Porcelanas Bidasoa:75 urteko ibilbidea, puskatua.

Alberto Barandiaranenliburu berria

173. zenbakia. 2009ko abuztua

jsvofs

Real Unionek bazkide kanpaina abiarazi du

Euskal Jira 09

Sbnvouyp Usjolfuf Lmvcbsfo mbob; Fvtlbm Kbj gspoupjb/

ANAKAANAKAKO KASINOAKUTXABURDINDEGIA (Kutxaren aldamenean)ANAKAko AUZO ELKARTEABIDASOAKO OSPITALEA

BELASKOENEA:TXIMISTA TALDEA (Parrokian)BELASKOENEko AUZO ELKARTEA

ARBES eta PALMERA-MONTE-ROVITORIA TABERNA (Altzukaitz)LA AGRICOLAPALMERAKO HAINBATKAFETEGI-TABERNATAN

BEHOBIA eta ARTIAHIZKUNTZA ESKOLA OFIZIALATRINKETE TABERNA(Mª JuncalLabandibar kalean)AZKEN PORTU KIROLDEGIAKUTTUNA HAUR ESKOLA(Artiako Caro Baroja plazan)

ERDIALDEAHERRI JAKINTZA (Nafarroa hiribi-dea)BRASIL Gozo-dendaELKAR liburudendaOSKARBI LiburudendaEUSKADIKO KUTXA (Kolon)KUTXA(Kolon)JUBILATUEN ETXEA (LuisMariano)VIRGINIA KafetegiaSIRIMIRI tabernaKUTXA (Gipuzkoa hiribidea)KIOSKO 33 (ArgentinarErrepublika)HAZ-SAC FOTOKOP (Foruen karrika)GAZTE INFORMAZIO BULEGOA

(Foruen karrika)EUSKARA Arloa (Foruen karrika)ACUBI (Foruen karrika)IZOKINAREN KOFRADIA(Kale Nagusia)ARANO TabernaMANOLO TabernaSARGIA TabernaAEK EuskaltegiaARTXIBOA eta LIBURUTEGIAMENDIBILGO MUSIKAKONTSERBATORIOAARTALEKU KIROLDEGIA

DUNBOATOMA PAN Y MOJA (S. Pedro)OSASUN ZENTROAKUTXA (Nafarroa hiribidea)ERKA (Salvador Etxeandia)ALDABE Paper-denda

LAPITZEANBULATORIOAAMAIA KZ eta Pio XIIko kioskoanOGIBERRI (Serapio Mujika)EUSKADIKO KUTXA(S. Mujika)

MEAKAMEAKAko Bizilagunen Elkartea ERROTAZAR OLA Sagardotegia

OLABERRIAESTEBENEA tabernaLABEKO ETXEA jatetxea

ALDE ZAHARRAUDAL EUSKALTEGIAALDE ZAHARREKO BIZILAGUNENELKARTEA (Larretxipi)EKT (Larretxipi, 12)KURPIL KIROLAK (Peña kalea)HAZIA taberna (Peña kalea)ESKINA Taberna EUSKADIKO KUTXA (Urdanibia)KULTURA Arloa

(Ospitale zaharra)

ANTZARANNEKANE Paper denda Lekaenea

SAN MIGELKOLON burdindegia(Hondarribia kalea)KUTXA (Zubiaurre)EUSKADIKO KUTXA (Zubiaurre)SAN MIGELeko AUZO ELKARTEA(Luis de Uranzu, 24)ATREZZO (Geltoki kalea)

SANTIAGOAGUIRRE okindegia.(Junkal k.) CANON (Santiago k.)SANTIAGO AUZO ELKARTEABIKOTE (Erromes plaza)

URDANIBIAJAIZUBIA Taberna

KATEAKATEKO AUZO ELKARTEA

LARREAUNDIOKINDEGIA (Eguzkitzaldea k.)AUZO ELKARTEA(Iñigo Loiolako)LARRARTE Harategia(Eguzkitaldea, 17)

jsvofsp aldizkaria non eskura daiteke?

Eta UDAN TOKI HAUETAN ERE:

- REAL UNION KLUB: Biseran.- OLAKETA Gimnasioak: Prudencia Arbide kalean etaOlaketa kalean.- SARYLEN gimnasioa. KaleNagusia, 28.- EL ESPAZIO. Anakan.

j s v o f sp 4

Cfsblfub lbmfb- 2831413 JSVO

UFM; :54 73 77 95 . Gbyb; :54 73 76 96

Qptub fmfluspojlpb; inmolaizola@euskalnet.netBQJ 427

OLAIZOLA Jonpcjmjbsjb bkfou{jb

SalmentaAlokairuak

Promozio berriakAholkularitza

Laguntzaileak

Aldizkari honekGipuzkoako ForuAldundiko Gizarte etaErakundeHarremanetarakoDepartamentuaren laguntza jaso du.

Aldizkari honekEusko JaurlaritzakoKultura Sailarenlaguntza jaso du.

Bvsljcjefb

4.- Lapikoan:

- Porcelanas Bidasoa, bere azkenetan.

6.- Aurrez aurre:- Alberto Barandiaranen liburu berria.

8.- Lapikoan:

- Josu Narbarteren ipuinaren bigarren zatia.- Bidasoa Folk 09: Musika tradizionalen jaialdia.

12.- Kirolak:- Real Unionen bazkide kanpaina.- Santiagotarrak sasoi ona burutzen ari dira.

15.- Gai nagusia:- Euskal Jira 2009.

20.- Bi hitzetan. Berri laburrak.

22.- Kuttun gabinete psikopedagogikoaren aholkuak.- Errua sentitzea, ona ote?

24.- Eleak iruten. Iruzkina.25.- Lerroz lerro. Alberto Barandiaran:

Postkronikak.26.- Kultur agenda

28.- Gazte Informazio Bulegoko berriak.

30.- Zorionak.

jsvofsp

Helbidea: Salis hiribidea,21 - behea. 20304 IRUN.Tel: 943 63 18 78. Faxa:943 63 18 77irunero@infotxingudi.comArgitaratzailea: TB S.L.Koordinazioa eta maketazioa: Ana Grijalba.Kolaboratzaileak:

Mikel Asurmendi Kirolak: Ainhoa Furundarena.Zuzentzailea: Xabier Kerexeta.Inprimategia: AntzaTirada: 3.500Lege gordailua: SS-230-94ISSN: 1134-0606

Poxpolo fabrika, Montero hiltegia,Elgorriaga txokolateak, garai bateanIrunen jarduera industrialaren era-kusle izandako enpresa handiak,desagertu ziren. Palmera erremintaekoizle ospetsua ere itxi eta Eurotoolsmultinazionalaren esku geratu dirajarduera eta langile kopuru murritza.Berriki, Porcelanas Bidasoari txandaheldu zaio. Azken 47 langileakkaleratuko dituzte, Arason lantegiberria egiteko proiektua bertanbehera geratzeak itxaropen guztiakzapuztu ondoren.

m b q j l p b o

j s v o f sp 5

Qpsdfmbobt Cjebtpb; cftufQpsdfmbobt Cjebtpb; cftufgbcsjlb iboej cbu- uyjljuvubgbcsjlb iboej cbu- uyjljuvub

70ekoen hamarkadan Porcelanas Bidasoa, erdietsita-ko kalitateari esker mundu zabalean ezaguna zen 500langileko enpresa, bere historiaren gailurrean zegoen.Produkzioaren mekanizazioa medio, handik aurreralangile kopurua pixkanaka murriztuz joan zen 1947.urtetik Sociedad Luso Española de Porcelanas-enjabetzako lantegia. 80koen hamarkadaren erdi aldera,soldata igoera eskatzeko 3 hilabeteko greba burutuzuten. Hurrengo urteetan atzera buelta izango ez zuengainbehera hasi zen, soldaten izoztea eta atzerapenakegoeraren lorratz nagusiak izaki. “Sektoreko hitzar-menaren azpian zeuden gure soldatak.Negoziazioetan beti ematen genuen amore enpresa-ren bideragarritasunaren mesederako”. Halaxe dioAngel Amaro langileak; dagoeneko 39 urtePorcelanas-en egin ditu, eta horietatik 17, enpresabatzordean ordezkari. Arazoen artean kalitatearenaaipatzen du: “material asko puskatzen baitzen.Pentsa, makineria Alemaniatik ekartzen zuten etahango espezialistek instalazioa egin ondoren, joanegiten ziren. Gero arazoak zeudenean, zer?”.

Txinatik portzelana merkeagoa inportatzen hastearekin bate-ra Bidasoaren merkatua murrizten hasi zen, kanpoko pro-duktuen kalitatea eskasagoa izan arren. Duela 7 urte artefabrikan 200 langilek jarduten zuten. 2003 urtean porroteko

Cjebtpb mboufhjlp jlvtqfhj cbu v{ubjmfbo bufsbublp bshb{ljbo/

m b q j l p b o

j s v o f sp 6

75 urteko ibilbidea, hautsita

Porcelanas Bidasoa 1934. urtean sortu zen SalvadorEcheandia (Perfumerías Gal-en jabea) enpresariirundarraren ekimenez, Jose Maria Berasteguirekineta Pablo eta Gabino Ochotecorekin batera.Ochoteco anaiek toska eta portzelana biltegi batzuten, handizkako salmentarako.1947an jabetza Sociedad Luso Espaƒola dePorcelanas-en eskuetara pasa zen. Garai hartan,produkzio-egitura bi alorretan banatu zuten: Aldebatetik, baxerarena, prestigio handiko mahaietanerabili dena, besteak beste, Arzak edo MartinBerasategi jatetxeetan, Sevillako Alfonso XIII etaMadrilgo Ritz hoteletan, baita Paradores Nacionalessarean ere. Bestetik, apaingarrietan espezializatuzen. Picasso, Dalí, Javier Mariscal zein Agatha Ruizde la Prada piezak diseinatu zituzten artista handiaipagarrienetako batzuk dira.70ekoen hamarkadan 500 langile zituen eta lortutakokalitateari esker Bidasoak mundu erdian saltzenzituen bere produktuak.

prozedura zabaldu zen, 25 milioiko zorrarekin, horie-tako 9,2 Foru Ogasunari zegozkiola. 2006an prozedu-ratik atera zen Irungo Udalarekin sinatutako hirigin-tza-hitzarmenari esker: Fabrikako lurzoruan etxeakeraikiko zituzten eta eskuratutako diruarekin Arasonlantegi berria egin eta zorrak zurituko zituela hitzeman zuen enpresak. Proiektuak, ordea, 2009komaiatzerako burutua behar zuen.

Bidasoa, hilzorian“Duela bi urte, 100 langile kaleratu zituztenean unerikgogorrena izan zen. Arasoko irtenbideari susmo txarrahartzen hasi nintzaion, produkzio gutxi zegoela ikus-ten bainuen”, dio Angel Amarok. “Argi daukat enpre-sak proiektua gauzatzeko asmorik ez zuela:Elgorriagarekin gertatu zen bezala, etxeak saldu etadirua poltsikoratu besterik ez zuen buruan”. EkaineanBaltasar Marin, Ogasunak izendatutako kudeatzailea,Irungo fabrikara etorri zen, akitua, lantegi historikoa-ren itxiera iragartzera. Sindikatuek, ordea, Bidasoaenpresa bideragarria dela adierazi dute beti, eskaerakopurua horren lekuko jarriz. “Duela gutxi enpresako ingeniariak Alemanian ibilidira makina berriak aukeratzen eta Ogasunarekikozorra kitatua zegoen”, azaldu du Angelek. “Zer aldatuda ordutik? Zergatik ixteko erabakia?”, erantzunikgabeko galderak dira langile beterano honentzat. “Orain giroa tristea da. Urtetan lankide izan ditugunakjoan dira eta gelditu garenak nabe izugarri handietangalduta gaude, sakabanatuta. Balionitzeko langileakgara; zeregin batean ari gara eta handik 2 ordutarabeste batean. Azken boladan indemnizazioa kobratueta alde egitea besterik ez dugu buruan”.Atzean geratu da LKS ingenieritza enpresarekinPorcelanas-ek landutako produkzio-eredua, artistabeteranoek eta berriek diseinatutako produktu sortahanditzean zetzana. “Orain produktu asko eginda iris-ten da fabrikara, Bidasoaren logotipoa daramana.Kosta egin zait sinestea marka ere desagertuko dela”.

Agur ofizio batiLantegian sartzean biziaren falta igartzen da. Zuloabetetzen duen sentsazio bakarra, 75 urteko jarduerarenlekukoek bertan jarraitzen dutela, museo bateko era-kusleihoetan bezala. Makinak, buztingintzako tresne-ria, esmalteztaketa sekzioa, molde guztiak amaigabe-ko korridoreetan, labeak, diseinu gelak... PorcelanasBidasoan ofizio bat garatu zen, munduko maila gore-neko bezero exijenteenak asetzen dituen baxera etaapaingarriak ekoiztera iritsiz. Alabaina, erdietsitakoprestigiotik urrun sentitzen ziren langileak, “gaizkitratatuak, oso kontrolatuta, jangelarik gabe, dutxanarrasetan garbitzera behartuta...” Amaiera honekminduta dagoela aitortzen du Angelek. “Ez genuenhau merezi. Begirune faltaz tratatu gaituzte bukaeraarte”.

b v s s f { b v s s f

j s v o f sp 7

“Mundu txikia liburua oso lotuta dago Postkronikakhonekin. Bietan ahanztura da gai nagusia”

Bmcfsup Cbsboejbsbo- Postkronikak mjcvsvbsfo jeb{mfb

Altsasu, 1964. Iruñean bizi da. Lanbidez kazetaria da;Berria egunkarian lan egiten du.

Altsasu, Irun eta Iruñeaz galdeturik... “Altsasu nire haurtza-roa da, Irun gaztaroa, eta Iruñea helduaroa, oro har” erantzundigu. “Eta Irun bereziki?” itaundu dugu berriz: “Irun, neurri bate-an, euskaltasuna deskubritu nuen tokia da. Nire gurasoak etaanaia-arrebak bizi diren hiria, eta gustura itzultzen naizentokia”.Kazetari nahiz idazle lanetan ondo sentitzen da: “Kazetarisentitzen naiz, oro har. Hori dut lanbide, eta hor ematen ditutnire ordu gehienak. Idazle, liburuak ateratzen ditudaneanbakarrik sentitzen naiz. Eta gutxi, ez pentsa”. Kronika dauka kazetaritzako lan kuttunena. Postkronikakliburuaren karietara berarengana hurbildu garenean,Sanferminetako jaien kronikak idazten ari zen egunero.

Hortik beretik hasi gara solasean.

– Sanferminetako kronika mota eta Postkronikakliburuko kronika kazetaritzaren bi fazeta dira. Nolabizi dituzu biak?Sanferminetako kronikak urgentziazko kazetaritza da.Giro bat, txinparta bat kontatzeko ahalegina.Hausnarketaren aldean, inpultsoa. Grina, bat-batekota-suna. Su-festak bezala, txispun! Eta betiko desager-tzen dira.

– Zer da Postkronikak liburua zure ibilbide profesio-nalean?Postkronikak nire kazetaritza ogibidearekin harremanestua duen liburua da. Nire eginbeharraz asko esatenduen lana. Nire egunerokoa definitzen duena.

– Bost erreportajeren berridazketa da liburua. Zeri

erantzuten dio egitasmoak? Zergatik bost?Egitasmoa hor lozorroan zegoen, harik eta Tene MujikaBekaren deialdiaren berri izan eta hor parte hartzera ani-matu ninduten arte. Zergatik bost? Zazpi izan zitezkeen,edo hiru, besterik gabe.

– Galderaz betetako karpeta izeneko hitzaurrea idatziduzu. Galderen erantzunak aurkitu dituzu?Ez, ez ditut erantzun guztiak aurkitu. Are gehiago, galderaberriak sortu dira bidean. Baina uste dut hori dela garran-tzitsuena. Bidea, bilaketa bera. Hori da kazetaritza, neurribatean. Bilatzea, galdetzea, zure eremua argitzen saiatzea.Ez duzu dena aurkituko, ez dituzu erantzun guztiak topa-tuko, ez duzu dena argituko, baina aurkitutakoa, erantzu-na, argi txiki horrek beti egiaren parte bat azaleraztenduela uste dut. Eta askoz gehiago ezin da eskatu.

– Erantzun gabe geratu direnak, zergatik geratu dira?Beharbada erantzunik ez zutelako. Edo nahikoa bilatu eznuelako, edo argitu behar ez nuen tokia argitu nuelako.

– Zer dira karpeta hauek (kronika osatzen laguntzendutenak) zure kazetari-idazle jardueran?Obsesioak, batez ere. Erreportaje berriak egitera eta bila-tzera bultzatzen nauten galderak. Eguneroko kezkak.

– Mundu txikia liburuaren karietara –fikziozko narra-zioak–, “Gertakizunak historia izatera noiz pasatzendiren dut kezka” adierazi zenuen. Sakondu ideia horre-tan Postkronikak honen harian, arren.Hori da liburu honen muinean dagoen ideietako bat, halauste dut. Hau da, noiz erabakitzen dugun ahaztu behardugula. Noiz erabakitzen dugun ez duela merezi gai batiburuz gehiago hitz egitea. Nork erabakitzen du hori? Etazergatik erabakitzen dugu, guk erabakitzen dugunean?Mundu txikia liburua oso lotuta dago Postkronikak hone-kin. Hemen ere, ahanztura da gai nagusia.

– Bost narrazioek badute ezaugarri komun bat: bortiz-keria. Arrazoiren bat?Ez dut erantzunik. Bost istorioak hautatu eta gero ohartunintzen horretaz.

– Erreportajeren bat, kutsu berekoa, ezin osaturik gera-tu al zaizu? Bai, asko geratu zaizkit, eta geratu, ezin osaturik.

– Zein sentimendu gordetzen duzu erreportaje hauekosatzean ezagutu dituzun pertsonekiko? Liburuan agertzen diren pertsonak nire memoriaren partebat dira honez gero. Egia esanda, gustura idatziko niekeeskutitz bana.

– Liburua osatzeko une zailak bizi dituzu, baina satisfa-zioak ere jaso dituzu, antza.Satisfazioak, batez ere, senideekin edo ezagutu dudan jen-

dearekin izan ditut.

– Zer moduz telefono bidezko lana?Telefonoa, niretako, lotura egiteko lanabes ezinbestekoada, baina ez du inoiz ordeztuko aurrez aurreko harremana-ren garrantzia. Uste dut kazetaritzan funtsezkoa delaaurrez aurreko kontakizuna, zuzeneko grabazioa, arkatzaeta libreta. Hori galtzen bada, kazetaritzak asko galdukoduela iruditzen zait. Beharbada, desagertuko.

– Bost erreportajetatik bi, “euskal gatazka”ri lotutadaude: Jesus Ulaiarren garaia eta Madrilgo kazetaria.Aurreko hiruekiko ezberdinduko zenituzke?Ez nituzke gehiegi ezberdinduko. Egia da kazetari gisadelikatuagoak direla, zure inguruko jendea, egoera, ingu-rua ukitzen dutelako gehiago. Duela 50 urteko kontueiburuz hitz egitea errazagoa da beti. Baina berdin sentitunaiz kazetari batean zein bestean.

– Zer dira aurreneko hirurak (Lutxen Argazkia,Nicolasaren gurutzea eta Cordobako senidea) bestebien aldean? Aurreneko hirurak, neurri batean, nire koldarkeriaren adi-bideak dira. Gaur egungo giro, gatazka eta arazoei beharbezainbeste kemenarekin ez heltzeko ezintasunaren para-digma.

MIKEL ASURMENDI

b v s s f { b v s s f

j s v o f sp 8

“Liburuan agertzen diren pertsonaknire memoriaren parte bat dira

honez gero. Egia esanda, gusturaidatziko nieke eskutitz bana”.

Argitaratutako lanak

Ez zaigu ahaztu eta Gaizkileen Faktoria liburuak,kazetaritza-kronikak, argitaratu ditu. Biografia erelandu du, Pasionaria liburuan. 2005ean Mundu txi-kia narrazio-liburua kaleratu zuen. Rikardo Arregieta Argia kazetaritza-sariak jaso ditu 1995 eta1999 urteetan hurrenez hurren. Postkronikak dabere azken kazetaritza-kronika liburua.

j s v o f sp 9

o b s s b { j p b

(STACCATO)TEMPO DI VALZER

Angelok kolpe basa jo zuenmahai gainean.

—Erranen didak zer dakienatsoak?

Bere aitzinean, ArnoCornarok ufa egin zuen, keinu batezahotsa apal zezan erregutuz.

—Jaitsi botza! Hemen ingu-ruan jendea bizi duk, konturatu ezbaldin bahaiz ere. Eta lasai hadi,bai? Erran diat: sorgin zahar horrekbiziki maite dit mihia dantzatzea; ezdenean hostia milikatzen, berrike-tan... baina ez zakik deus ere, hagoziur. Nola jakinen zian, ba?

Angelo, jaikirik, tinko behagelditu zitzaion. Arnoren bisaiakkeinu hormatua itzuli zion.Erromatar beltzaranen artean bere-hala erakartzen zuen Arnok arreta;denek galdetzen zioten euren buru-ari zer arraiotan ari ote zen ipa-rraldeko mutil kozkor hura, lanbideezagunik gabe hirian bueltaka, izanere ez baitzuen, buru horail etabizkar zabal haiekin, benetako erro-matarren antzarik; eta hala naba-ritzen zen bere izaera isil eta lasaianere.

Hala ere, gazteak nornahirizuzentzen zion irrifar ahalgetua bis-tan, gutxik pentsatuko zuten aferailunetan nahasirik ibili zitekeenik,eta ez horretarako arrazoirik ezzutelako, pentsatzen zuen Angelokiro-niaz. Orain, kandelaren argieskasaren gainean, haren begiberdeak dirdira hotzaz dardaratzenziren; hura zen ia gelako mugimen-du bakarra.

Arnok berak hautsi zuenisiltasuna. Begitartea lasaitu etaaulkia atzera botaz, giharrak luzatuzituen, lagunari bera bidaiari zebilenartean hirian agitua kontatzeari ekinbaino lehen.

—Gure lagun Benito harro-turik ibili duk azken aldian.

—Ez da izango! —trufatuzen Angelo keinu lizun batekin.

—Badakik, agintea er-diesteko ahaleginetan zabilek, etapaparra ateratzen dik oilarren gisan,erregearen arreta bereganatzeko...Ez gaitik maite bistan dena, go-rriegiak haren gusturako, kar, kar,kar...

—Harrapa ezak hori! Norketa berak erran behar halakorik, alaputa.

»Bada ni iparraldean izannauk Gennarok agindu ‘afera’ batgarbitzen... Giroa nahasirik zabilekhan goian: Genoan egunero aditzendituk borrokaren baten inguruko zu-rrumurruak, eta Turinen gazte bat hilziaten orain hiru egun.

—...eta Venezian?

Angelo algara batean hasizen.

—Hago lasai. Hire Veneziamaitea kontu guztiotatik aski apartmantendu duk. Fascioetan sarturikobizpahiru gazte hortzak zorrozten,eta kitto; gainerakoan, denek deusere agituko ez balitz bezala egitenditek. Hire etxean izan ninduan, hainxuxen ere; Clara haurdun zagokberriro.

Ihardespen sarkastikohonen ondotik isiltasuna nagusituzen berriro, Arno zer esan jakingabe gelditu baitzen, etxekoak

gogoan. Angelo leiho irekira hurbil-du zen, laguna bere oroitzapenekinbakarrik uztearren. Ilargirik ere ageriez den gau beltz itogarri horietakobat zen, eta ez zebilen beraz aireapurrik ere. Leihotik begira, han-hemenka argiztaturiko leiho bakanbatzuez gain, deus guti ikus zeza-keen, apenas alde zaharreko monu-mentuen argiak urrunean.

Baina Angelok maite zituenErroma eta urteen zamaren azpianmakurturiko bere gauak, aire esta-tiko epel hartara elkitzea etamomentu horretan beste inorkikusiko ez zituen gauzak ikustea.Kalekantoian katu beltzaren antzeraibiltzea, aske eta isil. Eta toki gutxiaurki daiteke horretarako Erromabezain erakargarririk, non kausitzenahal baita istorio hilezkorren batharri bakoitzaren azpian...

Sforzando. Forte subito.

—Zer arraioa?

Mugimendu bat ilunta-sunean, txinparta bat eta danbatekolehor bat. Segundu erdiz, Angelokez zuen jakin zer ari zen gertatzen;bere bizkarrean Arnoren oihua adituzuenean, berriz, kolpean ulertuzuen dena, eta, Crocek ohartarazibezala, dantza mutu haren erritmoabat-batean bizkortu zen. Atzerabueltarik gabe.

Tiroa kaletik etorri zen,Angeloren belarri ondotik xistukapasaz; gazteak bi aldiz pentsatugabe egin zuen jauzi leihotik kanpo-ra, lurrean kolpe batez erorita.Eskuin aldean norbait korrika naba-ritu eta gibeletik joan zitzaion. Ezzitzaion asko kostatu haren parera

Canzone triste (II)

Josu Narbartek 2009ko Urruzuno Literatur Lehiaketan saria irabazi du prosa atalean.Hona bere narrazioaren azken zatia. Azkena hurrengo Iruneron argitara emango da.

iritsi eta zangotraba batez lurrerabotatzea.

—Sasikumea! Koldarra,emak aurpegia bederen!

Mugimendu bortitz batezaltxatzera bortxatu zuenean, hama-sei urte ere izango ez zituen mutikoizutu baten begiak topatu zituen.Eskuan pistola zatxikien, harekinzer egin ez baleki bezala (noski, ezbaitzekien zer egiten ari zenharekin, pentsatu zuen Angelokberehala). Paparrean berriz, fas-cioen ikurra. Angelok madarikazioabota zuen.

—Merda! Ume ergela...nork igorri hau? Erran!

Baina mutikoa, dardarabatean, ez zen hotsik ateratzekogai. Amorruak eta inpotentziakjanda, Angelok garrasi egin zuen.Mutikoari sabelaldean ostikadabasa jo eta, han utzirik, Arnoren e-txera itzuli zen lasterka. Atarianaurkitu zuen, aurpegia erabat zurbil,sorbalda gaina zapi bate estutuz.Balak besoan jo zuen antza, etaodola galdu eta galdu ari zen.Hurbiltzen ikustean, korrika etorrizitzaion.

—Angelo, Angelo!—Ala puta, Arno, hator...

ibiltzeko gai haiz?—Bai... Bai. Zer egin behar

diagu orain?

Beste aldera begiratu zuenagunari heldu eta oinez hasten zire-larik. Ez zen Arnori hala aitortzekokuraia izan, baina ez zuen ideiaizpirik ere.

TEMPO FINALE

Trastevere auzuneko etxepolit batean zeuden; itxura lasaiaeta garbia zuen inguru osoak, etainork ere ez zuen pentsatuko deusinteresgarririk gerta zitekeenik pare-ta haien gibelean.

Gela handia zen, paretakliburuz jositako apalategiek

estaltzen dituzten hori-etakoa. Mahaiaren inguruan laupertsona zeuden, besaulkierosoetan eserita. Angeloren ezke-rrean eta parean ezagutzen ezzituen Alderdiko gizon bat etaemakume bat zeuden, zurrun etaisilik, laugarren gizonaren hitzei adi.Gennaro adineko gizon lodia zen,betaurrekoak jantzita eta puru handibat erretzen azken hilabeteetakogertakarien berri ematen ari zena.

—Egoera okerrera doa.Atorra beltzak Livornon, Trenton,Parman eta Genoan sartu dira, bor-tizkeria handiz. Genoan Alderdikohainbat agintari hil dituzte azkenegunotan. Angelo bertan izan da.

Angelok baietz egin zuenburuaz.

—Gainera —gehitu zuen—,Mussolini Erroman indarrezsartzeko asmotan dela jakin dut.Zergatik ez duten deus ere egiten,ez dakit, baina ziur naiz erregea etagobernua jakinaren gaineandaudela. Bart, gainera, mutiko batektiro egin dit Salario inguruan,Cornaroren etxean. Arno zauriturikdago.

Beste hiruak isilik geldituziren. Haien begiek ikara gordina,larria zerakusaten. Jakina, Angelokhobe zuen gogoratu izan baluAlderdiko kide garrantzitsuekin arizela, intelektualekin alegia. Errazizutzen zen jendea.

—Nork?

Angelok irri egin zuen.

—Zalantzarik, ala?Fascioek, bistan dena. Mutikoa ha-rrapatu dut. Paparrean zeramanalderdiaren ikurra, denek ikusteko

moduan...—Eta zergatik ez diguzu

ekarri?—Aske utzi dut —eta,

espero bezala, haien bisaiak hase-rrez piztu ziren. Antza, eurek askozhobe egingo zuten—. Ume batbesterik ez zen, eta une hartan lanaski nuen Arnori laguntzearekin.Lehena beti da lehena, baita nibezalako bihozgabe batentzat ere...Sentitzen dut, beharbada gehiagoespero zenuten nigandik —gehituzuen, sarkasmoz.

Azkenean, zaharrak arra-zoia eman zion keinu batez, etabeste biak ez ziren kontrakoa esa-ten ausartu.

—Non dago orain? —galdegin zion Gennarok, autoritate-doinua erakusteko ahalegin negar-garri batean. Ala puta, pentsatuzuen Angelok, hain zaila ote zenzetorrenerako prestatzen hastea?

—Ongi zainduta. Crocerenetxean utzi dut, zauria garbidiezaion.

—Ados —agureakbaiezkoa egin zuen buruaz—. Ezgara horretaz sobera kezkatukoberaz. Orain Gobernuarekiko zerjarrera hartu erabaki behargenuke...

—Perfetto —arrapostuzuen Angelok, jaikiaz batera—, ezduzue ene beharrik gehiago izanenorduan. Banoa. Aski izan duthonezkero.

Eta inongo erantzunikitxaron gabe alde egin zuen higuinasortzen zion etxe hartatik.

Eguna Tiber inguruanbueltaka eman zuen, denborapasan. Arnok egin ohi zuen bezala.Ez zuen Forura hurbiltzeko adorerikizan, ez baitzuen uste Erroma beza-

lako hiri-an bizitzea merezi zuenik. Ez berakez inork, egia esan; ez ziren garaibateko handitasunari eusteko gaiizan, eta zentzurik gabeko borrokatraketsetan galduak ziren, ibaiarenalde batean Alderdi Komunistakointelektualek hurrengo urratsa zeinizanen zen erabaki artean, bestealdean aski zutelarik, alokairuahilero kobratuz, hurrengo hilerakezkarik gabe heltzearekin.

Horregatik ez ziren orainharri andana bat besterik garaibatean munduaren erdiguneizanikoa.

Ibaiaren gaineko barandanbermaturik, Angelok esku bat naba-ritu zuen bere sorbaldan pausatzen.Bira eman eta Gilda, Genoatik eka-rritako neskatila ikusi zuen, izuaurpegiz berari so. Bazirudien orainez zekiela zer esan edo zer egin.Bere ondoan Arno zegoen, besoazapi zuriz lotuta; zurbil zegoenoraindik ere, baina erdi-irrifar batez

agurtu zuen.

—Ez genekian non hintzen—esan zion—, eta ni ez nengoanetxe hartan sorgin zahar horreneleketa etengabea luzaroagopairatzeko prest...

—Gennaro ikustera joannauk.

—Eta?—Betikoa —ihardetsi zion

Angelok ufaka—, eta fitsik ere ez,biak gauza bera.

—Hori ez duk berria.—Bazakiat, Arno, bazakiat,

baina... Ezin diat saihetsi, deus ereez egite honek barrutik jaten naik.Hain zaila ote duk zerbait... edozer,baina zerbait egitea? BestenazGenoan agitua agituko duk Erromanere, eta sinets iezadak, ez zuangozoa izan.

—Ni ere han nintzen —Gildaren ahotsa ezin zen adituabantzu—. Ikaragarria izan zen.Basa. Urde horiek... urde horiek e-txean sartu zitzaizkigun.

—Aski da —eten zuen

Angelok—. Utz dezagun gaia. Askiizan dut dagoeneko.

Croceren etxera bidean,merkatariz betetako enparantzetaneta karriketan etxekoandreeierreparatu zien leihoetan, kar-rikaren ertz batetik bestera kalapitaitzela sortuz oihuka kalakan,behean haurrak xixtuan pasatzenziren bitartean oinezkoen artetik.Angelok bere patrikak atxiki zituen,badaezpada ere.

Eta, bizitasun haren aurre-an, ezin izan zuen pentsamendu batezkutatu; eta, izan ere, hiriak bereizaerari eutsi baldin bazion ia hirumila urtez, agian ez zen hain larriaizango orain zetorkiena. Besteurrats bat besterik ez gurpil amaiga-be batean. Eta, ondoren, berriz argi-tuko zen eguna. Betiko gisan.Erromaren madarikazioa izanenzen apika; ez zen hari ihes egiterik.

Ez zegoen ezer egiterik,beraz.

jsvofsp+www.infotxingudi.com

Gure eskualdeko telebistako azken berriaketa Irunero aldizkaria INTERNETen.

wwwwww.infotxingudi.com.infotxingudi.com

l j s p m b l

j s v o f sp 2 2

Cjebtpb Gpml 1:;Cjebtpb Gpml 1:;nvhbsjl hbcflp nvtjlbnvhbsjl hbcflp nvtjlb

EGUNA HIRIA LEKUA ARTISTA

Abuztuak 21, ostirala,21:00.

HONDARRIBIA Gipuzkoa plazaSILK STRING QUARTET (Txina)KATIA GUERREIRO (Portugal)

Abuztuak 21, ostirala,19:00

HONDARRIBIA Arma plaza AS 3 MARIAS (Portugal)

Abuztuak 22, larunbata,21:00

IRUNEuskal Jai

frontoiaRARE FOLK (Andaluzia)

Abuztuak 22, larunbata,22:30

IRUNEuskal Jai

frontoiaFAMILHA ARTUS (Biarno)

Abuztuak 22, larunbata,19:00

IRUN Eskoleta kalea ANA ALCAIDE TRIO (Kanariak)

Abuztuak 23, igandea,21:00

HENDAIADaniel Ugarte

frontoiaJOJO BORDAGARAI TALDEA

(Euskal Herria)

Abuztuak 23, igandea,22:30

HENDAIA Beltzenia LE VENT DU NORD (Quebec)

Datorren abuztuaren 21ean, 22an eta 23an ospa-tuko da Bidasoa Folk musika jaialdia,Bidasoa-Txingudi Mugaz Gaindiko

Partzuergoak antolatzen duen udako kultur ekitaldirikhandiena, hain zuzen. Aurtengoan ere, duela 9 urteabian jarri zen musika tradizionalen jaialdi hauTxingudiko 3 herrietan burutuko da.

Mundu zabaleko urrutiko nahiz hurbileko estilo zeha-ro ezberdinetako folk musikaz gozatzeko aukeraeskaintzen du. Asiatik, Ameriketatik eta Europatik eto-rritako artistek beren sorlekuetako tradizioetatik edanduten musikarik onena joko dute gurean.

Taldeek, modernitatearen eta tradizioaren artean bogandabiltzan musika tresnak medio, gertaera historikogarrantzitsuen lekuko izan diren tokiei bestelako giroaemango diete, tartean, Hondarribiko Arma plazari edoIrungo Oiasso museoaren inguruari.

Kontzertuak haize zabalean egingo dira eta musu trukizango dira, musika mota hau ezagutzen ez duen orokdastatzeko aukera izan dezan eta jaialdiak eskainitakokulturen uztartzea balora dezan.

j s v o f sp 2 3

l j s p m b l

Bulegora etangabe sartzen da jendea, bazkide izatera edoinformazioa jasotzera etorrita. Bertan topatu dugu ManoloRucandio, 22 urtez zuzendaritza batzordeko kide izanda-koa. Lau bazkide berriren datuak ekarri ditu. Bitartean,zain dago beste sozio bat, bi lagunentzako abonamenduaerosteko. “Bakoitzak bina ekarriko balitu, orduan 9.000rairitsiko ginateke!”, dio irribarretsu. Kanpainaren lehenen-go hilabetean 1.100 sozio pasatxo lortu ditu Real Unionek.“Irun guztia, bai kaleko jendea baita erankundeak ere, tal-

dearekin liluratuta dago”, Rucandioren aburuz. “Berezikipozgarria da gazteak Real Unionekin daudela ikustea.Sozio berri gazteak Klubarentzat oso inportanteak dira”.Bulegora hurbiltzen diren asko eta asko LigaProfesionaleko taldeak Stadium Galen ikusteko irrikitandaude, urtetan 2. B mailako ekipoen norgehiagoka horieta-ra joateaz aspertuta. Bereziki erakartzen ditu Errealarenaurkako derbiak.

AbonamenduakAbonamenduen prezioak ez dira igo: denboraldi erdirako10 eurotik (haurrak) 100era bitartean (heldua tribuna nagu-sian) balio dute. Laster sozio zaharrei deituko zaie aukera-tua duten eserlekua baieztatzeko. Libre geratzen direnenartean hautatu beharko dute sozio berriek, beti ere izen-ematearen ordena jarraituz.Biserako bulegoa astelehenetik ostiralera zabalik egongoda uda guztian zehar. Telefonoa: 943 63 67 04. www.realunionclub.com webguean ere aurretiko izen-ema-tea egin daiteke.

Real Union, bazkide kanpainan murgilduta

Real Union Klubak biseran daukan bulego txikian kartel handi batek hormaren zati gehientsuena betetzen dueta hauxe idatzia dakar: Real Union: his-toria bat, ilusio bat. Esaldiak ongi bainohobeto laburbiltzen du bazkide berriakegiteko kanpainaren giroa.

l j s p m b l

j s v o f sp 2 4

Union zalea da Eduardo. Joan den denboraldian taldea-rekin izugarri ongi pasa ondoren, sozio izatea erabakidu eta dagoeneko aukeratu du bere eserlekua, lagunenondoan. “Taldea animatu nahi dut eta.... ea lehenengomailara igotzen den!”. Errealaren kontrako partidua ikusteko irrikitan dago,baita Betisenarena ere, azken honek Errege Kopan RealUnion kanporatu zuelako joan den denboraldian.Azkenik, ez du galduko Huelvako Recrek StadiumGalen jokatuko duen norgehiagoka, lehenengo mailatikbigarrenera jaitsi berria baita.

Gogoan du 1935ean Real Unionen par-tiduetara joaten hasi zela. Aurreragojokalaria ere izan zen eta azken urteo-tan, zuzendaritza batzarkide. “Igoerahonetan entrenatzailea giltzarri izan da,taldea bateginik mantendu duelako”.Aurrerantzean taldeak zaletuekin bate-ginik dagoela sentitu behar du, etahorretarako bidea sozio izatea da. “Bai.Zertarako gehiago ordaindu Donostianpartiduak ikusteagatik? Gure hiriko tal-deari lagundu behar diogu”.

Manolok Real Unionekin une gozo-ak eta mingotsak bizi izan ditu.1965ean Zaragozan Plus Ultrarenaurkako partidua ikusi zuen. Bainataldeak denboraldi bat besterik ezzuen egin 2. mailan. 22 urte emanditu Rucandiok zuzendaritza batzor-dean maila berreskuratzeko xedez.“Lortuko genuelakoan nintzen, tek-nikari nahiz jokalari onak izan ditu-gulako. Orain ahalik eta babes han-diena lortzea giltzarri izango da”.

Ricardo Costa 1964tik bazkide daeta Klubeko zuzendaritza batzorde-kide 1992tik iaz arte. Urte hauetanaurrekontua 10 bider handitzea lor-tzeak eman duen lana nabarmendudu. “Orain ordaina jaso dugu; bainaaldi berean erantzukizun handiadugu aurrean”. Jendea bazkide egitera animatu nahidu, “afizioa oso inportantea delako:ekipoak, zaletuen oihuak entzutean,sekulako bultzada sentitzen du”.

CJ TP[JP CFSSJ/ Boupojp Hvujfssf{ ef mb Gvfouf Fevbsep Qfsf{

IJSV TP[JP [BIBS/ Sjdbsep Dptub Nbopmp Svdboejp Bouupo F{fj{bcbssfob

Hainbat urtez Real Unioneko sozio izan ondoren, lanarazoak medio, baja eman zuen. Aurrerago, Errealalehenengo mailan ibili zen bitartean, Anoetara joan ohizen. “Orain berrriro bazkide izatea erabaki dut, RealUnion taldearekin eta zuzendaritza batzordearekin ilu-sio handia dudalako eta Anoetan bezain futbol ona iku-siko dudalako hemen. Gainera, ezin ahaztu irundarranaizela!”. Antoniok jendea sozio izatera animatu nahi du, “goimailako futbol profesionala ikusteaz gain, Real Union2. mailan mantentzeko modua ere delako”.

l j s p m b l

j s v o f sp 2 5

Santiagotarretako 3 sekzioetako kirolariak sasoi onaburutzen ari dira. Ur Bizietan, Ander ElosegiSlalomeko Munduko Kopan finalera iristeko atarian

geratu bada ere, irailean izango du maila goreneko bestenorgehiagoka batean neurtzeko aukera, Seu d’Urgellenegingo den Munduko Lehiaketan, hain zuzen ere. “Anderfinalen %90etan sartzen ikusten ohitu gara, eta hori sekula-ko lorpena da, duela urte batzuk, pentsaezina”, adierazi duSantiagotarretako presidente Javier Martinezek.“Santiagotarretako kirolariak estatuko slalom taldeko sail-kapenik onenak lortzen ari dira”.Uxue Santiago Suitzan jokatu den Ur Bizietako JaitsierarenMunduko Junior Lehiaketan 22. sailkatu da. Ur bareetako taldea ere ongi dabil, batez ere maratoian.Uztailean Gironan burutu den Espainiako Maratoi Kopan bidomina lortu dituzte: bata Olatz Zabalak eta bestea AnerOlazabalek eta Markel Ramirok.Arraunketan, berririk nabarmenena da Borja GorrotxategiEspainiako selekzioarekin konzentratuta dagoela, gaztemailako gipuzkoar bakarra izaki.

Udako ikastaroakGaur egun Irungo Udalaren Udan Kirol programarenbarruan Santiagotarrek antolatzen dituzten haur eta gazte-txoei zuzendutako piraguismo eta arraunketa ikastaroek 40urteko ibilbidea bete dute dagoeneko. Aurtengo uztailean eskainitako plazak bete dira eta abuztu-

rako ere beteko direla uste dute arduradunek. Guztira 300ikaslek izena eman dute, 3 sekzioetan. Hauxe klubarenharrobietako bat.

TurismoaKlubak Endarlatsarainoko paseo/abentura deritzona pira-guan egiteko aukera ematen dio nahi duenari, palista/gidariaditu baten laguntzaz. “Ekintza arrakastatsua da -dioJavierrek-, hainbat lekukatik etortzen zaigu jendea.Hemendik aurrera gehiago gozatuko dugu, errepidearenzarata ez delako jada entzuten”.

Santiagotarrak sasoiona burutzen ari da

Aisialdiko ur kirolarientzat zerbitzu berria, abian.

Santiagotarrak Klubak ireki berri ditu aisialdiko urkirolarientzat egokitutako instalazio berriak, bide-gorriko egoitzan kokatuak. Lehiaketetan partehartzen ez duen afizionatu orori eskaintzen zaionzerbitzua da. Kuota baten truke, kirolariek mate-riala gordetzeko eta klubaren instalazioak erabil-tzeko eskubidea dute. “Guztira 148 apal ditugueta oso azkar betetzen ari dira, eskualdean pira-guazale nahiz arraunlari afizionatu asko ditugunseinale”, azaldu du Javier Martinez Klubeko pre-sidenteak.

F{lfssfbo, Boefs Fmptfhj- jb{lp Pmjoqjbs Kplpfubo/

Hpjbo; Tboujbhpubssfublp qjsbhvb{bmffl Qmfou{jbokplbuv {fo Fvtlbejlp Jcbj fub Nbsbupj Lpqbo qbsufibsuv {vufo/ Lmvcfo tbjmlbqfofbo 3/ qptuvb mpsuv{vufo/

Escuela Oficial de Idiomas de Irun

Cursos de idiomasEuskara, Inglés, Francés y Alemán.

Árabe (enseñanza no oficial)

Duración del curso: De octubre a mayo. 2 días a la semana 2 horas al día.Horarios de mañana y tarde (9:00-21:00)Coste del curso escolar: 66,02 (excepto árabe) (33,01 familia numerosa).Matrícula:10-30 de julio, 1-7 de septiembre

Irungo Hizkuntza Eskola Ofiziala

Hizkuntza kurtsoakEuskara, Ingelesa, Frantsesa eta Alemana.

Arabiera (ikasketa ez ofiziala).

Kurtsoaren iraupena: Urritik maiatzera. Astean 2 egun, egunean bi ordu.Goizez eta arratsaldez (9:00-21:00)Ikasturtearen kostea: 66,02 (Arabiera izan ezik)

(33,01 familia ugaria)

Matrikula: Uztailaren 10etik 30era ,irailaren 1etik 7ra.

Alcaldía de Sacas, 13. 20305 Irun. Tel. 943 62 33 81.

www.eoirun.com idazkaritza@eoirun.com

Juanma Garate, Frantziako errege egun batez

Kvbonb Hbsbuf uyjssjoevmbsj jsvoebssbl Gsbou{jblp Upvs.flp Npou.Wfoupvy.flp fubqbnjujlpb jsbcb{j {vfo kpbo efo v{ubjmbsfo 36fbo/ Sbcpcbol ubmeflp mbtufslbsjbsfo bnf.utb cfuf {fo nvoevlp qspcb hbssbou{jutvfobsfo b{lfo bvssflp fubqbo/ Mpsqfo ipojftlfs Hbsbufl uyjssjoevmbsju{bsfo ijtupsjblp j{fo obhvtjfo bsufbo lplbuv ev cfsf cvsvb/[PSJPOBL cjipb{ljp pohj nfsf{jublp hbsbjqfo ipofohbujl/ Pqpssfubujl cvfmubo-ivssfohp Jsvofspsblp fmlbssj{lfub bhjou{fo ejfhv hvsf jsblvsmffj/

Kvbonb Hbsbuf- Npou.Wfoupvy.fofubqb jsbcb{j {vfofbo/

j s v o f sp 2 7

Euskal Jira 2009

Hpjbo f{lfssflp bmefbo- Cfipcjblp

Bv{p Fmlbsuflpfo mbob- Mbtlpbjo

cbtfssjb/ Ftlvcjbo- Fsmbju{ Nfoej

Fmlbsuflpfo hvsejb- opo Bjblp

Ibssjbo lboqbmej cbu jsvejlbuv

cbju{vufo/

Cfifbo- oftlbujmbl qboefsfub kpu.

{fo Fvtlbm Kjsb hjspu{flp/

Ifoebjblp hvs.

ejb- pij cf{bmb-

Jsvohp Fvtlbm

Kjsblp mfifob

j{bo {fo/ Pgj{jp

usbej{jpobmb

bvlfsbuv {vufo

bvsufo;

tbtljhjou{b/

Ibjocbu tbtlj

npub fub mbobcft

fsblvutj {juv{ufo

hvsejbo/

j s v o f sp 2 8

Hpjbo f{lfssfbo- tifumboe bssb{blp

{bmej uyjljb/ Ftlvcjbo Jsvohp Fvtlbm

Ljspmbl Fmlbsufbsfo hvsejb/ Ubmpbl j{f.

oflp mbo ipofubo Fvtlbm Ifssjlp kblj

usbej{jpobmb opmb fhjufo efo fsblvutj

{vufo jcjmcjefbo {fibs/

Cfifbo- Boblb 2992 Fmlbsufbsfo hvs.

ejb/ Uypuypohjmpb hbjb bvlfsbuv {vufo

bvsufohp Kjsbsblp/ Jlvtmfbl cfsfo ftfs.

mflvfubo fub hv{uj {fsbnbu{bo hvsejbl/

Nfblblpfl �36

vsuf{

ebou{bo�j{focv.

svlp hvsejb mboev

{vufo- bv{plp

ubmefbsfo {jmbssf{.

lp f{ufjbl cfufu.

{fo ejsfo ipof.

ubo/ Hvsej lpmp.

sfutvb qsftubuv

{vufo- kbou{j obij{

usftob f{cfsejof{

bqbjmbuvb/

j s v o f sp 2 9

Hpjbo f{lfssfbo- Tboujbhp Bv{p Fmlbsufbsfo

mbob; hbsbj cbuflp lpousbcboepb/ Hpbsejb [jcjmb

fub cfsf hbsjub- hbcbssb- lpousbcboepbo fsbnb.

ufo {vufo b{vlsfb/// fub ibv hv{ujb lplbu{flp-

bu{fbo Tboujbhp lbmfbsfo nbshp qpmjub/ Ftlvcjbo-

Tboujbhplpfo hvsejbsfo bvssf bmefb/

F{lfssfbo- Fvtlbm Kjsbo qbsuf ibsuv {vufo ebou{bsj

cbu{vl/

Cfifbo f{lfssfbo- Lbuflp Ifhb{uj Fmlbsufbl bvs.

lf{uvublp mbob; bv{plp ftlpmbsfo 91/ vsufvssfob

bvsufo cfuf efof{- cbeb btqbmejlp hbsbjfublp

jlbthfmb cbu jsvejlbuv {vufo/ Cfifbo ftlvcjbo-

Fvtlbm Kjsbo bufsb {jsfo bjub.tfnf cbu{vl/

j s v o f sp 2 :

j s b h b s l j b

B jsfqpsuvlp qjtub mv{bu{fbBjsfqpsuvlp qjtub mv{bu{fbbeptuv evuf fsblvoefflbeptuv evuf fsblvoeffl

Sustapen Ministerioak eta Eusko JaurlaritzakHondarribiko aireportuko pista 150 metrotan luzat-zea adostu zuten uztailean Madrilen egin zen bilera

batean. Irtenbide honek gaur egun aireportua erabiltzenduten plaza kopuru bereko hegazkinen jarduna mantentzeaahalbidetzen du. Pista Mendelu aldera 150 metro luzatuko dute, eta itsasoaldera, 50, ur eremua baliatzea beharrezkoa izango ez dela.Aipatu 200 metro hauez gain, pistari 100 kenduko zaizkio,ezarritako 300 metroko segurtasun-zerrendara iristeko.Obrak bi urte barru abiaraziko dituzte, baldin eta ustekabe-rik sortzen ez bada.

Ingurumen-inpaktoaAenak landu duen dokumentu batean proposamen berriagauzatzeko bidean arazo handi bat agertuko dela jakina-razten da: alegia, ingurumen-atxikipena. ProiektuakNatura 2000 Sareko lurrak ukitzen dituenez, ezinbestekoaden ingurumen-inpaktoaren aldeko ebazpena lortzea osokorapilatsua izango da.Irungo alkatea, pozik, Hondarribikoa, ezJose Antonio Santano Irungo alkateak Madrilgo bileranparte hartu zuen, baita bertan hartutako erabakiarengatik

pozik atera ere. Bere kezkarik behinena San Migel-Anakako proiektua zen, zeinak orain arte Irunen eraikitze-ko babes ofizialeko etxebizitza kopuru handiena jasotzenduen. “Irtenbide honek egitasmoaren %95 aurrera erama-tea ahalbidetzen gaitu”, adierazi zuen.Aitor Kerejetak, hots, Hondarribiko alkateak, uztaileaniragarri zuen PSE-EEk ez beste udal talde guztiek sinatu-tako adierazpena. Bertan pista luzatzearen kontra agertzendira, baina jarduna mantentzearen alde. Hartara, aireportualegediak jasotzen duen “salbuespen kasutzat” jotzea eska-tzen dute.Aireportuaren zabaltzearen kontrako koordinakundekobozeramale Javier Camposentzat erabakia oso txarra da.“Distantzien araudiak pistatik hain hurbil erakinak egoteadebekatzen du”. Irun EB-Aralar udal taldeko bozeramale Manuel Millanenustez, irtenbideak zenbait hutsune ditu: “San Migel-Anakako proiektua oztopatzen du, ingurumen-inpaktolarriak gutxiesten ditu, ez ditu kontuan hartzen auzokoenbizitza-kalitatearen murrizketa eta jarduerak ekarri ahalduen arriskuaren areagotzea”.

San Migel-San Migel-Anakako babes ofizialeko etxebizitza-proiektu handiaren Anakako babes ofizialeko etxebizitza-proiektu handiaren %95 gauzatzea ahalbidetzen du%95 gauzatzea ahalbidetzen du

Txingudiko EkoetxeanPlaiaundiko hainbat txoko-ren 36 marrazki erakutsiditu Jose Luis Cajak, arka-tzez eginikoak. Plaiaundizmaintemintzeko txokoakizenburupean irundarmarrazkilariak bere lanakaurkeztu ditu, natura-gunehorrekiko zaletasuna helara-zi nahian. Jose Luis ia par-keko paisaiaren zati denohiko bisitaria da. Egunerojoaten da bere koaderno etaarkatzekin, eta pazientzianahiz behaketa-lanarenemaitzak dira bere marraz-kiak.

j s v o f sp 3 1

c j i j u { f u b o

Kbcjfs Nvhvsv{blejtlp cfssjb

bvslf{uvlp ev jsbjmfbo

Cjebtpblp Fdp Dfoufs.b- {bcbmjl

Nbssb{lj fsblvtlfubUyjohvejlp Flpfuyfbo

Ekainetik zabalik da Auzolan kalean, Renaultauto saltokia zegoen tokian, EmausFundazioaren Bidasoako Eco Center-a, biga-rren eskuko gaiak saltzeko eta kudeatzeko ins-talazioa. 2.380 m2ko zentro berriak EmausekAnakan zeukana ordeztu du eta etxez etxekobilketa zerbitzuaren hobetzea ekarri du, baitasalgai diren produktuen aukera zabaltzea ere.Irungo Eco Center-a, Gipuzkoako bigarrena,stock handien eskaintzan espezializatu da, baiproduktu berrienetan bai bigarren eskukoetan.Instalazioak 20 lanpostu berriren sorrera ekarri-ko du bi urteren buruan, guztiak ere lan mun-duan txertatzeko zailtasun bereziak dituztenpertsonenak.Egitasmoa Gipuzkoako Diputazioaren etaIrungo Udalaren diru laguntzaz gauzatu da.

Ekainean zehar Azkarateko Katarain estudioe-tan grabaketa burutu ondoren, musikari irun-darrak disko berria aurkeztuko du datorrenirailean. Taxirik ez izenburuko diskoa Muguruzaren 10.albuma da eta Resistencia disketxeak argitaraemango du. Kantuetako musika kantari etakonpositore irundarrak berak sortutakoa da etatestuen egileetako batzuk Bernardo Atxaga,Iñaki Irazu, Gerardo Markuleta, Jose LuisPadron eta Harkaitz Cano idazleak dira.Duela hilabete zenbait Jabier Muguruzarenpianoan jaiotako kantuak Vic-eko Mercat deMúsica Viva-n ezagutzera emango ditu,Gianmaria Testa-rekin batera

c j i j u { f u b o

j s v o f sp 3 2

Fwb Qbtdvbm fub Nbsjb Qpssft- Tbonbsu{jbmfublp IfssjBshb{lj Mfijblfublp jsbcb{mfbl

Njocj{jbsfo Bvslblp Cjebtpbmeflp Fmlbsufbfsbuv eb fub fhpju{b cfssjb jsflj evuf

Joan den uztailaren 10ean eratu berri denMinbiziaren Aurkako Bidasoaldeko Elkartea(AECC) aurkeztu zen eta, aldi berean,Foruen karrikako 4. zenbakian duen egoitzainauguratu zuen. Moldaketa-obren ondoren zeharo berrituageratu den lokalak lana indartzeko aukeragehiago emango die kideei. Hain zuzen, ber-tan boluntarioak formatzeko ikastaroa iza-nen da lehenengo jardueretako bat. Bestalde,elkarte izaera ere minbiziaren aurkako zere-gina areagotzeko tresna baliagarria da.Argazkian, zuzendaritza batzordeko kideak:Presidentea: Esther Iglesias.Presidenteordea: Marian Mauleon.Diruzaina: Juan Agesse. Idazkaria:Karmentxu Martinez. Batzordekideak: JuanIgnacio Tolosa, Gloria Sunsundegi, MaribelArrizabalaga, Leticia Olano eta MariCarmen Martinez (Ana FernandezCasadevante ez dago argazkian). Ordezkobatzordekideak: Begoña Bachiller eta RosaMari Tello.

Eva Pascualek Gai librea atalean etaMaria Porresek Irun gaian,Sanmartzialetako Herri Argazki-Lehiaketa irabazi zuten, IrungoArgazki Elkarteak antolatutakoa. Irungaiko 2. sailkatua Oscar Gaskon izanzen, eta 3.a, Gerardo Roa. Gai librean,Jesus Hernandezek irabazi zuen biga-rren saria, eta Sonia Zubeldiak, hiru-garrena. Lehiaketara guztira 130 lan aurkeztuziren, 33 argazkilarirenak.

[v{foebsju{b cbu{pseflp ljef hfijfobl- Gpsvfo lbssjlblp 5/ {focbljlp 2hp tpmbj.svbo ebhpfo fhpju{b cfssjbo/

Jsvohp Bshb{ljmbsju{b Fmlbsuflp ljef ef FwbQbtdvbmfo bshb{ljb/ Poebsssfubo bufsbublpjsvejb eb/

i runero 22

Ondorioz, emozio moralak garatzea eta ongibaliatzea oso garrantzitsua da. Beraz, has gaitezenerrua aztertzen: noiz sentitzen gara errudun?

Gure jokaerek besteei kalte egiten dieteneaneta kalte horretaz ohartzen garenean sentitzen dugukulpa, eta egindako kaltea konpontzeko ahaleginabideratzen du sentsazio honek.

Errua oso emozio desatsegina den arren,errua sentitzea ona da, sanoa da pertsona batek minaeragiten duenean errudun sentitzea. Hala ere, beha-rrezkoa eta funtsezkoa da errua erregulatzea, egin-dako kaltea konpondu eta barkamena eskatzenikastea. Erru emozioaren erabilera inteligenteadenean, benetan egindakoaz damu gara; hortaz,

bihotzez eskatzen dugu barkamena, eta egindakokaltea konpontzen saiatzen gara. Beraz, hau kontuanhartuz, benetan gaizki egindakoarengatik errua sen-titzen dugunean, ez bestetan, balio du BARKATUesateak.

Badira haur eta pertsona asko, benetan gaizkijokatu dutela sentitu gabe ere, barkamena eskatzendutenak. Ondoan gaudenok, ordea, ez dugu sentitzenbenetan BARKATU esaten dutenik, eta egindakoazdamu ez direla iruditzen zaigu. Zergatik? Benetan ezdute uste gaizki egin dutela, ez dute errurik sentitu, etabesteok horretaz ohartzen gara.

Beraz, kulparen sentimenduaz jabetzen gare-nean, une batez egindakoaz gogoeta bat egin eta

Emozioen gaiari loturik, oraingoan KULPA edo ERRUA hitzez ezagutzen dugun

emozioaz arituko gara. Kulpa, lotsa eta urguiluarekin batera, emozio sozio-morala

da, alegia, bere izatea soziala dela esaten dugu. Beste pertsonen ebaluazioaren era-

gina dagoelako da morala, eta soziala, berriz, emozio hauen funtzioa, neurri batean,

gure testuinguru sozialaren balioak mantendu eta bermatzen laguntzen duelako.

Kulpa sentitzea ona ote?

i runero 23

GIPUZKOA TELEBISTAk komertzialak behar ditu. CV-a honako helbidera bidali:

produccion@gipuzkoatb.com

emozio desatsegin horren energia ongi bideratzensaiatu behar dugu, modu inteligentean. Era naturalbatean, egindakoa desegokia dela eta beste norbaitisufrimendu bat eragiten diogula ohartu eta hori kon-pontzen saiatzen gara: barkamena eskatuz, muxu edobesarkada bat emanez, lore bat eskainiz...

Prozesu natural honek ingurunera egokitzenlaguntzen digu, pertsonekin harreman sanoak bide-ratzen. Errua sentitzeak gure hutsak konpontzen etagizartearen arauak onartzen laguntzen digu. Orduan,zergatik gehitzen ditugu zigorrak gaizki jokatzendugunean?

Errudun sentitzeak ez du beti zigor batpairatzearekin bat etorri behar. Zerbait gaizki egitendugunean, zigorrari diogun beldurrak ez digu erruarenemozioa inteligenteki erabiltzen uzten. Beldurrakblokeatu egiten gaitu eta ez digu egindakoa kon-pontzen uzten. Horrela, gure burua deuseztatzendugu, gaizki bideratutako erru sentimenduarekin ge-ratzen gara eta pairatzen dugun zigorrak gaizki etahaserre sentiarazten gaitu.

Adibide bat: Amaiak Juleni karta joko bat hartu dio jostailu-

en kutxatik eta berea dela esanez etxera eraman du.Azter ditzagun bi erantzun posible.1. Amak karta jokoa ikusten duenean, hase-

rretu eta hamaika gauza esaten dizkio alabari: horilapurtzea dela, oso gaiztoa dela, zer pentsatukoduten... Eta astebete telebista gabe zigortzen du.

2. Amak berea ez den karta jokoarekin ikustenduenean, nondik atera duen galdetzen dio. Ongi iru-ditzen zaion galdetu eta bere alaba kartak galdu dituenmutilaren lekuan jar dadin saiatzen da: Gustatukolitzaizuke zuri zuk egindakoa egitea? Nola sentitzenzara orain? Zer egin dezakezu egindako kaltea kon-pontzeko?

Lehenengo kasuan, haurra ez da egindakoaz

damutzen. Ez du gaizki egin duenik sentitzen, eta zi-gortuta dagoelako dago haserre.

Bigarren kasuan, aldiz, amak bere alaba erruasentitzera bideratzen du eta haurrak damua sentitu etabihotzez gaizki egindakoa zuzentzeko intentzioa adie-razten du.

Adibide honen bitartez, haur bat errua sen-titzera bideratzearen edo zuzenean kulpabilizatzearenaldeko ezberdintasuna ikus dezakegu. Errua sen-titzera bideratzen dugunean, egindako ekintza hartzendugu desegokitzat; kulpabilizatzean, ordea, haurrahartzen dugu gaiztotzat. Oso garrantzitsua da bikontzeptu hauek desberdintzea: pertsonok ez garaizatez gaiztoak, egiten ditugun ekintzak egon daitezkegaizki. Hezkuntza kulpabilizazioan oinarrituta bizi izanduten pertsonek, segurtasun eskasa izateaz gain,autoestimu baxua dute eta ez daude gustura bereburuarekin.

Amaitzeko, argi utzi behar dugu ezin dugulaerruaz hitz egin enpatiaz hitz egin gabe. Enpatiabesteen emozioak sentitzeko ahalmena da. Errua sen-titzean, bestearen lekuan jarri behar da harensufrimendua sentitzeko, haren sufrimenduarekin enpa-tizatzeko. Enpatizatzea lortzen dugunean soilikohartzen gara egindako kalteaz.

Enpatia izugarri garrantzitsua da. Bestearenlekuan jartzen garenean, gaizki dagoen pertsonalagundu nahi izaten dugu. Ondorioz, laguntasunabideratu eta erasoak eragozten ditugu. Jarrera era-sotzaileak dituzten pertsonek ez dute ez errurik ez etaenpatiarik ere sentitzen; emozio hauek ez dituztemodu inteligentean erabiltzen.

Beno, enpatiaz luze hitz egin genezake; bainahurrengo atalerako utziko dugu, ados? Beraz, bitartehonetan erru sentimenduekin baina zoriontsu bizi.

Zuen galderen zain: kuttun@kuttun.netMAPI URRESTI ORTIZ

i runero 24

Futbol munduan hasi berriakginen, eta aldian-aldianIrunerantz ez bazen,

Bilborantz abiatzen ginen. Espainiaeta Europa lotzen zituen ardatzatlantiarrean barneratzen ginen.Bidetzar hartan sartzea Europarahurbiltzea zen, mundura bideansartzea, nolabait esatearren.

A-8 Bilbao-Behobia eraikitzekoalemaniarren laguntza izan omenzuten –Francisco Franco generalisi-moak agintzen zuela kontuan har-turik, ez da harrigarria ezta?–.Kontatzen zigutenaren arabera, ale-maniarrak etorri ziren asto-bide hau eraikitzen laguntzera.Autobidea amaitu ostean, alemaniarrek hauxe esan omenzuten, haatik: “Arren, otoi eta faborez, honi ez deitu auto-bidea. Edo behintzat, ez esan guk lagundu dizuegula haueraikitzen. Hau ez da autobide bat, hau lotsagabekoen bideada”.

Garaian ziotenez, autobidearen lehen trazatuko zati batekUrola bailaratik pasa behar zuen, Azpeitia eta Azkoitian ba-rrena. Alabaina, Loiolako Santutegiaren albotik iragan beharzuenez, garaiko jauntxoek proiektuari –maketari esan nahidut– ostikada bat eman bide zioten, eta asto-bidea Zarauztikgoiti bidali zuten. Itziar aldera, alegia.

Urteotan, Itziarko gaina aldetik pasa naizenean ulertu izandut alemaniarrek egiletza aitortzeari egin zioten ukoa. Izanere, autopista delakoa –garai hartarako zabal-zabala izandaere– autobidea baino asto-pista zen. Nik astoen bidea deitudiot, baina pistagatik baino, egileengatik.

1970eko hamarkadan auto eta kamioi andana garraiatzenzituenak, gaur egun, Europako garraioaren fluxu parte ali-malea irensten du egunero: milaka ibilgailu. Auto, autobus etasuerte guztietako kamioi eta konboi bereziak. Europarrakbilakatu gara –bilakatu gaituzte demokraziaren izenean–. Altaedo haatik, asto-pista honek ezin du alimaleko trafiko dentsi-tate hori bideratu.

2000ko hamarkadan, asto-pista gaurkotu beharrean, obrakhasi ziren: “2˘2ak 3˘3koa izan behar zuen, baita jo eta ke hasiere. Irun-Donostia arteko kalbarioa ezagutu genuen lehenik,

geroxeago Durango-Galdakaobitartekoa ezagutu ere. Artean,baita Donostiako gerrikoan (sai-hesbidea) estu ibili ginen ere.Donostiakoaren gerri meheazederki ohartu gara gero!Espainia eta Europa lotzekoeraiki zen autobidea hiri batekosaihesbidetik pasa da hogeitahamar urteetan. Alemaniarraklotsatuta joan zirela!?

Hirugarren karrileko zabaltzeobrak ere jarri zituzten martxan:Aritzeta-Orio bitarteko zatia.3˘3ko zati berriaren obrak bi

urte luzetan jasan ostean, uztaileko hasieran prentsan irakurrigenuen berria: “A-8ko hirugarren karrila ireki dute Bilboranorabidean; Aritzeta-Orio artean”. Titularrak hala zioen gutxigorabehera. Dani Blanco argazkilari lankidea eta biokpozarren joan ginen Bilborantz aste hartan.

Aritzetara iritsi, kilometroak joan kilometroak etorri, astopistan gora, asto pistan behera, eta hara non –ordurako duda-mudan jadanik– azkenik ulertu genuen notiziaren alkantzea:errepide kilometro bat berria zen zabaldutakoa. Inork ez zueninor engainatu, noski. Notiziaren letra txikian erreparatu gabeginen, ordea. Koitadu halakoak!

Hara, pentsu du pistolet honek harrezkero: “Sistema poli-tikoa absolutista (Franco gogoan) izan edo demokrazia izan,propaganda sistemak azkarrak betiere. Estatuak, izaerak iza-era, jende ergelak produzitzeko makina apartekoak dituzu. 40urte egin dugu asto-kraziatik –asto graziatik– demokraziarabidean. Hara hor A-8, lekuko eta tokiko.

Ez naiz ordainketa kontuez marmarka hasiko. Azalpenakluze joko luke-eta. Besterik gabe, asto-pista honek ezpainetaneragin ohi didan irribarrea –asto grazia– erretratatuko dutamaitzeko:

“Peaje, Toll edota Ordainsaria hitzak irakurri ditut ordain-lekura iristean. Saria eta irabazia hitz sinonimotzat inoiz joizanak asto irribarrea agerrarazi dit atzerako ispiluan. Koitadupistolet kaiku halakua!”.

MIKEL ASURMENDI

e l e a k i r u t e n

A-8 edo Bilbao-Behobia autobidea nire belaunaldikoon bidetzarra da. Nik neukjoan deneko hamarkadara arte ez nuen berarekiko asteroko –asto– harremanaizan. Asto edo herra hartu-emana, bestela ere esanda. 1970eko hamarkadanezagutu nuen autopista deitua.

A-8 edo Bilbao-Behobia:asto-kraziatik demokraziara

i runero 25

l e r r o z l e r r o

Ibilitako bideak berribiltzeko asmozekin zion orain parte bat urtePostkronikak liburua idazteari AlbertoBarandiaran kazetariak. Historia haue-tako batzuk EuskaldunonEgunkariaren garaikoak dira, etabestetzuk Berrian agertuak. Bost erre-portajeek eman zuten gertakari haienberri, baina ez osotoro. Izan ere, testubat –artikulu bat, liburu bat...– ez dainoiz bukatzen guztiz. Beti dago zerberritua, zer hobetua. Areago idatzi-takoa gertakari errealetan idatzia bada.Idatzitakoa hobetzeko, ordea, ibilitakobideak berribili eta gertatu zirenakberbizi behar ditu testu egileak.

Halaxe egin du kazetari honek.Dokumentazioz eta argazkiz betetakokarpeta zaharrak ireki, berrikusi, berri-rakurri, eta gertakari haiez galdezkahasi da berriz ere. Galdera asko geratuzitzaion erantzun gabe. Orain, ekinarenpoderioz, temaz eta ausardiaz jokatuz,galdera batzuek argibide berriak jasodituzte. Beste batzuek ez dute sekula ezer berririk jasoko.Halere, bila eta bila aritu da kazetaria, horixe du halabeharraeta zoria. Liburua ahalegin obsesiboaren emaitza da –halaxegaztigatu digu egileak sarreran–, gertatua osatu ezin izanarenkronika da.

Horiek horrela, lerroz lerro segitu dugu bere periploa. Hasi,baina, hurbilenetik hasi ere, Jesus Ulaiarren garaia delakotik.Nork bere obsesioak ditu, eta iruzkingile honek bereak.1979ko urtarrileko gertakaria da, 2004ko urtarrilean “berbi-zitua”. ETAk hil zuen Jesus Ulaiarri –Etxarri-Aranazen hil etahogeitabost urteetara– egindako omenaldiaren karietara.Euskal gatazkaren hogeitabost urteko bilakabidearen kronikazolia da. Kronika zoliak Sakana haraneko –gertakariareninguruko– isiltasunarekin kontrastatzen du.

Madrilgo kazetaria delakoaren bidez, haran sakonagoetanegin dugu aurrera. Euskal gatazkaren bide ozenagoetan,zeharka bada ere. Gatazkak dimentsio unibertsala hartu du,globala. Bortizkeriaren izaria handiagoa da, baita kazetariarenausardia eta grina ere. Madril berunezkoa deskribatu digukazetariak.

Lutxen argazkia zuri-beltzezko kronika da arras. 60 urte

atzera egin dugu. Ziraukiko pentzegorrietatik –Parisko karriketan barna–Auschiwitzeko landetako zurira: beltzazuriaren gainean nagusitu da. Latza da–gure– historia. Eta berau ezagutaraziez izanak are lazgarriagoa bihurtu du,hutsuneak eta izuak sorrarazi ditu gurememorian. Kronikak gertakariko pro-tagonista Higinia Luz Goñi Aiestaranimerezitako argi errainuak eskainidizkio .

Nicolasaren gurutzea kronikakAgirrezabalaga Amutxastegiren bizitzalaburra apur bat gehiago argitu du.Ahalkea sorrarazten duen gertakarilatza, 1937tik 1942ra bitartekoa. Latzada. Hunkigarria. Lazgarria.Ahalkegarria... Elkartasunaren kronikada. Gurmensindo Lizarrakoa kaputxi-noak solidaritatearen medaila merezidu, Nicolasaren medaila, hots.Nicolasa ondorengoengan bizirik dagoGurmensindoari eskerrak, etaBarandiaran kazetariari esker neurri

batean. Cordobako senidea kronikak kontinente zaharretik berrira

eraman gaitu. Argentinan dabil berriz ere kazetaria, BuenosAiresen nahiz Cordoban. Hamarkada luzea pasa da han ibilizenetik. Ez zaigu ahaztu liburuaren xendetan eraman gaituberriz ere kronika egileak.

Liburuaren lehen hiru kroniketan kazetariak egindako bi-daia labirintikoa da. Oroimena beruna bezalakoa da, grisa,astuna, sorgorra. Gertakarien inguruko pertsonekin harre-manetan sartu, komunikazioa landu, eta isilean geratu zirenpasadizoen eta ikuspuntuen lerro berriak trazatu ditu kazetari-ak. Batzuetan etsi behar izan du, bestetan, argi errainu berriakzabaldu izanak sosegatu du. Eguneroko mintzamoldea etaidazkuntza landuz, kronika idazlea bilakatu da AlbertoBarandiaran kazetaria. Kazetariak ez zuen gertatua ahaztu, etagertakarien ingurukoek ere ez. Gertakariak ez dira sekulaahanzten. Haatik hobeto ezagutzeak eztitzen du oroimena.Komunikazioaren nolakotasunak determinatu(ko) du ger-takariaren ahanzturarako data. Oroimena biziaraztea ahanztu-rako aringarria ote.

MIKEL ASURMENDI

Kazetaritzaren bideetan eramanen zaitu lerroz lerro delako honek. Postkronikak libu-rua aspaldian argitaratutako bost erreportaje berridatziak dira, kazetaritza idazkerazkontatuak. Alberto Barandiaranek galdera asko zituen gordeak. Erantzun batzuk aur-kitu ditu, ez denak, eta galdera berriak sortu zaizkio.

Oroimena biziarazteaahanzturako aringarria ote

Liburua: Postkronikak Egilea: Alberto Barandiaran Argitaletxea: Elkar.

Ekainak 19 - abuztuak 30. Killy Beall eta Paul OchoaAngeluko artisten erakusketa.Margolanak, eskulturak eta zera-mika ikusgai.Irungo eta Angeluko udalen arte-ko kolaborazioari esker gauzatuda jarduera hau.

Killy Beall (Biarritz1925) eskulto-re, zeramikari eta margolaria da,abangoardista eta sormen handi-koa. Iparraldeko margolaritzarenpanoraman ezinbesteko errefe-rentzia da.Bere lanak mundu zabaleko hain-bat hiritan erakutsi ditu, baita sariugari eskuratu ere. 1960tik enkar-gu publiko nahiz pribatuak egindizkiote: II Mundu GerrakoBiktimen oroigarri den monumen-tua Biarritzen (1952), eskulturabat Normandian (1975), JoanSebastian Bach-en busto batAngelun (1985) zein Getariakohorma baten dekorazioa (1990).

i runero 26

San Migel auzoan, 22:00etan, JAZZkontzertua, Debosón zazpikote kuba-tarraren eskutik.Debosón esperientzia zabaleko taldetradizionala da. Jotzen dituzten kon-posizioen artean merengeak, txa txatxak, boleroak eta salsak daude.Errepertorioan, Guantanamera beza-lako kantu tradizionaletatik NuevaTrova Cubanaren abestietarainokoak.

Euskal Jai frontoian, 22:00etan,Bakarrizketa Jaialdia. Ipso FactoTeatrok antolatua. Marijo Pontestaketa Mario Simancasek aurkeztua.Eguraldi txarra egiten badu, ekintzaAmaia KZn burutuko da.

Txingudi Tenis Klubean, FUTURES ATPTENIS LEHIAKETA.

ƒEuskal Jai frontoian, 22:00etan,zinema aire zabalean. Mamma miafilma proiektatuko da.

Eskoleta kalean, 22:00etan, El síndro-me de Stendhal jazz taldearen ema-naldia.Gasteizko talde honek gipsy jazzdelakoa jotzen du: swing amerikarra-ren eta Europako ekialdeko ijitoenmusikaren arteko nahasketa.

k u l t u r a g e n d a

Abuztuak 15

Abuztuak 15-22

Abuztuak 20

Abuztuak 28Abuztuak 14

Pintura erakusketaAmaia KZn

Abuztuaren 21ean, 22an eta23an, Irunen, Hondarribian etaHendaian, BidasoaFolk 09 musi-ka jaialdia burutuko da. Mundu zabaleko musika tradizio-naleko 8 taldek kontzertuakeskainiko dituzte, Bidasoa-Txingudi Mugaz GaindikoPartzuergoak antolatuta. (Ikusprogramazioa 12. orrialdean)

BidasoaFolk.Abuztuak 21-23

i runero 27

Bidasoa-Txingudi Mugaz GaindikoPartzuergoak udako ekintzen gidaargitara eman du. Irungoak jasoditugu orrialde hauetan. HonaHondarribian eta Hendaian burutu-ko diren batzuk: Hondarribian. - Abuztuaren14an, Gipuzkoa Plazan,22:30ean, Hondarribiko Bandareneta Eliz Abesbatzaren kontzertua.- Abuztuaren 15ean, 9:00etan,zumardian, Bakailao Txapelketa.- Abuztuaren 22an, ACTHondarribiko estropada. Egunosoan zehar, ARRAUN EGUNASantiago kalean. Euskal Herrikoproduktuen dastatzea, sagardokupelak eta erromeria. Abiyuan fan-farria.- Abuztuaren 23an, HondarribikoBelaontzi estropada. ARC.- Abuztuaren 23an, egun osoanzehar, HERRI GIROA. Sagardo das-tatzea, herri kirola, artisau azoka,zanpantzar... - Abuztuaren 28an, Jostaldi pilota-lekuan, 22:00etan, Hormen artekooihartzunak, zesta punta musikakoreografiarekin. - Abuztuaren 29an, espigoian,TRIALSINA. 20:00etan, Santiagokalean, BERTSO SAIOA.

Hendaian. - Abuztuaren 15ean,Hendaiako badian, Serge BlancoBela Txapelketa.- Abuztuaren 19an, HaurrentzakoMugaz Gaindiko Bela Txapelketa.- Abuztuaren 23an, 10etatik aurre-ra, Mimosas kalean, MARMITAKOLehiaketa eta Dastatzea. - Abuztuaren 26an, 21:30ean,Sokoburun, ZARPAI BANDAren kont-zertua. - Abuztuaren 30ean, Biriatun,10:00etatik13:00etara, Mountainbike Altzate Trofeoa.

a g e n d a

Kultur ekitaldiakHondarribian eta Hendaian

Gabiria kalea, 15 - 179 Katea auzoa - IRUNTel 943 63 16 32 Faxa 943 63 16 02

�SONORIZAZIOA�ARGIZTAPENA�GRABAZIO-ESTU-DIOAK�ERREALIZAZIORA-KO PLATOAK�BIDEO-ZINEMA-

PUBLIZITATEA�BIDEO-PROIEKTA-GAILUA

i runero 28

- ADOUR-BIDASOA MARGO LEHIAKETAREN

oinarriak zabaldu ditu IrungoUdalak. Baldintzak: 18 urtetik gora-ko artista oro aurkez daitezke.Sariak: Lau sari banatuko dira,lehenengoa 2.500 eurokoa. Obrakjasotzea: Irailaren 1etik 6ra bitarte-an Amaia KZn.

- DANBORRADA MUSIKEN LEHIAKETA

deitu du Hendaiako Udalak.Baldintzak: Edozein nazionalitateeta adinetako konpositoreek partehar dezakete. Lanak: Bi kategoriaezarri dira: Biribilketa eta ereserkia(geldirik entzuteko musika). Azkenhau euskarazko letrarekin aurkeztubehar da. Sariak: Biribilketa atale-an bi sari, eta ereserkian bat. 1.000euroko saria pieza bakoitzeko.

- GOMENDATZEN DIZUT! MEREZI DU

Saria. Truka ezazu bidaiatzekoinformazio praktikoa. Har ezazuparte eta irabazi sariak: -12-17 urte: 100 euro, edo trukean,argazkigintzako, ikus-entzunezkoedo antzeko materiala.

- 18-34 urte: 200 euro, edo trukean,argazkigintzako edo ikus-entzunez-ko materiala, edo oporraldia.

- IKUSKA 2009. PASAIAKO FILM

LABURREN ERAKUSTALDIA. Epea:Lanak aurkezteko epea irailaren11n amaituko da. Informazioa:615748963. www.ikuska.net

- GIZLOGA UPV/EHU SARIA.Mugikortasun arloko irtenbide one-nak saritzeko lehiaketa. Norizuzendua: Gipuzkoako Kanpusekoikasleei. Epea: Abenduaren 1a.

- 2009-2010 UNIBERTSITATE MAILAKO

eta goi-mailako beste ikasketa ba-tzuk egiteko diru laguntzak. Eska-tzeko epea: urriaren 16ra arte.

- JUAN ZELAIA LETAMENDI MUSIKA-BEKA.Kulturaren aldeko EuskalFundazioak eta Eresbilek antolatuta.Edukia: Euskara eta musika elkartu-ta zabaltzeko ikerketa-proiektuakaurkez daitezke. Epea: abuztuak 31.

- IDAZKARI JUDIZIALEN KIDEGORAKO ETA

karrera judizialerako eta fiskalerakooposaketak prestatzeko laguntzak.Epea: 2009-9-30.www.juslan.ejgv.euskadi.net

- AUZITEGI MEDIKUEN KIDEGORAKO opo-sizioak prestatzeko laguntzak.Epea: 2009-9-30. www.juslan.ejgv.euskadi.net

- TOKIKO GARAPENERAKO TEKNIKARI iza-teko 8 plazatarako deialdia zabaldudu Bidasoa Bizirikek. Aurrena 325orduko prestakuntza ikastaroaemango zaie; ondoren, horietatik 6Latinoamerikara joango dira proiek-tuak gauzatzen laguntzera. Bestebiek Bidasoaldean lan egingo dute.Baldintzak: azken 4 urteotan unibert-sitateko lizentziatura edo diplomaeskuratu dutenentzat. Informazioa:943 63 30 76.www.irun.org/igazte

Bekak

Lehiaketak

Lana

Bidaia antolatzeko buruhauste-ak? Bidaiateka zerbitzuan bidaiaprestatzeko interesgarria deninformazioa bildu dugu. Eta munduan barrena gal ez zai-tezen GAZTEGUNEn kuxkuxeanibili, fotokopiak egin eta informa-zio guztia etxera eraman ezazu.Gazte Informazioa:Foruen karrika, 2-behea. Irun.

BIDAIATEKAwww.irun.org/igazte

Maroko ezagutzeko tailerrak

Lakaxita Gaztetxeak antolatu duen jarduerarenhelburua gazte irundarren eta Irunen bizi direnmarokoarren arteko ezagutza da, Marokokogastronomiako plater nahiz gozo tipikoen das-tatzeko aitzakiaz.

MAROKO EZAGUTZENEgitarauko zenbait tailer dagoeneko burutubadira ere, hona egiteke daudenak:

Lekua: Lakaxita. Anaka kalea.

- Abuztuaren 22ko gaiak: Hezkuntza eta adintxikikoak. Ordutegia: 11:00etatik 13:00etara.- Abuztuaren 31ko gaia: Hatxisa. 18:00etatik20:00etara- Irailaren 19ko gaia: Generoa. 11:00etatik13:00etara.http://www.fotolog.com/jaremarelakaxita

i runero 29

Sexua, drogak... Argitu zalantzak

kolokon.com webgunean hainbat gaireninguruko informazioa eskura duzu. Bertanez dizute esango ZER EGIN BEHAR duzuneta ZER EZ: zu baitzara zure erabakienarduraduna.

kolokon.com-en zara galduko!

%50eko beherapena abiadura/distantzia handikotrenetanGazte Txartela edo Carné

Joven dutenentzako eskaintza

Irailaren 13ra bitartean

bidaiatzen dutenentzat.

●

z o r i o n a k

Zorionak, Amets!

Abuztuaren 21ean3 urte beteko

dituen txirularitrebeari, mila

muxu senide guz-tien partez.

Zorionak, Laura!

Abuztuaren 20an 8urte beteko dituengura alaba zintzoabihotzez zoriondunahi dugu familia

guztiak. Zorionak, Elene!

Parranda nahi duzula? Bada, ederra prestatuko dugu abuztuaren 25erako! Ongi pasa!

Muxu goxo erraldoia!

Zorionak, Naroa eta Maitane, zorionak gure bi perlatxoak!

Aitatxo eta amatxo.

OLATU GAINEAN

Gipuzkoako arraunarensaioa.

ACT, ARC eta emakumezkoen liga guztia.

Gipuzkoar traineruakbarrutik.

Gure traineruetako protagonistak.

Arraunaren mundua etabere inguruko dena.

Asteartero gaueko9etan eta asteazkenero (errepikapena) 3etan. Igo zaitez gure olatura.

Gipuzkoako traineruen saioa Asteartero 21:00etan.

Errepikapena, asteazkenetan 15:00etan.