Itsas Estrategia Ipar Atlantikoko Mugapenaren

Itsas Estrategia Ipar Atlantikoko Mugapenaren

EsMarEs“Espainiako Itsas Estrategiak, itsasoa guztiontzat babesten”

LANKIDETZA

Estatu kide baten lurralde uretan agertzen diren ingurumen arazoek jurisdikzioari eragin diezaiokete edo bertan jatorria eduki dezakete. Hori dela eta, oso garrantzitsua da Estatu kideen eta lurralde urak itsas eskualde edo azpi eskualde berekoak dituzten hirugarren herrialdeen arteko lankidetza.

Horrenbestez, hasieratik, ipar atlantikoko mugapenaren itsas estrategia lankidetza eta koordinazio prozesu sakonaren xede izan da, maila nazionalean, eskualdekoan eta baita Europa mailan ere.

▪ Itsas Estrategien Ministerioen Arteko Batzordea, CIEM (AGEko ministerio sail eskudunak)

▪ Ipar atlantikoko itsas estrategiaren Jarraipen Batzordea (autonomia administrazio eskudunak)

▪ Alde biko bilerak MITECO edo beste Ministerioetako Zuzendaritza Nagusiekin

▪ Parte-hartze tailerrak (zientzia munduko adituak eta ingurumen arloko KGE)

▪ Itsas Estrategiaren eta lan taldeen Koordinazio Taldea

▪ OSPAR Hitzarmena (Ipar-Ekialdeko Atlantikoko

Itsas Ingurumena Babesteko Hitzarmena)

▪ Alde hiruko Bilerak Portugal eta Frantziako

NAZIONALA

ESKUALDEKOA

EUROPARRA

Edita: © Ministerio para la Transición Ecológica Secretaría General Técnica

Centro de PublicacionesCatálogo de Publicaciones de la Administración Generaldel Estado: http://publicacionesoficiales.boe.es/ NIPO: 638-19-016-6

Itsas hondoa unitateetan zatitzen da, mendien, urpeko sarden eta kanoi sakonen eraginez. Horiei esker, kontinenteko sedimentuak ozeanoko plataformara garraiatu daitezke.

Kostaldeko sarguneak bereizgarriak diren eta itsasadar izenez ezagutzen diren hondoratutako ibai ibarrez osatuta daude. Ur gozoko ekarpenak diluzio lumak sortzen ditu eta azken

horiek ehunka kilometrotik zehar zabaldu daitezke, modu mailakatuan barreiatuz.

Iparraldeko Ozeano Atlantikoa bira subtropikal antiziklonikoaren eta subpolar bira ziklonikoaren muga artean kokatzen da. Plataforma atlantikora azaleratzen den gaineko urpeko ura oso garrantzitsua da, ongarri efektua duelako eta produkzio biologikoa indartzen duelako.

HARKAITSUA

INFRALITORALA: SAMURRA

Are �nak eta lohitsuak

SAKONA: SAMURRA

HARKAITSUA

ZIRKALITORALA: SAMURRA

HARKAITSUA

Iturria: Naturaren Datu Bankua-MITECO

Belakiez eta hidrozooz estalitako koralak

Mugapen honek

ekosistemen mosaiko zabala

eta askotarikoa eskaintzen

du, espezie anitzekin,

besteak beste: zetazeoak,

dortokak eta hegaztiak.

Dortoka leloa

Izurde handia Ubarroi mottoduna

Koral arrezife sakonak (Lophelia pertusa)

Laminariak nagusitutako hondoakdira

Cystoseira crinita agertzen da

Moluskuen maskorrak daude

IPAR ATLANTIKOKO ITSAS EZAUGARRI NATURALAK

Algen nagusitasuna

LIC

234342424 BABESTUTAKO ITSAS GUNEAK Azalera osoa≈ 7,36 %

Red Natura 2000Beste batzuk

466 10Babestutako

Espacio

Naturalak

Irudien: Denak -CENEAM (J. Remacha;

J.L. Rodríguez; A. de Sostoa, X. Ferrer) eta “ Itsas HabitatekoInbentarioa Interpretatzeko gidaren” (E. Ballesteros, O. Ocaña, IEO-Grupo Gemar)

GOOGLE Maps

IEO-LIFE+INDEMARES

HASIERAKO EBALUAZIOAREN ONDORIOAK

Itsas ingurumena BABESTEA ETA ZAINTZEA, bere biodibertsitatea barne, hura hondatzea saihestea eta itsas

ekosistemak berreskuratzea eragin negatiboa jaso duten zonaldetan.

Itsas ingurunerako isurtzeak PREBENITZEA ETA MURRIZTEA, itsas ingurumenaren kutsadura pixkanaka

desagerrarazteko eta itsas biodibertsitaterako eta ekosistemetarako, giza osasunerako edo itsasoan baimendutako

erabileretarako inpaktu edo arrisku larriak ez eragitearen alde egitea.

17Helburu

partikularrak

19Helburu

partikularrak

21Helburu

partikularrak

B

BERMATZEA itsas inguruneko jarduerak eta erabilerak bere biodibertsitatearen babesarekin bat etortzea.

C

INGURUMEN HELBURUAK

IPAR ATLANTIKOKO MUGAPENAREN ITSAS ESTRATEGIA

NEURRIEN PROGRAMAKEstrategien alderdi exekutiboena dira eta aurreko fasetan lortutako emaitzekin lotuta daude. Proposatutako neurri berriak diseinatu dira ikuspegi ekosistemiko batekin eta deskribatzaile bakoitzerako, itsas ingurumeneko egoeraren (hasierako ebaluazioa) eta lortu nahi den IEE artean, identifikatutako gabeziak betetzeko helburuarekin, beraz, denek itsas ingurumenaren babesari on egingo diote.

Neurri kopurua

55,7%

10,12% 3,8% 7,6% 11,4% 0% 1,26% 10,12%

79 Neurri berriBiodibertsitatea

D1, D4, D620 neurri

25,31%

EMP HorizontalakD2 D3 D11D7D5,D8,D9

Itsas ZaborrakD10

24 neurri

8 3 6 9 0 1 8

44,3%

30,37%

INGURUMEN EGOERA EGOKIA

Hauek dira ipar atlantikoko mugapenaren itsas ingurumeneko jarduera ekonomiko eta sektore garrantzitsuenak: arrantza sektorea,

portu azpiegiturak, itsas eta olgeta jarduera, itsas garraioa eta turismoa.

Irizpide zientifikoak hartuta eta itsas deskribatzaile bakoitzerako, lortu nahi den IEEa deskribatu da. Kasu gehienetan, deskripzioa jorratzeko irizpide kualitatiboak edo erdi kuantitatiboak hartu dira oinarri, eta gaur egungo helburua definizio kuantitatibo bat lortzea da IEE/ez IEE arteko atari balioen bidez.

• Ebaluazio irizpideak dituzten arrantza stockek ez dute IEE lortzearen alde egiten.

• Eutrofizazioari dagokionez, IEE lortu egin da, nahiz eta zenbait zonaldetan elikagaien kontzentrazio handiak atzeman.

• Berokuntza orokorreko efektuek ekosistemei presio handia eragiten diete.

• Azpiegitura zibilek eragindako inpaktuak kokapen zehatza dauka eta mugatua da.

• Kostaldeko aldaketak eta arno hidrografikoen erregulazioek eragindako inpaktua sakonago aztertu behar da.

• Adierazle gehienentzako ezezagunak dira IEE egituratzeko erreferentzia hartu beharreko balioak, horregatik, IEEren definizio askok izaera kualitatiboa daukate.

LEGENDA: Lasta urak (1); Akuikultura (2); Portu dragatzeak (3); Hiriko hondakin urak (4); Ainguratzea (5); Kirol urpekaritza (6); Bainua (7); Arrantza profesionala (8); Itsaski-bilketa (9); Noizbehinkako harrapaketak (10); Arrezife arti�zialak (11); Uholdeen aurkako babesa (12); Jalkitze atmosferikoa (13); Itsas zaborrak (14); Portu azpiegiturak (15); Kableak eta hodiak (16); Isurpen gatzunak (17); Ubidearen aldaketak (18); Petrolio eta gas erauzketa (19).

PRESIOAK ETA INPAKTUAK

ANALISI EKONOMIKOA ETA SOZIALA

2008/56/CE Arauaren bidez, itsas inguruneko politikarako erkidego jarduera esparrua ezarri da (Itsas estrategiari buruzko esparru araua, DMEM). Bere azken helburua itsas inguruneko Ingurune Egoera Egokia (IEE), gehienez, 2020. urtean lortzea edo mantentzea da. DMEM araua gure ordenamendu juridikoan sartu zen itsas ingurunearen babesari buruzko 41/2010 Legearen bidez.

Itsas estrategiak IEE lortzeko edo mantentzeko erreferentziazko ingurumen planifikazioak dira. Honako faseak hartzen dituzte barne: uretako ingurumen egoeraren ebaluazioa, IEEa zehaztea, lortu beharreko ingurumen helburuak ezartzea, jarraipen programa bat eta aipatutako helburuak lortzeko neurrien programa bat, hori guztia 11 deskribatzaile kualitatiboak oinarri hartuta (DMEM arauaren I. Eranskina).

Hasierako Ebaluazioa Ingurumeneko Egoera Egokia Ingurumen Helburuak Jarraipen programak Neurrien Programak

MERKATARITZAN USTIATUTAKO ESPEZIEAKD3Zonaldeko lehorreratze guztien %97 barne hartzen duten 16 arrantza stocken analisia oinarri hartuta (28 espezie), baieztatu daiteke ez dela IEE lortu.

IEE lortuko da gutxienez stocken %50 berdean agertzen direnean eta horietako bat ere gorrian, “arrantza jardueraren presio” mailari eta “populazioaren ugalketa ahalmenari” dagokienez. Stock bakoitzak balio bat eta kolore bat dauka berekin, aipatutako irizpideei dagokionez aurkitzen den egoeraren arabera.

Arrantza stockak egoki kudeatuko direla bermatzea, hartara, muga biologiko seguruen barruan mantendu ahal izango dira.

Bazterkien politika bat ezartzea nahitaezkoa da Arrantza Politika Erkide berrirako (APE).

Merkataritza espezieak APEn kudeatutako stockak Monitorizatzeko Programak.

Osagarrizko datuakAPEn barne hartzen ez diren arrantzategien jarraipena lantzeko programa nazionalak eta autonomikoak.

Giza jarduerak: itsas arrantzaIndize gisa arrantza esfortzuaren maila nazionaleko espazio distribuzioa erabiltzen du.

Dagoen neurria: “Bazterkiak ezabatzeko estatuko mahaia”, ildo honetan neurriak ezartzeko koordinazio foroa.

Neurri berria: EC4. Bazterkien politika betetzeko helburua duten jarduerak.

DESKRIBATZAILEEN ARABERAKO ADIBIDEA

J.M. Castro Martín/CENEAM-MMA TRAGSATEC

ZOEA/CENEAM-MMA J.M. Pérez de Ayala/CENEAM-MMA J. Maguregi Arenaza/CENEAM-MMA

D1: Biodibertsitatea; D2: Espezie exotiko inbaditzaileak; D3: Merkataritzan ustiatutako espezieak; D4: Sare tro�koak;D5: Eutro�zazioa; D6: Itsas hondoen integrazioa; D7: Baldintza hidrogra�koen aldaketa; D8: Kutsatzaileak eta bere efektuak; D9: Kutsatzaileak arrantza produktuetan; D10: Itsas zaborrak; D11: Urpeko zarata; EMP: Babestutako Itsas Gunea.