Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

34
Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura Durango, Kulturgintzaren Topaketak, 2105.01.29 Durango, Kulturgintzaren Topaketak, 2105.01.29

Transcript of Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

Page 1: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura

Durango, Kulturgintzaren Topaketak, 2105.01.29Durango, Kulturgintzaren Topaketak, 2105.01.29

Page 2: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HizkuntzaHizkuntza

Hizkuntza dena da.

Hizkuntza kultura da.

Hizkuntza bizitza da.

Hizkuntza gu gara

Hizkuntza komunitatea da.

Page 3: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HizkuntzaHizkuntza

Hizkuntza eta boterea Hizkuntza botere sisteman eta botere

menderakuntzan kapital bat da.

Kapital linguistikoa

Pribilegioak

Page 4: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HizkuntzaHizkuntza

Hizkuntza hegemonikoa Aukeratu behar ez denean. Aukerarik ez denean. Hiztunaren aukera indibidualik eza

Hizkuntza minorizatua Aukeratzea derrigorra denean. Aukera kolektiboa

Page 5: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HizkuntzaHizkuntza

Euskaldun izatea ez da garrantzitsuena.

Izateak ez du arrazoirik behar

Euskalduna ekitea da.

Euskaldun izatea ekitea da.

Page 6: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HizkuntzaHizkuntza

Hizkuntza ekologia:Hizkuntza, politika (hizkuntz politika)Aniztasunaren eta berdintasunaren etika. Hizkuntzen arteko borroka.Hizkuntzen arteko bizikidetza eta kooperazioa.Babesguneak (gune hegemonikoak).

Page 7: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HizkuntzaHizkuntza

Giza eskubide linguistikoak: Giza eskubide indibidualak Eskubide linguistiko kolektiboak

Page 8: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HizkuntzaHizkuntza

Ondorioa I: Hizkuntzaren etorkizuna hizkuntz politikak definituko du.

Hizkuntza erabiltzen duenarena da.

Ondorioa II: Euskararen etorkizuna erabilerak definituko du.

Page 9: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

KulturaKultura

Kultura dena da, baita naturarekiko gure begirada ere. Gauza naturalik ez da. Ez berezkorik, ez betierekorik.

Kultura eta hizkuntzaren arteko lotura ezinbestekoa da.

Hizkuntza kultura sortzen duen tresna kontzeptual eta soziala da.

Hizkuntzak kultura egiten du eta kulturak hizkuntza egiten du.

Page 10: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

KulturaKultura

Kultura hizkuntzan, eta hizkuntza kulturan.

Hizkuntzak gure iragana, oraina eta etorkizunarekin lotzen gaituen heinean, hizkuntza geure iragana, oraina eta etorkizuna bihurtzen da. (Duranti)

Hizkuntza munduarekin harremanetan jartzeko tresna prototipikoa da, eta hitz egitea bitartekaritza ekintza prototipikoa. (Duranti)

Page 11: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

KulturaKultura

Kohetea espaziora: mundua bukatzera doa eta nor garen adieraziko duten bost gauza sartuko ditugu kohete batean inork espazioan topatu eta gure berri izan dezan: nor gara? zer sartuko dugu? zer salbatuko dugu? zer salbatu izan dugu?

Page 12: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

KulturaKultura

Kultura identitatea.

Nazio-estatu plano ideal edo praktikoan adostu beharko genukeena.

Kultura / kulturgintza dekoratiboa al da?

Kapital kulturala

Kultur ekologoia

Page 13: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

KulturaKultura

Nola lortu estaturik gabeko egoera batean, euskara kapital linguistiko izan dadin? Eta euskal kultura kapital kultural?

Page 14: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

KulturaKultura

Harkaitz Cano: “Kulturalki buruaskitasunez jokatzea egingarria da. Nazio bat bezala, alegia”.

Joan Vinyoli: “Katalanez idazten dut hizkuntza minorizatu bat ez balitz bezala”.

Page 15: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

KulturaKultura

Boteretzea. Jabetzea. Ahalduntzea. Nor izatea.

Gugan sinestea, gure sormenean sinestea da. Guk sortzen dugun horretan, sortzailetzan.

Ondorioa III: Kulturaren etorkizuna kultur politikak definituko du.

Page 16: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

SormenaSormena

Page 17: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

SormenaSormena

Sormena da bide bakarra

Euskaldun izatea ekitea da.

Ekitea sortzea da.

Ekiteko arrazoiak behar dira.

Euskaraz bizitzeko nahia birsortzeko kulturaren egokitasuna, sormenaren bitartez.

Page 18: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

SormenaSormena

Arrazoiak, bide guztiak: Kontzientzia (identitarioa), ideologiko-soziala,

legearen bortxa, justizia soziala, hizkuntza ekologia, demokrazia, elkarbizitza, erakargarritasuna, asegarritasuna, gozagarritasuna...

Maitasunagatik edo bortxaz.

Page 19: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

SormenaSormena

Ondorioa IV: Euskararen eta kulturaren etorkizuna sormen gaitasunak definituko du.

Page 20: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

Sormena elikadura bihurtu: zer eta nola gauza bera direnean.

Page 21: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

Espazio libreak, edo liberatuak: aukeratu beharrik ez izateko. Hegemonikoak. Euskaraz, euskararen gainean aritzeko baino, euskaraz beste zerbait egiteko. Sortzeko. Kultura eta kulturgintza.

Merkatutik kanpoko espazioak.

Page 22: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

Parte-hartzetik partaidetzara. Gobernantza modu berriak. Erabaki guneen sozializazioa eta publifikazioa. Publikotasunaren definizio berri baterantz: publikoa

ez da estatala. Kudeaketa partekatua. Boteregintza konpartitua.

Page 23: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

Artikulazioa Maila lokaleko artikulazioa, ezagutza, lankidetza,

tankera guztietako ekimenekin. Herritar antolatu eta administrazioaren arteko

artikulazioa. Administrazioa, produktore gisara. Herritar antolatua sortzaile eta kudeatzaile gisara.

Artikulazioa beste subalternitateekin. Koherentziaz, berdintasuna eskatzen badugu

berdintasun borrokekin bat egin behar da.

Page 24: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

Feminismoa eta euskara, ahizpak

Menpeko perpausa naiz.Menpeko perpausa naiz.

Page 25: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

Subalternook paradigma berria behar duguSubalternook paradigma berria behar dugu

Page 26: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

Hizkuntz eskubide kolektiboak, giza eskubideak, bestelako eskubide kolektiboak eta sormena defendatu eta garatu ahal izango diren paradigma baten beharra.

Page 27: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

kapitalismoa---------------------demokrazia soziala

merkatua--------------------------truke espazioak

gizabanakoa----------------------taldea

eskubide indibiduala-----------eskubide kolektiboak

indibidualismoa------------------komunalismoa

kultura merkantzia---------------kultur sorkuntza

erabiltzailea------------------------herritarra

publikoa----------------------------parte hartzailea

Page 28: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

kontsumitzailea-------------sortzailea

aisia----------------------------sorkuntza

kontsumoa--------------------elikadura

diktadura----------------------eraldatzailea

botere gabetzea----------------boteretzea

Page 29: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

globalizazioa-----------------------identifikazioa

elikadura mac----------------------elikadura burujabea

deslokalizazioa---------------------lokalizazioa

inperialismoa------------------------glokala

Page 30: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

ElikaduraElikadura

Antidotoa: globalizazioaren aurkako antidoto bat da euskal kultura.

Zer ari gara elikatzen?Zer ari gara elikatzen?

Zerekin ari gara elikatzen?Zerekin ari gara elikatzen?

Page 31: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia
Page 32: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HerrigintzaHerrigintza

Zertarako hau dena?

Joxe Azurmendi: “Hizkuntzaren hautua substantziala da gure kasuan. (...) Faktore guztiak hizkuntzaren barruan dira eraginkorrak herria egiten”.

Page 33: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

HerrigintzaHerrigintza

Ondorioa V: herrigintzaren etorkizuna euskararen eta kulturaren egoerak definituko du.

Ondorioa VI: Hizkuntzaren erabilerak, sormenak, politika beregainek eta komunitategintza gaitasunak definituko du euskararen eta kulturaren etorkizuna.

Eta ondorioa VII: Komunitategintza, herrigintza Eta ondorioa VII: Komunitategintza, herrigintza eta justiziagintza da euskararen borroka.eta justiziagintza da euskararen borroka.

Page 34: Lorea agirre: "Hizkuntza, kultura, sormena eta elikadura" - Topaldia

Mila esker!Mila esker!