INFORME DE FISCALIZACIÓN DO CONCELLO DE OURENSE EXERCICIO 2016 · Informe de Fiscalización do...

INFORME DE FISCALIZACIÓN DO CONCELLO DE OURENSE

EXERCICIO 2016

Informe de Fiscalización do Concello de Ourense, exercicio 2016

ÍNDICE

I. INTRODUCIÓN ....................................................................................................... 1

I.1 OBXECTIVOS E ALCANCE .....................................................................................................1

I.2 LIMITACIÓNS........................................................................................................................1

I.3 NORMATIVA REGULADORA..................................................................................................2

I.4 RESPONSABILIDADE .............................................................................................................5

I.4.1 RESPONSABILIDADE DO ENTE FISCALIZADO .............................................................5

I.4.2 RESPONSABILIDADE DO CONSELLO DE CONTAS .......................................................6

II. CARACTERÍSTICAS DO MUNICIPIO ........................................................................ 6

II.1 INFORMACIÓN XERAL .........................................................................................................6

II.2 DATOS DE TRAMITACIÓN E RENDICIÓN DE CONTAS ...........................................................7

III. CONTAS ANUAIS ..................................................................................................... 8

III.1 ORZAMENTO INICIAL .........................................................................................................8

III.2 LIQUIDACIÓN DO ORZAMENTO ..........................................................................................9

III.2.1. Liquidación do orzamento de ingresos ....................................................................9

III.2.2. Liquidación do orzamento de gastos .....................................................................13

III.3 RESULTADO ORZAMENTARIO ...........................................................................................17

III.4. REMANENTE DE TESOURERÍA ..........................................................................................19

III.5. INDICADORES DAS MAGNITUDES ORZAMENTARIAS .......................................................20

III.6 CONTABILIDADE FINANCEIRA ..........................................................................................21

IV. RESULTADOS DA FISCALIZACIÓN ........................................................................ 22

IV.1 CONTROL INTERNO ..........................................................................................................22

IV.2 RESOLUCIÓNS CONTRARIAS AOS REPAROS FORMALIZADOS POLO ORGANO

INTERVENTOR. ........................................................................................................................24

IV.3 RECOÑECEMENTO EXTRAXUDICIAL DE CRÉDITOS. ..........................................................27

IV.4 ÁREA CONTABLE-ORZAMENTARIA ...................................................................................28

IV.5 ESTADO DE ENDEBEDAMENTO.........................................................................................31

IV.6 ESTABILIDADE ORZAMENTARIA .......................................................................................33

IV.6.1. Capacidade ou necesidade de financiamento ........................................................34

IV.6.2. Regra de gasto .....................................................................................................35

IV.6.3. Endebedamento ...................................................................................................36

IV.6.4. Período medio de pago ........................................................................................37


IV.7 FISCALIZACIÓN DA CONTRATACIÓN ................................................................................38

IV.7.1. Control interno .....................................................................................................40

IV.7.2 Transparencia e acceso á información ....................................................................41

IV.7.3 Contratos fiscalizados............................................................................................44

IV.7.4 Resultados da análise da contratación ...................................................................45

IV.7.5 Licitacións rematadas sen adxudicación do contrato ...............................................49

IV.7.6 Contratos menores ................................................................................................52

IV.7.5 Análise dos reparos en materia de contratación .....................................................54

IV.8 GASTOS DE PERSOAL .......................................................................................................55

IV.8.1. Planificación de recursos humanos ........................................................................57

IV.8.2 Análise da plantilla e da rpt ...................................................................................58

IV.8.3. Retribucións .........................................................................................................60

V. CONCLUSIÓNS ........................................................................................................ 61

VI. RECOMENDACIÓNS ............................................................................................... 67

ANEXOS ...................................................................................................................... 73

TRAMITE DE ALEGACIÓNS .......................................................................................... 77


ÍNDICE DE CADROS

Cadro 1: Datas dos trámites de rendición de contas....................................................................................................... 7

Cadro 2: Estado da rendición de exercicios anteriores .................................................................................................... 8

Cadro 3: Evolución das previsións iniciais de ingresos .................................................................................................... 8

Cadro 4: Evolución dos créditos iniciais ......................................................................................................................... 8

Cadro 5: Evolución do saldo orzamentario. Previsións iniciais. ....................................................................................... 9

Cadro 6: Liquidación do orzamento de ingresos............................................................................................................. 9

Cadro 7: Evolución dos ingresos liquidados sobre o exercicio anterior .......................................................................... 10

Cadro 8: Evolución dos ingresos liquidados ................................................................................................................. 11

Cadro 9: Indicadores do orzamento de ingresos. Evolución e comparación con concellos no mesmo tramo de poboación .................................................................................................................................................................. 12

Cadro 10: Liquidación do orzamento de gastos ........................................................................................................... 13

Cadro 11: Evolución dos gastos liquidados sobre o exercicio anterior ........................................................................... 14

Cadro 12: Evolución dos tipos de gasto e comparación con concellos no mesmo tramo de poboación .......................... 15

Cadro 13: Indicadores do orzamento de gastos. Evolución e comparación con concellos no mesmo tramo de poboación .................................................................................................................................................................. 16

Cadro 15: Resultado orzamentario do exercicio (Concello e O.A. Consello municipal de deportes) ................................ 17

Cadro 16: Evolución do resultado orzamentario ........................................................................................................... 18

Cadro 17: Remanente de tesourería do exercicio actual e anterior ............................................................................... 19

Cadro 18: Comparación do Remanente de tesourería para gastos xerais ...................................................................... 20

Cadro 19: Indicadores magnitudes orzamentarias ........................................................................................................ 20

Cadro 20: Revisión resolucións contrarias a reparos ..................................................................................................... 25

Cadro 21: Formalización de contratos ......................................................................................................................... 27

Cadro 22: Dotación para provisións por insolvencias ................................................................................................... 30

Cadro 23: Análise das previsións de ingresos .............................................................................................................. 31

Cadro 24: Estado do endebedamento ......................................................................................................................... 32

Cadro 25: Evolución do endebedamento ..................................................................................................................... 33

Cadro 26: Capacidade de financiamento en termos consolidados ................................................................................ 35

Cadro 27: Cumprimento da regra de gasto .................................................................................................................. 36

Cadro 28: Cumprimento do obxectivo de débeda ........................................................................................................ 37

Cadro 29: Período medio de pago ............................................................................................................................... 38

Cadro 30: Contratos adxudicados ou formalizados no exercicio ................................................................................... 39

Cadro 31: Contratos fiscalizados ................................................................................................................................. 45

Cadro 32: Tempo medio de tramitación dos expedientes de contratación de obras ....................................................... 46

Cadro 33: Licitacións declaradas desertas, suspensas ou desestimadas ........................................................................ 49

Cadro 34: Contratos menores fiscalizados ................................................................................................................... 52

Cadro 35: Liquidación gastos de persoal por artigo. .................................................................................................... 56

Cadro 36: Evolución gastos de persoal por artigo. ....................................................................................................... 57

Cadro 37: Datos dos empregados a 31/12/2016 segundo a memoria .......................................................................... 59

Cadro 38: Número de traballadores nos 7 grandes concellos de Galicia a 31/12/2016 ................................................. 60


ÍNDICE DE GRÁFICOS

Gráfico 1: Importancia relativa dos capítulos de ingresos ............................................................................................. 11

Gráfico 2: Importancia relativa dos capítulos de gasto ................................................................................................. 15

Gráfico 3: Evolución do aforro bruto e magnitudes vinculadas ..................................................................................... 18

Gráfico 4: Relevancia por tipo de contrato ................................................................................................................... 40

Gráfico 5: Gastos de persoal por artigo ....................................................................................................................... 56

Gráfico 6: Evolución dos gastos de persoal .................................................................................................................. 57


ÍNDICE DE ANEXOS

Anexo I Contratos subscritos ou formalizados no exercicio ........................................................................................... 75


ABREVIATURAS

AAPP ................................................................................................................... Administracións públicas.

BEO ........................................................................................................ Bases de execución do orzamento.

BOE ....................................................................................................................... Boletín oficial do Estado.

DOG ....................................................................................................................... Diario oficial de Galicia.

DOUE ......................................................................................................... Diario oficial da Unión Europea.

DRN .................................................................................................................. Dereitos recoñecidos netos.

EBEP ......................................... Real Decreto Lexislativo 5/2015 do Estatuto básico do empregado público.

EELL ................................................................................................................................. Entidades Locais.

ENS ......................................................................................................... Esquema Nacional de Seguridade.

ICAL ...................................................................................................... Instrucións de Contabilidade Local.

ICIO ................................................................................. Imposto sobre construcións, instalacións e obras.

ICO ..................................................................................................................... Instituto de crédito oficial.

IGAE .................................................................................. Intervención xeral da administración do Estado.

INE ............................................................................................................. Instituto nacional de estatística.

LALG .................................................................................... Lei 5/1997 de Administración Local de Galicia.

LEPG ........................................................................................... Lei 2/2015 do Emprego público de Galicia

LMLMOC ........................................ Lei de medidas de loita contra a morosidade nas operacións comerciais.

LMMGL .................................................... Lei 57/2003 de medidas para a modernización do goberno local.

LMRFP ............................................................. Lei 30/1984 de medidas para a reforma da función pública.

LOEOSF .............................. Lei orgánica 2/2012 de estabilidade orzamentaria e sustentabilidade financeira.

LOPD ........................................................ Lei orgánica 15/1999 de Protección de datos de carácter persoal.

LRBRL .............................................................................. Lei 7/1985 reguladora das bases de réxime local.

LRXPAC ........ Lei de réxime xurídico das administracións públicas e do procedemento administrativo común.

LTAIBG ........................................ Lei 19/2013 de transparencia, acceso á información pública e bo goberno

LXO ........................................................................................................... Lei 47/2003 Xeral orzamentaria.

MINHAP .......................................................................... Ministerio de Facenda e Administracións Públicas.

OOAA ................................................................................................................... Organismo Autónomo.

OEOEL .............................................. Orde 3565/2008 sobre estrutura dos orzamentos das entidades locais.

ORN ................................................................................................................... Obrigas recoñecidas netas.

PIB ........................................................................................................................... Produto interior bruto.

RBEL ......................................................................................... Regulamento de bens das entidades locais.

RD500 ............................................................................................. Real decreto 500/1990 de orzamentos.

RDFALHCN .............. Réxime xurídico dos funcionarios de administración local con habilitación de carácter nacional.

RDL 4/2012 .................... RDL 4/2012 que regula o mecanismo de financiamento para o pago a provedores.


RDL 7/2012 ............................ RDL 7/2012 que crea o Fondo para o financiamento dos pagos a provedores.

RDL ................................................................................................................................... Real Decreto Lei.

RDLex ....................................................................................................................Real Decreto Lexislativo.

RDLMFPP ....................................................... RDL Mecanismo de financiamento para o pago a provedores.

RSCL ................................................................................ Regulamento de servizos das corporacións locais.

RTFAL ............................................ Decreto réxime de retribucións dos funcionarios de administración local.

SEC ................................................................................ Sistema Europeo de Contas Nacionais e Rexionais.

TRET .................................................................................... Texto refundido do Estatuto dos traballadores.

TRLCSP ....................................................................... Texto refundido da lei de contratos do sector público

TRLFPG ....................................................................... Texto refundido da Lei da función pública de Galicia.

TRLRFL ..................................................................... Texto refundido da Lei reguladora das facendas locais.

TRLXEO .............................................................. Texto refundido da Lei xeral de estabilidade orzamentaria.

TRRL ........................................ Texto refundido das disposicións legais vixentes en materia de réxime local.


1

I. INTRODUCIÓN

I.1 OBXECTIVOS E ALCANCE

De conformidade co establecido na Lei 6/1985, do 24 de xuño, do Consello de Contas de Galicia,

o Pleno da Institución, en sesión celebrada o 20 de decembro de 2017, acordou incluír no seu

programa anual de actuacións para 2018 a realización dunha fiscalización de regularidade do

exercicio 2016 do Concello de Ourense.

A fiscalización de regularidade contable realizouse sobre as contas anuais ou estados contables

da entidade fiscalizada, e incluíu:

- Auditoría de legalidade: revisión do cumprimento da normativa aplicable nas áreas de

orzamento, ingresos de dereito público, persoal, contratación de obras, servizos e

subministracións.

- Auditoría financeira: conformidade da Conta Xeral cos principios contables e orzamentarios

que son de aplicación.

- Análise financeira da situación económica da entidade.

Os obxectivos específicos desenvolvidos en cada área obxecto de análise consistiron en:

- Verificar se a xestión económico-financeira e orzamentaria se realizou de conformidade coa

normativa de aplicación.

- Comprobar a fiabilidade dos rexistros contables, verificando o cumprimento dos principios e

normas establecidos nas instrucións contables.

- Analizar os procedementos e as medidas de control interno aplicados pola Entidade en orde a

garantir unha adecuada xestión económico-orzamentaria.

O período temporal da fiscalización estendeuse a aqueles exercicios (anteriores e posteriores) que

se consideraron necesarios para a consecución dos obxectivos previstos.

I.2 LIMITACIÓNS

O Concello prestou a colaboración necesaria para a realización dos traballos de campo,

achegando a documentación que se estimou necesaria para a realización desta fiscalización,

aínda que o seu desenvolvemento viuse entorpecido polos retrasos na remisión da

documentación solicitada, provocando que non se finaliza no prazo establecido polo Consello de

Contas.


2

I.3 NORMATIVA REGULADORA

A normativa reguladora da materia obxecto de fiscalización, inclúese, fundamentalmente, nas

seguintes disposicións ordenadas por competencia, rango e datas:

LEXISLACIÓN ESTATAL

- Constitución Española do 27 de decembro de 1978 (BOE nº 311, do 29 de decembro).

- Lei 30/1984, do 2 de agosto, de medidas para a reforma da función pública (LMRFP) (BOE nº

185, do 3 agosto), nos artigos non derrogados expresamente pola Lei 7/2007, do 12 de abril, do

Estatuto Básico do empregado público.

- Lei 53/1984, do 26 de decembro, de incompatibilidades do persoal ao servizo das

administración públicas (BOE nº4, do 4 de xaneiro de 1985).

- Lei 7/1985, do 2 de abril, reguladora das bases do réxime local (BOE nº 80, do 3 de abril).

- Real decreto lexislativo 781/1986, do 18 de abril, polo que se aproba o texto refundido das

disposicións legais vixentes en materia de réxime local (BOE nº 96, do 24 de abril).

- Lei 30/1992, do 26 de novembro, de réxime xurídico das administracións públicas e do

procedemento administrativo común (BOE nº 285, do 27 de novembro).

- Lei 39/2015, do 1 de outubro, do Procedemento Administrativo Común das Administracións

Públicas (BOE nº 236, do 2 outubro).

- Lei 40/2015, do 1 de outubro, de Réxime Xurídico do Sector Público(BOE nº 236, do 2

outubro).

- Real decreto lexislativo 2/2015, do 23 de outubro, polo que se aproba o texto refundido da

Lei do Estatuto dos Traballadores (BOE nº 255, do 24 outubro).

- Real decreto lexislativo 5/2015, do 30 de outubro, polo que se aproba o texto refundido da

Lei do Estatuto Básico do Empregado Público (BOE nº 261, do 31 outubro).

- Lei 38/2003, do 17 de novembro, Xeral de subvencións (LXS) (BOE nº 276, do 18 de

novembro).

- Lei 47/2003, do 26 de novembro, Xeral orzamentaria (BOE nº 284, do 27 de novembro).

- Lei 57/2003, do 16 decembro, de medidas para a modernización do goberno local (BOE nº

301, do 17 de decembro).


3

- Real decreto lexislativo 2/2004, do 5 de marzo, polo que se aproba o texto refundido da Lei

reguladora das facendas locais (BOE nº 59, do 9 de marzo).

- Lei 15/2010, do 5 de xullo, de modificación da Lei 3/2004 (Lei de medidas de loita contra a

morosidade nas operacións comerciais), que establece normas sobre a morosidade das

administracións públicas e sobre o rexistro de facturas nas administracións locais (BOE nº 163,

do 6 de xullo).

- Real decreto-lei 20/2011, do 30 de decembro, de medidas urxentes en materia orzamentaria,

tributaria e financeira, para a corrección do déficit público (BOE nº 315, do 31 de decembro).

- Real decreto lexislativo 3/2011, do 14 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da

lei de contratos do sector público (BOE nº 276, do 16 de novembro). (Disposición derrogada pola

Lei 9/2017, do 8 de novembro, de Contratos do Sector Público, pola que se transpoñen ao

ordenamento xurídico español as Directivas do Parlamento Europeo e do Consello 2014/23/UE e

2014/24/UE, do 26 de febreiro de 2014).

- Lei orgánica 2/2012, do 27 de abril, de estabilidade orzamentaria e sustentabilidade

financeira (BOE nº 103, do 30 de abril).

- Real decreto-lei 4/2012, do 24 de febreiro, que regula o mecanismo de financiamento para o

pago a provedores (BOE nº 48, do 25 de febreiro).

- Real decreto-lei 7/2012, do 9 de marzo, polo que se crea o Fondo para o financiamento dos

pagos a provedores (BOE nº 60, do 10 de marzo).

- Real decreto-lei 20/2012, do 13 de xullo, de medidas para garantir a estabilidade

orzamentaria e de fomento da competitividade (BOE nº 168, do 14 de xullo).

- Real decreto-lei 4/2013, do 22 de febreiro, de medidas de apoio ao emprendedor e de

estímulo do crecemento e da creación de emprego (2ª fase do mecanismo de pago a provedores)

(BOE nº 47, do 23 de febreiro).

- Real decreto-lei 8/2013, do 26 de xuño, de medidas urxentes contra a morosidade das AAPP

e de apoio ás EELL con problemas financeiros (3ª fase mecanismo de pago a provedores) (BOE nº

155, do 29 de xuño).

- Decreto do 17 de xuño de 1955, polo que se aproba o Regulamento de servizos das

corporacións locais (BOE nº 196, do 16 de xullo).

- Real decreto 861/1986, do 25 de abril, polo que se establece o réxime de retribucións dos


4

funcionarios de administración local (BOE nº 106, do 3 de maio).

- Real decreto 1372/1986, do 13 de xuño, polo que se aproba o Regulamento de bens das

entidades locais (BOE nº 161, de 7 de xullo).

- Real decreto 2568/1986, do 28 de novembro (BOE nº 305, do 22 de decembro), que aproba

o Regulamento de organización, funcionamento e réxime xurídico das entidades locais (ROF).

- Reais decretos 1174/1987; 1732/1994 e 834/2003, polos que se regula o réxime xurídico dos

funcionarios de administración local con habilitación de carácter nacional. (Disposicións

derrogadas polo Real Decreto 128/2018, do 16 de marzo, polo que se regula o réxime xurídico

dos funcionarios de Administración Local con habilitación de carácter nacional).

- Real decreto 500/1990, do 20 de abril, polo que se desenvolve, en materia de orzamentos, o

capítulo primeiro do título sexto da Lei 39/1988, antiga Lei reguladora das facendas locais (BOE

nº 136, do 7 de xuño).

- Real decreto 896/1991, do 7 de xullo, sobre procedementos de selección de funcionarios da

administración local (BOE nº 142, do 14 de xuño).

- Orde HAP/1781/2013, do 20 de setembro, pola que se aproba a Instrución do modelo normal

de contabilidade local (BOE nº 237, do 3 de outubro).

- Orde HAP/1782/2013, do 20 de setembro, pola que se aproba a Instrución do modelo

simplificado de contabilidade local e se modifica a Instrución do modelo básico de contabilidade

local, aprobada por Orde EHA/ 4040/2004, do 23 de novembro (BOE nº 237, do 3 de outubro).

- Real decreto 1463/2007, de 2 novembro, polo que se aproba o regulamento de

desenvolvemento da Lei 18/2001, de estabilidade orzamentaria, na súa aplicación ás entidades

locais (BOE nº 264, do 3 de novembro).

- Orde do Ministerio de Economía e Facenda 3565/2008, do 3 de decembro de 2008, sobre

estrutura dos orzamentos das entidades locais, modificada pola Orde HAP/419/2014, de 14 de

marzo, (BOE nº 297, do 10 de decembro).

- Orde HAP/2075/2014, do 6 de novembro, pola que se establecen os criterios de cálculo do

custo efectivo dos servizos prestados polas entidades locais (BOE nº 270, do 7 de novembro).

- Orde HAP/2015/2012, do 1 de outubro, pola que se desenvolven as obrigas de subministro

de información previstas na LO 2/2012, de estabilidade orzamentaria, modificada pola Orde

HAP/2082/2014, de 7 de novembro. (BOE nº 240, do 1 de outubro).


5

LEXISLACIÓN AUTONÓMICA

- Estatuto de Autonomía de Galicia Lei orgánica 1/1981 (BOE nº 101, do 28 de abril; DOG nº

24, do 1 de outubro).

- Lei 5/1997, do 22 de xullo, de Administración Local de Galicia (DOG nº 149, do 5 de agosto).

- Lei 2/2015, do 29 de abril, do emprego público de Galicia (DOG nº 82, do 4 de maio).

- Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de

Galicia (DOG nº 252, do 31 de decembro).(Derrogada pola Lei 2/2016, do 10 de febreiro, do solo

de Galicia).

- Lei 2/2016, do 10 de febreiro, do solo de Galicia (DOG nº 34, do 19 de febreiro).

- Decreto 143/2016, do 22 de setembro, polo que se aproba o Regulamento da Lei 2/2016, do

10 de febreiro, do solo de Galicia (DOG nº 213, do 9 de novembro).

- Lei 9/2007, do 13 de xuño, de Subvencións de Galicia (DOG nº 121, do 25 de xuño).

- Lei 13/2015, do 24 de decembro, de medidas fiscais e administrativas (DOG nº 249, do 31 de

decembro).

LEXISLACIÓN DE CONTROL EXTERNO

- Lei orgánica 2/1982, do 12 de maio, do Tribunal de Cuentas (BOE nº 121, do 21 de maio).

- Lei 6/1985, do 24 de xuño, do Consello de Contas de Galicia (DOG nº 130, do 9 de xullo).

- Lei 8/2015, do 7 de agosto, de reforma da Lei 6/1985, do 24 de xuño, do Consello de Contas

(DOG nº 164, do 28 de agosto de 2015).

- Regulamento de réxime interior do Consello de Contas de Galicia do 23 de febreiro de 2017

(DOG nº 46, do 7 de marzo).

I.4 RESPONSABILIDADE

I.4.1 RESPONSABILIDADE DO ENTE FISCALIZADO

Os diferentes órganos municipais deben garantir que as actividades, operacións orzamentarias e

financeiras e a información reflectidas nos seus estados financeiros resultan conformes coas

normas aplicables. Así mesmo son responsables do sistema de control interno que consideren

necesario para garantir que a actividade revisada estea libre de incumprimentos legais e de

incorreccións materiais debidas a fraude ou erro.


6

I.4.2 RESPONSABILIDADE DO CONSELLO DE CONTAS

A responsabilidade do Consello de Contas de Galicia é expresar unha conclusión de auditoría

financeira e de cumprimento da legalidade, por parte da entidade incluída no ámbito subxectivo

deste informe, sobre as obrigas derivadas da normativa aplicable en cada unha das áreas

obxecto de fiscalización, así como o respecto aos principios contables e orzamentarios.

Para alcanzar os obxectivos establecidos para este informe realizouse unha análise da

documentación remitida pola entidade fiscalizada a través da plataforma de rendición, así como

sobre toda a información e documentación solicitada polo Consello no desenvolvemento da

presente fiscalización, de conformidade cos Principios fundamentais de fiscalización das

Institucións Públicas de Control Externo. Esta normativa esixe o cumprimento dos requirimentos

de ética así como a planificación e execución da auditoría co fin de obter unha seguridade

razoable de que as actividades revisadas, operacións orzamentarias e financeiras e a información

reflectidas nos seus estados financeiros resulten, en todos os aspectos significativos, conformes

coa normativa aplicable.

II. CARACTERÍSTICAS DO MUNICIPIO

II.1 INFORMACIÓN XERAL

O ámbito subxectivo da fiscalización está constituído polo concello de Ourense, o cal contaba

cunha poboación 105.893 habitantes a 1/1/2016 e de 105.636 habitantes a 1/1/2017. (Fonte:

INE).

No exercicio 2016 só tiña unha entidade dependente: o Organismo autónomo Consello

Municipal de Deportes, o cal ten como obxecto a xestión do servizo municipal de deportes e das

instalacións deportivas, a promoción de novas instalacións deportivas, as relacións con clubs,

asociacións e organismos deportivos, a organización de eventos e actividades deportivas, a

promoción do deporte base e a integración do deporte nas actividades socioculturais.

Non ten entidades públicas empresariais dependentes nin ten participacións en sociedades

mercantís.

Participa no Consorcio Centro asociado da UNED de Ourense, ao que realiza unha aportación

anual de 222,05 miles de euros.

O Concello emprega a forma de xestión indirecta de servizos públicos para prestar entre outros

os servizos de:


7

- Abastecemento de auga potable e saneamento

- Transporte urbano

- Limpeza urbana e recollida e transporte de residuos sólidos urbanos

- Axuda a domicilio

- Regulación do aparcamento na vía pública e inmobilización

- Retirada de vehículos da vía pública e seu depósito

- Praza de abastos

- Matadoiro

- 5 aparcadoiros públicos na cidade

A composición da Corporación resultante das eleccións de 2015 foi a seguinte: PP: 10

concelleiros; Democracia Ourensana: 8 concelleiros; PSdeG-PSOE: 6 concelleiros; Ourense en

común: 3 concelleiros; resultando elixido Alcalde o candidato do Partido Popular.

II.2 DATOS DE TRAMITACIÓN E RENDICIÓN DE CONTAS

En canto á liquidación e á aprobación da conta do exercicio fiscalizado, no seguinte cadro

recóllense as datas máis relevantes ao respecto:

Cadro 1: Datas dos trámites de rendición de contas

Trámite Data límite Cumprimento

Aprobación definitiva do orzamento 31/12/2015 Decreto prórroga 30/12/2015

Aprobación da liquidación do Orzamento 31/03/2017 22/03/2017

Formación da Conta Xeral 01/06/2017 23/06/2017

Informe da Comisión de Contas 01/06/2017 17/07/2017

Inicio exposición ao público 01/10/2017 22/07/2017

Aprobación plenaria da Conta Xeral 01/10/2017 01/09/2017

Data rendición da Conta Xeral 14/10/2017 26/09/2017

Desde o ano 2014 non se aproban uns novos orzamentos do concello, aprobándose por

resolucións da Alcaldía as prorrogas dos orzamentos nos anos 2015, 2016 e 2017; segue polo

tanto en vigor o orzamento do exercicio 2014, aprobado o 14 de novembro dese ano.

No que atinxe á rendición da conta, aínda que non se respectou o prazo para a súa formación e

informe da Comisión especial de contas, si se cumpriu coa data límite establecida para a súa

presentación que tivo lugar o 26 de setembro de 2017.

Con relación á rendición das contas dos oito exercicios anteriores a situación é a seguinte:


8

Cadro 2: Estado da rendición de exercicios anteriores

Exercicio Estado rendición Cumprimento

2012 Con defectos leves, fóra de prazo 24/02/2014




2016 Con defectos leves 26/09/2017

Todas as contas con defectos leves presentaban fallas de tramitación e coherencia interna entre

estados contables, o cal non impediu a súa cualificación como contas rendidas.

III. CONTAS ANUAIS

III.1 ORZAMENTO INICIAL

Como xa se dixo o 30 de decembro de 2015 acordouse por Decreto da Alcaldía-Presidencia a

prorroga do orzamento para o ano 2016.

As previsións de ingresos do Concello de Ourense para o exercicio 2016 ascenderon a

103.897,64 miles de euros e os créditos iniciais a 94.736,58 miles de euros, os mesmos importes

que no ano anterior. Mantense, polo tanto, o saldo positivo de 9.161,05 miles de euros. No

seguinte cadro presentase a evolución temporal das previsións de ingresos e créditos para gastos

no período 2013-2016.

Cadro 3: Evolución das previsións iniciais de ingresos

Previsións iniciais ingresos 2013 2014 2015 2016 Variación 2016-2015

Ingresos Correntes 99.388.977,00 102.321.281,00 102.321.281,00 102.321.281,00 0,00%

Ingresos Capital 844.064,00 461.180,00 348.180,00 348.180,00 0,00%

Ingresos non financeiros 100.233.041,00 102.782.461,00 102.669.461,00 102.669.461,00 0,00%

Activos Financeiros 654.556,00 365.650,00 365.650,00 365.650,00 0,00%

Pasivos Financeiras 3.486.312,00 4.752.241,00 4.752.241,00 4.752.241,00 0,00%

Ingresos Financeiros 4.140.868,00 5.117.891,00 5.117.891,00 5.117.891,00 0,00%

Total 104.373.909,00 107.900.352,00 107.787.352,00 107.787.352,00 0,00%

Cadro 4: Evolución dos créditos iniciais

Créditos iniciais 2013 2014 2015 2016 Variación 2016-2015

Gasto Corrente 93.088.757,47 95.576.098,56 93.897.331,07 93.897.331,07 0,00%

Gasto Capital 34.189,69 6.095.288,35 0,00 0,00 0,00%

Gastos non financeiros 93.122.947,16 101.671.386,91 93.897.331,07 93.897.331,07 0,00%

Activos Financeiros 654.556,00 1.865.650,00 365.650,00 365.650,00 0,00%

Pasivos Financeiros 4.241.334,00 4.363.315,09 4.363.315,09 4.363.315,09 0,00%

Gastos Financeiros 4.895.890,00 6.228.965,09 4.728.965,09 4.728.965,09 0,00%

Total 98.018.837,16 107.900.352,00 98.626.296,16 98.626.296,16 0,00%

Conforme ao establecido na LOEOSF, a elaboración, aprobación e execución dos orzamentos

realizarase nun marco de estabilidade orzamentaria, entendéndose por tal a situación de


9

equilibrio ou superávit orzamentario en termos de capacidade de financiamento. O exame destas

magnitudes orzamentarias mostra unha capacidade de financiamento do exercicio de 8.772,13

miles de euros, que coa variación de operacións financeiras se elevan a 9.161,05 miles de euros.

Cadro 5: Evolución do saldo orzamentario. Previsións iniciais.

Concepto 2013 2014 2015 2016 Variación 2016-2015

(+) Operacións non financeiras 7.110.093,84 1.111.074,09 8.772.129,93 8.772.129,93 0,00%

(+) Operacións activos financeiros 0,00 -1.500.000,00 0,00 0,00 0,00%

I. Resultado do exercicio 7.110.093,84 -388.925,91 8.772.129,93 8.772.129,93 0,00%

II. Variación neta pasivos financeiros -755.022,00 388.925,91 388.925,91 388.925,91 0,00%

Saldo orzamentario do exercicio (I + II) 6.355.071,84 0,00 9.161.055,84 9.161.055,84 0,00%

III.2 LIQUIDACIÓN DO ORZAMENTO

III.2.1. LIQUIDACIÓN DO ORZAMENTO DE INGRESOS

Verificouse a corrección e contido da información subministrada pola liquidación do orzamento

de ingresos, así como a coherencia entre a contabilidade orzamentaria e a contabilidade

financeira, sen que se detectasen defectos nin diferencias.

A liquidación do Orzamento de Ingresos recóllese no seguinte cadro, no que non figura o importe

de 3.155,50 miles de euros correspondente ás transferencias correntes feitas polo concello ao

OA Consello Municipal de Deportes:

Cadro 6: Liquidación do orzamento de ingresos

Capítulo Previsións

orzamentarias iniciais

Modificacións previsións

orzamentarias

Previsións orzamentarias

definitivas

Dereitos recoñecidos

Dereitos anulados

Dereitos cancelados

Dereitos recoñecidos

netos Recadación neta

Dereitos pendentes de

cobro

1 Impostos directos.

43.184.003,00 0,00 43.184.003,00 49.713.637,22 489.999,41 40.490,54 49.183.147,27 45.836.034,93 3.347.112,34

2 Impostos indirectos.

2.454.133,00 0,00 2.454.133,00 3.361.616,38 476.300,73 0,00 2.885.315,65 2.885.315,65 0,00

3 Taxas, prezos púb e outros ingr.

26.009.420,27 0,00 26.009.420,27 27.322.933,78 342.046,57 3.693,20 26.977.194,01 24.261.977,43 2.715.216,58

4 Transf. correntes.

26.619.337,00 1.578.452,12 28.197.789,12 31.181.955,18 2.633.315,22 0,00 28.548.639,96 28.537.429,96 11.210,00

5 Ingresos patrimoniais.

898.886,00 0,00 898.886,00 588.276,57 0,00 0,00 588.276,57 481.856,87 106.419,70

7 Transfer.

de capital. 348.180,00 5.162.619,58 5.510.799,58 1.811.202,74 188.644,80 0,00 1.622.557,94 1.622.557,94 0,00

8 Activos financeiros.

365.650,00 39.845.322,53 40.210.972,53 418.257,22 0,00 0,00 418.257,22 418.257,22 0,00

9 Pasivos financeiros.

4.752.241,00 0,00 4.752.241,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

Total xeral 104.631.850,27 46.586.394,23 151.218.244,50 114.397.879,09 4.130.306,73 44.183,74 110.223.388,62 104.043.430,00 6.179.958,62

A evolución dos ingresos liquidados en 2016 con relación ao ano anterior, así como a relevancia


10

de cada fonte de financiamento sobre o total, e os índices de liquidación das previsións

definitivas de ingresos e de recadación de dereitos liquidados, amosan os resultados que se

recollen a continuación*:

Cadro 7: Evolución dos ingresos liquidados sobre o exercicio anterior

Capítulo Dereitos

Recoñecidos Netos 2015

Dereitos Recoñecidos Netos

2016

Importancia relativa de cada

cap (DRN cap/DRN totais)

Variación con relación ao ano anterior (DRN

2016-DRN 2015)/DRN 2015

Índice de liquidación de dereitos (DRN

2016/prev definit)

Índice de recadación de

dereitos (recadación neta

2016/DRN)

1. Impostos directos 48.373.669,32 49.183.147,27 44,62% 1,67% 113,89% 93,19%

2. Impostos indirectos 2.126.594,17 2.885.315,65 2,62% 35,68% 117,57% 100,00%

3. Taxas e outros ingresos 28.998.003,59 26.977.194,01 24,48% -6,97% 103,72% 89,94% 4. Transferencias correntes 28.657.537,97 28.548.639,96 25,90% -0,38% 101,24% 99,96%

5. Ingresos patrimoniais 677.924,62 588.276,57 0,53% -13,22% 65,45% 81,91% 7. Transferencias de capital 1.240.447,75 1.622.557,94 1,47% 30,80% 29,44% 100,00%

8. Activos financeiros 499.836,43 418.257,22 0,38% -16,32% 1,04% 100,00%

9. Pasivos financeiros 0,00 0,00 0,00% 0,00% 0,00% 0,00%

TOTAL 110.574.013,85 110.223.388,62 100,00% -0,32% 72,89% 94,39%

*Para o cálculo non se tivo en conta o importe correspondente ás transferencias correntes feitas polo concello ao OA Consello Municipal de Deportes.

Con relación ao ano anterior, aínda que porcentualmente houbo unha pequena diminución,

déronse incrementos na recadación dos impostos directos e indirectos e nas transferencias de

capital; no capítulo 1-Impostos directos, que é o de máis importancia relativa, as subas

producíronse na cesión do IRPF, no IIVTNU e no IAE; nos impostos indirectos as subas

concentráronse no IVE e no ICIO; cuantitativamente a maior diminución deuse no capítulo das

taxas, prezos públicos e outros ingresos: as maiores baixadas concentráronse nos conceptos

relativos ás multas, servizo de transporte público urbano e taxa de estacionamento de vehículos.

Hai que mencionar tamén que no exercicio 2016 non se concertou ningunha operación de

crédito.


11

Gráfico 1: Importancia relativa dos capítulos de ingresos

Os ingresos proveñen maioritariamente de impostos directos, das transferencias correntes e das

taxas, prezos públicos e outros ingresos.

A evolución das previsións de ingresos, dereitos recoñecidos netos e índices de realización e

recadación de dereitos reflíctese no seguinte cadro*:

Cadro 8: Evolución dos ingresos liquidados

Ano Previsións orzamentarias

definitivas Dereitos recoñecidos

netos Recadación neta

% de realización de dereitos

% de recadación de dereitos recoñecidos

2013 128.134.317,36 107.047.065,86 99.064.955,34 83,54% 92,54%

2014 142.992.901,78 104.290.644,83 99.270.456,98 72,93% 95,19%

2015 139.083.322,29 110.574.013,85 103.092.083,63 79,50% 93,23%

2016 151.218.244,50 110.223.388,62 104.043.430,00 72,89% 94,39%

*Para o cálculo non se tivo en conta o importe correspondente ás transferencias correntes feitas polo concello ao OA Consello Municipal de Deportes.

Finalmente, o cadro seguinte recolle os principais indicadores do orzamento de ingresos do

Concello de Ourense:


12

Cadro 9: Indicadores do orzamento de ingresos. Evolución e comparación con concellos no mesmo tramo de poboación

Indicador Ámbito 2013 2014 2015 2016

Execución orzamento ingresos Ourense 83,96% 73,52% 79,96% 73,44%

DRN/Previsións ingresos Media Galicia 86,07% 81,41% 84,24% 83,41%

Media nacional 89,46% 86,02% 84,70% 73,04%

Autonomía Ourense 88,95% 93,10% 93,07% 92,85%

DRN (Capítulos 1 a 3, 5, 6 e 8 + transferencias recibidas) / DRN

media Galicia 88,29% 89,81% 88,04% 90,99%

media nacional 84,00% 82,90% 80,00% 71,19%

Autonomía fiscal Ourense 59,82% 63,20% 61,41% 63,53%

DRN de natureza tributaria/DRN Media Galicia 56,78% 57,78% 57,02% 59,05%

Media Nacional 54,81% 54,41% 52,78% 47,35%

Índice de dependencia das subvencións recibidas

Ourense 8,05% 6,90% 6,93% 7,15%

DRN Capítulos 4 e 7/DRN Media Galicia 9,32% 8,95% 9,48% 7,41%

Media nacional 10,63% 10,74% 10,04% 8,85%

Realización dos cobramentos Ourense 92,77% 95,33% 93,42% 94,55%

Recadación neta/DRN Media Galicia 88,50% 87,81% 89,38% 89,72%

Media nacional 85,94% 85,32% 82,29% 74,60%

Nesta comparativa non se restou o importe correspondente ás transferencias correntes feitas

polo concello ao OA Consello Municipal de Deportes para poder operar con datos homoxéneos

respecto ao total dos concellos de Galicia e do Estado.

Obsérvase que non se chegaron a materializar a totalidade das previsións definitivas de ingresos,

sendo o índice de execución inferior en 10 puntos á media de Galicia e similar á estatal.

Pola súa parte o cociente de autonomía, que mostra a proporción dos ingresos orzamentarios

(excepto os derivados de subvencións e pasivos financeiros) en relación coa totalidade de

ingresos do exercicio, é algo superior ao autonómico e moi superior ao nacional. Este indicador

está directamente vinculado ao índice de dependencia das subvencións recibidas, o cal amosa a

proporción dos dereitos recoñecidos netos por subvencións correntes e de capital sobre o total de

dereitos recoñecidos, indicando no caso do concello de Ourense unha baixa dependencia das

decisións de gasto doutras administracións, sendo similar á media autonómica e un pouco

inferior á nacional.

O indicador da autonomía fiscal, que reflicte a proporción que representan os ingresos

orzamentarios de natureza tributaria (impostos, taxas e contribucións especiais) realizados no

exercicio en relación coa totalidade dos ingresos orzamentarios realizados no mesmo, tamén é


13

algo superior ao autonómico e moi superior ao nacional.

A realización dos cobramentos é superior en 5 puntos á media de Galicia e en 20 puntos á do

Estado, acadando o 94,55%, o cal indica unha boa capacidade de recadación do concello.

III.2.2. LIQUIDACIÓN DO ORZAMENTO DE GASTOS

Verificouse a corrección e contido da información subministrada pola liquidación do orzamento

de gastos, así como a coherencia entre a contabilidade orzamentaria e a contabilidade

financeira, sen que se detectasen defectos nin diferencias.

O feito de que desde o ano 2014 se veña prorrogando o orzamento municipal, ao amparo e coas

limitacións recollidas no artigo 169.6 do TRLRFL, provoca unha serie de desaxustes nos créditos

iniciais que deste xeito non se acomodan ás circunstancias económicas de cada exercicio

orzamentario. Por iso prodúcese un alto número de modificacións orzamentarias, neste ano 2016

acadan o 49,17% dos créditos iniciais; e tamén se reflicte nun baixo grao de execución, o

67,87%.

A liquidación do orzamento de gastos reflíctese no seguinte cadro*: Cadro 10: Liquidación do orzamento de gastos

Capítulo Créditos iniciais Modificación

créditos Créditos

definitivos Gastos

comprometidos

Obrigas recoñecidas

2016 Pagos

Obrigas pendentes

Remanentes crédito

1 Gastos de persoal. 36.617.841,16 -2.151.475,46 34.466.365,70 31.756.580,41 31.756.580,41 31.753.095,75 3.484,66 2.709.785,29

2 Gasto corrente en bens e servizos.

50.797.645,35 5.736.717,10 56.534.362,45 43.292.137,07 41.502.219,65 41.240.417,25 261.802,40 15.032.142,80

3 Gastos financeiros. 1.136.021,00 5.000,00 1.141.021,00 521.948,17 521.948,17 488.935,71 33.012,46 619.072,83

4 Transferencias correntes. 2.190.321,83 993.149,91 3.183.471,74 2.942.673,78 2.238.506,88 2.025.846,79 212.660,09 944.964,86

6 Investimentos reais. 0,00 28.067.626,53 28.067.626,53 4.222.556,56 3.695.262,84 3.695.262,84 0,00 24.372.363,69

7 Transferencias de capital.

0,00 1.280.012,82 1.280.012,82 501.657,66 501.657,66 501.657,66 0,00 778.355,16

8 Activos financeiros. 365.650,00 0,00 365.650,00 361.240,00 361.240,00 361.240,00 0,00 4.410,00

9 Pasivos financeiros. 4.363.315,09 12.655.363,33 17.018.678,42 15.830.533,29 15.830.533,29 15.591.827,24 238.706,05 1.188.145,13

Total xeral 95.470.794,43 46.586.394,23 142.057.188,66 99.429.326,94 96.407.948,90 95.658.283,24 749.665,66 45.649.239,76

*No capítulo 4 restouse o importe correspondente ás transferencias correntes feitas polo concello ao OA Consello Municipal de Deportes.

Vemos que no capítulo 1 fixéronse modificacións de crédito negativas e aínda así non se

chegaron a comprometer 2.709,78 miles de euros. Neste caso o desaxuste prodúcese porque,

con carácter xeral, hai un exceso do grao de cobertura orzamentaria, excepto no artigo de gastos

do persoal laboral no que pola contra o déficit de cobertura dou lugar a unha modificación á alza

do orzamento.


14

No capítulo 2, no que as modificacións alcanzaron os 5.736,72 miles de euros, déronse casos

como o do artigo 23 – Indemnizacións por razón do servizo, no que os seus créditos iniciais

representaron o 169% das obrigacións do exercicio anterior, tivo modificacións positivas do

33,29% e só alcanzou un grao de execución do 17,92%.

No capítulo 3, o artigo 31 cuns créditos iniciais que representan máis do 200% das obrigacións

do exercicio anterior só conseguiu un grao de execución do 31%; polo contrario o artigo 35-

Xuros de demora cun grao de cobertura sobre as obrigacións do ano 2015 do 17%, alcanzou un

grao de execución do 408%.

É significativo que nos capítulos 6 e 7, que non tiñan créditos iniciais, só se chegaron a executar

o 13,17% e o 39,19% das súas modificacións de crédito.

No capítulo 9 as modificacións de crédito representaron o 290% dos seus créditos iniciais.

A importancia relativa de cada tipo de gasto sobre o total, a súa evolución con relación ao ano

anterior e os índices de execución e pago das obrigacións son os seguintes*:

Cadro 11: Evolución dos gastos liquidados sobre o exercicio anterior

Capítulo Obrigas

recoñecidas 2015

Obrigas recoñecidas

2016

Importancia de cada cap: OR

capítulo/total OR

Variación das OR 2016 con relación ás OR 2015

Índice de execución

orzamentaria

Índice de pago das obrigas

1 Gastos de persoal. 32.785.580,88 31.756.580,41 32,94% -3,14% 92,14% 99,99%

2 Gasto corrente en bens e servizos.

50.734.174,34 41.502.219,65 43,05% -18,20% 73,41% 99,37%

3 Gastos financeiros. 785.515,21 521.948,17 0,54% -33,55% 45,74% 93,68%

4 Transferencias correntes. 2.428.491,72 2.238.506,88 2,32% -7,82% 70,32% 90,50%

6 Investimentos reais. 10.280.051,71 3.695.262,84 3,83% -64,05% 13,17% 100,00%

7 Transferencias de capital. 1.730.079,92 501.657,66 0,52% -71,00% 39,19% 100,00%

8 Activos financeiros. 326.800,00 361.240,00 0,37% 10,54% 98,79% 100,00%

9 Pasivos financeiros. 8.482.749,16 15.830.533,29 16,42% 86,62% 93,02% 98,49%

Total xeral 107.553.442,94 96.407.948,90 100,00% -10,36% 67,87% 99,22%

*No capítulo 4 restouse o importe correspondente ás transferencias correntes feitas polo concello ao OA Consello Municipal de Deportes.

As obrigacións recoñecidas no exercicio diminuíron un 10,36% respecto ás do ano anterior. O

principal aumento produciuse no capítulo de pasivos financeiros cun incremento do 86,62% das

obrigas recoñecidas no exercicio. Cuantitativamente son significativas as baixas nos gastos

correntes en bens e servizos e en investimentos reais.

Só se executou o 67,87% dos créditos definitivos, porcentaxe sobre a que practicamente non

quedaron obrigacións pendentes de pago.


15

Gráfico 2: Importancia relativa dos capítulos de gasto

Se analizamos a composición do gasto e o comparamos cos restantes concellos do mesmo tramo

de poboación, resulta o seguinte:

Cadro 12: Evolución dos tipos de gasto e comparación con concellos no mesmo tramo de poboación

Tipo de gasto Nivel 2013 2014 2015 2016

Gastos de funcionamento

Estado 68,73% 66,24% 68,00% 69,13%

Galicia 71,65% 71,34% 71,07% 74,15%

Ourense 77,64% 77,52% 75,44% 73,58%

Transferencias e subvencións

Estado 13,41% 13,08% 13,49% 13,26%

Galicia 10,59% 10,66% 10,60% 9,86%

Ourense 6,45% 6,34% 6,61% 5,92%

Investimentos reais

Estado 5,85% 6,29% 7,40% 6,23%

Galicia 8,38% 9,19% 10,59% 6,50%

Ourense 3,73% 3,14% 9,29% 3,71%

Operacións financeiras

Estado 12,01% 14,39% 11,11% 11,37%

Galicia 9,38% 8,81% 7,74% 9,49%

Ourense 12,18% 13,00% 8,67% 16,79%

Nesta comparativa non se restou o importe correspondente ás transferencias correntes feitas

polo concello ao OA Consello Municipal de Deportes para poder operar con datos homoxéneos

respecto ao total dos concellos de Galicia e do Estado.

Un 73,58% dos gastos totais corresponden a gastos de funcionamento (persoal e gasto corrente

en bens e servizos), porcentaxe próxima á media de Galicia e superior á media estatal. O gasto


16

en transferencias e subvencións e en investimentos reais é inferior ás medias de referencia. Sen

embargo, a porcentaxe das operacións financeiras (16,79%), é superior á media de Galicia e do

Estado.

Quedan sen executar 45.474,89 miles de euros de créditos definitivos, resultando un grao de

execución do orzamento do 67,87%. A análise do ritmo de execución mensual das obrigacións

recoñecidas ao longo do ano permite concluír que o mesmo non é uniforme xa que, a medida

que avanza o ano, o ritmo de execución mensual decrece, ata que no mes de novembro se

inverte esta desviación executándose entre este mes e o de decembro o 32,34% do total de

obrigas do ano.

Finalmente, o seguinte cadro recolle os principais indicadores do orzamento de gastos do

Concello de Ourense:

Cadro 13: Indicadores do orzamento de gastos. Evolución e comparación con concellos no mesmo tramo de poboación


Execución orzamento gastos Ourense 79,17% 69,39% 83,19% 68,56%

ORN/Créditos definitivos Media Galicia 82,39% 80,16% 81,92% 79,68%

Media nacional 82,96% 81,61% 78,55% 68,13%

Índice gastos persoal Ourense 32,27% 31,15% 29,28% 28,52%

ORN Capitulo 1/DRN 1 a 5 Media Galicia 29,90% 29,70% 29,95% 29,49%

Media nacional 34,58% 34,32% 32,96% 28,67%

Esforzo investidor Ourense 4,30% 4,27% 10,85% 4,22%

ORN Capítulo 6 e 7/ORN Media Galicia 9,95% 10,57% 12,19% 7,72%

Media nacional 7,01% 7,44% 8,15% 6,31%

Carga financeira exercicio Ourense 11,25% 12,15% 8,28% 14,69%

ORN Capítulos 3 e 9/DRN 1 a 5 Media Galicia 9,12% 8,88% 7,92% 9,02%

Media nacional 11,21% 14,72% 10,14% 10,05%

Realización dos pagos Ourense 92,01% 98,53% 95,74% 99,25%

Pagos líquidos/ORN Media Galicia 91,81% 92,41% 91,73% 93,77%

Media nacional 85,99% 86,58% 83,21% 74,22%

O concello de Ourense, incluído o OA Consello Municipal de Deportes, presenta unha porcentaxe

de execución do orzamento de gastos similar á media nacional e inferior á media dos concellos

galegos; o gasto de persoal absorbe unha porcentaxe dos dereitos recoñecidos por operacións

correntes similar á media nacional e un punto inferior á media de Galicia; o esforzo investidor,

que manifesta a importancia relativa da execución de gastos vinculados a operacións de capital

respecto do total de gastos orzamentarios, é inferior á media estatal e autonómica; a carga


17

financeira do exercicio é superior ás medias de Galicia e do Estado, este indicador reflicte a parte

dos ingresos correntes que son empregados para amortizar a débeda financeira e os seus xuros;

o indicador da realización dos pagamentos, que mide o grao de realización dos pagamentos

respecto das obrigacións recoñecidas é superior á media nacional en 15 puntos e á galega en 5,5

puntos.

III.3 RESULTADO ORZAMENTARIO

O resultado orzamentario que consta na Conta Xeral presentada, e cuxas cifras coinciden coa

liquidación, é o seguinte:

Cadro 15: Resultado orzamentario do exercicio (Concello e O.A. Consello municipal de deportes)

Conceptos DRN ORN Resultado

orzamentario

I. Operacións non financeiras 112.960.633,13 83.371.677,34 29.588.955,79

II. Activos financeiros 418.257,22 361.240,00 57.017,22

III. Pasivos financeiros 0,00 15.830.533,29 -15.830.533,29

RDO. ORZAMENTARIO EXERCICIO (I+II+III) 113.378.890,35 99.563.450,63 13.815.439,72

IV. Créditos gastados financiados con remanentes de tesourería para gastos xerais 18.012.781,84

V. Desviacións de financiamento negativas do exercicio 1.003.449,53

VI. Desviacións de financiamento positivas do exercicio 1.749.234,78

RDO. ORZAMENTARIO AXUSTADO (I+II+III+IV+V-VI) 31.082.436,31

Debe terse en conta a evolución do saldo da conta 413 (acredores por operacións pendentes de

aplicar a orzamento), que se incrementa en 3.130,50 miles de euros durante o ano 2016. Polo

tanto, aínda que sen ter o carácter dun axuste e para obter unha completa información da

composición do resultado orzamentario, este debería diminuír na contía do saldo da conta 413

ao tratarse de gastos do exercicio corrente que se imputarán a exercicios futuros.

A Comisión de coordinación do ámbito local do Tribunal de Contas e Órganos de control externo

ten acordado unha serie de indicadores da conta xeral das entidades locais entre os que se

encontra o índice de operacións pendentes de aplicar, o cal manifesta a relación entre o saldo da

conta 413 e as obrigacións recoñecidas netas. Dado que o saldo da conta 413 está composto

por partidas que acabarán tendo un impacto orzamentario o indicador é útil para valorar o

resultado orzamentario da entidade nun momento determinado. Ao 31 de decembro este índice

representaba o 6,34%.

Na comparación entre o orzamento inicial e a súa execución pódese ver que o superávit non

financeiro previsto de 8.772,13 miles de euros é moi inferior ao alcanzado ao final do exercicio,

29.588,95 miles de euros. Parte deste superávit final, engadido o importe das operacións con


18

activos financeiros, empregouse para a amortización dos préstamos do concello por importe de

15.830,53 miles de euros.

En definitiva, e como se reflicte no cadro anterior, hai un superávit non financeiro de 29.588,95

miles de euros, que se emprega na redución do endebedamento por 15.830,53 miles de euros. O

saldo positivo resultante, unido aos créditos gastados e financiados co remanente e ás

desviacións de financiamento, dá como resultado unha capacidade de financiamento de

31.082,44 miles de euros.

A evolución do resultado orzamentario nos últimos anos recóllese a continuación:

Cadro 16: Evolución do resultado orzamentario

Concepto 2013 2014 2015 2016

a. Aforro Bruto (saldo de operacións correntes) 20.404.133,14 21.281.332,69 22.099.967,52 32.163.318,35

b. Outras operacións non financeiras -1.691.487,76 -3.260.802,98 -10.769.683,88 -2.574.362,56

I. Superávit/Déficit non financeiro (Total operacións non financeiras (a+b))

18.712.645,38 18.020.529,71 11.330.283,64 29.588.955,79

II. Activos financeiros 90.964,28 93.364,55 173.036,43 57.017,22

III. Variación neta de endebedamento (Pasivos financeiros) -7.472.105,73 -12.079.673,35 -8.482.749,16 -15.830.533,29

Rdo. Orzamentario. Exercicio (I+II+III) 11.331.503,93 6.034.220,91 3.020.570,91 13.815.439,72

IV. Créditos gastados financiados con remanentes de tesourería para gastos xerais

8.627.378,29 14.880.426,06 15.727.520,20 18.012.781,84

V. Desviacións de financiamento negativas do exercicio 2.000.493,42 2.758.859,40 2.224.503,12 1.003.449,53

VI. Desviacións de financiamento positivas do exercicio 5.549.224,87 1.284.360,28 1.273.172,43 1.749.234,78

(+) Capacidade/(-)Necesidade de financiamento 16.410.150,77 22.389.146,09 19.699.421,80 31.082.436,31

Gráfico 3: Evolución do aforro bruto e magnitudes vinculadas


19

III.4. REMANENTE DE TESOURERÍA

O remanente de tesourería consolidado, do concello e do OA Consello Municipal de Deportes,

que figura na Conta Xeral presentada e que inclúe o relativo aos exercicios 2015 e 2016 é o

seguinte:

Cadro 17: Remanente de tesourería do exercicio actual e anterior

Concepto 2015 2016

1. (+) Fondos líquidos 45.810.348,87 52.897.963,52

2. (+) Dereitos pendentes de cobramento 30.616.278,49 32.004.439,51

a. (+) Do orzamento corrente 7.481.930,22 6.179.958,62

b. (+) De orzamentos pechados 22.461.688,39 25.543.306,41

c. (+) De operacións non orzamentarias 672.659,88 281.174,48

3. Obrigacións pendentes de pago 7.534.497,67 3.580.466,52

a. (+) Do orzamento corrente 4.711.158,95 749.665,66

b. (+) De orzamentos pechados 34.206,35 76.894,84

c. (+) De operacións non orzamentarias 2.789.132,37 2.753.906,02

4. (+) Partidas pendentes de aplicación -120.803,84 -465.829,56

a. (-) Cobros realizados pendentes de aplicación definitiva 136.360,00 467.903,29

b. (-) Pagos pendentes de aplicación definitiva 15.556,16 2.073,73

I. Remanente de tesourería total (1+2-3+4) 68.771.325,85 80.856.106,95

II. Saldos de dubidoso cobramento 18.055.431,93 19.305.096,13

III. Exceso de financiamento afectado 5.152.740,72 5.817.267,49

IV. Remanente de tesourería para gastos xerais (I – II – III) 45.563.153,20 55.733.743,33

O remanente de tesourería obtense como suma dos fondos líquidos máis os dereitos pendentes

de cobro, deducindo as obrigacións pendentes de pago e agregando as partidas pendentes de

aplicación, de conformidade cos criterios establecidos pola Orde HAP/1781/2013, que aproba a

instrución do modelo normal de contabilidade local.

O remanente de tesourería para gastos xerais incrementouse en 10.170,59 miles de euros

respecto ao ano anterior; esta situación débese ao aumento dos fondos líquidos en máis de 7

millóns de euros, a que os dereitos pendentes de cobro foron superiores en máis de un millón de

euros e tamén á redución das obrigacións pendentes de pago en case 4 millóns de euros, xunto

co incremento dos dereitos de dubidoso cobro e o exceso de financiamento afectado en case 2

millóns de euros.

Debe terse en conta a evolución do saldo da conta 413 (acredores por operacións pendentes de

aplicar a orzamento), que presenta un saldo ao final do exercicio de 6.110,84 miles de euros.

Polo tanto, aínda que sen ter o carácter dun axuste e para obter unha completa información da

composición do remanente de tesourería, este debería diminuír nesa contía ao tratarse de gastos

do exercicio corrente que se imputarán a exercicios futuros.


20

Por último, a comparación do remanente de tesourería para gastos xerais de Ourense co resto de

concellos do seu mesmo tramo de poboación no ámbito de Galicia e do Estado pon de manifesto

que, como se reflicte no seguinte cadro, é moi superior á media dos mesmos.

Cadro 18: Comparación do Remanente de tesourería para gastos xerais

Remanente de tesourería para gastos xerais dos concellos de máis de 50.000 habitantes

Importe medio

Estado 21.989.238,61

Galicia 30.864.333,81

Ourense 55.733.743,33

III.5. INDICADORES DAS MAGNITUDES ORZAMENTARIAS

En relación ao resultado orzamentario e ao remanente de tesourería, calculáronse os seguintes

indicadores:

Cadro 19: Indicadores magnitudes orzamentarias


Índice de aforro bruto Ourense 19,61% 19,84% 19,73% 28,89%

(DRN cap 1 a 5 excepto 35, 396 e 397-ORN cap 1 a 4)*100/DRN cap 1 a 5 agás 35, 396 e 397

Media Galicia 17,54% 16,19% 16,92% 19,00%

Media nacional 16,24% 16,17% 17,44% 14,98%

Índice de aforro bruto non financeiro Ourense 20,49% 20,55% 20,44% 29,36%

(DRN cap 1 a 5 excepto 35, 396 e 397-ORN cap 1,2 e 4)*100/DRN cap 1 a 5 agás 35, 396 e 397

Media Galicia 18,67% 17,06% 17,61% 19,36%

Media nacional 19,59% 19,34% 19,02% 16,44%

Superávit/déficit por habitante Ourense 152,59 209,43 185,44 293,53

Resultado orzamentario axustado/Nº de habitantes Media Galicia 101,61 98,22 96,12 129,86

Media nacional 116,99 96,95 125,79 114,51

Índice de debedores de dubidoso cobro Ourense 51,37% 61,86% 58,97% 60,32%

Saldos de dubidoso cobro*100/Debedores pendentes de cobro

Media Galicia 58,74% 59,93% 61,10% 61,98%

Media nacional 42,20% 43,07% 42,02% 41,08%

O feito de que o orzamento vixente sexa o do exercicio 2014 prorrogado supón un afastamento

da realidade que provoca limitacións na súa execución e unhas importantes distorsións nas

magnitudes orzamentarias que, deste xeito, perden en gran medida a súa función informadora.

O aforro bruto é o importe que resulta de descontar os gastos correntes (capítulos 1 ao 4) aos

ingresos correntes (capítulos 1 ao 5), podendo destinarse ao financiamento doutro tipo de gasto.

O índice de aforro bruto representa a relación entre o aforro bruto e os dereitos recoñecidos

netos por ingresos correntes e pon de manifesto a capacidade de aforro da entidade en relación


21

cos ingresos correntes. O índice de aforro bruto non financeiro non inclúe no seu cálculo ás

obrigacións recoñecidas do capítulo 3-Gastos financeiros.

Os dous índices de aforro melloran no ano 2016 respecto a exercicios anteriores e tamén

incrementan a súa diferencia positiva en relación ás medias de Galicia e do Estado. Este

incremento débese fundamentalmente á redución do gasto en 2016, que diminuíu na cantidade

de 10.714,51 miles de euros, dos que 9.278,80 miles de euros corresponden a un menor gasto

en bens correntes e servizos.

O superávit por habitante é moi superior ás medias galega e estatal. Por último, o índice de

debedores de dubidoso cobro, que reflicte a porcentaxe que representan os debedores de

dubidoso cobro sobre o total de debedores pendentes de cobro, resulta un pouco inferior á

media de Galicia e moi superior á media do Estado.

III.6 CONTABILIDADE FINANCEIRA

O Concello ten implantada a Instrución do modelo normal de contabilidade local, aprobada pola

Orde 1781/2013 do Ministerio de Facenda e Administracións Públicas, de 20 de setembro de

2013.

As contas anuais comprenden o Balance, a Conta do resultado económico-patrimonial, o Estado

de liquidación do orzamento e a Memoria.

O concello de Ourense remite ao Consello de Contas o libro diario de contabilidade financeira e a

partir do mesmo elabóranse os estados contables, que coinciden cos achegados.

Na revisión da Memoria observáronse os seguintes feitos de relevancia:

Inventario

Existen limitacións importantes á hora de facer unha análise da información contable do

inmobilizado, investimentos inmobiliarios e patrimonio público do solo, xa que os importes

recollidos nas contas do grupo 2 non se axustan á realidade.

Con data 29 de xullo de 2010 aprobouse definitivamente polo pleno o Inventario de Bens

actualizado, cuxos datos deberían trasladarse á contabilidade municipal. Con todo, á data de

peche da contabilidade, esa adecuación de saldos contables non se produciu. Tamén se sinala

que existen un gran número de acordos que afectan ao inmobilizado que son de complexa

interpretación e ás veces resultan de difícil ou imposible contabilización. Ademais, debido á difícil

ou imposible identificación dos bens contabilizados non se dota a súa amortización.


22

IV. RESULTADOS DA FISCALIZACIÓN

IV.1 CONTROL INTERNO

De conformidade co disposto no punto 49 Coñecemento do sistema de control interno e do

entorno de control da norma ISSAI-ES-400 “Principios fundamentais da fiscalización de

Cumprimento”, os auditores deben coñecer o entorno de control e o sistema de control interno

implantado e considerar si é posible garantir o seu funcionamento.

En consecuencia, analizouse a función de control e fiscalización interna, na súa tripla acepción de

función interventora, función de control financeiro e función de control de eficacia, regulada nos

artigos 213 e seguintes do TRLRFL e no RDFHCN.

O artigo 59 das bases de execución do orzamento regula as funcións do órgano de control

interno e, de acordo co mesmo, á Intervención da Entidade non lle están asinadas outras

funcións diferentes ás de control interno.

No que respecta á función interventora, avaliouse como se efectúa a fiscalización previa de todo

acto, documento ou expediente susceptible de producir dereitos e obrigas de contido económico.

Neste sentido destácanse as seguintes características, que xa foron indicadas no informe do

Consello de Contas de fiscalización das resolucións e acordos contrarios aos reparos e dos

acordos adoptados con omisión do trámite de fiscalización previa dos exercicios 2014 e 2015, e

que se manteñen no exercicio 2016:

- Non existe guía ou manual de procedemento de carácter interno en relación coas funcións de

fiscalización previa.

- A entidade tiña implantado, no exercicio fiscalizado, o sistema de fiscalización previa limitada

só sobre os gastos de persoal.

- Non consta que se emita informe escrito sobre a fiscalización plena posterior das obrigas e

gastos sometidos a fiscalización limitada nin da forma en que a fiscalización plena posterior se

efectúa.

- Non se realizaron actuacións de control financeiro no exercicio fiscalizado.

- Tampouco se leva a cabo unha fiscalización previa de dereitos. Non se desenvolven actuacións

comprobatorias posteriores mediante técnicas de mostraxe ou auditoría.

- Non están establecidos criterios para a contabilización de ingresos.


23

- Na fiscalización dos expedientes de contratación revísanse os seguintes extremos:

- existencia de acordo de iniciación do procedemento motivando a necesidade do contrato;

- existencia de prego de cláusulas administrativas;

- existencia de prego de prescricións técnicas;

- informe xurídico do Secretario ou do titular do órgano que teña atribuída a función de

asesoramento xurídico da Corporación;

- informe de necesidade do servizo que promove a contratación;

- determinación do obxecto do contrato;

- determinación dos criterios de adxudicación do contrato;

- fixación do prezo/valor estimado do contrato;

- existencia de crédito adecuado e suficiente e executividade dos recursos.

- non se fiscaliza a distribución de anualidades en caso de existir nin a verificación dos límites

do artigo 174 do TRLFL.

- En materia de subvencións realízase un informe no que se acredita que se comprobaron os

seguintes extremos:

- existencia de crédito axeitado e suficiente;

- competencia do órgano administrativo concedinte;

- informe da área xestora, adecuación, no caso de subvencións directas, aos supostos

establecidos no artigo 22.2 da Lei 38/2003, do 17 de novembro, xeral de subvencións;

- verificación do cumprimento dos requisitos e obrigas establecidas nos artigos 13 e 14 da Lei

38/2003, para ser beneficiario dunha subvención.

- non se comproba o réxime de compatibilidades con outras subvencións, nin o réxime de

garantías.

- Na fiscalización da xustificación das subvencións compróbase en todos os casos:

- a competencia do órgano;

- que foron fiscalizadas as fases previas de autorización/ compromiso de gasto;

- a presentación en prazo da conta xustificativa;

- informe da área xestora;

- a acreditación dos gastos mediante facturas ou documentos de valor probatorio e que o

importe da subvención non supera o custo da actividade subvencionada.

- No caso da nómina de persoal a fiscalización consiste na comprobación de todas as variacións

mensuais. A nómina comprobase na súa integridade cunha periodicidade maior ao ano.


24

- As funcións de contabilidade e pago son realizadas pola mesma persoa, a tesoureira en

funcións.

- Realízanse informes de fiscalización sobre as adquisicións e alleamentos de bens inmobles.

Non se fiscalizan as altas e baixas do inventario, nin os proxectos de reparcelación. Non consta

que se fiscalicen os convenios urbanísticos.

- Todas as facturas recibidas anótanse no Rexistro de facturas. Con posterioridade a súa

anotación remítense ao órgano responsable da obriga económica. Requírese ao responsable para

que xustifique por escrito no caso de non ter tramitado o recoñecemento da obriga no prazo de 1

mes dende a súa anotación. Incorpóranse ao informe trimestral de morosidade todas as facturas

para as que se exceda o prazo de 3 meses dende a súa anotación, sen tramitar a obriga nin

xustificar a ausencia da devandita tramitación. A orde de pagos axústase á data de rexistro da

factura. Non se realiza un control sobre si os perceptores de pagos a xustificar evidencian a

aplicación das cantidades percibidas no prazo máximo de tres meses.

- Non se realizan controis sobre a conta 413 “acredores por operacións pendentes de aplicar

ao orzamento”.

- Non existe plan de disposición de fondos da tesourería.

- A entidade non ten regulado nas bases de execución do orzamento procedementos

específicos para os seguintes supostos:

- tramitación dos expedientes nos que existe omisión de fiscalización previa.

- tramitación do recoñecemento extraxudicial de crédito.

- tramitación dos expedientes nos que se detecten anomalías en materia de ingresos.

IV.2 RESOLUCIÓNS CONTRARIAS AOS REPAROS FORMALIZADOS POLO ORGANO INTERVENTOR.

Durante o exercicio 2016 tomáronse pola alcaldía un total de 302 resolucións contrarias a

informes de reparo de legalidade emitidos pola Intervención con carácter suspensivo. O

procedemento seguido foi o establecido nas BEO, solicitándose a emisión dun informe proposta

da unidade xestora do gasto e resolvendo a Alcaldía a convalidación do gasto conforme a esta

proposta. Esta validación do gasto ten os efectos de levantar o reparo suspensivo previamente

formulado, debendo a Alcaldía dar conta destas resolucións ao Pleno da Corporación.

O importe destas resolucións ascendeu a 7.258,24 miles de euros o que equivale ao 7,5% das

obrigacións recoñecidas no exercicio. Desas resolucións 42 superan a contía dos 50.000 euros,


25

acadando un importe de 6.209,02 miles de euros. O obxecto dos reparos foron facturas e a fase

de gasto reparada foi a fase de recoñecemento de obrigacións, previa ao pago.

Levouse a cabo unha revisión das resolucións de importe superior a 50.000 euros e sobre unha

mostra das resolucións inferiores a esta cantidade, tal como se indica no seguinte cadro:

Cadro 20: Revisión resolucións contrarias a reparos

Expedientes Prestación Motivo do reparo Obxecto da resolución Importe

total

133233 Obra Ampliación e mellora da rede de abastecemento en Santa Cruz de Arrabaldo, Rúa Priorato

Contratación "directa" irregular, ao ser a contía superior a un contrato menor

Convalidación do gasto correspondente a 1 factura sen contrato

61.357,93

139602 Servizo de limpeza dos centros educativos dependentes do Concello

Prestacións periódicas e repetitivas realizadas con posterioridade á finalización do contrato (agosto-2016). Empresa en situación de concurso voluntario de acredores.

Recoñecemento obrigas correspondentes a 1 factura sen contrato en vigor.

85.758,31

133545 - 134950 - 135969 - 134529

Servizo de mantemento e mellora de zonas verdes

Prestacións periódicas e repetitivas realizadas con posterioridade á finalización do contrato (26/05/16). Empresa cun expediente de responsabilidade contractual.

Recoñecemento obrigas correspondentes a facturas por servizos sen contrato en vigor.

285.547,40

137062; 137945; 139085; 138578; 137949; 139080; 138577

Servizo de Regulación do aparcamento, inmobilización, retirada e depósito de vehículos na vía pública

Prestacións periódicas e repetitivas realizadas con posterioridade á finalización do contrato (28/04/2016).


459.456,50

137807; 137013; 138574; 139006;

Servizo de limpeza dependencias municipais

Prestacións periódicas e repetitivas realizadas con posterioridade á finalización do contrato (maio de 2016).


265.377,20

134709; 136144; 137777; 135142; 135111; 136527; 137784; 136175; 136583

Servizo Axuda no fogar-Lei da dependencia



1.008.229,80

133851; 134164; 134890; 135517; 136648; 137465; 138195; 138923; 139077; LIQ01/2016; LIQ02/2016; LIQ03/2016; LIQ04/2016; LIQ05/2016; LIQ06/2016; LIQ07/2016; LIQ08/2016; LIQ09/2016; LIQ12/2015

Servizo de Transporte colectivo urbano de viaxeiros



4.115.132,72

130079; 132357; 134632; 136769

Servizo consistente na desinfección, desratización e desinsectación



27.618,24


26

Expedientes Prestación Motivo do reparo Obxecto da resolución Importe

total 134769; 136338; 134130; 133567; 135455; 137810; 137017; 138535; 139002

Servizo de conservación e mantemento semáforos, trafico



411.238,83

133289; 134999; 134384; 136824

Servizos técnicos de iluminación e son no Auditorio municipal

Prestacións periódicas e repetitivas realizadas sen contrato que superan o importe do contrato menor.

Recoñecemento obrigas correspondentes a facturas por servizos sen contrato.

33.268,52

119338; 132848 Servizos de difusión publicitaria Prestacións realizadas sen contrato que superan o importe do contrato menor


45.665,30

136025 Servizos defensa xurídica do Concello Prestacións realizadas sen contrato que superan o importe e a duración do contrato menor


31.413,73

136267; 137015; 138537; 137812; 138995; 139564

Servizos de conserxería nos Centros Cívicos

Prestacións periódicas e repetitivas realizadas sen contrato. Risco de consideración xudicial da existencia de cesión ilegal de traballadores.


67.417,86

LIQ11J3; LIQ11J2; LIQ11J4; LIQ11J5; LIQ11J6; 138457; 138889; 139454; 139839; LIQ11J7; LIQ11J8; LIQ11J9; LIQ11J10; 134504; 135598; 137422; 136431

Servizo de comida no fogar do Concello de Ourense



113.458,54

137160; 137155; 137159; 137154

Servizo de funcionamento da Casa de Acollida vítimas violencia de xénero



33.736,65

Total revisión acordos contrarios a reparos 7.044.677,53

En todos os informes de reparo formulados polo órgano interventor consta como motivo do

mesmo a omisión no expediente de requisitos ou trámites esenciais, afectando ao

recoñecemento de obrigacións, polo que, de acordo co artigo 216.2 c) do TRLRFL, estariamos

ante un dos casos que suporían a suspensión da tramitación do expediente.

A causa dos reparos é a realización de gastos prescindindo do procedemento legalmente

establecido para a súa contratación. Responden a esta causa todos os expedientes, ben por

tratarse de prestacións periódicas e repetitivas realizadas con posterioridade á finalización do

contrato ou por realizar este tipo de prestacións sen contrato a pesar de superar o gasto o

importe máximo dos contratos menores. No primeiro caso, tense producido unha facturación de

servizos cuxos contratos iniciais xa finalizaron a súa vixencia pero que seguen a ser prestados

polas mesmas empresas sen que se teña tramitado o preceptivo expediente de contratación.

É de resaltar que, no exercicio 2015, os gastos relativos ao servizo de transporte colectivo urbano

de viaxeiros e ao servizo de mantemento e mellora das zonas verdes públicas, xa foron obxecto


27

de acordos contrarios a informes de reparo da Intervención emitidos nese ano. No ano 2017

recoñecéuselle xudicialmente á empresa prestataria o dereito a unha compensación por servizos

realizados sen cobertura contractual.

Os Decretos da Alcaldía-Presidencia polos que se resolve convalidar os gastos correspondentes ás

facturas obxecto de reparo da Intervención fundaméntanse “na necesidade de protexer os

dereitos lexítimos dos contratantes que se relacionaron de boa fe con esta administración

municipal”, sen que se exprese unha discrepancia co reparo.

Algunhas destas prestacións foron posteriormente obxecto dun expediente de contratación,

formalizándose os contratos nos exercicios 2016 e 2017 tal como se relaciona no seguinte cadro:

Cadro 21: Formalización de contratos

Referencia do

Contrato Obxecto do Contrato

Data remate anterior contrato

Data de adxudicación novo contrato

Data de formalización

Prezo de adxudicación

(sen I.V.E.)

REF. 2360 Servizo de casa de acollida de mulleres vítimas de violencia de xénero.

02-01-2013 21-04-2016 13-05-2016 91.000,00

Ref. 2371 Servizo de axuda no fogar 11-05-2015 ----- 29-12-2016 2.786.763,49

Ref. 2428 Servizo de limpeza de centros educativos municipais do Concello de Ourense

Agosto-2016 29-06-2017 02-08-2017 1.611.979,50

Ref. 2404 Servizo de limpeza de dependencias municipais do Concello de Ourense

Maio-2016 13-07-2017 21-08-2017 1.620.000,00

Ref. 2388 Servizo de mantemento e mellora das zonas verdes públicas do Concello de Ourense

26-05-2016 15-06-2017 17-07-2017 1.095.080,76

Ref. 2434 Servizo de conserxería de centros cívicos dependentes do Concello de Ourense

----- ----- 19/10/2017 198.000,00

IV.3 RECOÑECEMENTO EXTRAXUDICIAL DE CRÉDITOS.

O recoñecemento extraxudicial é unha figura excepcional que debería utilizarse só en casos moi

concretos para dar solución a aspectos moi puntuais, e nunca como un medio elusivo para o

incumprimento da normativa de contratación. Así, naqueles supostos en que a causa subxacente

do recoñecemento extraxudicial de créditos sexa unha nulidade de pleno dereito (artigo 32 do

TRLCSP e artigo 62 da Lei 30/1992, do 26 de novembro, do Réxime Xurídico das Administracións

Públicas e do Procedemento Administrativo Común, LRXPAC, daquela vixente), o procedemento

a seguir para regularizar a situación creada establécese no artigo 34 do TRLCSP, que sinala que a

revisión de oficio dos actos preparatorios e de adxudicación dos contratos tense que levar a cabo

de conformidade co establecido na LRXPAC (hoxe Lei 39/2015, do 1 de outubro, do

Procedemento Administrativo Común das Administracións Públicas). Os supostos de nulidade en

materia de contratación xorden cando os contratos se adxudican de xeito verbal ou cando os

seus actos de preparación ou adxudicación son inválidos (ausencia de crédito orzamentario,


28

ausencia de procedemento, contratación con persoas incapaces ou incursas en prohibición de

contratar).

Na actualidade o réxime de invalidez dos contratos está regulado nos artigos 38 a 43 da Lei

9/2017, de contratos do sector público e no capítulo III. Nulidade e anulabilidade, do Título III.

Dos actos administrativos, da Lei 39/2015, do 1 de outubro, do Procedemento Administrativo

Común das Administracións Públicas.

Os artigos 173.5 e 176 do TRLFL impiden, dunha banda, facer fronte aos compromisos de gastos

adquiridos sen consignación orzamentaria por ser nulos de pleno dereito e, doutra, prohiben

como regra xeral que ao orzamento dun exercicio se imputen obrigas derivadas de prestacións

realizadas no exercicio anterior. Dada esta situación, e para evitar o enriquecemento inxusto da

Administración, o artigo 60.2 do RD 500/1990 establece que corresponde ao Pleno a

competencia para o recoñecemento extraxudicial de créditos, sempre que non exista dotación

orzamentaria, e o 26.2 c) do mesmo texto regulamentario permite que se imputen ao orzamento

vixente as obrigas derivadas dos recoñecementos extraxudiciais.

No exercicio 2016 aprobáronse 7 expedientes de recoñecemento extraxudicial de créditos. As

obrigas recoñecidas e pagos realizados por este procedemento, que as normas relativas ás

facendas locais configuran como excepcional, acadaron a cantidade de 2.106,56 miles de euros,

o que supón que o 2,2% das obrigacións recoñecidas no exercicio se instruíron deste xeito.

A XGL aprobou 5 dos expedientes, por importe de 626,74 miles de euros, que corresponden a

facturas que se remitiron ao rexistro de facturas debidamente conformadas pero con

posterioridade á data límite de peche fixada pola concellería de facenda, ben porque o provedor

nos as enviou coa antelación suficiente ou porque xurdiran problemas que retrasasen a súa

tramitación. Non se aprecia causa de nulidade.

Os outros 2 expedientes aprobáronse polo Pleno acadando os 1.479,82 miles de euros. A

motivación dos expedientes foi que determinados gastos, que foi inevitable realizar, non

puideron ser tramitados por non dispor de consignación orzamentaria axeitada e suficiente.

Neste caso si estariamos ante unha das causas de nulidade de dereito administrativo previstas na

lexislación contractual como é a carencia ou insuficiencia de crédito.

IV.4 ÁREA CONTABLE-ORZAMENTARIA

1. Revisouse a integridade da información económico financeira facilitada polo concello de

Ourense, co seguinte resultado:


29

- Os datos que figuran na liquidación dos orzamentos de gastos e ingresos concilian cos que

figuran nos decretos de aprobación do orzamento.

- As modificación orzamentarias, tanto de gastos como de ingresos, ascenden ao mesmo

importe de 46.582,79 miles de euros, manténdose polo tanto o equilibrio orzamentario.

- O artigo 4 das BEO aprobadas para o exercicio 2014 contén a regulación relativa á

estrutura orzamentaria e no artigo 7 establécense os distintos niveis de vinculación

xurídica dos créditos:

Os capítulos 2, 4, 6, 7 e 8, teñen unha vinculación de 3 díxitos na clasificación

orgánica (concellería), a nivel de grupo de programas (3 díxitos) na clasificación por

programas de gasto e dun díxito (capítulo) na clasificación económica.

Os capítulos 1, 3 e 9, non teñen vinculación na clasificación orgánica, na clasificación

por programas de gasto a vinculación será a nivel dun díxito (área de gasto) e a

vinculación na clasificación económica será a xeral a nivel de capítulo.

Comprobouse que se cumpriu cos distintos niveis de vinculación xurídica, verificándose que os

compromisos de gasto non superaron os créditos dispoñibles nin as obrigacións recoñecidas

superan os compromisos de gasto.

Tanto o Balance como a conta de resultado económico-patrimonial reconstruídos a partir do

balance de comprobación concilian cos estados que figuran na conta xeral rendida polo concello.

Procedeuse á revisión dos recoñecementos de ingresos que financian modificacións

orzamentarias, co fin de avaliar o risco por estimacións contables inadecuadas. Do importe total

de modificacións orzamentarias de 46.586,39 miles de euros, seleccionouse unha mostra

aleatoria de 15 operacións de aumento das previsións por importe total de 14.227,41 miles de

euros (30,5% do total), comprobándose que todas elas estaban debidamente xustificadas.

2. Analizouse igualmente a posibilidade de dotacións a provisións inexistentes ou incorrectas,

verificando a antigüidade dos dereitos pendentes de cobro e o importe da provisión contable e

da minoración no estado do Remanente de Tesourería.

Comprobado o cálculo da dotación da provisión por insolvencias segundo os criterios de cálculo

establecidos na regra contida no artigo 193.bis do TRLRFL, debería dotarse como mínimo unha

provisión de 16.913,39 miles de euros atendendo ao importe e á antigüidade dos dereitos

recoñecidos pendentes de cobro; na contabilidade, a conta 490-Deterioro de valor de créditos,

presenta un saldo debedor de 19.298,91 miles de euros calculada de acordo co disposto nas

BEO, superando deste xeito o mínimo esixido polo TRLRFL.


30

Cadro 22: Dotación para provisións por insolvencias

Exercicio DRN pendentes de cobro a 31/12/2016

% Dereitos de difícil ou imposible recadación

Dotación segundo contabilidade e BEO

1996 6.565,47 100% 6.565,47

1997 8.687,98 100% 8.687,98

1998 160.091,24 100% 160.091,24

1999 110.646,56 100% 110.646,56

2000 183.056,04 100% 183.056,04

2001 1.005.508,73 100% 1.005.508,73

2002 476.516,29 100% 476.516,29

2003 1.250.993,64 100% 1.250.993,64

2004 642.765,01 100% 642.765,01

2005 894.837,48 100% 894.837,48

2006 556.670,86 100% 556.670,86

2007 867.888,58 100% 867.888,58

2008 1.121.941,98 100% 1.121.941,98

2009 1.319.619,30 100% 1.319.619,30

2010 1.660.397,02 100% 1.660.397,02

2011 2.125.737,17 100% 2.125.737,17

2012 2.244.781,14 100% 2.244.781,14

2013 2.579.767,87 75% 1.934.825,90

2014 2.591.766,81 50% 1.295.883,41

2015 5.725.972,55 25% 1.431.493,14

Total 25.534.211,72 19.298.906,94

3. A efectos de dotar unha provisión para cubrir as posibles responsabilidades derivadas dos

procedementos xudiciais que afecten ao concello, débese valorar o risco que estes poden

supoñer en canto á xeración de obrigas económicas que non estean rexistradas na súa

contabilidade. Solicitouse unha relación dos procedementos xudiciais que puideran ter unha

repercusión económica para o concello e a súa situación procesal a 31 de decembro coa

finalidade de comprobar a existencia de riscos desta natureza. Comprobouse a existencia de

varios procedementos en curso, tendo especial relevancia cuantitativa a demanda interposta pola

empresa prestataria do servizo de transporte público urbano, á que a sentenza do 25 de

setembro de 2017 lle recoñeceu o dereito á compensación dos custos totais do servizo de

transporte público urbano e un beneficio industrial do 6% polos servizos prestados e que se

seguen prestando tras a expiración do contrato, incrementado cos xuros de demora e legais

procedentes, deixando a determinación do importe para a fase de execución da sentenza.

Constatouse sen embargo que, a pesar da existencia destas posibles responsabilidades, na

contabilidade financeira non consta ningunha provisión para riscos e gastos.

4. Procedeuse á valoración do posible risco de estimacións orzamentarias de ingresos excesivas

ou non realistas, que dean lugar á execución excesiva de gasto e peche en déficit. Da


31

comparación a nivel de concepto de ingreso entre os dereitos recoñecidos netos no exercicio

2015, as previsións iniciais e definitivas dos mesmos no exercicio 2016 e o seu grao de execución

resultan os seguintes conceptos de ingresos nos que a porcentaxe de realización de dereitos foi

máis baixo.

Cadro 23: Análise das previsións de ingresos

Descrición DRN 2015 (1)

Previsións Iniciais 2016 (2)

Previsións Definitivas

2016 (3)

DRN 2016 (4)

Variación Prev.def.

2016 sobre DRN 2015

Grao de realización das

previsións definit. (4)/(3)

Total Concello (sen O.A.) 110.574.013,85 104.631.850,27 151.218.244,50 110.223.388,62 36,76% 72,89%

341 Servizos asistenciais 457.005,90 460.154,00 460.154,00 212.099,86 0,69% 46,09%

351 Para o establecemento ou ampliación de servizos

0,00 271.275,00 271.275,00 0,00 0,00% 0,00%

52 Xuros de depósitos ( non hai desagregación por conceptos)

421.681,44 584.392,00 584.392,00 211.400,06 38,59% 36,17%

720 Da Administración Xeral do Estado

691.042,43 122.353,00 4.621.243,04 1.388.732,39 568,74% 30,05%

750 Da Administración Xeral das Comunidades Autónomas

549.405,32 225.827,00 869.556,54 199.539,84 58,27% 22,95%

913 Préstamos recibidos a longo prazo de entes de fóra do sector público

0,00 4.752.241,00 4.752.241,00 0,00 0,00% 0,00%

Nesta análise vólvese a manifestar a dificultade de realizar comparativas ao existir un orzamento

prorrogado así, ao igual que no exercicio 2015, aparecen unhas previsións iniciais de ingresos

por concertación de préstamos por 4.752,24 miles de euros sen que se producise ningunha

operación de endebedamento; o mesmo ocorre coa taxa para o establecemento ou ampliación

de servizos.

Pódese apreciar tamén que as transferencias de capital, tanto do Estado como da Xunta de

Galicia, sobre as que se fixeron modificacións orzamentarias á alza, presentan unha porcentaxe

de realización moi baixa.

Por outra parte, no exercicio 2016 no concepto 380-Reintegro de avais, as anulacións de

ingresos foron superiores aos dereitos recoñecidos, polo que resulta un importe de dereitos

recoñecidos netos negativo pola cantidade de 108,88 miles de euros.

IV.5 ESTADO DE ENDEBEDAMENTO

A débeda viva a 31 de decembro de 2016 declarada polo concello de Ourense ascende a

10.097,71 miles de euros, dos que 8.976,89 miles de euros corresponden a débedas por

préstamos con entidades bancarias; 992,99 miles de euros a préstamos do Tesouro público e

127,83 miles de euros representan a débeda co Estado polos excesos nas percepcións da


32

participación nos tributos estatais dos exercicios 2008, 2009, 2013 e 2014.

A débeda bancaria corresponde a préstamos formalizados con catro entidades bancarias entre

1994 e 2008. O seguinte cadro mostra o estado da débeda ao inicio e ao final do exercicio:

Cadro 24: Estado do endebedamento

Identificador débeda

Débeda a 1 de xaneiro

Xuros a 1 de xaneiro

Creacións efectivo

Xuros devindicados

Xuros cancelados

Amortizacións e outras

diminucións

Débeda a 31 de decembro

Xuros a 31 de decembro

ABANCA 13.627.349,63 376,30 0,00 517,99 894,29 11.743.203,55 1.884.146,08 0,00

Bankia 1.344.812,77 0,00 0,00 55.677,17 55.677,17 149.423,72 1.195.389,05 0,00

BBVA 6.714.607,96 0,00 0,00 161.081,24 128.072,41 3.549.818,41 3.164.789,55 33.008,83

Santander 2.978.796,09 0,00 0,00 118.377,00 118.377,00 246.232,00 2.732.564,09 0,00

Tesouro Público 1.134.844,86 0,00 0,00 0,00 0,00 141.855,61 992.989,25 0,00

Total 25.800.411,31 376,30 0,00 335.653,40 303.020,87 15.830.533,29 9.969.878,02 33.008,83

Devolución PIE 2.942.944,81 0,00 10.000,42 0,00 0,00 2.825.115,18 127.830,05 0,00

Total Débeda 28.743.356,12 376,30 10.000,42 335.653,40 303.020,87 18.655.648,47 10.097.708,07 33.008,83

Os traballos de fiscalización realizados poñen de manifesto os seguintes feitos:

- A contabilidade recolle correctamente o volume de endebedamento existente a fin de

exercicio, tanto bancario como co Estado, nas contas representativas da débeda (conta 170-

débedas a longo prazo con entidades de crédito, conta 520-débedas a curto prazo con entidades

de crédito e contas 171 e 521 débedas a longo e a curto prazo).

- No apartado da Memoria correspondente ao endebedamento non hai constancia de

operacións con avais ni tampouco de operacións en moedas distintas do euro, operacións de

intercambio financeiro ou xuros implícitos.

- Destes datos resulta un endebedamento por habitante de 95,36 euros, moi inferior á media

dos concellos de poboación similar de Galicia, que ascende a 157,32 euros, e tamén ao mesmo

indicador referido a todo o Estado que se situou nos 520,98 euros por habitante.

- De acordo coa análise realizada sobre as amortizacións realizadas no exercicio estas

ascenderon a 18.655,65 miles de euros, figurando contabilizadas de xeito correcto na

contabilidade orzamentaria.

- No que atinxe aos gastos financeiros comprobouse, mediante cotexo cos xustificantes

bancarios correspondentes, que as anotacións deste gasto se fixeron correctamente no diario de

operacións, onde se recollen no concepto 310-xuros por importe de 303,02 miles de euros. Na

memoria rendida formando parte da conta xeral estes gastos figuran rexistrados por ese mesmo

importe no estado correspondente ao endebedamento. No balance de comprobación da

contabilidade financeira, na conta 663.0-xuros de débedas a curto prazo, aparece correctamente

rexistrado o importe que corresponde aos xuros devindicados no exercicio.


33

- Non se concertaron novas operacións de endebedamento durante o exercicio.

En canto á evolución temporal do endebedamento da entidade, é de salientar que a débeda

pendente ao 31 de decembro de 2016 cancélase na súa totalidade no ano 2017, parte co pago

das cotas de amortización estipuladas e o resto anticipadamente, tal como se recolle no seguinte

cadro:

Cadro 25: Evolución do endebedamento

Entidade Contrato Formalización vencemento

Importe concedido

Importe pendente a 31/12/2016

Amortizado en 2017

Amortización anticipada en

2017

Data de cancelación

ABANCA 500-5251-5165 12/04/2006 31/12/2025

4.625.480,00 1.884.146,08 157.012,17 1.727.133,91 24/11/2017

(Decreto 2017007547)

BBVA 89504869651 10/11/1994 31/12/2020

666.415,23 99.962,46 18.742,92 81.219,54 24/11/2017

(Decreto 2017007547)

BBVA 89504869660 10/11/1994 31/12/2020

3.406.854,91 545.096,75 102.205,65 442.891,10 24/11/2017

(Decreto 2017007547)

BBVA 89542530806 21/03/2002 31/12/2021

1.803.036,31 500.843,47 0,00 500.843,47 24/11/2017

(Decreto 2017007547)

BBVA 89545738031 01/07/2008 31/12/2027

3.539.033,00 2.018.886,88 137.651,37 1.881.235,51 24/11/2017

(Decreto 2017007547)

SANTANDER 0049 6762

141030610083 06/04/2006 4.625.480,00 2.732.564,09 191.378,70 2.541.185,39

24/11/2017 (Decreto

2017007547 )

Ministerio Industria Turismo Comercio

TSI-070200-2008-97

31/12/2008 1.702.267,30 992.989,25 141.855,61 851.133,64 24/11/2017

(Decreto 2017007547)

BANKIA 8765852/70

01009380958 31/12/2006 31/12/2024

2.689.626,25 1.195.389,05 112.067,79 1.083.321,26 24/11/2017

(Decreto 2017007547 )

9.969.878,03 860.914,21 9.108.963,82

IV.6 ESTABILIDADE ORZAMENTARIA

A medición do cumprimento do obxectivo de estabilidade orzamentaria realízase de acordo coas

normas do SEC, o que esixe a delimitación das distintas unidades institucionais públicas, a súa

adscrición aos distintos sectores institucionais e a práctica dos axustes entre o saldo

orzamentario non financeiro e o déficit ou superávit de Contabilidade nacional, axustes que se

realizan de xeito consensuado polo INE, Banco de España e IGAE e que son basicamente axustes

polas diferenzas na clasificación das operacións ou importes rexistrados e axustes polas

diverxencias temporais de contabilización.

A LOEOSF configura o seu cumprimento en tres obxectivos a lograr: a estabilidade orzamentaria,

a débeda pública e a regra do gasto. Asemade, a Orde Ministerial HAP 2015/12, do 1 de


34

outubro, tamén obriga á intervención municipal a emitir informes sobre o cumprimento destes

obxectivos en varios momentos do ciclo orzamentario (aprobación, execución e liquidación).

A entidade remitiu o informe de estabilidade orzamentaria que acompaña á liquidación do

orzamento.

IV.6.1. CAPACIDADE OU NECESIDADE DE FINANCIAMENTO

A entidade ten, en principio, en termos consolidados, unha capacidade de financiamento previa

de 29.588,95 miles de euros, determinada pola diferenza entre dereitos e obrigas recoñecidas

dos capítulos 1-7. Sobre esta cifra aplícanse os seguintes axustes (axustes SEC-2010),

contemplados no manual elaborado ao respecto pola IGAE para as entidades locais:

- Ingresos: A diferenza entre a recadación neta do exercicio e os dereitos recoñecidos netos

(capítulos 1-3) orixina un axuste negativo de 3.498,85 miles de euros, por ser os dereitos

efectivamente recadados inferiores nesa contía aos previstos.

- No apartado de transferencias realízase un axuste positivo pola cantidade de 202,20 miles

de euros en concepto de devolución de subvencións polo incumprimento das obrigacións

xustificativas do emprego dos fondos transferidos.

- Faise un axuste positivo pola devolución en 2016 da PIE dos anos 2008, 2009, 2013 e

2014, por importe de 2.825,11 miles de euros.

- A diferenza por xuros devindicados en 2015 e pagados en 2016 produce un axuste positivo

por importe de 0,10 miles de euros.

- Polos gastos pendentes de aplicar ao orzamento faise un axuste positivo por importe

3.123,10 miles de euros que é a variación do saldo da conta 413 no exercicio.

Polo tanto, a capacidade de financiamento axustada ascende a 25.994,42 miles de euros.

Comprobouse que efectivamente as contías anteriores son as que figuran na liquidación do

orzamento do exercicio, así como que non procede realizar ningún outro axuste dos

contemplados no manual do SEC-2010 da IGAE.

No cadro seguinte recollese as cifras anteriores e os axustes practicados.


35

Cadro 26: Capacidade de financiamento en termos consolidados

Concepto Importe

Ingresos capítulos 1-7 (DRN) 109.805.131,40

Gastos capítulos 1-7 (ORN) 80.216.175,61

Capacidade de financiamento inicial 29.588.955,79

Axustes

Diferenza recadación efectiva e DRN capítulos 1-3 ingresos -3.498.852,44

Transferencias: devolución de subvencións 202.198,47

Devolución por excesos PIE 2008, 2009, 2013 e 2014 2.825.115,18

Ingresos axustados 109.333.592,61

Xuros devindicados en 2015 e pagados en 2016 -104,10

Variación saldo conta 413 3.123.100,99

Gastos axustados 83.339.172,50

Capacidade de financiamento axustada 25.994.420,11

IV.6.2. REGRA DE GASTO

Segundo establece a LOEOSF, este obxectivo procura que a variación do gasto computable da

entidade non supere a taxa de referencia de crecemento do PIB fixada anteriormente polo

Goberno, a cal quedou establecida para 2016 no 1,8%.

O gasto computable resulta de efectuar sobre a suma das obrigas recoñecidas dos capítulos 1-7

do orzamento de gastos, excluídos os xuros da débeda, os axustes do SEC-2010; a esta cifra

restaráselle o gasto financiado con fondos finalistas de calquera administración pública. En caso

de incumprimento da regra de gasto a entidade estaría obrigada a elaborar un Plan económico-

financeiro tal e como está regulado no artigo 21 da LOEOSF.

O concello de Ourense incumpriu a regra de gasto no exercicio 2014, o que lle supuxo ter que

formular un plan económico-financeiro (PEF) para poder cumprir nos anos 2015 e 2016 con esta

regra. Neste plan explícanse as causas do incumprimento dos obxectivos establecidos, realízanse

previsións de ingresos e gastos, descríbense e cuantifican as medidas incluídas no mesmo,

fixando un calendario para a súa aplicación e lévase a cabo unha análise de sensibilidade

considerando escenarios económicos alternativos. Entre as circunstancias causantes do

incumprimento mencionase a paralización administrativa do concello co retraso na tramitación

de gastos en 2013 xunto cun gasto incidental que se recolleu no exercicio 2014 na conta 413 de

gastos pendentes de aplicar ao orzamento, no que destacan as cantidades pagadas en concepto

de indemnizacións xudiciais.

O límite de gasto non financeiro establecido no PEF e autorizado pola Dirección xeral de política

financeira e do tesouro para o ano 2016 foi de 95.019,93 miles de euros.

No seguinte cadro detállanse os cálculos para a comprobación do cumprimento da regra de


36

gasto.

Cadro 27: Cumprimento da regra de gasto

Concepto Concello

Suma capítulos 1-7 gastos 80.216.175,61

Xuros da débeda -335.653,40

Gastos financiados con transferencias finalistas doutras admóns. -2.770.869,53

Variación do saldo da conta 413 3.123.100,99

Gasto computable do 2016 80.232.753,67

Límite de gasto permitido en 2016 segundo o PEF 95.019.935,27

Cumprimento regra do gasto SI

IV.6.3. ENDEBEDAMENTO

A LOEOSF fixa para o obxectivo de endebedamento límites conxuntos por tipos de

administración, quedando establecido no exercicio 2016 no 3,4% do PIB para a Administración

Local. A falta de especificación para cada entidade en concreto, débese aplicar o límite que

establece o artigo 53.2 do TRLRFL, que establece que precisarán de autorización as operacións

de crédito a longo prazo de calquera natureza, incluído o risco deducido dos avais, cando o

volume total do capital vivo das operacións de crédito vixentes a curto e longo prazo, incluíndo o

importe da operación proxectada, exceda do 110% dos ingresos correntes liquidados ou

devindicados no exercicio inmediatamente anterior.

Debe terse en conta, así mesmo, o establecido na disposición adicional décimo cuarta do Real

Decreto-Lei 20/2011, do 30 de decembro, de medidas urxentes en materia orzamentaria,

tributaria e financeira para a corrección do déficit público, na redacción e coa vixencia indefinida

dada pola Lei 17/2012, de orzamentos xerais do Estado para o ano 2013, que limita a

concertación de novas operacións de crédito a longo prazo para o financiamento de

investimentos, naquelas entidades que liquiden o exercicio inmediato anterior con aforro neto

positivo, a aqueles casos nos que non se supere o 75% dos ingresos correntes liquidados ou

devindicados.

Para a verificación do cumprimento deste obxectivo débense considerar as seguintes magnitudes:

a contía da débeda que, a 31 de decembro de 2016, ascendía a 9.969,88 miles de euros,

segundo o estado do endebedamento; os ingresos correntes liquidados nos capítulos 1 a 5

ascenderon a 108.182,57 miles de euros. A esta cantidade débeselle deducir o importe dos

ingresos afectados a operacións de capital e calquera outro ingreso que non teña a consideración

de ingresos ordinarios; o seu importe ascende a 1.809,51 miles de euros, segundo o informe


37

emitido pola Intervención con ocasión da aprobación da liquidación orzamentaria do exercicio

2016 e referido ao cumprimento dos obxectivos estabilidade orzamentaria, a regra do gasto e

límite da débeda.

Tal como se mostra no seguinte cadro, a porcentaxe de endebedamento sobre os ingresos

correntes foi do 9,37%, polo que se constata o cumprimento do obxectivo.

Cadro 28: Cumprimento do obxectivo de débeda

Concepto

Débeda pendente por préstamos a 31-12-16 9.969.878,02

Dereitos recoñecidos capítulos 1 a 5 108.182.573,46

Ingresos extraordinarios -1.809.507,56

Porcentaxe da débeda sobre os ingresos correntes 9,37%

Cumprimento SI

IV.6.4. PERÍODO MEDIO DE PAGO

O Real Decreto 635/2014, do 25 de xullo, modificado en 2017, desenvolve a metodoloxía de

cálculo do período medio de pago a provedores das Administracións Públicas e as condicións e o

procedemento de retención de recursos dos réximes de financiamento, previstos na LOEOSF. Este

real decreto desenvolveu o previsto na citada Lei orgánica respecto ao concepto de período

medio de pago a provedores, a metodoloxía para seguir para o seu cálculo e o procedemento

para aplicar para a eventual retención dos recursos do sistema de financiamento e o pago directo

da Administración Xeral do Estado aos provedores das Comunidades Autónomas e Entidades

Locais.

O período medio de pago mide o atraso no pago da débeda comercial en termos económicos,

como indicador distinto respecto do período legal de pago na Lei 3/2004, do 29 de decembro,

pola que se establecen medidas de loita contra a morosidade nas operacións comerciais.

De acordo coa información subministrada polo concello de Ourense ao Ministerio de Facenda e

Administracións Públicas, os datos referidos á evolución do período medio de pago do concello

de Ourense son os seguintes:


38

Cadro 29: Período medio de pago

Data Ratio de operacións

pagadas Ratio de operacións pendentes de pago

Período medio de pago

01/03/2018 36,00 57,62 54,78

01/02/2018 29,60 49,03 47,74

01/01/2018 55,92 37,84 40,82

01/12/2017 22,67 25,92 24,63

01/09/2017 80,02 41,68 49,80

01/06/2017 18,67 27,01 25,94

01/03/2017 25,96 5,52 9,01

01/12/2016 7,15 24,98 15,77

01/09/2016 39,97 32,96 35,31

01/06/2016 17,63 42,10 34,67

01/03/2016 7,83 34,14 24,00

01/12/2015 12,83 13,79 13,10

O indicador das operacións pagadas é o indicador do número de días media que se tardou en

realizar os pagos.

O indicador das operacións pendentes de pago é o indicador do número de días media de

antigüidade das operacións pendentes de pago.

Existe unha clara tendencia a alza do período medio de pago, sobre todo no exercicio 2018;

presentándose as mellores medias no mes de decembro de cada un anos analizados debido a

aceleración no pago de facturas.

No incremento do atraso no pago das débedas comerciais son determinantes os problemas de

xestión administrativa manifestados a través dos reparos da intervención ou a ausencia de

procedementos estandarizados de control do cumprimento das obrigas contractuais.

IV.7 FISCALIZACIÓN DA CONTRATACIÓN

A fiscalización tivo por obxectivo verificar que os actos, operacións e procedementos de xestión

levados a cabo polo concello de Ourense no exercicio 2016 se desenvolveron de conformidade

coas normas aplicables en materia de contratación.

Levouse a cabo así mesmo unha comprobación do cumprimento das diferentes obrigas de

subministro de información sobre a tramitación dos expedientes de contratos celebrados no

exercicio 2016 e a situación actual.


39

Comprobouse que na remisión a través da Plataforma de rendición de contas das entidades

locais da relación certificada que debe comprender a totalidade dos contratos formalizados pola

entidade e os seus organismos dependentes durante o exercicio 2016, non se incluíron 3

expedientes de contratación sobre os que si se remitiu a información esixida polo artigo 29 do

TRLCSP (hoxe artigo 335 da LCSP). Por este motivo, e dado que este feito se coñeceu con

posterioridade no desenvolvemento dos traballos de fiscalización, os 3 contratos referidos, que

foron adxudicados por un total de 3.388,68 miles de euros, foron incluídos na mostra de

expedientes fiscalizados pero limitándose o alcance da revisión aos datos e á documentación

recibida a través da plataforma.

Segundo a información subministrada polo concello de Ourense a través do dito módulo de

contratación da Plataforma de rendición de contas das entidades locais, o número total de

contratos adxudicados ou formalizados no exercicio fiscalizado foi de 27, sendo os tipos máis

numerosos os contratos de obras, os de servizos e os de subministracións. Débese engadir a este

listado os 3 contratos que non se fixeron constar no certificado, polo que o total de contratos

celebrados no exercicio 2016 ascendería a 30.

A desagregación por tipo de contrato é a seguinte:

Cadro 30: Contratos adxudicados ou formalizados no exercicio

Tipo de contrato Procedemento de adxudicación Número Importe

Contratos Administrativos Especiais Aberto criterio prezo 2 111.571,00

Total Contratos Administrativos Especiais 2 111.571,00

Contratos Privados Aberto criterios múltiples 7 114.981,48

Negociado sen publicidade 1 59.000,00

Total Contratos Privados 8 173.981,48

Obras Aberto criterio prezo 7 805.577,77

Aberto criterios múltiples 1 177.187,69

Total Obras 8 982.765,46

Servicios Aberto criterio prezo 4 390.577,67

Aberto criterios múltiples 6 3.323.468,05

Total Servicios 10 3.714.045,72

Subministracións Aberto criterio prezo 1 123.966,94

Aberto criterios múltiples 1 27.102,50

Total Subministracións 2 151.069,44

Total 30 5.133.433,10


40

Gráfico 4: Relevancia por tipo de contrato

O procedemento de contratación máis empregado foi o procedemento aberto con 29 expedientes

de contratación. No anexo I deste informe figura a relación dos contratos adxudicados ou

formalizados no exercicio.

IV.7.1. CONTROL INTERNO

A análise do funcionamento no exercicio fiscalizado do departamento de contratación e da súa

estrutura pon de manifesto:

a) Estrutura organizativa: Maniféstase que existe unha unidade de contratación que se dedica

en exclusiva á tramitación dos procedementos contractuais. Ademais, existe un órgano de

asesoramento xurídico na entidade ao que corresponde a emisión de informes relativos aos

procedementos de contratación e, a pesar diso, os procedementos contractuais lévanse a cabo

con grandes atrancos e retrasos.

A dimensión da unidade de contratación, un asesor xurídico e 2 auxiliares administrativos, non

parece axeitada en relación ao tamaño, actividades e complexidade da área de contratación.

b) Procedementos de xestión: Non se elaboran manuais de procedementos de xestión nin

procesos de control dirixidos a evitar erros, riscos ou a combater e prever a fraude e a corrupción;

as persoas implicadas nos procedementos de contratación non asinan unha declaración de

ausencia de conflito de intereses e non existe un código ético que inclúa estándares de conduta

específicos para os cargos e empregados públicos involucrados nos procedementos de

contratación.

c) Aínda que se declara que o método de determinación do valor estimado dos contratos

garante que sexa axustado aos prezos do mercado, verificouse a existencia dun gran número de

contratos nos que non se conseguiu ningunha oferta.


41

d) Afírmase que nos pregos se establecen parámetros obxectivos en función dos cales se pode

apreciar se as proposicións non poden ser cumpridas como consecuencia de ofertas

desproporcionadas ou anormais, detectáronse varios casos nos que o informe técnico declarou

xustificada a viabilidade da oferta e o informe da Intervención se pronunciou en contra.

e) Ferramentas de xestión: Nos procedementos de contratación coexisten os trámites en papel

e os realizados por medios electrónicos. En particular a presentación de ofertas e as solicitudes

non se fan por medios electrónicos e tampouco está implantado un sistema de licitación

electrónica.

f) Expedientes de contratación: Os expedientes obxecto da mostra para a súa fiscalización

conteñen un índice, pero este non coincide coa documentación remitida. Tampouco están

paxinados nin aportan información sobre os seus criterios de ordenación; circunstancias que

dificultaron a revisión da documentación.

IV.7.2 TRANSPARENCIA E ACCESO Á INFORMACIÓN

Remisión de información a través da Plataforma de rendición de contas da

Entidades Locais.

En canto á remisión de información ao Tribunal de Cuentas e ao Consello de Contas a través da

Plataforma de rendición de contas, analizouse o cumprimento da obriga, establecida polo artigo

29 do hoxe derrogado TRLCSP, de remitir nos 3 meses seguintes á formalización do contrato

unha copia certificada do documento no que se formalice, acompañada dun extracto do

expediente do que se derive, sempre que o prezo de adxudicación do contrato ou no caso de

acordos marco, o valor estimado, exceda de 600.000 euros, tratándose de obras, concesións de

obras, concesións de servizos e acordos marco; de 450.000 euros, tratándose de

subministracións; e de 150.000 euros, tratándose de servizos e de contratos administrativos

especiais. Comprobouse así mesmo se se remitiu dentro dos dous primeiros meses do exercicio

2017 a relación certificada comprensiva dos contratos formalizados no exercicio 2016. Esta

información contrastouse ademais coa publicada no perfil do contratante.

Como resultado das comprobacións observouse que se remitiu á Plataforma de rendición de

contas copia do contrato e o extracto do expediente de 3 contratos formalizados en 2016,

segundo o disposto no artigo 29 do TRLCSP que, sen embargo, non figuraban na relación de

contratos certificada a través da mesma Plataforma.


42

Remisión de información a través da Plataforma de contratación do sector público.

No exercicio fiscalizado o concello non tiña aloxado o seu perfil na Plataforma de contratación do

sector público nin publicaba nela a convocatoria de licitacións e os seus resultados. Na data de

realización do informe de fiscalización a entidade segue sen aloxar a publicación do seu perfil de

contratante en ningunha das plataformas de contratación da Comunidade Autónoma ou do

Estado, cumprimentando a información a render na Plataforma de contratación do sector público

de forma manual.

Débese mencionar o feito de que ata a data non é posible realizar ningún tipo de tramitación

electrónica da contratacións, non admitíndose as proposicións electrónicas.

Subministro de información a través do Perfil do contratante.

Segundo dispoñía o artigo 53 do TRLCSP (hoxe artigo 63 da LCSP) os órganos de contratación,

para asegurar a transparencia e o acceso público á información relativa á súa actividade

contractual, deben difundir, a través de internet, o perfil de contratante, que se ubicará no

enderezo electrónico (sede electrónica) que as administracións teñen a dispor dos cidadáns en

internet.

Para asegurar o cumprimento do principio de seguridade xurídica na xestión electrónica das

tarefas administrativas precísase duns elementos comúns válidos para todos os procedementos

administrativos e todas as administracións públicas (como a sede electrónica, o rexistro

electrónico, as notificacións e comunicacións electrónicas ou o arquivo electrónico), e duns

elementos habilitantes que fan posible a xestión electrónica, como son a sinatura electrónica

(garante da identidade) e o selo de tempo (que acredita o momento no que se fixo unha

transacción).

De acordo coa información solicitada ao concello o sistema informático que soporta o perfil do

contratante no cumpre coas esixencias do artigo 53 ao non ser posible acreditar fidedignamente

mediante o selado de tempo o momento de inicio da difusión pública da información incluída no

perfil, en particular a publicidade das licitacións ou das adxudicacións.

Como resultado do traballo efectuado, verificouse que o Concello de Ourense non ten

implantados no exercicio fiscalizado nin na data deste informe protocolos de comunicación que

reúnan os requisitos para garantir o acceso, integridade, dispoñibilidade, autenticidade e

confidencialidade da información contida nos seus sistemas de información.


43

En canto a accesibilidade á información contida no perfil do contratante, a LTAIBG determina

que a información suxeita ás obrigacións de transparencia debe ser publicada nas sedes

electrónicas ou páxinas web dunha maneira clara, estruturada e entendible para os interesados

e, preferiblemente, en formatos reutilizables. Debe, así mesmo, facilitarse a accesibilidade, a

interoperabilidade, a calidade e a reutilización da información publicada así como a súa

identificación e localización. Sen embargo, comprobouse que ao carecer de filtros de procura

adecuados faise moi dificultoso realizar calquera tipo de análise ou seguimento da información

contida no perfil do contratante, debendo as persoas interesadas conformarse coa pouca

operatividade dos filtros existentes, non sendo posible unha busca por datas ou palabras chave

como o procedemento empregado, o adxudicatario, tipo de contrato, etc. Comprobouse,

ademais, que nalgúns casos na información do perfil falta a data de publicación.

Publicidade dos contratos menores

A LTAIBG establece una serie de obrigacións de publicidade das actuacións na materia da

contratación ás que están suxeitas as entidades locais. De acordo co que dispón o seu artigo 8,

as entidades que integran a administración local están obrigadas a facer públicos todos os

contratos, con indicación do obxecto, duración, o importe de licitación e de adxudicación, o

procedemento utilizado para a súa celebración, os instrumentos a través dos que, no seu caso, se

publicitou, o número de licitadores participantes no procedemento e a identidade do

adxudicatario, así como as modificacións do contrato.

Polo que se refire á publicación da información relativa aos contratos menores a LTAIBG indica

que poderá realizarse trimestralmente. Comprobouse que o concello de Ourense non subministra

información pública destes contratos, nin a través do portal de internet municipal nin na sede

electrónica.

Durante a fiscalización solicitouse ao concello unha información completa sobre os contratos

deste tipo celebrados no exercicio 2016. Sen embargo non foi posible realizar de xeito adecuado

o traballo de revisión, xa que non se aportaron datos xerais sobre o volume de contratos

menores celebrados e a documentación subministrada foi achegada por cada un dos

departamentos do concello en formatos moi heteroxéneos, moitos deles de imposible tratamento

informático.


44

IV.7.3 CONTRATOS FISCALIZADOS

A finalidade da análise é verificar o cumprimento da normativa aplicable aos procedementos de

contratación e, fundamentalmente, o seu axuste aos principios de liberdade de acceso ás

licitacións, publicidade e transparencia dos procedementos, e non discriminación e igualdade de

trato entre os candidatos.

Non se realizou ningún tipo de control sobre o cumprimento da normativa que puidese ser de

aplicación en función do financiamento alleo.

A selección da mostra de contratos fíxose empregando os seguintes criterios obxectivos e

representativos:

- O tipo de contrato, de acordo cos regulados polo TRLCSP, procurando obter unha mostra

proporcional entre os contratos de obras, servizos, subministracións, concesións de obras

públicas, xestión de servizos públicos e colaboración público-privada, celebrados polo Concello.

- As características de cada contrato con transcendencia económica, fundamentalmente o

prezo.

- A forma de tramitación das licitacións, prestando especial atención a aquelas que supoñen

unha limitación aos principios da contratación, como é o caso dos procedementos negociados.

Sobre a relación certificada de contratos remitida a través da Plataforma de rendición de contas

das entidades locais seleccionouse unha mostra de 7 contratos dos que se solicitou a

documentación comprensiva dos principais pasos do procedemento de contratación. Esta

mostraxe incrementouse con 3 expedientes de contratación dos que se tivo coñecemento pola

remisión que a entidade fixo en cumprimento do artigo 29 do TRLCSP, polo que o alcance da

fiscalización limitouse en este caso aos datos e documentación consignados na Plataforma de

rendición de contas.

Incluíronse polo tanto na mostra 10 expedientes de contratación, que foron adxudicados por un

importe total sen IVE de 4.338,60 miles de euros, o que representa o 33% dos expedientes de

contratación formalizados e o 84,52% do importe adxudicado no exercicio.

Os contratos examinados foron os seguintes:


45

Cadro 31: Contratos fiscalizados

Ref. Obxecto do Contrato Orzamento licitación (sen IVA)


(sen IVA)

Data adxudicación

definitiva

Data formalización

Prazo execución (meses)

Contratistas Procedemento

de adxudicación

1 Obras do proxecto de saneamento na Besada, Santa Mariña

105.837,29 78.531,21 31-12-2015 01-02-2016 3 B32152068 - CONSTRUCCIONES Y PROMOCIONES CRUZVAL, S.L. - ES

Aberto criterio prezo

2 Obras do proxecto de urbanización da rúa do concello

633.160,65 418.855,00 31-12-2015 29-01-2016 6

U32468522 - PROYECON GALICIA, S.A. - MARCONSA, S.L. UNIÓN TEMPORAL DE EMPRESAS (UTE: RÚA DO CONCELLO) - ES


3

Obras do proxecto básico e de execución das obras de reforma do pavillón anexo do complexo dos Remedios.

240.006,59 177.187,69 15-12-2016 15-12-2016 1 A50308139 - MONDO IBERICA, S.A. - ES

Aberto criterios múltiples

4

Servizo de mantemento do sistema de préstamo de bicicletas do concello de Ourense

55.084,74 41.377,69 04-02-2016 01-03-2016 12 B32415762 - SAN MAMEDE BIKE, S.L. - ES


5 Servizo de casa de acollida de mulleres vítimas de violencia de xénero.

91.000,00 91.000,00 21-04-2016 13-05-2016 12 G84913946 - FUNDACIÓN DE SOLIDARIDAD AMARANTE - ES


6

Servizo de aluguer dos equipamentos de son, equipamentos de iluminación, equipamentos de vídeo e elementos auxiliares para a realización dos concertos na praza maior nas festas de Ourense 2016.

24.793,39 18.999,98 22-06-2016 23-06-2016 1 333316577L - FERNANDO MARTÍNEZ RODRÍGUEZ - ES


7 Subministración de carburante para o parque móbil municipal

123.966,94 123.966,94 12-05-2016 10-06-2016 24 A32163842 - ESTACIONES DE SERVICIO PÉREZ RUMBAO, S.A. - ES


8 Servizo de axuda a domicilio

2.786.763,49 2.786.763,49 20/10/2016 29/12/2016 24 B85621159 - VALORIZA SERVICIOS A LA DEPENDENCIA S.L.


9 Servizo corporativo de telefonía fixa, rede de datos

542.664,20 362.716,76 03/12/2015 11/01/2016 48 A15474281 - R CABLE Y TELECOMUNICACIONES GALICIA SA


10 Servizos técnicos do auditorio municipal

239.200,00 239.200,00 07/04/2016 03/05/2016 24 A28517308 - EULEN S.A. Aberto criterio prezo

Total mostra 4.842.477,29 4.338.598,76

IV.7.4 RESULTADOS DA ANÁLISE DA CONTRATACIÓN

Fíxose unha revisión da documentación remitida polo concello relativa aos actos de preparación,

tramitación, adxudicación e execución de cada un dos contratos incluídos na mostra.

Das comprobacións efectuadas sobre a mostra de expedientes de contratación, resultaron as

seguintes deficiencias e consideracións:

Tal como se expón no seguinte cadro o tempo medio de tramitación dos expedientes de

contratación foi de 345 días, o cal semella ser un prazo excesivo para a correcta satisfacción das

necesidades que se pretenden cubrir cos contratos proxectados.


46

Cadro 32: Tempo medio de tramitación dos expedientes de contratación de obras

Ref. Obxecto do Contrato Procedemento adxudicación

Tramitación Inicio/ Ppta. Concelleiro

Acordo órgano de contratación

Data adxudicación

definitiva

Data formalización

Prazo execución (meses)

Nº días dende Ppta.

ata formalización

1 Obras do proxecto de saneamento na Besada, Santa Mariña


Ordinaria 12-12-14 01-10-15 31-12-2015 01-02-2016 3 416

2 Obras do proxecto de urbanización da rúa do concello


Ordinaria 02-07-15 01-10-15 31-12-2015 29-01-2016 6 211

3

Obras do proxecto básico e de execución das obras de reforma do pavillón anexo do complexo dos Remedios.


Ordinaria 13-06-16 01-09-16 15-12-2016 15-12-2016 1 185

4

Servizo de mantemento do sistema de préstamo de bicicletas do concello de Ourense


Ordinaria 01-07-14 19-03-15 04-02-2016 01-03-2016 12 609

5

Servizo de casa de acollida de mulleres vítimas de violencia de xénero.


Ordinaria 01-06-15 03-12-15 21-04-2016 13-05-2016 12 347

6

Servizo de aluguer dos equipamentos de son, equipamentos de iluminación, equipamentos de vídeo e elementos auxiliares para a realización dos concertos na praza maior nas festas de Ourense 2016.


Ordinaria 30-03-16 21-04-16 22-06-2016 23-06-2016 1 85

7 Subministración de carburante para o parque móbil municipal


Ordinaria 29-10-14 20-08-15 12-05-2016 10-06-2016 24 590

8 Servizo de axuda a domicilio


Ordinaria 26-01-16 04-02-16 20-10-16 29/12/2016 24 338

9 Servizo corporativo de telefonía fixa, rede de datos

Aberto criterio prezo Ordinaria 01/09/2014 09/04/2015 03/12/2015 11/01/2016 48 497

10 Servizos técnicos do auditorio municipal


Ordinaria 17/11/2015 19/11/2015 07/04/2016 03/05/2016 24 168

Tempo medio de tramitación 345

Só en 2 dos 10 expedientes fiscalizados se empregou o procedemento aberto con criterios

múltiples (aínda que nun deles o criterio prezo representou o 90%), mentres que os demais

empregaron como criterio único de valoración das ofertas o do prezo máis baixo, sen que no

expediente se xustificase a existencia das excepcións recollidas polo artigo 150.3 do TRLCSP

(artigo 145 da actual LCSP), o cal dispón que a valoración de máis dun criterio procederá, en

particular, na adxudicación dos seguintes contratos:


47

f) Contratos de subministracións, salvo que os produtos para adquirir estean perfectamente

definidos por estar normalizados e non sexa posible variar os prazos de entrega nin introducir

modificacións de ningunha clase no contrato, sendo por conseguinte o prezo o único factor

determinante da adxudicación.

g) Contratos de servizos, salvo que as prestacións estean perfectamente definidas tecnicamente e

non sexa posible variar os prazos de entrega nin introducir modificacións de ningunha clase no

contrato, sendo por conseguinte o prezo o único factor determinante da adxudicación.

Esta práctica de establecer o prezo como único factor determinante da adxudicación, aínda que

pretenda unha simplificación do trámite de adxudicación do contrato, revélase que non foi

efectiva na redución dos prazos de tramitación, pudendo ocasionar ademais a non consecución

da oferta máis beneficiosa para unha mellor prestación dos servizos e incrementando o risco de

que xurdan prácticas colusorias.

Deberase ter en conta que a nova LCSP no seu artigo 145 establece con carácter xeral que a

adxudicación dos contratos realizarase utilizando unha pluralidade de criterios de adxudicación

en base á mellor relación calidade-prezo e que esta avaliarase con arranxo a criterios económicos

e cualitativos. O mesmo artigo, máis adiante, prohibe expresamente empregar o prezo como

criterio único de adxudicación en determinados contratos de servizos sociais, sanitarios ou

educativos.

No caso dos expedientes números 1 e 2 os informes da Intervención do 28 de setembro

de 2015 advirten, á vista das datas nas que se tramita o expediente, do risco que representaría o

non executar o contrato antes do 30 de decembro; esta circunstancia provocaría a

indispoñibilidade do crédito orzamentario ao estar o contrato financiado con remanente de

crédito incorporado con cargo a recursos xerais do exercicio 2014 e só poder ser aplicado no

exercicio orzamentario no que se acordou a súa incorporación. Finalmente, os contratos

asináronse en xaneiro e febreiro de 2016 implicando unha modificación no financiamento.

No expediente número 3 o informe da intervención tamén advirte dun risco de perda de

financiamento, nesta ocasión referido a que a obra está financiada con cargo a un convenio de

colaboración que fixa como prazo máximo de xustificación dos pagos o 10 de decembro de

2016. O contrato asinouse o 15 de decembro de 2016 obrigando a un reaxuste nas condicións

do convenio, xa que este retraso supuxo a perda da subvención.


48

A tramitación do expediente número 4 iníciase en xullo de 2014, dado que o contrato en

vigor remataba en setembro dese ano; sen embargo o novo contrato non se asinou ata o 1 de

marzo de 2016, prestándose o servizo durante ese intervalo de tempo sen cobertura contractual.

O contrato adxudicouse á mesma empresa que xa viña prestando o servizo, unha vez que polo

concello se admitiu a xustificación da oferta económica incursa en presunción de temeridade, a

pesar de que o propio informe técnico recoñece que o servizo se viña realizando “dunha maneira

similar aínda que non tan exhaustiva nin completa como o esixe o Prego de prescricións

técnicas”.

No expediente número 5 mencionase como antecedente do mesmo a existencia dun

Convenio de colaboración de data 2 de xaneiro de 2003, cunha duración de 10 anos; sen

embargo non se inicia a tramitación dun novo expediente ata o 1 de xuño de 2015, asinándose o

contrato o 13 de maio de 2016, prestándose o servizo durante ese tempo sen cobertura

contractual. A duración do contrato é dun ano prorrogable por outro. Posteriormente, o 5 de

abril de 2018, foi declarado deserto o procedemento aberto para unha nova contratación deste

servizo.

O expediente número 7 iníciase o 29 de outubro de 2014 ao estar próximo a finalizar o

anterior contrato, o día 26 de decembro de 2014. Sen embargo o novo contrato non se asinou

ata o 10 de xuño de 2016, prestándose o servizo durante ese intervalo de tempo sen cobertura

contractual.

A tramitación do expediente número 8 necesitou practicamente 11 meses ata a

formalización do contrato. Os criterios de adxudicación repartíronse en 90 puntos para a oferta

económica e 10 puntos para o proxecto técnico, o cal supuxo que o determinante na

adxudicación fora o prezo ofertado, deixando sen relevancia outros criterios que dada a natureza

das prestacións a realizar poderían ser tidos en conta.

Non foi posible realizar un seguimento sobre os mecanismos de comprobación do grao de

cumprimento das prestacións dos contratos de servizos e subministracións que foron obxecto da

mostra de fiscalización, xa que a pesar de terse solicitado non se aportou polo concello ningún

tipo de informe técnico acreditando a adecuada satisfacción das obrigas contractuais.

No caso do expediente número 4 non queda acreditado a correcta comprobación do grao de

cumprimento das prestacións xa que só se remitiron dous documentos; un deles, sen sinatura nin

data, descritivo do procedemento de verificación do cumprimento do servizo de mantemento do


49

sistema de préstamo de bicicletas e outro documento titulado “Informe semana do 16 ao 22 de

agosto”, tamén sen sinatura, data nin indicación do emisor, no que se indican as verificacións

realizadas nesa semana. No relativo ao procedemento indícase que: a empresa adxudicataria

enviaba semanalmente un informe coas actuacións levadas a cabo, que os operarios da brigada

operativa da concellería de medio ambiente facían rondas de revisión para entre outras cousas

verificar o manifestado nos informes do adxudicatario e revisión diaria da aplicación informática.

A documentación recibida relativa ao expediente número 5 inclúe un informe da responsable

suplente do contrato do Servizo da Casa de acollida de mulleres vítimas de violencia de xénero,

no que aínda que se manifesta que o servizo se prestou axeitadamente non se acompañan nin se

indican cales foron os procedementos seguidos para comprobar ese adecuado cumprimento

durante a execución do contrato.

No caso do servizo de axuda no fogar, expediente número 8, aínda que se remitiu diversa

documentación referida a este servizo incluíndo un documento, sen sinatura nin data, no que se

indican os procedementos a seguir para a realización dunha intervención e para o seguimento do

desenvolvemento do servizo, non se acompañou de ningún dos informes periódicos de

seguimento que, de acordo coa Ordenanza reguladora do servizo, se deben incluír no expediente

de cada usuario.

IV.7.5 LICITACIÓNS REMATADAS SEN ADXUDICACIÓN DO CONTRATO

Na revisión levada a cabo sobre o perfil do contratante detectouse a existencia de 32

expedientes de contratación que remataron sen adxudicatario, xa que foron declarados desertos,

suspendidos ou se desistiu do procedemento de adxudicación. A xustificación razoada pola

entidade para finalizar deste xeito os expedientes de contratación exponse de xeito

individualizado no seguinte cadro; os motivos máis reiterados foron a non presentación de

ofertas e o non cumprimento das condicións da contratación polos ofertantes.

As consecuencias destas declaracións, tal como se desprende da información contable, foi que

moitas destas prestacións se seguisen levando a cabo, sen a preceptiva cobertura contractual,

polo contratista que as viña realizando.

Cadro 33: Licitacións declaradas desertas, suspensas ou desestimadas

REF. OBXECTO DECLARADO MOTIVACIÓN ACORDO

XGL

2392 Concesión administrativa da Praza de abastos de Ponte número 2

Deserto Non se presentou ningunha oferta no rexistro do Concello 28/04/2016

2431 Concesión administrativa da Praza de abastos de Ponte número 2



50


XGL

2370 Servizo de vixilancia da saúde do persoal do Concello de Ourense

Deserto Excluír a MUGATRA sociedade de prevención, SL por non cumprir o estipulado no prego de condicións técnicas, de conformidade ao informe do responsable do contrato

23/06/2016

2365 Explotación dunha parte da rede pública inalámbrica wifi do Concello de Ourense


2409 Servizo de interpretación artística da banda de música para o Concello de Ourense

Deserto

Excluír á Asociación Cultural Ricardo Courtier porque non cumpre coas condicións de solvencia esixible no art. 10 do prego técnico, non alcanza a acreditación do 80% dos músicos dunha experiencia de cinco anos en traballos semellantes

06/10/2016

2398 Contratación polo procedemento aberto para a contratación da explotación da cafetería no Parque Miño


2411 Contratación da explotación das instalacións de hostalaría sita no Parque das Pozas de Maimón-Reza


2391

Contratación da limpeza de centros de educación infantil e primaria de titularidade pública e dependencias educativas municipais


2388 Servizo de mantemento e mellora das zonas verdes públicas do Concello de Ourense

Suspensión temporal do

procedemento

Interposición recurso ante TACRC: medida cautelar suspensión por Resolución 19/01/2017. Unha vez desestimada a pretensión da empresa recorrente continuouse o procedemento: Formalización contrato en 2017

26/01/2017

2389 Servizo de sinalización horizontal das vías do termo municipal de Ourense

Desestimado procedemento

Polo erro advertido na fórmula prevista para a asignación de puntos 14/07/2016

2327 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños O Barrio


2326 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Arranxar II oficina

Deserto

Considerar retirada a oferta presentada por D. Alfonso Barja Gil para a contratación do arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Arranxar II oficina, por non presentar en tempo e forma a documentación que esixe o art. 14 do prego de cláusulas administrativas. O prazo remataba o 19 de abril de 2016 e presentou a documentación por rexistro no Concello o 20 de abril do 2016.

12/05/2016

2328 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños As Burgas

Deserto

Considerar retirada a oferta presentada por Dª. Carmen López Cerredelo para a contratación do arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños As Burgas, por non presentar en tempo e forma a documentación que esixe o art. 14 do prego de cláusulas administrativas. O prazo remataba o 12 de abril de 2016 e presentou a documentación por rexistro no Concello o 13 de abril do 2016.

09/06/2016

2347 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Agrupación Miño

Deserto

Considerar retirada a oferta presentada por Dª. P. Belmonte Docampo, en representación de D. B Lamela Freire, para a contratación do arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Agrupación Miño, por non presentar en tempo e forma a documentación que esixe o art. 14 do PCA. O prazo remataba o 12 de setembro de 2016 e presentou a documentación por rexistro no Concello o 13 de setembro do 2016.

22/09/2016

2395 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asoc. de veciños Arranxar I


2418 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Parque Barbaña

Deserto

Excluír a Francisco Guede Cid en representación de Promotora Fernandez Añel, SA, por non presentar orixinal ou copia compulsada dos documentos que acreditan a personalidade do licitador; poder bastanteado ao efecto pola asesoría xurídica do Concello de Ourense; certificado de estar ao corrente das súas obrigas tributarias coa facenda estatal e de non existir débedas de natureza tributaria, xa que o certificado que presenta é de data 28 de xaneiro de 2016 cunha validez de 6 meses

22/12/2016

2349 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Xoániñas dos Rosais



51


XGL

2346 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Tras Estación

Deserto

Excluír a Jesús Quiroga Míguez no procedemento aberto para a contratación do arrendamento dun inmoble para a concesión do seu uso á Asociación de veciños Tras Estación, por non presentar en tempo e forma a documentación que lle requiriu a mesa de contratación. Foi requirida con data 28/07/2016, concedéndoselle un prazo de 10 días hábiles para aportala, o último día para presentala sería o 6 de agosto de 2016 e foi entregada no rexistro xeral do Concello o 9 de agosto de 2016

08/09/2016

2420 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Loña


2338 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Portovello as Lagoas

Deserto

Presentouse unha única oferta por D. Eduardo Barreiro Cabo. O 10 de febreiro de 2016 abriuse a única oferta presentada, que quedou excluída, ao ter sobres abertos. Ao non haber máis ofertas presentadas procede declarar deserto o procedemento.

18/02/2016

2335 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Parque Barbaña

Deserto

Presentouse unha única oferta por Promotora Fernández Añel. O 10 de febreiro de 2016 abriuse a única oferta que foi admitida e remitida para informe técnico. Unha vez se procedeu a apertura de oferta económica e a valoración da mesma, acordouse en Xunta de Goberno de 3 de marzo a ordenación decrecente da oferta. Requirida a documentación esixida polos pregos, e non presentada esta correctamente, pola Mesa en reunión de 5 de abril acordouse a concesión dun prazo de 10 días para a aportación de orixinais ou copias compulsadas de determinada documentación, sen que a mesma fose debidamente cumprimentada, xa que non aportou copias simples

12/05/2016

2340 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Rabo de Galo

Deserto

Documentación presentada por José Antonio Pereira Pérez. Foi excluído do procedemento aberto para a contratación do arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Rabo de Galo, por non acreditar a súa condición de único propietario do inmoble nos termos sinalados no art. 11 do prego de cláusulas, que esixe "título de propiedade (escritura pública ou similar), toda vez que se presentou á licitación en nome propio.

02/06/2016

2339 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Quince de agosto


2341 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Os Rosais

Deserto

Considerar retirada a oferta presentada por Venerando Delgado Fernández para a contratación do arrendamento dun inmoble para a Asociación de Veciños Os Rosais, por non presentar en tempo e forma a documentación que esixe o art. 151.2 do RDL 3/2011, concedéndoselle un prazo de 10 días hábiles para aportala, o último día para presentala sería o 3 de agosto de 2016 e foi entregada no Concello o 9 de agosto e o 11 de agosto de 2016

08/09/2016

2336 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Pelinquín

Deserto

Presentouse unha única oferta por D. Manuel Rodríguez Rodríguez, que foi admitida e remitida para informe técnico, concluíndo que a oferta non reunía os requisitos para ser admitida como válida, polos motivos que nos mesmos se expoñen. Emitido o primeiro informe, acordouse pola Mesa requirir aos propietarios para que aportaran determinada documentación, que foi obxecto de segundo informe, de contido desfavorable, que foi asumido pola Mesa, que acordou excluír a o licitador presentado en sesión 18 de marzo de 2016

31/03/2016

2399 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Quince de agosto


2379 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños A Cuña

Deserto

Unha única oferta por D. Ramón Casas Rdez. no rexistro do Concello. A apertura da documentación técnica, e previo informe do Responsable do contrato, acordouse en sesión celebrada o pasado 10 de febreiro requirir ao licitador para que se subsane un erro padecido na documentación técnica, que viña asinada polo licitador e non polo técnico competente. O licitador presentou escrito o 25 de febreiro recoñecendo o incumprimento das condicións técnicas esixidas e solicitando prazo de

10/03/2016


52


XGL

tres semanas para realizar reformas. En sesión de 2 de marzo de 2016 a Mesa acordou excluír a o único licitador presentado en cumprimento do establecido no Art. 11 do PGAP.

2330 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Centro


2325 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Arranxar I

Deserto

Presentou oferta Alicia Atanes Álvarez, que foi excluída do procedemento aberto para a contratación do arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Arranxar I, porque o sobre xeral pechado inclúe tres sobres titulados "sobre 1", "sobre 2" e "sobre 3". Os sobres 1 e 3 atópanse abertos, incumprindo o establecido no Art. 11 do prego de cláusulas

21/01/2016

2378 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Loña

Deserto Excluír a Abel Iglesias Fernández por non cumprir as condicións relativas ao seguro de responsabilidade civil

19/05/2016

2333 Arrendamento dun inmoble para a cesión do seu uso á Asociación de veciños Montealegre


IV.7.6 CONTRATOS MENORES

O obxecto da fiscalización sobre os contratos menores é levar a cabo unha revisión xeral sobre a

información remitida polo Concello de Ourense, prestando especial atención a aqueles contratos

que foron adxudicados a unha mesma empresa e aos contratos con importes próximos aos

límites establecidos para os contratos menores segundo a prestación realizada.

Non foi posible realizar de xeito adecuado este traballo xa que non se aportaron datos xerais

sobre o volume de contratos menores celebrados e a documentación subministrouse por cada un

dos departamentos do concello en formatos moi heteroxéneos, moitos deles de imposible

tratamento informático, incluso nalgún caso a información subministrada referiuse a contratos

que foron obxecto dun procedemento de licitación, como consta na Plataforma de rendición de

contas e no perfil do contratante.

Realizouse un seguimento sobre Rexistro de facturas aportado polo concello para conseguir unha

mellor e máis completa información sobre este tipo de contratación, agrupando os datos por

terceiros, importes e obxecto do gasto.

Os contratos menores examinados foron os seguintes:

Cadro 34: Contratos menores fiscalizados

Ref. Concellería de Asuntos Sociais

1 Campaña de Reis 2016 B32250227 15.101,62 €REGUERA LORENZO SL 20160001110 18/03/16

Servizo de Cultura, Xuventude e Participación Cidadá

2 Cursos anuais de pilates, ioga-pilates, zumba en a.vv. Cidade e rural varias XESTIONA S.C. 5.239,59 € 201600015511 14/04/2016



5 Programa animación de barrios e conciliación familiar participativa para os mais cativos durante o nadal XESTIONA S.C. 4.555,65 € 201700004753 09/02/2017


53

Servizo de Rehabilitación, VPP e PERIS

6 Roberto Glez.Fdez.-44 453 961K P. Básico de rehabilitación antiga Igrexa San Francisco 130 1522 22706 623-Estudios e traballos técnicos (vivenda) 21.296,00 € 2_17

7 Revve arqueoloxía SL P. Arqueolóxico de sondaxes estudo e paramentos e execución da Antiga Igrexa San Francisco 130 1522 22706 623-Estudios e traballos técnicos (vivenda) 20.878,55 € 5_17

Servizo de Planeamento e Xestión Urbanística

8 Expediente Gesfact 201607777 Obxecto: Redacción dos estudios hidrolóxicos-hidráulicos que definan as avenidas correspondentes a períodos de recorrencia de 100 e 500 años nos 34 ámbitos sinalados no informe da CHM-S de 27 de xullo de 2015 Importe: 21.538 euros Adxudicatario: E.I.C. Durán S.L.

Policía local

9 ARGAEX PIRAMIDE 2006,S.L. B99099095 4334 23/11/2016 PINTURA SEÑALIZACION 2016001445 2.090,88 €










Servizo de Infraestruturas

19 Adquisición luminarias 19.413,24 € DIGAMEL, S.A. 201700004738 09/02/17

20 Mellora de camiños municipais de acceso a explotacións agrarias no concello de Ourense, camiño de Seixalbo e camiños Beiro de abaixo e Regoalde 59.955,49€ OBRAS DE SANEAMENTOS GALICIA, S.L. 201600045696 13/10/16

21 Elaboración do estudo sobre os distintos modelos de xestión dos servizos de subministro de auga potable e rede de sumidoiros do Concello de Ourense 21.538,00€ PW ADVISORY CAPITAL SERVICES, S.L. 201700038777 31/08/17

22 Proxecto de construción e mellora da rede de saneamento nos Viros 20.532,97€ DIAGRAMA INGENIERIA GALICIA S,.L. 201600052957 05/12/16

Servizos Xerais

23 Reparacións puntuais no interior da Casa Consistorial do Concello de Ourense 25.828,04 € ADECON EDIFICIOS Y OBRAS S.L 201600060146 30/12/16

24 Obras de acondicionamento no interior do edificio do Parque de Bombeiros Municipal 37.903,23 € REHABILITACIONES EMPRESA NIETO S.L 201700021991 16/05/17

25 Acondicionamento e mellora no Edificio do Centro de Iniciativas Empresariais 58.816,48 € REHABILITACIONES EMPRESA NIETO S.L

26 Obras de renovación de carpinterías do baixo e terceiro andar da Casa Consistorial 59.764,31 € D. MANUEL MERA CONDE 201600054865 15/12/16 FINALIZADO

27 Obras de emerxencia na Canceira Municipal de Ourense 59.993,29 € ADECON EDIFICIOS Y OBRAS S.L 201700021992 16/05/17 FINALIZADO

Servizo de Termalismo e Turismo

28 Servizos de organización da participación do Concello de Ourense na edición 16a da Feira Internacional de Turismo Termal TERMATALIA-MÉXICO 21.770,00 € Fundación Feira e Exposicións de Ourense, Expourense CIF G32164956 201600052144 30/11/16

29 Instalación de 4 miradoiros panorámicos e 2 paneis informativos no Camiño de Santiago-Vía da Prata 27.606,15 € Dividido en dúas partes: 17.111,25 € 10.494,90 € Raúl Fernández González NIF 76 827 934 E 201600048238 201600048239 28/10/16

Da análise xeral realizada tanto sobre a documentación dos contratos menores fiscalizados como

sobre a base de datos do Rexistro de facturas pódese concluír que:

- Moitos dos contratos menores ou ben responden á adquisición de bens ou servizos que se

requiren repetidamente, en resposta a necesidades de carácter recorrente ou periódica, ou son

pedidos de características similares. O Concello debería prever estas necesidades e contratalas,

en cada caso, de forma conxunta ou agrupada, de acordo cos procedementos previstos na

normativa de contratos.


54

- Cada departamento actúa de forma illada na contracción dos gastos sen que semelle existir

unha coordinación entre eles; esta forma de proceder favorece a posibilidade da existencia de

fraccionamentos na contratación e, polo tanto, a existencia de contratos menores cuxo importe

superaría os límites máximos que están previstos no TRLCSP, polo que deberían ser adxudicados

a través doutro tipo de procedemento con garantías de publicidade e concorrencia.

- Nos listados de contratos menores aportados polos distintos departamentos xestores de

gasto do concello aparecen subministracións periódicas como o gas ou a electricidade ou servizos

como os de defensa e representación xurídica, que sempre deberan ser obxecto de licitación a

través dalgún dos procedementos regulados polo TRLCSP.

- Na Referencia número 28 a factura de 21.770 euros, IVE excluído e exento, excede do

límite permitido para adxudicalo como contrato menor.

- Na referencia número 29 trátase dun gasto de 27.606,15 euros, dividido en dúas

facturas, que supera o importe máximo permitido para adxudicalo directamente como contrato

menor.

IV.7.5 ANÁLISE DOS REPAROS EN MATERIA DE CONTRATACIÓN

Con base na análise realizada sobre os informes de reparos formulados pola Intervención

municipal e os expedientes de recoñecemento extraxudicial de crédito (REC) obsérvase a

existencia de gastos contraídos fóra dos procedementos establecidos pola lexislación vixente na

materia de contratos do sector público.

Como xa se adiantou no apartado IV.1 Control interno, no exercicio 2016 emitíronse 302

informes de reparo suspensivo que foron obxecto de resolucións da Alcaldía que convalidaron o

gasto por importe de 7.258,24 miles de euros; afectan a actuacións que poderían estar incursas

en causa de nulidade de pleno dereito ao referirse, entre outras causas, a prestacións realizadas

con posterioridade á finalización do contrato ou a gastos realizados con omisión total e absoluta

do procedemento administrativo para a contratación dos mesmos.

Nalgún dos informes da Intervención faise referencia, ademais, a existencia doutras

circunstancias irregulares. Así, no caso do servizo de conserxería dos centros cívicos, existe o

risco de que xudicialmente se considere a existencia de cesión ilexítima de traballadores ou, no

caso do servizo de conservación e mantemento dos semáforos e tráfico, estanse realizando as

prestacións sobre as condicións dun contrato do ano 2001 (rematado en 2015), polo que sería

necesaria en todo caso unha revisión e actualización das mesmas.

Fíxose ademais unha revisión da información dos exercicios 2014 e 2015 subministrada polo


55

concello a través da plataforma de rendición de contas das entidades locais, en cumprimento das

instrucións do Consello de Contas e do Tribunal de Cuentas relativas ao artigo 218.3 do TRLFL,

referida aos acordos e resolucións das entidades locais contrarios a reparos formulados por

interventores locais e anomalías detectadas en materia de ingresos, así como aos acordos

adoptados con omisión do trámite de fiscalización previa.

No exercicio 2014 adoptáronse 171 resolucións contrarios aos reparos suspensivos formulados

pola intervención por un importe global de 1.744.687,24 euros, dos que 8 superan a contía de

50.000 euros, representando o 23,29% sobre o importe total. A causa dos reparos foi a

realización de gastos prescindindo do procedemento legalmente establecido para a súa

contratación; en concreto por terse realizado servizos fóra do período de vixencia do contrato

pero que seguen a ser prestados polas empresas. As 8 resolucións afectaron ao Servizo de

limpeza das dependencias municipais, alcanzando a cantidade de 417,46 miles de euros;

No exercicio 2015 tomáronse 465 resolucións contrarias aos reparos suspensivos formulados

pola intervención por un importe global de 4.180,81 miles de euros. Do total, 19 resolucións

superaron a contía de 50.000 euros, acadando un importe de 3.394,10 miles de euros; na súa

revisión evidenciouse que nos informes formulados polo órgano interventor consta como motivo

do reparo a omisión no expediente de requisitos ou trámites esenciais prevista no apartado 2. c)

do artigo 216 do TRLRFL; os 19 reparos afectan a materia contractual e teñen como causa a

existencia de prestacións realizadas fóra do período de vixencia do contrato; as prestacións

afectadas foron o Servizo de transporte colectivo urbano de viaxeiros e o Servizo de mantemento

e mellora das zonas verdes públicas.

Da análise dos datos expostos pódese concluír que é constante a practica de levantar os reparos

a través de acordos ou resolucións que convalidan gastos contraídos pola continuidade dos

contratistas na realización das prestacións unha vez finalizada a vixencia dos seus contratos.

IV.8 GASTOS DE PERSOAL

Os gastos de persoal do concello de Ourense ascenden a 30.076,93 miles de euros e representan

o 31,20% sobre o total das obrigas recoñecidas da liquidación do orzamento de gastos.

Distribuíndo o gasto de persoal por artigo, o mais significativo é o correspondente ao persoal

funcionario, representando un 66% do total de gastos de persoal, como se amosa no cadro

seguinte:


56

Cadro 35: Liquidación gastos de persoal por artigo.

Artigo Obrigas

exercicio 2015 Créditos

definitivos Obrigas

Exercicio 2016 Obrigas

Ptes pago Remanentes de crédito

% Variación obrigas

10 Órganos de goberno e persoal directivo. 640.770,51 631.637,48 668.174,46 3.339,66 -36.536,98 4,10%

11 Persoal eventual. 279.956,06 316.491,65 299.967,09 0,00 16.524,56 6,67%

12 Persoal Funcionario. 19.650.937,64 21.590.631,02 19.858.050,35 0,00 1.732.580,67 1,04%

13 Persoal Laboral. 2.400.293,81 1.691.411,27 2.099.751,76 0,00 -408.340,49 -14,31%

15 Incentivos ao rendemento. 914.222,05 1.188.800,00 867.230,97 0,00 321.569,03 -5,42%

16 Cotas, prestacións e gastos sociais a cargo do empregador.

7.140.515,11 7.333.356,28 6.283.753,60 145,00 1.049.602,68 -13,63%

Total 31.026.695,18 32.752.327,70 30.076.928,23 3.484,66 2.675.399,47 -3,16%

Gráfico 5: Gastos de persoal por artigo

Comprobouse a coincidencia entre o importe dos créditos iniciais que figuran na liquidación do

orzamento e os que figuran no expediente de aprobación do mesmo, así como a coincidencia

entre as obrigas recoñecidas e o importe total bruto das nóminas.

Ao comparar os gastos de persoal do exercicio 2016 respecto do ano anterior hai que ter en

conta que o orzamento vense prorrogando desde o ano 2014, o que provoca deficiencias na

adaptación da orzamentación ás necesidades de cada exercicio; así, no exercicio fiscalizado, os

remanentes de crédito no capítulo 1 ascenderon a 2.675,40 miles de euros e a nivel de concepto

apréciase un defecto de orzamentación de 1.581,34 miles de euros nas retribucións básicas dos

funcionarios e un exceso de 3.313,92 miles de euros no concepto de retribucións

complementarias.

No seguinte cadro exponse a evolución dos gastos de persoal nos últimos catro anos:


57

Cadro 36: Evolución gastos de persoal por artigo.

Artigo 2013 2014 2015 2016

10 Órganos de goberno e persoal directivo. 726.390,08 692.302,30 640.770,51 668.174,46

11 Persoal eventual. 368.577,36 380.543,16 279.956,06 299.967,09

12 Persoal Funcionario. 20.451.181,84 19.951.338,94 19.650.937,64 19.858.050,35

13 Persoal Laboral. 1.824.955,82 1.880.227,96 2.400.293,81 2.099.751,76

15 Incentivos ao rendemento. 990.310,07 958.184,02 914.222,05 867.230,97

16 Cotas, prestacións e gastos sociais a cargo do empregador.

7.482.317,54 7.320.097,76 7.140.515,11 6.283.753,60

Total 31.843.732,71 31.182.694,14 31.026.695,18 30.076.928,23

Gráfico 6: Evolución dos gastos de persoal

A evolución global dos gatos ten unha tendencia descendente especialmente no exercicio 2016

no que, a pesar de que se produciu un incremento legal das retribucións do 1% (exceptuando o

complemento específico) se reduce o gasto nun 3,06%.

Na análise por conceptos retributivos non se producen variacións significativas excepto no

referido ao maior peso das retribucións básicas do persoal funcionario, pese á diminución do

número deste tipo persoal, e a diminución do gasto en cotas sociais.

IV.8.1. PLANIFICACIÓN DE RECURSOS HUMANOS

O artigo 45.1 da LEPG, seguindo o marco establecido polo EBEP, manifesta que a planificación

dos recursos humanos no ámbito do emprego público ten como obxectivo contribuír á

consecución da eficacia na prestación dos servizos públicos e da eficiencia na utilización dos


58

recursos económicos dispoñibles, mediante a determinación dos efectivos precisos e a mellora da

súa distribución, formación, promoción profesional e mobilidade.

Para a consecución destes fins, baseándose na potestade de autoorganización prevista no artigo

4.1.b) da LRBRL, as entidades locais de carácter territorial poden utilizar diversos procedementos

e instrumentos de ordenación do seu persoal.

A LEPG relaciona como instrumentos de planificación do emprego público, os rexistros de persoal

e de postos de traballo, os plans de ordenación de recursos humanos e a oferta de emprego

público. A este respecto comprobouse que a entidade carece dos dous primeiros instrumentos

nos termos establecidos pola LEPG e que, no exercicio 2016, no se convocou oferta de emprego

público.

Manuais de procedemento ou instrucións internas

A existencia de instrucións específicas sobre procedementos en materia de persoal constitúe

unha regulación útil para concretar aspectos relativos a funcións dos traballadores, tramitación

de nóminas, solicitude de permisos e licenzas, anticipos, axudas de custo, instrucións reguladas

para asistir a cursos, xornadas ou seminarios, etc.

O concello non dispón dun manual de procedementos ou instrucións internas relativas ao persoal

excepto os aspectos xerais recollidos no convenio regulador.

Control de asistencia

A entidade non ten implantado ningún sistema de control de asistencia e puntualidade do seu

persoal, cuestión que adquire relevancia tendo en conta que se lle están recoñecendo horas

extraordinarias. No exercicio 2016 aboáronse 36.801,80 euros por este concepto.

Plan de formación do persoal

A entidade indica que non ten un plan de formación propio, aínda que si existe un acordo coa

Deputación de Ourense nesta materia.

Sistema de avaliación do desempeño

A entidade non ten establecido ningún sistema de avaliación do desempeño.

IV.8.2 ANÁLISE DA PLANTILLA E DA RPT

Verificouse que a RPT cumpre co contido mínimo establecido no artigo 74 do EBEP.

A RPT aprobouse no ano 2012 sufrindo varias modificacións ata a data actual. Na RPT vixente


59

no exercicio fiscalizado constan 955 prazas das que 11 corresponden a persoal eventual, 4 a

persoal directivo, 5 a persoal laboral e 935 a funcionarios.

Sen embargo, de acordo coa información sobre número de empregados contida na memoria

rendida na plataforma de rendición de contas do Tribunal de Cuentas o número de traballadores

de concello no ano 2016, sen contar ao obradoiro de emprego, é de 745; resultando que só un

69,21% das prazas contempladas na RPT están cubertas o que fai cuestionable o seu carácter

como instrumento de ordenación de persoal. Por outra banda, a entidade non ten incorporados

na RPT os postos do persoal laboral indefinido así declarado por sentenza xudicial.

Cadro 37: Datos dos empregados a 31/12/2016 segundo a memoria

Tipo de persoal Número

Eventuais 11

Funcionarios de carreira 574

Funcionarios interinos 71

Laborais fixos 5

Laborais temporais/indefinidos 84

TOTAL 745

Obradoiro de emprego 35

Nesta análise cabe destacar a elevada temporalidade dos traballadores do concello. De feito,

neste exercicio, sen contar co persoal do obradoiro de emprego, os traballadores temporais

supoñen un 22% del total de traballadores do concello.

Dentro destes traballadores, 31 foron declarados indefinidos por sentenza xudicial, entendéndose

este risco a outros traballadores xa que existen 13 que teñen contratos dos anos 2006 e 2007. A

entidade ten que evitar estas situacións para que non se produzan estas irregularidades dentro

da composición do seu persoal.

Dentro dos funcionarios interinos 69, perciben complemento de antigüidade e 29 ocupan prazas

vacantes da RPT; isto unido ás sentenzas mencionadas indica que se están cubrindo necesidades

estruturais de persoal con traballadores temporais.

Existe ademais unha alta provisionalidade na forma de provisión das prazas (comisións de

servizo, nomeamentos provisionais) debido a que non se celebraron concursos no concello nos

últimos 10 anos.


60

A comparativa do número de traballadores dos concellos de Galicia de máis de 50.000

habitantes a 31 de decembro de 2016 é a seguinte:

Cadro 38: Número de traballadores nos 7 grandes concellos de Galicia a 31/12/2016

Tipo de persoal Ourense A Coruña Ferrol Santiago Lugo Pontevedra Vigo

Persoal Funcionario 645 1.407 348 440 457 401 1.038

Persoal Laboral 124 84 87 180 163 37 403

Persoal Eventual 11 57 9 16 16 6 18

TOTAL 780 1.548 444 636 636 444 1.459

IV.8.3. RETRIBUCIÓNS

As condicións de traballo para os empregados públicos do Concello de Ourense están recollidas

no Acordo regulador subscrito o 28 de decembro de 2012 e publicado no BOP de Ourense de 11

de febreiro de 2013.

A partir do listado anual da nómina, tratase de verificar se as retribucións de cargos electos,

persoal eventual, funcionarios e laborais se axustan ás contías que corresponden e aos conceptos

retributivos legalmente establecidos, constatándose que, en xeral, se cumpre coa lexislación

vixente, coas seguintes particularidades:

- Verificouse que as retribucións de cargos electos se axustan as contías e ao tipo de gasto que

legalmente lles corresponde e que están reguladas nas BEO do exercicio 2014; no ano 2015

reducíronse as retribucións do Alcalde nun 5%.

- A entidade non cumpre cos límites da contía global do complemento específico e

gratificacións recollido no artigo 7 do R.D. 861/1986, de 25 de abril, polo que se establece o

réxime das retribucións dos funcionarios da Administración local.

- Comprobouse que o importe dos trienios percibidos por algún funcionario non coincide coa

contía que lle correspondía ao grupo ou subgrupo no que estaba integrado no momento do seu

perfeccionamento. A causa deriva de que conforme ao acordo regulador do ano 2000, aplicable

ata o ano 2009, todos os trienios se aboaban pola última categoría á que pertencese o

funcionario, feito que non se axusta á lexislación reguladora da materia. Nin no seguinte acordo

de 2009 nin no vixente acordo regulador de 2013 se recolle esta forma de retribuír os trienios.

- O artigo 31 das BEO fai unha regulación dos anticipos que non se axustan nin en prazos nin

en importes ao Real Decreto Lei 2608 de 1929, xa que establece que o anticipo terá un importe

máximo de 5.500 euros e un prazo máximo de devolución de 5 anos, mentres que o Real decreto

dispón que o número de pagas ou mensualidades que se poden anticipar aos funcionarios serán


61

unha ou dúas e que o prazo de reintegro será de dez mensualidades cando se trate dunha paga

ou catorce cando se trate de dúas.

- O concello non ten aprobados criterios obxectivos para a asignación do complemento de

produtividade; só un traballador percibe retribucións por este concepto na contía de 3.300 euros,

aínda que o que se lle está retribuíndo é unha compensación pola asunción de funcións dun

posto de categoría superior.

- O acordo regulador contempla determinados conceptos retributivos, como o plus de

asistencia o plus de festividade e o de traballos noutros concellos contabilizados como

produtividade, que non se corresponden coa natureza deste concepto retributivo. O desempeño

do traballo en nocturnos ou festivos son características singulares de determinados postos de

traballo que teñen que ser retribuídas polo complemento específico.

- O artigo 42 do acordo regulador establece unha compensación de 12 euros en concepto de

axuda para comidas para os traballadores que realicen traballos en xornadas de 24 horas. Esta

retribución inclúese como axuda social. Entendemos que non ten tal carácter, tratándose dunha

retribución por facer unha determinada xornada de traballo polo que, en todo caso, tería que

formar parte do complemento específico.

- Dentro dos beneficiarios de determinados conceptos de axudas sociais inclúese ao persoal

que percibe a compensación por xubilación.

- Estas cantidades aboadas en concepto de compensación por xubilación contabilizadas como

axudas sociais non se axustan á normativa vixente. Regúlanse no artigo 10 do acordo regulador,

consistindo nunha compensación económica do Concello ás/ós traballadoras/es que por

incapacidade manifesta derivada de accidente laboral ou, de non ser por accidente laboral,

mentres teñen fillos/as dependentes acreditados ou con calquera tipo de discapacidade que lles

impida ter un traballo remunerado, soliciten unha pensión de invalidez. No caso de obtela o

concello faise cargo da diferenza existente entre a súa pensión e as retribucións da súa praza e

posto obtido con carácter definitivo que ocupase no momento da xubilación ata que obteña a

xubilación forzosa. No ano 2016, 24 persoas cobraron por este concepto unhas retribucións

totais de 166.883,92 euros.

V. CONCLUSIÓNS

Como resultado do traballo realizado formúlanse as seguintes conclusións:


62

1. Orzamentos e contabilidade.

- O concello vén prorrogando os orzamentos do exercicio 2014 ata o ano actual, coas

conseguintes limitacións que establecen o TRLRFL e o Real Decreto 500/1990, de forma

que “En ningún caso terán singularmente a consideración de prorrogables as

modificacións de crédito nin os créditos destinados a servizos ou programas que deban

concluír no exercicio anterior ou estean financiados con crédito ou outros ingresos

específicos ou afectados que, exclusivamente, fosen percibirse no devandito exercicio”.

Esta circunstancia leva á necesidade de realizar un elevado número de modificacións

orzamentarias e tamén é determinante do baixo grao de execución.

- Producíronse modificacións orzamentarias por importe de 46.586,39 miles de euros que

representan máis de 49% dos créditos iniciais.

- Existen operacións pendentes de aplicar ao orzamento recollidas na conta 413 Acredores

pendentes de aplicar ao orzamento cun saldo de 6.110,84 miles de euros. A existencia

de saldos nesta conta ten tamén especial influencia no desenvolvemento dos orzamentos

prorrogados, xa que engaden un novo desaxuste á execución orzamentaria, trasladando

a imputación de gastos entre exercicios.

- Da comprobación efectuada sobre o cumprimento dos obxectivos de estabilidade

orzamentaria, resulta que a entidade presenta unha liquidación orzamentaria que reflicte

capacidade de financiamento en termos consolidados, cumprindo igualmente coa regra

do gasto e co límite de endebedamento.

- O concello non dota ningunha provisión para os riscos e gastos que puideran derivarse

da resolución de procedementos xudiciais.

- O concello non ten establecido un plan de disposición de fondos da tesourería ao que

debería acomodarse a expedición das ordes de pagamento a cal debe respectar, en todo

caso, a prioridade dos gastos de persoal e das obrigas contraídas en exercicios

anteriores.

- O concello non ten un inventario de bens e dereitos actualizado, nin sequera os datos do

inventario aprobado en 2010 foron reflectidos na contabilidade. Consecuentemente a

inexistencia dun inventario contable completo e actualizado impide determinar a

valoración correcta do inmobilizado, o cal motiva que non se faga unha dotación das

amortizacións.


63

2. Endebedamento

- A carga financeira é superior ás medias galega e estatal debido a que o concello cancela

totalmente, entre os anos 2016 e 2017, a súa débeda financeira e a débeda pola

devolución na participación dos tributos do Estado dos exercicios 2008, 2009, 2013 e

2014.

3. Control interno da entidade.

- Non existen manuais de procedementos de control interno referidos ás funcións de


- Non consta que se emita informe escrito sobre a fiscalización plena posterior das obrigas

e gastos sometidos a fiscalización limitada, nin da forma en que a fiscalización plena

posterior se efectúa.

- Non se realizaron actuacións de control financeiro nos exercicios fiscalizados.

- Non se realiza fiscalización previa de dereitos nin se levan a cabo actuacións

comprobatorias posteriores mediante técnicas de mostraxe ou auditoría.

4. Resolucións contrarias a reparos, expedientes con omisión da fiscalización previa

e Recoñecemento extraxudicial de créditos.

- A entidade non ten regulado nas bases de execución do orzamento un procedemento

para a tramitación de expedientes con reparos.

- Non existe un procedemento para a tramitación de expedientes con omisión de


- Non consta que a entidade teña establecido nas bases de execución do orzamento un

procedemento para a tramitación do recoñecemento extraxudicial de crédito.

- Non existe un procedemento para a tramitación de expedientes nos que se detecten

anomalías na xestión de ingresos.

- No exercicio 2016 foron obxecto de resolucións contrarias a reparos da Intervención

gastos por importe de 7.258,24 miles de euros, que equivalen ao 7,5% das obrigacións

do exercicio.

- Todos os reparos se resolven sen tramitación contraditoria. Non consta a formulación

expresa de discrepancia polo órgano xestor. No relativo á motivación da resolución, a


64

mesma non inclúe referencia aos preceptos legais nos que a resolución do Alcalde

fundamente o seu criterio.

- No exercicio 2016 tramitáronse 7 expedientes de recoñecemento extraxudicial de crédito

por importe de 2.106,56 miles de euros; dous destes expedientes, que supuxeron un

importe de 1.479,82 miles de euros, corresponden a gastos que non dispoñían de

consignación orzamentaria axeitada e suficiente, polo que incorrerían nunha causa de

nulidade.

A lei 19/2013, de 9 de decembro, de transparencia, acceso á información pública e bo

goberno, tipifica nos artigos 27 e 28 como faltas moi graves aprobar compromisos de

gastos, recoñecementos de obrigas e ordenación de pagos sen crédito suficiente para

realizalos ou con infracción do disposto na normativa orzamentaria que sexa aplicable,

así como a omisión do trámite de intervención previa dos gastos, obrigas ou pagos,

cando esta resulte preceptiva ou do procedemento de resolución de discrepancias fronte

aos reparos suspensivos da intervención, regulado na normativa orzamentaria.

5. Contratación

- En relación coa revisión realizada sobre a contratación do concello pode concluírse que,

aínda que en xeral os expedientes están ben documentados, adoecen de defectos na súa

organización, cuestión que dificultou a fiscalización. Esta circunstancia semella ter como

causas a falta duns manuais de procedementos de xestión e control, a ausencia de

definición de responsabilidades e que a estrutura organizativa non sexa a máis axeitada

para as características da área de contratación dun concello como o de Ourense.

- O volume de contratación realizada polo concello foi moi escaso para o tamaño da

entidade, só 30 contratos incluíndo contratos privados e administrativos especiais.

- No desenvolvemento da fiscalización comprobouse que polo menos 7.044,68 miles de

euros corresponden a actuacións que foron obxecto de informe de reparo suspensivo por

tratarse de gastos nos que se prescindiu do procedemento legalmente establecido para a

súa contratación. En particular, debemos facer referencia, pola súa especial

transcendencia social e económica, ao contrato do Servizo de transporte colectivo

urbano de viaxeiros que finalizou o 11 de maio de 2015 e que na data actual segue sen

ser obxecto dun novo expediente de contratación.

- O tempo medio de tramitación dos expedientes de contratación fiscalizados acadou os

345 días; esta lentitude na finalización dos procedementos provoca que moitas das


65

prestacións se desenvolvan sen cobertura contractual e nalgún caso supuxo a perda de

financiamento por non cumprir os prazos de subvencións concedidas.

- No caso dos expedientes nos que se emprega como criterio único de valoración o prezo

non se xustifica de ningún xeito que non se teñan en conta outros criterios directamente

vinculados co obxecto do contrato.

- Non quedou acreditada a existencia de mecanismos adecuados de comprobación do

grao de cumprimento das prestacións dos contratos de servizos e subministracións que

foron obxecto da mostra de fiscalización.

- Déronse casos de expedientes de contratación nos que houbo unha contradición entre os

informes técnicos e os informes da Intervención sobre a viabilidade de baixas incursas en

presunción de temeridade.

- Evidenciouse a existencia de 30 expedientes de contratación nos que a Xunta de

goberno local acordou declaralos desertos, ben porque non se presentaron ofertas ou

ben porque os ofertantes non cumpriron coas condicións da contratación. A

consecuencia tamén foi a continuación do desenvolvemento das prestacións sen

cobertura contractual.

- En relación á tramitación dos contratos menores, constatouse a existencia de contratos

referidos a prestacións similares que se deberían ter contratado de forma conxunta

seguindo un procedemento máis garante da concorrencia que o dos contratos menores.

- Na tramitación dos contratos menores observouse que cada departamento actúa de

forma illada sen que semelle existir unha coordinación entre eles, nin nas decisións de

gasto nin nos procedementos empregados para a súa contracción; esta forma de

proceder favorece a posibilidade da existencia de fraccionamentos na contratación e

dificulta o seguimento e control deste tipo de gastos.

6. Transparencia en materia de contratación

- No exercicio fiscalizado o concello non tiña aloxado o seu perfil na Plataforma de

contratación do sector público nin publicaba nela a convocatoria de licitacións e os seus

resultados.

- O Concello de Ourense non ten implantados no exercicio fiscalizado nin na data deste

informe protocolos de comunicación que reúnan os requisitos para garantir o acceso,

integridade, dispoñibilidade, autenticidade e confidencialidade da información contida


66

nos seus sistemas de información.

- O perfil do contratante carece de filtros de procura adecuados que faciliten a consulta da

información contida nel.

- O concello non subministra de forma pública información relativa aos contratos menores,

nin a través do portal de internet municipal nin na súa sede electrónica.

7. Persoal

- No ano 2016 a entidade non dispón de ningún dos instrumentos de planificación de

emprego público establecidos no artigo 45 da lei 2/2015, de 29 de abril , de emprego

público de Galicia.

- A entidade non dispón dun manual de procedementos ou instrucións internas relativas

ao persoal excepto os aspectos que recollidos no seu acordo regulador.

- A entidade non ten implantado instrumento ningún control de asistencia e puntualidade

do seu persoal.

- Existe unha elevada taxa de temporalidade dos traballadores do concello. No exercicio

2016, sen contar ao persoal da escola taller, os traballadores temporais supoñen un

22% do total da súa plantilla.

- A entidade ten numerosas sentenzas nas que se declara persoal laboral contratado

temporalmente como persoal indefinido.

- Só o 69,21% das prazas contempladas na RPT están cubertas o que desvirtúa o seu

carácter como instrumento de ordenación de persoal.

- O orzamento de gastos de persoal non se corresponde coa plantilla cuberta ou que se

pretende cubrir no ano.

- A política de anticipos ao persoal recollida nas bases de execución do orzamento non se

axusta na súa totalidade á normativa vixente sobre anticipos, RD-lei 2608 de 16 de

decembro de 1929.

- Ata o acordo regulador de 2009 recoñecíase o dereito a cobrar os trienios segundo a

última categoría á que pertencese o funcionario, feito que non se axusta á lexislación

reguladora da materia. Tanto o mencionado acordo regulador como o actual de 2013

non recollen esta forma de aboar os trienios pero conservándose os dereitos recoñecidos

con anterioridade.


67

- O acordo regulador contempla uns conceptos retributivos, plus de nocturnidade, de

festividade e de traballos para outros concellos, que non se corresponden coa estrutura

retributiva dos funcionarios recollida no Estatuto básico de emprego público e na Lei de

emprego público de Galicia.

- Tampouco se axustan á normativa vixente, as cantidades aboadas en concepto de

compensación por xubilación e as correspondentes á compensación por xornada de 24

horas, recollidas nos artigos 10 e 42 do acordo regulador e contabilizadas como axudas

sociais.

- Os importes do complemento específico e das gratificacións superan os límites

establecidos no artigo 7 do RD 861/1986.

- O concello non ten implantado un sistema de avaliación do desempeño que permita

valorar con criterios obxectivos o grao de interese, iniciativa ou esforzo co que o

funcionario leve a cabo o seu traballo así como o rendemento e os resultados obtidos.

VI. RECOMENDACIÓNS

Orzamentos e contabilidade.

1. A aprobación anual do seu orzamento favorecería a consecución dunha adecuada

sistematización da súa actividade, prestando información sobre todos aqueles plans, programas,

estados e demais datos que legalmente deben acompañar aos orzamentos, de forma que

permitan coñecer a natureza económica dos ingresos e gastos previstos e as finalidades e

obxectivos perseguidos por estes.

2. A aprobación do orzamento anual cunhas adecuadas previsións de ingresos e gastos

contribuirá a diminución das modificacións orzamentarias.

3. A entidade local debe adoptar medidas de xestión do gasto público que obriguen á

imputación ao orzamento e á contabilización de todas as obrigas do exercicio. E, así mesmo,

debe facer efectivas as responsabilidades previstas nas distintas normas para o caso de non

cumprimento das obrigas establecidas para a xestión do gasto público.

4. Debe procederse á cuantificación dos riscos por procedementos xudiciais en curso e, no seu

caso, á dotación da provisión por responsabilidades

5. Debe elaborarse o plan de disposición de fondos da tesourería, ao que se refire o artigo 87 do

TRLRFL, que estableza a prelación na realización de pagos.


68

6. Debe procederse a unha actualización do inventario de bens do concello que serva de base

para a adecuada contabilización dos mesmos.

Control interno da entidade.

7. Debe procederse á redacción de manuais de procedementos, que definan de xeito claro os

trámites a seguir en cada unha das tarefas desenvolvidas e regulen aspectos como

procedementos de autorización e aprobación; segregación de funcións (autorización,

procesamento, arquivo, revisión); controis sobre o acceso a recursos e arquivos; verificacións e

conciliacións; revisións de operacións e procesos e actividades.

8. O concello debe deseñar un plan de fiscalización plena posterior sobre unha mostra das

operacións, que debe realizarse a través de procedementos de auditoría. Igualmente, debe definir

uns obxectivos previos que permitan verificar a eficacia, eficiencia e economía na prestación dos

servizos públicos, e organizar a contabilidade para obter resultados analíticos que poñan de

manifesto o devandito custo e rendemento.

Resolucións contrarias a reparos, expedientes con omisión da fiscalización previa e

Recoñecemento extraxudicial de créditos.

9. Recoméndase que só excepcionalmente se acuda á utilización do mecanismo do

recoñecemento extraxudicial de crédito como é propio da súa natureza xurídica. Nos casos en

que concorran actos viciados de nulidade de pleno dereito deben seguirse os procedementos de

revisión de oficio legalmente previstos.

10. Recoméndase que o concello incorpore nas bases de execución dos orzamentos os

procedementos relativos á tramitación de expedientes con reparos e expedientes nos que exista

omisión de fiscalización previa, respectando en todo caso o disposto no Real Decreto 424/2017,

de 28 de abril, que regula o réxime xurídico do control interno nas entidades do sector público

local.

Contratación

11. Recoméndase establecer un adecuado dimensionamento da área de contratación,

establecendo protocolos e manuais de xestión e control que faciliten o seu correcto

funcionamento.

12. O órgano de contratación debe prever coa suficiente antelación os contratos a celebrar

durante o exercicio orzamentario, prestando especial atención aos servizos nos que remata o seu

prazo de vixencia, e realizar todas as actuacións necesarias coa finalidade de cumprir nos prazos


69

establecidos cos obxectivos programados.

13. Deberá atenderse a todos aqueles criterios directamente vinculados ao obxecto do contrato

que permitan unha adecuada determinación da oferta economicamente máis vantaxosa.

14. Deben establecerse mecanismos e procedementos que permitan verificar en calquera

momento que se cumpriu coas condicións contractuais das prestacións dos contratos de servizos

ou de subministracións subscritos polo concello, o cal implica a documentación e arquivo dos

informes e controis realizados, indicando quen os subscribe, a data e o alcance das

comprobacións.

15. Recoméndase que se establezan con claridade os criterios para determinar a viabilidade

daquelas ofertas incursas en presunción de temeridade.

16. Debe tratarse de establecer unhas condicións dos contratos que sexan realistas e acordes co

mercado para evitar situacións nas que non se presenten ofertas ou estas non cumpran os

requisitos da contratación.

17. Debe evitarse acudir á figura do contrato menor no caso das adquisicións de bens ou

servizos que se requiren con periodicidade.

18. Deben establecerse sistemas de xestión dos contratos menores que permitan levar a cabo

un mellor control dos mesmos, evitando posibles fraccionamentos.

Transparencia.

19. Debérase cumprir con todas as obrigas legais en materia de publicidade e transparencia

establecidas pola lexislación de contratos do sector público coa finalidade de conseguir unha

mellor concorrencia, igualdade e publicidade. En particular:

- Débese cumprir coas esixencias do artigo 63. Perfil de contratante, da LCSP, tanto as referidas

á forma de acceso como á información a publicar, incluíndo as obrigas de publicación relativas

aos contratos menores.

- Débense tomar medidas adecuadas de loita contra a fraude, favoritismo e corrupción e para

evitar e solucionar os conflitos de intereses, segundo o disposto no artigo 64 da LCSP.

- Deben albergar de forma completa a publicación do seu perfil de contratante na plataforma

de contratación do sector público ou no servizo de información asimilado da Comunidade

Autónoma.

20. Débese cumprir coas obrigas establecidas na Lei 19/2013 de transparencia, acceso á


70

información pública e bo goberno, referidas á publicación da información que sexa relevante

para garantir a transparencia da actividade municipal, a cal debe ser publicada na súa sede

electrónica ou páxina web dunha forma clara, estruturada e entendible para os interesados,

respectando o dereito de todas as persoas ao acceso á información pública.

O Capítulo II do Título I da Lei, denominado Publicidade activa, recolle os principios xerais e

concreta a obrigación de publicar a información relativa a:

- Información institucional, organizativa e de planificación.

- Información de relevancia xurídica.

- Información económica, orzamentaria e estatística.

Persoal

21. A entidade debe proceder a realizar unha planificación dos seus recursos humanos para

lograr unha maior eficacia na prestación de servizos públicos e mellorar a eficiencia na utilización

dos recursos económicos dispoñibles, utilizando para elo os instrumentos contidos no artigo

45.2 da lei 2/2015, de 29 de abril, de emprego público de Galicia.

22. A entidade ten que proceder a elaborar una RPT o instrumento organizativo similar que

recolla as súas auténticas necesidades de persoal tendo en conta os seus recursos económicos,

en orde a optimizar a súa xestión coa finalidade de obter unha más eficaz e eficiente prestación

de servizos públicos. Esta RPT ten que contemplar os postos do persoal laboral declarado

indefinido por sentenza xudicial (artigo 28 da Lei 2/2015 de emprego público de Galicia).

23. A entidade debe proceder á elaboración de manuais de procedementos ou instrucións

internas que faciliten e melloren a xestión do persoal e sirvan de instrumento útil para avaliar o

control interno.

24. A entidade debe cuantificar os gastos de persoal do ano tomando como base unha RPT

acorde as necesidades reais de persoal.

25. O concello ten que reducir a alta taxa de temporalidade que ten entre o seu persoal.

26. A entidade ten que evitar as situacións que poidan derivar por decisión xudicial na

conversión de contratos formalizados inicialmente como temporais en contratos laborais

indefinidos.

27. A entidade ten que implantar algún instrumento de control de asistencia e puntualidade do

seu persoal que lle permita garantir o cumprimento da xornada e a veracidade das horas extras


71

declaradas.

28. A entidade debe adaptar a estrutura retributiva do seu persoal funcionario á normativa

vixente.

29. A regulación interna dos anticipos ao persoal do concello ten que axustarse ao disposto no

RD-lei 2608 de 16 de decembro de 1929.

30. O importe dos trienios percibidos polos funcionario do concello teñen que corresponderse co

importe asignado ao subgrupo ou grupo ao que pertenza no momento do seu perfeccionamento.

31. A entidade debe proceder a establecer sistemas que permitan a avaliación do desempeño

dos seus empregados para aplicar de acordo coa legalidade ás retribucións complementarias

recollidas no EBEP (produtividade).


73

ANEXOS


75

Anexo I Contratos subscritos ou formalizados no exercicio.

Tipo contrato Obxecto do Contrato Procedemento

de adxudicación

Orzamento licitación (sen IVE)


(sen IVE)

Data adxudicación

definitiva

Data formalización

Contratistas

Ad.especial EXPLOTACIÓN DE CAFETERÍA SITUADA NO PARQUE BARBAÑA

Aberto criterios prezo

12.631,80 20.244,00 02-06-2016 28-06-2016 44478811P - IAGO ANANÍN BLANCON - ES

Ad.especial EXPLOTACIÓN PUBLICITARIA DO MOBILIARIO URBANO DO CONCELLO DE OURENSE


69.387,38 91.327,00 08-09-2016 06-10-2016 B86090784 - PM TRASN EUROPE, S.L. - ES

Privado

ARRENDAMENTO DUN INMOBLE PARA A CESIÓN DO SEU USO Á ASOCIACIÓN DE VECIÑOS ZONA VELLA


16.411,28 15.840,00 28-04-2016 11-05-2016 34589538E - JOSÉ PÉREZ COUGIL - ES

Privado ARRENDAMENTO DUN INMOBLE PARA A CESIÓN DO SEU USO Á ASOCIACIÓN DE VECIÑOS OLIMPO


14.329,12 13.695,44 19-08-2016 14-09-2016 E70034830 - HNOS. FRACISCO R.M. Y ÁNGEL L. CELULAR VILLACÉ, C.B. - ES

Privado

ARRENDAMENTO DUN INMOBLE PARA A CESIÓN DO SEU USO Á ASOCIACIÓN DE VECIÑOS POLVORÍN


18.312,64 11.992,84 16-06-2016 20-07-2016 76697911H - BENITO ALONSO DIZ - ES

Privado

ARRENDAMENTO DUN INMOBLE PARA A CESIÓN DO SEU USO Á ASOCIACIÓN DE VECIÑOS SANTA ANA DEL PINO.


22.374,40 22.148,76 19-08-2016 29-08-2016 34549198R - ENCARNACIÓN SIERRA GONZÁLEZ - ES

Privado

ARRENDAMENTO DUN INMOBLE PARA A CESIÓN DO SEU USO Á ASOCIACIÓN DE VECIÑOS SANTA TERESITA.


21.610,48 21.610,48 27-10-2016 21-11-2016 34417043G - MANUEL ÁLVAREZ VÁZQUEZ - ES

Privado

ARRENDAMENTO DUN INMOBLE PARA A CESIÓN DO SEU USO Á ASOCIACIÓN DE VECIÑOS TERMAS.


14.486,56 14.214,88 20-10-2016 09-11-2016 34945820B - FRANCISCA NOVOA FERNÁNDEZ - ES

Privado ARRENDAMENTO DUN INMOBLE PARA A CESIÓN DO SEU USO Á FEDERACIÓN LIMIAR


32.596,92 15.479,08 06-10-2016 31-10-2016 E32453771 - HEREDERAS DE SILVINO GUERRA ALONSO - ES

Privado

CONTRATACIÓN DOS GRUPOS MUSICAIS PARA AS FESTAS DE OURENSE " DUNCAN DHU" E " AURYN" PARA OS DÍAS 30 DE XUÑO E 1 DE XULLO RESPECTIVAMENTE NO XARDÍN DO POSÍO

Negociado sen publicidade

59.000,00 59.000,00 17-06-2016 21-06-2016 B36998524 - SWEET NOCTURNA, S.L.N.E. - ES

Obras

OBRAS DO PROXECTO DE ACONDICIONAMENTO E RENOVACIÓN DO FIRME ACTUAL NA PRAZA DE EIROÁS E RÚA DO PAZO


104.695,74 73.203,26 30-12-2015 26-01-2016 B15289614 - CONSTRUCCIONES LEONARDO MIGUELEZ, S.L. - ES

Obras OBRAS DE ASFALTADO NA RÚA CAPELA, PAZO E CANEDO NO NÚCLEO DE EIRASVEDRAS


65.055,76 50.802,04 31-12-2015 26-01-2016 B36719490 - OBRAS, PAVIMENTOS E INSTALACIONES INDUSTRIALES, S.L. - ES

Obras OBRAS DO PROXECTO DE SANEAMENTO NA BICADA, SANTA MARIÑA


105.837,29 78.531,21 31-12-2015 01-02-2016 B32152068 - CONSTRUCCIONES Y PROMOCIONES CRUZVAL, S.L. - ES

Obras OBRAS DEL PROYECTO DE URBANIZACIÓN DE LA CALLE DEL CONCELLO


633.160,65 418.855,00 31-12-2015 29-01-2016

U32468522 - PROYECON GALICIA, S.A. - MARCONSA, S.L. UNIÓN TEMPORAL DE EMPRESAS (UTE: RÚA DO CONCELLO) - ES

Obras PROXECTO DE REHABILITACIÓN DA PASARELA PEONIL SOBRE O RÍO BARBAÑA


88.046,53 61.129,00 31-12-2015 22-01-2016 B70398193 - INLASTIME, S.L. - ES

Obras

PROXECTO DE REHABILITACIÓN DO FIRME E MELLORA DA ACCESIBILIDADE DE CÁLEA MERCADO


84.084,76 62.920,63 31-12-2015 22-01-2016 B32184558 - CONSTRUCCIONES OREGA, S.L. - ES

Obras OBRAS DO PROXECTO MODIFICADO DE INSTALACIÓN


79.127,15 60.136,63 31-12-2015 27-01-2016 B32337958 - GALEGA DE ENXEÑERÍA E INSTALACIÓNS, S.L. -


76

Tipo contrato Obxecto do Contrato Procedemento

de adxudicación

Orzamento licitación (sen IVE)


(sen IVE)

Data adxudicación

definitiva

Data formalización

Contratistas

ELÉCTRICA DE BAIXA TENSIÓN PARA VIDEOVIGILANCIA NO POLÍGONO EMPRESARIAL DE SEIXALBO

ES

Obras

OBRAS DO PROXECTO BÁSICO E DE EXECUCIÓN DAS OBRAS DE REFORMA DO PAVILLÓN ANEXO DO COMPLEXO DOS REMEDIOS.


240.006,59 177.187,69 15-12-2016 15-12-2016 A50308139 - MONDO IBERICA, S.A. - ES

Servizos

SERVIZO DE MANTEMENTO DO SISTEMA DE PRÉSTAMO DE BICICLETAS DO CONCELLO DE OURENSE


55.084,74 41.377,69 04-02-2016 01-03-2016 B32415762 - SAN MAMEDE BIKE, S.L. - ES

Servizos

SERVIZO DE DESRATIZACIÓN, DESINSECTACIÓN E DESINFECCIÓN NO TERMO MUNICIPAL DE OURENSE.


59.908,00 35.950,80 30-06-2016 29-07-2016 A82850611 - ANTIICIMEX 3D SANIDAD AMBIENTAL, S.A.U. - ES

Servizos SERVIZO DE CASA DE ACOLLIDA DE MULLERES VÍTIMAS DE VIOLENCIA DE XÉNERO.


91.000,00 91.000,00 21-04-2016 13-05-2016 G84913946 - FUNDACIÓN DE SOLIDARIDAD AMARANTE - ES

Servizos

SERVIZO DE ALUGUER DOS EQUIPAMENTOS DE SON, EQUIPAMENTOS DE ILUMINACIÓN, EQUIPAMENTOS DE VÍDEO E ELEMENTOS AUXILIARES PARA A REALIZACIÓN DOS CONCERTOS NA PRAZA MAIOR NAS FESTAS DE OURENSE 2016.


24.793,39 18.999,98 22-06-2016 23-06-2016 333316577L - FERNANDO MARTÍNEZ RODRÍGUEZ - ES

Servizos SERVIZO DE DESEÑO E PRODUCIÓN DE CARROZAS PARA A CABALGATA DE REIS 2017


22.314,05 20.100,00 29-12-2016 30-12-2016 B27748904 - CA TOTALITY GROUP, S.L.U. - ES

Servizos

SERVIZO DA DIRECCIÓN

ARTÍSTICA (ORGANIZACIÓN E PRODUCIÓN DA ANIMACIÓN PARA O DESFILE) DA CABALGATA DE REIS 2017.


49.586,78 49.537,00 15-12-2016 19-12-2016 B27723758 - ZANCALINO PRODUS, S.L.U. - ES

Servizos

SERVIZO DE INSTALACIÓN, POSTA EN FUNCIONAMENTO, MANTEMENTO E RETIRADA DA ILUMINIACIÓN DE NADAL 2016-2017.


70.000,00 68.400,00 21-11-2016 22-11-2016 B36351484 - CREACIONES LUMINOSAS, S.L. - ES

Servizos SERVIZO DE AXUDA A DOMICILIO Aberto criterios múltiples

2.786.763,49 20/10/2016 29/12/2016 B85621159 - VALORIZA SERVICIOS A LA DEPENDENCIA S.L.

Servizos SERVIZO CORPORATIVO DE TELEFONÍA FIXA, REDE DE DATOS


362.716,76 03/12/2015 11/01/2016 A15474281 - R CABLE Y TELECOMUNICACIONES GALICIA SA

Servizos SERVIZOS TÉCNICOS DO AUDITORIO MUNICIPAL


542.664,20 239.200,00 07/04/2016 03/05/2016 A28517308 - EULEN S.A.

Subministracións SUBMINISTRACIÓN DE CARBURANTE PARA O PARQUE MÓBIL MUNICIPAL


123.966,94 123.966,94 12-05-2016 10-06-2016 A32163842 - ESTACIONES DE SERVICIO PÉREZ RUMBAO, S.A. - ES

Subministracións SUBMINISTRACIÓN DE PAPEL PARA O CONCELLO DE OURENSE


27.102,50 27.102,50 03-03-2016 23-03-2016 B32164873 - PAIPEL OR, S.L. - ES

Total 5.133.433,10


77

TRAMITE DE ALEGACIÓNS


79

Con data do 17 de xullo de 2018 foi aprobado pola Sección de Fiscalización do Consello de

Contas de Galicia o anteproxecto de informe de fiscalización do concello de Ourense exercicio

2016, sendo remitido ao concello con data 18 de xullo, rexistrándose a súa recepción o día 24 de

xullo, aos efectos de que, ao abeiro do artigo 58.a) do regulamento de réxime interior do

Consello de Contas de Galicia, formularan as alegacións e aportaran a documentación que

estimasen pertinente no prazo de 15 días hábiles.

Rematado ese prazo, non se recibiu no rexistro xeral do Consello de Contas de Galicia ningunha

alegación.


81

INFORME DE FISCALIZACIÓN DO CONCELLO DE OURENSE EXERCICIO 2016 · Informe de Fiscalización do...

Documents

Transcript of INFORME DE FISCALIZACIÓN DO CONCELLO DE OURENSE EXERCICIO 2016 · Informe de Fiscalización do...