost aurreikusten ziren, hirulurralde bakoitzetik, Nafarroakoak ere tartean, baina az-kenean hauetako bat bakarra sartu zen saio horretan.Gipuzkoan aurreikusitako ikastola batek ez zuen par-te hartu pasarte horretan, beharrezkoa zen tramite batune horretan bete gabe zeukalako. Behin tramite horibeteta, gehitu egin zaie gainerakoei.

Batzarrean, beraz, lau bozketa nagusi egin ziren, gaihauen inguruan: Erakunde berriaren eginkizuna, zer-bitzuak eta kudeaketa; II. Plan Integrala; Enpresa ere-dua eta erakunde berriaren izen ofiziala eta estatutuakonartzeko ekintza azkenik. Lehenengo hirurak%98,1etik % 99,1 bitarteko aldekotasunarekin gain-ditu ziren. Laugarrenak 78 ikastolatako ordezkarien ba-besa lortu zuen. AIF (Araba), GIE (Gipuzkoa) eta Se-askakoen ehuneko ehuna. Bizkaiko 21 ikastolen arte-an hiruren ezezkoa jaso zuen; beste guztiak alde azal-du ziren. Nafarroako 15 ikastolatatik 11k ez zuten al-dekoa botoa eman; gehienek ezezkoa eta gainerakoekzuria. Guztira Batzarrean ordezkatuta izan ziren 93 ikas-

tolatatik 78k aldeko botoa eman zioten erakunde be-rriaren estatutuak bere osotasunean neurtzen zituen txos-tenari.

Nafarren aldekotasun ezak, hala ere, badu garran-tzi eta eraginik erakunde berrian. Jarrera horrek atxi-kita zeraman kooperatiba berrian lurralde honetako ikas-tolak sartzeko prozesua oraingoz izoztea. Baiezkoa ema-teko nafarrek euren emendakin bat Batzarrak bere egi-tea eskatzen zuten. Bozketan jarrita, ordea, emendakinakez zuen gehiengorik lortu. Emendakin horren araberaEuskal Herriko Ikastolen Konfederazioko une hartakozuzendariak eta lehendakariak hiru urtez kooperatibaberrian beren karguan eta behin-behinean jarraitzea pro-posatzen zen. Hiru urteko proposamena urte betean uz-tea ere eskaini zuten, baina ez zen aurrera atera.

Beste lau emendakin ere aurkeztu ziren Batzarre-an, baina bat ere ez zen gailendu. Berez, aurretik osolanduta zetozen txosten guztiak, estatutuena bereziki,ekarpen asko jaso eta gehienak idatzietan sartuta.

Txalo zaparrada

Batzarra txalo zaparrada luze eta beroarekin amai-tu zen, baina ondorengo asteetan barneko desakordioekleku berezia izan dute zenbait komunikabidetan. Na-farroako ikastolek batzar propio batean desakordioenberri komunikabideetara ez zabaltzea ebatzi zuten. Ebaz-pena hartu eta egun gutxira, hala ere, gaia komunika-bideetan zen. Gatazkaren gaiak, bi nagusiki: Nafarro-

Ikastola175 · iraila 2009

13Ikastola175

ako ikastola gehienek kooperatiba berrian oraingoz ez inplikatzeko erabakia, alde batetik, eta Ikas-tolen Etxeko langile gehienen jarrera kritikoa erakundearen zuzendaria hautatzeko prozedurarekiko.

Geroztik Nafarroako ikastolek publikoki adierazi dute ez dutela beren burua Euskal Herriko Ikas-tolak erakundetik kanpo ikusten, eta zubiak lantzen saiatuko zirela distantziak gainditzeko. Denbo-ra eskatzen zuten ‘zauriak sendatzeko’.

Zuzendariaren hautaketari dagokionean, Artezkaritza Kontseilu berriak hautatzeko kontsulta pro-zedura bat jarri zuen abian, zeinetan zuzenki parte hartzen zuten ikastolen erakundeetako langileeketa ikastoletako zuzendariek. Hautagai desberdinen artean hautatu behar zuten. Erabakia ez zen lo-teslea izango Kontseiluarentzat, bera baita eskumen hori daukan organoa, baina erreferentziala izan-go zen. Azkenean hautagai bakarra aurkeztu zen (Imanol Igeregi), eta kontsulta prozesu guztia ber-tan behera geratu zen.

Batzarreko desakordioek hautsak harrotu bazuten ere, sortze-ekimenak bere ibilbidea normalta-sun osoz egin zuen, ikastolen gehiengoaren babesa atzetik zeukala. Zamudioko saioan bertan Artez-karitza Kontseilu berria sortuta geratu zen, eta partaideen artean kargu banaketa egin zen, arestianaipatu bezala. Uztailaren hasierarako bazen zuzendari nagusia ere. Eta berarekin batera hurrengo egu-netan hautatu ziren arlo desberdinetako arduradun nagusiak.

Ikastolei dagokienean, berrogeita hamarretik gora dira jada, lurralde guztietakoak, bakoitzak bereBatzar Nagusian ebatzi dutenak kooperatiban bazkidetzea, ia ehunetik ehunaren babesarekin edo ko-

puru horretatik gertu.

Urtea amaitu ordurako ikastola guztiakegongo dira kooperatiba berrian sartuta,bakoitzak urteko bere batzar nagusia eginahala.

Zuzeneko demokrazia

Egitura berriarekin, ikastolek “zuzenekodemokrazia” izango dute, Konfederazioanerabiltzen zuten “demokrazia ordezka-tzailearen” lekuan. Koldo Tellitu lehen-dakariak agertu duenez, ikastolen historianlehendabiziko aldiz “ikastola guztiak zu-zeneko bazkide izango dira kooperatiba be-rrian”.

Funtzionamenduari dagokionez, era-kunde berriak “zerbitzuak leihatila baka-rrean zentralizatuko ditu barne-antola-menduaren aldetik”, eta “kanpora begira,irudi kohesionatuagoa emango du”.

Nabarmentzekoa da era berean EuskalHerriko Ikastolak (eguneroko jarduneanIkastolen Elkartea deituko zaio) erakundea2003an Europako Batzordeak emandakokooperatibei buruzko araudia indarreansartu zenetik Europa osoan sortu den bi-garren kooperatiba europarra dela. Lehe-nak bi enpresa bildu zituen, bata Suitza-koa eta Italiakoa bestea. Ikastolen koope-ratiba berriak mugaren bi aldetan daudenehun ikastola bildu nahi ditu.

Ikastola175 · iraila 2009

iks

Hezkuntza arloko ordezkariez gainera kooperatiba arlokoak izango dira hilaren 26an Tolosako Leidorren EHIk egingo duen ikasturte be-rriaren irekiera ekitaldian. Kooperatiba arloko ordezkarien artean nabarmentzekoa izango da Felice Scalviniren presentzia. Munduko Ko-operatiben Elkarteko lehendakaria da, eta hitzalditxoa emango du bertan. Bi arlo horietako hitzaldiez gainera, kultura mailako ikuskizunzenbait ere prestatuko dira egun horretarako. Lehen aipatu bezala, Euskal Herriko Ikastolak erakundeko Artezkaritza Kontseilua eta Zu-zendaritza taldea aurkezteko ere baliatuko da ekitaldia.

14

Leidorren ekitaldia

PRIMER ACTO OFICIAL DEEHI EN EL LEIDOR

El acto de inauguración del nuevocurso, que tendrá lugar el día 26 enel Leidor de Tolosa, servirá parapresentar el nuevo consejo rector yel nuevo grupo de dirección deEuskal Herriko Ikastolak, lacooperativa europea de lasikastolas. Tras el congreso del 13 dejunio que sentó las bases de lanueva estructura nacional en la quelas ikastolas tendrá una

representación directa se hanelegido para el cargo de director aImanol Igeregi y para el de directorpedagógico a Abel Ariznabarreta. Lainauguración del curso escolar en elLeidor será el primer el primer actooficial de la nueva cooperativa y enla misma participará, entre otrosrepresentantes, Felice Scalvini,quien preside la Federación Mundialde Cooperativas.

EHIko zuzendaria: Imanol Igeregi

Irakasle ikasketak amaitu be-zain laster hasi zen lanean,1978an, eta geroztik Psiko-logian lizentziatu zen, in-dustria eta antolamendu ar-loko espezializazioarekin.Ikastetxeen zuzendaritzare-kin, finantza-zuzendaritzare-kin eta laneko aholkularitzazein zuzenbidearekin lotuta-ko masterrak egin ditu. Eraberean, prestakuntza sendoajaso du kalitatearen arloanere. Ebaluatzaile eta bidera-tzaile tituluak ditu. Hainbatikastolatako zuzendari izanda, eta lan handia egin duIkastolen Elkarteko erantzukizun postuetan. Izendatu zutenean, Par-taideko zuzendaritza taldeko kide zen, eta lan-hitzarmena negozia-tzeko mahaian zuzendaritza horren ordezkari. Lan-hitzarmena in-terpretatzeko bitartekaritza batzordeko lehendakari ere bada.

Partaideko eginkizunekin batera, Euskal Autonomi Erkidegoan ti-tular gisa kooperatiba elkartea duten ikastetxeak biltzen dituen Er-kide-Hezkuntza erakundeko lehendakari ere bazen. Kooperatiba ere-muan Erkide federazioaren lehendakariorde zen (Erkidek 675 lanelkarte eta kreditu kooperatiba biltzen ditu), Euskadiko Koopera-tiben Konfederazioan presidentorde eta erakunde bereko goren kon-tseiluko kide.

Pedagogi arduraduna: Abel Ariznabarreta

Eusko Jaurlaritzako Hez-kuntza sailburuorde izanzen 2000-2005 legealdian.EHU-UPVko irakasle da,eta aurretik kristau eskolekbultzatutako behatokiarenpedagogi arduraduna izanzen. Abel AriznabarretaEHIko Pedagogi arduradu-na izango da, eta bere eskuegongo dira hain funtsez-koak diren zenbait arlo,hala nola, pentsamendu pe-dagogikoa, I+G+I, eskolamaterialgintza eta irakasle-en formazioa, beste batzuenartean. Sailburuorde gisaEuskal Curriculumaren sustatzaile izan zen Anjeles Iztue-ta sailburuaren ardurapean. Irakasle moduan OndarroakoZubi Zahar ikastolan hasi zen lanean 1977an, ikastetxe pu-bliko zenbaiteko zuzendari izan zen eta Magisteritza Eskolakoirakasle da gaur. Egiteko horrekin batean Kristau Eskoleneta Ibaizabal-Edelvives argitaletxearen itzalean lan egitenduen DEIER Hezkuntzarako Behatokian pedagogi ardu-raduna izan zen.

PREMIER ACTE OFFICIELDE EHI AU LEIDOR

L’acte d’inauguration de la nouvelleannée scolaire, qui se déroulera le26 au Leidor de Tolosa, servira àprésenter le nouveau conseildirecteur et le nouveau groupe dedirection de EHI (Ikastola du PaysBasque), la coopérative européennedes ikastola. Suite au congrès du13 juin, qui définit les bases de lanouvelle structure nationale danslaquelle chaque ikastola sera

directement représentée, ImanolIgeregi et Abel Ariznabarreta ont étérespectivement élus directeur etdirecteur pédagogique. Cetteinauguration au Leidor sera lepremier acte officiel de la nouvellecoopérative. Parmi lesreprésentants qui y participeront,Felice Scalvini, président de laFédération Mondiale desCoopératives.


OCHO DÍAS QUE QUEDANEN EL RECUERDO

Las Gazte Egonaldiak de Espejo,organizadas por IkastolenElkartea, reúnen a alumnos dediferentes ikastolas para que losjóvenes puedan ampliar susrelaciones de amistad. Elapretado programa que desarrollan

combina la realización de uncortometraje o una emisión deradio con visitas a Salinas deAñana o la casa-torre de losVarona, el concierto de un músicoy una charla con el mismo y lapráctica de actividades deportivaso pasar una noche al raso. Todasestas actividades se desarrollanen euskara.

Zortzi egun eta zortzi gau euskaraz bizi,

ikus-entzunezkoetan trebatu eta lagun berriak egiteko

Zortzi egun bakarrik egiten ditu Arabako Ikastolen Federazioak Espejon antolatzen dituen

Gazte Egonaldira doan gazteak, baina oso beteak izaten dira horiek. Lurralde ezberdinetako

ikasleak elkartzen dira, eta horrek lagun berriak egiteko aukera ematen die.

GAZTE EGONALDIAKARABAKO ESKUALDE

EZEZAGUNEAN

HUIT JOURS INOUBLIABLES

Les séjours Gazte Egonaldiak d’Espejo,organisés par la Confédération desIkastola, réunissent des élèves dedifférentes ikastola. Au programme cetteannée : la réalisation d’un court-métrageou d’une émission radiophonique associéeà des visites à Salinas de Añana ou à laforteresse de la famille Varona, l’écoute

d’un concert suivid’un entretien avecle musicien ouencore la pratiqued’activités sportiveset une nuit à labelle-étoile. Toutesles activitésproposées sedéroulent en langue basque.

araba:

ESPEJON

17Ikastola175

Bisita egitera joangintzaizkienegunean

Espejotik oinez zihoazenGesaltzara, hango gatzagakbisitatu eta bertan airelibrean lo egiteko asmotan.Hamasei-hemezortziurteko ikasleak dira etalau txanda egiten dituzteuztailean, txandabakoitzeko 35-40ikaslerekin.

“Asteazkenean osoegun berezia izan zengazteontzat. Asteromusikari bat ekarri ohidugu bere esperientziakontatu eta kontzertuaemateko. Astehonetan LekeitiokoTxapelpunk etorri zeneta sekulako giroalortu zuen. Izugarritipo maitagarria daeta gazteak zoratzenutzi zituen. Osointeresgarria dagazteentzatmusikan nola hasizen, musikaberarentzat zerden eta bereibilbidea zeinizan denzuzeneanjasotzea. Gauza

bitxia da, gainera,Txapelpunk-en kasua,ehorztailea baita lanbidez

Lekeition”, esan zigunNagore Amondarainek,AIFeko langile etaegonaldietako arduradunak.

Beste egun bateanVaronatarren dorretxeaikustera joaten dira. XV.mendetik etenik gabebertan bizi den leinua da,eta Arabako jauregi etadorretxerik ederrena. “Leinuhorretako azken oinordekoa,Rodrigo, bertan bizi da.Mutilzaharra izaki, leinuaberarekin bukatuko delaesaten du eta harro dagoitxuraz. Oso gizoninteresgarria da. Estatuespainiarrean argindarrajarri zen lehen jauregia izanzela diote Arabako hau”,jarraitu zuen Nagorek.

Ikasturte barruanegiten dituztenegonaldietan ikastolakaetortzen dira gazteak, bainaudako gazte egonaldietanlurralde ezberdinetakoaknahasten dituzte eta horreklagun berriak egiteko aukeraematen die. “Edukietanantzeko egitura dute.Ikasturte barruan bi taldeantolatzen dira, batak ikus-entzunezkoen inguruaneratzen du egitaraua etabesteak ondarehistorikoaren inguruan.Udako egonaldietan biegitarauak nahasten dira

eta labur bat grabatzen duteedo bi talde egiteko adinadaudenean bi laburmetraia.Beren artean lanak banatueta ardurak hartzen ikastendute. Laburmetraia horiekInterneteko IspiluTelebistara igotzen dituzte.Graffiti tailer bat ere egitendute. Gasteiztik etortzendira pare bat graffitigile, etaharritu egiten dira ikasleaskok euskaraz hitz egitendutela ikustean. Horretaz,gainera, egun bateanGasteizera joan etaHalabedi Irratian irratsaiobat egiten dute goizean.Bidenabar, irrati horiautogestio bidez eramatendela eta bertan lana doanegiten dela ikusten dute. Bitaldetan banatu etaordubeteko bi saio egitendituzte. Saioa aterpetxeanentzuten dute gero”, erantsizuen Nagore Amondarainek.Arratsaldean GasteizekoAlde Zaharretik bisitagidatua eginez bukatzendute eguna.

Astearen lehenegunean, bestalde,euskaldun berri batekartzen dute egonaldiragazteei beren esperientziakontatzera. “Ahal denexotikoena ekartzensaiatzen gara, diasporakoaizaten da batzuetan.

Gazteei inpresio handiaegiten die urrunekoeuskaldun batek berekontura euskara nola ikasiduen ikusteak. Ekarri izandugu argentinar bat euskalrock erradikalarekinmaitemindu eta ondoreneuskaraz ikasi zuena.Euskaldun berriaren bisitahau lehen egunean egitendugu, astelehenetan,euskaran murgilketaegiteko asmoz. Euskarareninguruan emaitza osopolitak lortzen dira.Gertakari adierazgarri batkontatuko dizuet: astehonetan Adios herriko

neska bat etorri zen,euskara maila urrikoa, bainaoso saiatua. Begiraleekindena euskaraz egiten du etaegun batzuk pasatu ondorengaixo zegoela-eta,Gesaltzara sendagilearenaekarri genuen. Hauerdalduna zen, noski, etagazteleraz hasi zitzaion, etaneskari euskaraz ateratzenzitzaizkion erantzunak;gaztelera blokeatuta zuelaesaten zuen”, gogoratu zuenNagorek.

Badaude egonaldiakerrepikatzen dituztenak ere.Lara Aranzabal eta LorenaIribarren Tolosako Laskorainikastolako ikasleak dira.“Iazko egonaldian osolagunak egin ginenGasteizeko batzuekin etahan elkartu ginen festetan.E-mailez beste batzuekinere egon garaharremanetan. Jende berriaezagutzeko oso aukera onada egonaldi hau”, esanziguten.

Ikastola172


EUSKAL DANTZAKIKASTEN MARRAZKIBIZIDUNEN BIDEZ

8KBZ. 8, KATILU BETE ZORRI DVDaribideo onenaren Migel Altzo sariaeman diote

Euskal dantzak irakasteko biderik erakargarriena aukeratu duIkastolen Elkarteko Jokogintza taldeak: animazioa. Txinpart, Naiaeta Maia bikiak, Xaxa, Eustaki, Tartalo, Txiki eta Eki datozkigudantza erraz eta politak irakastera. Ausartuko al gara, eurekinbatera dantza egiten?

Lantalde handia ibili da material honen garapenean: Itxas ArgiaDantza taldea, Bizkaiko Dantzarien Biltzarreko Jon Gaminde,Aitor Furundarena, Gorka Etxeberria, Asier Irizar, AbusuIkastolako Nagore Iturbe, Mikel Louvelli, Igor Tellitu, eta, NereaArregi, gidaritza lanetan.

Lotura Curriculumarekin

Material honek IkastolenCurriculumarekin duen loturaazaldu digu Nerea Arregik:

“DerrigorrezkoEskolaldirako IkastolenOinarrizko CurriculumKomunean, Musika eta Dantzaarloan kokatzen da materialhau. Horren arabera, ulertzendugu kanta eta dantza EuskalHerriko kulturarenezaugarrietako bat direla,belaunaldiz belaunalditransmititu beharrekoak.Beraz, dantzan egin etadantzak ikusten zein egitengozatzea, musika eta gorputzadierazpena uztartuz, gure

ikasleengan garatu beharrekokonpetentzia orokorra da.Horretan lagundu nahi dumaterial honek. IkastolenCurriculum Espezifikoan erejasota daude hemenproposatzen ditugun dantzahauek, beste batzuekinbatera”.

Lau dantza aukeratu diralan honetarako: Esku-dantza,Zapatain-dantza, Xan Petrikeeta Zazpi Jauziak. XanPetrikek beste izen bi erebaditu: Bizkar-dantza eta YanPetite qui danse.

“Zapatain-dantza, Esku-dantza eta Xan Petrike irri-dantzak edo joko-dantzak dira.Jokoa eta dantza, biak

uztartzen direlako esaten zaiehorrela. Zapatain-dantzaLapurdiko dantza da, etaEsku-dantza eta Xan Petrike,berriz, Nafarroakoak, Baztaningurukoak. Zazpi Jauziak,Iparralde osoan zabaldutakoada, Jauziak izeneko dantza-multzoko dantzetariko bat,alegia” azaldu digu NagoreIturbek. Aurtengo inauterietanerabili izan du DVDaikastolan, eta bai ikasleek baiirakasleek oso ondo ikasidituztela dantzak adierazi diguNagorek.

Hasieratik izan dute garbianimazioa erabili nahi zutela:“Aurreko lanetan oharturikginen umeekin lan egiteko

bizkaia:

19Ikastola175

animazioa, marrazkibizidunak, zirela formaturikerakargarriena. Zailena erebai, seguruenik. Euskaldantzak formatu honetaraekarri nahi izan ditugu,tradizioa teknologiaberriekin uztartuz. Pozikgaude egindako lanarekin.Hasteko, pertsonaiabakoitzaren oinei koloredesberdina eman genien

pausuak errazago ikusteko,eta ondoren musika zeinmugimendua kontu handizuztartzen hasi ginen” esandigu Mikel Louvellik.Gogora dezagun, minutuko25 irudi sartzen direlaanimazio lan batean, etaguztira milioi bat iruditikgora egin behar izan direlaproiektua burutzeko.

Igor Tellitu izan daMikel Louvellik sortutakobideo guztiak hartu etaDVDa eraiki duena.“Pelikula legez ikus daitekebideoa, lau dantzak batabestearen ondoren ikusita,dantzari guztiek dantzatuta.Pausoz pauso ataleandantzaren pauso nagusiakerakusten dira, ohikoabiaduran baino astiroago.Dantza osoa atalean dantzaosoa egongo da ikusgai,dantzari bakar batekdantzatuta. Menu honekbeste bi aukera ditubarruan: Dantzaria albozedo atzez ikustea, bai etaohiko abiaduran edoabiadura motelagoanikustea ere. Hainbataukera, beraz!”.

Gonbidapena luzatudigute, honenbestez,animatu eta dantza egindezagun gure lagunberriekin!

DVD PARA APRENDER A BAILAR UN DVD POUR APPRENDRE À DANSER

El DVD “8KBZ”, elaborado porIkastolen Elkartea, ha sidopremiado por la consejería deCultura del Gobierno Vasco,como el mejor video didácticodel año. Se trata de un DVD deanimación en el que losprotagonistas enseñan tresbailes básicos del folklorevasco:

Zapatain-dantza, Esku-dantza yXan Petrike. El primero es deLapurdi y los otros dos deNafarroa. Para la animación delos personajes, los autores hantenido que realizar cerca de unmillón de dibujos.

Le DVD “8KBZ”, élaboré par laConfédération des Ikastola, aété récompensé par laconseillère de la Culture duGouvernement Basque. Il aobtenu le prix de la meilleurevidéo didactique de l’année.Dans ce DVD d’animation, troispersonnages enseignent troisdanses basques classiques:

Zapatain-dantza, Esku-dantzaet Xan Petrike. La premièreest une danse du Labourd, lesdeux autres de Navarre. Pourl’animation des personnages,les auteurs ont dû réaliserprès d’un million de dessins.

MIKEL LOUVELLI, IGOR TELLITU, NAGORE ITURBE eta NEREA ARREGI.


nafarroa:OINEZ BASOA ARGIÑERENTZATARBIZUNEuskara eta ingurumena elkartuko dituen

sei hektareaEtxarriko Andra Mari ikastolan dabiltzan ikasle txikienak konbentzituta daude Argiñe, Nafarroa Oinezen aurtengo maskota (ipurtargihandi bat), mendian bizi dela. Argiñerentzako leku aproposa izango da datorren urteko otsailean Arbizun landatuko duten basoa. Seihektarea lur utzi ditu Udalak eta sei arbola mota sartuko dira. Horretarako, ordea, hasi dira dagoeneko herritarrak, enpresak etaelkarteak zuhaitz landareak erosten.

UN BOSQUE PARA ARGIÑE UN BOIS POUR ARGIÑE

Los alumnos más pequeños de laikastola Andra Mari de Etxarriestán convecidos de que Argiñe,la mascota del Nafarroa Oinez deeste año, podrá por fin contarcon un lugar seguro para dormir.Será en el bosque del Oinez, quese creará en Arbizu, cuando seplanten a partir de febrero las5.200 plantas que se estánvendiendo a lo largo de estos

meses por internet. Elayuntamiento de Arbizu hacedido seis hectáreas de sustierra comunales para esteproyecto que tendrá un carácterpúblico. El propio ayuntamientose encargará tanto de plantar losárboles como de sumantenimiento.

Les plus jeunes de l’ikastolaAndra Mari de Etxarri sontconvaincus que Argiñe, lamascotte du Nafarroa Oinez2009, pourra enfin compter surun lieu sûr pour dormir. Ce serala forêt d’Oinez, qui verra le jourà Arbizu quand seront plantées,à partir de février, les 5200plantes actuellement en vente

sur internet. La municipalitéd’Arbizu a cédé six hectaresde terres communales pource projet à caractère public.C’est la municipalité elle-même qui plantera puiss’occupera des arbres.

landatuko diraArbizun

21Ikastola175

Iazko Nafarroa Oinezensortu zen basoaren ideia.Jaso ikastolakoak lur-sailbaten bila hasi zireneuskara eta inguruneauztartuko zituen baso bateraikitzeko asmotan.Arangurenen aurkitu zutenlur eremua, baina ez zenaurrera atera eta aurtengoNafarroa Oinezek hartuzuen lekukoa. “Sakanan lurkomun asko ditu herribakoitzak eta errazagoa izanda. Udaletxeekin hizketanhasi ginen eta Arbizukoakoso azkar eman zigunbaietza. Bai lur eremua etabai zuhaitzak Udalarenakizango dira. Haiek sartukodituzte landareak eta haiekegingo dute mantenua;bidexka batzuk ere egingodituzte jendeak paseatzekoaukera izan dezan“, esanzigun Patxi Lakuntzak,ikastolako guraso etaproiektuaren kudeatzailenagusiak. “5.200 zuhaitzez

osatutako benetako basobat sortuko da, ArbizukoUdalaren lurretan. OinezBasoa 2009ko NafarroaOinez, Etxarri AranazkoAndra Mari ikastola,Nafarroako IkastolenElkartea, Arbizuko Udala,Ekopass eta Naiderrenelkarlanetik sortua da.Euskal Oinez Baso honek bihelburu ditu: Andra Mariikastola berria finantzatuahal izatea, eta Oinezfestak eragiten dituen CO2isurketak konpentsatzea.Honela berotegi efektuasortzen duten gas isurketakmurriztu egingo dira.Ikastolek izadiaren alde

egingo duten ekimenaizango da”, esan zigunUxue Santxok, guraso etakomunikazio taldekideak.Zortzi zuhaitz motaerabiliko dira, Internetezerosten duenaren gustuarenarabera: izei zuria, Duglasizeia, astigar zuria,gaztainondoa, lizar arrunta,intxaurrondoa, haritza,sekuoia luzea eta idi-bihotzarbola. “Azkar beteko delauste dugu. 5.200 landarebehar dira, bainadagoeneko oso harrera onaizan du proiektuak, etaNafarroa Oinezen inguruanerosketa azkartu egingodela uste dugu. Gure asmoaaurten betetzea da.Gurasoak ari dira erosten,askotan seme-alabenizenean, enpresak ereanimatzen ari dira berenirudia euskal kulturarekineta ingurumenarekinlotzeko, eta elkarte etaudalak ere ari dirainteresatzen. Enpresa etaudalekin erabili dugunarrazoia kutsadurarena izanda. Energia elektrikoarenkontsumoaren araberakalkula daiteke gutxigorabehera zenbat CO2tona isuri dituzteneguratsera. Ekopasselkartearekin ibili garaaldaketa klimatikoarenalderdia lantzen, etabidenabar webgune bat ereprestatu digute zuhaitzlandareen salmentaegiteko”, jarraitu zuen PatxiLakuntzak.Zuhaitz landareak ez diranominalak izango, ez duteerosi duenaren izenikemango, baina basoaren

sarreran posible daproiektuan parte hartudutenen aipuak jartzea.“Web orrian, noski, erosidutenen izenak etaargazkiak agertuko dira.

Basoa bukatzen denean,posible da sarrerakopanelean beste aipamenenbatzuk ere agertzea.Argentinako enpresa bat arida basoaren irudi birtual

bat prestatzen, eta hor ereaukera izango da zuhaitzbakoitzaren eroslearenizena ikusteko ”, jarraituzuen Patxi Lakuntzak.

Zuhaitzak babesle izan nahi duten herritar, elkarte, erakunde edoenpresei esker landatuko dira. Horretarako bi bide izango dira:Internet bidez, www.oinezbasoa.net webgunean sartu, “zuhaitzalandatu” aukera sakatu, zuhaitz mota aukeratu eta on-line ordainketaeginez kreditu txartelaren bidez, erraz eta segurtasun osoz. Gerozuhaitza pertsonalizatu dezakezu (izena jarriz, mezu bat idatziz,argazki bat igoz...).Nafarroa Oinezeko ohizko salmenta puntuetan “Oinez Basoa” bonobat erosiz. Nahi baduzu zuhaitza pertsonalizatu dezakezuwww.oinezbasoa.net webgunean sartu, bonoaren kodea sartu etazuhaitzari izena jarriz, mezu bat idatziz, argazki bat igoz...

Parte hartu nahi alduzu zuk ere?Parte hartu nahi alduzu zuk ere?

iparraldea:

Gaurko egoera“Estatuko beste

lurralde hizkuntzetakoerakundeekin egindakolobby lan handi batenondoren, iazko maiatzean bigauza lortu ziren: aldebatetik frantsesKonstituzioan lurraldehizkuntzak agertzea eta,bestetik, hizkuntza horienaldeko lege bat aurtengoagintzea. Frantziako ondaregisa agertzen dira beraz,Konstituzioaren 75-1artikuluan, nahiz eta guklehen artikuluan bertansartzea nahi genuen. EtaKonstituzioan sartzearekinbatera Gobernuak lurraldehizkuntzei buruzko lege batagindu zuen, eta lege horiaurten egingo zela esan erebai. Ikusten dugu, alabaina,ez dela ezer aurreratu, etazurrumurruek diote legehori

2010a arte atzeratu nahiote duten eta arriskua dagoatzerapenak errepikadaitezen”, kontatu zigunHur Gorostiagak, Seaskakozuzendariak.

Kultura ministroariidatzi zioten, eta legeproiektua prestatzekolurralde hizkuntzetakoerakunde ezberdinekinharremanetan jarriko zirelaerantzun zien. “Hilabeteakpasatu dira eta ez duguezeren berririk izan eta,gainera, Kultura ministroaaldatu berri dute etaFrederic Miterrand jarridute. Berriro idatzi diogu,eta manifestaldiaren bidezlege proiektu hori aurtenbertan martxan jar dezatenpresioa egin nahi dugu.Promesa hori ez dugulaahantzi erakusteko deitu damanifestaldia. Gure

manifestaldia Baionanegingo da, Carcassonnenegingo dute egun bereanokzitaniarrek, Perpignanenkataluniarrek eta Altsazian,Bretañan eta Korsikan ereekitaldiak egingo dira”,erantsi zuen.

Ofizialtasunaren bilaSeaskak ez du lege

berririk nahi orain egindutena berresteko edobabesteko, urrats berriakemateko eta lurraldehizkuntzei ofizialtasunaaitortzeko baizik. “Gurekasuan, euskarak aitorpen

ofiziala izan dezan lan eginbehar dugu, eta legeak gurehizkuntzak dituen premieierantzun behar die. Euskarasalbatuko bada, ez danahikoa irakaskuntzanbakarrik lan egitea, arloguztietan lan egiteko legebat behar dugu”, jarraituzuen Hur Gorostiagak.

URRIAREN24AN DENOK

Urriaren 24an manifestaldia egingo da Baionan lurralde hizkuntzen ofizialtasuna eskatuz.Euskal Konfederazioa, Kontseilua eta Euskal Herriko Ikastolak -erakunde berriak- egindute manifestaldirako deialdia.

LURRALDE HIZKUNTZEN OFIZIALTASUNAALDARRIKATUKO DU MANIFESTALDIAK

BAIONARA


23Ikastola175

Euskal Konfederazioaketa Kontseiluak egin dutedeialdia. “EuskalKonfederazioaeuskalgintzako ordezkariekosatzen duten erakundeada, eta ikastolak horretanlehen lerroan daude. Euskalirratiak, AEKko hogei bateuskaltegi, Ikas pedagogizentroa, eskola elebidunaketa hainbat elkarte daudebertan. Kontseiluak,bestalde, Ipar EuskalHerriak une historikoa biziduela uste du, eta Euskal

Konfederazioarekin bateramanifestaldiarenantolatzaile da”, esan zuen.

Deialdia egin duten bierakundeek argitara duten“Euskararen argi ilunak”testuan bi txosten aipatzendituzte, hala nola, 2006anegin zen InkestaSoziolinguistikoa etaUNESCOk aurtengo urtehasieran ezagutzera emanzuen “Arriskuan direnmunduko hizkuntzenatlasa”.

“Lehen txostena,Iparraldeari dagokionez,Eusko Jaurlaritzak burutuzuen Euskaren ErakundePublikoarekin batera. Hortikatera zuten ondorioa izanzen ez dela berantegieuskara berreskuratzeko.Elebidun gehienek, %32,4,65 urtetik gora dituzte,baina adinagatik gutxitzenari dira. Hogeita bost eta34 urte bitarteandituztenak %12 bakarrik

dira elebidunak, oso gutxi,beraz. Baina 16-24 urteentartean %16ra igotzen da.Gogo bat edo berpizkundebat badagoela ikusten da,baina jarrera hori indartubehar dela diote guztiekeuskara salbatuko bada.UNESCOren txostenak erebadu adierazpen baikor batKataluniaren kasuan. Lehenarriskuan zegoen hizkuntza

gisa agertzen zen, bainaeraman duten hizkuntzapolitikari esker zerrendatikatera dute. Hizkuntzapolitika ausart bat martxanjarriz gero, hizkuntza batberreskuratzea posible delaadierazten du horrek”, esanzuen.

EL 24 DE OCTUBRE, TODOS A BAIONA

Euskal Konfederazioa, EuskararenKontseilua y Euskal Herriko Ikastolakhan realizado un llamamiento paraacudir a una manifestación que el 24 deoctubre exigirá Baiona el reconocimientode las lenguas territoriales en el Estadofrancés. La concentración de Baionacoincidirá con otras manifestaciones quecatalanes, alsacianos, bretones y corsosrealizarán ese mismo día en susrespectivos territorios. “Después de un

arduo trabajo, en mayo pasado logramosque la lenguas territoriales figuraran enel artículo 75-1 del texto de laConstitución y logramos asimismo lapromesa de la promulgación de una leyantes de que finalizara el año. Dicen lasmalas lenguas que la promulgaciónpodría retrasarse hasta el 2010.Exigimos la oficialidad del euskara y unplan que aborde su recuperación”, dijoHur Gorostiaga, director de Seaska.

Euskal Herriko Ikastolak urriaren

24ko manifestaldira deitzen

duela-eta, Koldo Tellitu

lehendakariari galdetu diogu

sostengu horren zergatiaz.

Nolatan erabaki du Euskal Herriko

Ikastolak urriaren 24ko

manifestaldiarekin bat egitea?

Urte luzetan euskarak ez du inolako

onarpenik izan Ipar Euskal Herrian. Orain

aukera historiko baten aurrean gaude,

Frantziar Gobernuak euskara eta Estatuko

beste hizkuntzen ezagupenerako lege bat

eginen duela iragarri duelako. Seaskako

ikastolek asko dute jokoan. Jakina denez,

Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Zuberoako

haurrek ikastoletan dena euskaraz ikasteko

aukera baldin badute ere, azterketak

egiteko orduan frantsesez egin behar

dituzte. Gainera gaur egun hizkuntza

politika publikoaren hasieran gaude

Iparraldean, eta irakaskuntza mailan hasi

dira batipat gauzak mugitzen. Baina

badakigu ikastolan pasatako denbora, haur

baten denboraren %30 besterik ez dela.

Ondorioz, eskolaz kanpoko jardueretan,

zerbitzu publikoetan, bizitza ekonomikoan

eta azken finean arlo guztietan euskarak

eremu berriak berreskuratu behar ditu.

Iparraldeko ikastolek, gainera, hainbat

traba bizi dute eraikuntza arloan, besteak

beste, gaur egungo legeak ez baitiete

tokiko instituzioei Ikastola berriak

finantzatzen laguntzea baimentzen. Euskal

Herriko Ikastolak kide diren heinean,

Euskal Herriko Ikastola guztiei dagokigu

Iparraldeko ikastolentzako ezinbestekoak

diren urratsak ematen laguntzea.

Ikastola munduaz gain, euskalgintza

osoak ere bat egin du deialdiarekin,

Kontseiluaren bidez.Iparraldeko ikastolei sustengua

adierazteaz gain, Urriaren 24ko hitzordua

Euskal Herri osoko euskalzaleen hitzordua

da, gure hizkuntza eskubideen aldeko

Deiadarra izango delako. Euskara indartu

eta garatu nahi badugu, gaur egun ahulen

dagoen tokietan bereziki eragin behar

dugu. Oreretatik Tuterara eta Leioatik

Labastidaraino, euskalzale guztien

betebeharra da euskararen aldeko une

garrantzitsu honi laguntzea.

Autobusik antolatuko ote da

ikastoletatik?Gure nahia litzateke Ikastola

bakoitzetik autobus bat bidaltzea

Baionara. Oso zaila izango da, baina

ahalegina egin behar dugu ahal bezain bat

jende joan dadin Baionara, euskararen

ofizialtasuna eskatzera.

Koldo Tellitu: “Euskal Herri osokoeuskaltzaleenhitzordua da”

LE 24 OCTOBRE, TOUS À BAYONNE

Euskal Konfederazioa, Kontseilua etEuskal Herriko Ikastolak ont lancé unappel à participer à la manifestation du24 octobre prochain lors de laquellesera revendiquée la reconnaissance deslangues territoriales par l’Etat français.Cette manifestation coïncidera avecd’autres manifestations prévues le mêmejour en Catalogne, Alsace, Bretagne etCorse. “Grâce à un travail acharné, nousavons obtenu en mai 2008 que les

langues territoriales figurent dans laConstitution française (à l’article 75-1)ainsi qu’une promesse de la part dugouvernement de vote d’une loi-cadreavant fin 2009. Selon la rumeur, ceprojet de loi serait repoussé à 2010.Nous exigeons l’officialité de la languebasque ainsi qu’une politiquelinguistique pour sa revitalisation” aprécisé Hur Gorostiaga, directeur deSeaska.

"Ikastola" aldizkaria: 175.zenb. - iraila

Documents

Transcript of "Ikastola" aldizkaria: 175.zenb. - iraila