Jolasaren garrantzia

18
JOLASAREN GARRANTZIA

description

 

Transcript of Jolasaren garrantzia

Page 1: Jolasaren garrantzia

JOLASAREN GARRANTZIA

Page 2: Jolasaren garrantzia

JOLASA UMEEN EKINTZA NATURALA DA

Jolasaren

bitartezMundua

ezagutzen dute

Errealitatea interpretatzen

dute

Jarrera sozialak entseiatzeaz

gain rol ezberdinak

hartzen dituzte Arauak ikasteaz gain, jarrera erregulatzen

dute

Beraien pentsamenduak

azaleratzen dituzte

Page 3: Jolasaren garrantzia

JOLASAREN EZAUGARRIAK• Librea. Momentuko ekintza, boluntarioa eta dibertigarriak.• Plazerra sortzen duen jarduera.• Jolasaren garapena fikziotik abiatzen da.• Jolasak izaera unibertsala eta jarraikorra da.• Ekintza denez, partaidetza aktiboa eskatzen du.• Material konkreturik ez du eskatzen.• Sortzezkoa da, hau da, jolasa haurtzaroaren jarduera propioa da.• Espazio eta denbora konkretu batean garatzen da.• Bere iraupena jolasten ari diren partaideen motibazioaren araberakoa izan

daiteke• Edozein ekintza jolas batean bihurtu daiteke.• Sozializazioa hobetzen laguntzen du.

Jolasaren ezaugarriak

Page 4: Jolasaren garrantzia

JOLASAREN EBOLUZIOA HAURRENGAN• HAURRA GARATUZ DOAN HEINEAN,

BERE JOLASEAN NABARI DA. ALDERDI HAUEK DIRA ESANGURATSUENAK: PSIKOMOTRIZITATEA, HIZKUNTZA, GARAPEN KOGNITIBOA ETA SOZIALIZAZIOA.

• EBOLUZIOA JOLASEN BIDEZ GAIA HELDUZ, PIAGET AIPATU BEHARRA DAUKAGU.

• JOLASEN AGERRALDIEN SEKUENTZIA ALDAEZINA DA, HAU DA, HAUR GUZTIEK ORDEN BERBERA JARRAITZEN DUTE.

Page 5: Jolasaren garrantzia

JOLASEN EBOLUZIOA (PIAGET)

Piageten 4 estadioak

Adina Jolas motaren ezaugarriak

Sentitze-mugitzeko adimena

0-2 urte Jolas funtzionala edo eraikuntza jolasak

Adimen eragile-aurrekoa

2-6 urte Jolas sinbolikoa Eraikuntza jolasak

Adimen eragile konkretua

6-12 urte Arauak dituzten jolasak

Adimen eragile formala

12-18 urte

Page 6: Jolasaren garrantzia

JOLAS FUNTZIONALA EDO ERAIKUNTZA JOLASAK (0-2 URTE)

• Haurtxoek beraien gorputzarekin jolasten dira.• Ekintzak errepikatzen dituzte, plazer

hutsarengatik.• Lehen jolasak sentsiomorrorrezkoak, koordinazio

motorekoak eta orekazkoak dira.• Manipulaziozko eta esploraziozko objektuak.• Beraien inguruko behaketak.• Manipulaziozko objektuek soinua ateratzen dute

edota kolore bizikoak dira.ZER GARATZEN DA?• Zentzumenen garapena• Mugimenduen garapena• Oreka estatiko eta dinamikoaren garapena• Mundua ulertzea: objektu ezberdinena, kausa-

efektuaren erlazioa e.a.• Begi eta eskuaren koordinazioa• Sozializazioa• Autoestimua

Page 7: Jolasaren garrantzia

Adina Zertara jolasten da? Zerekin jolasten da?

0-3 hilabete bitartean

Objektu argitsuek, soinua ateratzen dutenek edota mugitzen direnek arreta deitzen die.Behaketa eta entzutea gustatzen zaie. Oraindik gauzak hartzeko eskuak ez ditu menderatzen.Pertsonek arreta deitzen die, batez ere: inguruko pertsonen aurpegiak, begiradak, ahotsak e.a. Baita kolore biziek ere

• Txintxirrinak• Mugitzen diren objektuak• Objektu erakargarriak• Beraien gorputza• Pertsona helduak

3-6 hilabete bitartean

Mugimenduzko objektuei begiradaz jarraitzen die, eskuekin objektuak gidatzen ditu.Jolas manipulatzaileak: Objektuak mugitzea, sakatzea, tira egitea…Jolas esploratzaileak: Ukitzea, miazkatzea, kosk egitea…

• Bere gorputza, besteenak• Txintxirrina• Telazko liburuak, pelutxeak• Mugitzen eta soinua

ateratzen dituzten objektuak

6-12 hilabete bitartean

Bueltak ematea, herrestatzea, lau hanketan ibiltzea, ibiltzea.Objektuak hartu eta esku batetik bestera pasatzen du, lurrean zanpatzen du, ahalik eta urrutien botatzen du.Sehaska kantuak, esku jolasak, kolore biziko ipuinak… gustatzen zaizkio.

• Erraz manipula daitezkeen objektu handiak

• Taka-taka, tamaina ezberdineko pilotak

• Telazko liburuak, pelutxeak

12-24 hilabete bitartean

Bakarka joan etorriak egiten hasten da. Urrunago dauden espazio zabalagoak ikertzen hasten da.Esplorazioa, behaketa eta manipulazioaGauzak puskatzen, estutzen eta jotzen jolasten daJolas heuristikoakIpuin eta istorio motzakHelduen antzezpen motzakJolas sinbolikoen hastapenak

• Panpinak, material ezberdineko jostailuak

• Trizikloa, blokeak• Ipuin ilustratuak

Page 8: Jolasaren garrantzia

JOLAS SINBOLIKOA (2-6 URTE)• Haurra objektuez, pertsonez edota bizipenez

gogoratzen denean azaltzen da. Hizkuntza hobeto menperatzen hasten da.

• Jolas sinbolikoak prozesu bat jarraitzen du:• Jolas indibiduala (2 urte baino lehen)• Beraien artean jolasean dabiltzala dirudien

arren, beraien artean ez dago erlaziorik (2-4 urte)

• Elkarren artean jolasten dira, jostailuak elkar partekatzen (4 urtetatik aurrera)

ZER GARATZEN DA?• Ingurua ulertzen eta asimilatzea• Hainbat rol sozial, jarrera arau, gizarteratze,

balore e.a. ezagutzea• Hizkuntza garapena• Sormenaren eta irudimenaren hobekuntza

Page 9: Jolasaren garrantzia

ADINA NOLA JOLASTEN DUTE ZEREKIN JOLASTEN DUTE2-6 urte bitartean

Jolas funtzional zaratatsu zein oso mugituak: korrika, saltoka, kulunka, ohiuka…

Komenigarria da espazio ireki eta seguruetan ibiltzea.

Gaitasun motoretan aurrerapen esanguratsuak izaten dira.

Helduen munduaren imitazioen eta bere bizipenen inguruko antzezpen propioak.

Beste haurrekin jolasten hasten da.

• Edozein objektu. Jolas sinbolikoa laguntzen duten objektuak:• Sukaldea• Denda• Auto-tailerra• Pelukeria• Panpinak

• Mota guztietako instrumentu musikalak

• Eraikuntza jolasak• Puzzle txikiak• Bizikleta, trizikloa, jostailuzko

autoa…

Page 10: Jolasaren garrantzia

ERAIKUNTZA JOLASAK• Gutxi gorabehera 12 hilabeterekin hasten da

eta inoiz ere ez da desagertzen.• Normalean sinbolizaziorik ez da izaten, baizik

eta errealitatearen imitazioa.ZER GARATZEN DA?• Motrizitate lodia zein fina• Begi-esku koordinazioa• Arretaren eta kontzentrazioaren garapena• Esfortzua eta pazientzia garatzen da, nahi

dena lortzeko• Pentsamendu abstraktua lantzen da• Irudimena indartzen da• Sozializazioa lantzen da

Page 11: Jolasaren garrantzia

JOLAS ARAUTUAK• Jolas sinbolikoan agertzen da, 4 edo 5 urtetik aurrera• Adimen eragile konkreturarte, 6/7-12 urte bitartean,

arauak ez dira jolasaren oinarri bihurtzen• 4-6 urte bitartean arauak moldatu edota ez dituzte

betetzen• 6 urte izan aurretik, haurrak arauak modu

egozentrikoan erabiltzen ditu, bere onurarako edota bere gurara.

• Jolasean jokalari ezberdinak agertzen dira• Jolasaren aurretik jokalari bakoitzak badaki zer egin

behar duten: harrapatzailea, izkutatzea…

ZER GARATZEN DA?• Sozializazioa. Irabazten eta galtzen ikasten dute,

txandak errespetatzen, besteen iritzia eta ekintzak baloratzen

• Hainbat motatako ezagupenak eta trebetasunak ikasten dituzte

• Hizkuntza, memoria, arrazonamendua, arreta eta erreflexioa garatzen da

Page 12: Jolasaren garrantzia

JOLASAREN GARRANTZIAJolasak eremu psikomotorreko, kognitiboko eta

afektiboko alderdiak garatzen ditu. Honela, haurren integrazioa lantzen da, beraien bizi

guztian moldatu beharko dutena

Jolasaren bidez ikasten dugun guztia modu azkarrago eta

eraginkorragoan barneratzen da.

Page 13: Jolasaren garrantzia

JOLASAK HAURREN GARAPENEAN EGITEN DUEN EKARPENA

Garapen motorra

Garapen kognitiboa

Garapen soziala

Garapen afektibo/

emozionala

Page 14: Jolasaren garrantzia

GARAPEN MOTOREA ETA JOLASA

• Garapen psikomotorearen hobekuntza• Bere indarra handituko da• Abiadura• Garapen muskularra• Mugimenduak sinkronizatzen ikasiko du• Zentzumenen pertzepzioa • Bere gorputz eskemaren informazioa

eskuratzen lagunduko dio• Motrizitate fina• Begi-esku koordinazioa• Kausa-efektuen erlazioa

Page 15: Jolasaren garrantzia

GARAPEN KOGNITIBOA ETA JOLASA

• Pentsamenduaren garapena• Adimenaren garapena• Adierazpen askatasuna• Jakintzaren oinarrizko egiturak eraikitzen

ditu: Asimilazioa eta egokitzapena.• Inguruaren ulermena garatu• Kausa-efektuaren arteko erlazioa ulertu• Formak, koloreak eta testurak ezberdindu• Objektuen erabilpena ulertzen du eta hauek

erabiltzen ikasten du.

Page 16: Jolasaren garrantzia

GARAPEN SOZIALA ETA JOLASA

• Komunikazioaren garapena• Besteekin erlazionatzea• Txandak itxarotea• Beraien beharrak asetzea• Elkarbanatu• Kooperatu• Lehen laguntasun loturak agertzen dira

Page 17: Jolasaren garrantzia

GARAPEN AFEKTIBO/EMOZIONALA

• Plazerra• Motibazioa• Emozioak ateratzea• Agresibitatea• Sexualitatea• Autoestimua indartzen du• Auto-konfidantza• Komunikazioa berdinen eta helduen

artean• Gatazken ebazpena

Page 18: Jolasaren garrantzia