LURREKO GAINAZALA

LURRAREN IRUDIKAPENA

MAPAKMapa lurrazalaren zati baten irudikapena da.Mapek informazio geografikoa ematen digute kolore, sinbolo eta testuen bidez.

• Koloreak, batez ere, lurreko altuera edo sakonera adierazteko erabiltzen dira.

• Sinboloak mendiak, errepideak eta abar adierazteko erabiltzen dira.• Testuak herriak, mendilerroak eta abar izendatzeko erabiltzen dira.

MAPEN ESKALA

Mapa baten eskala maparen batez besteko longitudearen eta benetako longitudearen arteko erlazioa da.

ESKALA GRAFIKOASegmentutan zatitutako barra txikia da. Segmentu bakoitzak benetako diztantzia adierazten du kilometro edo metrotan.

ZENBAKIZKO ESKALAMapako longitude baten eta benetako longitude baten artean dauden erlazioa adierazten duen frakzioa da.

ESPAINIAKO ERLIEBEA (I)

Espainia Iberiar penintsularen zati handi batek, Balear (Mediterraneo itsasoan) eta Kanariar uharteak (Ozeano Atlantikoan) eta Ceuta eta Melilla hiriek (Afrikako kostalde mediterraneoan) osatzen dute.

Ceuta eta Melilla Kanariar Uharteak Balear Uharteak

ESPAINIAKO ERLIEBEAREN EZAUGARRIAK

Espainiako erliebea askotarikoa da:• Penintsulako eta uharteetako lurraldearen zati handia

aldapatsua da.• Penintsulako erdialdean meseta handia dago. Horren

inguruan mendiak daude.• Kostaldeak, orokorrean, zuzenak eta malkartsuak dira.

Galizian bakarrik daude kostalde ebakiak, sargune eta irtengune askorekin.

Espainiako erliebea aldapatsua da, eta kostaldeak zuzenak eta malkartsuak izaten dira

PENINTSULAREN BARRUALDEKO ERLIEBEA

GOI-LAUTADA

Iberiar penintsularen erdialdean ordokia dago: Goi-lautada. Barrualdean mendikateak daude, Toledoko mendiak eta Mendikate Zentrala.Meseta inguratuz, Leongo mendiak, Kantabriar mendikatea, Iberiar mendikatea eta Sierra Morena daude.

GOI-LAUTADAREN KANPOALDEAN

Mesetak inguru menditsuak banatzen ditu: Galiziako mendigunea, Euskal mendiak, Pirinioak, Kataluniako kostaldeko mendikatea eta Sistema Betikoa.

Azken hori, aldi berean, Mendikate Subbetikoak eta Penibetikoak eratzen dute. Hor dago Mulhacén, Iberiar penintsulako mendirik garaiena (3478m)

SAKONUNEAK

Bi hirietako haranetan sortutako inguru lau eta baxuak dira: Ebroren sakonunea eta Guadalquivirren sakonunea.

Espainiako barrualdeko erliebea Goi-lautadak, bere inguruko mendiek, kanpoaldeko mendiek eta sakonuneek osatzen dute.

ESPAINIAKO ERLIEBEA (II)

PENINTSULAKO KOSTETAKO ERLIEBEA

Penintsulako kostaldeak 6.000 kilometro hartzen ditu.• Bizkaiko golkoko kosta zuzena eta malkartsua da, eta hondartza, itsasadar

eta badia asko ditu.• Galiziako kosta atlantikoa malkartsua eta oso ebakia da, itasasadar asko

baititu.• Andaluziako kosta atlantikoa zuzena eta baxua da, eta padura eta

hondartza asko ditu.• Hegoaldeko kosta mditerrraneoa zuzena eta malkartsua da.• Ekialdeko kosta mediterraneoa laua eta baxua da erdialdean, eta

malkartsua eta altua ipar eta hegoaldean.

BALEAR ETA KANARIAR UHARTEETAKO ERLIEBEA ETA KOSTAK• Balear uharteetako erliebea menditsua da. Kosta malkartsua da, eta

badiak eta kalak ditu.• Kanariar uharteetako erliebeak jatorri bolkanikoa du, eta oso menditsua

da. Tenerifen Teide sumendia dago, Espainiako tontorrik garaiena da ( 3717 metro).

Balear eta Kanariar uharteek erliebe menditsua eta era askotako kostak dituzte.

CEUTA ETA MELILLAKO ERLIEBEA ETA KOSTAK

Ceuta menditsua da , eta kosta zuzena du. Melilla laua da eta kosta zuzena eta baxua du.

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO ERLIEBEA

Euskal Autonomia Erkidegoa Iberiar penintsulako iparraldean dago.Gure autonomia-ekidegoko erliebean hiru inguru bereizten dira: kostaldea,

barrualdeko mendiak eta haranak, eta hegoaldeko lautadak.

KOSTALDEA

Euskal Autonomia Erkidegoko kostaldeak 246 km hartzen ditu, Bidasoa ibaiaren bokaletik Kaantabriako mugetaraino.Euskadiko kosta oso ebakia da, batez ere Gipuzkoan .Bertako elementu grafiku garrantzitzuenak itsasadarrak, bahia, lurmuturrak, zenbait uhartetxo eta penintsulak dira.Euskal kosta oso ebakia eta malkartsua da.

BARRUALDEKO MENDIAK ETA HARANAK

Euskal Autonomia Erkidegoko barrualdean mendi eta haran asko daude.

• Mendien artean, Gorbeia da garrantzitzuena, autonomia- erkidegoaren erdialdean dago. Hegoalderago, beste mendi batzuk daude:Euskal mendiak. Mendirik garaienak Aizkorri (1544m) eta Gorbeia (1475m) dira.

• Haranen artean, kostatik gertu daudenak aipatu behar dira. Haran horiek estuak eta laburrak dira. Barrualdean eta hegoaldean bi haran zabal eta luze daude: Ebro eta Zadorra ibaiaren haranak.

HEGOALDEKO ORDOKIAKEuskal Autonomia Erkidegoko ordoki aipagarrienak Arabako Lautada eta Arabako Errioxa dira.Lehenengoak Arabako erdialdea hartzen du eta Zadorra ibaia pasatzen da.Bigarren Arabako hegoaldean dago eta Ebro ibaia pasatzen da bertatik.

ARIKETAK1 .Erreparatu honako bi argazki hauei . Ondoren erantzun galderei.a)Azaldu zer ikusten duzun argazki bakoitzean.b)1. argazkia,Espainako kostako zer zatitakoa izan daiteke ?Zergatik?c)Eta 2.argazkia?Zergatik?

1 2

EGILEAK

ARATZ, LAURA, IBAI, ZURIÑE, JON ETA ANE