INMA (Infancia y Medio Ambiente) proiektua- Haurtzaroa eta ...1) gaitasun kognitiboak, ingurunearen...
14
INMA (Infancia y Medio Ambiente) proiektua- Haurtzaroa eta Ingurumena Beasain, 2016ko otsailaren 25a
Transcript of INMA (Infancia y Medio Ambiente) proiektua- Haurtzaroa eta ...1) gaitasun kognitiboak, ingurunearen...
INMA (Infancia y Medio Ambiente) proiektua- Haurtzaroa eta Ingurumena
Beasain, 2016ko otsailaren 25a
INMA proiektua (INfancia y Medio Ambiente gaztelaniaz) hainbat arlotako ikertzaileen arteko lankidetza-proiektu bat da (Osasun Publikoa, Ingurumena eta Haur Osasuna). Eta haren helburua da, batez ere, aztertzea ingurumen-kutsadurak eta dietak zer ondorio dituzten osasunean nahiz fetuaren eta haurraren garapenean.
8 urte
20 aste
12 aste
urtebete
Jaiotza
32 aste
2 urte
HAURTZAROA ETA INGURUMENA
4 urte
Deskribatzea nolakoa den ingurumen kutsadurarekiko esposizio indibiduala, haurdunaldian eta lehen haurtzaroan. Ebaluatzea zer inpaktu duen hainbat kutsatzailerekiko esposizioak osasunean nahiz fetuaren eta haurraren hazkuntzan. Aztertzea zer zerikusi duten faktore genetikoak eta dietak osasunean eta haurraren hazkuntzan.
INMA proiektuak helburu zientifiko horien esparruan duen xedea da, nolabait ere, ikerketaren emaitzak helaraztea administrazio eta erakunde
arduradunei, prebentzioari buruzko erabakiak hartzen dituztenak diren neurrian, gero osasun publikoan eragin dezaten.
INMA proiektuaren helburu orokorrak
INMA ikerketako partaideak
Flix Sabadell
Menorca Valentzia
Granada
Asturias Gipuzkoa
Populazioa Sortze data Hasierako lagina
Flix 1997-1999 92
Menorka 1997-1998 492
Granada 2001-2022 668
Valentzia 2003-2005 855
Sabadell 2004-2006 748
Asturias 2004-2006 438
Gipuzkoa 2006-2008 637
Total 3931
2006an abiatu zen Gipuzkoan “Haurtzaroa eta Ingurumena
(Infancia y Medio Ambiente INMA)" proiektua. Emakumeak kohortean
sartzen dira haurdunaldia kontrolatzeko lehen ekografia egitearekin batera
erreferentziako ospitalean (Zumarraga).
Zumarragako ospitalea
Osasun Publikoko Gipuzkoako
Zuzendariordetza, Osasun Saila.
Helbidea
Psikologia Fakultatea
EBALUAZIO NEUROPSIKOLOGIKOA
Menderatu beharreko funtzioak: Raven Test, TMT, N-
BACK, ANT, CBCL, WISC-IV, Ahozko jariotasuna
Fenotipo klinikoak: CONNERS, CBCL
Irakasleentzako galdetegiak: Conners
JAIOTZA AZTERLANAREN
HASIERA
ECO1
ECO2 ECO3 14 HILABETE 26 HILABETE
INGURUMENEKO LAGINKETA
KUTSATZAILE ATMOSFERIKOAK
ETA EDATEKO ETA BAINATZEKO URETAKO KUTSATZAILEAK
GALDETEGIAK
INGURUMENEKOA, ELIKADURAKOA,
STAI
LAGIN BIOLOGIKOAK
LISTUA (Kortisola)
Esposizioa: ESTRESA
FAMILIA-EKOLOGIA
EBALUAZIO
NEUROPSIKOLOGIKOA
BAYLEY ESKALAK
GARAPEN KOGNITIBO ETA
PSIKOMOTORRA
52 HILABETE
LAGIN BIOLOGIKOAK
LISTUA (Kortisola)
HAURRAREN ODOLA
ANTROPOMETRIA
ESPIROMETRIA
GALDETEGI MEDIKOA
GALDETEGIAK
INGURUMENA, STAI
8 URTE
LAGIN BIOLOGIKOAK
ZILBOR-HESTEKO ODOLA, ORITZA,
KARENA, HAURRAREN ILEA
Mailak: COP, METAL ASTUNAK, etab.
INGURUMENEKO LAGINKETA
KUTSATZAILE ATMOSFERIKOAK, EREMU ELEKTROMAGNATIKOAK
ETA EDATEKO ETA BAINATZEKO URETAKO KUTSATZAILEAK
LAGIN BIOLOGIKOAK
HAURRAREN GERNUA, ILEA, ODOLA
AZTERKETA KLINIKOA
ANTROPOMETRIA, ESPIROMETRIA, ARTERIA-PRESIOA
GALDETEGIAK
Hauei buruzkoak: INGURUMENA,
OSASUNA, ELIKADURA,
DESBERDINTASUN
SOZIOEKONOMIKOAK
EBALUAZIO NEUROPSIKOLOGIKOA
McCarthy ESKALAK: G. KOGNITIBO ETA
PSIKOMOTORRA
K-CPT: ARRETA eta CAST: SCREENING S.ASPERGER
Irakasleentzako galdetegiak: (California Preschool Social Competence Scale eta
DSM-IVko TDAHrako diagnosi-zeinuak).
FAMILIA-EKOLOGIA
JAIOTZA AZTERLANAREN
HASIERA
ECO1
ECO2 ECO3
GALDETEGIAK
Hauei buruzkoak: INGURUMENA,
UGALKETA, MEDIKOA,
ELIKADURA, BIZITZEKO ERA, etab.
LAGIN BIOLOGIKOAK
GERNUA, ODOLA ETA ATZAZALA
Mailak: COP, As, HAP
INGURUMENEKO LAGINKETA
KUTSATZAILE ATMOSFERIKOAK
ETA EDATEKO ETA BAINATZEKO
URETAKO KUTSATZAILEAK
14 HILABETE 26 HILABETE
52 HILABETE 8 URTE
ANTROPOMETRIA
SEXUA, PISUA, GARAIERA, PC, SGES
LAGIN BIOLOGIKOAK
ZILBOR-HESTEKO ODOLA, ORITZA,
KARENA, HAURRAREN ILEA
Mailak: COP, METAL ASTUNAK, etab.
INGURUMENEKO LAGINKETA
KUTSATZAILE ATMOSFERIKOAK
ETA EDATEKO ETA BAINATZEKO URETAKO KUTSATZAILEAK
GALDETEGIAK
INGURUMENEKOA, ELIKADURAKOA,
STAI
LAGIN BIOLOGIKOAK
ZILBOR-HESTEKO ODOLA, ORITZA,
KARENA, HAURRAREN ILEA
Mailak: COP, METAL ASTUNAK, etab.
EBALUAZIO
NEUROPSIKOLOGIKOA
BAYLEY ESKALAK
GARAPEN KOGNITIBO ETA
PSIKOMOTORRA
GALDETEGIAK
INGURUMENEKOA, ELIKADURAKOA,
STAI
FAMILIA-EKOLOGIA
EBALUAZIO NEUROPSIKOLOGIKOA
Menderatu beharreko funtzioak: Raven Test, TMT, N-
BACK, ANT, CBCL, WISC-IV, Ahozko jariotasuna
Fenotipo klinikoak: CONNERS, CBCL
Irakasleentzako galdetegiak: Conners
LAGIN BIOLOGIKOAK
LISTUA (Kortisola)
HAURRAREN ODOLA
ANTROPOMETRIA
ESPIROMETRIA
GALDETEGI MEDIKOA
FAMILIA-EKOLOGIA
INGURUMENEKO LAGINKETA
KUTSATZAILE ATMOSFERIKOAK, EREMU ELEKTROMAGNATIKOAK
ETA EDATEKO ETA BAINATZEKO URETAKO KUTSATZAILEAK
LAGIN BIOLOGIKOAK
HAURRAREN GERNUA, ILEA, ODOLA
AZTERKETA KLINIKOA
ANTROPOMETRIA, ESPIROMETRIA, ARTERIA-PRESIOA
GALDETEGIAK
Hauei buruzkoak: INGURUMENA,
OSASUNA, ELIKADURA,
DESBERDINTASUN
SOZIOEKONOMIKOAK
EBALUAZIO NEUROPSIKOLOGIKOA
Menderatu beharreko funtzioak: Raven Test, TMT, N-
BACK, ANT, CBCL, WISC-IV, Ahozko jariotasuna
Fenotipo klinikoak: CONNERS, CBCL
Irakasleentzako galdetegiak: Conners
INMA kohorteen jarraipena
Emaitzarik nabarmenenak
Partikula eta osagai metalikoek eragindako kutsadura mailak Europako hiri
handietakoen antzekoak dira.
Odoleko berun mailak, "baxuak”.
Hg mailak, altuak (Haurren % 65ek gainditu egiten du jaiotzean EPAren maila
segurua).
COP mailak, neurritsu-baxuak.
Kutsatzaileen mailak, baxuak kontsumoko uretan.
COPen eraginak, txikiak baina adierazgarriak, umetoki barneko garapenean.
PM2.5 partikulen eraginak, txikiak baina adierazgarriak, umetoki barneko
garapenean.
Hg-ren eragina, txikia baina adierazgarria garapen psikomotorrean.
PCBek eragina dute haurren garapen kognitibo eta psikomotorrean, lehenengo
urtean.
Haurdunaldian desberdintasunak daude norbere zaintzan eta ohitura
osasungarriak jarraitzean: dieta, ariketa, tabako- eta alkohol-kontsumoa, etab.
Gaur egun, INMA proiektuko 8 urteko haurren jarraipena egiten ari gara,
Gipuzkoan.
1) gaitasun kognitiboak, ingurunearen balorazioa eta neurketa antropometrikoa,
arnasketa funtzioa eta pubertaroko garapena
2) erradiazio ez-ionizatzaileko (0Hz-6GHz) eremu elektromagnetikoekiko
esposizioa haurretan
3) bitartekari psikosozialak, besteak beste, faktore sozialak eta haurra bizi den
testuinguruari lotutakoak (familia, eskola, komunitatea), eta etxeetako
erabilgarritasun ekonomikoa eta materiala
Kutsatzaile atmosferikoekiko esposizioa INMA-Gipuzkoa eremuan
BIODONOSTIA
2014ko otsailaren 28a
PROIEKTU FINANTZATUAK - FINATZATZAILEAK
• Proiektuak.
• Ingurumeneko kutsaduraren eraginak, umetoki barneko garapenean eta garapen fisiko eta neurokonduktualean, bizitzako lehen urtera arte.
• Ingurumeneko kutsaduraren eraginak, garapen neurokonduktualean, 2 urte dituztela.
• Ingurumeneko kutsaduraren eraginak, garapen neurokonduktualean, asman eta alergietan.
• Europako proiektuak.
• CHICOS.
• MEDALL.
• ENRIECO.
• HIWATE.
• ESCAPE.
• REMBRAND.
• GERONIMO.
• Finantzatzaileak.
• Osasun Saileko OPko Zuzendaritza.
• Ikerketa Sanitarioko funtsa.
• CIBERESP
• Gipuzkoako Foru Aldundia.
• Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila.
• Royer Torne fundazioa.
• Euskal Herriko Unibertsitatea.
• Goierriko eta Urola Garai eta Erdiko udalak eta Goieki.
• Europako proiektuak.
• Beste batzuk.
Mila esker !!!
